Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen"

Janne Mulder
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen Zelf echo s uitvoeren bij IVF Hoe betrouwbaar zijn de beelden? Hoe vaak worden vrouwen zwanger? Hoe voelende koppelszicherbij? Watkosthet? 1

2 Hoe betrouwbaar zijn de beelden? Diagnostische vraag Vergelijkingmet anderetest (referentiestandaard) Sensitiviteit, specificiteit, Basis Design Serie patienten Index test Referentie standaard Blinde cross-classificatie 2

3 Hoe vaak worden vrouwen zwanger? Effect Interventie Vergelijking met andere interventie Baseline prognose! Confounding by indication Controlled trials are beyond the probability of distortion by the desires or expectations of either investigators or subjects Geoffrey Rose. Bias. Br J Pharmac 1982; 13:

Confounding by indication Controlled trials are beyond the probability of

4 Architectuur van een RCT Exclusies Geen blindering Allocation not concealed Co-interventies Verschillen Contaminatie Loss to follow up Cluster RCTs Spill-over Per zorgverlener Groep interventies 8 4

5 Cluster RCTs Randomisatie op groepsniveau: blindering??? Uitkomsten: Beoordeling op individueel niveau Vergelijking op groepsniveau Informed consent Nadien: post-randomisatie selectie bias Niet: ethisch? 9 Parachute use to prevent death and major trauma related to gravitational challenge: systematic review of randomised controlled trials Smith & Pell. BMJ

consent Nadien: post-randomisatie selectie bias Niet: ethisch?

6 Dramatischeeffecten: geen RCTs nodig Dramatische effecten: Veel patienten verbeteren Snelle verbetering na interventie 6

7 . Glasziou P et al. BMJ 2007;334: by British Medical Journal Publishing Group RCT vs. observationeel IoannidisJAMA 2001: 45 meta-analyses met RCTs en observationele studies GoedecorrelatietussenresultatenRCTs en observationele studies Observationele studies grotere effecten Verschilin resultatenstatistischsignificant in 16% van de meta-analyses... en in 8% als enkel prospecitieve observationele studies 14 7

GoedecorrelatietussenresultatenRCTs en observationele studies Observationele studies grotere effecten

8 RCT vs. observationeel β-caroteen en risico op cardiovasculaire ziekte en kanker Observationele studies RCTs Meer fruiten groenteetenen hogeβ-caroteen serum waarden Protectief effect β-caroteen supplement Negatief effect Egger et al. BMJ Andere redenen voor observationele studies Epidemiologische kennis Hoe vaakkomtde ziektevoor Etiologie, risico-factoren voor ziekte Prognose Bouwstenen voor een RCT Schade Zeldzaam Pas nalangetijd 8

fruiten groenteetenen hogeβ-caroteen serum waarden Protectief effect β-caroteen supplement Negatief effect

9 Welk studie type? 17 Welk studie type? Best beschikbare design: Afhankelijk van de onderzoeksvraag Geen strikte hierarchie, maar: Prospectief >> retrospectief Nested case-control>case-control Case-studies/series laag in hierarchie 18 9

10 Risico op bias Bias RCTs Observationeel Selectie Randomisatie Controleren voor confounders Uitvoering Blindering Blootstelling meten Attritie Complete follow up Complete follow up Detectie Blinde beoordeling uitkomst Blinde beoordeling uitkomst Rapportering Publicatie bias + selectieve rapportering Selectieve rapportering 19 Hoe voelen de koppels zich erbij? Kwalitatief onderzoek Ervaringen, meningen 10

beoordeling uitkomst Blinde beoordeling uitkomst Rapportering Publicatie bias + selectieve

11 Kwalitatief vs kwantitatief Kwalitatief Waaier van meningen Kwantitatief Gefocust, minder opties Zelden statistische toetsen Formele statistische toetsen Niet representatief Steekproef representatief Kleine aantallen Grote(re) aantallen Kwalitatief onderzoek Diepte-interviews Focus groepen Observaties Ethnografische studies Laag-drempeling veel onderzoekers beginnen eraan zonder de juiste expertise 11

representatief Kleine aantallen Grote(re) aantallen Kwalitatief onderzoek Diepte-interviews Focus

12 Kwalitatief onderzoek Analyse: Categorisatie Data samenbrengen Hypotheses ontwikkelen Hypotheses testen Reflectie Analyse Data collectie Wat kost het allemaal? Economische evaluaties 12

Types economische evaluaties Type analyse Kosten Uitkomst Resultaat Cost minimisation Geld Alles identiek Minst dure optie Cost effectiveness Geld Gemeenschappelijke maat, bv gewonnen levensjaren,

13 Types economische evaluaties Type analyse Kosten Uitkomst Resultaat Cost minimisation Geld Alles identiek Minst dure optie Cost effectiveness Geld Gemeenschappelijke maat, bv gewonnen levensjaren, bloeddrukverlaging Cost utility Geld Effecten niet noodzakelijk hetzelfde, gewaardeerd als utility, bv QALY Cost benefit Geld Zoalscost utility maar uitgedrukt in geld Kost per eenheid uitkomst ( per gewonnen levensjaar) Kost per eenheid uitkomst ( per QALY) Netto Kosten/voordelen Cost-effectiveness veld + Minder effectief Duurder Meer effectief Duurder Verschil in effect - + Minder effectief Meer effectief Goedkoper Goedkoper - Verschil in kost 13

benefit Geld Zoalscost utility maar uitgedrukt in geld Kost per eenheid uitkomst ( per gewonnen levensjaar) Kost per eenheid uitkomst ( per QALY) Netto

14 Dus Er zijn veel mogelijkheden Beste design Onderzoeksvraag Bestaande evidence Tijden middelen 14

Vergelijkbare documenten

Evidence piramide. Gecontroleerde studies. Welk studie type? 19/02/2013. 3 me ta.eu. Niet dezelfde piramide voor elke vraag. me ta.eu. me ta.

Evidence piramide. Gecontroleerde studies. Welk studie type? 19/02/2013. 3 me ta.eu. Niet dezelfde piramide voor elke vraag. me ta.eu. me ta. Niet dezelfde piramide voor elke vraag Evidence piramide Gecontroleerde studies Welk studie type? 3 1 Effect van roken op longkaner Richard Doll 1951: prospectieve studie 2/3 mannelijke Britse artsen Goede