Basisbegrippen van de eindige elementen methode

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Basisbegrippen van de eindige elementen methode"

Transcriptie

1 Bassbgrppn van d ndg mntn mthod Dmtr Dbruyn Ondrzoksgrop machn- n prototypbouw Hoofdstuk IV wdmnsona probmn mt andr vakspannngsmntn IV.1 Lnar rchthokn IV. Lnar rchthok n natuurk coördnatn IV.3 Isoparamtrsch nar vrhokn IV. Hogr ord vrhokn IV.5 Lnar drhokn mt opprvaktcoördnatn IV.6 Hogr ord soparamtrsch drhokn IV.7 Combnat van vrschnd mnttyps IV.8 Utgwrkt voorbd 1

2 IV.1 Lnar rchthokn Lnar vrhok vs. drhok Lnar drhokn Pro: nvoudg t vrmazn Contra: rk n spannng constant, probmn b utmddn Lnar vrhokn Pro: rk n spannng nt angr constant (war vroop kan dus btr gvogd wordn), ust mntn pr knoop (nvoudgr t ntrprtrn, mndr probmn mt utmddn) Contra: kan nt a structurn vrmazn

3 Intrpoatfuncts y k u = α 1 + α x + α 3 y + α xy v = α 5 + α 6 x + α 7 y + α 8 xy b (, ) x dkt t α 1 α α 3 u x y xy = v 1 α. 1 x y xy α 5 α 6 α 7 α 8 { u } = { χ }. { α } Opossn naar d knopn { a } { C } { } =. α { α } { 1 = C }. { a } Dus: { u } { } { C 1 = χ. }. { a } u = v x1 x x x x { N N N k N } a a. a k a 8x1 of { u } = { N }. { a } x1 x8 8x1 1 mt { N } = N ( x, y). 1 x n N ( x, y ) = y b 3

4 Rkkn { ε } { S } { u } =. ε ε γ x y xy x u =. y v y x α + α. y = α 7 + α 8 x α + α + α x + α y ε x var rt nar n d y rchtng s cons tan t n d x rchtng Spannngn { ε } = { S }. { u } = { S }. { N }. { a } = { B }. { a } 3x1 3x x1 3x x8 8x1 3x8 8x1 { } = { k } mt B B B B B { σ } { D } { ε } =. = hrn s E 1 ν { B } N y 1 x b N x 1 = = y b b N N x 1 y 1 y x b b b 1 ν ε ν 1. ε 1 ν γ x y xy

5 Prncp van vrtu arbd { δ } { } + { δ } { } a. q t u. b. ds S { δ } { } { δ ε } { σ } + u. t. dr = t.. ds R { δ a }. { q } = { δ a }. t. { B }. { D }. { B }. ds. { a } S S t { N }. { b }. ds { N }. { t } dr S { K } = t. { B }. { D }. { B }. ds S { } = { } { } { } { } f t N. b. ds N. t. dr S R R { q } = { K }. { a } + { f } Intrprtat { q } = { K }. { a } + { f } B B { K } = t.. { D}.{ B B B B } ds B k. S k B x1 1x1 x1 {K } bvat kwadratsch functs van x n y K t B =.. D. B. ds S y 1 x 1 x3 3x3 3x { B } b b b = x 1 y 1 b b b { } { } { } { } 5

6 IV. Lnar rchthok n natuurk coördnatn y Intrpoatfuncts b/ y c N m ξ = -1 x c c η / ξ k b η = 1 ξ = 1 η = - 1 x dx dξ = / x m. a. w. ξ = / dy dη = b / ma.. w. 1 ( ξ, η) = ( + ξm. ξ)( + ηm. η) 1 1 mt ξ, η d coordnaat && van ξ n η ( m m) η= y yc b/ x c 6

7 { ε } = { S }. { N }. { a } = { B }. { a } η 1 1 η η + 1 η 1 ξ 1 ξ 1 ξ+ 1 1 ξ B = ξ 1 η 1 ξ 1 1 η ξ + 1 η ξ η 1 { } { K } = E η 1 1 t + ν ξ 1. 1 ν S ds - {K} bvat kwadratsch functs van x n y - mntn van {K} zn anaytsch brknbaar IV.3 Isoparamtrsch nar vrhokn 7

8 ransformat V, v Vk, vk U, u k U k, u k (-1,1) η k (1,1) V, v ξ V, v (-1, -1) (1, -1) U, u y U, u u N m x v u u N N Nk N v = v N N N N u k k v k u v ( ξ, η) = ( + ξ m. ξ) ( + ηm. η) { u } = { N }. { a } Vormfuncts u = N. u + N. u + Nk. uk + N. u v = N. v + N. v + Nk. vk + N. v Vormfuncts ( ξ η) ( ξ η) k ( ξ η) k ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) k ( ξ η) k ( ξ η) x = N,. x + N,. x + N,. x + N,. x y = N,. y + N,. y + N,. y + N,. y Indn ntrpoatfuncts = vormfuncts dan soparamtrsch mntn 8

9 Vrtu arbd van d nwndg spannngn { δε } { σ } t... ds S Rfrrt naar d oorspronkk vorm! { ε } ε = ε γ x y xy = { ε } (, ) u x y x v ( x, y) = y u x y y (, ) v ( x, y) + x Wskundg ntrmzzo as f ( x, y) n x ( ξ, η) y( ξ, η) dan f f f x f y =. +. x y f x f y =. +. x y f x = f x y f f x x. = { J}. y f f y y mt { J} J J = J J

10 Invrs opossn naar f x n f y vrt: f x = f y { J} 1 f ξ. f η = 1 J J 1. dt. J J { J} 1 11 f ξ f η opassng op d rk u x = u dt y { J} u J J ξ.. J 1 J11 u η 1 1 v x = v dt y { J} v J J ξ.. J 1 J11 v η 1 1 { ε } x u =. y v y x 1 = dt { J} ξ η.. { u } ξ η 3x x x1 J J1 J 1 J11 J 1 J11 J J1 1

11 hrn s { u } = { N }. { a } D partë afgdn van N wordn utgrknd: ξ η N N Nk N. N N Nk N ξ η Manu brknbaar N N N k N N N N k N = N N N k N N N N k N Evnzo d mntn van {J}, bv.: ( k. k +. ) x N x N x N x N x J = = 11 = 1 vooropg bsut: ( 1 η). ( 1). x + ( 1 η). x + ( 1+ η) xk + ( 1+ η) ( 1)... x J J 1 1 η { B } = J1 J11.. dt { J} J J J J η 3x8 3x x x8 Lnar! { N } brknbaar 11

12 D strktmatrx vrvormngsnrg door vrtu vrpaatsngn: { δ ε } { } { ε } t.. D.. ds S { δ } { } { } { } { } = t. a. B. D. B. a. ds S vrvormngsnrg = fyssch groothd, m.a.w. ( ) { } ds x, y = dx. dy = dt J. dξ. dη vrtu arbd: { r} = { K }. { a } + { f } { } = { } { } { } { } K t B. D. B. dt J. dξ. dη 1 1 Nt mr anaytsch brknbaar IV. Hogr ord vrhokn 1

13 Agmn Lnar vrhokn Vrvormngn zn bprkt ovrnkomstg nar N Nauwkurgr brknng: knr mntn mr sop mntn = hogr ord N Esn aan hogr ord N compt vtrmn zo hoog mogk ord zo wng mogk onbkndn Symmtr (x n y) 1 ord x y ord 1 x xy y ord x 3 x y xy y 3 ord3 x x 3 y x y xy 3 y ord.... Voorbdn mogk kwadratsch funct n gva van 6 knopn: mogk kwadratsch funct n gva van 8 knopn: mogk kwadratsch funct n gva van 9 knopn: α + α. x + α. y + α. x + α. xy + α y α + α. x + α. y + α. x + α. xy + α y + α x y + α xy α α. x + α. y + α. x + α. xy + α y + α x y + α xy α x y

14 Lagrang fam o k n q p m y (-1,1) p(-1,) (-1,-1) o(,1) η q m(,-1) vormfuncts voor gomtrsch ransformat = ntrpoatfuncts voor vrpaatsngn: ξ k(1,1) n(1,) (1,-1) x bschouw rst d ξ rchtng: ξ coordnaat && 1 1 knoopnummr 1 3 ( ξ) ( ) ( ) = ( ) = 1 1 = 1 zodang dat ( ξ) ( ξ) ξ 1 1 = Voor k knoop 3 ( ξ) = ( 1+ ξ)( 1 ξ) ξ ( 1+ ξ) ( ξ) = ( η) 1 ( 1 η) ( η) = ( 1+ η) ( 1 η) η( 1+ η) ( η) = 3 η = co m b n a t v a n ξ n η rch tn g: Nm = ( ξ). 1( η) N = 1( ξ). 1( η) Nn = 3( ξ). ( η) N = 3( ξ). 1( η) No = Nk = 3( ξ). 3( η) ( ξ). 3( η) Np = 1 N = 1( ξ). 3( η) ( ξ). ( η) Nq = ( ξ). ( η) Bsut: ntrpoatfuncts gmakkk t vndn, ook voor ord 3,,.. 1

15 Srndpty fam η = 1 k o k o η 1+ξ η = 1 ξ η = n p n p ξ 1 ξ+η = 1+ξ+η = ξ = 1 m ξ = 1 m η = 1 N = N = ( 1 ξ) ( 1 η) ( 1+ ξ + η) N m = ( 1+ ξ) ( 1 η) ( 1 ξ + η) N n = ( 1+ ξ) ( 1+ η) ( 1 ξ η) N k = ( 1 ) ( ) ( ) N = ξ 1 + η 1 + ξ η ( 1 ξ ) ( 1 η) 1+ ξ 1 η ( ) ( ) ( 1 ξ ) ( 1 + η) N o = 1 N p = ξ 1 η ( ) ( ) Bangrk opmrkng d ntrpoatfuncts zn bv. kwadratsch n ht assnsts d vrpaatsngn vropn kwadratsch n ht assnsts ξ, η ξ, η d vrpaatsngn vropn kwadratsch n ht x,y assnsts (n gva van soparamtrsch mntn) spannngn n vrvormngn vropn nt prfct nar angshn d wrkk gomtr 15

16 IV.5 Lnar drhokn mt opprvaktcoördnatn Opprvaktcoördnatn k η = ζ = 1 ξ = A A1 A1 A A 3 p (x, y) η = 1 η = A A ζ = ς = A A3 ξ = 1 ξ = constant ξ = Nt nar onafhankk! ntrpoatfuncts N N N k ( ξ, η) ( ξ, η) (, ) = ξ = η ξ η = ς = 1 ξ η 16

17 ransformatformus Agmn vrpaatsngn ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) u = N,. u + N,. u + N,. u v = N,. v + N,. v + N,. v k k k k ransformatformus ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) ( ξ η) x = N,. x + N,. x + N,. x y = N,. y + N,. y + N,. y k k k k bsut: dzfd gnschappn as CS mnt n x,y Voorbd y 3 (8; 1) η = p (7, 7; 9, 6) (1; 7) 1 (3; ) ξ = x 17

18 IV.6 Hogr ord soparamtrsch drhokn Kwadratsch drhokn k y n m k ζ=1 m n ξ= η=1 ξ=1/ η=1/ ξ=1 x ζ=1/ ζ= η= u v ( ) ( ) ξ, η = α + α. ξ + α. η + α. ξ + α. ξ. η + α. η ξ, η = α + α. ξ + α. η + α. ξ + α. ξ. η + α. η

19 Intrpoatfuncts N N N k ( ξ 1) ( η 1) ( ς 1) = ξ = η = ς N N N = m n. ξ. η =. ς. η =. ξ. ς u = N. u + N. u + Nk. uk + N. u + Nm. um + Nn. u v = N. v + N. v + Nk. v k + N. v + Nm. v m + Nn. u Vormfuncts = ntrpoatfuncts! x = N. x + N. x + Nk. xk + N. x + Nm. xm + Nn. xn y = N. y + N. y + Nk. yk + N. y + Nm. ym + Nn. y n n n { ε } ε = ε γ x y xy = dt u u x y J J = x y J 1 J11 J J1 v 3x 1 { ε } =. { }.. { } { N }. { a } dt J 1 3 3x x1 1x1 mt nar mt nar functs n ξ n η functs van ξ n η 1 1. J 1 J11. { J} { J} v = { B }. { a } 19

20 Stfhdsmatrx { } = { } { } { } { } K t B. D. B. dt J. dξ. dη 1 1 1x1=1 dubb ntgran (numrk ut t rknn!) Praktsch: utrknn n 3 puntn (Gauss puntn), n. { K }, { K }, { K } m n Zodat: { K } = { K } + { K } + { K } 3 m n Vrdr opossng Vrpaatsngn: { r} = { K}. { a} + { f} Spannngn wordn numrk brknd n d Gauss puntn: { σ } = { D }. { B }. { a } Bsut: spannngn wordn brknd n Gauss puntn, tussnn door ntrpoat of xtrapoat ussn mntn n: utmddn

21 Kwadratsch vs. nar Pro Mndr mntn nodg om d gomtr t bnadrn Varab spannng n rk Contra Rkntd s crca 11 maa angr Grotr bandbrdt van d stfhdsmatrx IV.7 Combnat van vrschnd mnttyps 1

22 Drhokn vs. vrhokn Drhokn Vogn compx gomtr Mndr gvaar op msvormd mntn Voor grg gomtr Vrhokn Haf zov mntn Knoopnummrs vogn ogsch Voor rchthokg gomtr Lnar vs. kwadratsch Lnar Envoudg thor Idaa as spannng wng varrt Kwadratsch Mndr mntn = ovrzchtk Voor nt-constant spannng Erst mt nar mntn vrmazn, dan zfd vrmazng mt kwadratsch

23 Mngn van mnttyps God Fout nar nar nar parabosch nar Fout Ovrgangsmntn

24 IV.8 Utgwrkt voorbd Vrmazng mt grov kwadratsch drhokn

25 Vroop van σ x angshn CC Vroop van σ y angshn CC 5

26 Vroop van τ xy angshn CC Vroop van σ x angshn BB 6

27 Vroop van σ y angshn BB Vroop van τ xy angshn BB 7

28 Vrmazng mt fn kwadratsch drhokn Vroop van σ x angshn CC 8

29 Vroop van σ y angshn CC Vroop van τ xy angshn CC 9

30 Vrmazng mt fn kwadratsch vrhokn Vroop van σ x angshn CC 3

31 Vroop van σ y angshn CC Vroop van τ xy angshn CC 31

32 Zr fn vrmazng mt kwadratsch drhokn Dta van d vrmazng 3

33 Vroop van σ x angshn CC Vroop van σ y angshn CC 33

34 Vroop van τ xy angshn CC 3

Spanningsberekening bij een lineair viscoëlastisch materiaal.

Spanningsberekening bij een lineair viscoëlastisch materiaal. Spannngsbrknng b n lnar vscoëlassch maraal. Inhoud. D rkprof m n vscoëlassch maraal. 2. D rkprof m n mul mod Maxwll modl. 3. Gnralsrng van h mul mod Maxwll modl voor n 3D spannngsosand. 4. D brknng n Marc

Nadere informatie

Voorbeelden ISSO-publicatie 57

Voorbeelden ISSO-publicatie 57 Voorbldn ISSO-publcat 7. VOORBEELDEN Voorbld Ht btrft n nuw, vrjstaand, doosvormg hal mt als hoofdafmtngn 80 0 7, m. D dur hft n afmtng van 4 mtr n n U-waard van W/(m K. D wandn hbbn n U-waard van 0, W/(m

Nadere informatie

Elementbelastingen. q 2. q 1. A 4a

Elementbelastingen. q 2. q 1. A 4a Emntbastingn ot nu to is r an gbruik gmaakt van bastingn in d richting van d vrijhidsgradn. Dz vrijhidsgradn zittn in d knopn. Voor n op buiging bast mnt mt nit vrpaatsbar knopn zijn mntbastingn chtr v

Nadere informatie

5.4 Geïnduceerde spanning

5.4 Geïnduceerde spanning 5.4 Gïnducrd spannng 5.4. Magntsch fux D magntsch nduct karaktrsrt ht magntsch vd n één punt. Ht s kwjs ntrssant om d vctor ovr n ovrvak t bschouwn. Wannnr homogn s ovr n opprvak n oodrcht op t opprvak

Nadere informatie

H. 9 Het getal e / Logaritmen

H. 9 Het getal e / Logaritmen H. 9 Ht tal / Loaritmn 9.1 Ht tal Ht tal is n spciaal tal in d wiskund, nt zoals ht tal π. Ht is als volt dfinird: 1 1 1 1 1 1 = + + + + + + 1 1 1 14 145 Als w dit uitrknn, dan wordt d waard van ht tal

Nadere informatie

168 HOOFDSTUK 5. REEKSONTWIKKELINGEN

168 HOOFDSTUK 5. REEKSONTWIKKELINGEN 168 HOOFDSTUK 5. REEKSONTWIKKELINGEN 5.7 Vraagstukken Vraagstuk 5.7.1 Beschouw de differentiaalvergelijking d2 y d 2 = 2 y. (i) Schrijf y = a k k. Geef een recurrente betrekking voor de coëfficienten a

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Stein F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, juni 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k S t e i

Nadere informatie

agdo1250trap Agterhof houtprodukten bv N.205.2k vooraanzicht bovenaanzicht sparing (max. 2960 mm) Aantal optreden... 16 Aantrede...

agdo1250trap Agterhof houtprodukten bv N.205.2k vooraanzicht bovenaanzicht sparing (max. 2960 mm) Aantal optreden... 16 Aantrede... N.05.k hoogte: N.05.k 00 608. 5 6 7 8 9 0 5 6 80 96 96 050 500 N.5.k hoogte: N.5.k 0 508. 5 6 7 8 9 0 5 6 80 50 00 N.5.k hoogte: N.5.k 0 08.5 6 7 8 9 0 5 5 6 80 50 00 N.65.k hoogte: N.65.k 60 08 5 6 7

Nadere informatie

FYSICA-BIOFYSICA : FORMULARIUM (oktober 2004)

FYSICA-BIOFYSICA : FORMULARIUM (oktober 2004) ste bachelor GENEESKUNDE ste bachelor TANDHEELKUNDE ste bachelor BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN FYSICA-BIOFYSICA : FORMULARIUM (oktober 004) Kinematica Eenparige rechtlijnige beweging : x(t) = v x (t t 0 )

Nadere informatie

5S Simula)e spel Werkplekorganisa)e. Het 5S getallen spel

5S Simula)e spel Werkplekorganisa)e. Het 5S getallen spel 5S Simula)e spel Werkplekorganisa)e Het 5S getallen spel Je huidige werkplek Het werkblad op de volgende pagina vertegenwoordigt jouw huidige werkplek [niet spieken!!!!] Het is jouw taak om met pen de

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Aanduiding 1: Aanduiding 2: Formule 1: Formule 2: s2 x = Formule 3: s x = Formule 4: X nieuw = X oud ± a betekent ook

Hoofdstuk 2. Aanduiding 1: Aanduiding 2: Formule 1: Formule 2: s2 x = Formule 3: s x = Formule 4: X nieuw = X oud ± a betekent ook Hoofdstuk 2 Aanduiding 1: X ij Aanduiding 2: Formule 1: Formule 2: s2 x = Formule 3: s x = Formule 4: X nieuw = X oud ± a betekent ook ± a Formule 5: X nieuw = bx oud betekent t X nieuw = X oud/b betekent

Nadere informatie

Het horizontale coördinatenstelsel

Het horizontale coördinatenstelsel Het horizontale coördinatenstelsel De positie van een hemellichaam wordt beschreven door - Azimuth: gemeten in graden van noord (0 o ) over oost (90 o ) - Hoogte: 0 o op de horizon, 90 o op zenith - Zenith

Nadere informatie

Ajodakt Hoofdrekenen groep 5-6

Ajodakt Hoofdrekenen groep 5-6 Ajokt Hoofrknn grop - Dln t/m 0 n hogr, mt n zonr rst Colofon ũžěăŭƚ ŵăăŭƚ ĚĞĞů Ƶŝƚ ǀĂŶ ŚŝĞŵĞDĞƵůĞŶŚŽī ĞůĨƐƚĂŶĚŝŐ ǁĞƌŬĞŶ ŝƚ ďğɛƚăăƚ Ƶŝƚ ĞĞŶ ŐƌŽŽƚ ĂƐƐŽƌƟ ŵğŷƚ ůğğƌŵŝěěğůğŷ ǀŽŽƌ ĂůůĞ ůğğƌũăƌğŷ Op onz Z-sit

Nadere informatie

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n I n é é n d a g k a n r e l i g i e u s e r f g o e d v a n m e e r d e r e g e n e r a t i e

Nadere informatie

De Wageningse Methode 5&6 VWO wiskunde B Uitgebreidere antwoorden Hoofdstuk 5 Exponentiële functies

De Wageningse Methode 5&6 VWO wiskunde B Uitgebreidere antwoorden Hoofdstuk 5 Exponentiële functies D Wagnings Mthod 5&6 VWO wiskund B Uitgbridr antwoordn Hoofdstuk 5 Eponntiël functis Paragraaf Eponntiël functis a. J mag wl van n artikl van 00 uro uitgaan. Bij d n krijg j: 00 0 0 99 Bij d andr: 00 90

Nadere informatie

Tabellen en Eenheden

Tabellen en Eenheden Naslagwerk deel 1 Tabellen en Eenheden Uitgave 2016-2 Auteur HC hugoclaeys@icloud.com Inhoudsopgave 1 Tabellen 2 1.1 Griekse letters.................................... 2 1.2 Machten, voorvoegsels en hun

Nadere informatie

Verdelingen Een beschrijving van standaard kansfuncties

Verdelingen Een beschrijving van standaard kansfuncties Vrdlingn En bschrijving van standaard kansfunctis Ministri van Vrkr n Watrstaat Dirctoraat-Gnraal Rijkswatrstaat ouwdinst Rijkswatrstaat Rapport KOWR-5- Vrdlingn En bschrijving van standaard kansfunctis

Nadere informatie

Vectoranalyse voor TG

Vectoranalyse voor TG college 12 collegejaar college build slides Vandaag : : : : 17-18 12 4 september 217 3 ail Training Vessel 263 tad Amsterdam 1 2 3 4 stelling van Gauss stelling van Green Conservatieve vectorvelden 1 VA

Nadere informatie

Buiging van een belaste balk

Buiging van een belaste balk Buiging van een belaste balk (Modelbouw III) G. van Delft Studienummer: 0480 E-mail: gerardvandelft@email.com Tel.: 06-49608704 4 juli 005 Doorbuigen van een balk Wanneer een men een balk op het uiteinde

Nadere informatie

Eindtoets: Numerieke Analyse van Continua

Eindtoets: Numerieke Analyse van Continua Eindtoets: Numerieke Analyse van Continua Donderdag 3 November: 9.00-12.00 u Code: 8MC00, BMT 3.1 Biomedische Technologie Technische Universiteit Eindhoven Dit is een open boek examen. Het gebruik van

Nadere informatie

TEKENEN IN PERSPECTIEF P.W.H. Lemmens, november 2002, revisie maart 2005

TEKENEN IN PERSPECTIEF P.W.H. Lemmens, november 2002, revisie maart 2005 TEKENEN IN PERSPECTIEF P.W.H. Lemmens, november 2002, revisie maart 2005 We stellen ons voor dat we een tekening maken van wat we zien door de ruimte (3- dimensionaal) af te beelden op een plat vlak (het

Nadere informatie

Opgaven voor Tensoren en Toepassingen. 1 Metrieken en transformatiegedrag

Opgaven voor Tensoren en Toepassingen. 1 Metrieken en transformatiegedrag Opgaven voor Tensoren en Toepassingen collegejaar 2009-2010 1 Metrieken en transformatiegedrag 1.1 Poolcoördinaten We bekijken het plaate tweedimensional vlak. Laat x µ (µ = 1, 2) Cartesische coördinaten

Nadere informatie

Formules Materiaaltechnologie

Formules Materiaaltechnologie Formules Materiaaltechnologie June 11, 2014 Hoofdstuk 2: Netto kracht tussen 2 atomen is de som van de aantrekkende en de afstotende kracht. F N = F A + F R Als een atoom in balans is, is de som van de

Nadere informatie

Tentamen: Gravitatie en kosmologie

Tentamen: Gravitatie en kosmologie 1 Tentamen: Gravitatie en kosmologie Docent: Jo van den Brand Datum uitreiken: 1 december 2011 Datum inleveren: 15 december 2011 (bij Marja of voor 17:00 in mijn postvak) Datum mondeling: 19-23 december

Nadere informatie

Bewonerstevredenheidsonderzoek Hilversumse Meent Ronde I

Bewonerstevredenheidsonderzoek Hilversumse Meent Ronde I Bwnrstvrdnhdsndrzk Hlvrsums Mnt Rnd I kr k D lln l w m n a F rjv. d b st n p k m r v n D s t k j l l sn ank h f a n s m l. n H s r s f d r r p j z k m t aak m t a D 2 D Fam l wr r H B kwa k gd m s b lm

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Simpelveld F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, j u n i 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k

Nadere informatie

TW2040: Complexe Functietheorie

TW2040: Complexe Functietheorie TW2040: Complexe Functietheorie week 4.4, maandag K. P. Hart Faculteit EWI TU Delft Delft, 9 mei, 2016 K. P. Hart TW2040: Complexe Functietheorie 1 / 40 Outline 1 f : [a, b] C f : C C Primitieven 2 K.

Nadere informatie

(zie boek) De vergelijking van de rechte lijn kan bepaald worden (grafisch of met de rekenmachine) en is dan 15

(zie boek) De vergelijking van de rechte lijn kan bepaald worden (grafisch of met de rekenmachine) en is dan 15 Antwoordn tntamn stralingsfysica 11-maart-9 Opgav 1 a) 1.6 1.4 1. Rmspanning (V) 1..8.6.4..+.+14 4.+14 6.+14 8.+14 Frqunti (Hz) Voor t foto-lktrisc ffct gldt V φ f (zi bok) D vrglijking van d rct lijn

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Venray F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k V e n

Nadere informatie

Oplossing examen AJ ste zittijd. Theorie - potentiële energie

Oplossing examen AJ ste zittijd. Theorie - potentiële energie Oplossing examen AJ 1-13 - 1ste zittijd Theorie - potentiële energie Neem de x-as naar boven met oorsprong ter hoogte van de voet. De uitwijking v positief naar links; EI = buigstijfheid van de staaf.

Nadere informatie

WPO Differentiaalmeetkunde I

WPO Differentiaalmeetkunde I 1 Vrije Universiteit Brussel Academiejaar 006-007 Prof. Dr. R. Kieboom Dr. G. Sonck WPO Differentiaalmeetkunde I Krommen in R n 1. Neem R met een orthonormale basis en a R + 0. Voor elk punt p o, gelegen

Nadere informatie

MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN

MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN MINISTERRAAD / Tk ^ " 'S GRAVENHAGE S7 - - ^ 3 1 MEI 19W ƒ / AAN: D M i n i s t r - P r s i d n t V o o r z i t t r van d Raad van M i n i s t r s Dinstondrdl; Ondrwrp:

Nadere informatie

Observationele Sterrenkunde

Observationele Sterrenkunde Observationele Sterrenkunde Søren S. Larsen s.larsen@astro.ru.nl Afdeling Sterrenkunde / IMAPP Assistenten: - Emilio Enriquez (e.enriquez@astro.ru.nl) - Tjibaria Pijloo (t.pijloo@astro.ru.nl) - Roque Ruiz

Nadere informatie

Overzicht van de kentekenletters uitgegeven van januari 1951 tot en met april 1974, gerangschikt per maand waarin met de uitgifte werd begonnen:

Overzicht van de kentekenletters uitgegeven van januari 1951 tot en met april 1974, gerangschikt per maand waarin met de uitgifte werd begonnen: Overzicht van de kentekenletters uitgegeven van januari 1951 tot en met april 1974, gerangschikt per maand waarin met de uitgifte werd begonnen: Personenauto s Serie 1 2 letters vooraf, gevolgd door 4

Nadere informatie

Antwoorden bij Inleiding in de Statistiek

Antwoorden bij Inleiding in de Statistiek Atwoorde bij Ileidig i de Statistiek Hoofdstuk. model: bi(, p), p [0, ], schattig: /.2 (i) i bloeddrukveraderig i e persoo i treatmet groep, Y j bloeddrukveraderig j e persoo i cotrolegroep, model:,...,,

Nadere informatie

Aanwijzingen bij vraagstukken distributies

Aanwijzingen bij vraagstukken distributies Aanwijzingen bij vraagstukken distributies Vraagstuk 9.7 Voor het eerste deel, test x x + iε 1 met een testfunctie. Voor het laatste deel: vind eerst bijzondere oplosssingen door de gesuggereerde procedure

Nadere informatie

WISB134 Modellen & Simulatie. Lecture 11 - Dynamica van lineaire differentiaalvergelijkingen in twee dimensies

WISB134 Modellen & Simulatie. Lecture 11 - Dynamica van lineaire differentiaalvergelijkingen in twee dimensies WISB134 Modellen & Simulatie Lecture 11 - Dynamica van lineaire differentiaalvergelijkingen in twee dimensies Overzicht van ModSim Meeste aandacht (t/m 1 apr.) Basisbegrippen dynamische modellen Definities

Nadere informatie

TW2040: Complexe Functietheorie

TW2040: Complexe Functietheorie TW2040: Complexe Functietheorie week 4.6, maandag K. P. Hart Faculteit EWI TU Delft Delft, 30 mei, 2016 K. P. Hart TW2040: Complexe Functietheorie 1 / 33 Outline 1 2 Algemeenheden Gedrag op de rand Machtreeksen

Nadere informatie

Uitwerkingen H9 van vwo B deel 3 Exponentiële functies en logaritmische functies

Uitwerkingen H9 van vwo B deel 3 Exponentiële functies en logaritmische functies Uitwrkingn H9 van vwo B dl Eponntiël functis n logaritmisch functis. y log( + 5) y log() + log (5) n y log (5) Uit d tabl blijkt dat y n y htzlfd zijn. log() + log(5) log(5) Vor in : y log( 5) ; y log()

Nadere informatie

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR INLEIDING FYSISCH-EPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) 4-11-003, 9.00-1.00 UUR Dt tentamen bestaat ut opgaven. Geef noot alleen maar het antwoord op een vraag, maar laat altjd zen hoe je tot dat antwoord

Nadere informatie

x x y y Omdat de som van twee kwadraten niet negatief kan zijn, is er geen enkel punt van het oppervlak dat in het grondvlak ligt.

x x y y Omdat de som van twee kwadraten niet negatief kan zijn, is er geen enkel punt van het oppervlak dat in het grondvlak ligt. Hoofdstu 4 Functies van twee of meer variabelen 4.13 Herhalingsopgaven 1a z x y 4x y 6 Doorsnijden met grondvla geeft 0 x y 4x y 6 x 4x y y 6 0 x x y y 4 4 4 11 6 0 x y x y 4 1 1 6 0 1 1 Omdat de som van

Nadere informatie

1 Uitwendige versus inwendige krachten

1 Uitwendige versus inwendige krachten H1C8 Toegepaste mechanica, deel FORMULRIUM STERKTELEER 1 G. Lombaert en L. Schueremans 1 december 1 1 Uitwendige versus inwendige krachten Relaties tussen belasting en snedekrachten: n(x) = dn p(x) = dv

Nadere informatie

V.4 Eigenschappen van continue functies

V.4 Eigenschappen van continue functies V.4 Eigenschappen van continue functies We bestuderen een paar belangrijke stellingen over continue functies. Maxima en minima De stelling over continue functies die we in deze paragraaf bewijzen zegt

Nadere informatie

Vectoranalyse voor TG

Vectoranalyse voor TG college 6 collegejaar : 8-9 college : 6 build : 2 oktober 28 slides : 38 Vandaag Minecraft globe van remi993 2 erhaalde 3 4 intro VA Drievoudige integralen Section 5.5 Definitie Een rechthoekig blok is

Nadere informatie

Experiment. Dutch Speaking Countries. page 1 of 2

Experiment. Dutch Speaking Countries. page 1 of 2 G0 page 1 of 2 G0 page 2 of 2 E1 1. 2. page 1 of 6 E1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. page 2 of 6 E1 δ ξ dn dy Y Yi = ξ i Z 0 Z 0 +d+z Z Z 0 d page 3 of 6 E1 Z 0 d dn ( dy ) i = δ i Zd page

Nadere informatie

Uitwerkingen extra opgaven hoofdstuk 5 Functieonderzoek: toepassing van de differentiaalrekening ( ) ( )( ) ( ) ( )( )

Uitwerkingen extra opgaven hoofdstuk 5 Functieonderzoek: toepassing van de differentiaalrekening ( ) ( )( ) ( ) ( )( ) Uitwrkingn tra opgavn hoofdstuk 5 Functiondrzok: topassing van d diffrntiaalrkning. a. g( ) ( ) - 4 = Þ + - 6 ( + - 6) - ( - 4)( + ) ( + - 6) + - - ( - 8 + - 4) ( + - 6) g = = = = ( + )( - ) ( - ) ( +

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen Stroming & Diffusie (3D030) op donderdag 26 augustus 2010, uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen Stroming & Diffusie (3D030) op donderdag 26 augustus 2010, uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen Stroming & Diffusie (3D3) op donderdag 26 augustus 21, 14. - 17. uur. Opgave 1 Beantwoord de volgende vragen met ja of nee en geef daarbij een korte argumentatie.

Nadere informatie

Modellen en Simulatie Differentiaalvergelijkingen. Modellen en Simulatie. sleij101/ Program.

Modellen en Simulatie Differentiaalvergelijkingen. Modellen en Simulatie.   sleij101/ Program. Utrecht, 29 mei 2013 Utrecht, 29 mei 2013 Modellen en Simulatie Modellen en Simulatie Differentiaalvergelijkingen Gerard Sleijpen Department of Mathematics http://www.staff.science.uu.nl/ sleij101/ Gerard

Nadere informatie

α ψ n Eigenwaardevergelijkingen ψ n (i = 1, g n ) Eigenvectoren en eigenwaarden van een operator eigenket eigenvector eigenwaarde is ook eigenvector

α ψ n Eigenwaardevergelijkingen ψ n (i = 1, g n ) Eigenvectoren en eigenwaarden van een operator eigenket eigenvector eigenwaarde is ook eigenvector Egewaardevergeljkge Egevectore e egewaarde va ee operator A = λ egeket egevector egewaarde α s ook egevector ( =, g ) egewaarde λ s g -voudg otaard, als er g oafhakeljke kets correspodere met dezelfde

Nadere informatie

PUNTSGEWIJZE EN UNIFORME CONVERGENTIE

PUNTSGEWIJZE EN UNIFORME CONVERGENTIE IX PUNTSGEWIJZE EN UNIFORME CONVERGENTIE In vorige hoofdstkken hebben we convergentie van getallenrijen bestdeerd. In de Analyse zijn echter rijen die fncties als termen hebben van groot belang. Zlke fnctierijen

Nadere informatie

Hoeveel elementen? Non impeditus ab ulla scientia. K. P. Hart. Faculteit EWI TU Delft. Leiden, 18 november 2009: 13:15 14:15

Hoeveel elementen? Non impeditus ab ulla scientia. K. P. Hart. Faculteit EWI TU Delft. Leiden, 18 november 2009: 13:15 14:15 Hoeveel elementen? Non impeditus ab ulla scientia K. P. Hart Faculteit EWI TU Delft Leiden, 18 november 2009: 13:15 14:15 De vragen van vandaag Hoeveel provincies heeft Nederland? Hoeveel natuurlijke getallen

Nadere informatie

Uitwerking Tentamen Analyse B, 28 juni lim

Uitwerking Tentamen Analyse B, 28 juni lim Uitwerking Tentmen Anlyse B, 8 juni 0 Opgve [5pt] Bereken Hint: b = e b log. lim ( sin(π. Zij I =], [. Voor lle I \ {} geldt dt Definieer ( sin(π = e log( sin(π = e log sin(π. ϕ( = f(, f( = log, g( = sin(π.

Nadere informatie

Deel 1 Vijfde, herziene druk

Deel 1 Vijfde, herziene druk drs. J.H. Blanksoor drs. C. d Jood ir. A. Sluijtr Togast Wiskund voor ht hogr brosondrwijs Dl Vijfd, hrzin druk Uitwrking hrhalingsogavn hoofdstuk 6 ThimMulnhoff, Amrsfoort, Togast Wiskund, dl Uitwrking

Nadere informatie

Derde editie. onderbouw

Derde editie. onderbouw r z j i w mthod Drd diti ondrbouw ir! la f t m d o h t En m municrn mt n m Motivrn n lrn co modrn n h sc ti ak pr op t ch mthod gri Drd diti ondrbouw D mthod is vrdr ontwikkld n aangpast. Dat is t zin

Nadere informatie

Formularium Analyse I

Formularium Analyse I Formulrium Anlyse I Getllen, functies en rijen coördintenstelsels: poolcoördinten (r, θ) sferische coördinten (r, θ, ϕ) x = r cos θ y = r sin θ cylindrische coördinten (u, θ, z) x = r sin ϕ cos θ r 0 y

Nadere informatie

Oplossing oefeningen. Deel 1: Elektriciteit

Oplossing oefeningen. Deel 1: Elektriciteit Oplossing oefeningen Afhankelijk van je oplossingsmethode en het al dan niet afronden van tussenresultaten, kun je een lichtjes verschillende uitkomst verkrijgen. Deel 1: Elektriciteit Hoofdstuk 1: Elektrische

Nadere informatie

Tentamen Verwerking en Eigenschappen van Kunststoffen ( ) 2 februari 2012, uur

Tentamen Verwerking en Eigenschappen van Kunststoffen ( ) 2 februari 2012, uur Tentamen Verwerking en Eigenschappen van Kunststoffen (191121121) 2 februari 2012, 13.45-17.15 uur Aanwijzingen: -Vermeld op alle in te leveren vellen je naam, voorletters en student nummer. -Lees de vragen

Nadere informatie

Gesloten vloeistofmassadempers voor het dempen van trillingen in stalen booghangers en hangkabels

Gesloten vloeistofmassadempers voor het dempen van trillingen in stalen booghangers en hangkabels Gesloten vloeistofmassadempers voor het dempen van trillingen in, corneel.delesie@ugent.be INHOUD Inleiding Wiskundige modellering Ontwerp Proeven op schaalmodel Conclusie 3 3 INLEIDING gevalstudie: Werkspoorbrug,

Nadere informatie

Analyse I. 3. Formuleer en bewijs de formule van Taylor voor een functie f : R R. Stel de formules op voor de resttermen van Lagrange en Liouville.

Analyse I. 3. Formuleer en bewijs de formule van Taylor voor een functie f : R R. Stel de formules op voor de resttermen van Lagrange en Liouville. ste Bachelor Ingenieurswetenschappen Academiejaar 8-9 ste semester januari 9 Analyse I. Formuleer en bewijs de formule van Leibniz voor de n-de afgeleide van het product van twee functies f en g.. Onderstel

Nadere informatie

Getal en Ruimte 1VWO deel 2

Getal en Ruimte 1VWO deel 2 Gtal n Rumt 1VWO l 2 MA2N Hoostuk 8 Utwrknn m / 2 Gtal n rumt 1VWO l 2 - Hst 8 8.1 Hrln 1a 6a + 2a = 8a 7p p = 6p 3p + 3q = kan nt 4a 7 = 28a 2a 5a = 10a² j 2 3a = 6a 3a + 2 + 5a = 8a + 2 2a 5 + 7 a =

Nadere informatie

Multiplicatieve functies

Multiplicatieve functies Multplcateve functes 1 Defnte Een ekenkundge functe s een functe f :: N C. Een ekenkundge functe dukt een zekee egenschap van de natuuljke getallen ut. Defnte 1.1. Een ekenkundge functe f s multplcatef

Nadere informatie

Oplossingen voorbeeldexamen

Oplossingen voorbeeldexamen Oplossingen voorbeeldexamen Theorie: Gehler Formuleer de meest eenvoudige vorm van het eigenwaardeprobleem waarmee men het schranken van het portaal, horend bij nevenstaande figuur, kan bestuderen door

Nadere informatie

Deeltentamen Meet en Regeltechniek 14 juni 1996

Deeltentamen Meet en Regeltechniek 14 juni 1996 Dltntamn Mt n Rglthnik 4 juni 996 R028 C:\Job\MC-word\Tntamn\Tnt9606.do Ggvn: Van n vrwarmingytm van n kamr zijn d volgnd ggvn bknd: t 'Tkamr K Q0dW Q0 Qin Quit Quit K2' Tkamr Qin K3' Trad ' Tkamr ³ 0

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Meerlo-Wanssum F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k Provincie L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k M e e

Nadere informatie

Tentamen Modellen en Simulatie (WISB134)

Tentamen Modellen en Simulatie (WISB134) Tentamen Modellen en Simulatie (WISB4) Vrijdag, 7 april 5, :-6:, Educatorium Gamma Zaal Schrijf op elk vel dat je inlevert je naam en op het eerste vel je studentnummer en het totaal aantal ingeleverde

Nadere informatie

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Natuur, Bos en Landschap Tevens Natuurgebieds-, Landschaps- en Beheersgebiedsplan Ontwerp Vastgesteld door Gedeputeerde Staten Maastricht, 1 mei 2007

Nadere informatie

Formules uit de cursus Waarschijnlijkheidsrekenen en statistiek

Formules uit de cursus Waarschijnlijkheidsrekenen en statistiek UNIVERSITY OF GHENT Samenvatting Formules uit de cursus Waarschijnlijkheidsrekenen en statistiek Auteur: Nicolas Vanden Bossche Lesgever: Prof. Hans De Meyer Hoofdstuk 1 Het kansbegrip en elementaire kansrekening

Nadere informatie

Eindexamen natuurkunde 1-2 compex vwo I

Eindexamen natuurkunde 1-2 compex vwo I Eindexamen natuurkunde -2 compex vo 2009 - I Beoordelingsmodel Opgave Mondharmonica maximumscore 3 voorbeeld van een antoord: In figuur 3 zijn minder trillingen te zien dan in figuur 2. De frequentie in

Nadere informatie

Wiskundige functies. x is het argument of de (onafhankelijke) variabele

Wiskundige functies. x is het argument of de (onafhankelijke) variabele Wiskundige functies Een (wiskundige) functie voegt aan ieder getal een ander getal toe. Bekijk bijv. de functie f() = 2 1 Aan het getal 2, d.w.z. = 2, wordt het getal 3 toegevoegd, want f(2) = 2 2 1 =

Nadere informatie

Voorblad bij tentamen

Voorblad bij tentamen Voorblad bij tentamen (in te vullen door de examinator) Vaknaam: Numerieke Analyse van Continua : herkansing Vakcode: 8MC09 Datum: 8 Januari 206 Begintijd: 8.00 Eindtijd: 2.00 Aantal pagina s: 7 Aantal

Nadere informatie

TW2040: Complexe Functietheorie

TW2040: Complexe Functietheorie TW2040: Complexe Functietheorie week 4.3, maandag K. P. Hart Faculteit EWI TU Delft Delft, 2 mei, 2016 K. P. Hart TW2040: Complexe Functietheorie 1 / 34 Outline 1 Conforme afbeeldingen 2 K. P. Hart TW2040:

Nadere informatie

INLEIDING TOT DE NUMERIEKE WISKUNDE

INLEIDING TOT DE NUMERIEKE WISKUNDE INLEIDING TOT DE NUMERIEKE WISKUNDE MN Spijker en JA van de Griend april 2008 MATHEMATISCH INSTITUUT UNIVERSITEIT LEIDEN INLEIDING TOT DE NUMERIEKE WISKUNDE MN Spijker en JA van de Griend copyright c

Nadere informatie

Oplossingen vbtl 5 analyse 1, leerweg 6-8

Oplossingen vbtl 5 analyse 1, leerweg 6-8 = Oplossingn vtl analys lrwg -8. Vltrmuntis (lz. ) (); (); (0); g(); () a gn 0 g 0 + i gn 0 a + + + + ; 0; a 9 + C A A + A A A A < F A A A a ovn: A A + onr: A A nn uur; 8 m m uur top : () ; () al : (0)

Nadere informatie

Fysische Chemie Oefeningenles 1 Energie en Thermochemie. Eén mol He bevindt zich bij 298 K en standaarddruk (1 bar). Achtereenvolgens wordt:

Fysische Chemie Oefeningenles 1 Energie en Thermochemie. Eén mol He bevindt zich bij 298 K en standaarddruk (1 bar). Achtereenvolgens wordt: Fysische Chemie Oefeningenles 1 Energie en Thermochemie 1 Vraag 1 Eén mol He bevindt zich bij 298 K en standaarddruk (1 bar). Achtereenvolgens wordt: Bij constante T het volume reversibel verdubbeld. Het

Nadere informatie

Oneindig? Hoeveel is dat?

Oneindig? Hoeveel is dat? Oneindig? Hoeveel is dat? Non impeditus ab ulla scientia K. P. Hart Faculteit EWI TU Delft Leiden, 21 oktober 2009: 20:45 21:30 Wat zegt Van Dale? De allereerste editie (1864): eindig: bn. en bijw. een

Nadere informatie

Het tentamen heeft 25 onderdelen. Met ieder onderdeel kan maximaal 2 punten verdiend worden.

Het tentamen heeft 25 onderdelen. Met ieder onderdeel kan maximaal 2 punten verdiend worden. Hertentamen Inleiding Kansrekening WI64. 9 augustus, 9:-: Het tentamen heeft 5 onderdelen. Met ieder onderdeel kan maximaal punten verdiend worden. Het tentamen is open boek. Boeken, nota s en een (eventueel

Nadere informatie

Uitwerking 1 Uitwerkingen eerste deeltentamen Lineaire Algebra (WISB121) 3 november 2009

Uitwerking 1 Uitwerkingen eerste deeltentamen Lineaire Algebra (WISB121) 3 november 2009 Departement Wiskunde, Faculteit Bètawetenschappen, UU. In elektronische vorm beschikbaar gemaakt door de TBC van A Eskwadraat. Het college WISB werd in 9- gegeven door Prof. Dr. F. Beukers. Uitwerking

Nadere informatie

Jan van de Craats en Rob Bosch BASISWISKUNDE. Een oefenboek voor havo, vwo, hbo en universiteit. voorlopige versie, 4 november 2004

Jan van de Craats en Rob Bosch BASISWISKUNDE. Een oefenboek voor havo, vwo, hbo en universiteit. voorlopige versie, 4 november 2004 Jan van de Craats en Rob Bosch BASISWISKUNDE Een oefenboek voor havo, vwo, hbo en universiteit voorlopige versie, 4 november 004 Oosterhout, Breda, 004 Prof.dr. J. van de Craats is hoogleraar in de wiskunde

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen Stralingsfysica (3D100) d.d. 21 november 2005 van 14:00 17:00 uur

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen Stralingsfysica (3D100) d.d. 21 november 2005 van 14:00 17:00 uur TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen Straingsfysica (3D) d.d. november 5 van 4: 7: uur Vu de presentiekaart in boketters in en onderteken deze. Gebruik van boek, aantekeningen of notebook is niet

Nadere informatie

Rinnai condenserend doorstroomtoestel: HDC1200i, HDC1500i

Rinnai condenserend doorstroomtoestel: HDC1200i, HDC1500i Rnna condnsrnd doorstroomtostl: HDC1200, HDC1500 Knmrkn Gasgstookt condnsrnd doorstroomtostl Hoog rndmnt: 107% Hog contnu tapcapactt Stabl warmwatrtmpratuur door ntllgnt rglng Groot modulatbrk Grng afmtngn

Nadere informatie

Opgave a. We berekenen eerst een normaal v van V en een normaal w van W. v = (b a) (c a) = ((2)(1) ( 2)( 2), ( 2)( 1) ( 1)(1), ( 1)( 2) (2)( 1))

Opgave a. We berekenen eerst een normaal v van V en een normaal w van W. v = (b a) (c a) = ((2)(1) ( 2)( 2), ( 2)( 1) ( 1)(1), ( 1)( 2) (2)( 1)) Calculus 3. Uitwerking opgav 1 april. Opgave a. We berek eerst e normaal v van V e normaal w van W. Dus b a = 2, 4, 1 3, 2, 1 = 1, 2, 2, c a = 2,, 2 3, 2, 1 = 1, 2, 1, v = b a c a = 21 2 2, 2 1 11, 1 2

Nadere informatie

Mag ische. eieren. Parelmoer. Bestellen: www.kgrolf.nl

Mag ische. eieren. Parelmoer. Bestellen: www.kgrolf.nl k j l Vro Paasactv gn Ds n r Mag sch rn Paas pñata Parlmor rn ttn Dsgn rn Ern schldrn s ts wat jaarljks trugkomt. Daar vogn w nu ht vrsrn van rn mt foam kl bj. En gwldg cratv actvtt waar j all kantn m

Nadere informatie

Gelijknamige breuken kun je eenvoudig bij elkaar optellen of van elkaar aftrekken:

Gelijknamige breuken kun je eenvoudig bij elkaar optellen of van elkaar aftrekken: Brukn optlln n ftrkkn Vrknnn Opgv 1 Ton n Hns stlln smn n grot pizz. Ton t d hlft vn d pizz op, Hns t 3 dl vn d pizz. 8 Wlk dl vn d pizz tn z smn op? Wlk dl vn d pizz t Ton mr op dn Hns? nm: Imgs/R1003.jpg

Nadere informatie

HOVO Het quantum universum donderdag 19 februari 2009 OPGAVEN WEEK 3 - Oplossingen

HOVO Het quantum universum donderdag 19 februari 2009 OPGAVEN WEEK 3 - Oplossingen HOVO Het quantum universum donderdag 9 februari 009 OPGAVEN WEEK 3 - Oplossingen Naam: Opgave : Ga uit van vergelijking 53) op bladzijde 34. Maak gebruik van een grove benadering waarbij we de afgeleide

Nadere informatie

Hoe bepaal ik zelf mijn eerste indruk ronde 1 : Hoofddorp

Hoe bepaal ik zelf mijn eerste indruk ronde 1 : Hoofddorp Functi vormgving Ho bpaal ik zlf mijn rst indruk rond 1 : Hoofddorp workshop houdrs rlvant bijgdragn ghl vormgving workshophoudrs Bdrijfsarts 8 8 8 6 8 HR Advisur 8 9 8 8 8 Consulnt 6 7 5 5 6 voldd nit

Nadere informatie

4051CALC1Y Calculus 1

4051CALC1Y Calculus 1 4051CALC1Y Calculus 1 College 20 20 oktober 2014 1 Programma Vanmorgen Integrerende factor (8.4) Vanmiddag Populatiemodellen (8.5) 2 Herhaling Als de differentiaal vergelijking wordt gegeven door dy dx

Nadere informatie

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W +

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + D o e l m a t i g h e i d s t o e t s v o o r g e b i e d e n w a a r v o o r g e e n b o d e m b e h e e r p l a n i s v a s t g e s

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen Stralingsfysica (3D100) d.d. 16 januari 2006 van 14:00 17:00 uur

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN. Tentamen Stralingsfysica (3D100) d.d. 16 januari 2006 van 14:00 17:00 uur TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Tentamen Stralingsfysica (3D d.d. 6 januari 6 van 4: 7: uur Vul de presentiekaart in blokletters in en onderteken deze. Gebruik van boek, aantekeningen of notebook is

Nadere informatie

Oplossingen vbtl 5 analyse 2, leerweg 6-8

Oplossingen vbtl 5 analyse 2, leerweg 6-8 = Oploss vtl aalys lrw -. Lmt va rj (lz. ) a ; u = ; u = ; u = ; u = ; u = _ ; u = ; u = _ ; u = a 0 0-0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 a 0-0 0-0 0 0 0 0; ; 0; 0; 0 a : u = u mt u = : u = u () mt u = ; : u = u mt

Nadere informatie

IC-IR Verbindingen. Dienstregelingen geldig vanaf 14.12.2008. Owww.nmbs.be

IC-IR Verbindingen. Dienstregelingen geldig vanaf 14.12.2008. Owww.nmbs.be -R Vrbndngn nstrgngn gdg vn 14.12.2008 Owww.nmbs.b -R VRBNNGN gbruksn t ndg mnsprbk bvt d dnstrgng vn ntrty- () n ntrrgtrnn (R) d d bngrkst ntr vn t nd vrbndn. t zn kkvst trnn, wt btknt dt r m t uur, utzndrk

Nadere informatie

Opgaven Functies en Reeksen. E.P. van den Ban

Opgaven Functies en Reeksen. E.P. van den Ban Opgaven Functies en Reeksen E.P. van den Ban c Mathematisch Instituut Universiteit Utrecht Augustus 24 Opgaven bij Hoofdstuk Opgave. Zij f : R n R partieel differentieerbaar naar iedere variabele en zij

Nadere informatie

Serif, Sans Text en Sans Heading Versie 2.0 een update met uitbreidingen

Serif, Sans Text en Sans Heading Versie 2.0 een update met uitbreidingen Bold 48/50 48/50 Serif, en Versie 2.0 een update met uitbreidingen 11/50 Den Haag 2009 Bold Italic 48/50 Italic 48/50 Serif, en Versie 2.0 een update met uitbreidingen Bold 11/50 Den Haag 2009 Serif, en

Nadere informatie

Fredholm eigenschappen van systemen met interactie over een oneindig bereik

Fredholm eigenschappen van systemen met interactie over een oneindig bereik J.M. Bos Fredholm eigenschappen van systemen met interactie over een oneindig bereik Bachelorscriptie Scriptiebegeleider: Drs. H.J. Hupkes Datum Bachelorexamen: augustus 215 Mathematisch Instituut, Universiteit

Nadere informatie

Opgaven bij het college Kwantummechanica 3 Week 9

Opgaven bij het college Kwantummechanica 3 Week 9 Opgaven bij het college Kwantummechanica 3 Week 9 Je kan dit keer kiezen uit twee sets van twee opgaven. Opgaven 16 en 18. Deze opgaven hebben betrekking op de kernfysicatoepassing die in 2.5.4 van het

Nadere informatie

Variantie-analyse (ANOVA)

Variantie-analyse (ANOVA) Statstek voor Informatekunde, 2006 Les 6 Varante-analyse (ANOVA) Met de χ 2 -toetsen zjn we nagegaan of verschllende steekproeven bj dezelfde verdelng horen. Vaak komt men echter ook de vraag tegen of

Nadere informatie

Toets 3 Calculus 1 voor MST, 4051CALC1Y dinsdag 31 oktober 2017, 13:30 16:30 uur

Toets 3 Calculus 1 voor MST, 4051CALC1Y dinsdag 31 oktober 2017, 13:30 16:30 uur Toets 3 Calculus 1 voor MST, 4051CALC1Y dinsdag 31 oktober 2017, 13:30 16:30 uur Technische Universiteit Delft, Delft Institute of Applied Mathematics Naam: Groep (omcirkel): (Leids) studentnummer: A (Keijzer)

Nadere informatie

De druk van het grondwater. De stroming van het grondwater. De stroming van het grondwater

De druk van het grondwater. De stroming van het grondwater. De stroming van het grondwater WISB356, Utrecht, september 0 Scentfc Computng WISB356, Utrecht, september 0 Grondwaterstromng Gerard Slepen Rob Bsselng Alessandro Sbrzz Department of Mathematcs http://www.staff.scence.uu.nl/ sle0/ Gerard

Nadere informatie

De vragen van vandaag. Hoeveel elementen? Hoeveel provincies? Hoeveel natuurlijke getallen? Non impeditus ab ulla scientia

De vragen van vandaag. Hoeveel elementen? Hoeveel provincies? Hoeveel natuurlijke getallen? Non impeditus ab ulla scientia De vragen van vandaag Hoeveel elementen? Non impeditus ab ulla scientia K. P. Hart Faculteit EWI TU Delft Hoeveel provincies heeft Nederland? Hoeveel natuurlijke getallen zijn er? Hoeveel reële getallen

Nadere informatie

De Wageningse Methode 5&6 VWO wiskunde B Uitgebreidere antwoorden Hoofdstuk 8 Integralen toepassen

De Wageningse Methode 5&6 VWO wiskunde B Uitgebreidere antwoorden Hoofdstuk 8 Integralen toepassen D Wagnings Mtod & VWO wiskund B Uitgbridr antwoordn Hoofdstuk Intgraln topassn Paragraaf Inoud n intgraal f d ( ) d ( ) d a Ht 'topj' van d piramid is glijkvormig mt d l piramid mt factor f, dus O()f b

Nadere informatie