vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp

Transcriptie

1 vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp

2 disclaimer geen duizeligheidsexpert geen belangenverstrengeling

3 oorzaken duizeligheid vestibulair centraal cardiovasculair intoxicatie metabool BPPD neuritis vestibularis M. Meniere labyrintitis TIA/beroerte vestibulaire migraine ritmestoornis orthostatische hypotensie

4 acuut vestibulair syndroom acute duizeligheid bewegingsintolerantie nystagmus instabiele gang misselijkheid en braken geen focale neurologie centraal of perifeer?

5

6 TIA beroerte multipele sclerose neuritis vestibularis labyrintitis

7

8 vascularisatie binnenoor Lee 2013

9 vascularisatie binnenoor Lee 2013

10 vrouw, 56 jaar voorgeschiedenis depressie hypertensie anamnese in bed plots draaiduizelig, persisterend kon niet meer lopen door duizeligheid dag ervoor scheel zien gedurende 5 s veel stress

11 vrouw, 56 jaar lichamelijk onderzoek RR 151/89 mm Hg; pols, hart g.a. 3 e graads nystagmus naar rechts zit stabiel loopt enkele passen wijdbeens CT hersenen na 90 min normaal

12 man, 71 jaar voorgeschiedenis hypertensie anamnese < 3 weken aanvallen acute vertigo, geïsoleerd huisarts cinnarizine uren niet lekker plots bewustzijnsverlies

13 man, 71 jaar neurologisch onderzoek E1M3V1 pupillen 2 mm +/+ CR -/- OCR -/-

14 frequentie beroerte bij acute duizeligheid retrospectieve studie SEH VS 9472 presentaties vanwege duizeligheid vestibulair 33% cardiovasculair 21% respiratoir 12% ook neurologisch 11% neurologische beroerte 4% uitval metabool 11% intoxicatie 11% Newman-Toker 2008

15 kans op beroerte na duizeligheid op SEH prospectieve studie in Texas, patiënten met duizeligheid, instabiliteit 45 jaar, gemiddeld 62 jaar beroerte uitgesloten kans op beroerte bepaald in volgende jaar Kerber 2014

16 kans op beroerte na duizeligheid op SEH Kerber 2014

17 kans op beroerte na duizeligheid op SEH Kerber 2014

18 onderscheid centraal en perifeer ABCD 2 head-impulse test HINTS (-plus)

19 Johnston 2007 ABCD 2 score Age 60 jaar 1 Blood pressure 140/90 mm Hg 1 Clinical features unilateral weakness 2 speech 1 Duration > 1 hour 1 Diabetes mellitus 1

20 kans op beroerte (%) ABCD 2 en kans op herseninfarct ABCD 2 score Johnston 2007

21 kans op beroerte (%) ABCD 2 en kans op herseninfarct maanden Amarenco 2016

22 ABCD 2 bij duizeligheid studie in UMC VS 190 patiënten met acuut vestibulair syndroom 35% neuritis vestibularis 60% vertebrobasilair infarct / bloeding ABCD 2 4: sensitiviteit en specificiteit 60% Newman-Toker 2013

23 head impulse test

24 vestibulo-oculaire reflex

25 head impulse test Halmagyi 2000

26 head impulse test

27 head impulse test test in afgelopen 2 jaar 5x uitgevoerd? betrouwbaar in eigen handen? betrouwbaar indien uitgevoerd door lokale collega s?

28 head impulse test studie in UMC VS 42 patiënten met acuut vestibulair syndroom 8 vestibulopathie 8 HIT + 34 beroerte 31 HIT 3 HIT + Newman-Toker 2008

29 Tatu 2012

30 HINTS Head Impulse Nystamus Test of Skew Halmagyi 1988

31 HINTS suggestief voor centrale oorzaak bij één of meer: Head Impulse normaal Nystamus verandert met blikrichting Test of Skew skew deviation Newman-Toker 2015

32 HINTS bij duizeligheid studie in UMC VS 101 patiënten met acuut vestibulair syndroom 25 perifeer 76 centraal HINTS centraal 100% sensitief 96% specifiek Newman-Toker 2008

33 beperkingen head impulse test / HINTS sensitiviteit en specificiteit getest in (sterk) geselecteerde populaties en door (sterk) geselecteerde onderzoekers. vaak lastig uit te voeren bij acuut duizelige patiënt niet bruikbaar als symptomen voorbij zijn

34 Venhovens 2016

35 Venhovens 2016

36 acuut vestibulair syndroom zit en staat zonder steun geen neurologie horizontale nystagmus in één richting afwijkende head impulse test verticale oogstand normaal centrale oorzaak erg onwaarschijnlijk Edlow 2015

37 conclusies Bij een acuut vestibulair syndroom zonder focale neurologie is de kans op een centrale oorzaak erg klein. Het bestaan van een centrale oorzaak dient echter te worden geëvalueerd. Er is geen test in de SEH setting met voldoende specificiteit. Met combinatie van tests kan een centrale oorzaak voldoende uitgesloten worden.

38 duizeligheid met of zonder bewegingssensatie? Hijdra 2010

39 niet-focale symptomen transient neurological attack (TNA) plots ontstaan; duur < 24 uur geen migraine, epilepsie, syncope, ect. focaal (= TIA) niet-focaal gemengd Bos 2007

40 niet-focale TNA s verminderd bewustzijn verwardheid amnesie instabiliteit niet-rotatoire duizeligheid paresthesieën onwel gevoel bilaterale zwakte Bos 2007

41 incidentie TNA s in Rotterdam studie per 1000 persoonjaren focaal 4,7 niet-focaal 3,8 gemengd 0,6 slechtste prognose Bos 2007

42 vasculaire sterfte na TNA Bos 2007

43 klinische relevantie niet-focale symptomen bij TIA of herseninfarct Nederlands TIA-onderzoek ( ) zeer gedetailleerde anamnese LiLAC-cohort follow-up tot 2003 primaire uitkomst: beroerte, hartinfarct of overlijden Compter 2014

44 Nederlands TIA-onderzoek 2409 patiënten gemiddelde follow-up 10,1 jaar focale + niet-focale symptomen op moment TIA of infarct bij 739 patiënten (31%) 373 niet-rotatoire duizeligheid 110 instabiliteit Compter 2014

45 beroerte, hartinfarct of vasculaire dood non-focal symptoms present non-focal symptoms absent Compter 2014

46 conclusie Niet-focale symptomen bij een TIA of herseninfarct hebben geen effect op de kans op een beroerte, hartinfarct of vasculaire dood in de daaropvolgende jaren.

47