Algemene principes om secondaire schade aan hersenen te voorkomen. Onderwijs Neurochirurgie UMC St Radboud, Nijmegen



Vergelijkbare documenten
Algemene principes om secondaire schade aan hersenen te voorkomen. Onderwijs Neurochirurgie UMC St Radboud, Nijmegen

Neurotraumatologie. Prof. Dr. J.G. van der Hoeven UMC ST Radboud Nijmegen

Infuusbeleid bij massale bloeding. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud Nijmegen NIVAZ 2012

PACT traumatic brain injury Fellow onderwijs dec Astrid Hoedemaekers

Traumatic Brain Injury (PACT module)

Behandeling Neurochirurgische patient. Astrid Hoedemaekers Internist-Intensivist

Traumatisch schedelhersenletsel

THE DARK SIDE OF THE BRAIN

Hemodynamische op/malisa/e op de IC. Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam

Centraal veneuze druk is niet belangrijk

Ernstig traumatisch schedel-hersenletsel op de IC Aspecten van monitoring en behandeling

Neuromonitoring op de IC. Astrid Hoedemaekers Internist-intensivist

Casus. De patiënt met een neuro trauma. Op SEH: CT- Cerebrum. Op de IC. Conclusie en beleid. VICV 2013 Neuro expertise werkgroep

Wanneer is een circulatie slecht?

Neurotrauma bij kinderen

INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012

Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock volwassenen. Medische protocollencommissie Intensive Care

Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock. Medische protocollencommissie Intensive Care

Waarom koelen na out of hospital reanimatie? Klinische les IC-verpleegkundigen 1 december 2006 Intensive Care Laurentius ziekenhuis, Roermond

Pulmonale hypertensieve crise: wat nu te doen? J.G. van der Hoeven

Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie. Bart van Silfhout Ventilation Practitioner

Low Pressure Hydrocephalus. Loes Didden

Bloedgasanalyse. Doelstelling. Bloedgasanalyse. 4 mei 2004 Blad 1. Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht. Zuur base evenwicht Oxygenatie

bloedgassen Snelle interpretatie

Ernstige pneumococcen pneumonie. MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven

NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD

Positieve of negatieve druk: dat is de vraag. Waardoor stroomt het bloed? Over PEEP en NITD. Coronaire perfusiedruk: P Aod -P RA

Traumatologie NIVAZ Deel II

Bloedgassen. Homeostase. Ronald Broek

Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018

PERFUSIE CT VAN DE HERSENEN BIJ DE ACUTE CVA-PATIËNT. 26 maart 2019 Dr. Naïm Jerjir AZ Nikolaas (Sint-Niklaas)

Prognose na reanimatie

Analyse van het Z-B evenwicht Stewart methodiek

Anatomie en Fysiologie

Fellowonderwijs ICP meting en behandeling. Astrid Hoedemaekers

Vullen! Waarmee? Steven Winkel IC verpleegkundige, Reanimatie coördinator

Anemie op de Intensive Care

Bloodpressure target in symptoma2c vasospasm pa2ent

PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen. Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC

Acute neurologische problemen

Vene jugularis lijn bij patiënten met risico op verhoogde ICP. Carine van Rijn

Workshop beademing astma/copd. J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015

De rol van apc en steroiden. Intensive Care, UMC St Radboud Nijmegen

Citraat, meer dan een anticoagulans. Heleen M Oudemans-van Straaten Intensive Care VUmc

Zuur-base evenwicht Intoxicaties. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen

Ziek van het zout. J.G. van der Hoeven UMC St Radboud, Nijmegen

Mechanical ventilation. Intensive Care Training Program Radboud University Medical Centre Nijmegen

Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase

Samenvatting. Samenvatting

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy

Ery transfusies Hoe minder, hoe beter?

Hyperglycemischeketoacidosebij hoogzwangere.

Titel. Indicatie voor opname op de IC GCS < 9 (zie Tabel) GCS 9 en (dreigend) respiratoir en/of hemodynamisch falen (link richtlijn NVIC)

Mythe: Zuurstof is gevaarlijk bij COPD

DE AANPAK VAN INTRACRANIELE HYPERTENSIE

Fysiologie van de aortaklem. Gert Poortmans Adj-kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven

Cardiopulmonale consequen1es van neurologische aandoeningen Eva Verweij Fellow IC

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers

Majeure bloeding wat nu?

Hoe voorkom ik vv-ecmo en bij wie is het dan wel geïndiceerd? J.G. van der Hoeven

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk

BE HOT: COOL DOWN. Gerjon Loop Special Care midden Limburg 25 januari 2007

De hemodynamisch instabiele pa2ent. Inhoud. Basale hemodynamische monitoring. monitoring en therapie

Vasculaire problematiek op de IC. Nascholing neuriochirurgie

ZUURBASE. Praktisch bekeken

Medische zorgverlening bij een acute bloeding en hemorragische shock

# Doel* # Definities # Indicatie* # Contra indicatie # Materiaal # Werkwijze* # Observatie # Controles

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening

Beademing van patiënten met ARDS. MMM Beademing 2018 J.G. van der Hoeven

Kamerfalen - wat als rechts faalt? MMM Circulatie 2018

vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp

Erytrocytentransfusie: van literatuur naar praktijk.

Koffie Nog maar 1u 25 min.

Hoogteziekte. PHC cursus 1-6 april 2018 Stichting Kilimanjaro Paramaribo, Suriname

Spinal cord injury Laura Cox Aios anesthesiologie

Anesthesiologische complicaties bij TCR-M / TCR-E Het hysteroscopie syndroom of gewoon gebakken lucht?

Neuro-Trauma. Guy Vundelinckx Urgentie-arts Ziekenhuis Oost-Limburg NEUROTRAUMA

Behandeling van de orgaandonor Fellow onderwijs Astrid Hoedemaekers

Thorax trauma. Casus GM. Demeyer I. OLV Ziekenhuis Aalst. 8 dec 2012 Met eigen middelen naar spoedgevallen > uren: stamp van paard op de borst

Een aanslag op de hersenen?

Protocol vochtbeleid kinderen < 40 kg IC kinderen

Patiënt met SAB op de IC

Chronische NIV bij stabiele COPD patiënten

Polytrauma: de triade des doods. Dr. Tom Declercq AZ St. Jan Brugge Anesthesie Reanimatie

Obesitas op de recovery

MDO september 2014 CAT: bewijs voor nimodipine bij SAB

Mechanische beademing bij ARDS Het belang van recruteer manoeuvres. Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud

Intra-abdominale hypertensie & Abdominaal compartiment syndroom. Niels van Geldorp ANIOS IC

Obesitas op de IC: Hoe te beademen?

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Anesthesiebeleid bij cerebrale embolectomie Cathelle Cornelissen Peter Hulsbosch dr. De Sloovere

BASIS PATHOFYSIOLOGIE BIJ HERSENTRAUMATA

Casusbespreking IC Local anesthetic systemic toxicity (LAST)

Bijscholing AZ Damiaan. Neurochirurgie, cranieel, januari 2013

Hypertensieve Crisis de nieuwe richtlijn

Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma...

Snel handelen bij sepsis

Deze procedure beschrijft de medische aanpak bij het optreden van diabetische ketoacidose of hyperglycemische hyperosmolaire ontregeling.

Transcriptie:

Algemene principes om secondaire schade aan hersenen te voorkomen Onderwijs Neurochirurgie UMC St Radboud, Nijmegen

Algemene principes Fysiologie vaak gedomineerd door uitgebreide ischemie/reperfusie schade Hersencellen hebben constante aanvoer van O2 en glucose nodig om te overleven Vaak locale of algemene zwelling van de hersenen Autoregulatie vaak gestoord met heterogene verdeling

Zuurstofaanbod aan de hersenen Hemoglobine Cerebrale bloedstroom SaO2 Cerebraal metabolisme Cerebrale perfusie druk PaCO2

Patiënten na een adem- en circulatiestilstand < 60 mmhg > 300 mmhg N = 6326 Kilgannon JH. JAMA 2010;303:2165-2171

N = 12108 Bellomo R. Crit Care 2011;15:R90

N = 1547 TBI Brenner M. Arch Surg 2012; online july 16th

En daarom... Arteriële desaturatie altijd slecht Geen overtuigend bewijs dat hyperoxie slecht is - schiet derhalve niet door naar beneden. Uitgesproken hyperoxie in de eerste 24 uur (> 30 kpa) voorkomen!

Optimale Hb gehalte Daling van Hb leidt tot toename CBF Transfusie geassocieerd met slechtere uitkomst bij TBI, SAB and AIS PbtO2 stijgt na transfusie in meeste patiënten met TBI en SAB Cerebral Blood Flow Cerebral oxygenation CaO2 PaO2 Leal-Noval SR. Curr opin Crit Care 2008;14:156-162

6 studies - 537 patiënten Geen verschil duur beademing - MODS

Optimale Hb gehalte Transfusion appears to increase PbtO2 only if baseline levels are low Leal-Noval SR. Intensive Care Med 2006;32:1733-1740

Transfusie voorstel Hb (mmol/l) 6.4 mmol/l RBC transfusie Nee < 4.5 mmol/l Ja 4.5-6.3 mmol/l Ja als PbtO2 < 20 mm Hg or rso2 < 60% of SjbO2 < 55% of afgenomen cardiopulmonale reserve Zoek een fysiologische noodzaak voor transfusie Leal-Noval SR. Curr opin Crit Care 2008;14:156-162

Belangrijkste oorzaken pathologische CBF Lage PaCO2 / alkalose in het algemeen Lage cerebrale perfusiedruk Lage cardiac output

CBF(ml/100g/min) Effecten 20-30 Neurologische symptomen 15-20 Reversibele schade / electrisch falen < 15 Irreversibele neuronale schade 2% van lichaamsgewicht 20% van totale O2 consumptie Hart ± 50 ml/100g/min ± 15-20% van HMV 70 ml/100g/min 20 ml/100g/ min CMRO2 = CBF AVDO2 CPP radius 4 CBF = 8 viscositeit lengte Hersenen Sjbo2 55-70%

CBF na neurotrauma 60% van ernstig TBI patiënten heeft ernstige daling CBF gedurende eerste uren Hoewel AVDO2 meest normaal is, heeft 27% een CBF onvoldoende voor metabolisme Robertson CF. J Neurosurg 1989;70:222-230

Endotheelcellen

PaCO2 Hyperventilatie met lage PaCO2 resulteert in heterogene afname CBF wat onvoldoende gemeten wordt met SjbO2. Zonder ICP kan geringe hypercapnie tijdelijk nuttig zijn

4% change in CBF with 1 mmhg change in PaCO2 Normal young men Kety SS and Schmidt CF. 1948

Hyperventilatie CBF < 10 ml/100 gr/min PaCO 2 35 mm Hg ICP 21, CPP 74 mm Hg SjvO 2 70% PaCO 2 26 mm Hg ICP 17, CPP 76 mm Hg SjvO 2 58% Coles JP. Crit Care Med 2002

CO2 response usually normal Delta PaCO2 60 50 40 30 20 10 0 4 3 2 1 10 0 1 2 3 4 20 30 40 Delta MFV y = 7,237x + 2,7681 R² = 0,4125 Hypothermic cardiac arrest

Normale autoregulatie Cerebrale bloedstroom (ml/100 gr/min) 100 75 50 25 0 Druk passieve dilatatie Zone van autoregulatie vasoconstrictie ICP Druk passieve dilatatie 0 25 50 75 100 125 150 Cerebrale perfusie druk (mm Hg)

Druk autoregulatie Myogeen - neurogeen - endotheliaal - metabool

Druk autoregulatie Vasoconstrictie maximaal 8-10% van baseline diameter Vasodilatatie tot 65% van baseline diameter Derhalve grotere veranderingen in CBV tijdens hypotensie dan bij hypertensie

CPP of ICP gebaseerde behandeling? Kan afhankelijk zijn van wel of geen autoregulatie CPP gestuurd indien autoregulatie intact ICP gestuurd indien autoregulatie afwezig Testen kan gedaan worden door ICP and MAP (PRx) te correleren of MAP en MFVMCA NICEM consensus 2008 Andrews PJD. Intensive Care Med 2008;34:1362-1370

Bhatia A. Intensive Care Med 2007;33:1263-1271

Normale fysiologie Hersen volume effectief gecontroleerd door intacte BBB (normale ICP 8-13 mm Hg) - hersenparenchym is 80% water Passief transport over BBB vrijwel onmogelijk met uitzondering van water Actief transport m.b.v carriers essentieel voor voeding van de hersenen maar geen rol bij volume regulatie Geen lymfatische drainage

Stabiel lage ICP Stabiel hoge ICP B golven tot 20 mmhg boven basis iedere 30 sec - 2 min verandering vaattonus tegelijk Fv ACM A - plateau golven stijle toename > 40 duur 5-20 min altijd pathologisch intacte autoregulatie compliance Hoge ICP pieken door acute RR toename Toename ICO door lange RR afname Hyperaemische ICP Refractaire IC HT

Bhatia A. Intensive Care Med 2007;33:1263-1271

Cerebral oedema Postischemisch cytotoxisch oedeem Beschading BBB Toegenomen globale perfusie Obstructie CSF drainage

Starling resistor model ICP ICP 1. An increase in ICP raises outflow pressure and capillary fluid flux 2.Thoracic pressure only increases ICP if CVP > ICP

Hersenoedeem na TBI Maximale BBB eiwit permeabiliteit na 4-6 uur Cytotoxisch oedeem voor duur van 2 weken Langzaam dalende selectieve permeabiliteit over 7 dagen Trauma Maximale hersenen water inhoud na 3 dagen Vasogene component essentieel

Beloop ICP na TBI Cumulatief % hoogste gemiddelde ICP 100 75 50 25 0 98 99 99 99 100 95 96 88 80 71 56 37 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Dagen na TBI Stocchetti N. J Neurotrauma 2007;24:1339-1346

Behandeling Altijd: wat is de meest wrs oorzaak - focaal - globaal - gemengd. Chirurgie noodzakelijk? Simpele maatregelen eerst - 30 0, sedatie, normothermie, drainage CSF, osmotherapie

Cerebellum infarct Aanvankelijk normale ICP - later a.g.v. compressie 4 de ventrikel

Reanimatie na metamfetamine gebruik Diffuus hersenoedeem - obliteratie basale cisternen

Subdurale en intraventriculaire bloeding na overval Na 5 dagen toename bloeding met hydrocephalus

Sinusitis en epiduraal abces Diffuus oedeem, veneuze trombose + front/temp infarct + uncus herniatie

Osmotische therapie Werkt in aanwezigheid intacte BBB Geen evident voordeel hypertoon zout of mannitol - reflectiecoefficient bij intacte BB respectievelijk 1 en 0.9 Door productie idiogene osmolen is rebound oedeem mogelijk indien natrium in serum snel zakt tot normaal / idem mannitol Streef Na ± 150 mmol - blijf onder 160 Ropper AH. N Eng J Med 2012;367:746-752

Natriumbicarbonaat 85 cc natriumbicarbonaat 8.4% 10 perioden met ICP (7 patiënten) ICP (mm Hg) 40 30 20 10 0 Voor Na 30 minuten ICP onder 20 mm Hg in volgende 6 uur Toename ph van 7.45 7.50 Voorkomt hyperchloremische acidose Bourdeaux C. Neurocrit Care 2010;13:24-28

Glucose? Strikte glucose regulatie (4.4-6.1) onvoldoende in literatuur ondersteund Strikte glucose regulatie leidt vaker tot hypoglycemie Hypoglycemie na eerder herseninsult extreem gevaarlijk

Glucose na SAB 28 patiënten met SAH Hypoglycemie = glucose < 4.4 mmol/l Hyperglycemie = glucose > 7.8 mmol/l Laag en hoog cerebraal (microdialyse) glucose gedefinieerd als < 0.6 or > 2.6 mmol/l Schlenk F. Intensive Care Med 2008;34:1200-1207

Glucose na SAB Systemische en cerebrale glucose waarden matig gecorreleerd Geen metabole stress tijdens hyperglycemie Ernstige metabole stress tijdens hypoglycemie Schlenk F. Intensive Care Med 2008;34:1200-1207

Schlenk F. Intensive Care Med 2008;34:1200-1207

Schlenk F. Intensive Care Med 2008;34:1200-1207

Hyponatriëmie Bij SAB 30-50%. SIADH of RSW - klinisch moeilijk te onderscheiden Volumestatus beste parameter om onderscheid te maken Vochtbeperking vaak gevaarlijk bij hyponatriëmie en vasospasme - meestal NaCl en volume repletie Bij SAB gering effect op prognose i.t.t. Na Rabinstein AA. Neurocrit Care 2011;15:354-360