Mijn business? De wereld verbeteren! Waarom je als ondernemer maar beter het goede doel steunt. door Peter Wollaert, Professor Bedrijfsethiek en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Manager Forum voor Sociaal Ondernemerschap, Vlerick Business School 01 www.pomwvl.be
Creating Shared Value(s) Is the business of business business or is the business of business society? Geen Corporate Citizenship zonder inbedding in Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) Mijn business? De wereld verbeteren! Over bedrijven en maatschappelijk engagement Creating Shared Value(s) Slotreflecties
Milton FRIEDMAN (USA, 1912-2006) 1970: (Maximizing) Shareholder Value (Theory) There is one and only one social responsibility of business to use its resources and engage in activities designed to increase its profits so long as it stays within the rules of the game, which is to say, engages in open and free competition without deception or fraud. In: The Social Responsibility of Business is to increase its profits, New York Times Magazine, 1970.
werf eens een winkeldief aan
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) Geen Corporate Citizenship zonder een coherente strategie van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO), zoniet loert gevaar van greenwashing, bluewashing, healthwashing, om de hoek Anderzijds: Goed burgerschap is essentieel onderdeel van alle MVO-theorie ISO 26000 The Pyramid of CSR Triple Bottom Line (3 P s) Stakeholder Theory Integrale jaarverslaggeving (in jaarverslag ook 3 P s opnemen) Bedrijfsethiek: waarden-vol ondernemen
Archie B. CARROLL (USA) 1991: The Pyramid of CSR
John ELKINGTON (UK, 1949) 1997: Triple Bottom Line (3 P s)
Edward FREEMAN (USA, 1951) 1984: Stakeholder Theory A stakeholder is a person, group or organization that has interest or concern in an organization. Stakeholders can affect or be affected by the organization's actions, objectives and policies.
Bedrijfsethiek: waarden-vol ondernemen
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De maatschappelijke verantwoordelijkheid van een bedrijf? de business of my business is a business in society Deel van het probleem? Deel van de oplossing? Bedrijf (als structuur) Team (als groep van mensen) Producten/Diensten kennen we de materialiteit? (matrix)
even concreet
beter een goede buur dan een verre vriend
Bedrijven en maatschappelijk engagement: Creating Shared Value(s)
Michael PORTER (USA, 1947) 2011: Creating Shared Value (CSV)
aanleiding vraag-gestuurd aanbod-gestuurd vraag ontvangen tot ondersteuning/samenwerking gericht aan bedrijf? gericht aan ceo? op eigen initiatief / op initiatief van (personeelsgroep binnen) bedrijf motivatie / beweegreden? concrete aanleiding willen leren of willen geven? uit welbegrepen eigenbelang? uit frustratie?
is er een plan of beleid of niet? planmatige aanpak is er een aanspreekpunt? wiens verantwoordelijkheid bedrijf als geheel? bepaalde dienst? beperkte groep van personeelsleden? enkel CEO (persoonsgebonden engagement)? wiens tijd? wiens geld? welke budgetlijn? wie beslist uiteindelijk? buikgevoel of zakelijk wikken en wegen
planmatige aanpak brainstorm over: thema( s)? link met bedrijfsexpertise, specifiek product of brand? scope: lokaal (buurt) of nationaal of internationaal? tijdslijn: kort en actiegericht of lange termijn? hoeveel tijd/energie/geld? welk impact wil je maatschappelijk genereren? mag het ad-hoc zijn of moet het structureel zijn? welke vorm? hebben we kennis van mogelijke vormen? wat wil je er als bedrijf zelf uit halen? en wat wil je zeker niet? maar vooral: is er knowhow?
NGO s en bedrijven kijken door een andere bril naar de wereld idee (recht) / product of dienst ideologisch / pragmatisch maatschappelijk-ethisch / economisch-juridisch solidaire levensstijl / creatieve levensstijl immateriële waarden / materiële waarden inhoud voor vorm / vorm en inhoud lange termijn / korte termijn ideologisch eerder links / ideologisch eerder rechts verantwoordelijkheid / vrijheid overtuiging - missie / competentie - opleiding
NGO S kijken kritisch naar bedrijven alles in functie van het verhogen van de winst huidige productiesystemen leiden tot zeer kwalijke gevolgen voor mens en milieu nemen onvoldoende hun (maatschappelijke) verantwoordelijkheid op indien wel, dan vaak als window dressing stimuleren onverantwoord consumeren gebrek aan transparantie van geldstromen (lonen) gebruiken/misbruiken grote lobbykracht op vlak van wetgeving
Bedrijven kijken kritisch naar NGO S nieuw: bedrijven ontdekken het belang/impact van de rechtenorganisaties legitimiteit: vaak geen leden, enkel donateurs woordvoerderschap: onvoldoende éénduidige visie (top/basis) ongerechtvaardigd moreel superioriteitsgevoel te weinig transparantie van geldstromen grote overheidsmedefinanciering misleidende campagneboodschappen soms onaanvaardbare actievormen (gebruik van geweld of spionage) gebruiken onvoldoende bindende kwaliteitsnormen onvoldoende onafhankelijke monitoring
http://trust.edelman.com/trusts/trust-in-institutions-2/ngos-remain-most-trusted/
welke vormen? de impact van de onderneming (= MVO) cfr. www.mvovlaanderen.be Financiering Producten / goederen / diensten / faciliteiten Menskracht / expertise Campagnes / maatschappelijk-politieke actie al dan niet activistisch
financiering Sponsoring Cause Related Marketing Mecenaat Stichting Bedrijfsfonds binnen Koning Boudewijnstichting Social investing
materiaal / diensten tweedehandsmateriaal gebruik infrastructuur: bv. zaal, parking, catering gratis weggeven van producten
menskracht / expertise employee involvement weten we waar onze personeelsleden mee bezig zijn in vrije tijd?
netwerking / campagnes service clubs deelnemen aan campagnes deelname aan labelling of certifiëring(snetwerken) waarom niet kiezen voor meer uitgesproken maatschappelijkpolitieke actie? durf te gaan voor unieke positionering en voor radikale keuzes
slotreflecties leerproces neem de tijd om je goed te infomeren: stel kritische vragen bevraag mogelijke meetbaarheid van resultaten (SROI) maar vooral, doe: al doende leert men! woorden wekken, voorbeelden trekken het is relationeel: het moet klikken tussen mensen grootste meerwaarde: vinger aan de pols van sociale innovatie eigenlijk gaat het over capacity building en werken aan een future proofed bedrijf en vooral, hou vol, in goede en kwade dagen!
http://vimeo.com/64445749