Transcriptie

1 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Brugge,15 februari 2007 Idriss Ibnou-Cheikh

2 Wat is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen? Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een proces waarbij ondernemingen vrijwillig streven naar verbetering op bedrijfs- en maatschappelijk vlak door op systematische wijze economische, milieu- en sociale overwegingen op een geïntegreerde en coherente manier in de gehele bedrijfsvoering op te nemen, waarbij overleg met stakeholders of belanghebbenden van de onderneming deel uitmaakt van dit proces.

3 Wat is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Het principe van de triple bottom line (de Drie P s) PEOPLE MVO PROFIT PLANET

4 People (sociaalethisch) MVO thema s Arbeidsomstandigheden, arbeidsverhoudingen, arbeidsvoorwaarden, training, veiligheid, onderwijs, gezondheid, leveranciers, mensenrechten, lokale gemeenschap, stakeholders, informatieverstrekking. MVO-gerelateerde topics in de actualiteit Kinder- en dwangarbeid, inkomensongelijkheid, imago van ondernemingen, gelijke behandeling werknemers, recht om zich syndicaal te organiseren, (Chiquita, Nike, Volkwagen Vorst, Cacaoplantages Ivoorkust) Planet (milieu) Profit (winst) Milieumanagement, milieuzorg, ecologische voetafdruk, eco-efficiency, eco-design, ketenbeheer, eco-efficiency, schoner produceren, duurzame technologieontwikkeling, duurzame bedrijventerreinen Transparantie, Financiële rapportage, werkgelegenheid, investeringen in infrastructuur, locatiebeleid, politieke betrokkenheid, uitbesteding, economische effecten van de diensten en producten. Ook sponsoring, medewerkerparticipatie, winstbestemming. Vervuiling, verontreiniging, CO2 uitstoot, voedselveiligheid (BSE, dioxine), overbevissing, lozingen, verdwijning planten en dieren, biotechnologie, kernenergie (Union Carbide, Exxon Valdez, Hoboken Metallurgie, Erica: Franse Staat en departementen versus TOTALFINA) Steekpenningen, (boekhoud)fraude, belastingvlucht, relatiegeschenken, transacties criminele activiteiten, sponsoring politiek, topsalarissen (Enron, Picanol, Lernhout en Hauspie)

5 Relevante tendenzen Economisch: globalisering; innovatie; concurrentialiteit; tertiarisering en quartairisering. Ecologisch: klimaatverandering; ecologische uitdaging

6 Relevante tendenzen Maatschappelijk: meer bewustzijn en assertiviteit bij de burgers en hun organisaties; dualisering van de samenleving (cf. berichtgeving) Bestuurlijk: overheveling van bevoegdheden naar het lokaal bestuursniveau; nood aan geïntegreerd beleid; professionalisering van ambten en mandaten

7 Waar komt MVO vandaan? CSR1 Corporate Social Responsibility CSR2 Corporate Social Responsiveness

8 Waar komt MVO vandaan? Corporate citizenship Corporate Accountability Business of business is society Business of business is business (M. Friedman)

9 MVO gekaderd Evolutie vrije markteconomie nu Efficiëntie goedkoper + Kwaliteit beter + Flexibiliteit sneller + Innovatie maatwerk +? MVO verbonden? (bron: B. Boone, directeur ESF-agentschap)

10 MVO en lokale besturen Aanknopingspunten (cf. Definitie) = proces = vrijwillig = belanghebbende - gerelateerd = geïntegreerd

11 MVO en lokale besturen Duurzame ontwikkeling (art. 2 nieuw gemeentedecreet) Duurzaam ondernemen/besturen Maatschappelijk verantwoord ondernemen

12 Definitie duurzame ontwikkeling Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder daarbij de mogelijkheden van toekomstige generaties om ook in hun behoeften te voorzien, in gevaar te brengen. (Commissie-Brundtland, 1987)

13 MVO en lokale besturen MVO: iets voor lokale besturen? Zie Tabel Cf. Ingesteldheid van het bestuur Defensief Receptief Pro-actief

14 People (sociaalethisch) MVO thema s Voor lokale besturen MVO-gerelateerde van lokale besturen in de actualiteit Planet (milieu) Profit (Rentabiliteit)

15 MVO en de rol(len) van lokale besturen Werkgever Klant Katalysator

16 lokaal bestuur als werkgever Vlaamse lokale besturen stellen werknemers tewerk (Bron: jaarverslag RSZPPO 2006) Het Vlaams Lokaal Bestuur als werkgever groeit gestaag! Evenwicht tussen gezin en werk Mobiliteitsproblematiek Diversiteit op de werkvloer (Arbeidsmarktgehandicapten etnisch - culturele minderheden, holebi) Gelijkheid tussen man en vrouw

17 Lokaal bestuur als klant De Vlaamse lokale besturen zijn klant ten belope van 3,2 mld euro per jaar! (interne raming op basis van financieel verslag Dexia 2004) Lokale Besturen kunnen/willen/moeten duurzaam aankopen - Wetgeving met betrekking tot de overheidsopdrachten bevat de mogelijkheid om sociale, ecologische en ethische overwegingen te hanteren - Concessies - Uitbesteding van activiteiten (oa. Sociale economie)

18 Lokaal bestuur als katalysator Posteert zich als intermediair en facilitator naar het bedrijfsleven toe Middenstandsraad Overleg met het bedrijfsleven Loketfunctie (bedrijvenloket, lokale werkwinkel)

19 Kwaliteitslabels Probleem van de labelling Fair trade label Max Havelaar koffie HET ZIJN ER TEVEEL! Iso Emas Het Belgisch Sociaal Label

20 Meten is weten =/= kosten baten analyse =/= winst (-) verlies Social Return on investment = de in rekening gebrachte opbrengsten - de in rekening gebrachte kosten EXTERNALITEITEN

21 Rol VVSG In samenwerking met de Vlaamse overheid (minister van sociale economie, gelijke kansen en mobiliteit) Sensibilisering Seminaries (vandaag) Publicaties

22 Rol VVSG Ondersteuning ESF-project Ondersteuning van de JWP

23 Coördinatie MVO VVSG Ondersteuning ESF-project: lokale besturen willen maatschappelijk verantwoord ondernemen verankeren

24 ESF zwaartepunt 6 ESF zwaartepunt 6 Wat en wanneer? Projectperiode 1 juli december 2007 VVSG en lokale besturen als projectpartners, ondersteuning Vlaamse overheid en ESF

25 ESF zwaartepunt 6 VVSG ESF - project Zet vnl. in op sociale clausule Telt drie actiepunten

26 ESF zwaartepunt 6 Actiepunten Concreet werken met de sociale clausule Experimenten rond de sociale clausule Handleiding procedure Meetinstrument SROI Verder bouwen op bestaand materiaal Link leggen bedrijfsleven en de gemeente Overlegforum opzetten/uitbouwen met MVO op de agenda en meten wat de output ervan is

27 Partners Stad Gent OCMW Gent Stad Antwerpen Stad Aalst OCMW Aalst Stad Beringen OCMW Beringen Stad Genk OCMW Kortrijk ESF zwaartepunt 6

28 ESF zwaartepunt 6 Werkwijze Projectwerkgroep Werkgroep SROI Externe consulting Rapportage naar en feedback van de stuurgroep MVO Rapportage naar en feedback naar klankbordgroepen: de werkgeversorganisaties, de sociale economie

29 Conclusies MVO is een containerbegrip, maar geen wollig begrip Het kan gehanteerd worden in een beleid

30 Conclusies Consolidatie Het lokaal bestuur doet al heel wat Meten is weten: als men weet waar men staat kan men bepalen waar men naatoe wil Versterkt beleidsfunctie met een netwerkende functie gebaseerd op vrijwillig engagement

31 Conclusies MVO en de verankering ervan verdient een plaats in de nieuwe legislatuur = Sjabloon voor eigen beleid = Rode draad voor beleidsvoering (bestuursakkoord, beleidsnota s) = Kader voor intern en extern procesmanagement

32 Conclusies Randvoorwaarden Vrijstelling van ambtenaar/ambtenaren om MVO op te volgen Oprichting van een werkgroep duurzame ontwikkeling (multidisciplinair). Opname van het thema in Het college van Burgemeester en Schepenen / Vast Bureau het Managementteam

33 Referenties et schappelijk_verantwoord_ondernemen.shtml

34 Contact VVSG Idriss Ibnou-Cheikh