BIEO Begroting in één oogopslag

Transcriptie

1 BIEO 2017 Begroting in één oogopslag

2 INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling van de begroting in de loop der jaren. Tenzij anders aangegeven is de informatie voor het jaar 2015 gebaseerd op de werkelijke gegevens en voor de jaren 2016 en verder gaat het om ramingen. Behandelschema begroting 2017: De begroting 2017 van de gemeente Wierden wordt als raadsvoorstel eerst voorbereid in een gecombineerde informatieronde: * informatieronde Bestuur, Financiën en Maatschappelijke Ontwikkeling en Grondgebied op dinsdag 25 oktober Behandeling in de gemeenteraad zal plaatsvinden op dinsdag 8 november De informatierondes en de vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar. Colofon Dit is een uitgave van de Gemeente Wierden Plantsoenlaan EC Wierden telefoon: gemeente@wierden.nl website: Oktober

3 KERNGEGEVENS SOCIALE EN FYSIEKE STRUCTUUR Raming per 1 januari 2017 eenheid Inwoners personen b Gemidddelde huishoudensgrootte in personen per 1 januari ,40 2,20 Oppervlakte land + water 2,00 Wierden Overijssel Nederland hectare Bebouwing aantal wooneenheden (totaal aantal woningen, inclusief recreatiewoningen en bijzondere woongebouwen) aantal b Benieuwd naar meer gegevens over de gemeente Wierden? Zie onze website en zoek bijvoorbeeld op "Wierden in cijfers" 3

4 PROGRAMMA'S GEMEENTE WIERDEN Totaal lasten en baten per programma begroting Lasten per programma (x 1.000,-) 2017-B Veiligheid Leefomgeving Economie en toerisme Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Sport, cultuur en onderwijs Zorg, welzijn en inkomen Bestuur en organisatie Algemene dekkingsmiddelen 64 Overhead enz Totaal lasten voor mutaties in reserves Bedragen x 1.000,- begroting Baten per programma (x 1.000,-) 2017-B Veiligheid -3 Leefomgeving Economie en toerisme Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Sport, cultuur en onderwijs -368 Zorg, welzijn en inkomen Bestuur en organisatie Algemene dekkingsmiddelen Overhead enz - Totaal baten voor mutaties in reserves Bedragen x 1.000,- begroting Totalen 2017-B Totaal resultaat voor mutaties in reserves 897 Storting in reserve 913 Onttrekking aan reserve Totaal saldo mutaties in reserve -915 Totaal resultaat na mutaties in reserves -18 Bedragen x 1.000,- 4

5 DE UITGAVEN NADER BEZIEN Onderverdeling in: - Salarissen/ sociale lasten - Rente en afschrijvingen overige uitgaven 1% salarissen 25% - Goederen en diensten, w.o. aankoop materialen, onderhoudsuitgaven (bv gebouwen, riool, en groen), energie en brandstof - Overdrachten, w.o. subsidies, bijdrage aan Veiligheidsregio, vervoersvoorzieningen, bijstand, WMO, Jeugd en huishoudelijke hulp overdrachten 48% rente en afschrijving 7% goederen en diensten 19% - Overige uitgaven, w.o. stelpost loon- en prijscompensatie en de post onvoorzien DE INKOMSTEN NADER BEZIEN Onderverdeling in: - Goederen en diensten, w.o. leges (bv. burgerzaken en omgevingsvergunning) bijdrage derden, begrafenisrechten, afvalstoffenheffing - Belastingopbrengsten overige inkomsten 5% goederen en diensten 10% belasting opbrengsten 15% - Overdrachten,w.o. rioolheffing, specifieke rijksuitkeringen (bijstand) - Algemene uitkering Gemeentefonds - Overige inkomsten, w.o. dividend, rente-ontvangsten en bespaarde rente algemene uitkering 60% overdrachten 10% Risico's in de uitgaven/ inkomsten: Risicocategoriën en risicogebieden zijn in onze organisatie benoemd en dragen bij tot een groter risicobewustzijn. De meest actieve risico's hebben betrekking op: - Grondbedrijf; - WSW; - Bedrijventerreinvisie Provincie - Rijksbudget bijstand; - Decentralisaties; - Macro-economische ontwikkelingen; - Onderhoud kapitaalgoederen, groen en wegen; - Gemeentefonds. - Leges omgevingsvergunningen - De Passie - Informatiebeveiliging In paragraaf A Weerstandsvermogen en Risicobeheersing in de programmabegroting is aanvullende informatie over deze risico's te vinden. 5

6 HET WEERSTANDSVERMOGEN Het weerstandsvermogen kan worden omschreven als het vermogen van de gemeente Wierden om financiële risico's/ tegenvallers op te kunnen vangen. Dit vermogen bestaat uit de weerstandscapaciteit en de risico's waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen. Het weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de begroting is. Dit weerstandsvermogen kan tot uitdrukking worden gebracht door de weerstandscapaciteit af te zetten tegen de benodigde weerstandscapaciteit (= prognose op risico's voor activiteiten). Op basis van de begroting 2017 is de ratio van het weerstandsvermogen 1,2. Berekening ratio: beschikbare weerstandscapaciteit = = 1,2 benodigde weerstandscapaciteit Deze ratio kan als volgt worden gewaardeerd: ratio beoordeling < 0,6 ruim onvoldoende 0,6-0,8 onvoldoende 0,8-1,0 matig 1,0-1,4 voldoende Wierden 1,4-2,0 ruim voldoende > 2,0 uitstekend De weerstandscapaciteit bestaat uit de incidentele en structurele weerstandscapaciteit: Incidentele weerstandscapaciteit Vrij aanwendbaar deel algemene reserve Bestemmingsreserves Stille reserves Reserve Grondbedrijf Onvoorzien incidenteel Totaal Structurele weerstandscapaciteit Onvoorzien structureel Begrotingsruimte Onbenutte belastingcapaciteit Kostenreductie - Totaal In paragraaf A Weerstandsvermogen en Risicobeheersing uit de programmabegroting is aanvullende informatie over het weerstandsvermogen te vinden. Rekeningresultaten van de afgelopen jaren (algemene dienst) Ook de rekeningresultaten van de afgelopen jaren geven een indicatie in hoeverre mogelijke tegenvallers kunnen worden opgevangen. rekeningresultaten incl. grondexploitatie excl. grondexploitatie Batig saldo Nadelig saldo Batig saldo Nadelig saldo *) *) waarvan in de reserve Sociaal domein 6

7 ONTWIKKELING GEMEENTELIJKE WOONLASTEN Ontwikkeling tarieven Tarieven van belastingen, heffingen en rechten (incl. voorgestelde wijzigingen) Onroerende zaakbelastingen (% van de WOZ-waarde) gebruiker: - niet-woningen 0,0889% 0,0897% eigenaar: - woningen 0,1144% 0,1154% - niet-woningen 0,1111% 0,1121% Afvalstoffenheffing vaste heffing: 60,60 73,80 varaibele heffing: - grijze container: 60 liter 31,80 31, liter 74,40 74, liter 127,20 127,20 - groene container: 25 liter 13,80 12, liter 54,00 47,40 Rioolheffing per perceel 250,80 255,00 Bij de berekening van de woonlasten 2017 is nog geen rekening gehouden met de nieuwe hertaxatie per 1 januari De tarieven voor de OZB zullen evenredig aan de waardestijging of - daling worden aangepast, om zo de begrote opbrengsten te halen. In paragraaf G Lokale Heffingen in de programmabegroting is aanvullende informatie over de belastingen en heffingen te vinden. Vergelijking belastingdruk met omliggende gemeentes Het CBS heeft de gemiddelde woningwaar voor 2016 van een "standaardwoning" bepaald op Naast de OZB is rekening gehouden met de afvalstoffenheffing (meer persoons huishouding) en rioolheffing. Bron: woonlastentool van de COELO. Grafische weergave belastingdruk (voor het jaar 2016)

8 GEMEENTELIJKE WOONLASTEN PER HUISHOUDEN Woonlastenbepalende belastingen en rechten 2017 belasting/ rechten eigenaar gebruiker Onroerende-zaakbelastingen 269 (uitgaande van gemiddelde woningwaarde Wierden per ter hoogte van ,-) Rioolheffing 255 Afvalstoffenheffing 248 (o.b.v. 140 liter voor groente-, fruit- en tuinafval én 240 liter voor de overige huishoudelijke afvalstoffen) Totaal Totaal te betalen door gebruiker die tevens eigenaar is: 772 Uitgangspunten bij berekening van de woonlasten: Gemiddelde woningwaarde gemeente Wierden volgens CBS, gebruiker is tevens eigenaar, 140 liter groene container, 240 liter grijze container. Ontwikkeling woonlasten per huishouden B Afvalstoffenheffing Rioolheffing OZB-woning Noot: De gemiddelde woning waarde bedraagt in Wierden ca voor 2016 en wijkt daarmee af van de gemiddelde woningwaarde van die door het CBS is bepaald voor De weergegeven gemeentelijke woonlasten wijken hierdoor af van de grafische weergave belastingdruk in Twentse gemeenten op de vorige bladzijde. 8

9 RESERVES EN VOORZIENINGEN Reserves en voorzieningen Het totaal aan reserves en voorzieningen bedraagt per 1 januari 2017 ongeveer 22,0 miljoen. 1. Algemene reserves De totale algemene reserve bedragen ongeveer 7,1 miljoen. Van de algemene reserve is slechts een gedeelte vrij besteedbaar, namelijk 2,2 miljoen. In de begroting 2017 en meerjarenbegroting staan actiepunten aangegeven, die het inzetten van de 2,2 miljoen nagenoeg geheel noodzakeliijk maken. 2. Reserves grondexploitatie Deze reserve bedraagt 1,1 miljoen en wordt in 2017 aangevuld met (incl. rente) om de minimale omvang, die als weerstandsvermogen grondexploitatie nodig is, te bereiken ( ). 3. Financieel technische reserves Deze reserves worden structureel ingezet ter dekking van de jaarlijkse uitgaven en zijn dan ook niet vrij besteedbaar. Aan financieel technische reserves is 3,7 miljoen beschikbaar. 4. Overige bestemmingsreserves Het totaal aan bestemmingsreserves bedraagt ongeveer 2,2 miljoen. De bestemmingsreserves hebben, zoals de naam het al zegt, een bepaalde bestemming en zijn dus niet direct vrij te besteden zonder de bestemming ervan te wijzigen. 5. Voorzieningen Het totaal aan voorzieningen bedraagt ongeveer 7,9 miljoen. De voorzieningen kenmerken zich doordat deze onderbouwd dienen te zijn door een meerjarig plan plan. Het vrij beschikken zonder gevolgen voor het onderliggende meerjarenplan is daarom niet mogelijk. Reserves en voorzieningen per 1 januari 2017 (bedragen x 1.000,-) Algemene reserves (1+2) Bestemmingsreserves (3+4) Totaal reserves Totaal voorzieningen (5) Totaal reserves en voorzieningen Ontwikkeling reserves en voorzieningen x 1.000, Voorzieningen Bestemmingsreserves Algemene reserves B Noot voorzieningen: stijging in 2016 komt doordat de reserve riolering naar de voorzieningen is gegaan. In paragraaf C Financiering in de programmabegroting is aanvullende informatie over over de financieringsbehoefte en de rol van de reserves en voorzieningen te vinden. 9