Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.18.0662 B.18.0662 Landgraaf, 12 april 2018 ONDERWERP: Begroting 2019 en 2e begrotingwijziging 2018 GGD Zuid-Limburg Raadsvoorstelnummer: 32 PROGRAMMA 8. Volksgezondheid en milieu Verantwoordelijke portefeuillehouder(s): G.G.J. Janssen Behandelend ambtenaar voor technische vragen: R.H.E. Dautzenberg Telefoonnummer: 045-5695156 Organisatieonderdeel: Maatschappelijke Ontwikkeling Behandeld in BenW d.d.: 1 mei 2018 Behandeling in oordeelvormende raad d.d.: 31 mei 2018 Behandeling in besluitvormende raad d.d.: 14 juni 2018 1. Samenvatting De GGD Zuid Limburg is de geneeskundige gezondheidsdienst van de 18 Zuid-Limburgse gemeenten. De kerntaak van de GGD is het beschermen, bewaken en bevorderen van de gezondheid van de inwoners van Zuid-Limburg. De GGD Zuid Limburg (GGD ZL) biedt de gemeenteraad van Landgraaf de gelegenheid om een zienswijze in te dienen over de begroting 2019 en de 2 e begrotingswijzing 2018. Daarnaast ontvangt de raad ter kennisname het jaarverslag en de jaarrekening over 2017 die is voorzien van een goedkeurende controleverklaring van de accountant. Financiële kaders GGD ZL De begroting 2019 is de laatste begroting van de beleidsperiode 2016-2019. Voor deze periode geldt in beginsel een gelijkblijvend budget, met een jaarlijkse indexatie. Met ingang van 2017 is het toezicht Wmo aan het takenpakket van de GGD ZL toegevoegd, met de bijbehorende financiële afspraken is eind 2016 ingestemd en deze afspraken zijn ook de basis voor 2019. De begroting 2019 is beleidsarm en gebaseerd op de staande afspraken voor de periode 2016-2019. Financiële kaders Veilig Thuis Veilig Thuis is als eigenstandig programma verwerkt in de GGD begroting via de begrotingswijzing 2017 en de begroting 2018. Het bedrijfsplan 2017-2019 van Veilig Thuis is ook voor de begroting 2019 de basis.
Incidentele bijdrage Jeugdgezondheidszorg (JGZ) Met de 2 e begrotingswijziging 2018 wordt net als in 2017 een incidentele bijdrage voor de jeugdgezondheidszorg gevraagd. De vraag naar expertise en advies van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) groeit zo snel dat de JGZ in toenemende mate worstelt met de beschikbare capaciteit. Deze is niet langer voldoende om invulling te geven aan de wettelijke basistaken van jeugdgezondheidszorg binnen het sociaal domein. Deze toegenomen vraag door partners in combinatie met het feit dat steeds meer risico s vroegtijdig worden gesignaleerd, maakt dat de JGZ te maken krijgt met achterstanden en wachtlijsten. Met de incidentele bijdrage worden achterstanden en wachtlijsten voorkomen. Een structurele oplossing hiervoor maakt deel uit van het ontwikkeltraject om te komen tot één JGZ voor Zuid-Limburg. Zonder fundamentele beleidskeuzes in de toekomst zullen de huidige knelpunten in de dienstverlening van JGZ actueel blijven. De begrotingswijziging heeft betrekking op de begroting 2018, maar een soortgelijke begrotingswijziging is te verwachten voor 2019. De voorbereiding voor deze begrotingswijziging ligt in handen van het nieuwe bestuur van de GGD dat nu na de gemeenteraadsverkiezingen wordt gevormd. 2. Waarom naar de raad Vaststelling van de begroting 2019 en de 2 e begrotingswijziging 2018 is een verantwoordelijkheid van het Algemeen Bestuur (AB) van de GGD ZL. Alvorens deze stukken ter besluitvorming worden voorgelegd, heeft uw gemeenteraad de mogelijkheid een zienswijze kenbaar te maken. In de Wet gemeenschappelijke regelingen en de Gemeenschappelijke Regeling GGD Zuid Limburg is bepaald dat een zienswijze op de jaarstukken niet aan de orde is. Deze worden aan het AB ter besluitvorming voorgelegd. Voor de begroting van de GHOR, een onderdeel van de GGD ZL, is het AB van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg verantwoordelijk. 3. Doelstelling en beoogd meetbaar effect Het geven va een zienswijze over de begroting 2019 en de 2 e begrotingswijziging 2018 van de GGD ZL die financieel en beleidsmatig het meest passend is voor de gemeente Landgraaf. 4. Argumentatie en alternatieven Jaarverslag 2017 Het structureel tekort van de meldkamer ambulance zorg ca. 225.685,-- is een bekend jaarlijks tekort. Er is sprake van een landelijke onderfinanciering voor de meldkamers ambulancezorg. Het is een landelijk probleem dat opgelost moet worden via bijstelling van landelijke budgetparameters. De gemeenten dragen hier géén financiële verantwoordelijkheid voor. In afwachting van de uitkomsten van het landelijk traject, worden deze kosten jaarlijks ten laste gebracht van de algemene reserve ambulancezorg. De reserve B.18.0662 Pagina 2 van 8
is daartoe op dit moment toereikend, mocht dat in de toekomst niet meer het geval zijn dan zal er een claim bij de zorgverzekeraar worden gelegd. Het onderdeel GGD heeft een positief resultaat van 92.816,-- mede doordat er meer projectgelden en meeropbrengsten van derden zijn gerealiseerd. Veilig Thuis kent een positief resultaat van 35.514,-- omdat personeel later in het jaar is ingestroomd dan verwacht. Het negatieve resultaat van de jaarrekening 2017 bedraagt: 97.355,-. Het jaardocument is door de accountant voorzien van een goedkeurende controleverklaring en wordt naar verwachting vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 5 juli 2018. Hoewel de gemeenten eigenaar zijn van de GGD, is slechts ongeveer een kwart van de GGD ZL structureel gefinancierd met gemeentelijke middelen. De overige middelen zijn merendeels afkomstig van zorgverzekeraars en landelijke overheden. De afgelopen jaren is de GGD ZL geconfronteerd met veel budgettaire kortingen. Hoewel het mede door de omvang van het totale concern en slimme verbinden van financiële stromen is gelukt om aan alle financiële taakstellingen te voldoen, heeft dit ook geleid tot financiële kwetsbaarheid van de organisatie, een te laag weerstandsvermogen. Met als gevolg dat elke financiële tegenvaller gelijk voor rekening van de gemeenten komt. Inhoudelijk heeft de GGD ZL samen met de Zuid-Limburgse gemeenten in 2017 verder gewerkt aan de uitvoering van het regionale gezondheidsbeleid. Er is een activiteitenplan opgesteld voor de drie programmalijnen (gezonde jeugd, gezonde wijk en kwetsbare personen. Daarnaast zijn er drie werkgroepen gevormd die de uitwerking verder gaan oppakken in 2018. Daarnaast heeft er in 2017 een verkenning plaatsgevonden binnen de jeugdgezondheidszorg in Zuid-Limburg om te komen tot een nieuw gestructureerd samenwerkingsverband. Het ontwikkeltraject is bestuurlijk en door de organisaties breed omarmd. Veilig Thuis ontvangt sinds 1 juli 2017 als nieuwe taak de meldingen van de politie als het gaat om geweld in afhankelijkheidsrelaties. Veilig Thuis zorgt voor de registratie, beoordeling en afhandeling. Het aantal medewerkers groeide daardoor fors en aan de gemeenten werd een extra bijdrage gevraagd. Begroting 2019 Bij de begroting 2019 staat de GGD ZL aan de vooravond van een veelheid aan landelijke ontwikkelingen waarvan de consequenties nog niet bekend zijn. De ambulancesector maakt zich op voor een stelselherziening, de forensische geneeskunde is landelijk onderwerp van gesprek en Veilig Thuis bereidt zich voor op de aanscherping van de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. B.18.0662 Pagina 3 van 8
Op Zuid-Limburgs niveau zal er in 2019 worden toegewerkt naar één jeugdgezondheidszorg voor Zuid-Limburg met de vier bestaande organisaties (GGD ZL, MeanderGroep, Envida en Zuyderland). Beoogd wordt een coalitie van de vier huidige JGZ organisaties die maximaal ontschot worden in werkwijze, leiderschap en financiën. Daarmee wordt ook beoogd om de structurele knelpunten binnen de JGZ op te lossen. De laatste jaren is zichtbaar dat de rol en positie van de JGZ als samenwerkingspartner verandert. De spilfunctie van de JGZ wordt sterker, de expertise van de JGZ wordt steeds vaker ingeschakeld. De begroting 2019 is beleidsarm en de GGD ZL zoekt samen met de gemeenten naar antwoorden op de inhoudelijke ambities. Hierbij wordt gezocht naar slimme verbindingen, zowel op inhoudelijk, organisatorisch en financieel vlak. De begroting 2019 is opgesteld op basis van uitgangspunten en bijbehorende begrotingskaders voor de periode 2016-2019: - Het beleidskader is vastgelegd in het regionale gezondheidsbeleid 2016-2019 Zuid Limburg van signaalrood naar bronsgroen; - Het financiële kader is gebaseerd op de gemaakte keuze voor het toekomstscenario dat uitgaat van een gelijkblijvend budget, waarbij sprake is van jaarlijkse indexatie conform de geldende regels; - De bijdrage per gemeente wordt vastgesteld op een bedrag per inwoner. Het aandeel in de bijdrage van de gemeente Landgraaf is berekend naar rato van het inwonersaantal van de gemeente Landgraaf per 1 januari 2017 (37.458 inwoners) ten opzichte van het hele GGD gebied per 1 januari 2017 (600.037 inwoners). Het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) is als een apart onderdeel opgenomen in deze begroting 1 en maakt daarmee geen onderdeel uit van het programma gezonde jeugd. Dit heeft te maken met het feit dat per 1 januari 2019 het Rijkvaccinatieprogramma wordt overgeheveld naar de Wet publieke gezondheid. Dit heeft als gevolg dat de financiering niet langer rechtstreeks vanuit de landelijke overheid wordt geregeld, maar via het gemeentefonds gaat plaatsvinden. Hierbij worden de parameters toegepast zoals deze in het gemeentefonds voor dit onderdeel worden toegepast, waardoor er voor de 18 gemeenten geen herverdeeleffecten ontstaan. Begroting 2019 Veilig Thuis Voor Veilig Thuis is 2019 het laatste jaar van de huidige meerjarige afspraken. Evenals voor de andere bedrijfsonderdelen van de GGD ZL zal in 2019 ook voor Veilig Thuis een meerjarenperspectief worden opgesteld. 2019 zal het jaar zijn waarin Veilig Thuis een volwassen organisatie wordt die qua inhoud, financiën en bedrijfsvoering in control is. 1 Totaal opgenomen bedrag begroting voor ZL 153.000. B.18.0662 Pagina 4 van 8
In 2017 lag het totaal aantal meldingen veel hoger dan verwacht, maar de periode waarover cijfers beschikbaar zijn is te kort om op basis hiervan te komen tot een wijziging in de begroting. In 2018 blijft Veilig Thuis de instroom nauwkeurig monitoren en bespreken met de gemeenten. Wanneer blijkt dat de instroom structureel (veel) hoger blijft dan op basis van de gegevens zoals vermeld in het bedrijfsplan, zal een bijstelling van de begroting voor 2019 worden voorbereid. Als uitgangspunt is gesteld dat bijstelling van budget gebeurt bij een afwijking van 5% (naar boven en beneden). De Zuid-Limburgse gemeenten hebben de keuze gemaakt om de kosten voor Veilig Thuis in 2018 en 2019 te financieren naar rato van de gemeentelijke budgetten Wmo / jeugd. Dit heeft als consequentie dat de centrumgemeenten (Maastricht en Heerlen) de centrumbijdrage aan Veilig Thuis hebben beëindigd. De financiële consequenties van deze keuze zijn voor Landgraaf beperkt tot 3.095,--. Tegelijkertijd hebben de gemeenten gevraagd om ervaringscijfers op te bouwen ten aanzien van de instroom van Veilig Thuis, zowel op Zuid-Limburgs niveau alsook per gemeente. Deze gegevens zijn in 2019 de basis voor bestuurlijk overleg over de financieringsvorm vanaf 2020. 5. Hoe gaan we dat bereiken en is er evaluatie nodig Uw zienswijze wordt door het college per brief medegedeeld aan de GGD ZL (18.09726). Het Dagelijks Bestuur zal de begroting 2019 en de tweede begrotingswijziging 2018 samen met de ontvangen zienswijzen aanbieden aan het Algemeen Bestuur in juli 2018. Het monitoren van de financiële en inhoudelijke kaders en de uitvoering vindt periodiek plaats in bestuurlijk en ambtelijk overleg. De GGD biedt na afloop van 2019 een jaarverslag aan de gemeente aan. 6. Communicatie De gemeente Landgraaf maakt de zienswijze per brief kenbaar aan het Dagelijks Bestuur van de GGD ZL. De communicatie over de besluitvorming en de uitvoering van het beleid vindt plaats binnen de diverse ambtelijke en bestuurlijke overleggen en werkgroepen. 7. Kosten, baten, dekking, risico's Ter voorbereiding van de zienswijze voor de begroting van de GGD ZL leggen we een relatie tussen de jaarstukken van de GGD ZL en de gemeente Landgraaf. We verwerken de door de GGD ZL begrote bedragen inclusief Veilig Thuis in de richtbudgetten voor de programmabegroting 2019 conform bedragen in navolgende tabellen. B.18.0662 Pagina 5 van 8
2e begrotingswijziging 2018 GGD ZL Ontwik k eling begroting GGD ZL: 2018 Bijstelling 2018-1 Bijgesteld 2018-1 Bijstelling 2018-2 Bijgesteld 2018-2 Totaal benodigd bedrag Programmalijn GGD exclusief Veilig Thuis 608.538 0 608.538 19.392 627.930 Totaal benodigd bedrag Veilig Thuis 255.033 3.095 258.128 0 258.128 Aandeel Landgraaf in begroting GGD ZL: 863.571 3.095 866.666 19.392 886.058 Voor 2018 hebben we voor de GGD ZL in de programmabegroting een risico van 82.000 opgenomen. Voor de hogere incidentele bijdrage voor de jeugdgezondheidszorg (JGZ) komt dit risico op voor 19.392. Dit bedrag onttrekken we aan de algemene reserve ten gunste van het budget GGD ZL basispakket conform bijgevoegde begrotingswijziging. 2 Begroting 2019 (meerjarenperspectief 2019-2021) Ontwikkeling begroting GGD ZL: 2019 Mutaties 2019 2019 2020 Mutaties 2020 2020 2021 Mutaties 2021 2021 2022 Mutaties 2022 2022 Totaal benodigd bedrag Programmalijn 619.187 13.621 632.808 630.023 13.859 643.882 641.049 14.101 655.150 641.049 25.566 666.615 GGD exclusief Veilig Thuis RVP 0 9.551 9.551 0 9.718 9.718 0 9.889 9.889 0 10.062 10.062 Totaal Programmalijn GGD incl. RVP: 619.187 23.172 642.359 630.023 23.578 653.601 641.049 23.990 665.039 641.049 35.628 676.677 Totaal benodigd bedrag Veilig Thuis 259.496 7.226 266.722 264.037 7.352 271.389 268.658 7.481 276.139 268.658 12.313 280.971 Aandeel Landgraaf in begroting GGD ZL: 878.683 30.398 909.081 894.060 30.930 924.990 909.707 31.470 941.177 909.707 47.941 957.648 * inclusief indexering meerjarig (2020 t/m 2022) 1,75% * RVP, Totaal rijksvaccinatieprogramma 153.000, aandeel Landgraaf op basis van inw onersaantal per 1-1-2017 8. Het voorstel 1.Kennis te nemen van het jaarverslag 2017 van de GGD Zuid Limburg; 2.Als zienswijze kenbaar te maken dat de gemeente Landgraaf instemt met de begroting 2019 van de gemeenschappelijke regeling GGD Zuid Limburg conform bijgevoegde conceptbrief; 3.Als zienswijze kenbaar te maken dat de gemeente Landgraaf instemt met de 2 e begrotingswijziging 2018 van de GGD Zuid Limburg conform bijgevoegde conceptbrief; 2 Aangepast risico GGD ZL in 2018 is dan 62.608. B.18.0662 Pagina 6 van 8
Burgemeester en wethouders van Landgraaf, de secretaris, de burgemeester, ir. J.M.C. Rijvers mr. R.J.H. Vlecken 9. a. Stukken behorende bij het besluit 1.Begroting 2019 GGD Zuid Limburg voltooien en vooruitkijken (18.08532); 2.2 e begrotingswijziging 2018 GGD Zuid Limburg (18.08534); 3.Conceptbrief aan de GGD Zuid Limburg met de zienswijze van de gemeente Landgraaf over de begroting 2019 en de 2 e begrotingswijziging 2018 van de GGD Zuid Limburg (18.09726); b. Onderliggende stukken 4.Jaarverslag 2017 GGD Zuid Limburg ontmoeten en samenwerken (18.08535); 5.Verslag van bevindingen GGD Zuid Limburg. Uitkomsten controle en overige informatie 2017 (18.08533). 6.Memo relatie regionaal gezondheidsbeleid en begrotingsjaar 2019 (18.09727); B.18.0662 Pagina 7 van 8
Besluit 1.Kennis te nemen van het jaarverslag 2017 van de GGD Zuid Limburg; 2.Als zienswijze kenbaar te maken dat de gemeente Landgraaf instemt met de begroting 2019 van de gemeenschappelijke regeling GGD Zuid Limburg conform bijgevoegde conceptbrief; 3.Als zienswijze kenbaar te maken dat de gemeente Landgraaf instemt met de 2 e begrotingswijziging 2018 van de GGD Zuid Limburg conform bijgevoegde conceptbrief; Aldus besloten in de openbare besluitvormende raad, gehouden op 14 juni 2018. De griffier, De voorzitter, B.18.0662 Pagina 8 van 8