BIEO Begroting in één oogopslag

Transcriptie

1 BIEO 2016 Begroting in één oogopslag

2 INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2016 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2016 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling van de begroting in de loop der jaren. Tenzijn anders aangegeven is de informatie voor het jaar 2014 gebaseerd op de werkelijke gegevens en voor de jaren 2015 en verder gaat het om ramingen. Behandelschema begroting 2016: De begroting 2016 van de gemeente Wierden wordt als raadsvoorstel eerst voorbereid in een gecombineerde informatieronde: * informatieronde Bestuur, Financiën en Maatschappelijke Ontwikkeling en Grondgebied op dinsdag 27 oktober Behandeling in de gemeenteraad zal plaatsvinden op dinsdag 10 november De informatierondes en de vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar. Colofon Dit is een uitgave van de Gemeente Wierden Plantsoenlaan EC Wierden telefoon: gemeente@wierden.nl website: Oktober

3 KERNGEGEVENS SOCIALE EN FYSIEKE STRUCTUUR Raming per 1 januari 2016 Inwoners Aantal tewerkgestelden in sociale werkgemeenschappen (W.S.W.) Sociale zaken WWB/ IOAW/ IOAZ (periodieke bijstand) personen 92 fte 209 personen WMO: - aantal aanvragen vervoer 160 aantal - aantal aanvragen rolstoelen 90 aantal - aantal aanvragen woningaanpassingen 150 aantal Oppervlakte land + water Bebouwing aantal wooneenheden (totaal aantal woningen, inclusief recreatiewoningen en bijzondere woongebouwen) hectare aantal Wegen - verharde wegen, straten en fietspaden 186 hectare - semiverharde en zandwegen 28 hectare - recreatieve fietspaden 7 hectare - wegkantverbetering (grasbetontegels) 11 hectare Totaal areaal 233 hectare Openbaar groen - m2 groenonderhoud binnen bb-kom 110 hectare - m2 groenonderhoud buiten bb-kom 21 hectare Aantal aansluitingen huisvuil - aantal ophaaladressen riolering - aantal aansluitingen (excl. leegstand) Bestuur en personeel gemeenteraad burgemeester wethouder algemene dienst (o.a. GG, MO, Bedrijfsvoering, exclusief griffie) aantal aantal 19 personen 1,0 fte 2,8 fte 158,6 fte Benieuwd naar meer gegevens over de gemeente Wierden? Zie onze website en zoek bijvoorbeeld op "Wierden in cijfers" 3

4 INWONERS & WONINGEN Ontwikkeling van het aantal inwoners van Wierden b Ontwikkeling van het aantal wooneenheden*1 van Wierden b *1: Een gebouw dat blijvend is bestemd voor permanente bewoning door een particulier huishouden. Gemidddelde huishoudensgrootte per 1 januari ,60 gem. huishoudensgrootte 2,40 2,20 2,00 Wierden Overijssel Nederland bron: CBS 4

5 PROGRAMMA'S GEMEENTE WIERDEN Totaal lasten en baten per programma Programma S Bedrag 2016-B 2017-B 2018-B 2019-B Veiligheid Lasten Baten resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal programma na mutaties in reserves Leefomgeving Lasten Baten resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal programma na mutaties in reserves Economie en toerisme Lasten Baten resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal programma na mutaties in reserves Ruimtelijke ordening en volkshuisve Lasten Baten resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal programma na mutaties in reserves Sport, cultuur en onderwijs Lasten Baten resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal programma na mutaties in reserves Zorg, welzijn en inkomen Lasten Baten resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal programma na mutaties in reserves Bestuur en organisatie Lasten Baten resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal programma na mutaties in reserves Algemene dekkingsmiddelen Lasten Baten Onvoorzien resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal programma na mutaties in reserves Eindtotaal (plus is nadelig, min is voordelig) Totaal lasten en baten S Bedrag 2016-B 2017-B 2018-B 2019-B Lasten Baten Onvoorzien resultaat voor mutaties in reserves Storting in reserve Onttrekking aan reserve saldo mutaties in reserves Totaal resultaat na mutaties in reser In de programmabegroting en de nota van aanbieding is meer informatie over de programma's en de onderliggende cijfers te vinden. 5

6 DE UITGAVEN EN INKOMSTEN NADER BEZIEN De ontwikkeling van de uitgavenstroom (in miljoenen) Categorie 2013-B 2014-B 2015-B 2016-B - salarissen/ sociale lasten 10,0 10,1 9,8 10,2 - rente en afschrijvingen 3,4 3,3 3,4 3,4 - goederen en diensten: * energie 0,4 0,4 0,4 0,4 * overige 6,7 6,3 13,1 7,4 - overdrachten, w.o. subsidies 16,4 16,6 15,7 20,6 - overige uitgaven 1,9 2,7 0,4 0,5 TOTAAL 38,8 39,4 42,8 42,5 De ontwikkeling van de inkomstenstroom (in miljoenen) Categorie 2013-B 2014-B 2015-B 2016-B - Goederen en diensten 3,7 3,0 2,6 6,5 - Overdrachten * belastingopbrengsten 7,4 7,4 7,6 4,3 * overige overdrachten, m.n. Rijk en provincie 6,3 6,3 3,1 3,3 * overige overdrachten, alg. uitkering 17,8 18,7 25,9 25,7 - Overige inkomsten 3,6 3,6 3,1 2,9 TOTAAL 38,8 39,0 42,3 42,7 Risico's in de uitgaven/ inkomsten: Risicocategoriën en risicogebieden zijn in onze organisatie benoemd en dragen bij tot een groter risicobewustzijn. De meest actieve risico's hebben betrekking op: - Grondbedrijf; - WSW; - Decentralisaties; - Rijksbudget bijstand; - Onderhoud kapitaalgoederen, groen en wegen; - Macro-economische ontwikkelingen; - Bouwleges - Gemeentefonds. In paragraaf A Weerstandsvermogen en Risicobeheersing in de programmabegroting is aanvullende informatie over deze risico's te vinden. 6

7 HET WEERSTANDSVERMOGEN Het weerstandsvermogen kan worden omschreven als het vermogen van de gemeente Wierden om financiële risico's/ tegenvallers op te kunnen vangen. Dit vermogen bestaat uit de weerstandscapaciteit en de risico's waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen. Het weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de begroting is. Dit weerstandsvermogen kan tot uitdrukking worden gebracht door de weerstandscapaciteit af te zetten tegen de benodigde weerstandscapaciteit (= prognose op risico's voor activiteiten). Op basis van de begroting 2016 is de ratio van het weerstandsvermogen 1,3. Berekening ratio: beschikbare weerstandscapaciteit = = 1,28 benodigde weerstandscapaciteit Deze ratio kan als volgt worden gewaardeerd: ratio beoordeling < 0,6 ruim onvoldoende 0,6-0,8 onvoldoende 0,8-1,0 matig 1,0-1,4 voldoende Wierden 1,4-2,0 ruim voldoende > 2,0 uitstekend De weerstandscapaciteit bestaat uit de incidentele en structurele weerstandscapaciteit: Incidentele weerstandscapaciteit Vrij aanwendbaar deel algemene reserve Bestemmingsreserves Stille reserves Reserve Grondbedrijf Onvoorzien incidenteel Totaal Structurele weerstandscapaciteit Onvoorzien structureel Begrotingsruimte Onbenutte belastingcapaciteit Kostenreductie - Totaal In paragraaf A Weerstandsvermogen en Risicobeheersing uit de programmabegroting is aanvullende informatie over het weerstandsvermogen te vinden. Rekeningresultaten van de afgelopen jaren (algemene dienst) Ook de rekeningresultaten van de afgelopen jaren geven een indicatie in hoeverre mogelijke tegenvallers kunnen worden opgevangen. rekeningresultaten inclusief grondexploitatie exclusief grondexploitatie Batig saldo Nadelig saldo Batig saldo Nadelig saldo

8 ONTWIKKELING GEMEENTELIJKE WOONLASTEN Ontwikkeling tarieven Tarieven van belastingen, heffingen en rechten (incl. voorgestelde wijzigingen) Onroerende zaakbelastingen (% van de WOZ-waarde) gebruiker: - niet-woningen 0,0838% 0,0889% eigenaar: - woningen 0,1077% 0,1144% - niet-woningen 0,1045% 0,1111% Afvalstoffenheffing vaste heffing: 70,20 60,60 varaibele heffing: - grijze container: 60 liter 34,20 31, liter 80,40 74, liter 138,00 127,20 - groene container: 25 liter 13,20 13, liter 51,60 54,00 Rioolheffing per perceel 247,20 250,80 Bij de berekening van de woonlasten 2016 is nog geen rekening gehouden met de nieuwe hertaxatie per 1 januari De tarieven voor de OZB zullen evenredig aan de waardestijging of - daling worden aangepast, om zo de begrote opbrengsten te halen. In paragraaf G Lokale Heffingen in de programmabegroting is aanvullende informatie over de belastingen en heffingen te vinden. Vergelijking belastingdruk met omliggende gemeentes De provincie Overijssel heeft het belastingniveau van de Overijsselse gemeenten in 2014 berekend voor de OZB, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing (zie Belastinguitgave 2014). Bij deze berekening wordt uitgegaan van de gemiddelde woningwaarde per gemeente volgens het CBS. Momenteel zijn er geen actuelere gegevens beschikbaar. Grafische weergave belastingdruk (voor het jaar 2014)

9 GEMEENTELIJKE WOONLASTEN PER HUISHOUDEN Woonlastenbepalende belastingen en rechten (ná voorgestelde wijzigingen in 2016) belasting/ rechten eigenaar gebruiker Onroerende-zaakbelastingen 269 (uitgaande van gemiddelde woningwaarde Wierden per ter hoogte van ,-) Rioolheffing 251 Afvalstoffenheffing 242 (o.b.v. 140 liter voor groente-, fruit- en tuinafval én 240 liter voor de overige huishoudelijke afvalstoffen) Totaal Totaal te betalen door gebruiker die tevens eigenaar is: 761 Uitgangspunten bij berekening van de woonlasten: Gemiddelde woningwaarde gemeente Wierden volgens CBS, gebruiker is tevens eigenaar, 140 liter groene container, 240 liter grijze container. Ontwikkeling woonlasten per huishouden B Afvalstoffenheffing Rioolheffing OZB-woning 9

10 RESERVES EN VOORZIENINGEN Reserves en voorzieningen Het totaal aan reserves en voorzieningen bedraagt per 1 januari 2016 ongeveer 22,0 miljoen. 1. Algemene reserves De totale algemene reserve bedragen ongeveer 7,7 miljoen. Van de algemene reserve is slechts een gedeelte vrij besteedbaar, namelijk 1,7 miljoen. In de begroting 2016 en meerjarenbegroting staan actiepunten aangegeven, die het inzetten van de 1,7 miljoen nagenoeg geheel noodzakeliijk maken. 2. Reserves grondexploitatie Deze reserve bedraagt 0,45 miljoen en wordt in 2016 aangevuld met 1,71 miljoen om de minimale omvang, die als weerstandsvermogen grondexploitatie nodig is, te bereiken ( ,-). 3. Financieel technische reserves Deze reserves worden structureel ingezet ter dekking van de jaarlijkse uitgaven en zijn dan ook niet vrijbesteeddbaar. Aan financieel technische reserves is 3,9 miljoen bechikbaar 4. Overige bestemmingsreserves Het totaal aan bestemmingsreserves bedraagt ongeveer 1,5 miljoen. De bestemmingsreserves hebben, zoals de naam het al zegt, een bepaalde bestemming en zijn dus niet direct vrij te besteden zonder de bestemming ervan te wijzigen. 5. Voorzieningen Het totaal aan voorzieningen bedraagt ongeveer 8,8 miljoen. De voorzieningen kenmerken zich doordat deze onderbouwd dienen te zijn door een meerjarig plan Het vrij beschikken zonder gevolgen voor het onderliggende meerjarenplan is daarom niet mogelijk. Reserves en voorzieningen per 1 januari 2016 (bedragen x 1.000,-) Algemene reserves (1+2) Bestemmingsreserves (3+4) Totaal reserves Totaal voorzieningen (5) Totaal reserves en voorzieningen Ontwikkeling reserves en voorzieningen x 1.000, Voorzieningen Bestemmingsreserves Algemene reserves B 2016-B Noot voorzieningen: stijging in 2016 komt doordat de reserve riolering naar de voorzieningen gaat. In paragraaf C Financiering in de programmabegroting is aanvullende informatie over de financieringsbehoefte en de rol van de reserves en voorzieningen te vinden. 10