online informatieonderzoek

Transcriptie

1 online informatieonderzoek eric GITP PAO - april 2016

2 kenmerken van informatieonderzoek 2 Doelgericht Plangericht Controleerbaar Herhaalbaar Betrouwbaar

3 informatiebehoefte en doelstelling 3 Voor wie is de informatie bedoeld? Waarom dit onderzoek? Wat wil men met de informatie? Gewenste diepte van het onderzoek Wat voor soort informatie (onderzoek, peer reviewed, opinie, feiten,...)? In welke vorm? Hoeveelheid? Actualiteit? Randvoorwaarden (tijd, geld, vertrouwelijkheid,...)? Rapportagevorm (inhoudelijk, technisch)

4 voorlopige probleemstelling 4 Globale onderzoeksvraag Waarop moet ongeveer een antwoord komen? Verkenning (bijv. via Wikipedia, korte zoekactie e.d.) Wat ligt er al? Hoofdvraag Waarnaar ga ik precies op zoek? Hoofdelementen uit de vraag Afbakening (deelvragen) Wat is mijn invalshoek en op welke onderscheiden aspecten moet een antwoord worden gevonden? Afbakening in tijd, ruimte, speciale omstandigheden waaronder een proces moet spelen,...

5 wat zoeken, hoe zoeken 5 We willen de beste informatie Elk type bron heeft doorgaans andere zoekfaciliteiten Kunst is díé zoekmethode te kiezen die leidt tot acceptabele vangst (niet te veel gemist) en precisie (niet te veel irrelevante resultaten) Analyseer de vraag, en deel hem op in verschillende concepten

6 conceptuele analyse 6 Tandheelkundige zorg voor verstandelijk gehandicapten in Nederland Mondhygiëne Tandverzorging Tandheelkundig e zorg Verstandelijk gehandicapten Verstandelijke beperking Geestelijk gehandicapten OR AND Nederland Holland Nederlandse

7 conceptuele analyse 7 Geneeskunde: PICO-methode P I C O Patiënt Intervention Comparison Outcome (ziekte, leeftijd, m/v, etc.) (therapie, diagnose, etc.) (2 therapieën / diagnoses) (beste therapie / diagnose?)

8 voorbeeld zoekformulier

9 bronnen en zoeksystemen een bron is een collectie van een bepaald soort informatie die online beschikbaar is, waarbij de soort bepaald kan zijn door de vorm (krantenartikelen, wetenschappelijke artikelen, video's, blogs, tweets, plaatjes,...), en/of door de inhoud (medisch, nieuws, wetenschap,...) om in "bronnen" te kunnen zoeken / ze te raadplegen, maken we gebruik van zoeksystemen of zoekingangen Google is een zoekingang op een veelheid aan bronnen Google Scholar is een zoekingang op wetenschappelijke bronnen Ovid biedt een zoekingang op de PsycInfo database (bron)

10 zoeken primair - full-text webpagina's, digitale tijdschriften,... doorzoekbaar met Google, Google Scholar, ScienceDirect (Elsevier),... geen standaardisatie woordgebruik / geen "ontsluiting" secundair - bibliografische databases psycinfo, medline doorzoekbaar met zoeksystemen van Ovid, Ebsco, PubMed,... (vaak) gestandaardiseerd vocabulaire / metadata bevatten meestal links naar full-text

11 voorbeeld metadata: Medline/PubMed link(s) naar primaire bron gestandaardiseerd vocabulaire trefwoorden uit een thesaurus (Medical Subject Headings)

12 voorbeeld metadata: PsycInfo link naar primaire bron metadata voor formele kenmerken, en speciale "omstandigheden" Thesaurus of Psychological Index Terms + andere inhoudelijke metadata

13

14 verzamelen en kiezen van zoektermen Vrije termen (zoals die in primaire tekst zelf voorkomen) Let op: truncaties spellingsvarianten enkelvoud/meervoud synoniemen quasi-synoniemen afkortingen en acroniemen antoniemen (tegengestelde, bijv. vruchtbaar/onvruchtbaar)...

15 verzamelen en kiezen van zoektermen Thesaurustermen (toegekend gecontroleerd vocabulaire) Let op: Thesaurus of broader terms narrower terms related terms Medical Subject Headings Psychological Index Terms

16 verzamelen en kiezen van zoektermen 16 Waaruit? Informatie van de aanvrager Relevant artikel Woordenboek Online index Thesaurus Classificatieschema Opgespoorde informatie

17 selectiefase 17 Inhoudelijke criteria Formele criteria is de bron een autoriteit? tijd wordt de auteur in meer dan plaats één bibliografische bron genoemd? wordt de auteur door anderen geciteerd? zijn de conclusies te controleren? zijn de literatuurverwijzingen up to date met ontwikkelingen in het veld? taal type publicatie daarop kan vaak gefilterd worden