Versie: 8 november 2012 Vastgesteld door de Gemeenteraad, inclusief het aangenomen amendement

Transcriptie

1 Programmabegroting

2 Versie: 8 november 2012 Vastgesteld door de Gemeenteraad, inclusief het aangenomen amendement

3 INHOUDSOPGAVE AANBIEDING PROGRAMMABEGROTING DOOR COLLEGE... 5 LEESWIJZER PROGRAMMABEGROTING... 9 PROGRAMMA 1: BOUWEN, WONEN EN RUIMTELIJKE ORDENING PROGRAMMA 2: BEHEER OPENBARE RUIMTE EN SPORT PROGRAMMA 3: ECONOMISCHE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID PROGRAMMA 4: KUNST, CULTUUR EN RECREATIE PROGRAMMA 5: ONDERWIJS EN EDUCATIE PROGRAMMA 6: MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING EN VOLKSGEZONDHEID PROGRAMMA 7: NATUUR EN MILIEU PROGRAMMA 8: OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID PROGRAMMA 9: DIENSTVERLENING, BESTUUR EN ORGANISATIE PROGRAMMA 10: ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN PROGRAMMA 11: RESERVES RECAPUTILATIE PROGRAMMA S PARAGRAFEN ALGEMEEN PARAGRAAF BEDRIJFSVOERING PARAGRAAF WEERSTANDSVERMOGEN PARAGRAAF ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN PARAGRAAF FINANCIERING PARAGRAAF GRONDBELEID PARAGRAAF VERBONDEN PARTIJEN PARAGRAAF BELASTINGEN EN TARIEVEN BIJLAGEN Programmabegroting

4 Programmabegroting

5 AANBIEDING PROGRAMMABEGROTING DOOR COLLEGE Inleiding Hierbij bieden wij u de Programmabegroting aan. De begroting is zowel beleidsmatig als financieel gebaseerd op de Kadernota Het voorgestelde nieuwe beleid, de aangegeven besparingsmogelijkhedenen de maatregelen als reactie op de rijksbezuinigingen rijksoverheid zijn verwerkt in de begroting. Alle programma s zijn beleidsmatig geactualiseerd en richten zich op de doelstellingen en activiteiten voor In de zgn. paragrafen vindt u vervolgens de thematische beschrijving van een aantal relevante onderwerpen. In deze begroting zijn de gevolgen van het Lente-akkoord opgenomen. In de Kadernota was reeds hierop geanticipeerd. De junicirculaire van het ministerie gaf inzicht in de doorrekeningen van het Lente-akkoord, vooral voor het jaar Deze junicirculaire is volledig verwerkt in de begroting. Algemeen beeld Programmabegroting De Programmabegroting is, op basis van de nu bekende feiten, structureel sluitend Saldo Programmabegroting V V V V Het college is verheugd dat in lijn met de Kadernota en de tijdens de raadsbehandeling aangenomen amendementen een begroting kan worden gepresenteerd die in ieder jaar een positief saldo vertoond, waarbij tevens de OZB niet meer dan trendmatig stijgt. Dit betekent dat ten opzichte van de Kadernota op dit moment geen aanvullende bezuinigingen of ombuigingsmaatregelen noodzakelijk zijn. De effecten van de nieuwe rijksbegroting en de septembercirculaire zijn in de begroting niet verwerkt. Over de gevolgen van Prinsjesdag in relatie tot de gemeentefinanciën wordt de raad per memo geïnformeerd. Evenmin bestaat op dit moment duidelijkheid over de maatregelen die een nieuw kabinet zal nemen ter uitvoering van (of in plaats van) de zaken die genoemd zijn in het Lente-akkoord. Dit voorjaar werd al bekend dat de ramingen in de junicirculaire vanaf 2014 wellicht te positief zijn voorgesteld. Het begrotingssaldo in de jaren geeft echter enige ruimte om een verslechtering ten opzichte van de junicirculaire op te kunnen vangen. Programmabegroting

6 Lokale lastendruk Uit de voorliggende Programmabegroting blijkt dat de lokale lastendruk voor de inwoners in Scherpenzeel stijgt met ongeveer 30 per huishouden. Dit is, afhankelijk van de situatie, een stijging van 4,5 tot 5%. Deze stijging bestaat uit de volgende onderdelen. De OZB-stijging bedraagt voor %. Dit geldt ook voor de niet-woningen. De voorgenomen jaarlijkse extra toename van 2,2% vanwege de relatiemanager bedrijven vervalt, omdat de werkzaamheden van de relatiemanager vanaf 2013 binnen de huidige formatie worden opgevangen. De hiermee samenhangende tariefstijging van 2012 wordt met ingang van 2013 ongedaan gemaakt. De rioolheffing stijgt op basis van de eerder genomen besluiten met de inflatiecorrectie en een jaarlijkse verhoging van 9. De afvalstoffenheffing stijgt met 10 voor een eenpersoonshuishouden en met 12,50 voor een meerspersoonshuishouden. Dit is een stijging van 6%. Daarmee is het tarief volgens de huidige inzichten echter nog niet kostendekkend. In 2013 wordt een fors nadeel op het product Afval verwacht ten opzichte van Dit komt vooral door hogere transport- en verwerkingskosten en een lagere opbrengst voor het oud papier. Een kostendekkend tarief zou daardoor 211,60 gaan bedragen voor een meerpersoonshuishouden. Echter, de Reserve afvalstoffenheffing is hoger dan het minimumsaldo van dat in de Nota reserves en voorzieningen is vastgelegd. Voorgesteld wordt het meerdere aan de burger terug te geven. Gezien het huidige saldo van de reserve kan een bedrag van ruim worden ingezet voor een tariefdaling. Dit leidt tot een tarief van 199,70 voor een meerpersoonshuishouden en 159,75 voor een eenpersoonshuishouden. Programmabegroting

7 Verschillen met Kadernota In onderstaande tabel worden de saldi van de Kadernota en de Programmabegroting met elkaar vergeleken. De belangrijkste verschillen worden nader toegelicht Saldo kadernota V V V V Bijstellingen ten opzichte van de kadernota: Aanpassing Algemene Uitkering o.b.v. junicirculaire N N V V Renteresultaat V WMO huishoudelijke hulp V V V V WMO eigen bijdrage huishoudelijke hulp V V V V Aanpassing budget woonvoorzieningen V V V V Bijdrage Regiotaxi V V V V Amendement efficiencytaakstelling N N N N Tijdelijke OZB-stijging of incidenteel tekort N N Overige verschillen ivm budgetaanpassingen < V V V V Amendement relatiemanager bedrijven V V N N Totaal V V V V Saldo Programmabegroting V V V V Toelichting op het overzicht bijstellingen t.o.v. Kadernota Aanpassing Algemene Uitkering o.b.v. junicirculaire 2012 De ontwikkeling van de Algemene uitkering bepaalt voor een belangrijk deel het meerjarenperspectief. Bij de Kadernota is uitgegaan van de decembercirculaire 2011, aangezien de junicirculaire 2012 verscheen op het moment dat deze niet meer in de Kadernota kon worden verwerkt. Wel was een stelpost aanvullende rijksbezuinigingen opgenomen ter grootte van In de memo van 26 juni 2012 met als onderwerp Junicirculaire over de Algemene uitkering uit het Gemeentefonds bent u geïnformeerd over de gevolgen van deze circulaire. Hieruit blijkt dat de stelpost voor de jaren 2014 t/m 2016 reëel is geweest. In de Programma Begroting is gerekend met de laatste betaalspecificatie van juli 2012 van de junicirculaire Dit leidt nog tot een beperkte bijstelling op de getallen in de memo over de junicirculaire. Renteresultaat In 2013 treedt er een rentevoordeel op van vanwege de verwachte aflossing ( 5 miljoen euro) van de obligaties Fortis Bank. (Een gemiddeld liquiditeitensaldo van 1,8 miljoen (door de vrijval van de Fortis obligaties van 5 miljoen) geeft een rendement van 1% = ). Programmabegroting

8 WMO huishoudelijke hulp en WMO eigen bijdrage huishoudelijke hulp De uitgaven voor huishoudelijke hulp zijn tot en met het eerste halfjaar 2012 lager gebleken dan geraamd. Daarom is een beperkte verlaging voor de begroting 2013 redelijk. Ook de eigen bijdragen die door het CAK aan de cliënten is opgelegd, zijn significant hoger. Dit heeft een structureel karakter. De begroting is daarom hierop aangepast. Aanpassing budget woonvoorzieningen In de afgelopen drie jaar zijn er geen dure woonvoorzieningen verstrekt. Bij de jaarrekening 2011 was er sprake van een onderschrijding van De raming is nu gebaseerd op de historische cijfers van de afgelopen drie jaar. Wat betreft de woonvoorzieningen blijft er sprake van onvoorspelbaarheid. Daarom is de aframing beperkt gehouden. Er kan immers ineens een dure woonvoorziening nodig zijn in een individueel geval. Bijdrage Regiotaxi In 2013 is de gemeentelijke bijdrage lager dan de voorgaande jaren als gevolg van een hogere bijdrage van de provincie.daarnaast worden in regionaal verband besparingsmaatregelen voorbereid. Hierdoor kan het budget wat worden verlaagd voor Amendement efficiencytaakstelling Bij de Kadernota is een amendement aangenomen met een efficiencytaakstelling voor de ambtelijke organisatie ter grootte van Dit bedrag ontstond als verschil tussen de lagere inkomsten (omdat de indexering van tarieven is gemaximeerd op 2%) en lagere kosten (omdat de meerkosten voor de RUD geschrapt zijn). In het amendement is geen verdere onderbouwing voor de taakstelling opgenomen. Gezien het huidige begrotingssaldo is de taakstelling niet noodzakelijk. Het College is van mening dat omvang en takenpakket van de ambtelijke organisatie in evenwicht zijn. Daarom wordt voorgesteld de taakstelling te laten vervallen. Een tijdelijke OZB-stijging of incidenteel tekort In de Kadernota resteerde een tekort in de jaren 2014 en Het voorstel van het College om de OZB tijdelijk te laten stijgen dan wel een incidenteel tekort voor de jaren 2014 en 2015 te accepteren kan eveneens, gezien de huidige begrotingssaldi, komen te vervallen. Amendement relatiemanager bedrijven Tijdens de raadsvergadering van 8 november 2012 is een amendement aangenomen met betrekking tot de relatiemanager bedrijven. Uit de evaluatie blijkt dat de huidige inzet van de relatiemanager niet (meer) nodig is. De werkzaamheden worden in beperkte mate voortgezet binnen de ambtelijke organisatie. Hiermee vervallen de kosten die voor de relatiemanager waren opgenomen. Ook de trapsgewijze stijging van de OZB niet-woningen vervalt daarmee. Dit geldt eveneens voor de tariefstijging die in 2012 was doorgevoerd; deze is met ingang van 2013 weer ongedaan gemaakt. Programmabegroting

9 LEESWIJZER PROGRAMMABEGROTING De programmabegroting is opgezet uit de volgende onderdelen: 1. Programma s De begroting kent de volgende programma's: 1. Bouwen, wonen en ruimtelijke ordening 2. Beheer openbare ruimte en sport 3. Economische zaken en werkgelegenheid 4. Kunst, cultuur en recreatie 5. Onderwijs en educatie 6. Maatschappelijke ondersteuning en Volksgezondheid 7. Natuur en milieu 8. Openbare orde en veiligheid 9. Dienstverlening, bestuur en organisatie 10. Algemene dekkingsmiddelen 11. Reserves Programma 1 t/m 9 De programma's hebben een vaste opzet. Per programma wordt weergegeven wat de missie is: de overkoepelende doelstelling voor het betreffende programma. Vervolgens wordt er een algemene toelichting op het beleidsveld gegeven en de relevante kaderstellende beleidsnota s opgesomd. Het tweede deelvan een programma is opgezet op basis van een drietal vragen: wat willen we bereiken?, wat gaat we doen? en wat mag het kosten?.daarnaast bevatten de programma s effect- en prestatieindicatoren en doelenboomtabellen. Deze hebben als doel de relatie tussen de drie programmavragen meetbaar en toetsbaar te maken. Programma s 10 Algemene dekkingsmiddelen en 11 Reserves De programma s Algemene dekkingsmiddelen en Reserves hebben een afwijkende opzet: Algemene Dekkingsmiddelen: Van veel programma's zijn de baten lager dan delasten. Deze programmatekorten worden bekostigd uit de algemene dekkingsmiddelen, waarvan dealgemene uitkering uit het Gemeentefonds en de onroerende zaakbelasting de belangrijkste zijn. Dealgemene dekkingsmiddelen worden bijdit programma in beeld gebracht. Reserves: Bij dit onderdeel worden alle reservemutaties die in de begroting zijn opgenomen weergegeven. 2. Overzicht van Baten en Lasten Dit betreft een totaaloverzicht van de baten en lasten van alle programma s over de periode , gesplitst in lasten en baten. 3. Paragrafen De paragrafen hebben als doel een dwarsdoorsnede te geven van de begroting, telkens bezien vanuit een bepaald perspectief. Voor meer informatie wordt verwezen naar de algemene toelichting op de paragrafen. Programmabegroting

10 4.Bijlagen De bijlagen bestaan uit diverse overzichten die gebruikt kunnen worden als nadere verdieping in de cijfers. Zo is bijvoorbeeld een overzicht van alle aanwezige reserves en voorzieningen opgenomen. Programmabegroting

11 PROGRAMMA S Programmabegroting

12 Programmabegroting

13 PROGRAMMA 1: BOUWEN, WONEN EN RUIMTELIJKE ORDENING Portefeuillehouder: E. van de Glind / H.J.C. Vreeswijk Programmacoördinator: P. van Boxtel 1.1 Missie De gemeente draagt zorg voor een deugdelijke ruimtelijke inrichting van het grondgebied. Het beschikbaar krijgen en houden van voldoende woningen, die voldoen aan duurzaamheid, wooncomfort en veiligheidseisen, staat daarbij centraal. Daarbij wordt rekening gehouden met de verschillende doelgroepen en hun woonwensen. Monumentaal erfgoed en archeologiebeleid maken een essentieel onderdeel uit van de ruimtelijke ordening. 1.2 Context en achtergrond Het programma Bouwen, wonen en ruimtelijke ordening valt uiteen in de volgende delen: A. Bouw (incl. monumenten) B. Ruimtelijke Ordening C. Volkshuisvesting en woonruimteverdeling A. Bouw Met ingang van 1 januari 2013 zal de RUD (hierna te noemen : Omgevingsdienst De Vallei, OddV) een feit zijn. Naast de milieutaken zullen op onderdelen ook bouwtaken worden ondergebracht bij OddV. Ten aanzien van de bouwtaken betreffen dit met name specialistische, zwaardere onderdelen. Kleinere vergunningen ( zogenaamde flitsvergunningen) blijft de gemeente zelf verlenen. Procedures hieromtrent gaan we vereenvoudigen Op het gebied van handhaving blijft illegale bouw prioriteit hebben. Dit met het oog op de veiligheid binnen de gemeente, maar ook het stedenbouwkundig beeld. Het slagen van gemeentelijk (bouw)beleid valt of staat met een zorgvuldige, consequente en doeltreffende handhaving. In de evaluatie van de notitie Handhaving die door de raad op 16 februari 2012 is vastgesteld is aangegeven dat één van de speerpunten van beleid het voorkomen van handhaving is. Ter uitwerking van dit onderdeel is reeds in 2012 een plan van aanpak door ons college opgesteld. In dit plan van aanpak is kort uiteen gezet hoe om te gaan met communicatie c.q. voorlichting aan burgers en bedrijven over het thema handhaving. Door het inzetten van preventieve handhavingsinstrumenten wil de gemeente het gedrag en de naleving van burgers en bedrijven op een positieve manier beïnvloeden. Immers voorkomen is beter dan genezen. In 2013 wil het college verder uitvoering geven aan voorlichting over en het voorkomen van handhaving. Programmabegroting

14 B. Ruimtelijke Ordening Gemeenten zijn er, zeker na inwerkingtreding van de Wro in 2008, nog meer aan gehouden binnen 10 jaar hun bestemmingsplannen te herzien. De nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening verplicht gemeenten om op 1 juli 2013 actuele bestemmingsplannen te hebben, die ook digitaal beschikbaar zijn. In een bestemmingsplan staat beschreven wat in een bepaald gebied met de grond mag gebeuren. De Sanctie bij het niet gehoor geven aan deze plicht is wettelijk bepaald en houdt onder meer in dat voor bouwinitiatieven in een plangebied waarvoor niet tijdig een geactualiseerd bestemmingsplan in werking is getreden geen leges kunnen worden geïnd. De bestemmingsplannen binnen onze gemeente moeten voor 1 juli 2013 datum geactualiseerd zijn. De trajecten hiertoe zijn gestart. Een groot deel van de geldende bestemmingsplannen binnen onze gemeente zijn aan actualisatie toe. Deze plannen zijn voor 1 juli 2013 geactualiseerd. Hoewel in eerste instantie als doel is gesteld een situatie te creëren waarin nog slechts sprake is van twee bestemmingsplannen (een bestemmingsplan Buitengebied en een bestemmingsplan Kern) is daar omwille van complexiteit en risicospreiding uiteindelijk niet voor gekozen. Hoewel een aantal plannen bij de actualisatie worden samengevoegd, wordt gewerkt naar een overzichtelijk aantal plannen. Gestreefd wordt deze plannen binnen een zelfde bestemmingsplanmethodiek tot stand te brengen. Doel is hiermee uniforme, actuele en overzichtelijke bestemmingsplannen voor de gehele gemeente te krijgen. In 2013 wordt de Structuurvisie voor de gemeente herzien. De Structuurvisie zal voor geheel Scherpenzeel gaan gelden en kent een nadere detaillering voor Scherpenzeel Zuid. Na de Structuurvisie zal gestart worden met het opstellen van een Centrumvisie. Deze laatste visie kent een bundeling van de functies wonen, werken, winkelen, ondernemen, zorg, toerisme en verkeer. Ze zal van toepassing zijn op het gehele centrumgebied. De gedetailleerde visie op Scherpenzeel Zuid betreft een integrale visie op de gehele zuidrand van de gemeente waarin de ontwikkelingen van Plan Zuid en Plan Akkerwindelaan centraal staan. De aspecten verkeer, natuur, recreatie etc. spelen een belangrijke rol. In de huidige structuurvisie is aangegeven dat er ruimte is voor nieuwbouw- en woningbouwprojecten. Enkele projecten zijn reeds gestart of worden binnen afzienbare tijd gestart. De focus zal met name gaan liggen op een actieve regierol binnen grondpolitiek. Insteek is te streven naar het zelf beschikbaar maken van woningbouwlocaties voor onze inwoners (ontwikkelen van eigen gronden). Op deze manier houdt de gemeente de regie en kan flexibeler worden ingesprongen op tendensen en ontwikkelingen. Plan Zuid: De plancontour is vastgesteld. Er zullen, zeker in het beginstadium, alleen gronden worden ontwikkeld die in gemeentelijk eigendom zijn. De ontwikkeling zal gefaseerd worden uitgevoerd, waarbij tijdig ontwikkelingen worden gesignaleerd waarop kan worden ingespeeld. In het kader van de planontwikkeling Zuid zijn een aantal beleidsdocumenten van belang die gaan zorgen voor de input voor de planvorming en uiteindelijk het bestemmingsplan. In dit kader wordt met name gedoeld op: het Programmabegroting

15 GVVP, de nieuwe Structuurvisie, de Woonvisie, het Waterstructuurplan Zuid en ook bestemmingsplan Buitengebied. Plan Akkerwindelaan: Er is opdracht gegeven voor het ontwikkelen van een verkennend gebiedsperspectief. Vervolgens zullen nadere kaders en randvoorwaarden worden opgesteld en kan in projectverband gestart worden met de planvorming. Bij de verdere planontwikkeling zal worden aangesloten bij de ontwikkeling van Plan Zuid. In dit plan kent de bouw van de school de eerste prioriteit. Verder is bij de ontwikkeling van de (woning)bouwplannen burgerparticipatie van groot belang. Er zal worden geluisterd naar de mening van de Scherpenzeelse bevolking en bedrijven. Voorbeeld hierbij is het plan Weijdelaer. Het betreft hier de ontwikkeling van een woonzorgzone in het centrum. Na de zomerperiode wordt gestart met de tweede ronde van het open planproces, waarbij burgers (en bedrijven) evenals vorig jaar een stem krijgen in het planvormingsproces. De input van de burgers zorgt voor meer betrokkenheid binnen de gemeenschap en levert tevens een waardevolle invulling voor de stedenbouwkundige ontwerpfase. Naar verwachting volgt begin 2013 een stedenbouwkundig plan, wat gevolgd zal worden door een bestemmingsplan. Op het gebied van monumenten en cultuurhistorie is de doelstelling dat in de loop van 2013 een nieuwe Erfgoedverordening wordt vastgesteld. In deze integrale Erfgoedverordening zal de wijze waarop (gemeentelijke) monumenten worden beschermd en de (gemeentelijke) monumentenlijst is samengesteld worden geregeld. Het huidige gemeentelijke monumentenbeleid zal daarin worden geactualiseerd. Ook het archeologiebeleid krijgt een plaats in deze Erfgoedverordening. C. Volkshuisvesting en woonruimteverdeling Sinds december 2009 is er een nieuwe Huisvestingswet in behandeling bij de Tweede Kamer. Uitgangspunt van de wet is vrijheid van vestiging voor de burger/woningzoekende. Gemeenten kunnen alleen bij hoge uitzondering bindingseisen stellen. Deze wet is nog niet vastgesteld. Sociale huurwoningen mogen sinds 1 januari 2011 alleen nog worden toegewezen aan mensen met een lager inkomen. Dit geldt voor tenminste 90% van de huurwoningen van een corporatie. Daarnaast krijgen mensen die een sociale woning huren en een inkomen hebben boven de per jaar te maken met een extra huurverhoging van 5%. Deze maatregelen moeten de doorstroming naar duurdere woningen bevorderen. Woonvisie De gemeente is voornemens om eind 2012 / begin 2013 een Woonvisie op te stellen. Een uit te voeren uitgebreid woningbehoefte-onderzoek vormt daarbij een belangrijke basis. Ook de instrumenten voor starters en doorstromers op de woningmarkt spelen hierbij een rol. Het gaat dan niet alleen om startersleningen en andere regelingen, maar ook om instrumenten die corporaties beschikbaar hebben. Verder komen in de Woonvisie een groot aantal actuele onderwerpen aan de orde op volkshuisvestelijk gebied, van Wonen i.c.m. zorg tot huisvesting van buitenlandse werknemers en ver- Programmabegroting

16 huispatronen. De opdracht voor het opstellen van de Woonvisie en het woningbehoefte onderzoek is verstrekt. Prestatieafspraken Met Woonstede, Patrimonium en Vallei Wonen zijn in 2012 nieuwe Prestatieafspraken gemaakt. Deze afspraken zijn in werking getreden voor een periode van 4 jaar. Jaarlijks worden deze herzien en eventueel bijgesteld 1.3 Kaderstellende beleidsnota s Coalitieakkoord 2010; Toekomstvisie 2030; Structuurvisie (2001); Vigerende bestemmingsplannen en uitwerkingsplannen; Bouwbesluit; Woonbeleid met kwaliteit; Beeldkwaliteitsplannen; Notitie erfafscheidingen (2001); Welstandsnota (2009); Reclamenota (2009); Huisvestingsverordening (2009); Notitie Handhaving, onderdeel bouwen en wonen (2011); Nota toepassingen binnenplanse ontheffingen (art. 3.6 Wro); Woonvisie Gelderland, Kwalitatief Woonprogramma ; Profiel van de vastgoedsector 2011 Stichting Vastgoedmonitor regio Food Valley; Kwalitatieve prestatieafspraken , tussen de gemeente Scherpenzeel en woningcorporaties Patrimonium, Vallei Wonen en Woonstede 1.4 A Programmaonderdeel Bouw (incl. monumenten) 1.4 A.1 Wat willen we bereiken? 1. Organisatie inrichten op Wabo en de afgifte van flitsvergunningen; 2. Voorkomen van handhaving is het eerste doel maar vervolgens handhaven waar nodig: 3. Klantgerichte dienstverlening; 4. Praktische samenwerking met OddV waarbij gemeente de regierol heeft. 1.4 A.2 Wat gaan we doen? 1. Doorontwikkeling medewerkers op Wabo terrein; 2. Processen verder standaardiseren en aanpassen op Wabo en OddV; 3. Lokale kennis overdragen aan OddV; 4. Dienstverleningsovereenkomst met OddV sluiten; 5. Stringenter toezicht op bouwen en consequente handhaving, mede op illegale bewoning door buitenlandse werknemers; 6. Meer aandacht aan communicatie naar burgers (o.a. voorlichting over handhaving); 7. Waar mogelijk versnellen processen (afgifte flitsvergunningen). Programmabegroting

17 1.4 A.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal bouwcontroles Aantal aanschrijvingen P P Bron Administratie Administratie Recentste kengetal B Programmaonderdeel Ruimtelijke Ordening 1.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Duidelijk en geactualiseerd RO-beleid; 2. Voorzien in woningbehoefte, benutten potentie; 3. Bouwen voor senioren in Plan Weijdelaer. 4. Voldoende huur/koop voor starters, sociale sector; 5. Doorstroming op de woningmarkt binnen Scherpenzeel bevorderen; 1.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. Actualiseren en daarmee ook standaardiseren van bestemmingsplannen; 2. Werken naar zo min mogelijk bestemmingsplannen; 3. Werken naar eenduidige en uniforme bestemmingsplannen; 4. Middels projectmatig werken oppakken actieve(re) regierol grondpolitiek; 5. Bouwen naar de behoefte (vraaggestuurd); 6. In de exploitatieovereenkomst het aantal huurwoningen in de sociale sector (incl. de huurprijs) vastleggen; 7. Het opstellen van een Woonvisie/woningbehoefteonderzoek. 8. Het opstellen van een Structuurvisie Programmabegroting

18 1.4 B.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/P Bron Recentste kengetal Woningvoorraad (totaal) Voorraad huurwoningen Aantal (nieuwe) seniorenwoningen Aantal (nieuwe) starterswoningen Huurprijzen 1. Goedkoop 2. Betaalbaar 3. Duur tot huurtoeslaggrens 4. Duur boven huurtoeslaggrens P Uitgangspunten P CBS P P P Rapportage woningbouw Rapportage woningbouw Regiorapportage woningvoorraad (regio 10). 13,3% 81,9% 2,9% ,2 % 79,6 % 1,7 % 17,2 % 79,6 % 1,7 % 17,2 % 79,6 % 1,7 % 17,2 % 79,6 % 1,7 % 17,2% 79,6% 1,7% 1,5% Bron: Centraal Fonds Volkshuisvesting *) 1,7% 1,5% 1,5% 1,5% 1,5% E Woonstede 20% 20% 20% 20 % 20% Doorstroming (slaagkans) *) Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) brengt regiorapportages uit (Scherpenzeel maakt deel uit van Regio 10). Inmiddels is een extra categorie toegevoegd. De woningvoorraad huur bestaat nu uit 4 categorieën. Hierdoor zijn de vergelijkende cijfers niet meer bruikbaar. 1.4 C Programmaonderdeel Volkshuisvesting en woonruimteverdeling 1.4 C.1 Wat willen we bereiken? 1. Toekomstbestendig woonbeleid; 2. Meer gemeentelijke regie binnen de volkshuisvesting; 3. Meer samenwerking op woongebied regionaal RFV en interprovinciaal; 4. Meer nultredenwoningen realiseren; 5. Inspraak van huurders realiseren na vaststelling Woonvisie; 6. Aandeel huurwoningen in nieuwbouw stellen op minimaal 38%; 7. Aandeel betaalbare woningen in nieuwbouw stellen op 35% netto bij nieuwe projecten is een regionale inspanningsverplichting; 8. Betaalbare woningbouw bereikbaar houden voor de doelgroep, waarbij ook eigen woningbezit wordt gestimuleerd; 1.4 C.2 Wat gaan we doen? Regionaal 1. Uitvoering geven aan het woonbeleid conform de regionale Woonvisie Gelderland volgens afsprakenkader Regio De Vallei; 2. Onderzoeken in Regio Food Valley-verband of er eenheid in beleid m.b.t. woningvoorraad, woonruimteverdeling en harmonisering van de sociale koopprijsgrens kan worden gerealiseerd; Programmabegroting

19 Lokaal 1. Vaststellen Woonvisie eind 2012 dan wel uiterlijk 1 ste kwartaal 2013; 2. Het realiseren van de oprichting van een bewonersorganisatie voor de sociale huur- en koopsector vanuit en in aansluiting op het proces van ontwikkeling en vaststelling van de woonvisie, om de inspraak van huurders te borgen; 3. Herijken prestatieafspraken met woningcorporaties op basis van de op te stellen lokale woonvisie in 2012; 4. Nultredenwoningen realiseren door aanpassing bestaande voorraad en nieuwbouw; 5. Ontwikkelen van beleid om betaalbare woningen bereikbaar te houden voor de doelgroep (Woonvisie); 6. Op basis van de te ontwikkelen woonvisie het beleid m.b.t. het aandeel huurwoningen in nieuwbouw herijken. 1.4 C.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Meer nultredenwoningen Oprichten bewonersorganisatie P P Bron Aantal gerealiseerde nultredenwoningen in 2012 Bestaan van bewonersorganisatie Planning nieuwbouw Planning Recentste kengetal *) Aandeel huurwoningen P 35% 38% 38% 38% 38% 38% Aandeel betaalbare P 35% 35% 35% 35% 35% 35% woningen nieuwbouw *) Volgens onderzoek: Wonen en met zorg(en), Opgave wonen en zorg gemeente Scherpenzeel , Laagland advies Amersfoort, Huidige aantal nultredenwoningen in Scherpenzeel is onbekend. Volgens hetzelfde onderzoek zouden er 1000 nultredenwoningen nodig zijn tot Bij de uitvoering van het woonbehoefteonderzoek als basis voor de te ontwikkelen woonvisie in 2012 wordt dit opnieuw onderzocht. Programmabegroting

20 1.5 Termijnkalender Opstellen Structuurvisie Opstellen Woonvisie Actualiseren diverse bestemmingsplannen Inspraak bestemmingsplan Buitengebied Start procedure diverse projecten Vaststellen Structuurvisie Herzien welstandsnota Afronden project actualiseren bestemmingsplannen Vaststelling Bestemmingsplan Buitengebied Vernieuwen Huisvestingsverordening Vaststellen Woonvisie Start opstellen Centrumvisie OddV operationeel Herijken prestatieafspraken met corporaties op basis van de Woonvisie Erfgoedverordening Vaststellen Centrumvisie Programmabegroting

21 1.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Bouwen, wonen en ruimtelijke ordening Lasten Nieuw beleid: Welstandsnota (KN ) Structuurvisie Bestemmingsplannen (meerkosten) Huisvestingswet Uitvoeringsmaatregelen woonvisie PM Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: n.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

22 1.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Monumenten Ruimtelijke ordening Bouwen Overige volkshuisvesting (ex. handha /823 ving) 830 Grondzaken Totaal lasten Baten Monumenten Ruimtelijke ordening Bouwen Overige volkshuisvesting (ex. handha /823 ving) 830 Grondzaken Totaal baten Saldo voor bestemming Onttr. Reservemutaties Alg. reserve: - Meerkosten structuurvisie Actualiseren best.plannen - Meerkosten bestemmingsplannen Huisvestingswet Kwal.reserve: - Tgv exploitatie Projectleider Reserve monumenten Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Programmabegroting

23 Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Inhuur derden plan Renes Baten Vergoeding toezicht plan Renes Opbrengst bouwleges Totaal incidenteel Programmabegroting

24 Doelenboomtabel: Bouwen, wonen en ruimtelijke ordening Samenvatting missie: Beschikbaar krijgen en houden van woningen die aansluiten op de woonwensen van inwoners van Scherpenzeel. Zorg dragen voor een deugdelijke ruimtelijke inrichting waar monumentaal erfgoed en archeologiebeleid een essentieel onderdeel van uitmaken. Bereiken? Doen? Indicatoren Bouw 1. Organisatie inrichten op Wabo en de afgifte van flitsvergunningen; Doorontwikkeling medewerkers op Wabo terrein; Processen verder standaardiseren en aanpassen op Wabo en OddV; 2. Handhaving naleving regels; 3. Klantgerichte dienstverlening; Meer toezicht en consequente handhaving, (mede op illegale bewoning door buitenlandse werknemers); Meer aandacht aan communicatie naar burgers; Versnellen processen, meer flitsvergunningen (deregulering) Aantal bouwcontroles Aantal aanschrijvingen 4. Praktische samenwerking met OddV. Aandacht voor goede overdracht lokale kennis Dienstverleningsovereenkomst met OddV sluiten waarbij gemeente regierol houdt. Ruimtelijke Ordening 1. Duidelijk en geactualiseerd RO-beleid; 2. Voorzien in woningbehoefte, benutten potentie; 3. Senioren / Weijdelaier 4. Voldoende huur/koop voor starters, sociale sector; 5. Doorstroming op de woningmarkt binnen Scherpenzeel bevorderen; Actualiseren en daarmee standaardiseren bestemmingsplannen; Werken naar zo min mogelijk bestemmingsplannen; Werken naar eenduidige en uniforme bestemmingsplannen Middels projectmatig werken oppakken actieve(re) regierol grondpolitiek; Aandacht voor bouwen voor starters en senioren (bouwen naar behoefte); In de exploitatieovereenkomst het aantal huurwoningen in de sociale sector incl. de huurprijs) vastleggen; Het opstellen van een Woonvisie/woningbehoefteonderzoek. Het opstellen van een Structuurvisie Woningvoorraad Voorraad huurwoningen Aantal nieuwe seniorenwoningen Aantal nieuwe starterswoningen Huurprijzen Doorstroming (slaagkans) Programmabegroting

25 Volkshuisvesting en woonruimteverdeling 1. Toekomstbestendig woonbeleid 2. Nog meer gemeentelijke regie binnen de volkshuisvesting 3. Meer samenwerking op woongebied regionaal en interprovinciaal 4. Meer nultredenwoningen realiseren 5. Inspraak van huurders realiseren 6. Aandeel huurwoningen in nieuwbouw stellen op 38% 7. Aandeel betaalbare woningen in nieuwbouw stellen op 35% netto bij nieuwbouw projecten is een regionale inspanningsverplichting 8. Betaalbare woningbouw beschikbaar houden voor de doelgroep, waarbij ook eigen woningbezit wordt gestimuleerd Indien vaststelling lokale woonvisie in 2012 niet haalbaar blijkt, de woonvisie in het eerste kwartaal van 2013 vaststellen Herijken prestatieafspraken 2011 met woningcorporaties op basis van de op te stellen lokale woonvisie in 2012 Uitvoering geven aan het woonbeleid conform de regionale Woonvisie Gelderland volgens afsprakenkader Regio De Vallei Onderzoeken in Regio Food Valley-verband of er eenheid in beleid m.b.t. woningvoorraad, woonruimteverdeling en harmonisering van de sociale koopprijsgrens kan worden gerealiseerd; Nultredenwoningen realiseren door aanpassing bestaande voorraad en nieuwbouw Oprichting van een bewonersorganisatie voor de sociale huur- en koopsector vanuit en in aansluiting op het proces van ontwikkeling en vaststelling van de woonvisie, om de inspraak van huurders te borgen; Op basis van de te ontwikkelen woonvisie het beleid m.b.t. het aandeel huurwoningen in nieuwbouw herijken Ontwikkelen van beleid om betaalbare woningen bereikbaar te houden voor de doelgroep (Woonvisie) Meer nultredenwoningen Oprichten bewonersorganisatie Aandeel huurwoningen Aandeel betaalbare woningen Programmabegroting

26 Programmabegroting

27 PROGRAMMA 2: BEHEER OPENBARE RUIMTE EN SPORT Portefeuillehouder: E. van de Glind / H.J.C. Vreeswijk Programmacoördinator: P. van Boxtel 2.1 Missie Een goede kwaliteit van de openbare ruimte draagt bij aan de (verkeers)veiligheid en het welzijn van de inwoners. Een goed sportbeleid en geschikte sportvoorzieningen bevorderen het welzijn van de burgers. Een goede rioleringszorg en goede kwaliteit van oppervlaktewater is belangrijk voor de volksgezondheid. Het zorgdragen voor de juiste hoogte van het grondwaterpeil is belangrijk voor beheer van de kapitaalgoederen en de volksgezondheid. De gemeente Scherpenzeel draagt daarom zorg voor een deugdelijke inrichting en een goed beheer van de openbare ruimte. Hierbij wordt gestreefd naar doelmatigheid, gekoppeld aan de behoeften van de inwoners. De gemeentelijke eigendommen in de openbare ruimte zijn belangrijke kapitaalgoederen die op een verantwoorde wijze onderhouden moeten worden, om kapitaalvernietiging en (grote) investeringen in de toekomst te voorkomen. 2.2 Context en achtergrond Het programma Beheer openbare ruimte en sport valt uiteen in de volgende delen: A. Wegen en bijbehorende voorzieningen B. Water en riolering C. Groenvoorziening en speelplaatsen D. Sport en sportterreinen E. Verkeer en vervoer A. Wegen en bijbehorende voorzieningen De wegen en trottoirs zijn onder te verdelen in drie categorieën: de monoliete verhardingen, de elementenverhardingen en de halfverhardingen. Daarnaast zijn er een aantal bijbehorende voorzieningen. De belangrijkste zijn de markeringen, verkeersborden, straatmeubilair en openbare verlichting. De monoliete verhardingen zijn de asfaltwegen en betonwegen. In Scherpenzeel is ca. 26 km weg van asfaltverhardingen. Doorgaans zijn de wegen die de grootste intensiteit kennen of de zwaarste belasting van asfalt. Het beheer en onderhoud van deze asfaltwegen gebeurt vaak grootschalig, omdat er specialistische machines ingezet moeten worden. De elementenverhardingen zijn wegen en trottoirs van betonklinkers, gebakken klinkers of betontegels in allerlei formaten. In Scherpenzeel is ca. 21 km weg van elementenverharding. Doorgaans zijn de wegen die de minder grote intensiteit kennen of minder zware belasting van elementen. Het beheer en onderhoud van deze elementenverhardingen kan zowel kleinschalig als grootschalig worden opgepakt. Programmabegroting

28 De halfverhardingen zijn wegen van puin of een zandpuincombinatie. In Scherpenzeel is ca. 6 km weg van halfverharding. Vaak zijn dit wegen waar bijna geen verkeer over komt, geen zware belasting op voorkomt en in het buitengebied liggen. Het beheer en onderhoud van deze halfverhardingen kan zowel kleinschalig als grootschalig worden opgepakt. Ten behoeve van het gemak en de veiligheid van de verkeersdeelnemers zijn er bijbehorende voorzieningen zoals verkeersborden, markeringen, straatmeubilair en openbare verlichting aanwezig in de openbare ruimte. Ten behoeve van de vindbaarheid van locaties zijn straatnaamborden en bewegwijzering aanwezig. Het onderhoud en de tijdige vervanging van deze ondersteunende elementen is van groot belang. Het verkeer en de wegverhardingen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De staat van onderhoud van de wegen is cruciaal voor een goede en veilige verkeersituatie. De onderhoudsstaat van de wegen en de diverse wegvakonderdelen dient voldoende op peil te zijn. Achterstallig onderhoud dient ingelopen te worden; het reguliere onderhoud en het ad hoc onderhoud dienen jaarlijks uitgevoerd te worden. Om de werkzaamheden economische het meest voordelig uit te laten voeren zullen zoveel mogelijk onderhoudswerkzaamheden gekoppeld worden aan rioleringswerkzaamheden. Op dit moment zijn er structureel onvoldoende financiën beschikbaar voor het (optimaal) uitvoeren van een adequaat wegbeheer en het uitvoeren van vervangingswerkzaamheden, een nadere toelichting hierover staat in de paragraaf kapitaalgoederen. B. Water en riolering Water Op het terrein van water gaat de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en in het verlengde hiervan de nationale wetgeving de komende jaren een belangrijke rol spelen. Inspelend op deze wettelijke verplichtingen is het Waterplan ( ) vastgesteld. In het waterplan is de visie vastgesteld hoe wij als gemeente de komende jaren met het water omgaan en welke doelen de gemeente wil bereiken. In het bij het Waterplan behorende Uitvoeringsprogramma ( ) zijn tijdsfasering en financiering van de eventuele maatregelen uitgewerkt. Het Waterplan Scherpenzeel ( ) omvat onder meer het Schoonwatertracé kern Scherpenzeel. Vanwege de urgentie om de grondwateroverlast in de Oranjebuurt (Prinses Margrietlaan e.o.) te verminderen, is met de realisatie van het noordelijke schoonwatertracé inmiddels begonnen. Gelet op de grondwateroverlast in het zuidelijk deel van Scherpenzeel, de te verbeteren waterkwaliteit rondom Huize Scherpenzeel en de diverse ruimtelijke ontwikkelingen in het zuidelijk deel van Scherpenzeel (ten zuiden van de Stationsweg / Dorpsstraat) is het nodig om de waterhuishouding vanuit een breed perspectief te benaderen. In 2013 wordt aan uw raad een integraal Waterstructuurplan Scherpenzeel Zuid ter vaststelling aangeboden. Riolering In vervolg op het Waterplan is het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) opgesteld. Het GRP geeft in hoofdzaak aan welke rioleringen aan vervanging toe Programmabegroting

29 zijn. Daarnaast is in het rioleringsplan een vertaling gemaakt van de keuzes die gemaakt zijn bij de vaststelling van het Waterplan. Om de economische voordelen optimaal te benutten, zal het vervangen van rioleringen zo veel mogelijk gekoppeld worden aan onderhoudswerkzaamheden van wegen, waarbij de riolering leidend is. Nieuw Afvalwaterplan (AWP) Het huidige GRP kent een werkingsduur tot en met Een nieuw gezamenlijk afvalwaterplan (voor de gemeenten Woudenberg en Scherpenzeel en het Waterschap Vallei & Veluwe) wordt eind 2012/begin 2013 aan uw raad ter vaststelling aangeboden. Het AWP legt de relatie tussen de riolering en de waterzuivering vast. Het biedt gezamenlijke uitgangspunten ten aanzien van kwetsbaarheid, kosten en kwaliteit van dienstverlening en geeft inzicht in de mogelijkheden en voordelen van een verdergaande samenwerking in de afvalwaterketen. Regionale samenwerking Sinds december 2009 is de nieuwe Waterwet in werking getreden. De waterwet regelt het beheer van oppervlakte- en grondwater en verbetert de samenhang tussen water in stedelijk gebied en ruimtelijke ordening. Via het Platform Water Vallei en Eem wordt invulling gegeven aan de regionale uitwerking zoals bedoeld in de Waterwet. Mede op grond van deze wettelijke ontwikkelingen gaat de gemeente verder met het concretiseren van de samenwerking met het waterschap op het gebied van de (afval)waterketen. Het doel is door samenwerking tot een effectieve en efficiënte uitvoering van water- en rioleringstaken te komen. In het kader van deze samenwerking zijn de gemeenten Scherpenzeel, Woudenberg en het Waterschap Vallei en Eem in december 2010 officieel akkoord gegaan met de samenwerking in de (afval)waterketen: Zuiveringskring Woudenberg. Een formele samenwerkingsovereenkomst tussen onze gemeente, de gemeente Woudenberg en het Waterschap is in november 2011ondertekend. C. Groenvoorziening en speelplaatsen Een groene omgeving versterkt de sociale cohesie en het contact tussen bewoners in een wijk. In Scherpenzeel wordt de sfeer in sterke mate bepaald door de aanwezige bomenstructuur, Park Huize Scherpenzeel en het landschap buiten de bebouwde kom. Essentieel voor de gemeente Scherpenzeel is dat deze kwaliteitsdragers behouden dienen te worden door goed onderhoud en tijdige vervanging. Plantsoen In 2012 is het groen middels het omvormingsplan 2011 efficiënter ingedeeld. Tevens is minder budget besteed aan vervanging en reconstructie van plantsoenen en is het beheerniveau van gazon en bosplantsoen naar beneden bijgesteld tot respectievelijk B en soms C kwaliteit. Dit niveau zal in 2013 worden gehandhaafd en kan gezien de economische omstandigheden niet verbeterd worden. Het op peil houden van dit niveau is essentieel om de meerwaarde van het groen te blijven behalen. Op lange termijn zal in economisch betere tijden geïnvesteerd moeten worden voor vervanging van plantsoenen en bomen. Het onderhoud van de plantsoenen is voor drie jaar ( ) aanbesteed. Programmabegroting

30 Snippergroen In het 1 ste kwartaal van 2013 zal het snippergoenbeleid aan de raad ter vaststelling worden aangeboden. Daarna zal uitvoering worden gegeven aan dit beleid. Bomen De bomenstructuur van Scherpenzeel is één van de belangrijkste kernkwaliteiten van het dorp. Het bomenbestand van Scherpenzeel is relatief oud. Diverse lanen zijn aan vervanging toen, zoals de Eikenlaan, Het Witte Hek en de Polsche Steeg. In de bomenverordening (2010) van gemeente Scherpenzeel is de bomenstructuur vastgesteld. Deze structuur dient de groene kernkwaliteit te waarborgen. Door periodiek onderhoud en vervanging wordt de bomenstructuur in stand gehouden. Het boomonderhoud in de gemeente Scherpenzeel wordt planmatig uitgevoerd. Het is gezamenlijk met gemeente Woudenberg voor vijf jaar ( ) aanbesteed. In 2012 is middels het omvormingsplan 2011 een noodzakelijke bezuiniging doorgevoerd. Voor het vervangen van bomen en groeiplaatsverbetering is in 2013 een beperkt budget beschikbaar. Om te blijven voldoen aan de zorgplicht worden gevaarlijke bomen elk jaar geïnspecteerd en de overige bomen één keer per drie jaar. Speelplaatsen Binnen Scherpenzeel zijn er 22 speelplaatsen en diverse trapveldjes. Er wordt veel gebruik gemaakt van deze speelplaatsen. In het kader van het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS) wordt jaarlijks één uitgebreide veiligheidsinspectie uitgevoerd op alle speeltoestellen. Visuele inspecties worden wekelijks uitgevoerd. Jaarlijks worden noodzakelijke vervangingen van speeltoestellen gefinancierd uit het regulier budget. Door de overstap van boomschors ondergrond naar vloerenzand is de valdemping optimaal en zijn de onderhoudskosten minimaal.vanaf 2013 is er geld beschikbaar om periodiek zandbakzand en ondergronden te verversen, dit vooral in verband met de volksgezondheid. Hondenpoep In 2012 hondenpoepbeleid opgesteld en ter vaststelling aan uw raad aangeboden. In 2013 wordt dit beleid dan geëffectueerd. D. Sport en sportterreinen Sport algemeen Sport is van algemeen belang voor jong en oud, ter bevordering van de gezondheid, integratie van doelgroepen, (karakter)vorming van de jeugd, kennismaken met spelregels (rechten en plichten) en een goede vrijetijdsbesteding. (Jeugd-)sportstimulering met activiteiten zoals Klasse(n)sport, de vakantiespeelweek en activiteiten voor jongeren staan daarbij centraal. Deze activiteiten worden verder ontwikkeld, mede in samenwerking met de JOS-coördinator en de kernpartners. Formuleren sportbeleid De gemeente Scherpenzeel ontwikkelt een nieuw actueel sportbeleid voor de komende periode. Binnen het sportbeleid wordt naast het stimuleren van sportdeelname door verschillende doelgroepen ook de wijze van subsidiering van de sportverenigin- Programmabegroting

31 gen onderzocht. Uitgangspunt daarbij zal zijn dat gestreefd wordt naar een zo groot mogelijke diversiteit aan sportvoorzieningen maar ook de maatschappelijke inbreng van de diverse sportorganisaties aan sportstimulering en welzijn. Dit wordt gedaan in overleg met de verenigingen en in samenwerking met de Gelderse Sportfederatie. Zie ook onder brede impuls combinatiefuncties. Brede impuls combinatiefuncties In het kader van het programma Sport en Bewegen in de buurt zijn gemeenten in de gelegenheid gesteld om buurtsportcoaches in te zetten om sporten en bewegen te bevorderen. Dit doen we door de combinatiefunctie uit te breiden en voort te zetten in de periode Het betreft een rijksuitkering waarbij de provincie 40% financiert en de gemeente 60%. Door deze regeling kan financiering van derden als co-financiering gebruikt worden. De feitelijke meerkosten zullen maximaal bedragen. Met deze extra inzet breiden we de doelgroepen uit naar bijvoorbeeld ouderen (senioren) en jongeren vanaf 14 jaar. Ook wordt het netwerk met de sportverenigingen versterkt. Op deze wijze wordt een impuls gegeven aan nieuwe sportactiviteiten in de buurt. Dat draagt bij tot een actieve- en gezonde leefwijze. De combinatiefunctionaris zal ook als taak krijgen om de maatschappelijke stages binnen de sportverenigingen (lintstages) te coördineren. Sportcomplex De Bree Met een recent gerenoveerd en goed bereikbaar sportcomplex biedt de gemeente goede voorzieningen om de buitensporten voetbal, hockey, tennis en zwemmen te faciliteren. Een openbaar speelveld met een trapveld, volleybalveld en fitnessapparaten biedt de nodige in- en ontspanningsmogelijkheden voor jong en oud. Het huidige sportcomplex is van goede kwaliteit. Doelstelling is het huidige kwaliteitsniveau van de velden en omliggende terreinen te handhaven. Het beheer van de sportvelden is in 2012 voor 3 jaar ( ) opnieuw aanbesteed. Door extra toezicht en handhaving wordt een correct gebruik van de velden geborgd en oneigenlijk gebruik voorkomen. E. Verkeer en vervoer Het onderdeel verkeer en vervoer is onder te verdelen in 2 categorieën: verkeer en openbaar vervoer Verkeer Het verkeer bestaat uit 3 hoofdpijlers van verschillende verkeersdeelnemers te weten: 1. het auto en motor verkeer, 2. vracht- en landbouwverkeer, 3. het langzaam verkeer zijnde de fietsers en voetgangers Om je veilig te kunnen verplaatsen over de openbare weg wordt uitgegaan van het principe duurzaam veilig. Dit betekent dat de inrichting van de weg zodanig dient te zijn dat deze is afgestemd op de verwachte hoeveelheid gebruikers, de verschillende types weggebruikers en op het snelheidsregime. Programmabegroting

32 In het verkeer zijn verschillende type weggebruikers. Elk type weg heeft een andere samenstelling van weggebruikers en een bepaalde onderlinge verhouding tussen de weggebruikers. Het is noodzakelijk om er binnen de gemeente voor te zorgen dat de bedoelde verhoudingen niet scheef gaan groeien. In 2011 is het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP) vastgesteld. In 2012 is een aanvulling op het GVVP vastgesteld. Beide onderdelen moeten er toe bijdragen dat de verkeersveiligheid, de bereikbaar en leefbaarheid in Scherpenzeel verbeterd. Dit wordt gedaan door middel van beleidsactiviteiten, onderzoeksactiviteiten en uitvoeringsactiviteiten. Openbaar vervoer Het openbaar vervoer bestaat uit de verschillende buslijnen, de buurtbus en de regiotaxi en valt onder de verantwoordelijkheid van de provincie. Het belangrijkste beïnvloedingsmoment ligt in de voorbereiding van de aanbesteding. Op het moment dat de aanbesteding heeft plaats gevonden liggen de afspraken vast en wordt het vervoer conform die afspraken uitgevoerd. De vervoersmaatschappij bepaalt dan of wensen c.q. vragen eventueel gehonoreerd worden. Een punt van aandacht voor het openbaar vervoer door het centrum van de gemeente is de reistijd. Blokkades c.q. vertragingen op de doorgaande route zijn voor de vervoersmaatschappij een punt van zorg in verband met de concurrentiepositie ten opzichte van de auto. Bij een langere reistijd maken minder passagiers gebruik van het openbaar vervoer, waardoor de buslijn minder rendabel wordt. Dit heeft dan gevolgen voor de ritfrequenties en de wijze van vervoer. Naast bovengenoemde ontwikkelingen spelen er diverse subsidiabele projecten vanuit de provincies Gelderland en Utrecht om de infrastructuur voor het openbaar vervoer te verbeteren. Deze projecten hebben betrekking op reizigersinformatiesystemen, infrastructurele maatregelen in de busroutes en fysieke aanpassingen van de busperrons. 2.3 Kaderstellende beleidsnota s Coalitieakkoord ; Beheerplan wegen ; Beleidsnotitie Openbare Verlichting; Gemeentelijk verkeer en vervoerplan GVVP (2011); Waterplan ; Bij het Waterplan behorend Uitvoeringsplan ; GRP ; Notitie Beheer Plantsoenen (2008); Bomenverordening gemeente Scherpenzeel (2010); Beheerplan sportpark (2011); Raadsvoorstel beheer en onderhoud sportvoorziening voetbal en hockey op sportpark De Bree; Beheerovereenkomsten met de hockey- en de beide voetbalverenigingen. Programmabegroting

33 2.4 A Programmaonderdeel Wegen 2.4 A.1 Wat willen we bereiken? 1. Op peil houden beheer en onderhoud van de verhardingen; 2. Op peil houden beheer en onderhoud van de bermen in het buitengebied; 3. Tot een minimum beperken van achterstallig onderhoud. 4. Tot een minimum beperken van klachten m.b.t. wegonderhoud. 2.4 A.2 Wat gaan we doen? 1. Ter voorkoming van aansprakelijkstellingen, worden in ieder geval de uiterst noodzakelijke werkzaamheden opgepakt. 2. Zo veel mogelijk aansluiten bij rioleringsonderhoud om de onderhoudskosten tot een minimum te beperken; 3. Tot en met 2013 extra aandacht besteden aan de wegvakonderdelen trottoirs binnen de bebouwde kom; 4. Actief lobbyen bij derden, zoals de Provincie, om subsidie of cofinanciering te verkrijgen voor uitvoeringsprojecten; 5. De klachten op het huidige lage peil te houden door heldere communicatie en snelle klachtenafhandeling. 2.4 A.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Bron Recentste kengetal Meldingen wegonderhoutie P Administra *) Meldingen bermen P Administra- onbekend onderhoud tie Meldingen trottoirs P Administra- onbekend onderhoud tie Meldingen onkruidbestrijding P Administratie onbekend *) Vanwege de nieuw gemaakte onderverdeling naar bovengenoemde indicatoren wordt het aantal klachten over wegonderhoud minder. 2.4 B Programmaonderdeel Water en riolering 2.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Een goede kwaliteit van het oppervlaktewater in de bebouwde kom; 2. Een onbelemmerde afvoer van (afval)water naar de afvalwaterzuiveringsinstallatie; 3. Wateroverlast voorkomen op straat, in kruipruimtes (in de bebouwde kom); 4. Verminderen aantal klachten over riolering en (grond)wateroverlast (meldingen oppervlaktewater/ziekte met 5% ten van opzichte van 2012; 2.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. Uitvoeren van het vastgestelde bij het Waterplan behorend Uitvoeringsplan (in samenwerking met de gemeente Woudenberg en het Waterschap); 2. Uitvoeren van het GRP (zoals oprichten database voor Meten en Monitoren van grondwater en afvalwater en Schoonwatertracé, fase 3); 3. Opstellen waterstructuurplan Scherpenzeel zuid; Programmabegroting

34 4. Het doel- en planmatig onderhoud en beheer van kolken/drainage handhaven. 2.4 B.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E /P Bron Recentste kengetal Meldingen over P Administratie 57* de riolering Meldingen over P Administratie Vanaf grondwater gespecificeerd Meldingen oppervlaktewater/ziekte P Administratie 0* *) In het meldsysteem zijn tot 2010 alle meldingen gerelateerd aan riolering en botulisme. Vanaf 2011 wordt een onderverdeling gemaakt naar bovengenoemde indicatoren 2.4 C Programmaonderdeel Groenvoorziening en speelplaatsen 2.4 C.1 Wat willen we bereiken? 1. Een veilig, vitaal en gezond bomenbestand; 2. De waardevolle bomenstructuur in Scherpenzeel waarborgen; 3. Het huidige beheerniveau van het groen handhaven; 4. De overlast van hondenpoep beperken; 5. Incourant snippergroen verkopen; 2.4 C.2 Wat gaan we doen? 1. Het uitvoeren van planmatig boomonderhoud middels een meerjaren open posten bestek; 2. Het uitvoeren van de wettelijk verplichte VTA boomveiligheidscontroles. Gevaarlijke bomen worden jaarlijks geïnspecteerd. Overige bomen één keer per drie jaar in plaats van jaarlijks. 3. Het bestaande onderhoudsniveau van plantsoen en bomen handhaven middels het uitvoeringsbestek. 4. Uitvoering geven (inrichtingsmaatregelen en handhaving) aan het hondenpoepbeleid. 5. Het formuleren van een snippergroenbeleid om groenarealen te verkopen en eenmalige inkomsten genereren en meerjarig de onderhoudskosten te verlagen. 6. De kwaliteit van de speelplaatsen verbeteren door periodieke vervanging van zandbakzand, gazon- en zandondergronden. 2.4 C.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal klachten over openbaar groen Effect hondenpoepbeleid (beperking overlast) P P Bron Administratie Enquête in 2015 Recentste kengetal nulmeting in n.b. n.b. n.b. 50% 60% Programmabegroting

35 2.4 D Programmaonderdeel Sport en sportterreinen 2.4 D.1 Wat willen we bereiken? 1. Een goede kwaliteit van de sportvelden waarborgen. 2. Een toename van de deelname van onze inwoners -en dan met name de jeugdaan sport- en recreatieve activiteiten door het bieden van een aantrekkelijk en gevarieerd aanbod van sportieve en recreatieve voorzieningen. 3. Een actueel integraal sportbeleid gericht op diversiteit in sportvoorzieningen en maatschappelijk effecten van sportdeelname (zorg/welzijn); 4. Herijking sportsubsidies. 2.4 D.2 Wat gaan we doen? 1. Het onderhoud van de sportvelden wordt voor drie jaar (2012 t/m 2014) aanbesteed; 2. Middels een recent beheerplan sportpark vorm geven aan effectief vakkundig beheer en zelfwerkzaamheid verenigingen tegen lage kosten; 3. Uitvoering van het Meerjarenonderhoudsplan groen en gebouwen en toezicht houden op de kwaliteit van de werkzaamheden; 4. In samenwerking met de sportverenigingen en de beleidsterreinen jeugd en welzijn een integraal sportbeleid formuleren met breed draagvlak; 5. Door subsidieverlening (aantal jeugdleden) aan de binnensportverenigingen het mogelijk maken dat jeugdigen lid kunnen blijven. 6. Inzetten van de combinatiefunctionaris om doelgroepen die sporten uit te breiden en een gevarieerd sportaanbod te bieden i.s.m. de sportorganisaties. 2.4 D.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Percentage jeugdsportleden tot 18jr P Bron sportverenigingen Recentste kengetal (% jeugdleden van Doto, Badge, Set Up, TVS en Midio (judo)) ,6% 50,6% 51% 52% 53% 54% 2.4 E Programmaonderdeel Verkeer en vervoer 2.4 E.1 Wat willen we bereiken? 1. Zorgen voor een weginrichting die leidt tot zoveel mogelijk verkeersveiligheid, maar met voldoende capaciteit; 2. Zorgen voor een goede verhouding tussen het wegtype en de samenstelling van de weggebruikers van de openbare wegen; 3. Verminderen parkeerproblematiek in het centrum en de woonwijken; 4. Het in stand houden van de bestaande faciliteiten op het gebied van openbaar vervoer. Programmabegroting

36 2.4 E.2 Wat gaan we doen? 1. Beleidsmatige aanpak van verkeersproblemen door het GVVP uit te voeren; 2. Zoveel mogelijk projectmatig parkeerruimte creëren in bestaande situaties. Bij herontwikkeling of nieuwbouwlocaties sterk inzetten op extra parkeerplaatsen; 3. Voor 2013 de klachten met 5% te verminderen door heldere communicatie en snelle klachtenafhandeling. 4. Tot behoud van onze voorzieningen in het openbaar vervoer goed contact onderhouden en waar mogelijk medewerking verlenen aan de wensen van met de concessiebeheerder Provincie Utrecht en de concessiehouder Connexxion. 2.4 E.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Bron Recentste kengetal Meldingen m.b.t. verkeersveiligheid P Administratie Meldingen m.b.t. P Administratie parkeerproblemen Meldingen m.b.t. P Administratie openbaar vervoer * Vanwege de nieuw gemaakte onderverdeling naar bovengenoemde indicatoren wordt het aantal klachten over verkeersveiligheid minder * Onbekend Onbekend Termijnkalender Uitvoeringsplannen Uitvoerings- Uitvoerings- uit plannen uit plannen uit GVVP GVVP GVVP Uitvoering Wegenlegger Evaluatie hondenpoepbeleid Aanbesteding hondenpoepbe- onderhoud leid Vaststellen plantsoenen Herziening Afvalwaterplan Uitvoeringsplannen Bomenverorde- Vaststellen uit Afning 2010 Waterstructuurplan valwaterplan Uitvoerings- Zuid plannen uit Afvalwaterplan Ontwikkeling valwaterplan sportbeleid Uitvoeringsplannen uit GVVP Opstellen hondenpoepbeleid Opstellen waterstructuurplan Beleidsplannen GVVP Onderzoeken GVVP Evaluatie huurgewenning binnensport Uitvoeringsplannen uit GVVP Aanbesteding onderhoud bomen Uitvoeringsplannen uit Afvalwaterplan Programmabegroting

37 2.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Beheer openbare ruimte en sport Lasten Nieuw beleid: Onderhoud wegen Werkvoorbereider wegen Werkvoorbereider groen Onderhoud speelplaatsen Herijking sportbeleid 0 Deelname Brede impuls combinatiefuncties Wegenlegger Uitvoeringskosten vervolgonderzoeken GVVP PM PM PM PM Uitvoeringskosten parkeerbeleid PM PM PM PM Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: n.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

38 2.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Wegen Verkeer Openbaar vervoer Afwatering, bruggen en duikers Sport Sportcomplex De Bree Openbaar groen ev Speelplaatsen /726 Riolering Totaal lasten Baten Wegen Verkeer Openbaar vervoer Afwatering, bruggen en duikers Sport Sportcomplex De Bree Openbaar groen ev Speelplaatsen /726 Riolering Totaal baten Saldo voor bestemming Reservemutaties Toev. Res. wegen Res. lichtmasten Res. GVVP Onttr. Alg. reserve: - Wegenlegger Reserve herinr De Bree Res. riolering Res. GVVP Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Programmabegroting

39 Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Storting in Reserve wegen Baten Totaal incidenteel Programmabegroting

40 Doelenboomtabel: Beheer openbare ruimte en sport Samenvatting missie: Zorg dragen voor een deugdelijke inrichting en beheer van de openbare ruimte dat voorziet in behoeften van de burgers. Bereiken? Doen? Indicatoren Wegen 1. Op peil houden beheer en onderhoud van de verhardingen. 2. Op peil houden beheer en onderhoud van de bermen in het buitengebied. 3. Tot een minimum beperken van de groei van achterstallig onderhoud. 4. Tot een minimum beperken van de groei van klachten m.b.t. wegonderhoud. Water en Riolering In ieder geval de uiterst noodzakelijke werkzaamheden (voorkomen van aansprakelijkstellingen) worden opgepakt, gelet op het huidige budget; Zo veel mogelijk aansluiten bij rioleringsonderhoud om de onderhoudskosten tot een minimum te beperken; Tot en met 2013 extra aandacht besteden aan de wegvakonderdelen trottoirs binnen de bebouwde kom; Actief lobbyen bij derden om subsidie of cofinanciering te verkrijgen voor uitvoeringsprojecten; Proberen om de klachten op het huidige peil te behouden door heldere communicatie en snelle klachtenafhandeling Meldingen wegonderhoud Meldingen bermenonderhoud Meldingen trottoirsonderhoud Meldingen onkruidbestrijding 1. Een onbelemmerde afvoer van (afval)water Het uitvoeren van GRP en afvalwaterplan Opstellen van een waterstructuurplan Zuid 2. Een goede kwaliteit van het oppervlaktewater in de bebouwde kom 3. Wateroverlast voorkomen /verminderen op straat 4. Klachten over riolering en (grond)wateroverlast verminderen Het uitvoeren van het vastgestelde (bij het Waterplan bijhorend) uitvoeringsplan Het doel- en planmatig onderhoud en beheer van kolken/drainage handhaven. Meldingen over riolering Meldingen over grondwater Meldingen oppervlaktewater/ziekte Programmabegroting

41 Groenvoorziening en speelplaatsen 1. Een veilig, vitaal en gezond bomenbestand 2. De waardevolle bomenstructuur waarborgen 3. Het huidige beheerniveau van het groen handhaven Het uitvoeren van planmatig boomonderhoud Wettelijk verplichte VTA inspecties en actuele snoeibehoefte Uitvoeringsbestek plantsoenen en bomen handhaven Kwaliteit van speelplaatsen verbeteren door periodieke vervanging van zand en ondergrond Aantal klachten openbaar groen Effect hondenpoepbeleid 4. De overlast van hondenpoep beperken 5. Incourant snippergroen zoveel mogelijk afstoten Uitvoeren hondenpoepbeleid Snippergroenbeleid opstellen en uitvoeren Sport en sportterreinen 1. Een goede kwaliteit van de sportvelden waarborgen. Het onderhoud van de sportvelden wordt voor drie jaar (2012 t/m 2014) aanbesteed; Middels een recent beheerplan sportpark vormgeven aan effectief vakkundig beheer en zelfwerkzaamheid verenigingen tegen lage kosten; Uitvoering van het Meerjarenonderhoudsplan groen en gebouwen en toezicht houden op de kwaliteit van de werkzaamheden 2. Toename van de deelname van onze inwoners -en dan met name de jeugd- aan sport- en recreatieve activiteiten 3. Een actueel integraal sportbeleid gericht op diversiteit in sportvoorzieningen en maatschappelijk effecten van sportdeelname (zorg/welzijn); 4. Herijking sportsubsidies. Door subsidieverlening (aantal jeugdleden) aan de binnensportverenigingen het mogelijk maken dat jeugdigen lid kunnen blijven. Inzetten van de combinatiefunctionaris om doelgroepen die sporten uit te breiden en een gevarieerd sportaanbod te bieden i.s.m. de sportorganisaties In samenwerking met de sportverenigingen en de beleidsterreinen jeugd en welzijn een integraal sportbeleid formuleren met breed draagvlak Percentage jeugdsportleden tot 18 jr. Programmabegroting

42 Verkeer en vervoer 1. Zorgen voor een weginrichting die leidt tot zoveel mogelijk verkeersveiligheid, maar met voldoende capaciteit; 2. Zorgen voor een goede verhouding tussen het wegtype en de samenstelling van de weggebruikers van de openbare wegen; 3. Verminderen parkeerproblematiek in het centrum en de woonwijken; 4. Handhaven van de bestaande faciliteiten op het gebied van openbaar vervoer. Beleidsmatige aanpak van verkeersproblemen door het GVVP uit te voeren Zoveel mogelijk projectmatig parkeerruimte creëren in bestaande situaties. Bij herontwikkeling of nieuwbouwlocaties sterk inzetten op extra parkeerplaatsen Jaarlijks de klachten met 5% te verminderen door heldere communicatie en snelle klachtenafhandeling. Tot behoud van onze voorzieningen in het openbaar vervoer goed contact onderhouden en waar mogelijk medewerking verlenen aan de wensen van met de concessiebeheerder Provincie Utrecht en de concessiehouder Connexxion Meldingen m.b.t. verkeersveiligheid Meldingen m.b.t. parkeerproblemen Meldingen m.b.t. openbaar vervoer Programmabegroting

43 PROGRAMMA 3: ECONOMISCHE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Portefeuillehouder: J.J.H. Colijn-de Raat / H.J.C. Vreeswijk Programmacoördinator:P. van Boxtel 3.1 Missie Het behouden en zo mogelijk uitbreiden van economische en sociale bedrijvigheid in Scherpenzeel en omgeving teneinde alle volwassen inwoners actief deel te laten nemen aan de samenleving ter bevordering van hun zelfredzaamheid. 3.2 Context en achtergrond Het programma Werken valt uiteen in vier delen: A. Bedrijfsterreinen B. Winkels en markt C. Agrarische bedrijven D. Participatie (re-integratie, volwasseneneducatie en inburgering) A. Bedrijfsterreinen In het afgelopen jaar is een bedrijfscontactfunctionaris aangesteld. De bedrijfscontactfunctionaris zorgt voor een verbeterde communicatie tussen de Scherpenzeelse ondernemers en de gemeente. Via de bedrijfscontactfunctionaris worden ondernemers nog meer betrokken bij beleidsvorming en de beleidskeuzes van het gemeentebestuur. B. Winkels en markt Door de inzet van een bedrijfscontactfunctionaris willen wij vooral de kleinschalige bedrijvigheid stimuleren en kansen aan lokale ondernemers bieden voor aan huis gebonden beroepen. Het vigerende beleid wordt geëvalueerd en daar waar nodig geactualiseerd. Ook zal in de loop van 2013 een start worden gemaakt voor een Centrumvisie voor Scherpenzeel. In de op te stellen Structuurvisie wordt al een visie op hoofdlijnen ontwikkeld op de winkelvoorzieningen in Scherpenzeel. C. Agrarische bedrijven De agrarische sector maakt moeilijke tijden door. Wij onderzoeken op welke wijze wij de agrarische bedrijven kunnen ondersteunen om naast inkomsten uit de agrarische bedrijfsvoering ook neveninkomsten te kunnen genereren (te denken valt daarbij aan o.a. inkomsten uit toerisme). Mogelijkheden zullen in beleid vertaald worden om uitvoering te kunnen geven aan dit voornemen. Ook is van belang hierbij te melden dat in het kader van regio Food Valley en de vastgestelde Strategische Agenda en het Uitvoeringsprogramma mogelijkheden worden geboden voor agrarische ondernemers zich verder en breder te ontwikkelen. In Programmabegroting

44 één van de opgaven uit het Uitvoeringsprogramma wordt ruimte geboden aan vernieuwing van de landbouwsector door schaalvergroting en ook ruimte te bieden voor innovatieve bedrijven. D. Participatie (re-integratie, volwasseneducatie en inburgering) Re-integratie In de Kadernota hebben wij aangegeven dat het kabinet de Wet Werken naar Vermogen (WWnV) aan het voorbereiden was, maar dat door de val van het kabinet onduidelijk was of het wetsvoorstel zou doorgaan. In het kader van het Lenteakkoord is het wetsvoorstel controversieel verklaard. Een aantal bij het Lenteakkoord betrokken partijen vinden de principes van de wet Werken naar vermogen goed, maar de vorm van uitvoering slecht. Een brede meerderheid in de Tweede Kamer en daarbuiten denkt dat de wet in een bepaalde vorm zal terugkeren. De Kamer en de demissionaire staatssecretaris de Krom zijn van mening dat de gemeenten de ingeslagen weg moeten vervolgen. Dan gaat het om de herstructurering van de sociale werkvoorziening en de dienstverlening aan de werkgevers als leveranciers van de banen die nodig zijn om Wsw-werknemers van binnen naar buiten te begeleiden in reguliere banen. Belangrijk is te vermelden dat het niet doorgaan van het wetsvoorstel tot gevolg heeft dat de extra middelen voor de herstructurering (voor de Permargemeenten werd gerekend op 3,6 mln) ook niet beschikbaar zijn. De bekostiging van de noodzakelijke doorgang van de herstructurering zal dus vanuit de gemeenten moeten komen. Bij het in routing gaan van deze concept-programmabegroting is al een ambtelijk voorbereidingproces in werking, gericht op besluitvorming over het doorgaan met de herstructurering van Permar en het ontwikkelen van de werkgeversdienstverlening Want: stilstand is achteruitgang. Vanuit Scherpenzeel willen wij de dienstverlening aan werkgevers bovenlokaal organiseren en regionaal in Food Valley verband. Want de bovenlokale werkgevers dienen zorgvuldig te worden ondersteund om te bewerkstelligen dat er ook banen beschikbaar komen voor de doelgroep (zoveel mogelijk regulier werken!). De regionale vertaling naar aanleiding van de landelijke besluitvorming is als volgt. Met het stopzetten van het wetsvoorstel komen de voorbereidingen die we lokaal en regionaal hebben getroffen in een ander daglicht te staan. Desondanks zien we de noodzaak om ook los van de wet door te gaan met de benodigde transformatie in het domein van werk en inkomen. Food Valley is door de zogenaamde Programmaraad aangewezen als extra arbeidsmarktregio, naast vier andere, waarmee het landelijke aantal op 35 regio s komt. Het grote voordeel hiervan is dat dit de regio Food Valley de mogelijkheid biedt om de dienstverlening in de arbeidsmarktregio samen met het UWV te ontwikkelen en daar verdere afspraken over te maken. Volwasseneneducatie Het participatiebudget biedt volwassenen de mogelijkheid zich (verder) te ontwikkelen door een opleiding te volgen. De opleidingen volwasseneneducatie worden per 2013 beperkt tot Nederlandse taal en rekenen. De opleidingen Breed maatschappelijk functioneren en Sociale redzaamheid worden niet meer vanuit het Rijk bekostigd. Programmabegroting

45 Voor de inkoop van opleidingen sluit de gemeente een overeenkomst af met een ROC. Inburgering Wat betreft inburgering wordt onze gemeentelijke rol door het kabinet teruggebracht tot nihil. De handhaving van de inburgeringplicht wordt van de gemeenten overgeheveld naar een door het Rijk te contracteren partij. Een wetsvoorstel is inmiddels aangenomen door de Tweede Kamer en op dit moment in behandeling bij de Eerste Kamer. Het kabinet wil de wet per invoeren Inburgering wordt een eigen verantwoordelijkheid van degene die zich in ons land wil vestigen. Inburgeringstrajecten dienen door de betrokkene zelf te worden geïnitieerd en georganiseerd en ook bekostigd, via eigen middelen of een leenstelsel. Ook worden de eisen wat betreft het taalniveau verzwaard voor mensen die toegelaten willen worden tot ons land of willen naturaliseren tot Nederlander. Hoewel de inburgering een volledige rijkstaak wordt is de menswaardige opvang van verblijfsgerechtigden in de gemeente wel een punt van aandacht. Dit betekent dat enige begeleiding op zijn plaats blijft. Inburgering staat in die zin los van de opvang van verblijfsgerechtigden (onder andere asielgerechtigden). Men vestigt zich eerst in de gemeente en gaat vervolgens inburgeren. Naar aanleiding van de wijzigingen in het rijksbeleid dient de opvang en begeleiding van verblijfsgerechtigden te worden geëvalueerd. De gemeente houdt overigens wel de verplichting om jaarlijks een door het rijk opgelegd aantal verblijfsgerechtigden te huisvesten. In het kader van de ontwikkeling van de woonvisie wordt onderzocht welke oplossingen er zijn om deze groep sneller te huisvesten, zonder dat dit ten koste gaat van het aantal beschikbare woningen voor andere woningzoekenden. 3.3 Kaderstellende beleidsnota s Hoofdlijnennotitie werken naar vermogen, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid; Integratienota Integratie, binding, burgerschap, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, juni A Programmaonderdeel Bedrijfsterreinen 3.4 A.1 Wat willen we bereiken? 1. De bedrijvigheid in Scherpenzeel behouden en/of Scherpenzeelse bedrijven zich laten vestigen op het nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein in Woudenberg; 2. Het faciliteren van kleinschalige bedrijvigheid; 3. Revitalisering van bedrijventerreinen. 3.4 A.2 Wat gaan we doen? 1. Met de introductie van de bedrijfscontactfunctionaris individuele bedrijven actief ondersteunen bij het zoeken naar mogelijkheden en oplossingen voor de specifieke situatie van het bedrijf. Programmabegroting

46 3.4 A.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Bron Aantal bedrijven P Provincie Gelderland (Statistisch zakboek) Werkgelegenheid in Scherpenzeel P Provincie Gelderland Recentste kengetal B Programmaonderdeel Winkels en markt 3.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Een goed functionerend winkelbestand met een gevarieerd aanbod in Scherpenzeel. 3.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. Gestructureerd overleg met de Ondernemersvereniging, GLTO en Bedrijvenkring om elkaar te informeren over ontwikkelingen met belangrijke rol voor de bedrijfscontactfunctionaris; 2. Evaluatie van het marktbeleid; 3. Structureel overleg met de marktcommissie; 4. Opstellen Centrumvisie. 3.4 B.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Bron Aantal winkels P Provincie Gelderland (Statistisch zakboek *) Recentste kengetal *) Rubriek Economie & Arbeidsmarkt, subrubriek: werkgelegenheidsstructuur & branche: detailhandel en autohandel 3.4 C Programmaonderdeel Agrarische bedrijven 3.4 C.1 Wat willen we bereiken? 1. Binnen de kaders van de regelgeving (RO en Milieu) agrarische bedrijven de mogelijkheid bieden om economisch gezond te kunnen blijven functioneren. Indien gewenst wordt, waar mogelijk in samenspraak met regio Food Valley gezamenlijk naar alternatieven gezocht. 3.4 C.2 Wat gaan we doen? 1. Nauwlettend volgen en waar mogelijk faciliteren van innovatieve ontwikkelingen, zoals de plattelandswoning, mestverwerking, vorming van een voercentrum en nieuwe soorten van huisvesting zoals ecologische stalontwerpen. 2. Inzet mogelijkheden geboden vanuit regio Food Valley. Programmabegroting

47 3.4 C.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal agrarische bedrijven P Bron Provincie Gelderland (Statistisch zakboek) Recentste kengetal D Programmaonderdeel Participatie (re-integratie, volwasseneducatie en inburgering) 3.4 D.1 Wat willen we bereiken? 1. Een goede organisatie van en de dienstverlening aan onze werkzoekende burgers en het ontzorgen van werkgevers om zoveel mogelijk werk voor de doelgroep te genereren. 2. Een actieve participatie van lokale- en regionale werkgevers aan de realisatie van de hoofddoelstelling van de invoering van de principes van werken naar vermogen ; 3. De kennis en fundamentele vaardigheden van volwassenen vergroten, zodat hun ontplooiingsmogelijkheden toenemen en zij in staat zijn te participeren in de samenleving. 4. Een continue menswaardig verblijf van verblijfsgerechtigden in Scherpenzeel 5. Een snellere huisvesting van verblijfsgerechtigden in het kader van de landelijke taakstelling 3.4 D.2 Wat gaan we doen? 1. Voortgang met de reorganisatie van Permar: de noodzaak blijft bestaan om Permar te reorganiseren, ook zonder rijksgeld. 2. Ontwikkelen Werkgeversdienstverlening: bovenlokaal met Barneveld en regionaal in Food Valley-verband. 3. Burgers informeren over het aanbod van volwassenenonderwijs; 4. Op basis van de behoefte en noodzaak aan scholing worden cursussen bij het ROC ingekocht. 5. De opvang van verblijfsgerechtigden evalueren tegen de achtergrond van de veranderingen in het rijksbeleid 6. In het kader van de ontwikkeling van de woonvisie onderzoeken welke alternatieve oplossingen er zijn om verblijfsgerechtigden die onder de taakstelling vallen sneller van huisvesting te voorzien. Programmabegroting

48 3.4 D.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Het percentage Scherpenzeelse werkgevers dat werkt met arbeidsgehandicapten Aantal inwoners dat deelneemt aan volwassen educatie E E Bron Uit te voeren onderzoek onder Scherpenzeelse werkgevers Administratie (BWO) Recentste kengetal 37% (landelijk gemiddelde *) % 39% 41% 43% 44% *) Bron: Cedris: werkgeversonderzoek, Wensen en behoeften Wet Werken naar Vermogen, Newcom Research Consultancy, Amsterdam Termijnkalender Voorbereiding implementatie werken naar vermogen Implementatie werken naar vermogen Gewijzigde inkoop en doelstelling volwasseneneducatie Implementatie sociaal leenstelsel inburgering en beëindiging gemeentelijke taken Programmabegroting

49 3.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Economische zaken en werkgelegenheid Lasten Nieuw beleid: Wet werken naar vermogen PM PM PM PM Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: n.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

50 3.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten /311 Handel en ambacht Nutsbedrijven Werk Participatiebudget Totaal lasten Baten /311 Handel en ambacht Nutsbedrijven Werk Participatiebudget Totaal baten Saldo voor bestemming Reservemutaties Geen Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Baten Totaal incidenteel Programmabegroting

51 Doelenboomtabel: Economische zaken en werkgelegenheid Samenvatting missie: Het behouden van economische en sociale bedrijvigheid teneinde inwoners actief deel te laten nemen aan de samenleving Bereiken? Doen? Indicatoren Bedrijfsterreinen 1. De bedrijvigheid in Scherpenzeel behouden en/of Scherpenzeelse bedrijven zich laten vestigen op het nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein in Woudenberg 2. Het faciliteren van kleinschalige bedrijvigheid Met de introductie van de bedrijfscontactfunctionaris individuele bedrijven actief ondersteunen bij het zoeken naar mogelijkheden en oplossingen voor de specifieke situatie van het bedrijf. Aantal bedrijven Werkgelegenheid in Scherpenzeel 3. Revitalisering van bedrijventerreinen Winkels en markt 1. Een goed functionerend winkelbestand met een gevarieerd aanbod in Scherpenzeel. Gestructureerd overleg met de Ondernemersvereniging / Bedrijvenkring om elkaar te informeren over ontwikkelingen met belangrijke rol voor de bedrijfscontactfunctionaris; Evaluatie van het marktbeleid; Structureel overleg met de marktcommissie; Opstellen Centrumvisie. Aantal winkels Agrarische bedrijven 1. Binnen de kaders van de regelgeving agrarische bedrijven de mogelijkheid bieden om economisch gezond te kunnen functioneren. Indien gewenst naar alternatieven zoeken. Nauwlettend volgen en waar mogelijk faciliteren van innovatieve ontwikkelingen, zoals de plattelandswoning, ecologische stalontwerpen, mestverwerking en vorming van een voercentrum. Inzet mogelijkheden geboden vanuit regio Food Valley. Aantal agrarische bedrijven Programmabegroting

52 Participatie (re-intregratie, volwasseneducatie en inburgering 1. Een goede organisatie van en de dienstverlening aan onze werkzoekende burgers en het ontzorgen van werkgevers om zoveel mogelijk werk voor de doelgroep te genereren 2. Een actieve participatie van lokale- en regionale werkgevers aan de realisatie van de hoofddoelstelling van de invoering van de principes van werken naar vermogen 3. De kennis en fundamentele vaardigheden van volwassenen vergroten 4. Een continue menswaardig verblijf van verblijfsgerechtigden in Scherpenzeel Voortgaan met de reorganisatie van Permar: de noodzaak blijft bestaan om Per-mar te reorganiseren, ook zonder rijksgeld. Ontwikkelen Werkgeversdienstverlening: bovenlokaal met Barneveld en regionaal in Food Valley-verband Burgers informeren over het aanbod van volwassenenonderwijs Op basis van de behoefte en noodzaak aan scholing worden cursussen bij het ROC ingekocht De opvang van verblijfsgerechtigden evalueren tegen de achtergrond van de veranderingen in het rijksbeleid Percentage Scherpenzeelse werkgevers met arbeidsgehandicapten Aantal inwoners dat deelneemt aan volwasseneductie 5. Een snellere huisvesting van verblijfsgerechtigden in het kader van de landelijke taakstelling In het kader van de ontwikkeling van de woonvisie onderzoeken welke alternatieve oplossingen er zijn om verblijfsgerechtigden die onder de taakstelling vallen sneller van huisvesting te voorzien Programmabegroting

53 PROGRAMMA 4: KUNST, CULTUUR EN RECREATIE Portefeuillehouder: J.J.H. Colijn-de Raat / H.J.C. Vreeswijk Programmacoördinator: H. Bimmel 4.1 Missie De gemeente Scherpenzeel wil een vitale samenleving zijn waarin inwoners de mogelijkheid wordt geboden actief deel te nemen aan en gebruik te maken van activiteiten en voorzieningen op het terrein van kunst, cultuur, bibliotheekwerk en recreatie & toerisme. 4.2 Context en achtergrond Het programma kunst, cultuur en recreatie omvat de volgende onderdelen: A. Kunst, Cultuur en Bibliotheekwerk B. Kulturhus De Breehoek C. Recreatie en toerisme A. Kunst, Cultuur en Bibliotheekwerk Cultuurpact Het Regionaal Samenwerkingsverband Cultuurpact Veluwe gaat weer een nieuwe periode van aan. Gemeente Scherpenzeel heeft het voornemen om weer voor die periode deel te nemen in dit samenwerkingsverband. De jaarlijkse bijdrage blijft gelijk. Bibliotheek De bibliotheek is verantwoordelijk voor de uitvoering van de vijf kernfuncties kennis & informatie, ontwikkeling & educatie, kunst en cultuur, lezen en literatuur en ontmoeting &debat. Daarnaast wordt in samenwerking met de gemeente, scholen en overige maatschappelijke partijen ingezet op specifieke doelgroepen (taalstimulering, participatie, educatie). De bibliotheek vervult ook een belangrijke bijdrage in de programmaraad van Kulturhus de Breehoek en is proactief in het ontwikkelen en uitvoeren van activiteiten die de organisaties en doelgroepen met elkaar verbindt. De Openbare Bibliotheek Scherpenzeel voldoet aan de certificeringsnorm van de branchevereniging en kan daarmee als zelfstandige bibliotheek blijven functioneren. Door op onderdelen samen te werken met omliggende bibliotheken is de continuïteit van de bibliotheek gewaarborgd. B. Kulturhus De Breehoek Het Kulturhus De Breehoek brengt tal van voorzieningen als bibliotheek, jeugdruimte, sportaccommodatie,buitenschoolse opvang, multifunctionele ruimte voor toneel, muziekuitvoeringenen dergelijke onder één dak samen.de programmaraad zorgt voor Programmabegroting

54 een breed aanbod aan activiteiten voor de inwoners enbezoekers van Scherpenzeel. Na de zomervakantie 2012 is een besluit genomen over een meerjarige extra subsidiebijdrage wordt er voor de periode 2012/ /2016 een meerjarenovereenkomst met de Stichting Kulturhus de Breehoek gesloten. Daarin worden prestatieafspraken opgenomen en afspraken gemaakt over reservevorming. C. Recreatie en toerisme Klompenpaden De klompenpaden in de regio zijn een belangrijke toeristisch recreatieve voorziening. De gemeenten Renswoude, Woudenberg en Scherpenzeel hebben met Landschap Erfgoed Utrecht (LEU) een overeenkomst gesloten voor 6 jaar om het onderhoud en de kwaliteit van de klompenpaden te borgen. Scherpenzeel participeert in het regionale project optimalisatie klompenpaden en realisatie klompenpaden netwerk. Hoofddoel is de paden die er al zijn goed te beheren en op een kwalitatief goed niveau te houden. Voorts wordt gekeken of er tussen bestaande paden verbindingen gemaakt kunnen worden t.b.v. een klompenpaden netwerk. Het onderwerp klompenpaden netwerk is ook een van de projecten van Food Valley. LEU en Landschapbeheer Gelderland alsmede de beide provincies zijn betrokken bij de verdere uitwerking. Regionale samenwerking Regio Food Valley en provincie Gelderland hebben het Regiocontract gesloten. Daarin participeert Scherpenzeel binnen programma a Rentmeesterschap natuurlijke leefomgeving in het project herstel landschapselementen ( p/j) en maisrandenbeheer p/j) gericht op een natuurlijke en prettige leefomgeving en biodiversiteit. Deze bijdragen worden uit het reguliere budget R&T gefinancierd. Platteland Anders Een grote groep vrijwilligers creëert jaarlijks een fiets-/wandelroute in het buitengebied waar creatieve uitingen langs de route geplaatst worden. Hierin wordt samengewerkt met de basisscholen, de Stichting Avondvierdaagse en overige doelgroepen. De route loopt langs delen van bestaande klompenpaden ter promotie van het buitengebied. Deze werkgroep organiseert ook het plattelanderspad in augustus en het kerstavondpad in de winter. De wandelingen voorzien in een behoefte gezien het feit dat ze altijd volgeboekt zijn. 4.3 Kaderstellende beleidsnota s Strategische agenda Regio Food Valley; Kadernota bibliotheekwerk ; Regionaal Cultuurprogramma Veluwe (Cultuurpact). Programmabegroting

55 4.4 A Programmaonderdeel Kunst, Cultuur en Bibliotheekwerk 4.4 A.1 Wat willen we bereiken? 1. Een culturele diversiteit aan activiteiten die plaatsvinden in het Kulturhus de Breehoek en passen bij de gemeente Scherpenzeel; 2. Een bibliotheekvoorziening handhaven die naast haar reguliere taken op het gebied van informatie haar deskundigheid inzet ter bevordering van de Kulturhusgedachte, taalstimuleringsprojecten (o.a. uitgevoerd door het JOS) en samenwerking met de gemeente op de beleidsterreinen jeugd en cultuureducatie; 3. Een kwaliteitsimpuls voor het culturele aanbod en cultuureducatie. 4.4 A.2 Wat gaan we doen? 1. Prestatieafspraken maken met Stichting Kulturhus de Breehoek over een breed activiteitenaanbod; 2. Via subsidieverlening culturele activiteiten en amateurkunst stimuleren; 3. Prestatieafspraken maken met de bibliotheek over het reguliere aanbod en extra inzet op taalstimulering, programmaraad, cultuur en samenwerking met gemeente en overige instellingen; 4. Deelnemen aan het samenwerkingsverband Cultuurpact Veluwe en cultuureducatieve projecten voor de jeugd; 5. Stimuleren van cultuureducatie op de basisscholen via Cultuurpact in samenwerking met JOS. 4.4 A.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P % klanten dat tevreden is over debibliotheek E Bron Recentstekengeta l Burgeronderzoek Aantal leden P Bibliotheek % jeugdleden P Bibliotheek (tot18jr) % (2010) 95% 95% 95% 95% 95% 2432 (2012) % (2012) 60% 61% 61% 62% 62% 4.4 B Programmaonderdeel Kulturhus De Breehoek 4.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Een Kulturhus dat zo optimaal mogelijk gebruikt wordt door diverse organisaties en verenigingen, en waar veel activiteiten plaatsvinden voor een zo breed mogelijk publiek. 2. Professioneel en doelmatig beheer van het Kulturhus; 3. Een zo laag mogelijke exploitatiebijdrage. Programmabegroting

56 4.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. Een jaarlijkse bijdrage in de exploitatie verlenen en subsidievoorwaarden stellen aan Stichting Kulturhus de Breehoek; 2. De Programmaraad maakt jaarlijks een breed aanbod van activiteiten waarbij samenwerking gezocht wordt met zowel sportorganisaties, culturele instellingen, de JOS-coördinator en scholen. De directie voert dit programma via en in samenwerking met de cultuurcoördinator van het kulturhus uit. 4.4 B.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Met de Stichting Kulturhus De Breehoek wordt vanaf seizoen 2012/2013 e.v. een meerjarige budgetovereenkomst gesloten. In deze overeenkomst worden prestatieafspraken vastgelegd. Aan deze prestatieafspraken zullen indicatoren gekoppeld worden om na te kunnen gaan in hoeverre de prestatieafspraken gerealiseerd zijn. Daarnaast worden afspraken gemaakt over de reservevorming. Deze afspraken worden gemaakt over een extra bijdrage in de exploitatie gedurende een aantal jaren met afbouw naar de huidige structurele bijdrage. De gemeenteraad heeft hierover na de zomervakantie 2012 een besluit genomen. 4.4 C Programmaonderdeel Recreatie en toerisme 4.4 C.1 Wat willen we bereiken? 1. Dat Scherpenzeel als plattelandsgemeente een aantrekkelijke plaats is om te bezoeken en te recreëren, voor zowel inwoners als bezoekers; 2. Instandhouding van de bestaande en ontwikkeling van nieuwe recreatieve wandel-, paarden- en fietsroutes; 3. Instandhouding en ontwikkeling van recreatieve voorzieningen en activiteiten. 4.4 C.2 Wat gaan we doen? 1. De werkgroep Platteland Anders faciliteren om jaarlijks een thematische wandel- en/of fietsroute te creëren door de dorpskern en het buitengebied met langs de route creatieve uitingen gemaakt door vrijwilligers en kinderen van de basisscholen. 2. De promotiecommissie R&T Scherpenzeel optimaliseert de verbinding tussen recreatieve mogelijkheden en activiteiten in Scherpenzeel; 3. Verlenen van subsidies voor projecten/initiatieven/activiteiten die recreatie en toerisme bevorderen en/of het buitengebied promoten; 4. In samenwerking met LEU en buurgemeenten waar mogelijk verbindingen realiseren tussen bestaande klompenpaden; 5. verbeteren natuurlijke leefomgeving door deelname projecten Regiocontract Programmabegroting

57 4.5 Termijnkalender College monitort in overleg met de directie de Breehoek de gemaakte afspraken Besluitvorming meerjarige exploitatiebijdrage Kulturhus de Breehoek Nieuwe prestatieafspraken maken ter besluitvorming in de gemeenteraad Programmabegroting

58 4.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Kunst, cultuur en recreatie Lasten Nieuw beleid: Beëindigen subsidie muziekonderwijs Beëindigen subsidie Valleifestival Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: n.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

59 4.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Bibliotheek Kunst en cultuur Recreatie Kulturhus Totaal lasten Baten Bibliotheek Kunst en cultuur Recreatie Kulturhus Totaal baten Saldo voor bestemming Onttr. Reservemutaties Res. lening Breehoek Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Baten Totaal incidenteel Programmabegroting

60 Doelenboomtabel:Kunst, cultuur en recreatie Samenvatting missie: Alle inwoners de mogelijkheid bieden actief deel te nemen aan en gebruik te maken van activiteiten en voorzieningen op het terrein van kunst, cultuur, bibliotheekwerk en recreatie & toerisme Bereiken? Doen? Indicatoren Kunst, cultuur en bibliotheekwerk 1. Een culturele diversiteit aan activiteiten die plaatsvinden in het Kulturhus de Breehoek en passen bij de gemeente Scherpenzeel Prestatieafspraken maken met Stichting Kulturhus de Breehoek over een breed activiteitenaanbod 2. Een bibliotheekvoorziening handhaven die haar deskundigheid ook inzet voor de Kulturhusgedachte, taalstimuleringsprojecten en samenwerking met de gemeente op de beleidsterreinen jeugd en cultuureducatie Prestatieafspraken maken met de bibliotheek over het reguliere aanbod en extra inzet op taalstimulering, programmaraad, cultuur en samenwerking met gemeente en overige instellingen % klanten dat tevreden is over de bibliotheek Aantal leden % jeugdleden tot 18 jr. 3. Een kwaliteitsimpuls voor het culturele aanbod en cultuureducatie Kulturhus De Breehoek 1. Een Kulturhus dat zo optimaal mogelijk gebruikt wordt door diverse organisaties en verenigingen, en waar veel activiteiten plaatsvinden voor een zo breed mogelijk publiek 2. Professioneel en doelmatig beheer van het Kulturhus. 3. Een zo laag mogelijke exploitatiebijdrage Deelnemen aan het samenwerkingsverband Cultuurpact Veluwe en cultuureducatieve projecten voor de jeugd; Stimuleren van cultuureducatie op de basisscholen via Cultuurpact in samenwerking met JOS. Via subsidieverlening culturele activiteiten en amateurkunst stimuleren De Programmaraad maakt jaarlijks een breed aanbod van activiteiten waarbij samenwerking gezocht wordt met zowel sportorganisaties, culturele instellingen, de JOS-coördinator en scholen. Directie van het Kulturhus voert het jaarlijkse programma van de programmaraad uit in samenwerking met de cultuurcoördinator van het Kulturhus. Een jaarlijkse bijdrage in de exploitatie verlenen en subsidievoorwaarden stellen aan Stichting Kulturhus de Breehoek; Indicatoren worden ontwikkeld na prestatieafspraken Programmabegroting

61 Recreatie en Toerisme 1. Dat Scherpenzeel als plattelandsgemeente een aantrekkelijke plaats is om te bezoeken en te recreeren, voor zowel inwoners als bezoekers; 2. Instandhouding van de bestaande en ontwikkeling van nieuwe recreatieve wandel-, paarden en fietsroutes; 3. Instandhouding en ontwikkeling van recreatieve voorzieningen en activiteiten. Verlenen van subsidies voor projecten/initiatieven/activiteiten die recreatie en toerisme bevorderen en/of het buitengebied promoten; De promotiecommissie R&T Scherpenzeel optimaliseert de verbinding tussen recreatieve mogelijkheden en activiteiten in Scherpenzeel; verbeteren natuurlijke leefomgeving door deelname projecten Regiocontract : herstel landschapselementen, maisrandenbeheer, klompen- en ruiterpaden; In samenwerking met LEU en buurgemeenten minimaal één verbindingen realiseren tussen bestaande klompenpaden. De werkgroep Platteland Anders faciliteren om jaarlijks een thematische wandelen/of fietsroute te creëren door de dorpskern en het buitengebied met langs de route creatieve uitingen gemaakt door vrijwilligers en kinderen van de basisscholen. Programmabegroting

62 Programmabegroting

63 PROGRAMMA 5: ONDERWIJS EN EDUCATIE Portefeuillehouder: H.J.C. Vreeswijk Programmacoördinator: H. Bimmel 5.1 Missie Het faciliteren van toegankelijk en modern onderwijs en het bieden van educatieve activiteiten die stimuleren tot persoonlijke ontplooiing en ontwikkeling voor alle jongeren van Scherpenzeel. 5.2 Context en achtergrond Het programma Onderwijs valt uiteen in vier beleidsonderdelen: A. Onderwijshuisvesting B. Leerplicht en voortijdig schoolverlaten C. Leerlingenvervoer D. Jeugd in Ontwikkeling Scherpenzeel (JOS) A.Onderwijshuisvesting Gemeenten zijn verantwoordelijk voor een adequate huisvesting van scholen. Scherpenzeel heeft vijf basisscholen en gaat medio 2014 terug naar vier basisscholen. Op rijksniveau is er een discussie gaande om de verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud van scholen van de gemeenten over te hevelen naar de schoolbesturen, de zgn. doordecentralisatie. Met de invoering van Passend Onderwijs moeten de scholen een zo goed mogelijk passende onderwijsplek bieden aan leerlingen die zich bij de school aanmelden, ongeacht hun zorgbehoefte. Nog niet bekend is of de stelselwijziging, onlangs een jaar uitgesteld naar 2014, van invloed is op de onderwijshuisvesting (aanpassing schoolgebouwen). B. Leerplicht en voortijdig schoolverlaten Jongeren zijn vanaf hun 5 e tot en met het schooljaar waarin zij 16 jaar worden volledig leerplichtig. Daarna volgt de kwalificatieplicht waarbij jongeren tot hun 18 e jaar onderwijs moeten volgen, gericht op het halen van een startkwalificatie. Jongeren zonder startkwalificatie worden tot hun 23 e jaar gevolgd. Het voorkomen van voortijdig schoolverlaten heeft landelijk hoge prioriteit en momenteel onderzoekt de minister de mogelijkheid om de leerplicht te verlengen tot 23 jaar. Binnen de regio Vallei wordt goed samengewerkt op het gebied van leerplicht en voortijdig schoolverlaten en de mogelijkheid van regionalisering van taken wordt onderzocht. Binnen het samenwerkingsverband Regio Food Valley is aandacht voor een goede aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. C. Leerlingenvervoer Voor kinderen die om diverse redenen afhankelijk zijn van schoolbezoek elders, regelt de gemeente het vervoer op grond van de verordening leerlingenvervoer. Een Programmabegroting

64 procedure Europese aanbesteding, samen met Renswoude en Woudenberg, heeft geresulteerd in een nieuw vervoerscontract per 1 augustus Als gevolg van de invoering van Passend Onderwijs in 2014 kan het aantal vervoerbewegingen de komende jaren afnemen, maar hoe groot dit effect zal zijn is nog niet bekend. D. Jeugd in Ontwikkeling Scherpenzeel (JOS) Gezien de kleinschaligheid van Scherpenzeel zijn de Brede School en de Lokale Educatieve Agenda samengevoegd tot Jeugd in Ontwikkeling Scherpenzeel (JOS). JOS is een uniek Brede Schoolconcept dat voldoet aan de landelijke trends gericht op de optimale ontwikkeling van het kind (onderwijs, opvang, sport, cultuur, gezondheid, (sociale) veiligheid etc.). Door de integrale uitwerking van een deel Wmobeleid, jeugd- en onderwijsbeleid én gezondheidsbeleid is een subsidie toegekend vanuit het programma Gezonde Slagkracht van ZonMw. Ook de coördinatie en uitvoering van JOS door een combinatiefunctionaris wordt door het rijk gesubsidieerd. Binnen JOS werken de kernpartners (gemeente, basisscholen, kinderopvang/peuterspeelzaal) samen en afhankelijk van het thema worden er andere (maatschappelijke) partners bij betrokken. Deze samenwerking leidt tot meer samenhang in voorzieningen en een sterke sociale infrastructuur voor de jeugd. JOS is een dynamisch project en biedt naar behoefte een breed scala van activiteiten aan die in en buiten schooltijd plaatsvinden, gericht op de talentontwikkeling van de jongeren. De scholen richten zich daarbij op hun kerntaken en JOS is additioneel op educatief, sportief en cultureel gebied. Eind 2012 is er een evaluatie van JOS. Op grond van de Wet Onderwijskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE) is de gemeente verplicht een voldoende aanbod te hebben van voor- en vroegschoolse educatie (VVE). In 2012 is hiervoor in samenwerking met de basisscholen, kinderopvang/peuterspeelzaal en consultatiebureau een plan opgesteld dat in 2013 uitgevoerd wordt. 5.3 Kaderstellende beleidsnota s Verordening onderwijshuisvesting (2012); Jaarverslag leerplicht (2009/2010); Jaarverslag RMC/voortijdig schoolverlaten (2010/2011); Verordening leerlingenvervoer (2012); Beleidsnota Jeugd in Ontwikkeling Scherpenzeel (2009) Uitvoeringsplan VVE (2012) 5.4 A Programmaonderdeel Onderwijshuisvesting 5.4 A.1 Wat willen we bereiken? 1. Basisschoolgebouwen die over voldoende ruimte beschikken om hun leerlingen te kunnen onderwijzen; 2. Veilig en goed onderhouden schoolgebouwen die toegerust zijn om eigentijds basisonderwijs te geven. Programmabegroting

65 5.4 A.2 Wat gaan we doen? 1. Ruimtebehoefte vaststellen. Ieder jaar wordt per 1 oktober het aantal leerlingen op de basisscholen in Scherpenzeel geteld. Bij een aanvraag voor uitbreiding van permanente en/of tijdelijke huisvesting zal de noodzaak daarvan worden vastgesteld op basis van een leerlingenprognose; 2. Kwaliteit en onderhoud van de schoolgebouwen bewaken. De bouwkundige staat van alle schoolgebouwen wordt eens per drie jaar geïnspecteerd op kwaliteit en staat van onderhoud. Het inspectierapport wordt verwerkt in een meerjaren onderhoudsplan. Aanpassing en onderhoud geschiedt conform de Verordening onderwijshuisvesting; 3. Medio 2013 zal gestart worden met de vervangende nieuwbouw van de Bruinhorst en de Maatjes. Voor de Glashorst zal het (groot) onderhoud in beeld gebracht worden in relatie tot de instandhouding van het gebouw; 4. De ontwikkeling rond Passend Onderwijs nauwlettend volgen en hierover in overleg blijven met de schoolbesturen. 5.4 B Programmaonderdeel Leerplicht en voortijdig schoolverlaten 5.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Alle leerplichtige jongeren volgen onderwijs op een school of instelling volgens de Leerplichtwet 1969, behalve als zij daarvan vrijgesteld zijn; 2. Alle jongeren tot 23 jaar behalen, wanneer zij daartoe in staat zijn, een startkwalificatie. Een startkwalificatie is minimaal een diploma Havo, Vwo of Mbo (niveau 2). 5.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. Actuele leerplichtadministratie voeren door het registreren en actief bijhouden op welke school of instelling leerplichtige jongeren staan ingeschreven; 2. Contacten met scholen onderhouden om schoolverzuim te voorkomen. Er worden afspraken met scholen gemaakt over het vroegtijdig signaleren en melden van spijbelgedrag en het uitwisselen van informatie over zorgleerlingen; 3. Aanpakken schoolverzuim in samenwerking met scholen, instellingen voor (jeugd)hulpverlening, justitie, ouders en de jongeren zelf om te proberen de oorzaak van het verzuim op te sporen en de jongeren weer naar school te laten gaan; 4. Alle niet leerplichtige jongeren tot 23 jaar die het onderwijs verlaten zonder startkwalificatie registreren en verwijzen naar een regionaal consulent die vervolgens de jongere ertoe beweegt alsnog een startkwalificatie te behalen; 5. Binnen het samenwerkingsverband Regio Food Valley het voortijdig schoolverlaten terugdringen en de relatie tussen de ondernemers en het onderwijs versterken. Hierbij samenwerken met scholen, onderwijsinstellingen, werkgevers en het Platform Onderwijs Arbeidsmarkt Valleiregio (POA). Programmabegroting

66 5.4 B.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Bron % verzuim E Administratie Aantal voortijdig E Ministerie schoolverlaters OCenW Recentste kengetal schooljaar ,6% 1,5% 1,5% 1,5% 1,5% 1,5% C Programmaonderdeel Leerlingenvervoer 5.4 C.1 Wat willen we bereiken? 1. Alle leerlingen een passende vervoersvoorziening aanbieden om de school van hun keuze te bezoeken, wanneer zij daar op grond van de Verordening leerlingenvervoer recht op hebben; 2. Het aangepaste vervoer dat de gemeente zelf regelt, moet veilig en efficiënt uitgevoerd worden en van goede kwaliteit zijn; 5.4 C.2 Wat gaan we doen? 1. Ouders/verzorgers voorlichten over de vervoersmogelijkheden en de gelegenheid bieden een vervoersvoorziening aan te vragen. In overleg met ouders, school en eventueel deskundigen de meest passende en voordelige voorziening toekennen; 2. Jaarlijks een tevredenheidonderzoek houden onder de ouders/verzorgers. 5.4 C.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Gemiddeld rapportcijfer voor het vervoer (chauffeur, voertuig en reistijd) Gemiddeld rapportcijfer voor het vervoersbedrijf (bereikbaarheid, service en afhandeling klachten) Aantal gegronde E E Bron Enquête leerlingenvervoer Recentste kengetal schooljaar v/g* v/g* v/g* v/g* Enquête leerlingenvervoer E Vervoersbedrijf klachten *) De enquête onder de ouders/verzorgers in juni 2011 en mei 2012 heeft overwegend voldoende tot goede reacties laten zien. Er is geen gemiddeld rapportcijfer beschikbaar. Programmabegroting

67 5.4 D Programmaonderdeel Jeugd in Ontwikkeling Scherpenzeel (JOS) 5.4 D.1 Wat willen we bereiken? 1. Met JOS een samenhang van voorzieningen creëren t.b.v. een sterke sociale infrastructuur voor de jeugd en zo kansen bieden voor een optimale ontwikkeling. 5.4 D.2 Wat gaan we doen? 1. Samen met het onderwijs, de kinderopvang/peuterspeelzaal en overige organisaties de tien streefdoelen uit de JOS beleidsnota uitwerken in een jaarprogramma JOS 2013; 2. Activiteiten organiseren waarbij aandacht is voor o.a. educatie, sport, cultuur, natuur- en milieu, techniek, (sociale) veiligheid en gezondheid; 3. In het kader van (individuele) leerlingenzorg de scholen de mogelijkheid bieden bijvoorbeeld een schoolbegeleidingsdienst in te schakelen en sociale vaardigheidstrainingen te geven; 4. Samen met het consultatiebureau, de kinderopvang/peuterspeelzaal en basisschool De Wittenberg een voorschools programma uitvoeren om de taal/spraak, motoriek en sociaal emotionele ontwikkeling van peuters te stimuleren (Voor- en Vroegschoolse Educatie, VVE); 5. Samen met de verkeersouders van het basisonderwijs en VVN de verkeersveiligheid bevorderen; 6. Op de basisscholen voorlichting geven aan leerlingen en ouders over middelengebruik (alcohol, roken en drugs); 7. De kwaliteit van het gymnastiek- en muziekonderwijs een impuls geven waarbij o.a. aandacht is voor motorische achterstand. 5.4 D.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal kinderen dat deelneemt aan naschoolse activiteiten Aantal kinderen dat deelneemt aan de vakantiespelweek Aantal kinderen dat deelneemt aan Kinderjury moeilijk lezende kinderen Aantal scholen dat deelneemt aan voorlichting middelengebruik P P Bron JOS coördinator JOS coördinator Recentste kengetal P Bibliotheek P BWO Programmabegroting

68 5.5 Termijnkalender Evaluatie JOS Start vervangende nieuwbouw De Viermaster Investeringsniveau Glashorst Herontwikkeling vrijkomende schoollocaties Ambitieniveau JOS Invoering Passend Onderwijs (in relatie tot onderwijshuisvesting en leerlingenvervoer) Programmabegroting

69 5.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Onderwijs en educatie Lasten Nieuw beleid: Gevolgen passend onderwijs PM PM PM PM Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: n.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

70 5.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Huisvesting openbaar onderwijs 423 Huisvesting bijzonder onderwijs Onderwijs Totaal lasten Baten Huisvesting openbaar onderwijs 423 Huisvesting bijzonder onderwijs Onderwijs Totaal baten Saldo voor bestemming Onttr. Reservemutaties Res. Ver /nieuwbouw onderwijsgebouwen Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Baten Subsidie gezonde slagkracht (ZonMw) Totaal incidenteel Programmabegroting

71 Doelenboomtabel:Onderwijs en educatie Samenvatting missie: Faciliteren van toegankelijk en modern onderwijs en het bieden van educatieve activiteiten die stimuleren tot persoonlijke ontplooiing en ontwikkeling voor alle jongeren van Scherpenzeel. Bereiken? Doen? Indicatoren Onderwijshuisvesting 1. Scholen die over voldoende ruimte beschikken. 2. Veilige en goed onderhouden gebouwen. Ruimtebehoefte vaststellen en leerlingenprognose opstellen Ontwikkelingen rond passend onderwijs volgen. Kwaliteit gebouwen bewaken en Meerjaren onderhoudsplan opstellen. Nieuwe school bouwen. Leerplicht en voortijdig schoolverlaten 1. Alle leerplichtigen en kwalificatieplichtigen volgen onderwijs, tenzij zij een vrijstelling hebben. 2. Alle jongeren tot 23 jaar behalen een startkwalificatie, mits zij daartoe in staat zijn. Leerlingenvervoer 1. Aanbieden passende vervoersvoorzieningen op basis van verordening. 2. Goed, veilig en efficiënt (aangepast) leerlingenvervoer. Actuele leerplichtadministratie voeren. Contacten met scholen onderhouden. Lokaal en in regionale samenwerking het schoolverzuim aanpakken. Registreren en verwijzen voortijdig schoolverlaters. Binnen de samenwerking van Food Valley de relatie onderwijs en arbeidsmarkt versterken. Communiceren met o.a. ouders, scholen en deskundigen over meest passende vervoersvoorziening Tevredenheid ouders/leerlingen onderzoeken. % verzuim Aantal voortijdig schoolverlaters Gemiddeld rapportcijfer voor vervoer Gemiddeld rapportcijfer voor vervoersbedrijf Aantal gegronde klachten Jeugd in Ontwikkeling Scherpenzeel (JOS) 1. Een samenhang van voorzieningen creeren t.b.v. een sterke sociale infrastructuur voor de jeugd en zo kansen bieden voor een optimale ontwikkeling. Jaarprogramma opstellen Activiteiten aanbieden. (Individuele) leerlingenzorg bieden met sociale vaardigheidstraining en schoolbegeleiding. Voorschools programma uitvoeren voor peuters. Voorlichting geven over verkeersveiligheid Voorlichting geven over middelengebruik. Kwaliteitsimpuls geven aan gymnastiek- en muziekonderwijs. Aantal kinderen dat deelneemt aan naschoolse activiteiten Aantal kinderen dat deelneemt aan de vakantiespelweek Aantal kinderen dat deelneemt aan de Kinderjury moeilijk lezende kinderen' Aantal scholen dat deelneemt aan voorlichting middelengebruik Programmabegroting

72 Programmabegroting

73 PROGRAMMA 6: MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING EN VOLKSGEZONDHEID Portefeuillehouder: H.J.C. Vreeswijk Programmacoördinator:H. Bimmel 6.1 Missie Het voor de inwoners van Scherpenzeel bieden van maatschappelijke ondersteuning en het bevorderen van de volksgezondheid. Deze zijngericht op het versterken van de zelfredzaamheid. Het volgende beginsel is hierbij uitgangspunt: lokaal wat lokaal kan, regionaal als dat voor Scherpenzeel voordeel biedt. 6.2 Context en achtergrond Het programma Maatschappelijke ondersteuning en volksgezondheid valt uiteen in twee beleidsonderdelen: A. Maatschappelijke Ondersteuning B. Volksgezondheid A. Maatschappelijke Ondersteuning Dit onderdeel is een uitwerking van wettelijke taken zoals omschreven in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Wet op de jeugdzorg en de Wet werk en bijstand (Wwb). De Wmo kent een bepaling die gemeenten verplicht tot het hebben van één of meerdere plannen ten aanzien de maatschappelijke ondersteuning. B. Volksgezondheid Dit onderdeel is gebaseerd op de Wet publieke gezondheid. De Wpg verplicht gemeenten tot het hebben van een gemeentelijk gezondheidsbeleid. 6.3 Kaderstellende beleidsnota s Kadernota WMO 2009 t/m 2011 (2008); Beleidsnota WMO 2009 t/m 2011 (2009); Bijgestelde beleidsnota voor het ouderenbeleid 2009 t/m 2011 (2008); Nota gezondheidsbeleid 2011 t/m 2014, kaders regio West-Veluwe/Vallei en lokale uitwerking gemeente Scherpenzeel (2010); Convenant Openbare Geestelijke Gezondheidszorg De Valleiregio met ingang van verlengd tot 2014; Samenwerking met centrumgemeente Ede inzake Steunpunt huiselijk geweld West-Veluwe/Vallei Nota Integraal jeugdbeleid Scherpenzeel (2008) Beleidsnota Centrum voor Jeugd en Gezin (2010); Beleidsnota Jeugd in Ontwikkeling Scherpenzeel (2009) Uitvoeringsplan VVE (2012) Samenwerking in FoodValley-verband Samenwerking met de vijf in de GR Permar deelnemende gemeenten Programmabegroting

74 Samenwerking met de volgende gemeenten, Barneveld, Ede, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal, Wageningen, m.b.t. Regiotaxi Gelderland Visie Maatschappelijke ondersteuning en Nota Maatschappelijke ondersteuning (in ontwikkeling zodra richtinggevend interactief opgesteld visiedocument door de gemeenteraad is vastgesteld) Visie doorontwikkeling CJG (in ontwikkeling) Regionale visie Decentralisatie Jeugdzorg (in ontwikkeling) Vrijwilligersbeleid (in ontwikkeling) 6.4 A MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING 6.4 A.1 Programmaonderdeel Maatschappelijke Ondersteuning, algemeen 6.4 A.1.1 Wat willen we bereiken? 1. Een gemeente die per maatschappelijke ondersteuning kan bieden welke tot haar takenpakket behoren. Dit betreft een takenpakket welke o.a. door de 3 decentralisaties Extramurale begeleiding, Jeugdzorg, (aanvankelijk door het kabinet beoogde) Wet Werken naar Vermogen en de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs is uitgebreid 1. De gemeente Scherpenzeel wil maatregelen en voorzieningen treffen voor het geval de burger er zelf niet (meer) uitkomt met de volgende deel-doelstellingen: a. Bevorderen van de sociale samenhang, onderlinge betrokkenheid en leefbaarheid in Scherpenzeel met dito passend niveau aan voorzieningen; b. Bevorderen zelfredzaamheid van inwoners in een kwetsbare situatie 2, zonodig met een steuntje in de rug. Onder zelfredzaam wordt bijvoorbeeld verstaan het zich kunnen redden in de maatschappij, het voorzien in een eigen inkomen, het eigenhandig opvoeden van kinderen, het langer zelfstandig blijven functioneren en meedoen in de samenleving. 2. Voortzetting van de maatschappelijke ondersteuning zoals geboden onder het regiem van de Kadernota en Beleidsnota Wmo 2009 t/m 2011, de bijgestelde beleidsnota voor het ouderenbeleid 2009 t/m 2011, de beleidsnota CJG, de beleidsnota JOS, uitvoeringsplan VVE 6.4 A.1.2 Wat gaan we doen? 1. Het in 2013 vormgeven van een nota Maatschappelijke Ondersteuning met daarin een visie, doelstellingen(inclusief meetbare indicatoren) en activiteitenplan, waardoor de gemeente Scherpenzeel in 2015 die maatschappelijke ondersteuning kan bieden welke nodig is voor het nieuwe takenpakket en op een manier welke gebaseerd is op de in de Kadernota benoemde uitgangspunten. Om de deeldoelstelling Bevorderen van de sociale samenhang, onderlinge betrokkenheid en leefbaarheid in Scherpenzeel te bereiken zal de nota: Bepalen in welke mate van burgers gevraagd gaat worden zelfstandig in oplossingen te voorzien voor problemen bij het meedoen in de samenleving Het niveau aan voorzieningen bepalen; 1 Zie memo aan de raad Consequenties val van het kabinet voor de drie decentralisaties (juli 2012) 2 De kwetsbaarheid van mensen neemt toe bij problemen op het gebied van gezondheid, huisvesting, inkomen, invulling van de dag en onvoldoende sociale contacten. Programmabegroting

75 Aangeven hoe de lokale samenwerking tussen organisaties (formeel en informeel) en professionals gestimuleerd c.q. gefaciliteerd wordt; Benoemen hoe de inzet van vrijwilligers (verder) versterkt wordt. Om de zelfredzaamheid van inwoners in een kwetsbare situatie, zonodig met een steuntje in de rug, te ondersteunen wordt in de nota de volgende aanpak uitgewerkt: voorzien in informatie, advies en cliëntondersteuning; signaleren van kwetsbare situaties en analyse van de situatie (o.a. vraagverheldering); aanwijzen van regievoerder; opstellen van een plan van aanpak voor het individu of gezin. Het plan van aanpak beschrijft de gewenste eindsituatie en te treffen maatregelen/voorzieningen om daartoe te komen; gecoördineerde uitvoering van het plan van aanpak en nazorg; vinger aan de pols houden om terugval te voorkomen; doorontwikkeling CJG. Proces: De eerste stap is het opstellen van een richtinggevend visiedocument. Het richtinggevend visiedocument wordt ter vaststelling aangeboden aan de raad. Op basis van het visiedocument vindt uitwerking van de nota plaats. Hierin kent de Wmo diverse procesvereisten, waar onder het betrekken van relevante partijen bij het opstellen van de nota, zoals daar o.a. zijn: het algemeen maatschappelijk werk, VGGZ en de kerken. Dit proces wordt bij voorkeur afgerond voor de zomer 2013, opdat er een synergie mogelijk is met de kadernota Voortzetting van de maatschappelijke ondersteuning, in afwachting van de nieuwe nota. 6.4 A.2 Programmaonderdeel Algemene voorzieningen 6.4 A.2.1 Wat willen we bereiken? 1. In afwachting van het te ontwikkelen integrale beleid het bestaande beleid en uitvoering continueren, verbeteren en verscherpen waar mogelijk. Doeltreffendheid en maatschappelijk nut moeten nog meer worden nagestreefd. 6.4 A2.2 Wat gaat we doen? 1. In 2012 is een overeenkomst gesloten met een nieuwe aanbieder van hulpmiddelen (rolstoelen, scootmobielen etc.). Op basis van de bestaande uitvoeringspraktijk (Vraagwijzer) alsmede de bestaande overeenkomst voor de levering van hulpmiddelen willen we de voortzetting garanderen van de verstrekking van hulpmiddelen op basis van het bestaande beleid. 2. Het nieuw voor te stellen beleid zal gebaseerd zijn op een groter beroep op de burger met betrekking tot het zolang mogelijk zelfstandig in oplossingen voorzien, wat betreft het behoud en verbetering van de zelfredzaamheid. Daarbij is Programmabegroting

76 niet uitgesloten dat wordt voorgesteld om eigen financiële bijdragen op individuele basis uit te breiden. 3. Door de positief afgesloten aanbesteding Regiotaxi door de Provincie kan met beperkte bezuinigingsmaatregelen de komende jaren de Regiotaxi breed beschikbaar blijven, zowel als WMO voorziening als OV-voorziening voor algemeen gebruik. Daarbij zullen vanuit provincie en Valleiregio flankerende maatregelen worden ingezet die toename van het gebruik de komende jaren zullen beperken (zoals verbetering toegankelijkheid van het reguliere openbaar vervoer). 4. Wat betreft de verstrekking van inkomensvoorzieningen wordt het bestaande beleid van streng aan de poort en actief bij de uitgang voortgezet. Wat betreft dit laatste is er een duidelijke verbinding met programma 3 (economische zaken en werkgelegenheid). In het kader van de principes van werken naar vermogen zal nog meer op uitstroom naar werk worden ingezet. 5. Er zal een hoogwaardig handhavingsbeleid worden ontwikkeld m.b.t. de uitkeringsverstrekking, waardoor de huidige handhaving van een beleidsmatig kader wordt voorzien. 6. Ook de door de raad als positief beoordeelde zogenaamde tegenprestatie naar vermogen die vanaf 1 januari 2012 mogelijk is, zal verder worden uitgewerkt en begin 2013 mogelijk als voorstel aan u als raad worden gepresenteerd. Daarbij zullen zoveel mogelijk verbanden worden aangebracht met WMO-taken. Dit betekent dus dat maatschappelijk nuttige taken kunnen worden uitgevoerd via de tegenprestatie. Daarbij wordt voorgesteld wel maatwerk te leveren met respect voor de uitkeringsgerechtigde in kwestie. Concreet: zoveel mogelijk aansluiten bij kennis, kunde en interesse van de uitkeringsgerechtigde die de tegenprestatie moet gaan leveren, om te komen tot een zoveel mogelijk intrinsieke motivatie. Dit werkt naar alle partijen het beste. 6.4 A.2.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Gebruik Regiotaxi (aantal ritten) Uitstroomquote uitkeringsgerechtigden (instroom - uitstroom) P P Bron Projectbureau Regiotaxi Afdeling Burgerij Recentste kengetal Programmabegroting

77 Voorzieningen voor specifieke doelgroepen 6.4 A.3 Programmaonderdeel ouderen 6.4 A.3.1 Wat willen we bereiken? 1. Het verder vormgeven en uitvoeren van een integraal ouderenbeleid op de terreinen van wonen, zorg en welzijn. Doel hierbij is potentieel kwetsbare ouderen stimuleren tot zelfstandigheid, waaronder het zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, ontplooiing en participeren in de samenleving. Prioriteit voor 2013 is de verdere ontwikkeling van plan Weijdelaer. 6.4 A.3.2 Wat gaat we doen? 1. Realiseren van een woonservicezone in plan Weijdelaer. Toelichting: de gemeente is met Woonstede mede-initiatiefnemer voor de realisatie van deze woonservicezone. De gemeente neemt deel in de stuurgroep en het projectteam voor het totale project. Volgens planning zijn in 2013 aan de orde: voorbereiding ontwerp en realisatie. Woonstede is verantwoordelijk voor de voorbereiding van het vastgoed, herontwikkeling Het Huis in de Wei en nieuwbouw. Taken voor de gemeente liggen op het vlak van ruimtelijke ordening (bestemmingsplan, verkeer, parkeren, eisen t.a.v. inrichting openbare ruimte) en welzijn/maatschappelijke ondersteuning & volksgezondheid (afspraken over m2 en gewenst aanbod in relatie tot verleende subsidies, bevorderen volksgezondheid). 2. Subsidieafspraken met de SOS over gesubsidieerde activiteiten en prioriteiten in het ouderenwerk voor Huisbezoekproject: alle zelfstandig wonende 75, 80, 85, 90 en 95-jarigen krijgen een huisbezoek aangeboden, evenals personen van 75 jaar en ouder die hun partner verloren hebben. 4. Breed overleg wonen, zorg, welzijn: 2 keer per jaar heeft portefeuillehouder ouderenbeleid over met de woningcorporaties, zorgaanbieders, kerken en welzijnsaanbieders. 6.4 A.3.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P % bezochte senioren van 75 jaar en ouder (huisbezoek SOS) P Bron Projectrapportage Recentste kengetal % 70% 70% 70% N.B én 2016 zijn niet ingevuld. Reden: nieuwe Wmo-nota leidt tot herbezinning van indicatoren. 6.4 A.4 Programmaonderdeel Jeugd 6.4 A.4.1 Wat willen we bereiken? 1. Een positief opvoedklimaat, waarbij het uitgangspunt is dat ouders het op eigen kracht (met hulp van sociaal netwerk) redden. 2. Bij vragen van ouders over opvoeden en opgroeien door informatie en advies te geven voorkomen dat opvoedproblemen ontstaan. Programmabegroting

78 3. Wanneer ouders er zelf (even) niet meer uitkomen met passende ondersteuning een kind/ ouders helpen weer de eigen regie in handen te krijgen. Mocht dat niet mogelijk zijn, dan een op de vraag en mogelijkheden van kind/ gezin aansluitende oplossing/ hulp bieden (of zolang de transitie jeugdzorg nog niet is ingegaan: doorverwijzen). 6.4 A.4.2 Wat gaan we doen? 1. Het CJG bevindt zich momenteel in een fase van doorontwikkeling. Doorontwikkeling van het CJG is van belang om in 2015, wanneer de decentralisatie Jeugdzorg een feit is, een stevige basis te hebben staan voor lichte opvoed- en opgroeiondersteuning voor kinderen en gezinnen in Scherpenzeel. Daarbij koesteren we het netwerk van professionals die korte lijntjes met elkaar hebben. In 2013 worden naast de huidige taken en activiteiten van het CJG, de acties uitgevoerd uit het op de visie doorontwikkeling CJG gebaseerde uitvoeringsprogramma 2013 (in ontwikkeling). Dit uitvoeringsprogramma bevat een samenhangend pakket aan activiteiten waar zowel lokaal als regionaal aan gewerkt wordt. Lokaal staat een actieve en laagdrempelige benadering van ouders centraal (o.a. toegankelijke thematische informatie en voorlichtingsmateriaal, pilot om te kijken of het inloopspreekuur op school in de praktijk functioneert, pilot JNS waarbij wellicht geëxperimenteerd wordt met betrokkenheid van ouders bij casuïstiekbespreking, stimuleren onderlinge contacten ouders etc.). Regionaal betreft dit deelname aan het regionale project versterken basisstructuur. Dit project richt zich op een op samenhangende wijze inbedden van alle instrumenten/ werkwijzen die de afgelopen jaren ontwikkeld zijn, bijv. coördinatie van zorg, verwijsindex etc.). Deelname aan het regionale project zeggenschap over hulp en de visie achter eigen kracht in de dagelijkse werkwijze van professionals te implementeren. 2. Deelname aan het project transitie jeugdzorg, waar met andere gemeenten uit de regio FoodValley wordt samengewerkt aan de voorbereiding van de transitie jeugdzorg. Er moet in 2013 een visie op de decentralisatie jeugdzorg liggen, welke praktisch uitgewerkt moet worden. De deelname aan het experiment ambulante jeugdzorg zonder indicatie loopt ook door in A.4.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren In de nota Maatschappelijke Ontwikkeling, zullen de indicatoren voor het jeugdbeleid bepaald worden. 6.4 A.5 Programmaonderdeel Gehandicapten en chronisch zieken 6.4 A.5.1 Wat willen we bereiken? 1. Voortzetting huidig beleid: Chronisch zieken en gehandicapten kunnen volwaardig deelnemen aan de samenleving; Zij kunnen invloed uitoefenen op het te voeren beleid. Programmabegroting

79 6.4 A.5.2 Wat gaan we doen? 1. Verder versterken van de Wmo-adviesraad en ondersteuning bieden bij het nog beter functioneren. 2. Verbeteren gemeentelijke ondersteunende rol en intensivering adviesverzoeken en WMO-adviesraad nog meer als onmisbare partner, met een eigen autonomie, in de beleidsontwikkeling gaan benaderen. 3. Onderzoeken op welke wijze de beleidsinvloed van cliëntenraad en Wmoadviesraad kan worden versterkt in goed overleg met beide organen. 4. Het bestaande dienstverlenings- en voorzieningenniveau handhaven en waar mogelijk verbeteren (evaluatie t Foort in het voorjaar 2013) en aansluiten op het KCC dat er op 1 januari 2013 moet staan. 6.4 A.5.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal adviesverzoeken aan WMO raad P Bron Agenda s en Verslagen WMOadviesraad Recentste kengetal A.6 Programmaonderdeel Vrijwilligers en mantelzorgers 6.4 A.6.1 Wat willen we bereiken? 1. Ondersteuning bieden aan mantelzorgers en vrijwilligers. 6.4 A.6.2 Wat gaan we doen? 1. Het vrijwilligersbeleid wordt herzien, als onderdeel van de Wmo-nota. Het pakket aan ondersteuningsactiviteiten voor mantelzorgers bieden, zoals gestart in 2008 en vastgelegd in de beleidsnota Wmo Het pakket aan ondersteuningsactiviteiten bestaat uit: Voorlichting, informatie en advies aan individuele mantelzorgers via Vraag- Wijzer; Bemiddeling en afstemming van vraag en aanbod van vrijwillige zorg én het doorgeven van signalen door 1 e lijnszorg van dreigende overbelasting van mantelzorgers; Verlening van ondersteuning aan individuele mantelzorgers door mantelzorgconsulentes; Aanvullend op deze ondersteuningsactiviteiten worden mantelzorgers in het zonnetje gezet ter gelegenheid van de dag van de mantelzorger; Ook vindt eenmaal per jaar een heronderzoek plaats in die gevallen waarin de aanvraag hulp bij het huishouden is afgewezen door toepassing van het protocol gebruikelijke zorg. Het heronderzoek moet er aan bijdragen dat overbelasting van mantelzorgers wordt voorkomen. Programmabegroting

80 6.4 A.6.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal mantelzorgers bereikt tijdens de dag voor de mantelzorg P Bron Aantal verstuurde brieven/attentie s Recentste kengetal N.B. 1) 2015 én 2016 zijn niet ingevuld. Reden: nieuwe Wmo-nota leidt tot herbezinning van indicatoren. 2) toelichting: 14 mantelzorgers voor de high tea en 20 mantelzorgers hebben een bosje bloemen. 6.4 A.7 Programmaonderdeel Openbare Geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg 6.4 A.7.1 Wat willen we bereiken? 1. De gemeente Scherpenzeel valt onder de centrumgemeente Ede. Gebruik maken van de mogelijkheden die de centrumgemeente biedt, en die niet op de schaal van Scherpenzeel te organiseren zijn, kan aan de orde komen zodra een inwoner uit Scherpenzeel (dreigend) dakloos wordt; 2. Een samenhangend pakket van zorg, diensten en voorzieningen voor sociaal kwetsbare mensen. Het betreft in hoofdzaak verslaafden en psychiatrische patiënten die meestal dakloos zijn en/of problemen hebben met huisvesting, inkomen en dagbesteding; 3. In 2012 is gestart met individuele persoonsgebonden trajecten, inclusief kostprijsmodel, i.p.v. een jaarlijkse subsidie aan de in Ede opererende instellingen. In de 2013 zullen de effecten hiervan duidelijk worden. Denk hierbij aan niet voorziene (werk)afspraken tussen partijen over aan te leveren gegevens, afspraken inzake samenwerking, overdracht van cliënten en financiële effecten. 6.4 A.7.2 Wat gaan we doen? 1. Voorkomen dat inwoners uit Scherpenzeel een beroep moeten doen op centrumgemeentelijke voorzieningen voor dak- en thuislozen (preventief beleid) 2. Ambtelijk en bestuurlijk inbreng leveren in de overleggen met centrumgemeente Ede. 6.4 A.7.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal cliënten gemeld in de Centrale toegang uit Scherpenzeel E Bron Factsheet Centrale Toegang Valleiregio Recentste kengetal N.B én 2016 zijn niet ingevuld. Reden: nieuwe Wmo-nota leidt tot herbezinning van indicatoren. Programmabegroting

81 6.4 B VOLKSGEZONDHEID 6.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Gedragsverandering kost tijd. Daarom kiezen wij voor voortzetting van eerder ingezet en bestaand beleid (i.p.v. nieuwe initiatieven en projecten). Het beleid is vastgelegd in de Nota Gezondheidsbeleid 2011 t/m 2014, kader regio West- Veluwe/Vallei en lokale uitwerking gemeente Scherpenzeel ; 2. Dit betekent een keuze voor de doelgroepen kinderen, jongeren en ouderen en de speerpunten overgewicht, alcoholgebruik met name onder jongeren, psychosociale problematiek en de aanpak van huiselijk geweld. 6.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. Prioriteit bij het programma JOS en daarmee gezondheidsbevorderende aspecten en interventieprogramma integreren in het activiteitenprogramma. 2. Voortzetting Senioren in beweging 3. Deelname aan het project FrisValley 2.0 en implementatie in Scherpenzeel. 4. Voortzetten van de samenwerking in het Steunpunt huiselijk geweld en het uitvoeren van het jaarlijks activiteitenplan. Prioriteiten in 2013 zijn o.a. vormgeven van een regiovisie door centrumgemeente Ede in samenwerking met regiogemeenten (waaronder Scherpenzeel), uitvoering van huisverboden. 5. Uitvoeren van wettelijke taken Wet preventie gezondheidszorg (Wpg), waaronder het bieden van jeugdgezondheidszorg: Prenataal aanbod: informatie over aanstaand ouderschap door de verloskundigen i.s.m. Icare Consultatiebureau: systematisch volgen van het opgroeien van zuigelingen en peuters middels vastgestelde contactmomenten Uitvoering rijksvaccinatieprogramma: bescherming bieden tegen een aantal ernstige infectieziekten. Screening 4 19 jarigen: Op basis van een aantal kenmerken en/of signalen kinderen nader onderzoeken. 6. De aanrijtijden van ambulances bewaken. Programmabegroting

82 6.4 B.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Het aantal keren dat vanuit Scherpenzeel contact is gelegd met het Steunpunt Huiselijk Geweld Overschrijdingspercentage A-1- ritten P Bron Jaarverslag steunpunt Recentste kengetal E VGGM 10,7% 8% 7% 6% 5% 5% Prenataal aanbod P Icare 33% (2011) 40% 50% 50% 50% 50% Bezoek consultatiebureau P Icare 100% (2009) 99% 99% 99% 99% 99% Dekkingsgraad P Icare/ 85% (2011) 85% 85% 85% 85% 85% rijksvaccinatieprogramma VGGM Screening 4-19 jr P VGGM 9% (2011) 9% 9% 9% 9% 9% 6.5 Termijnkalender Integrale Nota Maatschappelijke Ontwikkelingen Integrale Nota Maatschappelijke Ontwikkelingen Voorbereiding Decentralisatie Jeugdzorg Voorbereiding Decentralisatie Jeugdzorg Programmabegroting

83 6.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Maatschappelijke Ondersteuning en Volksgezondheid Lasten Nieuw beleid: Jeugdzorg PM PM PM PM Urenuitbreiding CJG Doorontwikkeling CJG Extramurale begeleiding PM PM PM PM Taakstelling peuterspeelzaal Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: n.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

84 6.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Vormings- en ontwikkelingswerk Inkomen Inkomen Armoedebestrijding Maatschappelijke begeleiding 622 WMO Jeugd- en jongerenwerk Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten 714 Openbare gezondheidszorg Centra voor Jeugd en Gezin (JGZ) Centra voor Jeugd en Gezin (WMO) Totaal lasten Baten Vormings- en ontwikkelingswerk Inkomen Inkomen Armoedebestrijding Maatschappelijke begeleiding 622 WMO Jeugd- en jongerenwerk Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten 714 Openbare gezondheidszorg Centra voor Jeugd en Gezin (JGZ) Centra voor Jeugd en Gezin (WMO) Totaal baten Saldo voor bestemming Programmabegroting

85 Onttr. Reservemutaties Alg. reserve: - Urenuitbreiding CJG Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Baten Totaal incidenteel Programmabegroting

86 Doelenboomtabel: Maatschappelijke Ondersteuning en Volksgezondheid Samenvatting missie: Het voor de inwoners van Scherpenzeel bieden van maatschappelijke ondersteuning en het bevorderen van de volksgezondheid. Bereiken? Doen? Indicatoren Maatschappelijke Ondersteuning 1. Bevorderen van de sociale samenhang, onderlinge betrokkenheid en leefbaarheid in Scherpenzeel met dito passend niveau aan voorzieningen; 2. Bevorderen zelfredzaamheid van inwoners in een kwetsbare situatie, zonodig met een steuntje in de rug. Activiteiten worden in nota Maatschappelijk ondersteuning bepaald Advies & informatie Signaleren Toeleiden naar hulp Hulpcoördinatie Algemene voorzieningen 1. Het beiden van kwalitatief goede Wmohulpmiddelen Ouderen Verstrekking van hulpmiddelen Beroep op burger om zelf in oplossingen te voorzien Regiotaxi beschikbaar houden Verstrekking van inkomensvoorziening Handhavingsbeleid m.b.t. uitkeringsverstrekking Ontwikkeling criteria tegenprestatie naar vermogen. Gebruik regiotaxi (aantal ritten) Uitstroomquote uitkeringsgerechtigden 2. Verder vormgeven en uitvoeren van een integraal ouderenbeleid. Potentieel kwetsbare ouderen stimuleren tot zelfstandigheid 3. Verdere ontwikkeling plan Weijdelaer Subsidieafspraken SOS Huisbezoekproject Breed overleg wonen, zorg, welzijn Realiseren woonservicezone in Weijdelaer % bezochte senioren Programmabegroting

87 Jeugd 1. Positief opvoedklimaat 2. Voorkomen van opvoedproblemen 3. Passende ondersteuning Doorontwikkeling CJG Transitie jeugdzorg in Regio Food Valleyverband Gehandicapten en chronisch zieken 1. Chronisch zieken en gehandicapten kunnen volwaardig deelnemen aan de samenleving 2. Chronisch zieken en gehandicapten kunnen invloed uitoefenen op het te voeren beleid Versterken Wmo-adviesraad Verbeteren gemeentelijke taak inzake Wmoadviesraad Onderzoek naar goede werkwijze voor beleidsbeïnvloeding door cliëntenraad en Wmo-adviesraad Handhaving en verbetering bestaand dienstverlenings- en voorzieningenniveau in aansluiting op KCC Aantal adviesverzoeken Wmo-raad Vrijwilligers en mantelzorgers 1. Ondersteuning bieden aan vrijwilligers Pakket aanbieden wat bestaat uit voorlichting, bemiddeling, ondersteuning door mantelzorgconsulenten, dag van mantelzorger en heronderzoeken Aantal mantelzorgers bereikt tijdens de dag voor de mantelzorg Openbare geestelijke gezondheidszorg 1. Gebruik maken van mogelijkheden centrumgemeente Ede 2. Een samenhangend pakket van zorg, diensten en voorzieningen voor mensen die (dreigend) dakloos worden 3. Doorvoeren persoonsgebonden trajecten in de werkprocessen Voorkomen dat inwoners uit Scherpenzeel een beroep moeten doen op centrumgemeentelijke voorzieningen voor dak- en thuislozen. Ambtelijk en bestuurlijk inbreng leveren Aantal cliënten gemeld in de Centrale toegang uit Scherpenzeel. Programmabegroting

88 Volksgezondheid 1. Uitvoeren nota gezondheidsbeleid 2. Keuze voor doelgroepen kinderen, jongeren en ouderen. Speerpunten bij overgewicht, alcoholgebruik (onder jongeren), psychosociale problematiek en huiselijk geweld Gezondheidsbevorderende aspecten en interventieprogramma integreren in activiteitenprogramma JOS Voortzetten Senioren in beweging Deelname Fris Valley 2.0 Voortzetten samenwerking in het steunpunthuiselijk geweld en uitvoeren activiteitenplan, uitvoeren wet huisverbod Uitvoering wettelijke taken Wpg, incl. jeugdgezondheidszorg Bewaken aanrijtijden ambulances Aantal huisverboden Overschrijdingspercentage A-1-ritten Prenataal aanbod CB Dekkingsgraad rijksvaccinatieprogramma Screening 4-19 jr Programmabegroting

89 PROGRAMMA 7: NATUUR EN MILIEU Portefeuillehouder: E. van de Glind / H.J.C. Vreeswijk Programmacoördinator: P. van Boxtel 7.1 Missie De gemeente wil in belangrijke mate bijdragen aan een gezond en prettig leefmilieu voor haar inwoners. De gemeente draagt zorg voor het verzamelen en afvoeren van afvalstoffen en afvalwater op milieuhygiënische verantwoorde wijze. Handhaving van milieuwetgeving met betrekking tot andere partijen hoort daar ook bij. Tevens draagt de gemeente zorg voor voldoende en adequate begraafmogelijkheden. Daar waar mogelijk en/of wenselijk draagt de gemeente zorg voor een meer duurzame inrichting van de openbare ruimte, het stimuleren van milieuvriendelijk beheer en het versterken van het landschap. 7.2 Context en achtergrond Het programma Volksgezondheid bestaat uit de volgende onderdelen: A. Natuur B. Afvalinzameling C. Milieu D. Begraven A. Natuur Voor natuurontwikkeling, -beheer en -educatie is beperkt budget beschikbaar. In het regulier groenbeheer wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de ecologische verantwoordelijkheid van de gemeente Scherpenzeel. De gemeente Scherpenzeel wil ondanks de moeilijke economische omstandigheden educatie met name aan schoolgaande jeugd blijven geven ten aanzien van de natuur in de eigen omgeving. Niet elk jaar is er een geschikt plantlocatie om een boomfeestdag te organiseren. Voor 2013 streeft de gemeente Scherpenzeel ernaar een natuurwerkdag te organiseren die aantrekkelijk is voor de inwoners van Scherpenzeel en met name voor de jeugd. De gemeente Scherpenzeel wil uit ecologisch oogpunt meer verschillende soorten bomen toepassen in Scherpenzeel. Hierbij worden de soorten afgestemd op de groeiplaatsomstandigheden en hun ecologische waarde voor insecten en vogels. Tevens wordt het bomenbestand door variatie minder gevoelig voor ziekten en plagen. Verder wordt de nadruk gelegd op het creëren van bosschages die aantrekkelijk zijn voor vogels en insecten. B. Afvalinzameling De gemeente is wettelijk verplicht om de huisvuilinzameling te regelen. In 2008is besloten om alle containers te vervangen en daarnaast containersvoor oud papier in gebruik te gaan nemen. De Wet milieubeheer en diverse internationale richtlijnen verplichten Nederland om periodiek een of meerdere afvalbeheersplannen op te stellen. Op is het Programmabegroting

90 eerste Landelijk afvalbeheersplan (LAP) in werking getreden. De geldingsduur van dat plan was van 2003 tot en met Het nu geldende tweede LAP is geldig van 2009 tot en met 2015, met een doorkijk tot 2021.Het beleidskader bevat het beleid voor afvalpreventie en afvalbeheer en doelstellingen voor dit afvalbeleid. C. Milieu In 2009 is het milieubeleidsplan vastgesteld voor de periode Mede gezien de vorming van de Omgevingsdienst de Vallei wordt vooralsnog geen nieuw milieubeleidsplan opgesteld. Een milieubeleidsplan is geen verplicht document. De huidige uitvoering en handhaving richten zich nog steeds op de wettelijk vastgelegde taken van de gemeente. Met de invoering van het activiteitenbesluit (2008) is de vergunningsplicht voor een groot aantal bedrijven komen te vervallen. Het activiteitenbesluit stelt algemene regels voor bedrijven. Binnen de gemeente Scherpenzeel vallen steeds meer bedrijven, nu circa 75% van het bedrijvenbestand, onder het activiteitenbesluit. Door zowel de invoering van het activiteitenbesluit als de WABO heeft er een afname van vergunningverlening plaatsgevonden en licht de focus nu vooral op toezicht en (preventie van) handhaving. De invoering van het Actieplan ammoniak veehouderij en het Besluit landbouw activiteiten zal er toe leiden dat veehouderijen emissiearmer gaan worden en gaan voldoen aan het Besluit ammoniakemissie huisvesting veehouderij (Besluit huisvesting). Met de invoering van de professionalisering van de handhaving is in 2011 gestart met het opnieuw indelen van het bedrijvenbestand van de gemeente. Hierbij is per bedrijf gekeken naar de gevaarsaspecten (risico s) en naleefgedrag. Op basis van beide aspecten is een prioritering (controle frequentie) opgesteld voor de Scherpenzeelse bedrijven. Per 1 januari 2013 zullen alle gemeentelijke milieutaken worden uitgevoerd door Omgevingsdienst De Vallei (OddV). OddV volgt hierbij, naast uiteraard de wettelijke voorschriften en geldende regelgeving op rijks- en provinciaal niveau, ook het gemeentelijk beleid (o.m. Milieubeleidsplan). Doordat de milieutaken door OddV worden uitgevoerd is er sprake van een bundeling van kennis en erg belangrijk ook een vergroting van de capaciteit. Hiermee kunnen meer controles plaatsvinden en wordt verwacht dat aanvragen om omgevingsvergunning voor de activiteit milieu nog sneller en adequater worden afgehandeld dan nu het geval is. Met de inwerkingtreding van OddV voert de gemeente Scherpenzeel zelf geen milieutaken meer uit. Buiten een soepele overdracht en het maken van goede afspraken over de uitvoering van de milieutaken door OddV, voert de gemeente zelf geen uitvoeringstaken (vergunningverlening, toezicht en handhaving) meer uit op het deelgebied milieu. D. Begraven Uitgangspunt hierbij is dat, conform het coalitieakkoord, geen graven geruimd gaan worden. De uitbreiding van begraafplaats Lambalgen wordt 1 januari 2013 in zijn Programmabegroting

91 geheel opgeleverd. De uitbreiding biedt voldoende ruimte om tot 2027 te kunnen begraven. Langere grafrust betekent ook hogere beheerkosten. Periodieke bijbetaling van nabestaanden is daarbij een optie. Een onderzoek naar mogelijke scenario s in het beheer en exploitatie van de begraafplaats wordt uitgevoerd, inclusief aula en parkeergelegenheid. In dit kader wordt een intentieovereenkomst ondertekent tussen betrokken partijen (begrafenisondernemers en gemeente). Het college wenst de kostendekkendheid van de begraafplaatsen te verhogen. De verdere besluitvorming zal in eind 2012/begin 2013 plaatsvinden. De uitwerking hiervan zal in 2013 plaatsvinden. 7.3 Kaderstellende beleidsnota s Notitie beheer Begraafplaatsen (2008); Werkplan onderhoud begraafplaatsen; Milieubeleidsplan ; LAP ; Nota Afvalinzameling A Programmaonderdeel Natuur 7.4 A.1 Wat willen we bereiken? 1. Een grotere betrokkenheid van de jeugd bij het groen in de gemeente Scherpenzeel; 2. Beheer van de visstand en verbetering van de water- en oeverkwaliteit; 3. Een soortenrijker bomenbestand; 4. Een hogere ecologische waarde creëren door het toepassen van vogel- en insectenvriendelijke beplantingen. 5. Instandhouding van de kwaliteit van de huidige bomenstructuur. 7.4 A.2 Wat gaan we doen? 1. Jaarlijks (indien er geschikte plantlocaties zijn) een boomfeestdag dan wel natuurwerkdag organiseren voor groep 8 van de basisscholen uit Scherpenzeel; 2. Vaststellen en uitvoeren van het visbeleid; 3. Het continueren van het soortenbeleid uit 2007 waarbij een geleidelijke overgang plaatsvindt naar een gevarieerder bomenbestand; 4. Het continueren van het zoveel mogelijk toepassen van vogel- en bijvriendelijke boom- en heestersoorten. Programmabegroting

92 7.4 B Programmaonderdeel Afvalinzameling 7.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Ondergrondse afvalinzameling o.a. ter vervanging van bovengronds. Het zorgdragen voor een goed functionerend effectief systeem voor het inzamelen van huishoudelijke afvalstoffen. Hierbij zal tevens aandacht worden geschonken aan mogelijke afvalreductiemaatregelen; 2. Als gemeente streven we er zoveel mogelijk naar te voldoen aan de doelstellingen uit het LAP, bijvoorbeeld minimaal 60% van de hoeveelheid afval scheiden. 7.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. De drie bovengrondse glascontainers gaan worden vervangen door uniforme adequate ondergrondse afvalinzamelingsystemen. De huidige bovengrondse exemplaren verdwijnen zo uit het straatbeeld en mogelijke geuroverlast wordt voorkomen; 2. Door juiste voorlichting informatie worden geven over het scheiden van afval binnen de gemeente. 7.4 C Programmaonderdeel Milieu 7.4 C.1 Wat willen we bereiken? 1. Een soepele overdracht van zaken en taken van gemeente richting OddV 2. Een goede dienstverlening en samenwerking tussen gemeente Scherpenzeel en OddV 3. Een betere advisering aan partijen door OddV. 7.4 C.2 Wat gaan we doen? 1. Overdragen van lokale milieu- en dossierkennis richting OddV 7.4 C.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal milieucontroles Aantal milieuklachten Aantal aanschrijvingen P P P Bron Administratie Administratie Administratie Recentste kengetal D Programmaonderdeel Begraven 7.4 D.1 Wat willen we bereiken? 1. Voldoende ruimte creëren om te begraven door het uitbreiden van begraafplaats Lambalgen; 2. Het inrichten (en uitbreiden) van een doelmatige begraafplaats met een hoge esthetische en ecologische waarde; 3. Het handhaven van het huidige beheerniveau van de begraafplaatsen. Programmabegroting

93 7.4 D.2 Wat gaan we doen? 1. De uitbreiding van begraafplaats Lambalgen in 2013 in beheer nemen; 2. Het beheer van de begraafplaatsen uitvoeren conform de bestaande beheerrichtlijnen grotendeels uit laten voerendoor de Buitendienst. 3. Onderzoek naar en besluitvorming over het beheer en de exploitatie van de begraafplaats, inclusief aula en parkeergelegenheid. 7.5 Termijnkalender Vervanging glascontainer Voorposten Vaststellen bodemkwaliteitskaart Besluitvorming exploitatie begraafplaats Onderzoek realisatie aula en parkeren OddV operationeel Organisatie Natuurwerkdag Onderzoek realisatie aula enparkeren (afronding onderzoek en start uitvoering) Vervanging glascontainer Vijverlaan Programmabegroting

94 7.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Natuur en milieu Lasten Nieuw beleid: Langlopende milieukwesties Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: N.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

95 7.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Bevordering natuur /725 Huishoudelijk afval Milieu /732 Algemene begraafplaats Totaal lasten Baten Bevordering natuur /725 Huishoudelijk afval Milieu /732 Algemene begraafplaats Totaal baten Saldo voor bestemming Onttr. Reservemutaties Alg. reserve: - Ondersteuning milieukwesties Res. afvalstoffen-heffing Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Baten Totaal incidenteel Programmabegroting

96 Doelenboomtabel: Natuur en milieu Samenvatting missie: Bijdragen aan een gezond en prettig leefmilieu voor de inwoners, zorg dragen voor voldoende en adequate begraafmogelijkheden en verdere achteruitgang van de biodiversiteit tot staan brengen. Bereiken? Doen? Indicatoren Natuur 1. Een grotere betrokkenheid van de jeugd bij het groen in Scherpenzeel 2. Een soortenrijker bomenbestand 3. Instandhouden bomenstructuur 4. Beheer van de visstand en verbetering van de water- en oeverkwaliteit 5. Ecologische waarde van het plantsoen verhogen Jaarlijks een natuur- of boomfeestdag organiseren Overgang naar een gevarieerder bomenbestand. Soortenbeleid 2007 voortzetten Opstellen Visplan Meer aanleg van vogel- en insectenvriendelijke beplanting Afvalinzameling 1. Ondergrondse afvalinzameling i.p.v. van bovengronds 2. Streven naar de doelstellingen uit het LAP De drie bovengrondse glascontainers vervangen door uniforme ondergrondse afvalinzamelingsystemen. De bovengrondse exemplaren verdwijnen uit het straatbeeld, waarmee geuroverlast wordt voorkomen Voorlichting informatie geven over het scheiden van afval binnen de gemeente. Milieu 1. Een soepele overdracht van milieu zaken van gemeente richting OddV 2. Een goede dienstverlening en samenwerking tussen gemeente en OddV 3. Betere advisering aan partijen door OddV Overdragen van lokale milieu- en dossierkennis richting OddV Aantal milieucontroles Aantal milieuklachten Aantal aanschrijvingen Programmabegroting

97 Begraven 1. Voldoende ruimte om te begraven 2. Inrichten (en uitbreiden) van een doelmatige begraafplaats met hoge esthetische en ecologische waarde 3. Handhaven van huidig beheerniveau begraafplaatsen Uitbreiding begraafplaats Lambalgen in 2013 gereed hebben Onderzoek en besluitvorming over beheer en exploitatie, inclusief aula en parkeerruimte Beheer uitvoeren conform bestaande beheerrichtlijnen, grotendeels door de Buitendienst Programmabegroting

98 Programmabegroting

99 PROGRAMMA 8: OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID Portefeuillehouder: J.J.H. Colijn-de Raat Programmacoördinator: V.J.M. van Arkel 8.1 Missie Het programma Openbare Orde en Veiligheid richt zich op een veilig Scherpenzeel voor inwoners, ondernemers en toeristen. De gemeente is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid, maar doet dat niet alleen. Inwoners, ondernemers en toeristen weten zich beschermd door de overheid, maar spreken elkaar ook aan op veiligheid. Respect voor elkaar is en blijft de norm van waaruit wordt gehandeld. Regels worden door de overheid gehandhaafd. Iedereen is (goed) voorbereid op calamiteiten. 8.2 Context en achtergrond Het programma Openbare Orde en Veiligheid bestaat uit 2 delen: A. Openbare orde en veiligheid B. Brandweer en rampen-/crisisbestrijding A. Openbare orde en veiligheid De gemeente Scherpenzeel is een fijne gemeente om te wonen, te werken en te recreëren. Een veilige woon- en werkomgeving draagt daaraan bij. Het gevoel van veiligheid is groot. Dat willen we continueren. Veiligheid kent verschillende aspecten en daarom werken veel instanties samen op het gebied van openbare orde en veiligheid (politie, brandweer, gemeentelijke diensten, justitie, hulpverleningsinstanties en inwoners). Het is belangrijk dat deze instanties en personen regelmatig overleggen en hun werkzaamheden met en op elkaar afstemmen. Alleen zó wordt met elkaar gezorgd voor een veilig Scherpenzeel. De gemeente Scherpenzeel vervult op het gebied van openbare orde en veiligheid een regierol. Om alle veiligheidsaspecten en de coördinatie van veiligheidspartners vorm te kunnen geven, beschikt de gemeente over een Integraal Veiligheidsbeleidsplan. In de tweede helft van 2012 wordt een nieuw veiligheidsbeleidsplan opgesteld voor de jaren Daarbij worden inwoners, ondernemers en raadsleden betrokken. In 2012 wordt het veiligheidsbeleid verder geïntensiveerd, bijvoorbeeld door de invoering van het Keurmerk Veilig Ondernemen. Daarnaast wordt cameratoezicht gerealiseerd op de bedrijventerreinen t Zwarte Land en Holleweg. Het college vindt het ook in 2012 belangrijk dat inwoners en ondernemers weten wat de gemeente doet op het gebied van openbare orde en veiligheid. Communicatie is en blijft daarbij van groot belang. Daarnaast wil de gemeente inzetten op het verhogen van de betrokkenheid van inwoners en bedrijfsleven. Immers, de gemeente initieert en faciliteert, maar inwoners en ondernemers kunnen ook zélf bijdragen aan een veilig Scherpenzeel. Daarom richt de gemeente drie wijkplatforms op. In een wijkplatform werkt de gemeente samen met andere partijen en wijkvertegenwoordigers aan een leefbare en veilige woonomgeving. Programmabegroting

100 B. Brandweer en rampen-/ crisisbestrijding De gemeente is verantwoordelijkheid voor de organisatie van de crisisbeheersing en rampenbestrijding. Dit houdt in: 1. Het zorgdragen voor het actueel blijven, in stand houden en waar nodig verbeteren van hetcrisisplan en de deelprocesplannen; 2. Opleiden en oefenen van de medewerkers in de crisisorganisatie volgens een oefenschema. 3. Zorgdragen in samenwerking met alle partners (politie, jeugdzorg, brandweer,communicatie, inwoners etc.) zodat de dagelijkse veiligheid gewaarborgd blijft of in geval vaninbreuk daarop hersteld wordt. 4. De Wet veiligheidsregio s houdt in de structurering van de samenwerking binnen de regio op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing. De gemeente Scherpenzeel maakt deel uit van de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden. Hierin werken 16 gemeenten, politie, brandweer, geneeskundige hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR) nauw samen. Regionalisering brandweer Het belangrijkste thema binnen de brandweer Scherpenzeel tot 2014 is de regionalisering. Dit betekent dat alle brandweertaken zullen overgaan naar de regio en dat personeelsleden zowel beroeps als vrijwillig en materieel zal meegaan. De gemeentelijke brandweer houdt daarmee op te bestaan. De hulpverleningsregio VGGM heeft het initiatief genomen om vooruitlopend op de wettelijke verplichting te starten met de voorbereidingen. Gelet op de ervaringen in andere veiligheidsregio s, hecht men terecht veel waarde aan een zorgvuldig te doorlopen traject. De Colleges van B&W van alle 16 gemeenten hebben begin juni 2011 ingestemd met het starten van het project Regionalisering brandweer Gelderland- Midden. Onze brandweercommandant maakt deel uit van de projectgroep. Aanpassing rampenplan Op 1 oktober 2010 is de Wet Veiligheidsregio s (Wvr) in werking getreden. In de wet is geregeld, dat de veiligheidsregio éénmaal per vier jaar een crisisplan vaststelt. Dit crisisplan komt in de plaats van de gemeentelijke rampenplannen. In relatie hiermee worden ingrijpende veranderingen doorgevoerd binnen de rol van bevolkingszorg. Voor dit onderdeel zijn de gemeenten verantwoordelijk. Kerntaken hierbij zijn onder meer opvang en evacuatie, schaderegistratie en uitvaartzorg. Bevolkingszorg wordt hierbij regionaal georganiseerd en aangestuurd. Lokale en regionale functionarissen zullen daarbij samenwerken binnen één regionale stafsectie. De lokale functionarissen komen uit de incidentgemeente en sturen de lokale processen aan. De regionale functionarissen komen uit een regionale pool en sturen vooral de regionale processen aan.vanuit onze gemeente nemen de communicatieadviseur en de directeur/secretaris deel aan de regionale rampenbestrijding, respectievelijk als adviseur Crisiscommunicatie en hoofd Publieke Zorg. Programmabegroting

101 8.3 Kaderstellende beleidsnota s Coalitieakkoord ; Notitie handhaving 2005 en evaluatienotitie 2007 (wordt herzien); Integraal Veiligheidsplan ( ); Basisniveau gemeentelijke processen rampenbestrijding Regio Gelderland Midden 2007; Brandweerbeleidsplannen; 8.4 A Programmaonderdeel Openbare orde en Veiligheid 8.4 A.1 Wat willen we bereiken? 1. Herkenbare, toegankelijke politiezorg, toezicht en handhaving in Scherpenzeel; 2. Verhogen van de veiligheid in het dorp; 3. Verhogen van de veiligheid op de bedrijventerreinen; 4. Het park is een schone, veilige omgeving voor onze inwoners en voor gebruikers van de gebouwen van Huize Scherpenzeel; 5. Werken op basis van een actueel veiligheidsbeleid; 6. Waarborgen dat verleende vergunningen worden nageleefd door actief te handhaven; 7. Voor een effectieve rampenbestrijding intensief samenwerken binnen de veiligheidsregio. 8.4 A.2 Wat gaan we doen? 1. Verhogen veiligheid in het dorp: Inzet van de BOA s (in samenwerking met gemeente Barneveld) continueren; Overleg met de politie over het aantal controles per jaar en de manier waarop deze controles worden uitgevoerd. Controles richten zich met name op snelheid, alcoholmisbruik, het niet-dragen van gordels/valhelmen en het nietvoeren van (brom)fietsverlichting; Betrokkenheid inwoners bij (veilige) leefomgeving verhogen door het realiseren van wijkplatforms; Intensivering van de communicatie over openbare orde en veiligheid in Scherpenzeel, waarbij gebruik wordt gemaakt van bestaande en eigentijdse communicatiemiddelen; In samenwerking met bedrijven realiseren van cameratoezicht op de bedrijventerreinen en eventueel op andere plekken; 2. De gemeente overlegt met de ondernemers over de invoering van het Keurmerk Veilig Ondernemen; 3. Veiligheid bedrijventerreinen: Realiseren van cameratoezicht bedrijventerreinen. 4. In samenwerking met het Jeugdnetwerk Scherpenzeel de overlast van hangjongeren in en om het park van Huize Scherpenzeel en op andere locaties projectmatig aanpakken; 5. Werken volgens het geactualiseerde Integraal Veiligheidsbeleid voor de periode (raad december 2012); 6. Controleren en handhaven van vergunningen met als prioriteit de werkterreinen bouwen, milieu en horeca (onder andere handhaving van de openingstijden), in- Programmabegroting

102 clusief sportkantines. We gaan nieuw handhavingsbeleid drank en horecawet uitvoeren door de BOA s; 7. Implementeren van nieuw crisisplan; 8.4 A.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P % inwoners dat zich veilig voelt % inwoners dat de politie te weinig ziet Bedrag aan vernielingen tijdens oud en nieuw E Bron Burgeronderzoek 1 e kw. Recentste kengetal Nooit (55%) en soms (42%) onveilig 97% % 32% 70% 28% 70% 28% 70% 28% 70% 28% 98% 98% 98% 98% 98% E Monitor 75% 75% 75% 75% 75% 75% P Grondgebied (2010) (was in B Programmaonderdeel Brandweer en rampen-/crisisbestrijding 8.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Ervoor zorgen dat de overgang van de Scherpenzeel brandweer naar de regio op een voor ons goede (binnen de acceptabele kwaliteitsnormen, voldoende zorg voor vrijwilligers, zoveel mogelijk passend binnen de huidige budgetten, etc ) manier verloopt; 2. Kwaliteit brandbestrijding verder verbeteren + risico s verkleinen; 3. Brandweer zo efficiënt en effectief inzetten. 8.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. Actieve bijdrage leveren aan de voorbereidingen tot regionalisering door: samenwerken met diverse partners bij de ontwikkeling van de veiligheidsregio en de ontwikkeling van netcentrisch werken; begeleiding van de vrijwilligers en beroepskrachten bij de overgang naar de nieuwe regio; monitoring van de kwaliteit van de brandweerzorg in het kader van de overgang naar de nieuw te vormen veiligheidsregio (VGGM); 2. Het verder terugdringen van loze meldingen. Programmabegroting

103 8.4 B.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Regioproject TOOM * P P Bron Aantal loze uitrukken Alarmcentrale (safety Portal) < 8 min. < 1 min. < 2 min. > 2 min. Aantal OOM- Recentste kengetal 33% 33% 20% 14% % 25% 20% 20% 35% 25% 20% 14% 35% 25% 20% 14% 35% 25% 20% 14% 35% 35% 20% 14% meldingen *) Toelichting: Registratie is een belangrijk onderdeel in het project TOOM (Terugdringen van Onechte en Ongewenste Meldingen. Elke melding vanuit een brandmeldinstallatie aangesloten op het meldingsysteem wordt geregistreerd. Dit betekent dat de brandweer bij een automatische melding altijd ter plaatse komt. Aan de hand van de melding en de situatie ter plaatse wordt een registratieformulier ingevuld. Op dit registratieformulier wordt de oorzaak van de brandmelding aangegeven en wordt het ook duidelijk of het een ongewenste of onechte melding is. 8.5 Termijnkalender Implementatie cameratoezicht Nieuwe Drank en horecawet in uitvoering. Buurtpreventie geëffectueerd Nieuw veiligheidsplan in werking (raad dec. 2012) Voorstellen toetreding regionalisering brandweer. Vorming Regionale brandweer Programmabegroting

104 8.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Openbare orde en veiligheid Lasten Nieuw beleid: Cameratoezicht P.M. P.M. P.M. P.M. Functiewaardering brandweer Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: n.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

105 8.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Brandweer Openbare orde en veiligheid Handhaving Totaal lasten Baten Brandweer Openbare orde en veiligheid Handhaving Totaal baten Saldo voor bestemming Reservemutaties Geen Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Baten Totaal incidenteel Programmabegroting

106 Doelenboomtabel: Openbare orde en veiligheid Samenvatting missie: Een veilig Scherpenzeel voor inwoners, ondernemers en toeristen. Bereiken? Doen? Indicatoren Openbare orde en Veiligheid 1. Verhogen veiligheid dorp 2. Verhogen veiligheid bedrijventerreinen Inzet boa s continueren Overleg inzet en aanpak controles politie Werken met wijkplatforms Intensiveren veiligheidscommunicatie Realiseren van cameratoezicht Invoeren keurmerk veilig ondernemen Cameratoezicht 3. Veiligheid park Overlast hangjongeren aanpakken 4. Actueel veiligheidsbeleid 5. Actief handhavingsbeleid 6. In de regio samenwerken bij crisisbeheersing Werken volgens nieuw beleidsplan Uitvoeren controles volgens vastgestelde speerpunten. Aangepast handhavingsbeleid Drank- en horeca Implementeren nieuw regionaal crisisplan % inwoners dat zich veilig voelt % inwoners dat de politie te weinig ziet Bedrag aan vernielingen tijdens oud en nieuw Brandweer en rampen-/crisisbestrijding 1. Zorgen voor goede overgang naar regionale brandweer 2. Brandweer effectief en efficiënt inzetten Actief participeren bij voorbereiding regionalisering Terugdringen van loze meldingen Aantal loze uitrukken Aantal OOM-meldingen Programmabegroting

107 PROGRAMMA 9: DIENSTVERLENING, BESTUUR EN ORGANISATIE Portefeuillehouder: J.J.H. Colijn-de Raat / E. van de Glind / H.J.C. Vreeswijk Programmacoördinator: V.J.M. van Arkel 9.1 Missie Het gemeentebestuur staat dicht bij haar inwoners. Een toegankelijke houding is hierbijons uitgangspunt. Onze inwoners en bedrijven worden tijdig betrokken bij nieuwe ontwikkelingen, op een moment dat er nog sprake kan zijn van een wezenlijke inbreng. Wij communiceren op een directe en actieve wijze. Het bestuur is krachtig en zichtbaar aanwezig in de gemeente en de regio. Wij willen een dienstverlenende gemeente zijn. Dit komt tot uitdrukking in het meedenken met onze inwoners, het uit de weg ruimen van bureaucratie en snellere doorlooptijden. Digitaliseren is hierbij een belangrijk instrument. 9.2 Context en achtergrond Het programma Bestuur valt uiteen in de volgende delen: A. Dienstverlening B. Bestuur en organisatie A. Dienstverlening Een goed niveau van dienstverlening is een belangrijk thema binnen het coalitieakkoord. Het management heeft in overleg met het college in 2012 een maatregelenplan opgesteld voor het doorontwikkelen van de dienstverlening. Belangrijke doelstellingen van dit traject zijn: Goede bereikbaarheid en snel resultaat: inwoners dienen de gemeente makkelijk te kunnen bereiken en vriendelijken duidelijk te woord te worden gestaan. Naleven van termijnen en nakomen van toezeggingen: Inwoners dienen binnen de afgesproken termijnen antwoord te krijgen op hun s en brieven op een heldere leesbare manier. Verder willen wij dat onze inwoners beter geïnformeerd worden over de stand van zaken rond hun aanvraag, verzoek e.d. Om dit meer en beter mogelijk te maken wordt vanaf januari 2013 voor onze gemeente een Front Office gerealiseerd. Met behulp van een Front Office is er één ingang bij de gemeente voor onze inwoners en bedrijven. De huidige dienstverlening is versnipperd over de gehele organisatie, waardoor bijvoorbeeld centrale sturing op de kwaliteit van de dienstverlening ontbreekt. De Front Office gaat er schematisch als volgt uitzien: Programmabegroting

108 Onze inwoners komen binnen bij het (1) Informatiepunt Scherpenzeel (IPS): de contacten kunnen zowel telefonisch, digitaal (via mail/website) als fysiek via de balie plaatsvinden. Veel voorkomende vragen kunnen hier worden beantwoord en eenvoudige producten worden afgegeven. Verder kan gericht worden doorverwezen als het om meer complexe zaken gaat. Wij verwachten dat in de toekomst steeds meer zaken (groeimodel) via het Informatiepunt Scherpenzeel worden afgehandeld. Hiermee bereik je dat de burgers snel en effectief worden geholpen en wordt voorkomen dat mensen de organisatie ingestuurd worden. Vanaf het Informatiepunt komen mensen terecht bij de (2) FrontOffice. Hier worden aanvragen behandeld, vergunningen afgegeven, etc.. Er blijft een koppeling tussen Front- en BackOffice. Veel gemeenten hebben dat organisatorisch gescheiden. Wij denken dat dat niet nodig is en het juist een meerwaarde heeft om kennis in te zetten in de Front Office. Om die reden gaan we ook niet werken met (dure en gespecialiseerde) Front Office medewerkers die heel breed zijn opgeleid en feitelijk elk beleidsterrein aan zouden moeten kunnen. Door middel van dienstverleningsafspraken is er de garantie dat er altijd deskundigheid aanwezig is. Lukt dat een keer niet dan kan het Informatiepunt Scherpenzeel een afspraak inplannen met de betreffende medewerker. Mede door de vorming van de Front Office dient de ambtelijke organisatie te worden aangepast. De hierboven beschreven wijze van organisatie zal primair in de te vormen afdeling Gemeentewinkel worden geconcentreerd. Voor meer toelichting hierop wordt u verwezen naar de paragraaf Bedrijfsvoering van deze programmabegroting. Om de fysieke dienstverlening aan de balie goed te kunnen laten verlopen, wordt de centrale hal van het gemeentehuis aangepast. Dit zal gelijktijdig worden uitgevoerd met het aanbrengen van de liftinstallatie. Geplande uitvoering is 4 e kwartaal 2012 met een doorloop naar het 1 e kwartaal B. Bestuur en organisatie Bestuurlijke toekomst Scherpenzeel is en blijft een zelfstandige gemeente. Er zullen binnen deze collegeperiode geen initiatieven worden ontplooid op het gebied van ambtelijke dan wel bestuurlijke samenvoeging. Om ons takenpakket op voldoende kwaliteitsniveau uit te kunnen voeren tegen een reëel kostenniveau, zal het noodzakelijk zijn om meer en breder regionaal samen te werken dan wel bepaalde taken uit te besteden. Wij richten Programmabegroting

109 ons op dit vlak in eerste instantie op de Regio FoodValley-gemeenten. De belangrijkste bestuurlijke randvoorwaarden voor samenwerking zijn: Het sturing kunnen geven aan en invloed kunnen houden op ons eigen beleid dient gewaarborgd te blijven. Er dient in Scherpenzeel een volledig dienstenpakket voor onze inwoners aangeboden te worden. Samenwerken dient in termen van kwetsbaarheid, kwaliteit en kosten kwantificeerbare voordelen/meerwaarde te hebben. Regionale samenwerking Op het gebied van samenwerking speelt in 2013 de volgende ontwikkeling: Regio Food Valley: In 2012 is gestart met de door de gemeenteraden vastgestelde strategische agenda + uitvoeringsplan. Deze agenda wordt de komende jaren uitgevoerd waarbij onze gemeente zowel ambtelijke als bestuurlijke inbreng heeft. Samenwerking Regio Food Valley-gemeenten: Door de samenwerking binnen Regio FoodValley hebben we onze buurgemeenten goed leren kennen. Dit heeft geleid tot verschillende initiatieven tot samenwerking, zowel op het gebied van inhoudelijke beleid als bedrijfsvoering. Het gaat om: o Beleid: Samenwerking inzake de transities voor Jeugdzorg, Wwnv, overheveling AWBZ naar WMO. o Bedrijfsvoering: samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering Sociale zaken en Automatisering Belastingen met de gemeente Barneveld. RUD: Scherpenzeel zal per 2013 deel uit maken van de WGR Regionale Uitvoeringsdienst De Vallei. De RUD zal vergunningverlening en handhaving van de WABO voor onze gemeente uitvoeren. De dienstverlening aan onze inwoner bedrijven wordt lokaal (via FrontOffice) georganiseerd. Regionale Brandweer: Per 2014 zal de regionale brandweer binnen VGGM gevormd zijn. Bij programma 8 wordt hierop verder ingegaan. Communicatie en burgerparticipatie Onze inwoners betrekken wij actief en in een vroegtijdig stadium bij ontwikkelingen die in onze gemeente spelen. Wij zetten dan ook in op een actieve wijze van communicatie en zorgen ervoor dat onze inwoners hun inbreng tijdig kunnen geven (o.a. participatiebijeenkomst). Ons communicatiebeleid zal hierop worden aangepast en in concrete acties worden uitgewerkt. In juli 2012 is een websitescan uitgevoerd. Op basis van deze scan, wettelijke eisen (webrichtlijnen), de gemeentelijke visie op de website en toekomstige ontwikkelingen wordt een verbeterplan opgesteld Staat ook in het teken van het herschrijven van de webteksten zodat deze voldoen aan de webrichtlijnen. Daarnaast vindt onderzoek plaats naar communicatiemiddelen (gemeentepagina, gemeentegids, website, social media) van de gemeente en de informatiebehoefte van de inwoners. Deze resultaten bieden handvatten om in 2013 de communicatiemiddelen verder af te stemmen op de wensen van onze inwoners. 9.3 Kaderstellende beleidsnota s - Coalitieakkoord ; - Toekomstvisie 2030; - Nota Mandaat (2008); Programmabegroting

110 - Klachtenregeling (2000); - Kadernotitie interactieve beleidsvorming (2003); - Nota communicatiebeleid (2003); - Realisatieplan EGEM (2009); - Bedrijfsvoeringsconcept gemeentelijke organisatie (2011). 9.4 A Programmaonderdeel Dienstverlening 9.4 A.1 Wat willen we bereiken? 1. Goede telefonische bereikbaarheid en dienstverlening: snel een deskundige medewerker aan de lijn; 2. Wij gaan werken volgens servicenormen voor de afhandeling van brieven, mails en afgifte van standaard producten. Deze zijn leidend voor de termijnen waarbij wil onze diensten verlenen; 3. Onze inwoners en bedrijven sturen we niet van het kastje naar de muur: voor elke aanvraag/dossier is bij onze inwoners een persoon als aanspreekpunt bekend waar je terecht kunt met je vragen; 4. Een website met betere, actuele informatie die makkelijk te vinden is en het aanbieden van meer producten/aanvragen die geheel digitaal kunnen worden afgehandeld; 9.4 A.2 Wat gaan we doen? 1. Vormen van een Front Office voor de gemeentelijk voor zowel de fysieke, digitale als telefonische dienstverlening. 2. Vaststellen en implementeren van servicenormen en dienstverleningsafspraken. 3. Ook in 2013 zullen wij participeren in het EGEM-project. In 2012 zijn wij gestart met planvorming voor de verbetering van de website. De maatregelen zullen grotendeels in 2013 worden geeffectueerd. 9.4 A.2 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P - Aantal binnenkomende telefoontjes - % via het IPS afgehandeld % afgehandeld binnen normtijd: - Termijnen - Producten Rapportcijfer Website P P P P E E Bron TIP TIP Rapportcijfer voor gemeentelijke dienstverlening Eigen gegevens Burgeronderzoek Burgeronderzoek Recentste kengetal n.b n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. 30% 40% 50% 60% n.b. n.b. n.b. 80% 60% 85% 70% 90% 85% 95% 95% n.b. n.b n.b. n.b Programmabegroting

111 9.4 B Programmaonderdeel Bestuur en organisatie 9.4 B.1 Wat willen we bereiken? 1. Scherpenzeel voor de lange termijn in staat stellen om op een kwalitatief goede wijze de gemeentelijke taken aan te kunnen. 2. Het realiseren van de taakstelling op de bedrijfsvoering als gevolg van de vorming van de RUD. 3. Bij wettelijk verplichte regionale samenwerking zoals de vorming van RUD s en de regionale brandweer onze belangen als kleine gemeente zoveel mogelijk veiligstellen. 4. Wat betreft de activiteiten op zondag; houden zoals het nu is. 5. Inwoners, bedrijven en organisaties in een vroegtijdig stadium informeren en betrekken bij ontwikkelingen in onze gemeente. 6. Wij willen duidelijk en helder communiceren met onze inwoners en schrijven helder en begrijpelijk. Onze besluiten zijn goed en helder gemotiveerd. 7. De gemeenteraad vroegtijdig betrekken in de in te zetten koers rond strategische beleidsthema s. 9.4 B.2 Wat gaan we doen? 1. Samenwerking binnen de Regio FoodValley zoeken om het gebied van bedrijfsvoering en beleidsinhoudelijke terreinen, binnen de bestuurlijke randvoorwaarden met als doel de kwaliteit van de uitvoering van onze taken te borgen en daarnaast invulling te geven aan de taakstelling op de bedrijfsvoering. 2. Actief meedoen in de voorbereiding van de vorming van de RUD s en de regionale brandweer. Inzetten op een vormgeving van samenwerking die niet nadelig is voor de relatief kleine deelnemers. 3. De status quo handhaven t.a.v. zondagsrust. 4. Actiever informeren van de buitenwacht en het organiseren van participatiebijeenkomsten waarin inwoners kunnen meepraten over plannen. 5. Het opstellen van een nota inwonerparticipatie met daarin voorstellen aan de raad om meer gebruik te maken van kennis en inzichten van onze inwoners. 6. Werken aan heldere correspondentie en beter onderbouwde besluiten. 7. Werken met discussienota s, themasessies. 9.4 B.2 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Indicator E/ P Aantal gegronde bezwaarschriften (ter vergelijk totaal aantal bezwaarschriften) P Bron Aantal participatiebijeenkomsten *) Communicatie Recentste kengetal P Eigen cijfer 4 ((30%, 2011) % -50% -60% -60% -60% *) Het aantal participatiebijeenkomsten hangt af van wat er speelt in een betreffend jaar. Er kan daarom geen streefcijfer worden aangegeven. De genoemde aantallen dienen daarom beschouwd te worden als minimum Programmabegroting

112 9.5 Termijnkalender Besluitvorming RUD (toetreding gemeenschappelijke regeling). Besluitvorming rond financiering resterende deel van uitvoeringsprogramma RFV Start RUD Start FrontOffice/KCC Nota Inwonerparticipatie Programmabegroting

113 9.6 Wat mag het kosten? Tabel baten en lasten Programma Dienstverlening, bestuur en organisatie Lasten Nieuw beleid: Uitbreiding Burgerij /- Dekking uit uitvoeringskosten Overgang RUD Opstellen onderhoudsplannen Basisregistratie Grootschalige Topografie PM PM PM PM Formatie GEO-beheer Opleidingen college Uitvoeringsprogramma PM PM PM PM Regio FoodValley Ondersteuning backoffice VraagWijzer Formatie Buitendienst /- Bezuiniging Revisie vrachtwagen Buitendienst Taakstelling regionale samenwerking Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: Leges bestuursstukken, kopieën e.d Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

114 9.6.2 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Bestuursorganen Bestuursondersteuning B&W /004 Burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning gemeenteraad Totaal lasten Baten Bestuursorganen Bestuursondersteuning B&W /004 Burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning gemeenteraad Totaal baten Saldo voor bestemming Toev. Onttr. Reservemutaties Alg. reserve: - Kasschuif NUP Res. Automatisering Alg. reserve: - EGEM Kasschuif NUP Implementatie bezuinigingen Onderhoudsplannen Revisie vrachtwagen Frictie RUD Res. huisvesting Res. Automatisering Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Programmabegroting

115 Tabel incidentele baten en lasten (die niet worden gedekt uit een reserve) Lasten Incidenteel Baten Totaal incidenteel Programmabegroting

116 9.6.3 Raadsbegroting Raad en commissies Personeelslasten raadsleden Personeelslasten nietraadsleden PC-vergoeding raadsleden Thema-avond en opleidingen Excursies Notuleren Raad en Cie. Kapitaallasten geluidsinstallatie Totaal Raadsondersteuning Ambtelijke ondersteuning (uren) Rekenkamer Fractie-ondersteuning Kosten accountant Onderzoek indicatoren programmabegroting Huur De Breehoek Vergaderkosten Totaal Totaal raadsbegroting Programmabegroting

117 Doelenboomtabel: Dienstverlening, bestuur en organisatie Samenvatting missie: Het bestuur is krachtig en zichtbaar aanwezig in de gemeente en de regio. Wij communiceren op een directe en actieve wijze. Wij willen een dienstverlenende gemeente zijn. Bereiken? Doen? Indicatoren Dienstverlening 1. Goede telefonische dienstverlening 2. Werken volgens vast aanspreekpunt 3. Werken volgens servicenormen 4. Doorontwikkeling Website Bestuur en organisatie 1. Scherpenzeel kan haar taken voor de lange termijn aan 2. Taakstellen in bedrijfsvoering realiseren a.g.v. vorming RUD 3. Belangen gemeente in regio veiligstellen 4. Activiteiten zondagsrust zo houden 5. Samenleving actief betrekken bij ontwikkelingen Vormen van FrontOffice Vaststellen nornen / dienstverleningsafspraken (door college) Doorvoeren maatregelenplan Samenwerking RFV intensiveren Actief deelnemen aan vorming RUD en Regionale brandweer Status quo zondagsrust handhaven Actief informeren buitenwacht en opstellen nota inwonerparticipatie Aantal binnenkomende telefoontjes % afgehandeld via IPS % afgehandeld binnen normtijden Rapportcijfer gemeentelijke dienstverlening Rapportcijfer Website Aantal participatiebijeenkomsten Aantal gegronde bezwaarschriften 6. Besluiten en correspondentie helder en goed gemotiveerd 7. Gemeenteraad vroegtijdig betrekken bij koers strategische beleidsthema s Binnen de organisatie werken aan de verbetering ervan. Werken met discussienota s en themasessies Programmabegroting

118 Programmabegroting

119 PROGRAMMA 10: ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN 10.1 Algemeen Het programma omvat de algemene dekkingsmiddelen zoals de algemene uitkering uit het gemeentefonds, de belastingen, etc. Wat willen we bereiken? 1. Een gezond en sluitend meerjarenperspectief; 2. Een evenwichtige jaarbegroting; 3. Een financieel beleid volgens vastgestelde randvoorwaarden. Het beleid van de gemeente Scherpenzeel voor deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota s: - Nota reserves en voorzieningen; - Treasurystatuut; - Belastingverordeningen; - Legesverorderingen. Programmabegroting

120 10.2 Tabel baten en lasten Programma Algemene dekkingsmiddelen Lasten Nieuw beleid: Stelpost onderuitputting Urentoerekening Plan Zuid Overig Totaal lasten Baten Nieuw beleid: N.v.t. Overig Totaal baten Saldo programma Programmabegroting

121 10.3 Tabel baten en lasten onderliggende producten Lasten Uitzettingen korter < 1 jaar 913 Beleggingen Geldleningen en uitzettingen > 1 jaar Algemene uitkering 922 Onvoorziene uitgaven 930 Waardering onroerende zaken Belastingen Saldi Kostenplaatsen Totaal lasten Baten Uitzettingen korter < 1 jaar 913 Beleggingen Geldleningen en uitzettingen > 1 jaar Algemene uitkering 922 Onvoorziene uitgaven 930 Waardering onroerende zaken Belastingen Saldi Kostenplaatsen Totaal baten Saldo voor bestemming Reservemutaties Geen Totaal reservemutaties Saldo na bestemming Programmabegroting

122 Incidenteel Lasten FPU-gelden Urentoerekening Plan Zuid Baten Rentebaten Totaal incidenteel Programmabegroting

123 PROGRAMMA 11: RESERVES Het programma omvat de toevoegingen en onttrekkingen aan reserves. In overeenstemming met de voorschriften moeten onttrekkingen en toevoegingen aan reserves binnen de begroting expliciet zichtbaar worden gemaakt.de stand van de reserves is te vinden in het overzicht specificatie van het eigen vermogen (zie bijlagen). Toevoegingen Toegerekende rente Egalisatiereserve wegen Reserve riolering Reserve onderwijsgebouwen Algem. reserve Reserve GVVP Reserve lichtmasten Reserve automatisering Totaal toevoegingen Programmabegroting

124 Onttrekkingen Reserve BTWcomp.fonds Reserve GCN Reserve onderwijsgebouwen Kwaliteitsreserve Reserve monumenten Dekkingsreserve kapitaallasten Buitenplaats Dekkingsreserve huur Van Heugten Reserve GVVP Reserve WMO Reserve huisvesting Reserve ver- /nieuwbouw Heijhorst Afvalstoffenheffing Reserve herinrichting sportpark De Bree Reserve automatisering Reserve riolering Reserve bodemsanering Reserve onderhoud wegen Reserve WWB Algemene reserve Totaal onttrekkingen Saldo reservemutaties Programmabegroting

125 RECAPUTILATIE PROGRAMMA S Pr. Lasten Bouwen, wonen en ruimtelijke ordening 2 Beheer openbare ruimte en sport 3 Economische zaken en werkgelegenheid 4 Kunst, cultuur en recreatie 5 Onderwijs en educatie 6 Zorg en Welzijn Natuur en milieu Openbare Orde en Veiligheid 9 Dienstverlening, bestuur en organisatie 10 Algemene dekkingsmiddelen Totale lasten Pr. Baten Bouwen, wonen en ruimtelijke ordening 2 Beheer openbare ruimte en sport 3 Economische zaken en werkgelegenheid 4 Kunst, cultuur en recreatie 5 Onderwijs en educatie 6 Zorg en Welzijn Natuur en milieu Openbare Orde en Veiligheid 9 Dienstverlening, bestuur en organisatie 10 Algemene dekkingsmiddelen Totaal baten Saldo begroting voor bestemming Programmabegroting

126 Pr. Toev. Reserves Rentetoevoeging Bouwen, wonen en ruimtelijke ordening 2 Beheer openbare ruimte en sport 3 Economische zaken en werkgelegenheid 4 Kunst, cultuur en recreatie 5 Onderwijs en educatie 6 Zorg en Welzijn 7 Natuur en milieu 8 Openbare Orde en Veiligheid 9 Dienstverlening, bestuur en organisatie 10 Algemene dekkingsmiddelen Toevoegingen Pr. Onttr. Reserves Bouwen, wonen en ruimtelijke ordening Beheer openbare ruimte en sport 3 Economische zaken en werkgelegenheid Kunst, cultuur en recreatie 5 Onderwijs en educatie 6 Zorg en Welzijn Natuur en milieu Openbare Orde en Veiligheid 9 Dienstverlening, bestuur en organisatie Algemene dekkingsmiddelen 11 Onttrekkingen Saldo begroting Voordelig Nadelig Voordelig Voordelig Voordelig Voordelig Programmabegroting

127 Toelichting op het overzicht van baten lasten: EMU- saldo Het EMU-saldo is het saldo van de inkomsten en uitgaven van de overheid. Op basis van het BBV dient in de programmabegroting een berekening opgenomen te worden van het gemeentelijk aandeel in het EMU-saldo. Gemeenten hebben ook invloed op de omvang van het EMU-saldo. Het zal duidelijk zijn dat de bijdrage van Scherpenzeel hierin marginaal is Exploitatiesaldo voor toevoeging cq onttrekking uit reserves Afschrijvingen ten laste van de exploitatie Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie 4 Uitgaven aan investeringen in (im)materiele vaste activa die op de balans worden geactiveerd De in mindering op onder 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het Rijk, de Provincies, de Europese Unie en overigen + 6a Verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in (im)materiele vaste activa - 6b Boekwinst op desinvesteringen in (im)materiele vaste activa - 7 Uitgaven aan aankoop van gronden en de uitgaven aan bouw- en woonrijp maken e.d. + 8a Verkoopopbrengsten van grond (tegen verkoopprijs) - 8b Boekwinst op grondverkopen - 9 Betalingen ten laste van voorzieningen Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves worden gebracht en die nog niet vallen ondere één van de andere genoemde posten 11b Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen Totale Emu-saldo Programmabegroting

128 Programmabegroting

129 PARAGRAFEN Programmabegroting

130 Programmabegroting

131 PARAGRAFEN ALGEMEEN Doel van paragrafen De voor de programmabegroting voorgeschreven paragrafen hebben als doel een dwarsdoorsnede te geven van de begroting, telkens bezien vanuit een bepaald perspectief. Hiermee wordt de informatie die in de programma s en overige financiële stukken versnipperd is weergegeven gebundeld. De raad krijgt hierdoor een beter zicht opverschillende onderdelen die van belang zijn voor het financieel beheer van de gemeente. Met de paragrafen heeft de raad een instrument in handen datkan bijdragen aan zijn de kaderstellende en controlerende functie. Voorgeschreven paragrafen Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) schrijft de volgende verplichte paragrafen voor. 1. Bedrijfsvoering Deze paragraaf geeft inzicht in de stand van zaken rond de bedrijfsvoering van de gemeente. Het gaat hierbij om onderwerpen als personeel, automatisering, planning & Control, rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid. 2. Weerstandsvermogen In deze paragraaf draait het om de vraag in welke mate onze gemeente in staat is middelen vrij te maken om incidentele financiële tegenvallers op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van het huidige beleid en dienstverleningsniveau. 3. Onderhoud van kapitaalgoederen In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in het onderhoud van de infrastructuur en de gemeentelijke gebouwen. Inzicht wordt gegeven in het kostenverloop gerelateerd aan de relevante beheersplannen. 4. Financiering Inzicht wordt gegeven in definancieringswijze van het gemeentelijk takenpakket en over hoe wordt omgegaan met gelden die tijdelijk overtollig zijn. 5. Grondbeleid Bij dit onderdeel is weergegeven wat het gemeentelijk grondbeleid is, hoe dit wordt uitgevoerd en wat de actuele(financiële) stand is van de in uitvoering zijndecomplexen. 6. Verbonden partijen Scherpenzeel heeft zich bestuurlijk en financieel gebonden aan diverse organisaties. Dit worden verbonden partijen genoemd. In deze paragraaf worden deze partijen in beeld gebracht waarbij de doelstelling van deelname alsmede het financiële belang wordt benoemd. Programmabegroting

132 7. Belastingen en tarieven In deze paragraaf vindt u het beleid van Scherpenzeel met betrekking op lokale heffingen. Opgenomen is onder andere een overzicht van de belastingtarieven en opbrengsten. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de lokale belastingdruk. Programmabegroting

133 1. PARAGRAAF BEDRIJFSVOERING Organisatie Om de FrontOffice en onze dienstverlening goed vorm te kunnen geven, kan de organisatie niet zo blijven als deze nu is; de contacten met de inwoners zijn verspreid over de gehele organisatie. Daarmee is er geen centrale sturing op de wijze waarop wij onze dienstverlening willen vormgeven. Wij gaan daarom zoveel mogelijk alle kerndienstverlening onderbrengen in één gezamenlijke afdeling, die we als werktitel de gemeentewinkel hebben genoemd. De gemeentewinkel is in feite de FrontOffice. Dit betekent bijvoorbeeld dat vanuit de focus op dienstverlening, de afdeling belastingen wordt samengevoegd met Vraagwijzer, Burgerzaken en Loket RUD. Dit is een breuk met het klassieke denken over organisaties: inhoudelijk gelijksoortige taken onderbrengen in aparte organisatorische eenheden. Dat wordt nu anders: de mate van inwonercontacten is bepalend. Vervolgens zijn wij van plan de overige werkzaamheden onder te brengen in 3 verschillende afdelingen, waarbij wij de organisatie omvormen van 5 naar 4 afdelingen, te weten: Gemeentewinkel; Leefomgeving (min of meer de huidige afdeling Grondgebied); Maatschappelijk Beleid & Strategie (onderwijs, welzijn, sociaal beleid, sport); Interne ondersteuning & Kwaliteit (zoals Financiën, ICT en personeelszaken). Beoogd is om de organisatorische aanpassing per 1 april 2013 een feit te laten zijn. Op dit moment (september 2012) bevinden we ons in het besluitvormingstraject, waar ook de Ondernemingsraad een rol heeft. Van formatie-uitbreiding als gevolg van deze organisatiewijziging is geen sprake. Huisvesting In het eerste kwartaal van 2013 zal de publiekshal van Buitenplaats aangepast zijn aan de vereisten die nodig zijn voor een moderne c.q. gewenste vorm van dienstverlening. De vorming van de Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD) is met name de trigger voor het aanpassen van de balies en de publiekshal. Automatisering De vervanging van hard- en software systemen is in 2012 afgerond. We beschikken nu over adequate, moderne systemen, waarmee we weer verschillende jaren vooruit kunnen. In 2013 zal geaudit worden op informatiebeveiliging en de basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Continu worden bestaande voorzieningen (Documentmanagementsysteem, website etc.) verder uitgebouwd en verbeterd en de lijn naar verdere digitalisering van onze werkprocessen doorgezet. HRM Scherpenzeel heeft een beperkte ambtelijke capaciteit. Om de verschillende ambities mogelijk te maken is de formatie, overeenkomstig hetgeen in de Kadernota is opgenomen, in 2012 op onderdelen uitgebreid. In het kader van de bezuiniging is er daarentegen op andere delen sprake van een inkrimping op de formatie. Programmabegroting

134 De formatie was per 1 januari ,96 fte. Door reductie in formatie als gevolg van bezuiniging en door de overgang van twee medewerkers naar de Regionale uitvoeringsdienst, komt de formatie voor 2013 uit op 57,12 Fte. Bij de Kadernota 2013 is aanvullende structurele formatie aangevraagd: Medewerker buitendienst 1 fte; Beleidsmedewerker Burgerij 1 fte. Wordt deze formatie-uitbreiding door de gemeenteraad toegekend, dan wordt de formatie voor ,12 te. Dat is 6,39 fte per inwoners. Het landelijk gemiddelde voor gemeenten < ,3 fte 1. Scherpenzeel zit daarmee ruimschoots (12,5%) onder het landelijk gemiddelde. Dienstverlening wordt binnen de gemeente Scherpenzeel als speerpunt gezien en is leidend voor de meeste processen. De principes van integraal management, professioneel medewerkerschap en Human Resource Management geven sturing aan de verdere ontwikkeling van de organisatie. Bevoegdheden worden laag in de organisatie neergelegd. Hierdoor kan beter worden ingespeeld op de ontwikkeling en talenten van medewerkers, wat de kwaliteit van de dienstverlening ten goede komt. Dienstverlening centraal op de agenda betekent zorgen voor de juiste mensen op de juiste plaats, nu en in de toekomst. In 2012 is een start gemaakt met het ontwikkelen van een strategisch HRM beleid. In 2013 wordt een start gemaakt met de ontwikkeling en implementatie van de hierin opgenomen instrumenten. Taakstellingen Voor de ambtelijke organisatie zijn in de begroting de volgende taakstellingen opgenomen Frictiekosten RUD Regionale samenwerking Financiën, Audit, Planning & Control Financiën Ook in 2013 zullen de gevolgen van de rijksbezuinigingen centraal staan. Gemeenten zullen in toenemende mate inspanningen moeten verrichten om hun begroting sluitend te houden. Hierbij zullen op enig moment pijnlijke keuzes onvermijdelijk zijn. Wij zetten in op het stringent monitoren van lopende bezuinigingen en het tijdig anticiperen op de ontwikkelingen binnen het gemeentefonds. Audit: 213a-onderzoeken Onderzoeken op basis van 213a kosten de organisatie veel tijd en geld. Er moet dus een duidelijke aanwijsbare aanleiding en een bepaald thema zijn om een onderzoek te doen. Daarom is aan de raad een herziene onderzoeksverordening aangeboden. Deze verordening biedt de raad en het college de mogelijkheden om een onderzoeks- 1 Personeelsmonitor gemeenten 2011, A+O Fonds Gemeenten Programmabegroting

135 onderwerp aan te dragen. Hiervoor zal dan een officieel 213a-onderzoek (betreffende de doelmatigheid en doeltreffendheid) worden uitgevoerd. Naast deze onderzoeken worden in 2013 zgn. interne audits gehouden. Dit is een light-versie van het 213a-onderzoek. Het is de bedoeling dat zo periodiek alle gemeentelijke processen worden doorgelicht op doeltreffendheid en doelmatigheid. De onderzoeker doet daarbij verbetervoorstellen. Bij het vaststellen van de onderzoeksvolgorde wordt rekening gehouden met politiek-bestuurlijke prioriteiten. In 2013 zal een onderzoek worden uitgevoerd naar de doelmatigheid van het proces aanvraag WMO huishoudelijke zorg. Dit onderzoek stond in 2012 gepland maar is nog niet uitgevoerd. Audit: Accountant Ernst & Young controleert de jaarstukken voor de jaren , waarbij gebruik is gemaakt van de verlengingmogelijkheid in het huidige contract. In 2013 wordt de aanbesteding de accountantsdienstverlening afgerond. Wij verwachten mede gelet op het goede niveau van onze AO/IC- het nieuwe contract tegen lagere kosten aan te kunnen gaan. Audit: Rekenkamercommissie Vallei en Veluwerand Onze gemeente maakt deel uit van de Rekenkamercommissie Vallei en Veluwerand ( Het onderzoeksprogramma voor 2013 is op dit moment nog niet beschikbaar. In 2012 wordt het onderzoek naar regionale samenwerking afgerond. Planning & control In 2012 zijn de financiële verordeningen geactualiseerd, mede als voorbereiding op de aanbesteding van accountantsdiensten. Hieruit vloeien geen grote wijzigingen voor de planning- & controlcyclus voort. Voor 2013 staat het actualiseren van de Nota waardering en afschrijving van vaste activa en van het Treasurystatuut op de agenda. Een herijking van de leges burgerzaken is gewenst, omdat de huidige kostprijsberekeningen ongeveer 5 jaar oud zijn. Ook moet de registratie van gemeentelijke bezittingen bijgewerkt worden. Binnen planning & control besteden we verder veel aandacht aan projectcontrol. Met name de grondexploitatie is daarbij een belangrijk aandachtspunt. In 2013 willen we de risico s nadrukkelijk in beeld brengen en de vinger aan de pols houden met betrekking op de verwachte opbrengsten en kosten. Programmabegroting

136 Programmabegroting

137 2. PARAGRAAF WEERSTANDSVERMOGEN Doel paragraaf weerstandsvermogen Deze paragraaf geeft inzicht in de mogelijkheden die de gemeente heeft tegenvallers op te vangen zonder dat de uitvoering van het beleid in gevaar komt. Daarbij is een wezenlijk onderdeel van de paragraaf weerstandsvermogen het in beeld brengen van de (financiële) risico s die de gemeente loopt. Het weerstandsvermogen wordt namelijk concreet gemaakt door de weerstandscapaciteit van de gemeente te vergelijken met een financiële vertaling van de risico s. Niet alle risico s zijn financieel te kwantificeren. Een tweede doel van de Paragraaf weerstandsvermogen is het inzicht geven in de risico s, ook al worden ze niet direct betrokken in de rekenkundige benadering voor het weerstandsvermogen. Daarmee is deze paragraaf tevens de basis voor de risicobeheersing. Weerstandscapaciteit Wat is weerstandscapaciteit? De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen die ingezet kunnen worden om tegenvallers op te vangen. Daarbij is een onderscheid te maken in een incidentele en een structurele weerstandscapaciteit. 1. Destructurele component bestaat met name uit onbenutte belastingcapaciteit en capaciteit van de overige heffingen. Het verhogen van de inkomsten door belastingverhogingen kan worden benut als er geen andere mogelijkheden meer voorhanden zijn om deze tegenvallers op te vangen. Daarnaast bevat de begroting een structurele raming voor onvoorziene uitgaven. 2. De incidentele component bevat vrij aanwendbare reserves binnen het eigen vermogen van de gemeente en stille reserves in bezittingen. Deze middelen kunnen slechts eenmalig worden ingezet. De genoemde onderdelen worden hieronder uitgewerkt. Onbenutte belastingcapaciteit Bij de bepaling van de onbenutte belastingcapaciteit wordt alleen uitgegaan van de onbenutte belastingcapaciteit op de OZB. De opbrengsten voor de rioolheffing, afvalstoffenheffing en leges zijn namelijk in beginsel kostendekkend. Voor de berekening wordt het tarief gehanteerd dat van toepassing is bij een aanvraag op basis van artikel 12 van de Financiële verhoudingswet. Voor 2013 is dit 0,1540% (percentage van de WOZ-waarde) volgens de junicirculaire 2012, voor zowel woningen als nietwoningen. Onvoorziene uitgaven In onze begroting is een bedrag opgenomen voor onvoorziene uitgaven. Dit bedrag is voor Hiervoor is 2,50 per inwoner gehanteerd. Deze post is bedoeld om incidentele (kleinere) uitgaven op te vangen die zich lopende het jaar voordoen en die bij de opstelling van de begroting nog niet bekend waren. Programmabegroting

138 Algemene reserve In de Nota reserves en voorzieningen heeft de raad een minimale norm voor de vrij aanwendbare algemene reserve vastgesteld. Een minimale streefwaarde is 20% maar het absolute minimum is vastgesteld op 15% van de omzet 1. Per 1 januari 2013 is de geraamde stand van de algemene reserve afgerond Het berekende minimum bedraagt op basis van de begroting Stille reserves Stille reserves maken onderdeel uit van de weerstandscapaciteit. Dit zijn zaken waarvoor geen (of slechts beperkte) boekwaarde aanwezig is maar toch een zekere waarde in het economisch verkeer vertegenwoordigen. Het gaat om de WOZwaardes van de ambtswoning enwillaerlaan 34. De WOZ-waarde vanzwembad t Willaer bedraagt Deze waarde is buiten beschouwing gelaten, omdat verkoop geen reële optie is. Tabel 1 Overzicht weerstandscapaciteit Per Structureel Onbenutte belastingcapaciteit: - OZB woningen eigenaar OZB niet-woningen eigenaar OZB niet-woningen gebruiker Totaal onbenutte belastingcapaciteit Onvoorziene uitgaven Totale structurele weerstandscapaciteit: Incidenteel Algemene reserve Minimale omvang Stille reserves: - Ambtswoning (Burg. Royaardslaan 2) Willaerlaan Zwembad 't Willaer (Breelaan 6) PM Totale incidentele weerstandscapaciteit: Als omzet is gedefinieerd: de totale opbrengsten van de gemeente, gecorrigeerd voor mutaties op reserves en grondexploitaties. Programmabegroting

139 Risico-inventarisatie Om het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen, is naast de weerstandscapaciteit ook inzicht nodig in de omvang van risico s waarmee in de begroting geen rekening is gehouden en waarvoor geen verzekering is afgesloten. Wat is een risico? Een risico is het gevaar van het ontstaan van schade of verlies door interne of externe omstandigheden. Het betreft risicoposten waarvan de financiële omvang (nog) niet, of slechts bij benadering bepaald kan worden en waarvoor het niet zeker is of, en zo ja, wanneer het risico zich voor doet. Indien het risico wel concreet getaxeerd kan worden, is het beleid dat er een voorziening gevormd wordt ter dekking van de kosten. Risico s in Scherpenzeel In het onderstaande overzicht is inzicht gegeven in de risico s die in onze gemeente spelen. De risico s zijn ingedeeld in een zestal categorieën, (A t/m F) waarbij per geval is ingeschat welke kans er is dat het risico zich daadwerkelijk zal voordoen. Daarnaast is, waar mogelijk, een indicatie van de mogelijke financiële implicaties weergegeven. Dit wordt gedaan door de financiële grondslag van het risico, te vermenigvuldigen met één van de onderstaande kansfactoren. Kans dat risico Wegingsfactor zich voordoet: Minimaal 0,10 Beperkt 0,25 Reëel 0,50 Zeer Reëel 0,75 De uitkomst van deze berekening wordt verderop in deze paragraaf vergeleken met het aanwezige weerstandsvermogen. Tabel 2 Risico-inventarisatie Omschrijving Kans Grondslag Bedrag incidenteel Bedrag structureel A. Risico s uit juridische procedures en aansprakelijkheid - Aansprakelijkheidsstellingen Reëel Onbekend - Juridische procedures Reëel Aanbestedingen Beperkt B. Risico s uit borgstellingen en gemeentegaranties - Garantie ARN Beperkt Garantie geldlening Woonstede Minimaal Borgstelling Patrimonium (achtervang WSW) Minimaal Borgstelling Woonstede i.v.m. aankoop woningbedrijf Minimaal C. Exploitatierisico s - Bouwgronden Zeer rëel VGGM Minimaal Onbekend - Regionalisering brandweer Reëel Sociale werkvoorziening/permar Zeer rëel Inkomensvoorzieningen Minimaal 0 0 Programmabegroting

140 Omschrijving Kans Grondslag Bedrag incidenteel Bedrag structureel - Participatiebudget Minimaal Wet werken naar vermogen Reëel Onbekend - WMO (huishoudelijke hulp) Beperkt Exploitatie De Breehoek Beperkt Decentralisaties Minimaal Onbekend - Omgevingsdienst De Vallei (RUD) Reëel Regio Food Valley Beperkt Onbekend - Fris Valley Minimaal Planschades bestemmingsplannen Reëel Onbekend - Algemene Uitkering Reëel Beleid andere overheden Reëel Onbekend - Tegenvallers binnen de begroting Reëel D. Risico s op eigendommen - Diefstal, fraude, etc Minimaal Eigen risico - Schade door brand, storm, etc Minimaal Eigen risico E. Risico s in samenhang met de bedrijfsvoering - Personeel Reëel Onbekend F. Vermogensrisico s - Belegging Royal Bank of Scotland Beperkt Belegging Fortis Minimaal Benodigde externe financiering Reëel Totale financiële inschatting risico s Toelichting op de risico-inventarisatie A. Risico s uit juridische procedures en aansprakelijkheid Overheidsaansprakelijkheidsrecht: nadeelcompensatie bij rechtmatige besluiten.ter uitvoering van haar publiekrechtelijke taken neemt de overheid veel maatregelen en besluiten. Zo zal de gemeente, als zij wegwerkzaamheden moet verrichten, het besluit nemen om de weg tijdelijk af te zetten. Ook kan de gemeente op grond van nieuw beleid besluiten om voor een jaarlijks terugkerend evenement (braderie, open lucht voorstelling, optocht etc.) geen evenementenvergunning meer af te geven. De besluiten die de overheid neemt en de uitvoering daarvan kunnen voor burgers en bedrijven schade tot gevolg hebben, ook als ze volkomen rechtmatig zijn. Als de schade onevenredig is en drukt op een beperkte groep, dan kan er aanleiding zijn tot vergoeding van deze schade.vergoeding van schade vanwege rechtmatig overheidshandelen wordt aangeduid met de term nadeelcompensatie.een burger of bedrijf heeft recht op nadeelcompensatie, indien de maatregel (de last) waarmee hij wordt geconfronteerd, schade veroorzaakt die onevenredig is, dat wil zeggen abnormaal en speciaal.belangrijk is het karakter van nadeelcompensatie, het is een tegemoetkoming in de schade en niet een volledige vergoeding van de schade. De omvang van deze aansprakelijkheidsstellingen is vooraf niet in te schatten.de gemeente is verzekerd voor deze aansprakelijkheidstellingen. Hierbij geldt een eigen risico van Ter dekking hiervan is dit bedrag opgenomen in de begroting. Programmabegroting

141 Overheidsaansprakelijkheidsrecht: schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten. Anders ligt het bij de onrechtmatige overheidsbesluiten. Als er sprake is van onrechtmatig overheidshandelen dient deze schade in beginsel in zijn geheel vergoed te worden. Schadevergoeding bij overschrijding redelijke termijn. Hieronder valt het uitkeren van dwangsommen en eventuele schadevergoedingen op grond van de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen. Juridische procedures. Bij juridische procedures op publiek- of privaatrechtelijk gebied kan externe ondersteuning nodig zijn bovenop de in de begroting geraamde basisbedragen. Gezien de ervaringen in het verleden is hiervoor is opgenomen in deze risico-inventarisatie. Aanbestedingen.Bij aanbestedingtrajecten is vaak complexe regelgeving van toepassing. Het niet correct volgen van richtlijnen en procedures kan leiden tot juridische geschillen. Om de expertise op dit onderdeel te vergroten is de gemeente met ingang van 1juli 2009 toegetreden tot stichting Inkoop Bureau Midden Nederland (IBMN). Hiermee is meer kennis in huis gehaald om een kwaliteitsimpuls te geven aan het inkoop-en aanbestedingsproces. Mede gelet hierop wordt het risico op procedures op minimaal ingeschat. Als grondslag voor de kwantificering wordt 1% van het begrotingstotaal gehanteerd. B. Risico s die uit voortvloeien uit borgstellingen en gemeentegaranties De ARN (Afvalverwerking Regio Nijmegen) is het afvalverwerkingsbedrijf waarbij de gemeente Scherpenzeel via regio De Vallei is aangesloten. Garant wordt gestaan voor een gedeelte van verstrekte geldleningenaan ARN met een bedrag van (per 1 januari 2012). Er is sprake van een op dit moment financieel gezond bedrijf.het eigen vermogen steeg in 2011 met bijna 0,5 miljoen. De verwachting is dat het bedrijfsresultaat van ARN in 2012 een stabiele lijn zal geven, al blijft de algemene gang van zaken op de afvalmarkt zorgelijk. Het bedrijf heeft verder de beschikking over het nodige weerstandsvermogen om zo nodig een bepaalde periode te overbruggen. Het genoemde garantiebedrag is ons maximale risico. Borg- en garantstellingen.de gemeente heeft de achtervangpositie ingenomen van een door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw gegarandeerde geldlening van ruim 4,7 miljoen aan Woonstede te Ede. De risico s van borgstellingen aan Woonstede zijn minimaal aangezien het woningbezit van de woningcorporatie als onderpand dient. Een vergelijkbare positie is van toepassing voor de borgstelling van afgerond 3,6 miljoen aan woningcorporatie Patrimonium te Veenendaal ten behoeve van de sociale woningbouw in het plan Gelderse Roos. Beide woningcorporaties kregen in 2011 over het jaar 2010 een positief solvabiliteits- en continuïteitsoordeel van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV). Er is over 2011 nog geen oordeelsbrief door CFV gepubliceerd. Woonstede heeft in 2011 als enige van de drie in Scherpenzeel actieve corporaties gewerkt met rentederivaten. Woonstede heeft een in 2012 door het CFV uitgevoerde stresstest goed doorstaan. Het CFV concludeerde dat er einde 2011 m.b.t. de derivatenportefeuille voldoende buffer was. Over deze derivaten wordt de raad door middels van een memo geïnformeerd. De gemeente staat borg voor een bedrag van bijna 1,5 miljoen in verband met de door Woonstede aangegane geldleningen voor de aankoop van het gemeente- Programmabegroting

142 lijk Woningbedrijf. Wat betreft deze borgstelling worden gelet op de positieve beoordeling door het CFV geen problemen verwacht. C. Exploitatierisico s Bouwgronden. De boekwaarde van de nog niet in exploitatie genomen bouwgronden bedraagt per 1 januari 2012ruim 6 miljoen. In beginsel loopt de gemeente risico tot het bedrag van de boekwaarde van de niet verkochte gronden. Echter, als de toekomstige bouwbestemming is vastgelegd kan voor de relevante marktwaarde worden uitgegaan van de laagst denkbare verwachtingswaarde in de toekomstige bouwbestemming. De analyse van de risico s op de grondexploitaties is bij de Programmarekening 2011 bepaald op afgerond Deze stand is nog steeds actueel. Er wordt ter opvang van het toekomstig bedrijfsrisico een Reserve grondexploitatie aangehouden waarin hetzelfde bedrag aanwezig is. In de huidige systematiek stijgt de boekwaarde jaarlijks met 3,5% rente, waardoor de reserve met ruim moet groeien. Effecten die hierop van invloed zijn: De aankoop en levering van het aanpalende perceel op de Akkerwindelaan (waardoor de gemiddelde prijs per vierkante meter substantieel daalt) en het in exploitatie nemen van (delen van) Plan Zuid. Vóór het uitbrengen van de Programmarekening 2012 willen we een actuele en gedetailleerdere doorrekening hebben van de grondexploitaties, met een specifieke aandacht voor het Wetroterrein en het voormalig Heijhorstterrein. VGGM.Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden is een gemeenschappelijke regeling van een 16-tal gemeenten. Dat betekent dat deze gemeenten tezamen verantwoordelijk zijn voor de financiële positie. De financiële situatie van VGGM is stabiel. Uit de laatst gepresenteerde jaarrekening blijkt dat het vermogen in lijn is met het benodigde weerstandsvermogen. Regionalisering brandweer.uiterlijk 1 januari 2014 dient de brandweer in onze veiligheidsregio geregionaliseerd te zijn. Dit is een omvangrijk project waarbij wij uiteindelijk onze vrijwillige- en beroepsbrandweer zullen overdragen aan VGGM. De mogelijke risico's zitten met name in de financiële consequenties van deze operatie. In 2012 is onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de brandweerposten in de regio. Hieruit kan worden geconcludeerd dat het uitrustingsniveau op orde is, evenals de repressie (aanrijtijd e.d.). Aandachtspunten zijn de preventie en pro-actie. Dit komt overeen met ervaringen uit het Utrechtse. Kleine gemeenten zetten bijvoorbeeld meestal niet zwaar in op preventie. Op regionaal niveau komt daarvoor terecht veel meer aandacht. Hogere kwaliteit kost echter meer. Het instapniveau moet nog worden bepaald, waardoor de exacte consequenties nog niet duidelijk zijn. Korpsen die onder de norm zitten, zullen het 'been moeten bijtrekken'. Dit kost uiteraard geld. Om het risico af te dekken hebben we in de begroting structureel opgenomen. Op dit moment is niet in te schatten of dit toereikend is. Sociale Werkvoorziening.Mede door de economische crisis hebben Werkvoorzieningsschappen meer moeite hun financiële exploitatie sluitend te krijgen. Het jaar 2011 van de Permar is met een fors negatief resultaat afgesloten, waardoor een negatief eigen vermogen ontstond van Permar heeft begin 2012 hiervoor een beroep gedaan op de deelnemende gemeenten. Het negatieve ver- Programmabegroting

143 mogen is verdeeld op basis van formatieplaatsen. Voor Scherpenzeel was de bijdrage Dit bedrag is ten laste gekomen van het boekjaar De begroting 2012 van de Permar was sluitend. De resultaten over het eerste halfjaar (met een voorspelling over heel 2012) wijzen echter op een uiteindelijk tekort van ongeveer Eén van de oorzaken is de val van het kabinet en het gesloten Lente-akkoord, waardoor reorganisatie- en transitiekosten niet meer kunnen worden gedeclareerd bij het herstructureringsfonds. Daarnaast is er sprake van tegenvallende omzet. Permar heeft een transitieplan opgesteld om structureel de organisatie op orde te brengen. Vanaf 2014 moet Permar weer uit de rode cijfers zijn. Hiervoor worden in 2012 tot en met 2015 reorganisatie- en transitiekosten gemaakt. De raming bedraagt ongeveer 2,5 miljoen. Waarschijnlijk zal Permar in 2012 en/of 2013 een beroep doen op de deelnemende gemeenten voor een financiële bijdrage. De exacte omvang is op dit moment niet bekend. Als risico is vooralsnog rekening gehouden met het totale bedrag aan reorganisatiekosten. Het aandeel van Scherpenzeel ten opzichte van de andere deelnemende gemeenten is ongeveer 1%. Dit leidt tot een incidenteel risico van Inkomensvoorzieningen (gebundelde uitkering). De gemeente is risicodrager voor het verstrekken van de bijstandsuitkeringen. Vanaf 2010 is de gebundelde uitkering (WWB, IOAW/IOAZ en een deel van de Bbz) in werking getreden. Dit betekent bijvoorbeeld ook dat de kosten van levensonderhoud voor beginnende zelfstandigen onder deze regeling vallen. Bij een stagnerende economische groei is het te verwachten dat er meer instroom in de WWB zal ontstaan en zelfstandigen in toenemende mate een beroep doen op deze inkomensvoorziening. Echter, het risico op dit moment is voor Scherpenzeel klein. Gemeenten tot inwoners hebben een eigen risico van 10% van de gebundelde uitkering, onder de voorwaarde dat er rechtmatig uitkeringen zijn verstrekt. Dit eigen risico is reeds financieel opgenomen in de begroting omdat het waarschijnlijk is dat deze kosten gemaakt zullen worden. Er kan jaarlijks een incidenteel aanvullende uitkering worden verkregen bij het Rijk bij overschrijding van het budget van meer dan 10%. Het risico is voor de gemeente daarmee volledig ingecalculeerd. Ook over 2011 is een beroep gedaan op deze suppletieregeling. Voor 2012 is nog geen inhoudelijke inschatting te maken. Participatiebudget. De gemeente krijgt jaarlijks een participatiebudget voor de onderdelen re-integratie, inburgering en (volwassen)educatie. Zodra het aantal uitkeringsgerechtigden toeneemt, nemen ook de uitgaven voor het participatiebudget toe voor het onderdeel re-integratie. Hierdoor loopt de gemeente een risico. Vanuit het onderdeel re-integratie heeft de gemeente op dit moment nog de beschikking over bedragen uit de zgn. Meeneemregeling. Hiernaast is er nog een Reserve WWnV en participatie, welke ook kan worden gebruikt voor tekorten op het onderdeel re-integratie. Hiermee is het risico voor de korte termijn afgedekt. Het bedrag voor inburgering is vanaf 2012 fors gedaald. Naar verwachting kunnen de kosten van de inburgeringstrajecten worden gedekt uit het beschikbare participatiebudget en blijft het risico hiervan beperkt. Vanaf 2013 vervalt naar verwachting de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor het onderdeel inburgering. Het onderdeel re-integratie zou worden ondergebracht in de Wet werken naar vermogen. Nu dit wetsvoorstel is ingetrokken is de vraag hoe het verder gaat. Programmabegroting

144 Voor (volwassenen)educatie is er geen risico: het aantal gecontracteerde uren blijft binnen het rijksbudget. Wet werken naar vermogen.het kabinet streefde er naar vanaf 2013 de Wet werken naar vermogen in te voeren. Het was de bedoeling hiermee te komen tot één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt. Met name voor de sociale werkvoorziening zou dit een forse verandering betekenen. In het kader van het Lenteakkoord in de Tweede Kamer is het wetsvoorstel ingetrokken. Na de verkiezingen in september zal duidelijk worden of het wetsvoorstel opnieuw aan de kamer wordt aangeboden of dat er andere maatregelen worden genomen. WMO.Naast de verschillende andere prestatievelden van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning is de gemeente verantwoordelijk voor de bekostiging van hulp in de huishouding. In 2009 heeft de aanbesteding integrale hulp en ondersteuning bij het voeren van een huishouden plaatsgevonden. In de aanbesteding is in de uurtarieven onderscheid gemaakt tussen de basisprijs en een bonus. De mate waarin de bonus wordt uitbetaald is afhankelijk van de prestaties van de zorgaanbieder. In de begroting is rekening gehouden met het gemiddelde basisuurtarief en de gemiddelde bonus. De uurtarieven van de deelnemende zorgaanbieders verschillen. Wanneer relatief veel uren naar duurdere zorgaanbieders gaan, zullen de uitgaven toenemen. Daarnaast bestaat een risico ten aanzien van de verhouding tussen geïndiceerde en daadwerkelijk geleverde uren. Uit ervaringscijfers blijkt dat de geïndiceerde uren lang niet altijd daadwerkelijk geleverd worden. Oorzaken o.a. ziekenhuisopname, vakantie, ziekte, (onvoorziene) gebeurtenissen waarbij cliënt (incidenteel) de hulp afzegt of afbelt. Deze ervaringscijfers zijn ook gebruikt voor de begroting. De genoemde factoren (uitkering bonus, prijsverschil zorgaanbieders en werkelijkheid versus geïndiceerde uren) leiden tot een risico op de uitgaven voor huishoudelijke hulp. In 2011 zijn de uitgaven onder het begrote niveau gebleven. De gesignaleerde risico s hebben zich in 2011 niet voorgedaan. Voor het (financiële) overzicht is de risico-inschatting uit de Programmabegroting 2012 opgenomen. Exploitatie De Breehoek.Het College heeft aan de Raad voorgesteld een bestemmingsreserve te vormen vanuit de voorheen uitgekeerde opstalverzekeringsgelden van de Heijhorst. De reserve is bedoeld voor de optimalisatie van de exploitatie van De Breehoek. Met deze middelen wordt De Breehoek in staat gesteld stapsgewijs het exploitatietekort af te bouwen tot het niveau van (wat reeds in de begroting is opgenomen). Hieraan worden voorwaarden verbondendoor middel van prestatieafspraken. Het financiële risico is daarmee beperkt. Decentralisaties. De komende jaren waren, behalve de Wet Werken naar Vermogen, nog twee grote decentralisaties voorzien. Namelijk de transitie AWBZ naar de Wmo en de decentralisatie van de jeugdzorg. Het wetsvoorstel Werken naar vermogen en de transitie AWBZ zijn met het Lenteakkoord ingetrokken. De algemene verwachting is wel dat het ingezette Haagse beleid zal terugkeren in een bepaalde vorm. Om die reden blijft het belangrijk te anticiperen op deze ontwikkelingen. Dit zal ondermeer resulteren in een integrale meerjarige beleidsnota. Daarin zullen ook de risico s in financiële zin worden meegenomen. Tendens is dat de burger steeds meer zelf moet oplossen. Dit heeft een positief effect op de kosten en dus de financiële risico s. Het is op dit moment niet weer te geven wat de (financiële) effecten voor Scherpenzeel zullen zijn. Over het algemeen is de verwachting dat nieuwe taken uitgevoerd kunnen worden met het budget dat beschikbaar wordt gesteld, mits er ook voldoende beleidsvrijheid voor de gemeenten komt. Programmabegroting

145 Omgevingsdienst De Vallei (RUD). De overgang van taken naar de omgevingsdienst leidt tot achterblijvende overhead bij de gemeente. Daarnaast kan er sprake zijn van restformatie wanneer van een medewerker een deel van de taken overgaat en een deel achterblijft. De omvang werd bij de Kadernota geschat op Het actuele bedrag is Definitief is het bedrag te bepalen wanneer bekend is op welke manier de RUD wordt vormgegeven. Uiterlijk het tweede kwartaal 2013 moet dit duidelijk zijn. Belangrijk daarbij is te bezien welke taken binnen de gemeente worden uitgevoerd en welke taken worden overgedragen. Op de lange termijn moeten deze overgangskosten in de bedrijfsvoering worden opgevangen. In de begroting is hiervoor een termijn van 3 jaar (tot en met 2015) genomen. Daarnaast is de inwonerbijdrage aan de omgevingsdienst van belang. Mede in het licht van het amendement dat bij de Kadernota is aangenomen (waarbij de toen genoemde structurele meerkosten van niet zijn geaccepteerd), zal in regionaal verband het gesprek over de (financiële) randvoorwaarden voor de omgevingsdienst een vervolg krijgen. De actuele doorrekening komt afgerond uit op Vooralsnog neemt het maximale risico dus af van naar Regio Food Valley. Bij samenwerken is het van belang dat samenwerkingspartners afspraken nakomen en zich voldoende inzetten om de samenwerking tot een succes te maken. Ook van Scherpenzeel zal dat de nodige inzet vergen. De mate van inzet op de projecten is op dit moment nog moeilijk in te schatten. Het leveren van de gevraagde ambtelijke capaciteit kan leiden tot het bijstellen van onze 'binnen gemeentelijke' prioriteiten dan wel tot het betalen van een financiële compensatie zodat capaciteit elders kan worden betrokken. Voor het zgn. Regiocontract (onderdeel van het totale uitvoeringsprogramma) zijn de benodigde middelen beschikbaar. Fris Valley. De gemeente Scherpenzeel wordt bestuurlijk trekker van het project FrisValley 2.0, welke onderdeel uitmaakt van het regiocontract De overeenkomst is in september 2012 ondertekend. Als alles naar wens verloopt, wat natuurlijk de verwachting is van alle participanten, is er geen enkel financieel risico. Wanneer het onverhoopt fout mocht gaan kunnen er claims komen naar de bestuurlijke trekker. Deze zijn nu, mede vanwege de zeer kleine kans, nog niet aan te geven. Planschades bestemmingplannen. In de periode 2013/2014 worden alle geactualiseerde bestemmingsplannen definitief vastgesteld. Het wijzigen van een bestemmingsplan kan leiden tot planschadeclaims. Anders dan bij bouwprojecten is geen verhaal mogelijk. Dit betekent dat een terecht verzoek zal leiden tot het uitkeren van planschades. Begin 2013 zal een planschadescan worden uitgevoerd, om inzicht te krijgen in de omvang van mogelijke verzoeken. Daadwerkelijke uitbetaling van planschades is vanaf medio 2013 mogelijk. Algemene uitkering.de algemene uitkering uit het gemeentefonds vormt voor bijna 50% onze inkomstenbron. De algemene uitkering is gekoppeld aan de rijksbegroting ( Samen de trap op en af ).Daarmee draagt de gemeente ook weer het risico van onderbesteding door de rijksoverheid en de effecten van de loonen prijsstijgingen op de rijksbegroting. Vanuit de junicirculaire zijn de meerjarige ramingen opgesteld. Belangrijke risicofactoren zijn: de landelijke ontwikkelingen van de bijstandsgerechtigden, het inflatiecijfer, de economische groei en de definitieverijksbezuinigingen door het nieuw te vormen kabinet. Vanuit diverse kanten is namelijk al opgemerkt dat de junicirculaire 2012 een te positief beeld Programmabegroting

146 schetst, vooral voor de jaren 2014 en verder. Als risico houden wij voorlopig 3% van de Algemene uitkering aan. Beleid andere overheden. - Het is reëel dat bezuinigingen door de landelijke overheid of de provincie leiden tot kostenstijgingen bij de gemeente. Een voorbeeld is de afname van de Brede doeluitkering wegen, waardoor de subsidiemogelijkheden beperkt worden. Ook rijksbezuinigingen op het gebied van de gezondheidszorg kunnen leiden tot een toenemend beroep op de gemeenten. Tot op heden is dit effect in Scherpenzeel nog niet in grote omvang waargenomen. - Daarnaast kunnen nieuwe wetten grote gevolgen hebben. Een belangrijk voorbeeld is de Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet HOF). Meer informatie over de Wet HOF is opgenomen in de Paragraaf financiering. Tegenvallers binnen de begroting.hoewel er reëel geraamd wordt, kunnen zich naast de reeds in deze paragraaf genoemde zaken, ontwikkelingen voordoen die een nadelige invloed hebben op het begrotingsresultaat. Het in deze paragraaf opgenomen risicobedrag moet daarom vooraf als risicoperspectief voor de komende jaren bezien worden. Als grondslag voor de risico-inschatting wordt gehanteerd 1% van het begrotingstotaal. Hierbij kan het gaan om: o Hogere, niet of moeilijk beïnvloedbare kosten. o Tegenvallende inkomsten: zoals voor bouwleges en andere rechten. o Bijdragen in open einde regelingen, zoals leerlingenvervoer. D. Risico s op eigendommen De waarde van gemeentelijke eigendommen wordt beschermd tegen risico s door middel van verzekeringen. De polissen van de diverse verzekeringen worden regelmatig geactualiseerd om het risico van onderverzekering te voorkomen. In september 2009 zijn de gemeentelijke eigendommen getaxeerd. Alle gemeentelijke gebouwen zijn verzekerd tegen brand en storm. Het gaat hierbij om zowel de opstallen als de inboedel. De schoolgebouwen inclusief inboedel zijn verzekerd tegen een uitgebreide dekking. De kunstgrasvelden in gebruik bij de voetbal- en hockeyverenigingen zijn allrisk verzekerd. De motorrijtuigen en het werkmaterieel zijn verzekerd tegen WA+casco. Wat diefstal en fraude betreft, is de gemeente verzekerd tegen fraude, diefstal van geld en andere waardedocumenten met een maximumbedrag van per gebeurtenis. Daarnaast zijn aparte verzekeringen afgesloten voor diefstal van computerapparatuur en kunstvoorwerpen. De verdere inboedel is echter niet verzekerd voor diefstal. Weliswaar is vrijwel alles te verzekeren, maar de kosten hiervan moeten worden afgewogen tegen de mate van het financiële risico dat wordt gelopen. Het te lopen risico op de inboedel is dan ook beperkt. Programmabegroting

147 E. Risico s in samenhang met de bedrijfsvoering Personeel.Aangezien de gemeente Scherpenzeel een kleine gemeente is met een op de grootte afgestemd personeelsbestand, kan de voortgang van de werkzaamheden grote hinder ondervinden bij ziekte en vacatures. Om dit in eerste instantie op te vangen is er in de begroting structureel een budget opgenomen van In 2012 bleek net zoals in voorgaande jaren dit bedrag onvoldoende. Dit vanwege enkele langdurige ziektegevallen en enkele vacatures. Voor vacatures worden in eerste instantie vrijvallende salariskosten ingezet voor tijdelijke vervanging. Binnen het raamcontract flexibel personeel dat de gemeente sinds 2011 heeft met een aantal voorkeursleveranciers kan tegen relatief lage tarieven extern personeel ingehuurd worden. Deze tarieven zijn vrijwel gelijk aan de loonkosten, waardoor er bij vacatures geen extra kosten zijn wanneer voor tijdelijke inhuur wordt gekozen. F. Vermogensrisico s De gemeente beschikt per 1 januari 2013over een beleggingsportefeuille met een nominale waarde van 7,5 miljoen. Vanwege de financiële crisis staan de obligatiekoersen nog steeds onder druk. De ratings van de financiële instellingen zijn lager dan wat de Wet FIDO als ondergrens hanteert. Gezien het feit dat wij niet actief handelen, hoeft een lagere koers niet tot problemen te leiden, mits de financiële instelling waarbij de participatie is aangegaan overeind blijft. Voor meer informatie over de beleggingen wordt ook verwezen naar de paragraaf Financiering. Een mogelijk risico is onze participatie van 2,5 miljoen bij Royal Bank of Scotland. De bank boekt weer positieve bedrijfsresultaten en is voor circa 80% in handen van de Britse Staat. Hierdoor wordt het risico als beperkt aangemerkt. De koers is erg laag, maar de koerswaarde lijkt geen reëel beeld te geven van de marktwaarde. De laatste tijd is er namelijk vrijwel geen handel in deze obligatie. De huidige bezitters wachten de calldatum af. In de meerjarige renteberekening is er van uitgegaan dat de lopende obligaties in 2013 en 2014 worden afgelost op de zogenoemde calldatum. Wanneer dit niet plaatsvindt, zal op een eerder moment externe financiering moeten worden aangetrokken. Afhankelijk van de renteontwikkeling kan dit leiden tot een kostenstijging van Programmabegroting

148 Weerstandscapaciteit en risico s: conclusie De gemeente wordt geconfronteerd met verschillende risico s. Deze risico s zijn geinventariseerd in bovenstaand overzicht waarbij zoveel mogelijk een inschatting is gemaakt van de financiële implicaties zijn gemaakt. Door de wegingsystematiek is het mogelijk om de kwantificering van de risico s te vergelijken met het beschikbare weerstandsvermogen. De volgende conclusies kunnen worden getrokken: Een groot deel van de geïnventariseerde risico s hebben incidentele gevolgen. De incidentele risico s worden becijferd op een normbedrag van afgerond 2,4 miljoen. Onze incidentele weerstandcapaciteit is berekend op ruim 5,9 miljoen. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat onze incidentele weerstandcapaciteit op voldoende niveau ligt. Het normbedrag voor de structurele risico s is berekend op afgerond De structurele weerstandscapaciteit is Ook hiervoor geldt dat er voldoende structureel weerstandsvermogen aanwezig is. De gemeente heeft dus een voldoende solide vermogenspositie om ook in de huidige periode van economisch zwaar weer het nodige op te kunnen vangen. Programmabegroting

149 3. PARAGRAAF ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN 3.1 Wettelijk kader In deze paragraaf wordt voor de kapitaalgoederen wegen, openbaar groen, water, gebouwen en riolering het volgende aangegeven: - het beleidskader; - de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties; - de vertaling van de financiële consequenties in de begroting. Met onderhoud van kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Een helder en volledig overzicht is daarom van belang voor een goed inzicht in de financiële positie. 3.2 Beleidskader Het onderhoud van bovengenoemde kapitaalgoederen gebeurt aan de hand van beheerplannen. Over het algemeen worden de jaarlijkse lasten behorende bij het beheerplan constant gehouden door gebruik te maken van een voorziening. Sinds de invoering van het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) mag een dergelijke voorziening op geen enkel moment negatief staan. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de bestaande en geplande beheerplannen en de financiële consequenties inclusief de vertaling daarvan in de begroting. Elk beheerplan bevat het uitgewerkte beleidskader voor het betreffende onderwerp en van de financiering. In het vervolg van deze paragraaf worden de hoofdlijnen daarvan samengevat. 3.3 Beheersplannen per categorie Wegenonderhoud In september 2011 is een rapportage opgesteld inzake het beheer en onderhoud van de wegverhardingen in Scherpenzeel. In de rapportage van 2011 is een uitwerking opgenomen met daarin de maatregelen en financiën die benodigd zijn voor het wegonderhoud in de jaren 2011 t/m Hierbij is gebruik gemaakt van de CROWsystematiek voor wegbeheer, inclusief de aanpassingen daarop die door het CROW (Kenniscentrum voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur) zijn vastgesteld. Deze systematiek beschrijft hoe, op basis van visuele inspecties, het benodigde budget voor het onderhoud van wegen kan worden bepaald. Er is daarnaast gebruik gemaakt van het door de Grontmij ontwikkelde DG Dialog Wegen In Scherpenzeel is m² verharding in beheer. Dit areaal is onder te verdelen in m² asfaltverharding, m² elementenverharding, 1.500m² betonverharding en 9.900m² half verhardingen. Gemeente Scherpenzeel onderhoudt de bovenstaande verhardingen door structureel grootschalig wegen en rioleringsonderhoud te combineren, de kleine onderhoudspro- Programmabegroting

150 jecten worden solistisch uitgevoerd, bij ruimtelijke ontwikkelingen wordt geprobeerd zoveel mogelijk de ontwikkeling te laten betalen voor onderhoud en vernieuwing van de directe omgeving, tot slot worden BDU en ISV subsidies aangevraagd voor de projecten waar dit passend is. Ondanks bovengenoemde strategische aanpak is het budget voor beheer en onderhoud beperkt. Om een goed beeld te krijgen welk bedrag gemiddeld jaarlijks bekostigd moet worden, wordt naar de afgevlakte basisplanning gekeken, dit is de planning met uiterst noodzakelijke onderhoudsmaatregelen. Om de verhardingen in de periode te laten voldoen aan het minimum van de CROW richtlijnen, is volgens de afgevlakte basisplanning jaarlijks minimaal (prijspeil 2011) voor onderhoud nodig. Dit bedrag is als volgt onderverdeeld: - asfalt elementen klachten /klein onderhoud Afgevlakte basisplanning versus aanwezig budget Het totaal benodigd investeringsbudget voor 2013 op basis van de afgevlakte basisplanning is afgerond (prijspeil 2011). Het rapportage voor wegbeheer m.b.t. de periode van 2011 tot 2015 geeft aan dat dit bedrag het minimum is om te voldoen aan de ondergrens van de CROW richtlijnen. Het is echter wel te laag om structureel goed wegbeheer te doen. Het budget zal in de aankomende periode omhoog moeten vanwege areaaluitbreidingen, schades en omdat er steeds meer achterstallig onderhoud driegt te ontstaan. Per 2016 is minimaal per jaar benodigd, zonder dat daarin al areaaluitbreiding en schade herstel zijn opgenomen. Openbare Verlichting Gemeente Scherpenzeel heeft circa lichtmasten in beheer en onderhoud. Voor het beheer en onderhoud van de lichtmasten wordt jaarlijks t.b.v. algemeen onderhoud begroot en t.b.v. lichtmastvervangingen. Op dit moment zijn de jaarlijkse beheerkosten voor het bovengrondse netwerk ca en de benodigde vervangingskosten zijn ca uitgaande van een vervangingscyclus van 1x per 50 jaar. Een streefcyclus is vervangen 1x per 30 jaar, echter dit is financieel niet realistisch aangezien de kosten hiervan jaarlijks bedragen. In totaal is er daarmee ca euro jaarlijks beschikbaar en is er ca benodigd.er is dus bij een vervangingscyclus van 1 x per 50 jaar een jaarlijks tekort van Gemeente Scherpenzeel gaat in 2012 contractbesprekingen houden met de contractbeheerder.strategie is om minder servicewerkzaamheden uit te laten voeren (contro- Programmabegroting

151 lerondes en schilderwerkzaamheden) en meer vervangingswerkzaamheden. Hierdoor moet het jaarlijks tekort teruglopen tot ca De egalisatiereserve lichtmasten van de openbare verlichting bedraagt per Groen Plantsoenen Het onderhoud van de plantsoenen is voor drie jaar ( ) aanbesteed. Het beschikbare budget voor onderhoud en periodieke vervanging is vanaf 2012 verlaagd naar in totaal Hierin zijn areaaluitbreidingen en bezuinigingsmaatregelen gesaldeerd. In het winterseizoen is het groen efficiënter ingericht en zijn er groenarealen omgevormd in een goedkoper groentype of een andere terreininrichting. Hiermee zijn de jaarlijkse beheerkosten voor het plantsoen met verminderd. Voor het vervangen van afgeschreven plantsoenen is beperkt budget beschikbaar om het plantsoen op het huidige niveau te houden. Het aantal m 2 aan afgeschreven plantsoen zal jaarlijks stijgen en het beeld in de wijken kan daardoor onverzorgder ogen. In 2012 is dit op bepaalde locaties zichtbaar geworden. Toekomstige investeringen zijn nodig om de jaarlijks groter wordende achterstanden te corrigeren. Het plantsoen wordt beheerd volgens de RAW-systematiek. Referentie hierbij is de landelijke standaard voor onderhoudsniveaus voor de openbare ruimte gebundeld in de Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte van het CROW. In onderstaande tabel staat omschreven welke kwaliteitsniveaus er in 2013 gelden. Tabel kwaliteitsniveaus plantsoenen per groentype Groentype Bodembedekkende beplanting Sierheesters Bosplantsoen Hagen Rozen Vaste planten Gazon Zwerfvuil Kwaliteitsniveau Kwaliteitsniveau A Kwaliteitsniveau A Kwaliteitsniveau C Frequentie, 2 beurten per jaar Kwaliteitsniveau A Kwaliteitsniveau A Kwaliteitsniveau B Kwaliteitsniveau C Begraafplaatsen Vanaf 2012 wordt het dagelijks beheer van de begraafplaatsen uitgevoerd door de Buitendienst van de gemeente Scherpenzeel. De uitbreiding van begraafplaats Lambalgen komt op 1 januari 2013 in beheer van de gemeente Scherpenzeel. Voor het maaien van de begraafplaatsen, jaarlijkse renovaties en vervangingsinvesteringen is jaarlijks beschikbaar. Boomonderhoud De bomenstructuur van Scherpenzeel is één van de belangrijkste kernkwaliteiten van het dorp. Het bomenbestand van Scherpenzeel is relatief oud en kwetsbaar. Diverse Programmabegroting

152 lanen zitten in de aftakelingsfase zoals de Eikenlaan, Het Witte Hek en de Polsche Steeg. In deze lanen beginnen langzaam gaten te vallen. Voor structurele groeiplaatsverbeteringen is onvoldoende budget. Hierdoor zullen deze lanen eerder verdwijnen. In de bomenverordening (2010) van gemeente Scherpenzeel is de bomenstructuur vastgesteld. Deze structuur dient deze groene kernkwaliteit te waarborgen. Door periodiek onderhoud en vervanging wordt de bomenstructuur voor zeer lange tijd in stand gehouden. In het winterseizoen is het areaal aan bomen verminderd. Het budget voor het onderhoud van de bomen is met per 1 januari 2012 verminderd. Het budget voor onderhoud bomen in 2013 is Voor het vervangen van bomen en groeiplaatsverbetering is vanaf 2013 beperkt budget voorhanden om het huidige niveau te handhaven. Beheerkosten kunnen gaan toenemen doordat groeiomstandigheden verslechteren. De jaarlijkse VTA-veiligheidsinspecties zijn versoberd waarbij de risicobomen elk jaar geïnspecteerd worden op veiligheid en actuele snoeibehoefte. De overige bomen worden één keer per drie jaar geïnspecteerd. De kwaliteit van het beheer neemt eveneens af door minder frequent inspecteren. Jeugd snoei (begeleiding snoei) wordt hierdoor minder frequent uitgevoerd. Dit kan leiden tot hogere beheerkosten in de toekomst. Sportvelden De Bree Momenteel wordt er op uitvoeringsniveau goed samengewerkt met de verenigingen. Voor onderhoud van de voetbal- en hockeyvelden, lichtmasten en de beregeningsinstallatie is in totaal beschikbaar. Speelplaatsen en trapveldjes Het dagelijks beheer, veiligheidsinspecties, logboekenbeheer en periodieke onderhoudsinspecties worden uitgevoerd door de Buitendienst. In verband met de veiligheid dienen periodiek de ondergronden en het zand in de zandbakken ververst te worden. Hiervoor is het jaarlijks budget met verhoogd. In totaal is er voor materialen en vervanging van speeltoestellen beschikbaar. Hiermee kunnen de speelvoorzieningen in Scherpenzeel op acceptabel niveau worden gehouden Water Baggerplan en onderhoudsplan watergangen In 2004 is een baggerplan opgesteld. Het doel van dit baggerplan was om een inzicht te krijgen in de aard en omvang van de baggerproblematiek en inzicht in de toekomstige onderhoudskosten. Het baggerplan geeft een uitvoeringsprogramma baggercyclus weer met hieraan gekoppeld de financiële consequenties. In de afgelopen jaren ( ) zijn diverse watergangen in Scherpenzeel in drie fases gebaggerd. In is de 3e fase van het baggeren uitgevoerd. De uitvoering van het baggerplan gebeurde in samenwerking met de gemeente Woudenberg en het Waterschap.De uitvoeringskosten kwamen ten laste van de algemene reserve. In de begroting is een structureel budget beschikbaar van voor het uitvoeren van de baggercyclus. Programmabegroting

153 In 2010 is door het Waterschap een Beheer- en onderhoudsplan stedelijk water Scherpenzeel ( ) voor alle watergangen binnen de bebouwde kom van Scherpenzeel opgesteld. Dit plan geeft de huidige situatie van alle watergangen in de bebouwde kom weer en uit te voeren maatregelen / aanbevelingen. Daarnaast is in december 2010 een ecoscan uitgevoerd. De ecoscan is door het waterschap betaald, waardoor de begrote kosten niet zijn uitgegeven. Dit was een onderzoek naar de kwaliteit van het oppervlaktewater in Scherpenzeel. Hierdoor ontstaat meer duidelijkheid over de baggeropbouw. Mede op basis van deze ecoscan wordt eind 2012 door het Waterschap samen met de gemeente integrale kwaliteitsbeelden van stedelijke water voor Scherpenzeel opgesteld. Op basis van deze kwaliteitsbeelden en het onderhoudsplan zal eind 2012 met een doorloop naar medio 2013 samen met het waterschap een nieuw baggerplan (onderhoudsplan) worden opgesteld. Grondwatermeetnet De dorpskern Scherpenzeel ligt in een van nature nat gebied. Gedurende natte perioden komt op diverse plaatsen in de kern grondwateroverlast voor. De nieuwe wet (per 1 januari 2008) geeft gemeenten een zorgplicht voor het grondwater in het openbare gemeentelijke gebied. Om de gemeentelijke grondwaterzorgtaak adequaat te kunnen invullen is inzicht in de grondwatersituatie nodig; meten is weten. In het zowel Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) als Uitvoeringsplan (water) is aangegeven hoe de gemeente Scherpenzeel invulling geeft aan de zorgplicht voor grondwater in bebouwd gebied. Een van de onderzoeksmaatregelen opgenomen in het plan is het inrichten / opzetten van een grondwatermeetnet in de gemeente Scherpenzeel. In 2010 zijn er enkele peilbuizen met dataloggers geïnstalleerd in verschillende locaties binnen het stedelijke gebied van de gemeente. Op basis van het inventarisatierapport Grondwatermeetnet Vallei en Eem (2010) wordt het bestaande meetnet in 2012 verder uitgebreid tot 28 meetpunten. Het uitbreiden / verbeteren (leveren, installeren en ontsluiten van meetapparatuur) van het meetnet wordt in 2012 met een doorloop naar medio 2013 gezamenlijk met buurgemeenten via het Platform Water Vallei en Eem uitgevoerd en gereed in medio 2013 voor gebruik. In het GRP zijn de kosten voor het oprichten van dit grondwatermeetnet opgenomen. Waterstructuurplan Scherpenzeel Zuid Een waterstructuurplan voor het gehele zuidelijk gebied van Scherpenzeel wordt eind 2012 met een doorloop naar 2013 ter vaststelling aan de raad aangeboden. De kosten voor deze activiteit worden gedekt door het huidige GRP Riolering GRP Het hebben van een gemeentelijk rioleringsplan (GRP) is een wettelijke verplichting als gevolg van artikel 4.22 uit de Wet Milieubeheer. In het GRP wordt beschreven op welke wijze de gemeente moet en/of wil omgaan met de zorgplichten ten aanzien afvalwater, hemelwater en grondwater, zoals omschreven in de Waterwet (art. 3.5 en 3.6) Programmabegroting

154 In oktober 2008 is een GRP voor de periode van 2008 t/m 2013 door de Raad vastgesteld. In dit GRP zijn eveneens de maatregelen opgenomen die tijdens het opstellen van het Waterplan zijn geformuleerd. Deze waterplanmaatregelen zijn en worden momenteel, samen met het waterschap, verder geconcretiseerd en uitgevoerd. Het te beheren rioolareaal in onze gemeente bestaat globaal uit: Ca. 41 km vrijverval riolering in het stedelijk gebied Ca. 17 km persleiding voor het drukriool in het buitengebied 114 st drukrioolgemalen 14 st rioolgemalen 13 st rioolwateroverstortputten Ca st straat en trottoirkolken De gemiddelde leeftijd van het rioolstelsel is 45 jaar. De gemiddelde levensduur van een rioolbuis is 60 jaar. Gezien de leeftijd en de kwaliteit van het rioolstelsel vraagt de riolering om de nodige aandacht. Daarnaast wordt ook aandacht gegeven aan enkele grondwateroverlast locaties in onze gemeente, zoals in het waterplan is aangegeven. Samenwerking met de buurgemeenten In december 2010 zijn de gemeente Scherpenzeel, de gemeente Woudenberg en het Waterschap Vallei en Eem officieel akkoord gegaan met de samenwerking in de (afval)waterketen: Zuiveringskring Woudenberg. Het doel is door middel van samenwerking tot een (kosten)effectieve (dus kostenbesparing) en efficiënte uitvoering van onderhoud en beheerstaken van het (afval)watersysteem in de gemeentegebieden te komen. Een formele samenwerkingsovereenkomst tussen onze gemeente, gemeente Woudenberg en het Waterschap is op 24 november 2011 vastgesteld. Vervolgens is het jaarplan Meerjarenprogramma voor samenwerking op het vlak van riolering en water vastgesteld. De activiteiten zijn gebaseerd op de investeringsprojecten/ maatregelen genoemd in het huidige GRP. Een van de activiteiten van samenwerking is het opstellen van een nieuw gezamenlijk afvalwaterplan (AWP) Het AWP legt de relatie tussen de riolering en de zuivering vast, beidt gezamenlijk uitgangspunten en geeft inzicht in de mogelijkheden en voordelen van verdergaande samenwerking in de afvalwaterketen. Daarnaast heeft de gemeente Scherpenzeel in juni 2011, samen met 12 andere gemeenten in de regio en het Waterschap Vallei en Eem een formele samenwerkingsovereenkomst ondertekent om gezamenlijk een regionale database het meten en monitoren van afvalwatersystemen op te richten. Dit gezamenlijke meten en monitoren is uitgevoerd via het Platform Water Vallei en Eem. Meer doelmatigheid in het beheer en het voorkomen van onnodige exploitatiekosten en/of het delen van de investeringskosten (financieel voordeel) zijn het doel. De gezamenlijke aanpak richt zich primair op een efficiënt operationeel beheer van het afvalwatersysteem. Hiermee wordt deze taak professioneler ingevuld wat leidt tot kwaliteitsverbetering. Door deze samenwerking wordt de bestaande hoofdpost en het monitoren van het functioneren van de rioolgemalen in Scherpenzeel uitgebreid en verbeterd. De kosten voor deze werkzaamheden worden gedekt door het budget uit het GRP. Programmabegroting

155 Uitvoering het Waterplan en GRP De werkzaamheden op het gebied van water en riolering zijn onder te verdelen naar: a) beleid en onderzoeksactiviteiten b) beheer en onderhoud c) maatregelen uitvoeren. Het totaal voor de planperiode bedraagt: a) van beleid en onderzoeksactiviteiten b) van beheer, onderhoud en uitvoeringsmaatregelen Voor het jaar 2013 is het budget zoals aangegeven in het huidige GRP voor de bovengenoemde drie uitvoeringswerkzaamheden (beleid en onderzoek, onderhoud / beheer en maatregelactiviteiten) De kosten voor het uitvoeren van het GRP (beheren, onderhouden en vervangen van de riolering) worden jaarlijks, op termijn kostendekkend, middels de rioolheffing bij de burger in rekening gebracht. Het saldo van baten en lasten van product 722 Riolering wordt jaarlijks toegevoegd of onttrokken aan de reserve riolering. Voor wordt een onttrekking van geraamd. Nieuw Afvalwaterplan (AWP) Het huidige GRP geldt tot en met Een Nieuw gezamenlijk afvalwaterplan wordt eind 2012 aan de besturen van de gemeenten Scherpenzeel en Woudenberg ter vaststelling door de raad voorgesteld. De investeringsprojecten gepland voor 2013 worden opgenomen in het op te stellen nieuw AWP De kosten voor het opstellen van dit plan is gedekt door het budget voor het actualiseren van het huidige GRP Gebouwen Beheerplannen gebouwen De doelstelling van de beheerplannen is om de conditie van de gemeentelijke gebouwen te bewaken, achterstallig onderhoud te voorkomen en inzicht te hebben in de noodzakelijke instandhoudingkosten over een langere periode. De gebouwen die in het beheerplan zijn opgenomen omvatten: ambtswoning burgemeester, toren NHkerk, brandweerkazerne/gemeentewerkplaats, Buitenplaats en de Villa. In 2008 zijn de meerjarenonderhoudsplanningen geactualiseerd. Vanwege het feit dat het uitgangspunt is een zelfstandige gemeente Scherpenzeel, is het wenselijk om in 2013 de onderhoudsplannen te actualiseren.voor de onderwijsgebouwen is een afzonderlijk onderhoudsplan opgesteld. Aan de onderhoudsvoorzieningen worden in 2013 de volgende bedragen toegevoegd: - Ambtswoning burgemeester 0 - Brandweergarage/werkplaats Toren NH-kerk Buitenplaats Villa Programmabegroting

156 Voor de ambtswoning worden geen bedragen meer toegevoegd aan de onderhoudsvoorziening. Het buitenschilderwerk vormt medio 2014 een kostenpost ( 1.230), maar tot 2016 kunnen de kosten gedekt worden uit de bestaande voorziening (zonder toevoeging). Over de vraag wat we in de toekomst willen met de ambtswoning wordt nagedacht, zowel in ruimtelijke als financiële zin. Voor het onderhoud worden in de meerjarenperiode de volgende onderhoudskosten geraamd: Ambtswoning burgemeester Brandweergarage/werkplaats Toren NH-kerk Villa p.m. p.m. p.m. p.m. - Buitenplaats Totaal Deze bedragen worden rechtstreeks ten laste van de onderhoudsvoorzieningen gebracht. In 2013 vindt op basis van het onderhoudsplan een algehele renovatieplaats van de werkplaats en de brandweerkazerne. In 2014 wordt er groot onderhoud aan de buitenplaats geraamd, mogelijk dat een deel van de werkzaamheden in 2013 zal plaatsvinden (verbouwing in het kader van de RUD en vorming frontoffice plus lift). In 2016 wordt het uurwerk van de toren vervangen en vinden er schilder werkzaamheden plaats. De onderhoudskosten voor de Villa zijn op p.m. geraamd, de reden hiervoor is dat er een nieuw onderhoudsplan opgesteld wordt en dat een aantal zaken vanuit het huidige onderhoudsplan bij de ingebruikname van de villa zijn gerealiseerd. Onderwijsgebouwen Het huidige meerjarenonderhoudsplan van de onderwijsgebouwen is van 2008 en zou formeel in 2011 geactualiseerd moeten worden. Gezien de huidige ontwikkeling rond de onderwijshuisvesting (vervangende nieuwbouw voor De Bruinhorst en De Maatjes en een prima staat van onderhoud bij Dorpsbeuk en Wittenberg) is in overleg met de schoolbesturen afgesproken pas medio 2014 weer een meerjarenonderhoudsplan op te stellen. Alleen voor de Glashorst is het meerjarenonderhoudsplan geactualiseerd en dat laat t/m 2013 een forse investeringsnoodzaak zien in (achterstallig) onderhoud. Nader onderzoek moet uitwijzen of een dergelijke investering rendabel is in relatie tot de leeftijd van het gebouw. De reguliere dotaties aan de onderhoudsvoorziening zijn conform de onderhoudsplannen vooralsnog gecontinueerd. Jaarlijks wordt in totaliteit toegevoegd aan de voorziening onderhoud gebouwen basisscholen. Programmabegroting

157 Overzicht beheerplannen, planperiodes en financieringswijze Categorie Beheerplan Planperiode Jaar herziening Financiering Wegen Wegen Egalisatiereserve onderhoud wegen Openbare verlichting Voorziening lichtmasten GVVP Reserve GVVP Groen Notitie beheer 2008 Exploitatie plantsoenen Bomenbeleidsplan 2007 Exploitatie Sportcomplex De Bree Exploitatie - Voorziening sportaccommodaties De Bree Water Baggerplan /2012 Algemene Reserve Gebouwen Gebouwen Onderhoudsvoorz. Onderwijsgebouwen Onderhoudsvoorz./ Res. Ver- /nieuwbouw onderwijsgebouwen Riolering Riolering Reserve riolering Programmabegroting

158 Programmabegroting

159 4. PARAGRAAF FINANCIERING Wat is financiering? Voor alles wat de gemeente doet is geld nodig. De treasuryfunctie houdt zich bezig met het financieren van de gemeentelijke activiteiten. Hierbij kan het nodig zijn dat soms tijdelijk geld geleend moet worden. Maar anders dan de term financiering suggereert, kan het ook zo zijn dat er geld aanwezig is dat niet direct nodig is. Dit kan worden uitgezet tegen zo gunstig mogelijke rentetarieven. De ervaring leert dat rond financiële transacties (denk aan beleggingen, opties e.d.) grote risico s kunnen worden gelopen. Om die risico s te kunnen minimaliseren is er treasurybeleid. Dit beleid is verwoord in een zogenaamd treasurystatuut. Treasurystatuut Op basis van de Wet Fido 1 moet elk decentraal overheidslichaam een treasurystatuut hebben. De gemeenteraad heeft op 1 oktober 2009 een geactualiseerd treasurystatuut vastgesteld. Dit statuut vormt het beleidskader voor het uitoefenen van de treasuryfunctie. Enkele belangrijke uitgangspunten van beleid zijn: - Als beleidslijn hanteert de gemeente Scherpenzeel dat beleggingen in aandelen raakvlakken dienen te hebben met de uitoefening van de publieke taak. Beleggen in aandelen van commerciële instellingen past niet in de functie en doelstelling die een gemeentelijke organisatie heeft. - Aangesloten is bij de rolverdeling tussen raad en college. De raad stelt de kaders waarbinnen het college dient te opereren. Het college is belast met de uitvoering van het beleid en dient voldoende waarborgen te treffen dat de treasuryfunctie op een effectieve en controleerbare wijze wordt uitgeoefend. - Vooral bij het uitzetten van geld is het van belang dat tegenpartijen voldoende kredietwaardig zijn. Financiële instellingen dienen bij uitzettingen langer dan 3 maanden minimaal een AA-rating 2 te hebben. Voor korte uitzettingen (< 3 maanden) is dit een A-rating. Daarnaast is de zogenaamde landenrating van toepassing. De staat waar de financiële instelling zetelt, dient minimaal een AA-rating te hebben. Beiden criteria gelden en dienen bij uitzettingen te worden getoetst. - Middelen mogen alleen uitgezet worden bij instellingen binnen een van de lidstaten van de Europese Unie. - Minimaal éénmaal per jaar wordt een liquiditeitenprognose opgesteld en besproken in de auditcommissie. De prognose wordt ter kennisgeving aan de raad gebracht. - Binnen de diverse onderdelen van de Planning- en controlcyclus wordt de raad betrokken bij de beleidsvorming (paragraaf financiering) en vindt er rapportage plaats over voortgang en resultaten. 1 Wet Financiering Decentrale Overheden 2 Een rating is een gradatie van kredietwaardigheid, en wordt toegekend door erkende ratingbureaus zoals Moody s en Standerd & Poors. Programmabegroting

160 Beleggingen De obligatieportefeuille wordt door de gemeente zelf beheerd. BNG Vermogensbeheer fungeert hierbij als adviseur. Wij voeren vanaf 2008 een passief beleid ten aanzien van het beheer van onze portefeuille. Dit betekent dat er niet actief wordt gehandeld en dat de huidige obligaties in principe uitlopen. Om deze reden zijn de obligaties tegen nominale waarde gewaardeerd. Bij de huidige marktomstandigheden is er nog steeds sprake van een koersverlies. Dit koersverlies behoeft niet te worden afgeboekt, tenzij er sprake is van situaties waarin de hoofdsom naar verwachting niet meer wordt afgelost. In 2012 is de claim op Kauthing Bank verkocht. Hiermee vervallen de rechten van de gemeente Scherpenzeel op deze bank. De beleggingsportefeuille bestaat nu uit de volgende obligaties. Waarde beleggingsportefeuille Boekwaarde Mogelijke Koers Koerswaarde Naam Nominaal calldatum Einddatum Fortis Bank NV feb ,8% Royal Bank Scotland jul ,3% Totaal Zoals in bovenstaande tabel is te zien, hebben de obligaties in Fortis en RBS een calldatum. Dat betekent dat vanaf die datum het recht (maar niet de plicht) bestaat om de obligatie af te lossen. De verwachting is dat in beide gevallen daarvan gebruik zal worden gemaakt. Ten eerste telt de obligatie na de calldatum niet meer (volledig) mee in de solvabiliteitsnorm die de bank heeft. Ten tweede is na de calldatum een hogere rentevergoeding verschuldigd. Beide elementen maken het aantrekkelijker de lopende obligatie om af te lossen en een nieuwe obligatie uit te geven. Wanneer beide obligaties op deze manier vroegtijdig worden afgelost, heef dat uiteraard een positieve invloed op het liquiditeitensaldo. In- en externe ontwikkelingen/rentevisie Externe invloeden - rentevisie Factoren van buiten en van binnen zijn van invloed op de treasuryfunctie. Bij invloeden van buiten gaat het vooral om de rentestand. Iets waar men als gemeente geen invloed op heeft. De financiële crisis heeft een politiek karakter gekregen. De schulden van de landen binnen de Europese Unie liepen op en het herstel van de economie liet op zich wachten. Sommige landen hebben nauwelijks meer toegang tot de kapitaalmarkt en openlijk werd gediscussieerd over de eenheid van de unie. Is het mogelijk dat een land de eurozone verlaat? Tot op heden is de monetaire unie intact gebleven en zoeken rege- Programmabegroting

161 ringsleiders naar een vorm van stabilisatie en toezicht. Wat worden de instrumenten van de Europese centrale bank? Hoe groot wordt het noodfonds en wie beslist over de inzet daarvan? Daarbij moet vrijwel ieder land moet bezuinigen en structurele hervormingen doorvoeren om aan de begrotingsnormen te kunnen voldoen. Intussen houdt de consument de hand op de knip, mede gestimuleerd door adviezen van De Nederlandse Bank. Bedrijven komen moeilijker aan kredieten omdat de banken strenge eisen stellen en hun solvabiliteitspositie proberen te versterken. De rijksoverheid wil het begrotingstekort terug te brengen door uitgaven te verminderen en lastenverzwaringen door te voeren. Economische groei is onder deze condities vrijwel onmogelijk. De ECB heeft haar officiële rente 1 vanaf mei 2009 op een historisch laag niveau van 1% gehouden, zodat banken gemakkelijk aan liquiditeiten kunnen komen.na een aanvankelijke beperkte stijging begin 2011, volgde later weer een daling. In juli 2012 werd een verdere een verlaging naar 0,75% doorgevoerd. Het gevolg van de huidige politieke en economische situatie betekent dat zowel de inflatie en de rente de laag is. Van belang is natuurlijk ook de verwachting voor de komende tijd.veranderingen worden op dit moment nog niet gesignaleerd. Hieronder is het verloop van de korte en de lange rente weergegeven op basis van de prognoses van de ING 2. Vanaf medio 2012zijn dit uiteraard geraamde percentages.de vorig jaar verwachte rentestijging lijkt uit te blijven, zodat er ook voor de langere termijn sprake zal zijn van lage rente en lage inflatie. 1 De ECB-rente (ook wel refirente genoemd) is het tarief dat banken moeten betalen wanneer ze geld van de ECB lenen. Banken maken gebruik van deze regeling op momenten van liquiditeitskrapte. 2 ING Monthly Economic Update, juni Programmabegroting

162 De huidige rentesituatie is niet erg gunstig voor de rente- en beleggingsopbrengsten. De renteopbrengsten voor korte uitzettingen blijven laag. Daarnaast kennen onze obligaties een zogenaamde floating rate. Dit betekent dat de couponuitkeringen meebewegen met de renteontwikkeling. In tijden bij een stijgende rente levert dit substantieel meer rendement op, in tijden met dalende rente doet zich het omgekeerde effect voor. De andere kant van de medaille is echter dat het aantrekken van middelen relatief goedkoop is. Gezien de liquiditeitsbehoefte de komende jaren kan dit ook een positief effect hebben. Interne invloeden liquiditeitenprognose Bij interne invloeden gaat het om zaken die invloed hebben op de behoefte aan geldmiddelen, op korte en lange termijn. Hierbij kan het gaan om bijvoorbeeld nieuwe beleidsvoornemens of grote vervangingsinvesteringen. Er is sinds de twee helft van 2010 een substantiële behoefte aan financiële middelen. Voor de komende jaren zullen er met name forse bedragen nodig zijn voor met name riolering (op basis van het GRP) en de voorgenomen investeringen in onderwijshuisvesting. Er is een aantal variabelen dat een rol speelt bij de daadwerkelijke liquiditeitsbehoefte. In de eerste plaats is de fasering van investeringen van belang. Indien langlopende financiering wordt aantrokken voor nog uit te voeren investeringswerken, houdt dit een risico in zich. Wanneer de projecten of niet worden uitgevoerd, of later worden gerealiseerd, betaalt de gemeente onnodige rentekosten. Daarnaast is er sprake van de mogelijke tussentijdse aflossing van de lopende obligaties (de zogenaamde calldatum, zie ook het onderdeel Beleggingen). Tenslotte kan worden gedacht aan positieve kasstromen wanneer de verkopen van Plan Zuid gaan starten. In onderstaande grafiek is in beeld gebracht wat de liquiditeitsbehoefte is als beide obligaties vroegtijdig worden afgelost op de calldatum. In de grafiek is nog geen rekening gehouden met de verkoopopbrengst van de vordering op Kaupthing Bank. De conclusie is dat er dan een tijdelijke liquiditeitsbehoefte in 2012 is tot maximaal 2 miljoen. Dit is voor een groot deel afhankelijk van investeringen in riolering. Wanneer in 2013 de vervroegde aflossing van de obligatie plaatsvindt, ontstaat er een nieuw liquiditeitstekort wanneer de investeringen in onderwijshuisvesting starten. Programmabegroting