Ery transfusies Hoe minder, hoe beter?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ery transfusies Hoe minder, hoe beter?"

Transcriptie

1 Ery transfusies Hoe minder, hoe beter? TRIP Symposium 29 november 2007 Cynthia So, internist Sanquin Bloedbank ZW

2 Inhoud presentatie Waarom bloed besparen? Wat is er aan evidence? Lopende studies

3 Waarom bloed besparen? Bloedverbruik onnodig groot Donorenbestand neemt af Risico s allogeen bloed worden duidelijker virus transmissie e.d. transfusie reacties immuno modulatie ( infecties)..vandaar de trend naar bloedbesparing!

4 Wat is er aan evidence m.b.t. RCTs transfusie triggers? Systematisch review/ meta analyse: Hill et al (Cochrane Database Syst Rev 2002;2:CD002042) 10 studies

5 Auteur(s) jaar Clinical setting Aantallen (n) Topley 1956 trauma 22 Blair 1986 GI bleed 50 Fortune 1987 Trauma 25 Johnson 1992 CABG 38 Hebert 1995 ICU 69 Bush 1997 Vasc surgery 99 Carson Hebert Bracey Orthopedie ICU CABG Lotke 1999 TKA 127

6 Effect van restrictieve transfusie trigger op allogeen bloedgebruik

7 Kanttekeningen Kwaliteit vd studies matig en moeilijk vergelijkbaar (moderate agreement) Weging TRICC studie

8 Richtlijn bepalende studies NEJM 1999;340; 6: NEJM 2001;345;17:

9 TRICC studie: equivalentie studie 838 IC patiënten Hb 7 g/dl (4.3 mmol/l) versus 10 g/dl (6.2 mmol/l) primair eindpunt: mortaliteit 30 dagen secundair: o.a. orgaanfalen, opname duur resultaten: geen verschil in beide groepen Bij ernstig ischemisch CV lijden (subgroep n=257) trend naar verhoogde mortaliteit in stricte groep

10 Conclusies TRICC studie Bij intensive care patiënten: Een restrictief transfusiebeleid (Hb 4 5 mmol / L) is veilig, CAVE: ernstig ischemisch CV lijden

11 Ouderen 65 jaar met acuut myocardinfarct stratificatie naar Ht bij opname prim. eindpunt: 30 dagen mortaliteit na bloedtransfusie resultaten: afname mortaliteit bij Ht beneden 0,33

12 Associatie RBC transfusie met 30 dagen mortaliteit, gestratificeerd voor Ht

13 Conclusies Wu: Bij instabiel cardiaal lijden (acuut myocardinfarct) dient streef Ht 0,30 0,33 te zijn (Hb 6.5 mmol/l)

14 Twee recente trigger studies Bell et al. Pediatrics 2005;115;

15 Bell et al. Pediatrics 2005;115;

16 Lacroix et al NEJM 2007;356:

17 Lacroix et al NEJM 2007;356:

18 Conclusies Bell en Lacroix Bij prematuren leidt een restrictieve trigger tot significant minder transfusies, echter significant meer hersenbloedingen, witte stof afwijkingen, perioden van ademstilstand Bij stabiele IC kinderen is Hb trigger van 7 g /dl (4.3 mmol/l) geoorloofd en leidt tot significant minder transfusies

19 Conclusies: wat is er aan evidence? Een restrictieve transfusie trigger is veilig, echter let op bij prematuren en cardiovasculair belaste patiënten

20 How low can you go?

21 The U shaped curve death or morbidity trigger Hb g / dl

22 Lopende clinical trials FOCUS trial Transfusie Op Maat (TOMaat) studie

23 Doel: nagaan of oudere patiënten met cardiovasculaire risicofactoren na heupfractuur chirurgie profiteren van een hoge of lage transfusie trigger. 10 g/dl (6 mmol/l) versus 8 g/dl (5 mmol/l) (+symptomatische anemie)

24 FOCUS trial Primair eindpunt: 3 meter zelfstandig kunnen lopen na 60 dagen post OK Secundair eindpunt: optreden acuut coronair syndroom of overlijden binnen 30 dagen Tertiair eindpunt: infecties, trombose

25 Stand van zaken 2600 patiënten inclusies nodig Start datum: juli 2003 Einddatum (beoogd): juni 2008

26 Transfusie Op Maat studie Doel: nagaan of preoperatief gebruik van erythropoëtine en/of autologe reinfusie van wondbloed leiden tot besparing allogene bloedtransfusies bij knie en heup vervangende ingrepen Controle groep (4,5,6 Flexinorm) versus interventie armen

27 Studie opzet Interventie armen: & controle groep

28 Randomisatie schema Hemoglobine in mmol / l (Hb) 6,1 8,2 >8,2 en <6,1 1 e loting RHuEpo(B) Ja Nee Nee 2 e loting Cell saver Ja Nee Ja Nee Ja Nee (C) 3 e loting Wond Ja Ja Nee Ja Ja Nee Ja Ja Nee drainage (D) Controle groep (A)

29 Eindpunten Primair: Transfusie besparing met: erythropoëtine :75% autologe reinfusie: 30% Secundair: postoperatieve complicaties ( oa. cardiovasculair, infecties) Mobilisatie en ligduur kwaliteit van leven kosten

30 Stand van zaken 2250 patiënten inclusies, 1700 inclusies bereikt Interim analyse gaande Eindresultaten in 2008/2009

31 Ery transfusie trigger: hoe lager, hoe beter? death or morbidity trigger Hb g / dl

32 Is Hb van 4 mmol/l beter dan 6? death or morbidity 7 g/dl 10 g/dl trigger Hb g / dl ISBT Madrid 2007

33 Is Hb van 4 mmol/l beter dan 6? death or morbidity 7 g/dl 10 g/dl trigger Hb g / dl ISBT Madrid 2007

34 Is Hb van 4 mmol/l beter dan 6? death or morbidity 7 g/dl 10 g/dl trigger Hb g / dl ISBT Madrid 2007

35 Is Hb van 4 mmol/l gelijk aan 6? death or morbidity 7 g/dl 10 g/dl trigger Hb g / dl ISBT Madrid 2007

36 I Sanquin death or morbidity 7 g/dl 10 g/dl trigger Hb g / dl ISBT Madrid 2007

37 Conclusies: Ery transfusies: hoe minder, hoe beter? Een restrictieve transfusie beleid niet in alle gevallen veilig Grote RCTs gaande, resultaten in 2008/2009 Gebruik van bloedbesparende technieken altijd in combinatie met een restrictief transfusiebeleid

38 Vragen????

De ervaringen uit de praktijk bij gebruik van Bellovac ABT en Eprex bij THP en TKP.

De ervaringen uit de praktijk bij gebruik van Bellovac ABT en Eprex bij THP en TKP. De ervaringen uit de praktijk bij gebruik van Bellovac ABT en Eprex bij THP en TKP. Hemovigilantie: Mw. A.M. van den Boogaard van de Maat Mw. R. Geelen Geboers Klinische chemie: Dr. J.L.P. van Duijnhoven

Nadere informatie

Steven Vanderschueren Algemene Inwendige Geneeskunde UZ Leuven

Steven Vanderschueren Algemene Inwendige Geneeskunde UZ Leuven Steven Vanderschueren Algemene Inwendige Geneeskunde UZ Leuven Electieve allogene rbc-transfusies Voordelen vs nadelen van transfusie Is transfusie voordelig? Is anemie nadelig? Over- versus ondertransfusie

Nadere informatie

Anemie op de Intensive Care

Anemie op de Intensive Care Anemie op de Intensive Care Fellowonderwijs Opleiding Intensive Care UMC St Radboud, Nijmegen Incidentie ABC CRIT TRICC NTBIG (N = 3524) (N = 4892) (N = 5298) (N = 1247) Opname Hb 7.0 ± 1.4 6.8 ± 1.5 6.1

Nadere informatie

Bloedmanagement bij Orthopedische ingrepen. Tergooi ziekenhuis Hilversum 10 november 2007

Bloedmanagement bij Orthopedische ingrepen. Tergooi ziekenhuis Hilversum 10 november 2007 Bloedmanagement bij Orthopedische ingrepen Tergooi ziekenhuis Hilversum 10 november 2007 Agenda Anemie Transfusies Ervaring Epoëtine alfa in orthopedie Conclusies Is er een probleem met anemie? Anemie

Nadere informatie

Erytrocytentransfusie: van literatuur naar praktijk.

Erytrocytentransfusie: van literatuur naar praktijk. Erytrocytentransfusie: van literatuur naar praktijk. Amerik de Mol Kinderarts-neonatoloog Albert Schweitzer ziekenhuis 1 e Symposium Regionale Neonatologie Inhoud Cochrane review Eén review, één richtlijn?

Nadere informatie

Transfusie indicatie op de intensive care

Transfusie indicatie op de intensive care Transfusie indicatie op de intensive care Floris Kranenburg MD/PhD-student Sanquin Research, Centrum voor Klinisch Transfusiegeneeskundig Onderzoek, Leiden Leids Universitair Medisch Centrum, Klinische

Nadere informatie

Bloedtransfusies op PICU : Wanneer wel? Wanneer niet? 2014 Universitair Ziekenhuis Gent

Bloedtransfusies op PICU : Wanneer wel? Wanneer niet? 2014 Universitair Ziekenhuis Gent Bloedtransfusies op PICU : Dr. Evelyn Dhont Intensieve Zorgen Pediatrie UZ Gent Inleiding Eerste bloedtransfusies beschreven rond 1600 Van dier naar dier / dier naar mens /mens naar mens Vanaf 1900 succesvolle,

Nadere informatie

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers The year in review Traumatologie en hematologie Astrid Hoedemaekers Trauma Eurotherm studie Gerandomiseerde studie Inclusie: TBI met ICP meter, ICP > 20 mmhg na fase 1 Protocol aanpassing Inclusie 72h

Nadere informatie

Bloedmanagement. state of the art

Bloedmanagement. state of the art Bloedmanagement. state of the art Dr. AWMM Koopman-van Gemert anesthesioloog-intensivist ASz Casus Vrouw, 80 jaar, gepland voor een THP VG: HT, CVA 1997 Medicatie: captopril, ASA II 70 KG Uitgangs-Hb 7.6

Nadere informatie

Transfusie van erytrocytenproducten. Rianne Koopman, internist-transfusiearts

Transfusie van erytrocytenproducten. Rianne Koopman, internist-transfusiearts Transfusie van erytrocytenproducten Rianne Koopman, internist-transfusiearts Inhoud Achtergronden Historie bloedtransfusie Sanquin Bloedvoorziening Standaardproduct / veiligheid Indicaties / transfusietriggers

Nadere informatie

Naam richtlijn Erytrocytentransfusie op de Intensive Care bij niet-bloedende euvolemische patiënten

Naam richtlijn Erytrocytentransfusie op de Intensive Care bij niet-bloedende euvolemische patiënten Naam richtlijn Erytrocytentransfusie op de Intensive Care bij niet-bloedende euvolemische patiënten Type richtlijn Preventie/behandeling Trefwoorden Erytrocytenconcentraat, packed cells, anemie Toepassingsgebied

Nadere informatie

Voor en nadelen van Bloedbesparende Technieken. B.J.W. Thomassen, onderzoekscoördinator Orthopedie

Voor en nadelen van Bloedbesparende Technieken. B.J.W. Thomassen, onderzoekscoördinator Orthopedie Voor en nadelen van Bloedbesparende Technieken B.J.W. Thomassen, onderzoekscoördinator Orthopedie Allogene bloedtranfusies zijn levensreddend Maar waarom besparen? Meer nadelige consequenties dan altijd

Nadere informatie

Anemie en transfusies bij cardiochirurgie

Anemie en transfusies bij cardiochirurgie Anemie en transfusies bij cardiochirurgie Sanquinavond, 4 Maart 2015 Leo van de Watering Sanquin Bloedvoorziening Nederland Divisie Research, CCTR Divisie Bloedbank, UTG Anemie en transfusies bij cardiochirurgie

Nadere informatie

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC achtergrond veneuze trombose komt frequent voor Medisch jaarverslag FNT 2014

Nadere informatie

CRF. Ladies trial. Randomisatienummer

CRF. Ladies trial. Randomisatienummer CRF de Ladies trial Laparoscopische peritoneale lavage of resectie voor gegeneraliseerde peritonitis voor geperforeerde diverticulitis: een landelijke multicentrum gerandomiseerde trial Sandra Vennix (AMC/Erasmus

Nadere informatie

Wat ik onthouden heb van gisteren

Wat ik onthouden heb van gisteren 2-10-2011 1 Wat ik onthouden heb van gisteren Wat een prachtig vak! Transfundeer alleen bij symptomatische anemie. Een grote operatieve ingreep op zich is geen indicatie voor stollingsonderzoek, ook niet

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

Bloed serieus. H.E.Polak Anesthesie-assistent

Bloed serieus. H.E.Polak Anesthesie-assistent Bloed serieus H.E.Polak Anesthesie-assistent Risico s van bloedtransfusie Transfusie reacties Overdracht van infecties Menselijke fouten bij codering / toediening Vorming van irregulaire antistoffen Geringe

Nadere informatie

De levensreddende eigenschappen van een allogene

De levensreddende eigenschappen van een allogene Stand van zaken Bloed, niet voor iedereen weggelegd Het nut van erytrocytentransfusie Floris J. Kranenburg, M.S. (Sesmu) Arbous, Cynthia So-Osman en Johanna G. van der Bom Toenemend bewijs over het beperkte

Nadere informatie

Fast Track Het ontwikkelen van een database: orthopedie TKA en THA.

Fast Track Het ontwikkelen van een database: orthopedie TKA en THA. Fast Track Het ontwikkelen van een database: orthopedie TKA en THA. Isala Anouk Spijkerman & Marieke Hollewand 24 september 2014 Introductie Veel voorkomende operaties in Nederland: Totale knie prothese:

Nadere informatie

Evaluatie van de aangepaste flexinorm in ziekenhuis Bernhoven

Evaluatie van de aangepaste flexinorm in ziekenhuis Bernhoven Evaluatie van de aangepaste 4-5-6-flexinorm in ziekenhuis Bernhoven Auteurs Trefwoorden N.C.J. de Wit en J.D. Oosting 4-5-6-flexinorm, evaluatie transfusiegegevens, hemovigilantie, transfusiebeleid, transfusieprotocol

Nadere informatie

Anemia/thrombopenie in de onco-hematologie

Anemia/thrombopenie in de onco-hematologie Anemia/thrombopenie in de onco-hematologie beenmerginfiltratie leukemieën, multipel myeloom, lymfoom chemotherapie vb inductie of consolidatiechemotherapie acute leukemie stamceldisfunctie myelodysplasieën:

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) EFIENT (prasugrel) behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder

Nadere informatie

Perioperatieve Cardiale Complicaties. BJ Amsel 12 januari 2008

Perioperatieve Cardiale Complicaties. BJ Amsel 12 januari 2008 Perioperatieve Cardiale Complicaties BJ Amsel 12 januari 2008 Simple ideas for the simple-minded De patiënt moet een [naam ingreep] ondergaan Cardiale Complicaties Preoperatieve screening Preventie Postoperatieve

Nadere informatie

11/01/2013. Een minuutje geduld. Geboorte.. De mens. Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? . andere zoogdieren

11/01/2013. Een minuutje geduld. Geboorte.. De mens. Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? . andere zoogdieren Geboorte.. De mens Een minuutje geduld Vroeg- of Laattijdig afnavelen Dr. David Van Laere Neonatoloog UZ Antwerpen. andere zoogdieren Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? Zoek de verschillen?

Nadere informatie

De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist

De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist 3 juli 2013 Inhoud. Hoe het was. En nu? Complicaties Klinisch vraagstuk Wat gebeurt er? Rol van vroege NIV Hoe doen wij het? Conclusie

Nadere informatie

Safety of hydroxyethyl starches. Seminariewerk Idris Ghijselings

Safety of hydroxyethyl starches. Seminariewerk Idris Ghijselings Safety of hydroxyethyl starches Seminariewerk Idris Ghijselings 12-04-2013 Outline 1. Structuur en Farmacokinetiek - concentratie - moleculair gewicht - molaire substitutie 2. Farmacodynamiek - volume

Nadere informatie

Bloedtransfusie bij nierdialyse in Suriname. Drs.I. Heerenveen, internist-nefroloog Drs.F. Chhangur, medisch coordinator NNC

Bloedtransfusie bij nierdialyse in Suriname. Drs.I. Heerenveen, internist-nefroloog Drs.F. Chhangur, medisch coordinator NNC Bloedtransfusie bij nierdialyse in Suriname Drs.I. Heerenveen, internist-nefroloog Drs.F. Chhangur, medisch coordinator NNC - Kernvragen: Hoe wordt anemie gedefineerd bij dialysepatienten Wanneer behandeling

Nadere informatie

Wondinfecties na colorectale ingrepen: rationale, praktische problemen en geleerde lessen van de PreCaution trial

Wondinfecties na colorectale ingrepen: rationale, praktische problemen en geleerde lessen van de PreCaution trial Wondinfecties na colorectale ingrepen: rationale, praktische problemen en geleerde lessen van de PreCaution trial T. Mulder, M.F.Q.Kluytmans-van den Bergh, M.J.M. Bonten, J.A.J.W. Kluytmans Peri-operatieve

Nadere informatie

Belang Bloedmanagement. Preoperatieve anemie. Optimalisatie. Toekomst. Invloed op outcome Oorzaken. Methoden: pro s en con s

Belang Bloedmanagement. Preoperatieve anemie. Optimalisatie. Toekomst. Invloed op outcome Oorzaken. Methoden: pro s en con s #BMToo Belang Bloedmanagement Preoperatieve anemie Invloed op outcome Oorzaken Optimalisatie Methoden: pro s en con s Toekomst Op uw spreekuur komt = Mevrouw X - 76 jaar THP VG: HT, AF wv AS Uitgangs-Hb

Nadere informatie

Het veranderende bloedgebruik in Nederland

Het veranderende bloedgebruik in Nederland Het veranderende bloedgebruik in Nederland Marian van Kraaij hematoloog/ transfusiespecialist Unit Transfusiegeneeskunde Sanquin Bloedbank RadboudUMC Nijmegen m.vankraaij@sanquin.nl November 12, 2013 1

Nadere informatie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Delier na cardiochirurgie 03-08-2017 Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Epidemiologie Incidentie 5-55% Meestal eerste uiting tussen dag 1-3 postoperatief O Neal et al Can J Anesth 2017, Cereghetti et

Nadere informatie

Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016

Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016 Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016 POPF: amylase-gehalte in elke hoeveelheid drainvocht > 3x bovengrens van bovengrens normaalwaarde serum (dus normaal 0-220, dan verhoogd

Nadere informatie

(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen

(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen symposium 11/10/14 (On)zin van diabetes behandeling bij ouderen Dr. K. Mortelmans Endocrinologie RZ HHart Leuven Belang Toenemende prevalentie type 2 diabetes Wijzigende levensgewoonte Vergrijzing Meer

Nadere informatie

Van sepsis tot orgaanfalen

Van sepsis tot orgaanfalen Van sepsis tot orgaanfalen Hoe een infectie uit de hand kan lopen in neutropene patiënten 21 januari 2015 J.C. Regelink, internist hematoloog 4 th Nursing Symposoim Inhoud Historie Begrippen Sepis en orgaanfalen

Nadere informatie

CBO richtlijn bloedtransfusie kwaliteitsindicatoren voor de ziekenhuistransfusieketen: een survey in de Nederlandse ziekenhuizen

CBO richtlijn bloedtransfusie kwaliteitsindicatoren voor de ziekenhuistransfusieketen: een survey in de Nederlandse ziekenhuizen CBO richtlijn bloedtransfusie kwaliteitsindicatoren voor de ziekenhuistransfusieketen: een survey in de Nederlandse ziekenhuizen Pauline Zijlker, Jo Wiersum TRIP Nationaal bureau voor hemo- en biovigilantie

Nadere informatie

Hematologische afwijkingen bij de oudere: Anemie. Prof Dr Nele Van Den Noortgate Diensthoofd Zorgprogramma voor de geriatrische patiënt UZ-Gent

Hematologische afwijkingen bij de oudere: Anemie. Prof Dr Nele Van Den Noortgate Diensthoofd Zorgprogramma voor de geriatrische patiënt UZ-Gent Hematologische afwijkingen bij de oudere: Anemie Prof Dr Nele Van Den Noortgate Diensthoofd Zorgprogramma voor de geriatrische patiënt UZ-Gent Definitie van anemie Cappellini et al. Seminar hematol 2015;

Nadere informatie

Procedures bloedsparende technieken juli

Procedures bloedsparende technieken juli Hemovigilantie bij gebruik van machinale en niet machinale autotransfusie, andere vormen van bloedsparende technieken, Extra Corporeel Circuit en specifieke autologe bloedproducten Procedures bloedsparende

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK 29 januari + 30 januari 2015 KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING KADERHUISARTS

Nadere informatie

Motivatie 30-7-2013. Definitie anemie. The POP i i study

Motivatie 30-7-2013. Definitie anemie. The POP i i study Pre OPeratieve Iron use as a technique to improve pre operative haemoglobin level in Orthopaedic Surgery. THP/TKP 1 liter Bloedverlies The POP i i study J. van Nordennen Veel bloedtransfusies nodig (Postoperatief)

Nadere informatie

Chapter 10. Summary/Samenvatting

Chapter 10. Summary/Samenvatting Chapter 10 Summary/Samenvatting 166 Chapter 10 SUMMARY Worldwide more than 800.000 patients undergo cardiac surgery annually, in the Netherlands this regards 1 of 1.000 inhibitants. To compensate blood

Nadere informatie

Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG

Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Presentatie vandaag Epidemiologie myocardinfarct Diagnostiek

Nadere informatie

Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen. Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon

Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen. Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon Anesthesie en heupfracturen Inleiding Pre-operatieveaandachtspunten Pre-operatiefmanagement Intra-operatief

Nadere informatie

Janneke Horn. Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals

Janneke Horn. Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals Janneke Horn Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals Martien Limburg Destijds Established Clinical Investigator Nederlandse Hartstichting Janneke Horn 1994 Artsexamen, cum

Nadere informatie

Secundaire ijzerstapeling

Secundaire ijzerstapeling Secundaire ijzerstapeling een belangrijke chronische transfusiecomplicatie Marlijn Hoeks Hematoloog io Radboudumc PhD student CCTR Sanquin Research Leiden 29-11-2017 1 Inhoud Achtergrond secundaire ijzerstapeling

Nadere informatie

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes Nieuwe guidelines voor preventie Cardio 2013 Johan Vaes Waarom is preventie nodig? CV ziekten blijven belangrijkste doodsoorzaak Zowel mannen als vrouwen Overlijden voor 75 j is ten gevolge van CV ziekten

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/35176 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Lindenburg, Irene Title: Intrauterine blood transfusion : indications, risks, quality

Nadere informatie

SAMENVATTIG (DUTCH SUMMARY)

SAMENVATTIG (DUTCH SUMMARY) SAMENVATTIG (DUTCH SUMMARY) Anemie is een onvermijdelijk gevolg van malaria-infecties door Plasmodium falciparum, vooral in gebieden waar zeer veel malaria voorkomt. De groep met het grootste risico op

Nadere informatie

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen

Nadere informatie

Samenvatting Samenvatting

Samenvatting Samenvatting Samenvatting Samenvatting Binnen het domein van hart- en vaatziekten is een bypassoperatie de meest uitgevoerde chirurgische ingreep. Omdat bij een hartoperatie het borstbeen wordt doorgesneden en er meestal

Nadere informatie

Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking?

Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking? Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking? Jeroen van Oostrum Hoofd Business Intelligence Center 24 november 2009 Stellingen Stelling 1: Patiëntuitkomstmaten, zoals heropnames, complicaties en patiënttevredenheid,

Nadere informatie

Indicatoren nieuwe CBO richtlijn bloedtransfusie: een eerste evaluatie

Indicatoren nieuwe CBO richtlijn bloedtransfusie: een eerste evaluatie Indicatoren nieuwe CBO richtlijn bloedtransfusie: een eerste evaluatie Mart P. Janssen 1 Pauline Zijlker 2 Jo Wiersum-Osselton 2,3 1 Transfusion Technology Assessment Group Julius Center for, UMC Utrecht

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Prasugrel behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder ook clopidogrel

Nadere informatie

Valpreventie in woonzorgcentra Stand van zaken met betrekking tot de effectiviteit van valpreventiemaatregelen

Valpreventie in woonzorgcentra Stand van zaken met betrekking tot de effectiviteit van valpreventiemaatregelen Valpreventie in woonzorgcentra Stand van zaken met betrekking tot de effectiviteit van valpreventiemaatregelen Koen Milisen RN, PhD & Ellen Vlaeyen, RN, MSN Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen

Nadere informatie

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met

Nadere informatie

Myelo-Dysplastisch Syndroom

Myelo-Dysplastisch Syndroom Myelo-Dysplastisch Syndroom 1938 Refractory anemia, Rhoades 1949 Chronic erythremic myelosis, Dameshek 1963 Smoldering acute leukemia, Rheingold 1973 Pre-leukemic syndrome, Saarni 1982 Myelodysplastic

Nadere informatie

Wonddrainage & retransfusie

Wonddrainage & retransfusie Wonddrainage & retransfusie Caspar van der Burgh, divisie orthopedie Van Straten Medical Inhoud presentatie: 1: wonddrainage -doelstellingen en oorsprong -constant vacuüm drainage -verschillende systemen

Nadere informatie

Cardiovasculaire medicatie: gezondheidswinst versus valrisico

Cardiovasculaire medicatie: gezondheidswinst versus valrisico Cardiovasculaire medicatie: gezondheidswinst versus valrisico Geeske Peeters Susan Tett Samantha Hollingworth Danijela Gnijdic Sarah Hilmer Annette Dobson Ruth Hubbard Richtlijn Acuut Coronair Syndroom

Nadere informatie

Casus. PrevalenOe OSAS 17-04-16. Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS. Disclosures

Casus. PrevalenOe OSAS 17-04-16. Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS. Disclosures 170416 Disclosures Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS Geen (potentiële) belangenverstrengeling Bedrijfsnamen Voor bijeenkomsten mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

CRF-6 Patient Identification Number:

CRF-6 Patient Identification Number: Postoperatieve complicaties Pag 1 van 4 datum: naar: O Thuissituatie zonder zorg O Thuissituatie met mantelzorg O Thuissituatie met thuiszorg O Extramurale instelling (verzorgings- / verpleeghuis) Postoperatieve

Nadere informatie

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Antistolling: Kunt u het bijhouden? Antistolling: Kunt u het bijhouden? Trombocytenaggregatieremming anno 2016 Sander Damen, arts-onderzoeker cardiologie Cyril Camaro, cardioloog 27-09-2016 Inhoud Achtergrond trombocytenaggregatieremming

Nadere informatie

Meer of minder zuurstof?

Meer of minder zuurstof? Meer of minder zuurstof? Streefwaarden en toxiciteit Hendrik JF Helmerhorst Arts-onderzoeker Intensive Care AIOS Anesthesiologie Is a breath of fresh air worth it? 2 Achtergrond Geschiedenis Priestley,

Nadere informatie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans is dat u bloed toegediend moet krijgen: bloedtransfusie. Of u krijgt binnenkort een bloedtransfusie vanwege bloedarmoede.

Nadere informatie

Tweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op?

Tweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op? Tweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op? 1 INHOUD PSIE programma Antistoffen Ontstaan en Risico Achtergrond Rhc-screening Doel Rhc-screening Evaluatiestudie Rhc-screening Opzet Inclusies

Nadere informatie

Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom

Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Disclosures Ik heb geen belangenverstrengeling in relatie tot deze presentatie Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Bij

Nadere informatie

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct NVVC-CONNECT In kaart brengen van zorg voor Nederlandse patiënt met myocardinfarct 1 NVVC-CONNECT Behandeling myocardinfarct Kan het beter? Regionale samenwerking Kan het beter? 4 mei 2012 2 NVVC-CONNECT

Nadere informatie

De risico s van bloedbesparende technieken. Dr. AWMM Koopman van Gemert anesthesioloog intensivist ASZ

De risico s van bloedbesparende technieken. Dr. AWMM Koopman van Gemert anesthesioloog intensivist ASZ De risico s van bloedbesparende technieken Dr. AWMM Koopman van Gemert anesthesioloog intensivist ASZ Methoden Verminderen bloedverlies anesthesiologische maatregelen chirurgische maatregelen Autologe

Nadere informatie

Dubbelpopulaties in de bloedgroepbepaling van twee zwangeren. Joost Groen AIOS Klinische chemie

Dubbelpopulaties in de bloedgroepbepaling van twee zwangeren. Joost Groen AIOS Klinische chemie Dubbelpopulaties in de bloedgroepbepaling van twee zwangeren Joost Groen AIOS Klinische chemie 05-07-2019 Disclosure Disclosure belangen spreker bijeenkomst Kliniek voor Bloedtransfusie 5 juli 2019 Naam:

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Dr. Peter A.W. te Boekhorst

Bloedtransfusie. Dr. Peter A.W. te Boekhorst Bloedtransfusie Dr. Peter A.W. te Boekhorst Disclosure belangen Peter A.W. te Boekhorst (potentiële) belangenverstrengelingen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald

Nadere informatie

Behandeling type 2 diabetes in 2011

Behandeling type 2 diabetes in 2011 mul$disciplinair symposium 1/10/2011 Behandeling type 2 diabetes in 2011 Dr. Katrin Mortelmans Casus man 54 jaar Ø Medische voorgeschiedenis: diabetes type 2 sinds 2006, arteriële hypertensie, maagulcera

Nadere informatie

Een sikkelcelpatënt in crisis, wat nu?

Een sikkelcelpatënt in crisis, wat nu? Een sikkelcelpatënt in crisis, wat nu? Anja Mäkelburg Internist hematoloog-transfusiespecialist Dhr. M, 19 jaar Afkomstig uit Angola, sinds 4 e LJ in Nederland Homozygote sikkelcelziekte HbSS Gevaccinieerd

Nadere informatie

De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering?

De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? Jan Wille, coördinator infectiepreventie Titia Hopmans, senior adviseur PREZIES RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding 1 Patiëntveiligheid

Nadere informatie

KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES?

KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES? KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES? E. Meulen, klinisch geriater Inhoud van dit praatje Casus Wat maakt de oudere patiënt kwetsbaar? Het inschatten van kwetsbaarheid Terug

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Inleiding. Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie. Inleiding. Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Inleiding U ondergaat binnenkort een behandeling in VieCuri Medisch Centrum. Hierbij bestaat de kans dat u bloed toegediend moet krijgen: dit heet bloedtransfusie. In deze brochure vindt

Nadere informatie

7 jaar Dutch Surgical Colorectal Audit; wat is er verbeterd in de perioperatieve zorg van het colorectaal carcinoom? Pieter Tanis, chirurg, AMC

7 jaar Dutch Surgical Colorectal Audit; wat is er verbeterd in de perioperatieve zorg van het colorectaal carcinoom? Pieter Tanis, chirurg, AMC 7 jaar Dutch Surgical Colorectal Audit; wat is er verbeterd in de perioperatieve zorg van het colorectaal carcinoom? Pieter Tanis, chirurg, AMC Waarom Clinical audits? Nauwkeurig registreren van de uitkomsten

Nadere informatie

Acute gastrointestinale bloedingen. C. Verslype Maag-, Darm- en Leverziekten Manama ASO Interne Geneeskunde 22/11/2017

Acute gastrointestinale bloedingen. C. Verslype Maag-, Darm- en Leverziekten Manama ASO Interne Geneeskunde 22/11/2017 Acute gastrointestinale bloedingen C. Verslype Maag-, Darm- en Leverziekten Manama ASO Interne Geneeskunde 22/11/2017 Acute gastrointestinale bloedingen Algemene aspecten van aanpak bij bloedingen Focus

Nadere informatie

CASE STUDY MASSAAL BLOEDVERLIES NA REVISIE HEUP ASTRID NOOR CIRCULATION PRACTITIONER I.O.

CASE STUDY MASSAAL BLOEDVERLIES NA REVISIE HEUP ASTRID NOOR CIRCULATION PRACTITIONER I.O. CASE STUDY MASSAAL BLOEDVERLIES NA REVISIE HEUP ASTRID NOOR CIRCULATION PRACTITIONER I.O. INLEIDING VOORSTELLEN CASUS VOORGESCHREVEN BEHANDELING PARAMETERS EN LABUITSLAGEN HEMOSTASE BELEMMERENDE FACTOREN

Nadere informatie

(Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom. Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam

(Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom. Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam (Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam Adjuvante chemotherapie bij rectumcarcinoom in Nederland Geloof Gewoonte Evidence-based medicine

Nadere informatie

De beantwoordbare vraag (PICO)

De beantwoordbare vraag (PICO) 4. Interpretatie effect (relevantie) 5. Toepassen in de praktijk De beantwoordbare vraag (PICO) Welke patiënten? P Welke interventie? Welk alternatief (comparison)? Welke uitkomst (outcome)? I C O P I

Nadere informatie

5-jaars Follow-up van de FAME studie

5-jaars Follow-up van de FAME studie 5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of

Nadere informatie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie

Nadere informatie

Bloedtransfusie Inleiding Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie Inleiding Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Inleiding Binnenkort zult u een behandeling ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

Behandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar

Behandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Behandeling van een trigger finger Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Overzicht Inleiding PICO Zoekstrategie & Flowchart Artikelen Chirurgie Anatomie Open vs percutaan Conclusie Inleiding Klinische symptomen

Nadere informatie

Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen

Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen Zelf echo s uitvoeren bij IVF Hoe betrouwbaar zijn de beelden? Hoe vaak worden vrouwen zwanger? Hoe voelende koppelszicherbij? Watkosthet? 1 Hoe betrouwbaar

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Bloedtransfusie Informatie voor patiënten F0892-2130 september 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357

Nadere informatie

Combinatietherapie van TARs en NOACs

Combinatietherapie van TARs en NOACs NECF nascholing 27-9-2016 Combinatietherapie van TARs en NOACs Margreet Warlé-van Herwaarden, openbaar apotheker, Groesbeek Harvey Fijn, cardioloog i.o., CWZ Inhoud Inleiding (dilemma en gevolgen combineren,

Nadere informatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie Bloedingen onder antitrombotische medicatie Timing van herstarten Marieke Gimbel, arts-onderzoeker cardiologie 06-11-2018 Disclosure belangen spreker Marieke Gimbel - St. Antonius ziekenhuis Geen (potentiële)

Nadere informatie

PROTON II. Waarom en hoe transfunderen wij in Nederland? Dr. Rianne Koopman, internist Manager KCD, Sanquin Bloedbank

PROTON II. Waarom en hoe transfunderen wij in Nederland? Dr. Rianne Koopman, internist Manager KCD, Sanquin Bloedbank PROTON II Waarom en hoe transfunderen wij in Nederland? Dr. Rianne Koopman, internist Manager KCD, Sanquin Bloedbank Opzet presentatie Achtergrond PROTON I (PROfiles of TransfusiON recipients) Studie PROTON

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/47466 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Govaert, J.A. Title: Value-based healthcare in colorectal cancer surgery : improving

Nadere informatie

Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog

Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten Ton Kuijpers, Epidemioloog Guru based medicine Inhoud Voorbeeld van een wetenschappelijk onderzoeksdesign (RCT) Mate van bewijs Conclusies

Nadere informatie

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire

Nadere informatie

Hoofdstuk 14. Autologe donaties

Hoofdstuk 14. Autologe donaties ragenlijst audit, Hoofdstuk 14. Autologe donaties, HPZO versie 1.1/08-2010 Hoofdstuk 14. Autologe donaties Norm Zowel in het ziekenhuis als op de bloedbank dienen procedures voor bestellen, afnemen,testen,

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Cardiovasculaire Beoordeling na Hypertensieve Afwijkingen van de Zwangerschap Hypertensieve zwangerschapscomplicaties rondom de uitgerekende datum zijn veelvoorkomende complicaties.

Nadere informatie

Hemochromatose en bloeddonatie: van wetenschappelijke evidentie tot wetgeving. Veerle Compernolle

Hemochromatose en bloeddonatie: van wetenschappelijke evidentie tot wetgeving. Veerle Compernolle Hemochromatose en bloeddonatie: van wetenschappelijke evidentie tot wetgeving Veerle Compernolle 09/12/2016 - Rode Kruis-Vlaanderen - Hemochromatose Genetische variatie - ijzermetabolisme Blood, Camaschella

Nadere informatie

Ernstige pneumococcen pneumonie. MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven

Ernstige pneumococcen pneumonie. MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven Ernstige pneumococcen pneumonie MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven Case record Man, 69 Blanco voorgeschiedenis Griepachtige symptomen gedurende 8-10 D Opgenomen EH ziekenhuis elders - ernstige pneumococcen

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Bloedtransfusie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Bloedtransfusie Patiënteninformatie Bloedtransfusie Bloedtransfusie 1 Bloedtransfusie In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie. De folder is bedoeld als aanvulling op de mondelinge informatie van de specialist.

Nadere informatie

Disclosure slide J Wiersum-Osselton

Disclosure slide J Wiersum-Osselton Stichting Trainingen Infectie Preventie Disclosure slide J Wiersum-Osselton (potentiële) belangenverstrengeling Werkaanstelling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of

Nadere informatie

Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018

Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018 Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018 Wat weten we al? Tussen colloïdale- en kristallijne vloeistoffen bestaat niet veel verschil wat betreft belangrijke uitkomstmaten Dit

Nadere informatie

Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks

Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks David van der Ham namens de PPROMEXIL projectgroep ISRCTN 29313500 ZonMW projectnummer:

Nadere informatie