Dirk Ubbink. Evidence Based Surgery Workshop 2010

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dirk Ubbink. Evidence Based Surgery Workshop 2010"

Transcriptie

1 Dirk Ubbink Evidence Based Surgery Workshop 2010

2 Jaarlijks: tijdschriften nieuwe boeken MEDLINE: >6.700 tijdschriften jaarlijks 2 miljoen artikelen gepubliceerd 5500 publicaties per dag!

3 1. Evidence-based zoeken 2. Waar zoeken? 3. Hoe zoeken?

4 Wat is het klinische probleem? PICO Domein Waar zoeken? Hoe zoeken?

5 Man, 56 jaar, met een adenocarcinoom van de maag wordt gepland om een gastrectomie te ondergaan. Hoe uitgebreid moet de lymfadenectomie gebeuren?

6 1. Patient / Problem Patient met maagkanker 2. Intervention Extended lymphadenectomy 3. Comparison Limited lymphadenectomy 4. Outcome Overleving & perioperatieve mortaliteit

7 Welke ziekte heeft de patiënt? Waar komt dat door? Wat is het (natuurlijke) beloop? Wat is eraan te doen? Wat zijn de nadelen? Diagnostiek Etiologie Prognose Therapie Harm Zoekstrategie = beantwoordbare vraag + domein

8 Primaire studies Therapie, diagnostiek, prognose, etiologie, harm Geaggregeerde evidence Richtlijnen, systematic reviews, syntheses of synopsissen

9 1. Evidence-based zoeken 2. Waar zoeken? 3. Hoe zoeken?

10 Richtlijnen (Inter)nationale richtlijn-sites Synopsissen Syntheses Studies Studieboeken Evidence-based journal abstracts Cochrane reviews Originele tijdschriftartikelen Tekstboeken

11 RL Synopsis Synthese Studie Studieboek NVvH CBO richtlijnen National library of Guidelines (UK) SIGN, NICE Scottish Intercollegiate Guidelines Network National Guideline Clearinghouse

12 Grootste database met evidence-based richtlijnen Gesponsord door: Agency for Healthcare Research and Quality (AHRQ), met de American Medical Association Nieuw aangeboden richtlijnen pas geaccepteerd indien: 1. Opgesteld door medische beroepsvereniging 2. Inclusief een systematisch literatuuroverzicht 3. Niet ouder dan 5 jaar

13

14

15 RL Synopsis Synthese Studie Studieboek Voor achtergrond-informatie Brede samenvatting van kennis Anatomie, fysiologie, pathologie Lopen jaren achter

16 RL Synopsis Synthese Studie Studieboek Basaal Cochrane Central Register of Controlled Trials, Medline, Embase Uitgebreid Meta-zoekmachines (SumSearch, TRIP database), Cinahl, Web of Science, handsearching, Google

17 Gastrectomy, lymph*

18 In de Cochrane Library: CENTRAL Grootste database van RCTs & CCTs (n= ) Health care interventions Niet overal toegankelijk Via medische bibliotheek of CDROMs Wel gratis

19 National Library of Medicine (USA) Vanaf tijdschriften, >19 miljoen artikelen, RCT s 12 zoekmachines, o.a. OVID Maar PubMed is 65% van alle RCT s te vinden in Medline Beperkt aantal tijdschriften Onvolledige indexering

20

21

22 Europese Medline Vooral biomedische richtingen en farmacologie Vanaf 1980; tijdschriften Niet gratis Zoekmachine: OVID Moeilijker om specifiek op RCT s te zoeken Medline + Embase = 90% van alle RCT s

23

24 Doorzoekt meerdere databases: Medline (PubMed) Cochrane database Database of Abstracts of Reviews of Effects (DARE) National Guideline Clearinghouse WikiPedia

25

26

27 Doorzoekt meerdere databases: Guidelines Systematic reviews Primaire studies E-textbooks

28

29

30 RL Synopsis Synthese Studie Studieboek Databases met Systematic Reviews Cochrane Library Cochrane Database of Systematic Reviews (CDSR) Database of Abstract of Reviews of Effects Medline/PubMed Zoeken naar reviews in CDSR

31 Gastrectomy, lymph*

32

33

34

35 RL Synopsis Synthese Studie Studieboek EBM-bronnen met al voor u beoordeelde evidence Bevat abstracts en commentaar op goede studies Evidence-based Journals: ACP Journal Club Evidence-Based Medicine BestBETs (@ Vooral voor SEH Clinical Evidence (@ Diverse onderwerpen, beschikbaar gesteld door BMJ

36

37

38 1. Evidence-based zoeken 2. Waar zoeken? 3. Hoe zoeken?

39 Formuleer PICO om zoektermen te definiëren Clinical librarians Gebruik ziekte en interventie(s) (en uitkomstmaat) Bijv.: lymphadenectomy, gastrectomy (, mortality) Combineer met AND / OR / NOT Zoektermen: Vrije tekst woorden (bijv.: gastrectomy ) Medical Subject Headings (MeSH) (bijv: stomach neoplasms ) Gebruik zo nodig Limits : publication type, age, gender, human, language

40 Beste verhouding tussen sensitiviteit & specificiteit Hoe vind ik MeSH zoektermen? Aanklikken/-vinken: Cochrane: Advanced search PubMed: MeSH database EMBASE: Map Term to Subject Heading Kijk bij de trefwoorden en indexering van relevante artikelen

41 Gebruiken indien: Nieuwe (niet-geïndexeerde) termen Recente artikelen / onderwerpen Sensitief zoeken Cave! Synoniemen heart attack of myocardial infarction (=MeSH term) Trunceer zoektermen random* (random, randomiz(s)ed, randomly)

42 Standaard zoekfilters Die je onderwerp combineren met methodologisch filter om sensitief of specifiek te kunnen zoeken om systematic reviews te vinden Voor klinisch-genetische onderwerpen

43

44 Evidence-based zoekstrategie PICO Kijk naar al beoordeeld & samengevat bewijs Gebruik ook: MeSH-termen Zoekfilters Pubmed Clinical Queries

45

Evidence zoeken @ WWW

Evidence zoeken @ WWW Evidence zoeken @ WWW Dirk Ubbink Evidence Based Surgery 2011 Informatie Jaarlijks: >20.000 tijdschriften en boeken MEDLINE: >6.700 tijdschriften Jaarlijks 2 miljoen artikelen gepubliceerd 5500 publicaties

Nadere informatie

VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE

VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE Drs. Willemke Stilma Docent verpleegkunde HvA Mede met dank aan dr. Anne Eskes 1 INHOUD 5 stappen EBP Formuleren van een klinische vraagstelling PICO Zoekstrategie

Nadere informatie

Zoeken naar evidence

Zoeken naar evidence Zoeken naar evidence Faridi van Etten-Jamaludin Clinical librarian Medische Bibliotheek AMC 2 december 2008 Evidence Based Practice? Bij EBP worden klinische beslissingen genomen op basis van het best

Nadere informatie

5. LITERATUURONDERZOEK

5. LITERATUURONDERZOEK 5. LITERATUURONDERZOEK In dit hoofdstuk wordt niet alleen het zoeken naar literatuur besproken. Ook het selecteren, beoordelen en samenvatten van de literatuur in evidence tabellen komt aan de orde. 5.1

Nadere informatie

PubMed: korte handleiding

PubMed: korte handleiding PubMed: korte handleiding Inhoud: Inleiding p.1 Zoektermen combineren p.1 Effectieve zoektermen p. 2 Overzicht en uitleg relevante Pubmed onderdelen p. 5 Inleiding PubMed (Public Medline) is de meest gebruikte

Nadere informatie

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur?

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? VERONIQUE DESPODT I N F O R M AT I E M E D E W E R K E R K C G G V E R O N I Q U E. D E S P O D T @ U G E N T. B E BLITS INFORMATIESESSIE - 21/04/2017 Blits?

Nadere informatie

Voorwoord 1 0. Inleiding 1 1

Voorwoord 1 0. Inleiding 1 1 Inhoud Voorwoord 1 0 Inleiding 1 1 1 Evidence-based diëtetiek: principes en werkwijze 1 3 Inleiding 1 3 1.1 Evidence-based diëtetiek 1 3 1.2 Het ontstaan van evidence-based handelen 1 5 1.3 Evidence-based

Nadere informatie

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur?

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? VERONIQUE DESPODT I N F O R M AT I E M E D E W E R K E R K C G G V E R O N I Q U E. D E S P O D T @ U G E N T. B E BLITS INFORMATIESESSIE - 16/10/2017 Blits?

Nadere informatie

CVS en totale parenterale nutritie. EBM-werkgroep Els De Baerdemaeker

CVS en totale parenterale nutritie. EBM-werkgroep Els De Baerdemaeker CVS en totale parenterale nutritie EBM-werkgroep Els De Baerdemaeker Klinische vraag AG krijgt aanvraag voor TPN met als indicatie CVS AG wenst te weten of er wetenschappelijke evidentie is voor het gebruik

Nadere informatie

Zoeken in PubMed. Bert Berenschot Medische Bibliotheek OLVG locatie Oost Amsterdam

Zoeken in PubMed. Bert Berenschot Medische Bibliotheek OLVG locatie Oost Amsterdam Zoeken in PubMed Bert Berenschot Medische Bibliotheek OLVG locatie Oost Amsterdam a.berenschot@olvg.nl 020-5992975 Wat gebeurt er met je zoekterm Zet CVA in de zoekregel en klik Search Het zoekwoord wordt

Nadere informatie

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Goede zorg Effectief Doelmatig Veilig Tijdig Toegankelijk

Nadere informatie

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Systematisch literatuur onderzoek RCT s worden gemaakt om

Nadere informatie

Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG

Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG Wat is een Critically Appraised Topic Een Critically Appraised Topic (CAT) is een korte systematische samenvatting en kritische beoordeling van de resultaten

Nadere informatie

EBM. Domein arts. Overwegingen bij domein arts

EBM. Domein arts. Overwegingen bij domein arts EBM Wetenschappelijke uitkomsten uit klinisch relevant prognostisch, diagnostisch en therapeutisch onderzoek. Kennis, ervaring, persoonlijke waarden en verwachtingen van de dokter zelf. De individuele

Nadere informatie

Bijlage Verklarende woordenlijst

Bijlage Verklarende woordenlijst Bijlage Verklarende woordenlijst Abstract : samenvatting van een artikel. Abstract-format: het meest gebruikelijke format om referenties uit PubMed te bekijken, te downloaden en te printen. Via het Abstract-format

Nadere informatie

Procesdoc 4 Search for Evidence

Procesdoc 4 Search for Evidence Procesdoc 4 Search for Evidence 1 Inhoud 1 Inhoud... 1 2 Omschrijving Proces... 1 3 Randvoorwaarden voor het proces... 1 4 Krachtlijnen voor het Proces... 2 5 Inpassing /afstemming met andere processen...

Nadere informatie

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur?

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? VERONIQUE DESPODT I N F O R M AT I E M E D E W E R K E R K C G G V E R O N I Q U E. D E S P O D T @ U G E N T. B E BLITS INFORMATIESESSIE - 04/12/2018 Blits?

Nadere informatie

Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk. Definitie EBP 16-4-2015

Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk. Definitie EBP 16-4-2015 Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk Lies Braam, verpleegkundig specialist neurologie 26 maart 2015 V &VN neurocongres Definitie EBP Bij EBP gaat het om klinische beslissingen op basis van

Nadere informatie

Instructie keuzecursus Luchtwegaandoeningen: wat doet de huisarts ermee? Bèta Biomedisch Team

Instructie keuzecursus Luchtwegaandoeningen: wat doet de huisarts ermee? Bèta Biomedisch Team Instructie keuzecursus Luchtwegaandoeningen: wat doet de huisarts ermee? Bèta Biomedisch Team Heidelberglaan 100 UMC / HP G 01.503 Mei 2012 INLEIDING In dit practicum leer je hoe je een zoekvraag in PubMed

Nadere informatie

Handleiding voor het maken van een CAT

Handleiding voor het maken van een CAT Pagina 1 van 9 Handleiding voor het maken van een CAT Wat is een CAT? Een CAT (Critically Appraised Topic) is een systematische samenvatting van de resultaten van een klein aantal studies over een onderwerp

Nadere informatie

Zoeken naar medische literatuur Marianne van der Heijden Bureau Andromeda 19 januari 2006

Zoeken naar medische literatuur Marianne van der Heijden Bureau Andromeda 19 januari 2006 Zoeken naar medische literatuur Marianne van der Heijden Bureau Andromeda 19 januari 2006 http:// www.bureau-andromeda.nl Zoeken naar Known item exact antwoord te geven b.v. adres, exacte naam van een

Nadere informatie

De beantwoordbare vraag (PICO)

De beantwoordbare vraag (PICO) 4. Interpretatie effect (relevantie) 5. Toepassen in de praktijk De beantwoordbare vraag (PICO) Welke patiënten? P Welke interventie? Welk alternatief (comparison)? Welke uitkomst (outcome)? I C O P I

Nadere informatie

Bijlage. Verklarende woordenlijst. Abstract: samenvatting van een artikel.

Bijlage. Verklarende woordenlijst. Abstract: samenvatting van een artikel. Bijlage Verklarende woordenlijst Abstract: samenvatting van een artikel. Abstract-format: het meest gebruikelijke format om referenties uit PubMed te bekijken, te downloaden en te printen. AbstractPlus:

Nadere informatie

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur?

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? VERONIQUE DESPODT INFORMATIEMEDEWERKER KCGG VERONIQUE.DESPODT@UGENT.BE BLITS INFORMATIESESSIE VOOR STUDENTEN 29/11/2016 Blits? Initiatief: Kenniscentrum voor

Nadere informatie

Literatuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters

Literatuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters Literatuuronderzoek Systematische Review Meta-Analyse KEMTA Andrea Peeters Waarom doen? Presentatie 1. Begrippen systematische review en meta-analyse 2. Hoe te werk gaan bij het opzetten van een review

Nadere informatie

Advanced search: optie in PubMed waarin de zoekgeschiedenis (Search History) en andere onderdelen te vinden zijn.

Advanced search: optie in PubMed waarin de zoekgeschiedenis (Search History) en andere onderdelen te vinden zijn. Bijlage Verklarende woordenlijst Abstract: samenvatting van een artikel. Abstract-format: het meest gebruikelijke format om referenties uit PubMed te bekijken, te downloaden en te printen. Via het Abstract-format

Nadere informatie

HANDLEIDING CAT. Handleiding voor het maken van een CAT

HANDLEIDING CAT. Handleiding voor het maken van een CAT Pagina 1 van 9 Handleiding voor het maken van een CAT Wat is een CAT? Een CAT (Critically Appraised Topic) is een systematische samenvatting van de resultaten van een klein aantal studies over een onderwerp

Nadere informatie

Bij gebrek aan bewijs

Bij gebrek aan bewijs Bij gebrek aan bewijs kennis is macht! internet in de spreekkamer P.A. Flach Bedrijfsarts Arbo- en milieudienst RuG 09-10-2006 1 3 onderdelen 1. Wat is EBM 2. Zoeken in PubMed 3. Beoordelen van de resultaten

Nadere informatie

Observationeel onderzoek Patiënt-controleonderzoek Cohortonderzoek Cross-sectioneel Systematisch review

Observationeel onderzoek Patiënt-controleonderzoek Cohortonderzoek Cross-sectioneel Systematisch review Zoekstrategie JGZ-richtlijn Taalontwikkeling Om de uitgangsvragen op een gestructureerde manier uit te werken zijn deze eerst omgevormd tot PICO uitgangsvragen. Hierbij wordt achtereenvolgens het volgende

Nadere informatie

Andromeda. http:// www.bureau-andromeda.nl. Advies bibliotheek en informatie Training en coaching Cursussen : zoekvaardigheid internet pubmed

Andromeda. http:// www.bureau-andromeda.nl. Advies bibliotheek en informatie Training en coaching Cursussen : zoekvaardigheid internet pubmed Zoeken naar medische literatuur Marianne van der Heijden Bureau Andromeda 19 januari 2006 Andromeda http:// www.bureau-andromeda.nl Advies bibliotheek en informatie Training en coaching Cursussen : zoekvaardigheid

Nadere informatie

Handleiding literatuur zoeken

Handleiding literatuur zoeken WALAEUS BIIBLIIOTHEEK Handleiding literatuur zoeken Stroomschema PICO Oriënteren Componenten Selecteren Zoekstrategie per component Zoekstrategieën combineren Te veel referenties Te weinig referenties

Nadere informatie

Handleiding voor het maken van een CAT

Handleiding voor het maken van een CAT Pagina 1 van 8 Handleiding voor het maken van een CAT Wat is een CAT? Een CAT (Critically Appraised Topic) is een systematische samenvatting van de resultaten van een klein aantal studies over een onderwerp

Nadere informatie

2. Openingspagina van PubMed en uitleg over de knoppen en opties

2. Openingspagina van PubMed en uitleg over de knoppen en opties 2. Openingspagina van PubMed en uitleg over de knoppen en opties PubMed is via internet bereikbaar via het internetadres www. pubmed.gov. Als u PubMed opent ziet u het volgende plaatje verschijnen: Figuur

Nadere informatie

THE COCHRANE LIBRARY. Dr. Nele Pauwels (Informatiedeskundige Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg Gent)

THE COCHRANE LIBRARY. Dr. Nele Pauwels (Informatiedeskundige Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg Gent) THE COCHRANE LIBRARY Dr. Nele Pauwels (Informatiedeskundige Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg Gent) WWW.COCHRANELIBRARY.COM INHOUD Cochrane reviews Clinical trials Clinical answers Editorials Special

Nadere informatie

Nurse versus physician-led care for the management of asthma

Nurse versus physician-led care for the management of asthma TRAM onderzoek Nurse versus physician-led care for the management of asthma Maarten C Kuethe1, Anja A P H Vaessen-Verberne1, Roy G Elbers2, Wim MC Van Aalderen3 1. Paediatrics, AMPHIA Hospital, Breda,

Nadere informatie

Handleiding voor het maken van een CAT

Handleiding voor het maken van een CAT Pagina 1 van 9 Handleiding voor het maken van een CAT Wat is een CAT? Een CAT (Critically Appraised Topic) is een systematische samenvatting van de resultaten van een klein aantal studies over een onderwerp

Nadere informatie

Evidence-based Medicine (EBM) in de verzekeringsgeneeskunde

Evidence-based Medicine (EBM) in de verzekeringsgeneeskunde Evidence-based Medicine (EBM) in de verzekeringsgeneeskunde Muntendam symposium, 13-12-2010 Rob Kok, Jan Hoving, Jos Verbeek, Paul Smits, Frederieke Schaafsma, Sarah Ketelaar en Frank van Dijk Evidence

Nadere informatie

PROGRAMMA OVERZICHT Evidence Based Midwifery (EBM) Oktober December 2015, i.s.m. VLOV, CEBAM, KCE en. expertisecel Moeder & Kind

PROGRAMMA OVERZICHT Evidence Based Midwifery (EBM) Oktober December 2015, i.s.m. VLOV, CEBAM, KCE en. expertisecel Moeder & Kind PROGRAMMA OVERZICHT Evidence Based Midwifery (EBM) Oktober December 2015, i.s.m. VLOV, CEBAM, KCE en expertisecel Moeder & Kind DAG 1: Vrijdag 23 oktober 2015 LOCATIE : Begeleiding: Afvaardiging VLOV,

Nadere informatie

Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling

Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling Inge Zoutenbier, Lotte Versteegde, Jenta Sluijmers, Ingrid Singer en Ellen Gerrits (2016) 1 In opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Logopedie

Nadere informatie

DE BIOLOGISCHE KLOK Alles heeft een ritme. 36e NASCHOLINGSDAG Bedrijfs- en Verzekeringsartsen Noord Nederland 7 februari 2013

DE BIOLOGISCHE KLOK Alles heeft een ritme. 36e NASCHOLINGSDAG Bedrijfs- en Verzekeringsartsen Noord Nederland 7 februari 2013 Durven Wat jullie???????? is Waar? DE BIOLOGISCHE KLOK Alles heeft een ritme 36e NASCHOLINGSDAG Bedrijfs- en Verzekeringsartsen Noord Nederland 7 februari 2013 Voorstellen Dr. Corné Roelen Bedrijfsarts

Nadere informatie

Critical Appraisal of a Topic De 7 stappen van de CAT Bachelor geneeskunde 3de jaar AWV

Critical Appraisal of a Topic De 7 stappen van de CAT Bachelor geneeskunde 3de jaar AWV Critical Appraisal of a Topic De 7 stappen van de CAT Bachelor geneeskunde 3de jaar AWV Arno Roest en Saskia Le Cessie CAT-project@lumc.nl Evidence based medicine (EBM) (Patho)fysiologie: Klachten, ziekte,

Nadere informatie

WELKOM! Definitie EBP. Belangrijke vraag bij EBP. 3 Perspectieven EBP Wat is nu Evidence-Based Practice?

WELKOM! Definitie EBP. Belangrijke vraag bij EBP. 3 Perspectieven EBP Wat is nu Evidence-Based Practice? WELKOM! Wat is nu Evidence-Based Practice? Cursus ICO-groep Goes 03 juni 2016 Definitie EBP Belangrijke vraag bij EBP Het nemen van een beslissing op basis van het beschikbare bewijs in combinatie met

Nadere informatie

Kristien G., een jonge vrouw van 32 met blanco voorgeschiedenis, komt op de raadpleging. De arbeidsgeneesheer

Kristien G., een jonge vrouw van 32 met blanco voorgeschiedenis, komt op de raadpleging. De arbeidsgeneesheer H U I S A R T S & P R A K T I J K H Y P E R C H O L E S T E R O L E M I E Het gebruik van informatiebronnen A. VAN DEN BRUEL, E. VERMEIRE, F. BUNTINX, B. AERTGEERTS In de vorige artikels van deze reeks

Nadere informatie

Leerhuis bibliotheek, Martini ziekenhuis. PubMed te openen via: Intranet Leerhuis Bibliotheek. 1. Achtergrond

Leerhuis bibliotheek, Martini ziekenhuis. PubMed te openen via: Intranet Leerhuis Bibliotheek. 1. Achtergrond Leerhuis bibliotheek, Martini ziekenhuis PubMed te openen via: Intranet Leerhuis Bibliotheek 2009 Zoeken in Pubmed : een handleiding Inhoud: 1. Achtergrond pag. 1 2. Zoeken met vrije-tekst-woorden pag.

Nadere informatie

Comparison: Kinderen zonder deze risicofactor.

Comparison: Kinderen zonder deze risicofactor. Zoekstrategieën JGZ-richtlijn Taalontwikkeling oekstrategie Om de uitgangsvragen op een gestructureerde manier uit te werken tot beantwoordbare vragen zijn deze eerst omgewerkt tot PICO uitgangsvragen.

Nadere informatie

Kristien G, een jonge vrouw van 32 met blanco voorgeschiedenis, komt op de raadpleging. De arbeidsgeneesheer

Kristien G, een jonge vrouw van 32 met blanco voorgeschiedenis, komt op de raadpleging. De arbeidsgeneesheer H U I S A R T S & P R A K T I J K H Y P E R C H O L E S T E R O L E M I E Het gebruik van informatiebronnen A. VAN DEN BRUEL, E. VERMEIRE, F. BUNTINX, B. AERTGEERTS In de vorige artikels van deze reeks

Nadere informatie

Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD

Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD Evidence Based Practice 2 "the integration of the best research evidence with clinical

Nadere informatie

1.1 medline. 1.2 PubMed

1.1 medline. 1.2 PubMed De laatste jaren is er een groeiende belangstelling voor evidence-based medicine; niet alleen in de medische professie, maar ook bij de paramedici en verpleegkundigen (evidencebased practice, evidence-based

Nadere informatie

Chapter 9 Samenvatting CHAPTER 9. Samenvatting

Chapter 9 Samenvatting CHAPTER 9. Samenvatting Chapter 9 Samenvatting CHAPTER 9 Samenvatting 155 Chapter 9 Samenvatting SAMENVATTING Richtlijnen en protocollen worden ontwikkeld om de variatie van professioneel handelen te reduceren, om kwaliteit van

Nadere informatie

Verpleegkundige dossierbesprekingen. Evidence-based practice voor de dagelijkse praktijk

Verpleegkundige dossierbesprekingen. Evidence-based practice voor de dagelijkse praktijk Verpleegkundige dossierbesprekingen Evidence-based practice voor de dagelijkse praktijk Agenda EBP in het AMC Verpleegkundige dossierbesprekingen Praktijkvoorbeeld EBP in de psychiatrie EBP is ook belangrijk

Nadere informatie

Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies

Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies 22 en 23 Maart 2016 Bestemd voor personen die in het kader van de Cochrane Collaboration een systematische review over interventies gaan

Nadere informatie

Doel. Praktijkgerichte websites. Niveaus van evidentie

Doel. Praktijkgerichte websites.  Niveaus van evidentie Praktijkgerichte websites Apr. Valérie De Vriese Onderzoekscentrum Farmaceutische Zorg en Farmaco-economie 12 september 2009 Doel Een aantal websites leren kennen die kunnen gebruikt worden bij het opzoeken

Nadere informatie

Reumatologie Congres Workshop EBP. wat wil je leren tijdens deze workshop? inhoud. evidence based practice

Reumatologie Congres Workshop EBP. wat wil je leren tijdens deze workshop? inhoud. evidence based practice Disclosure belangen spreker Reumatologie Congres 6-11-2018 Workshop EBP Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst relevante relaties met bedrijven Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede Harm van Noort, RN

Nadere informatie

Behandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar

Behandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Behandeling van een trigger finger Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Overzicht Inleiding PICO Zoekstrategie & Flowchart Artikelen Chirurgie Anatomie Open vs percutaan Conclusie Inleiding Klinische symptomen

Nadere informatie

Methodologie & onderzoek

Methodologie & onderzoek JAAR 2 Methodologie & onderzoek Klinische les en Critical Appraised Topic deeltaak 11.3a en KET 11 in de leerlijn wetenschap. Wat is Een klinische les Een CAT Wat is een klinische les In een klinische

Nadere informatie

PubMed is de belangrijkste database voor artikelen op (bio)medisch gebied. Het bestand is toegankelijk via internet. Er is geen abonnement voor nodig.

PubMed is de belangrijkste database voor artikelen op (bio)medisch gebied. Het bestand is toegankelijk via internet. Er is geen abonnement voor nodig. Prakticum Zoeken in PubMed - juli 2013 PubMed is de belangrijkste database voor artikelen op (bio)medisch gebied. Het bestand is toegankelijk via internet. Er is geen abonnement voor nodig. Hieronder volgen

Nadere informatie

online informatieonderzoek

online informatieonderzoek online informatieonderzoek eric sieverts @sieverts sieverts@gmail.com GITP PAO - april 2016 kenmerken van informatieonderzoek 2 Doelgericht Plangericht Controleerbaar Herhaalbaar Betrouwbaar informatiebehoefte

Nadere informatie

Samenvatting. Effectiviteit van ergotherapie: stand van zaken

Samenvatting. Effectiviteit van ergotherapie: stand van zaken Samenvatting Effectiviteit van ergotherapie: stand van zaken Ergotherapie is een paramedisch beroep dat gericht is op het verbeteren van het zelfstandig functioneren door het individu in de voor die persoon

Nadere informatie

Het is wennen in het post-ebm tijdperk

Het is wennen in het post-ebm tijdperk Het is wennen in het post-ebm tijdperk Prof. Pim Assendelft, huisarts Hoofd afdeling Eerstelijnsgeneeskunde Generalisme is ons specialisme Belangenconflict: redacteur van boek Inleiding in de evidence-based

Nadere informatie

Zoeken naar medische literatuur. Marianne van der Heijden Bureau Andromeda 19 januari 2006

Zoeken naar medische literatuur. Marianne van der Heijden Bureau Andromeda 19 januari 2006 Zoeken naar medische literatuur Marianne van der Heijden Bureau Andromeda 19 januari 2006 Andromeda http:// www.bureau-andromeda.nl Advies bibliotheek en informatie Training en coaching Cursussen : zoekvaardigheid

Nadere informatie

PhD project zoeken voor systematic reviews : stand van zaken. Wichor Bramer Web en Z 18 oktober 2018

PhD project zoeken voor systematic reviews : stand van zaken. Wichor Bramer Web en Z 18 oktober 2018 PhD project zoeken voor systematic reviews : stand van zaken Wichor Bramer Web en Z 18 oktober 2018 Waarom? Waarop? Wanneer? Inhoud 1. Introduction 2. Methods for systematic reviews 3. Effectiveness of

Nadere informatie

Handleiding PubMed. 1. Beschrijving van de databank PubMed. 2. Trefwoorden in PubMed: MeSH Terms

Handleiding PubMed. 1. Beschrijving van de databank PubMed. 2. Trefwoorden in PubMed: MeSH Terms WALAEUS BIIBLIIOTHEEK 1. Beschrijving van de databank PubMed PubMed is een bestand met beschrijvingen (referenties) van artikelen uit meer dan 5000 tijdschriften op het gebied van de geneeskunde en verwante

Nadere informatie

Embase. Het Automatic Term Mapping systeem van Embase helpt Subject Headings te vinden. In paragraaf 2 wordt uitgelegd hoe dit werkt.

Embase. Het Automatic Term Mapping systeem van Embase helpt Subject Headings te vinden. In paragraaf 2 wordt uitgelegd hoe dit werkt. WALAEUS BIIBLIIOTHEEK Embase 1. Inleiding Embase bevat ruim 11 miljoen referenties (beschrijvingen) van artikelen uit ruim 5000 tijdschriften op het gebied van geneeskunde en verwante vakgebieden. De overlap

Nadere informatie

Kennis in Beweging. 30/10/14 MTP Fysiotherapie/KBC Haaglanden 1

Kennis in Beweging. 30/10/14 MTP Fysiotherapie/KBC Haaglanden 1 Kennis in Beweging 30/10/14 MTP Fysiotherapie/KBC Haaglanden 1 Eisen en doelen overheid Opdracht Kwaliteitsinstituut: maak kwaliteit transparant. Kwaliteitsstandaarden & Meetinstrumenten Tripartiet (patiënten,

Nadere informatie

WELKOM! Belangrijke vraag bij EBP. Definitie EBP Wat is nu Evidence-Based Practice? Waarom is evidence-based mondzorg nodig? O.a.

WELKOM! Belangrijke vraag bij EBP. Definitie EBP Wat is nu Evidence-Based Practice? Waarom is evidence-based mondzorg nodig? O.a. WELKOM! Waarom is evidence-based mondzorg nodig? O.a. Veel informatie mondzorg/verzorging in media en internet Nieuwe ontwikkelingen in behandelingen, producten en materialen Bijhouden vakkennis & Levenlang

Nadere informatie

Wetenschappelijke vorming in de huisartsopleiding

Wetenschappelijke vorming in de huisartsopleiding Versiedatum: 0-0-06 Pagina van 5 De wetenschappelijke onderbouwing van het huisartsgeneeskundig handelen vormt een belangrijke leidraad voor de huisarts. Deze moet een wetenschappelijke onderbouwing kunnen

Nadere informatie

Arbokennis ontsloten

Arbokennis ontsloten Arbokennis ontsloten Kennis voor en door(?) arboprofessionals NVvA symposium maart 2012 Door: Huib Arts Kennisbronnen (1) Tekst communicatie: De wetenschappelijke wereld / Kennisinstituten Handboeken en

Nadere informatie

Is normothermie wel zo cool?

Is normothermie wel zo cool? Is normothermie wel zo cool? Joyce Honcoop Circulation Practitioner i.o. M. Barnas Medisch begeleider M. Rigter Afdeling begeleider Intensive Care Ziekenhuis Amstelland, Amstelveen 2017-2019 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

ZOEKEN MEDLINE COMPLETE

ZOEKEN MEDLINE COMPLETE ZOEKEN MEDLINE COMPLETE VERSCHILLEN MET PUBMED EENVOUDIG ZOEKEN UITGEBREID ZOEKEN ZOEKGESCHIEDENIS TIPS & TRUCS VERSCHILLEN MET PUBMED Je hebt direct toegang tot de fulltext van meer dan 2,400 medische

Nadere informatie

Inhoud presentatie. 1. Positionering CAT Maastricht 2. Wat is CAT? 3. Structuur CAT 4. Organisatie CAT onderwijs jaar 3 UM

Inhoud presentatie. 1. Positionering CAT Maastricht 2. Wat is CAT? 3. Structuur CAT 4. Organisatie CAT onderwijs jaar 3 UM Critical Appraisal of a Topic (CAT) Christel van Gool, Monique Mommers (& Carin de Brouwer) Capaciteitsgroep Epidemiologie, Universiteit Maastricht, FHML Faculty name Inhoud presentatie 1. Positionering

Nadere informatie

Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen?

Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen? Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen? TRANZO ZORGSALON 14 oktober 2010 Marjolein Lugtenberg TRANZO, UvT/ PZO, RIVM Richtlijnen o Ter verbetering van kwaliteit van zorg o Bron van evidence-based

Nadere informatie

Rob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische Farmacoepidemiologie Universiteit Utrecht

Rob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische Farmacoepidemiologie Universiteit Utrecht Hoe vertaal ik resultaten uit de medische literatuur en richtlijnen naar de dagelijkse praktijk? Interpretatie van resultaten van geneesmiddelenonderzoek Rob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische

Nadere informatie

Richtlijnen in de fysiotherapie: een internationaal perspectief

Richtlijnen in de fysiotherapie: een internationaal perspectief Richtlijnen in de fysiotherapie: een internationaal perspectief Philip van der Wees Nijkerk, 9 april 2015 Wat is een richtlijn? Een richtlijn is een document met aanbevelingen, gericht op het verbeteren

Nadere informatie

Optometrie en onderzoek

Optometrie en onderzoek Optometrie en onderzoek Auteur: drs. Pauline Heus Eerder gepubliceerd in Visus 4/2011, Visus 1/2012, Visus 2/2012 en Visus 3/2012 (verwijzingen en hyperlinks geactualiseerd in mei 2017) Inhoudsopgave Inleiding...

Nadere informatie

Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis

Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis Trudy Bekkering, epidemioloog Cebam, 2018 1 Inhoud Achtergrond Wat is een systematische review? Hoe systematische reviews maken? Verschillende

Nadere informatie

Het Automatic Term Mapping systeem van Embase helpt Subject Headings te vinden. In paragraaf 2 wordt uitgelegd hoe dit werkt.

Het Automatic Term Mapping systeem van Embase helpt Subject Headings te vinden. In paragraaf 2 wordt uitgelegd hoe dit werkt. WALAEUS BIIBLIIOTHEEK Embase 1. Inleiding Embase bevat ruim 11 miljoen referenties (beschrijvingen) van artikelen uit ruim 5000 tijdschriften op het gebied van geneeskunde en verwante vakgebieden. De overlap

Nadere informatie

ZOEKRESULTAAT: SORTEREN EN VERFIJNEN (FILTERS)

ZOEKRESULTAAT: SORTEREN EN VERFIJNEN (FILTERS) ZOEKEN IN LIBRARY AND INFORMATION SCIENCE (LISA) EENVOUDIG ZOEKEN UITGEBREID ZOEKEN (ADVANCED SEARCH) ZOEKGESCHIEDENIS (RECENT SEARCHES) TIPS & TRUCS EENVOUDIG ZOEKEN Als je naar LISA gaat kom je automatisch

Nadere informatie

Informatie zoeken via het internet

Informatie zoeken via het internet Informatie zoeken via het internet 1 Doelstelling Na bestudering van dit hoofdstuk is de lezer in staat zelfstandig informatie op te zoeken. Voorwaarden hiervoor zijn dat de lezer: met een personal computer

Nadere informatie

AIOS handleiding Versie mei 2017 Individuele Opdracht Wetenschappelijke Vorming Fase 2

AIOS handleiding Versie mei 2017 Individuele Opdracht Wetenschappelijke Vorming Fase 2 AIOS handleiding Versie mei 2017 Individuele Opdracht Wetenschappelijke Vorming Fase 2 Antonette Smelt (a.f.h.smelt@lumc.nl ) en Sjoerd Bruggink (s.c.bruggink@lumc.nl) Inleiding en doel In Fase 1 van de

Nadere informatie

Evidence Based Nursing

Evidence Based Nursing Evidence Based Nursing - filosofie - Bart Geurden, RN, MScN Van verpleegkundige Diagnostiek naar evidence-based handelen Medische Diagnostiek >1900 Multi- Disciplinaire Problemen 1980- Verpleegkundige

Nadere informatie

Evidence-Based Nursing. Bart Geurden, RN, MScN

Evidence-Based Nursing. Bart Geurden, RN, MScN Evidence-Based Nursing Bart Geurden, RN, MScN Trends in Verpleegkunde Jaren 1980: Systematisch werken Focus op proces Jaren 1990: Verpleegkundige diagnostiek Focus op taal Aandacht verschuift van proces

Nadere informatie

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. Bedankt voor het downloaden van dit artikel. De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding)

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting * Nederlandse samenvatting Samenvatting Dit proefschrift is gebaseerd op de FuPro-CVA studie (Prognose van functionele uitkomst op lange termijn bij patiënten met een cerebrovasculaire aandoening) die

Nadere informatie

Handleiding Zoeken in wetenschappelijke literatuur voor niet-wetenschappers (PGOsupport, december 2009, auteur: Annemiek van Rensen)

Handleiding Zoeken in wetenschappelijke literatuur voor niet-wetenschappers (PGOsupport, december 2009, auteur: Annemiek van Rensen) Handleiding Zoeken in wetenschappelijke literatuur voor niet-wetenschappers (PGOsupport, december 2009, auteur: Annemiek van Rensen) Inleiding Voor de meest actuele ontwikkelingen binnen de (medische)

Nadere informatie

Evidence-based logopedie; hoe kan je samenwerken in je kwaliteitskring om onderbouwing van het logopedisch handelen te verbeteren?

Evidence-based logopedie; hoe kan je samenwerken in je kwaliteitskring om onderbouwing van het logopedisch handelen te verbeteren? Evidence-based logopedie; hoe kan je samenwerken in je kwaliteitskring om onderbouwing van het logopedisch handelen te verbeteren? 21-09-2013 KKB-dag NVLF te Nieuwegein dr. Karin Neijenhuis, Hoofddocent

Nadere informatie

Praktische handleiding PubMed

Praktische handleiding PubMed Praktische handleiding PubMed Praktische handleiding PubMed Hét boek om snel en doeltreffend te zoeken in PubMed Faridi van Etten Jamaludin Rikie Deurenberg Derde druk Bohn Stafleu van Loghum Houten 2010

Nadere informatie

Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen

Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen Zelf echo s uitvoeren bij IVF Hoe betrouwbaar zijn de beelden? Hoe vaak worden vrouwen zwanger? Hoe voelende koppelszicherbij? Watkosthet? 1 Hoe betrouwbaar

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Evidence-based medicine in geriatrics van de Glind, E.M.M. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Evidence-based medicine in geriatrics van de Glind, E.M.M. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Evidence-based medicine in geriatrics van de Glind, E.M.M. Link to publication Citation for published version (APA): van de Glind, E. M. M. (2014). Evidence-based

Nadere informatie

CRITICALLY APPRAISED TOPIC

CRITICALLY APPRAISED TOPIC CRITICALLY APPRAISED TOPIC Onderwijs 4 januari 2011, Claire Franke Achtergrond Toename complexiteit geneeskunde Toename aantal wetenschappelijke publicaties Groei Evidence Based Medicine EBM is het zorgvuldig,

Nadere informatie

Evidence-based werken binnen de klinische psychologie: Efficiënt informatie zoeken 2.0

Evidence-based werken binnen de klinische psychologie: Efficiënt informatie zoeken 2.0 Evidence-based werken binnen de klinische psychologie: Efficiënt informatie zoeken 2.0 Ernst H. W. Koster, Elien Pieters, Kristof Hoorelbeke, & Laura M. S. de Putter Vakgroep Experimenteel-Klinische en

Nadere informatie

Evidence Based (Child) Psychiatry (EBP)

Evidence Based (Child) Psychiatry (EBP) Evidence Based (Child) Psychiatry (EBP) Donderdag 14-10-2004 Dr.C.C. Kan c.kan@psy.umcn.nl Prof.dr.R-J. van de Gaag EBP: Hoe doe je dat? 1. Klinisch probleem 2. Formuleer een beantwoordbare vraag (PICO)

Nadere informatie

Richtlijnen wat zijn ze en worden ze ook toegepast?

Richtlijnen wat zijn ze en worden ze ook toegepast? Richtlijnen wat zijn ze en worden ze ook toegepast? Lentecongres - Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie Marleen Finoulst Arts-journalist Coördinator www.gezondheidenwetenschap Hoofdredacteur Knack-Bodytalk

Nadere informatie

EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp

EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Nederlands Paramedisch Instituut UMC St Radboud Hogeschool van Arnhem en Nijmegen NVLF 1 ORIËNTATIE op LOGOPEDIE NVLF Visie 2000-2005 NVLF

Nadere informatie

Evidence-based diëtetiek

Evidence-based diëtetiek Evidence-based diëtetiek Evidence-based diëtetiek Principes en werkwijze Onder redactie van M. Former-Boon J.J. van Duinen Msc Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel

Nadere informatie

Nieuwsbrief 34. Nieuwsbrief van de Walaeus Bibliotheek Nummer 34, 20 april 2007

Nieuwsbrief 34. Nieuwsbrief van de Walaeus Bibliotheek Nummer 34, 20 april 2007 Walaeus Bibliotheek > nieuws > nieuwsbrief 34 wijzigingsdatum pagina: 2008-06-05 Nieuwsbrief 34 Nieuwsbrief van de Walaeus Bibliotheek Nummer 34, 20 april 2007 Bibliotheekzaken Tijdschriften Boeken Databanken

Nadere informatie

Peer review EBM. Ontwikkeld door WVVK in opdracht van Pro-Q-Kine

Peer review EBM. Ontwikkeld door WVVK in opdracht van Pro-Q-Kine Peer review EBM Inleiding Doelstellingen? Attitude: bereid zijn om evidence based te handelen, om expertise te delen, om evidentie te bespreken Kennis: wat is EBM, wat is evidentie, wat is een richtlijn,

Nadere informatie

zoektechnieken en -strategieën

zoektechnieken en -strategieën zoektechnieken en -strategieën eric sieverts @sieverts sieverts@gmail.com GITP PAO - november 2017 oriëntatie opdracht Je bent op zoek naar informatie over: behandeling van alcoholverslaving bij jongeren

Nadere informatie

Stage-opdracht deskundigheidsbevordering

Stage-opdracht deskundigheidsbevordering Stage-opdracht deskundigheidsbevordering Naam: Marthe Verwater Studentnummer:09011129 Klas: HDT 2 Inhoudsopgave: 1.Voorbereiding... Blz.3 2.Literatuurstudie...... Blz.4 3.Verslag... Blz.8 2 Stage opdracht

Nadere informatie