M De winstpotentie van personeelsbeleid in het MKB
|
|
- Veerle Verlinden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 M De winstpotentie van personeelsbeleid in het MKB dr. J.M.P. de Kok drs. J.M.J. Telussa Zoetermeer, december 2006
2 Prestatieverhogend HRM-systeem MKB-bedrijven met een zogeheten 'prestatieverhogend HRM-systeem' doen het financieel vaak beter dan hun concurrenten. Een dergelijk prestatieverhogend HRM-systeem bestaat uit een combinatie van HRM-instrumenten die gericht zijn op bedrijfsopleidingen, deelname aan werkoverleg, prestatiebeloning en het onderling wisselen van taken. Opvallend genoeg is het niet zo dat grotere bedrijven altijd beter scoren: binnen het MKB (bedrijven met maximaal 100 werknemers) geldt dat bedrijven met 6 tot 50 werknemers hoger scoren dan zowel de kleinere als de grotere bedrijven. Dit is gemeten met de gegevens van de EIM-monitor 'Determinanten bedrijfsprestaties MK- B'. Aanleiding Betere bedrijfsprestaties vinden vaak hun basis in beter presterende werknemers. Om succesvol te zijn is het voor een organisatie dus van belang om de juiste werknemers aan te trekken, deze te behouden, te ontwikkelen en te motiveren. Er is veel onderzoek gedaan naar de invloed van HRMinstrumenten op de bedrijfsprestaties. De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het effect van specifieke combinaties van HRM-instrumenten op bedrijfsprestaties. Van deze combinaties van instrumenten wordt verwacht dat ze een positief effect hebben op de inzet en motivatie van de werknemers en langs deze weg ook op de bedrijfsprestaties. De meeste studies over het effect op de bedrijfsprestaties zijn uitgevoerd onder grote bedrijven. Over de effecten van HRM-systemen in het MKB is nog maar weinig bekend. In deze minirapportage gaan we in op wat nu precies wordt verstaan onder een prestatieverhogend HRM-systeem, we laten zien dat het ook in het MKB lijkt te werken, en we geven aan in welke mate het prestatieverhogend HRM-systeem binnen het MKB worden toegepast. Prestatieverhogend HRM-systeem Een prestatieverhogend HRM-systeem verwijst naar een combinatie van HRM-instrumenten die ervoor zorgen dat het bedrijf werknemers in dienst heeft die de juiste vaardigheden bezitten, die hun vaardigheden in hun werk toepassen en van wie het werk bijdraagt aan verbeterde bedrijfsprestaties 1. Hierbij ligt de nadruk op de HRM-instrumenten als geïntegreerd systeem. Niet de HRM-instrumenten afzonderlijk maar de integratie van de HRMinstrumenten zou de prestaties bevorderen. Een prestatieverhogend HRM-systeem kenmerkt zich door HRM-instrumenten die gericht zijn op de volgende aspecten van bedrijfsvoering: beloning naar prestatie, het wisselen van taken (taakroulatie), regelmatige deelname van werknemers aan werkoverleg, voldoende aandacht voor bedrijfsopleidingen, uitgebreide aandacht voor werving en selectie en een marktconform salarisniveau. In deze rapportage richten we ons op de eerste vier HRMinstrumenten. 1 Way, S.A. (2002), 'High Performance Work Systems and Intermediate Indicators of Firm Performance Within the US Small Business Sector', Journal of Management 28 (6), p
3 Prestatieverhogend HRM-systeem interessant voor het MKB In een zojuist verschenen onderzoek door EIM 1 is de samenhang tussen het hebben van een prestatieverhogend HRM-systeem en bedrijfsprestaties voor het MKB onderzocht. Hieruit blijkt dat er een positieve samenhang bestaat tussen het toepassen van een prestatieverhogend HRM-systeem en zaken als arbeidsproductiviteit en winstgevendheid. Dit is interessant voor het MKB omdat bedrijven met dit gegeven hun HRMbeleid verder vorm kunnen geven en kunnen toetsen of hun HRM-beleid de kenmerken heeft van een prestatieverhogend HRM-systeem. Monitor 'Determinanten bedrijfsprestaties MKB' De Monitor is in 2006 gestart. Het doel van deze monitor is om de bedrijfsvoering van het MKB in kaart te brengen. Hiervoor worden bedrijven geïnterviewd over thema's zoals innovatie, positie ten opzichte van de concurrentie, de bedrijfsstrategie, marketing, HRM, ondernemerschap en bedrijfsprestaties. In de maanden mei en juni van 2006 zijn de eerste telefonische enquêtes afgenomen. Ongeveer 2200 bedrijven uit het MKB zijn geïnterviewd. Het MKB is hier gedefinieerd als bedrijven met minimaal 1 en maximaal 100 werknemers. Vrijwel alle sectoren van het particuliere bedrijfsleven zijn in dit panel vertegenwoordigd. De Monitor 'Determinanten bedrijfsprestaties MKB' bevat gegevens over de volgende HRM-instrumenten: prestatiebeloning, taakroulatie, bedrijfsopleidingen en deelname aan werkoverleg. Op basis van deze vier HRM-instrumenten is een schaal afgeleid, die aangeeft in welke mate het personeelsbeleid van een bedrijf kenmerken vertoont van een prestatieverhogend HRMsysteem. Deze schaal loopt van 0 tot 1, waarbij een 1 aangeeft dat het gevoerde personeelsbeleid een maximale score heeft op alle onderzochte kenmerken van een prestatieverhogend HRM-systeem. 1 De Kok en Den Hartog (2006), 'Is human resource management profitable for small firms?' EIM Research Report H Dit rapport is te downloaden via 3
4 Resultaten Dit positieve effect wordt nu ook ondersteund door de resultaten uit de EIMmonitor 'Determinanten bedrijfsprestaties MKB'. Uit de monitor blijkt dat bedrijven die hoger scoren op de maatstaf voor een prestatieverhogend HRM-systeem, het financieel vaak beter doen dan hun concurrenten. Op de schaal die aangeeft in welke mate het personeelsbeleid van het bedrijf de kenmerken van een prestatieverhogend systeem vertoont, scoort het Nederlandse MKB relatief laag. De gemiddelde score op deze schaal is 0,28. Dit impliceert dat er nog veel ruimte is voor bedrijven om hun HRMsysteem te verbeteren. Het is overigens niet zo dat grotere bedrijven per definitie hoger scoren dan kleinere bedrijven: bedrijven met 6 tot 50 werknemers hebben gemiddeld genomen een hogere score dan bedrijven met minder dan 6 of meer dan 50 werknemers. Daarnaast scoren bedrijven in de sectoren zakelijke en financiële diensten relatief hoog. Hoe kunnen de resultaten geïnterpreteerd worden? De vier HRM-instrumenten waar in deze rapportage naar is gekeken, zijn gebruikt als indicatoren voor de aanwezigheid van een prestatieverhogend HRM-systeem. Hoe hoger een bedrijf op deze vier HRM-instrumenten scoort, des te waarschijnlijker is het dat er sprake is van een prestatieverhogend HRM-systeem. Dat wil zeggen dat als een bedrijf een vorm van prestatiebeloning toepast, een groot deel van de werknemers regelmatig van taken laat wisselen, een groot deel van de werknemers bedrijfsopleiding laat volgen en als de werknemers regelmatig aan werkoverleg deelnemen, dit de kansen op een betere dan gemiddelde bedrijfsprestatie verhoogt. Een prestatieverhogend HRM-systeem bestaat echter uit meer dan de praktijken waarover we gegevens over hebben verzameld. Je kan de resultaten dan ook niet omdraaien: als een ondernemer enkel de 4 onderzochte HRMinstrumenten toepast in zijn bedrijf, wil dit niet zeggen dat de bedrijfsprestaties automatisch verbeteren. Om inzicht te krijgen in hoe de score is opgebouwd, bespreken we nu de vier onderliggende HRM-instrumenten. Merendeel MKB geen prestatiebeloning De beloning die de werknemers ontvangen is vaak niet direct aan hun prestaties gekoppeld. Slechts 18% van de bedrijven in het MKB heeft een formele regeling voor winstdeling, bonussen of een aandelenplan 1. Dit percentage varieert van 6% in de horeca tot ongeveer 25% in de zakelijke dienstverlening en 26% in de financiële dienstverlening. Daarnaast blijken de grotere MKB-bedrijven meer aan deze vormen van prestatiebeloning te doen dan de kleinere bedrijven. Ongeveer 15% van de bedrijven met minder dan 1 Informele regelingen worden niet meegeteld. Het totaal aantal bedrijven in het MKB dat aan prestatiebeloning doet kan hierdoor hoger uitvallen. 4
5 5 werknemers past een van deze vormen van prestatiebeloning toe, terwijl dit 40% is onder bedrijven met 50 tot 100 werknemers. Minder taakroulatie in kleinere bedrijven In het MKB blijken werknemers die geen managementfunctie vervullen, veelal niet van taak te wisselen. In ongeveer driekwart van de bedrijven komt taakroulatie helemaal niet voor. Nog geen 5% van alle bedrijven kent taakroulatie voor minstens de helft van de werknemers. Dit zijn voornamelijk bedrijven uit de zakelijke dienstverlening en de horeca. Figuur 1 Percentage MKB-bedrijven dat aangeeft dat geen van de werknemers van taak wisselt 100% 90% 80% 70% Percentage MKB-bedrijven 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1 t/m 5 6 t/m t/m t/m 100 Aantal werknemers Bron: Determinanten bedrijfsprestaties MKB, Dit is op zich niet zo vreemd. Immers, bij kleinere bedrijven zijn er minder werknemers waarmee men taken kan wisselen. Ook zijn de uit te voeren taken vaak breder gedefinieerd. Je mag dan ook verwachten dat taakroulatie bij grote bedrijven vaker voorkomt dan bij kleinere bedrijven. In Figuur 1 is het percentage MKB-bedrijven weergegeven waarbij geen taakroulatie voorkomt. Hier is duidelijk te zien dat kleinere MKB-bedrijven minder aan taakroulatie doen. Bijna een kwart van de werknemers volgt een bedrijfsopleiding Gemiddeld volgt 23% van de werknemers een bedrijfsopleiding in het MKB. Binnen de sectoren varieert dit percentage van 18% in de sector handel tot 46% in de sector financiële diensten. In bedrijven met minder dan 5 werknemers volgt ongeveer 20% van de werknemers een bedrijfsopleiding terwijl dit bij bedrijven met 6 tot 25 werknemers ruim 26% is. 5
6 Meer dan de helft van het MKB in werkoverleg In meer dan de helft van het MKB nemen alle werknemers deel aan werkoverleg. Het percentage werknemers dat deelneemt aan werkoverleg is weergegeven in Figuur 2. Hierbij is gekeken naar werknemers die geen managementfunctie vervullen. Figuur 2 Percentage MKB-bedrijven dat aangeeft welk deel van hun werknemers deelneemt aan werkoverleg 60% 50% Percentage MKB-bedrijven 40% 30% 20% 10% 0% 0% 1-10% 10-25% 25-50% 50-75% % 100% Percentage werknemers dat participeert in werkoverleg Bron: Determinanten bedrijfsprestaties MKB, Ongeveer 21% van de MKB-bedrijven geeft aan dat geen van de werknemers deelnemen aan werkoverleg, 26% geeft aan dat een deel van de werknemers is betrokken en 53% geeft aan dat alle werknemers deelnemen aan werkoverleg. Dit laatste percentage varieert van 38% in de transportsector tot 74% in de financiële dienstverlening. Kleinere bedrijven geven vaker aan dat alle werknemers deelnemen aan werkoverleg. 6
M200704. Markt- en klantgerichtheid in het MKB. drs. S.C. Oudmaijer
M200704 Markt- en klantgerichtheid in het MKB drs. S.C. Oudmaijer Zoetermeer, februari 2007 Markt- en klantgerichtheid in het MKB In de rapportage beschrijft EIM drie indicatoren om de klant- en marktgerichtheid
Nadere informatieMKB investeert in kennis, juist nu!
M201016 MKB investeert in kennis, juist nu! drs. B. van der Linden drs. P. Gibcus Zoetermeer, september 2010 MKB investeert in kennis, juist nu! MKB-ondernemers blijven investeren in bedrijfsopleidingen,
Nadere informatieMKB-ondernemers met oog voor de toekomst
M200803 MKB-ondernemers met oog voor de toekomst Bedrijfsstrategieën in het MKB drs. M. Mooibroek Zoetermeer, juli 2008 MKB-ondernemers met oog voor de toekomst Ongeveer de helft van de MKB-ondernemers
Nadere informatieOpen innovatie in MKB vooral door samenwerking bedrijven
M201217 Open innovatie in MKB vooral door samenwerking bedrijven drs. B. van der Linden drs. P. Gibcus Zoetermeer, 30 oktober 2012 Open innovatie in MKB vooral door samenwerking bedrijven Open innovatie
Nadere informatieMKB-ondernemer ziet zichzelf vooral als manager
M201120 MKB-ondernemer ziet zichzelf vooral als manager drs. B van der Linden Zoetermeer, december 2011 MKB-ondernemer ziet zichzelf vooral als manager Ondernemers zijn te verdelen in managers, marktzoekers,
Nadere informatieM Ondernemerschap en strategie in het MKB
M200609 Ondernemerschap en strategie in het MKB drs. A. Bruins Zoetermeer, september 2006 Ondernemerschap en strategie in het MKB Vernieuwing staat niet hoog in het vaandel van ondernemers in het MKB.
Nadere informatieMKB in grote steden: aanhaken bij het landelijke beeld
M200903 MKB in grote steden: aanhaken bij het landelijke beeld drs. M. van Leeuwen Zoetermeer, februari 2009 Grootstedelijk MKB Uit eerder onderzoek van EIM 1 blijkt dat het vertrouwen van het MKB in de
Nadere informatieDuurzame innovaties in het MKB
M201117 Duurzame innovaties in het MKB Coen Bertens Johan Snoei Zoetermeer, november 2011 Duurzame innovaties in het MKB Eerder onderzoek van EIM liet al zien dat MKB'ers duur ondernemen als een blijver
Nadere informatieM MKB heeft internationale handelsgeest
M201019 MKB heeft internationale handelsgeest Arjan Ruis Petra Gibcus Zoetermeer, november 2010 MKB heeft internationale handelsgeest Ruim één op de drie MKB-bedrijven is op enige wijze actief op de internationale
Nadere informatieFinanciering in het MKB
M201004 Financiering in het MKB Onderzoek naar de financieringsbehoefte per provincie Johan Snoei Abdelfatah Ichou Zoetermeer, maart 2010 Financiering in het MKB Financieringsbehoefte in het MKB verschilt
Nadere informatieM Bedrijfsoverdrachten in het MKB
M200316 Bedrijfsoverdrachten in het MKB dr. J. Meijaard drs. B.J. Diephuis Zoetermeer, 17 februari 2004 Op dit moment zijn meer bedrijven dan ooit bezig met een bedrijfsoverdracht. Een flink deel van de
Nadere informatieCorporate Venturing in het MKB
M200920 Corporate Venturing in het MKB Ruimte voor vernieuwing, durf en kansen C. van Essen MSc Zoetermeer, 10 december 2009 Corporate venturing in het MKB Corporate venturing is onder grote, multinationale
Nadere informatieHRM in het MKB. Schaaleffecten in HRM-praktijk en -opbrengst. drs. M.E. Winnubst dr. J.M.P. de Kok
HRM in het MKB Schaaleffecten in HRM-praktijk en -opbrengst drs. M.E. Winnubst dr. J.M.P. de Kok Zoetermeer, september 2008 ISBN: 978-90-371-0981-8 Bestelnummer: A200806 Prijs: 40,- Dit onderzoek maakt
Nadere informatieBedrijfsopleidingen geen weggegooid geld
Bedrijfsopleidingen geen weggegooid geld Het hoe en waarom van bedrijfsopleidingen in het MKB Jan de Kok Jennifer Telussa Florieke Westhof Zoetermeer, maart 2006 ISBN: 90-371-0967-5 Bestelnummer: A200602
Nadere informatieM Waar blijft die wortel? om maatschappelijk verantwoord ondernemen in het MKB los te trekken? dr. R. Hoevenagel
M200706 Waar blijft die wortel? om maatschappelijk verantwoord ondernemen in het MKB los te trekken? dr. R. Hoevenagel Zoetermeer, mei 2007 Waar is die wortel? De nieuwe staatssecretaris van Economische
Nadere informatieHRM in het MKB: schaaleffecten in HRM-praktijk en -opbrengst
HRM in het MKB: schaaleffecten in HRM-praktijk en -opbrengst Michel Winnubst en Jan de Kok De concurrentiekracht van bedrijven wordt mede bepaald door de mate waarin ze een structureel concurrentievoordeel
Nadere informatieUpdate Financieringsmonitor MKB September 2009
Update Financieringsmonitor MKB September Lia Smit Joris Meijaard Johan Snoei Pim van der Valk Zoetermeer, 10 september Financieringssituatie MKB blijft zorgelijk De vierde meting van de MKB-Financieringsmonitor
Nadere informatieM200714. Harder werken door moeilijk vervulbare vacatures in het MKB
M200714 Harder werken door moeilijk vervulbare vacatures in het MKB Zoetermeer, november 2007 Harder werken door moeilijk vervulbare vacatures in het MKB 1 Bijna 184.000 MKB-ondernemers hadden in het voorjaar
Nadere informatieM200614. Exporterende starters: starters met meer ambities en betere prestaties
M200614 Exporterende starters: starters met meer ambities en betere prestaties Jolanda Hessels Dick Snel Zoetermeer, november 2006 Exporterende starters: starters met meer ambities en betere prestaties
Nadere informatieBuitenlandse investeringen door het MKB
M00408 Buitenlandse investeringen door het MKB Toenemende investeringen in lagelonenlanden of op kousenvoeten naar buurlanden? Jolanda Hessels Maarten Overweel Zoetermeer, 13 oktober 004 Buitenlandse investeringen
Nadere informatieManagement rapportage De Waarde van Ondernemerschap
Management rapportage De Waarde van Ondernemerschap Resultaten onderzoek bij bedrijven (MKB) Hoe ondernemend en innovatief is uw organisatie? Woord vooraf Hoe ondernemend en innovatief is uw organisatie?
Nadere informatieBedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis
Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2009 Bedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis Rotterdam, 6 oktober 2009 INSCOPE: Research for Innovation heeft in opdracht
Nadere informatieScaleUp Dashboard 2015
Rapportage ScaleUp Dashboard 2015 ScaleUp Dashboard 2015 Prof. dr. Justin Jansen Lotte de Vos Rotterdam School of Management Erasmus Centre for Entrepreneurship Conclusies Nederland staat aan de Europese
Nadere informatieBusiness Continuity Management conform ISO 22301
Business Continuity Management conform ISO 22301 Onderzoek naar effecten op de prestaties van organisaties Business continuity management gaat over systematische aandacht voor de continuïteit van de onderneming,
Nadere informatieM201107. Mix and Match. Het gebruik van digitale media in het MKB. drs. R van der Poel
M201107 Mix and Match Het gebruik van digitale media in het MKB drs. R van der Poel Zoetermeer, maart 2011 Mix and Match Ondernemers moeten goed voor ogen houden welke doelstellingen zij met digitale media
Nadere informatieM201219. Innovatie in het MKB. Ontwikkelingen in de periode 2002-2012. A. Ruis MSc.
M201219 Innovatie in het MKB Ontwikkelingen in de periode 2002-2012 A. Ruis MSc. Zoetermeer, november 2012 Toename innovativiteit in het MKB Na een scherpe daling van de innovativiteit in het MKB in 2011,
Nadere informatieInkoopgedrag van het MKB in geliberaliseerde markten
M200602 Inkoopgedrag van het MKB in geliberaliseerde markten Betere kwaliteiten en lagere prijzen in geliberaliseerde markten? drs. P.Th. van der Zeijden Zoetermeer, mei 2006 Inkoopgedrag van het MKB
Nadere informatieOndernemerschap in Zuidoost-Brabant in perspectief
M201208 Ondernemerschap in in perspectief Ondernemerschap in vergeleken met en de rest van Ro Braaksma Nicolette Tiggeloove Zoetermeer, februari 2012 Ondernemerschap in in perspectief In zijn er meer nieuwe
Nadere informatieM Na regen komt? De MKB-ondernemer als weerman van het economische klimaat. A. Ruis
M200814 Na regen komt? De MKB-ondernemer als weerman van het economische klimaat A. Ruis Zoetermeer, december 2008 Prognoses vanuit het MKB Ondernemers in het MKB zijn over het algemeen goed in staat
Nadere informatieVergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk
M201210 Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk Arjan Ruis Zoetermeer, september 2012 Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk De leeftijd van de ondernemer blijkt
Nadere informatieSmering voor de nering
M201102 Smering voor de nering Zzp'ers als smeermiddel voor innovaties in het MKB drs. N.E. de Vries Zoetermeer, januari 2011 Smering voor de nering Zzp'ers vervullen een belangrijke rol bij innovatie
Nadere informatieM201115. Innovatie in het MKB. Ontwikkelingen 1999-2011. A. Ruis
M201115 Innovatie in het MKB Ontwikkelingen 1999-2011 A. Ruis Zoetermeer, oktober 2011 Crisis drukt innovativiteit De economische crisis heeft zijn weerslag op de innovativiteit in het midden- en kleinbedrijf
Nadere informatieWerkwijze van technologiebedrijven
M200711 Werkwijze van technologiebedrijven Waarin verschillen zij van -bedrijven? R.M. Braaksma J.P.J. de Jong Zoetermeer, oktober 2007 Technologiebedrijven modern en professioneel Goed in innovatie en
Nadere informatieM Scholing in het MKB. Waarom, hoe gevonden en bekostigd en wat knelt er? drs. W.D.M. van der Valk
M200605 Scholing in het MKB Waarom, hoe gevonden en bekostigd en wat knelt er? drs. W.D.M. van der Valk Zoetermeer, juli 2006 Scholing in het MKB Een overgrote meerderheid van de bedrijven in het MKB besteedt
Nadere informatieM201218. Meer snelgroeiende bedrijven en meer krimpende bedrijven in Nederland
M201218 Meer snelgroeiende bedrijven en meer krimpende bedrijven in Nederland drs. D. Snel drs. N. Timmermans Zoetermeer, november 2012 Relatief veel snelgroeiende bedrijven in Nederland In deze rapportage
Nadere informatieM Starters en de markt. drs. A. Bruins drs. D. Snel
M201010 Starters en de markt drs. A. Bruins drs. D. Snel Zoetermeer, juni 2010 Starters en de markt Ondernemers die met een bedrijf zijn begonnen in de maanden voordat de economie in 2008 van groei omsloeg
Nadere informatieInnovatie, ontwikkelingen en samenwerking. Een blik op het micro-mkb op basis van de Innovatief Personeelsbeleid-vragenlijst.
Innovatie, ontwikkelingen en samenwerking. Een blik op het micro-mkb op basis van de Innovatief Personeelsbeleid-vragenlijst. Het onderzoeksproject Innovatief Personeelsbeleid richt zich op de vraag hoe
Nadere informatieSteeman HRD Assessment Centers
Steeman HRD Wijk bij Duurstede www.steemanhrd.com info@steemanhrd.com tel: +31 (0)6 2367 1321 Steeman Human Resource Development ondersteunt individuele medewerkers, teams en organisaties bij het formuleren,
Nadere informatieSociale zekerheid in de crisis
M201003 Sociale zekerheid in de crisis drs. M.E. Winnubst Zoetermeer, 26 februari 2010 Sociale zekerheid in de crisis Een ondernemer kan vanwege verschillende oorzaken een inkomensterugval meemaken. Zwangerschap,
Nadere informatieBijdrage van buitenlandse werknemers aan innovatie in het MKB. drs. A. Bruins T. Span MSc drs. P. Gibcus
Bijdrage van buitenlandse werknemers aan innovatie in het MKB drs. A. Bruins T. Span MSc drs. P. Gibcus Zoetermeer, december 2013 ISBN : 978-90-371-1096-8 Rapportnummer : A201363 Dit onderzoek is gefinancierd
Nadere informatie. Winstgevendheid door wenbaarheid. Wendbare organisaties bieden zekerheid voor de toekomst. 24 april 2012
. Winstgevendheid door wenbaarheid Wendbare organisaties bieden zekerheid voor de toekomst 24 april 2012 wie zijn wij Optines Consultancy is als HRM business partner gespecialiseerd in verandermanagement,
Nadere informatieSociale innovatie in het MKB
Sociale innovatie in het MKB J.P.J. de Jong R.M. Braaksma Zoetermeer, november 2005 Volop ruimte voor sociale innovatie in het MKB Veel Nederlandse midden- en kleinbedrijven laten mogelijkheden tot sociale
Nadere informatieE-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden WHITE PAPER
E-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden WHITE PAPER E-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden De nieuwe generatie E-HRM systemen onderscheidt zich niet alleen door gebruikersgemak
Nadere informatieStarters zien door de wolken toch de zon
M201206 Starters zien door de wolken toch de zon drs. A. Bruins Zoetermeer, mei 2012 Starters zien door de wolken toch de zon Enkele jaren nadat zij met een bedrijf zijn begonnen, en met enkele jaren financieel-economische
Nadere informatieM200918. Ongelijk verdeeld. Financieringsproblemen in het MKB
M200918 Ongelijk verdeeld Financieringsproblemen in het MKB Johan Snoei Jeroen de Jong Zoetermeer, november 2009 Ongelijk verdeeld: Financieringsproblemen in het MKB De pijn van de economische crisis
Nadere informatieM200608. Vooral anders. De kwaliteit van het personeel van de toekomst. Frans Pleijster
M200608 Vooral anders De kwaliteit van het personeel van de toekomst Frans Pleijster Zoetermeer, september 2006 De Werknemer van de toekomst Van alle ondernemingen in het midden- en kleinbedrijf verwacht
Nadere informatieAdministratieve (over)last
M200811 Administratieve (over)last Perceptie van MKB-ondernemers over verplichte administratieve handelingen J. Snoei Zoetermeer, november 2008 Administratieve lasten Het overgrote deel van de ondernemers
Nadere informatieM200719. Een 'directe buitenlandse investering' is méér dan investeren alleen. Buitenlandse investeringen door MKB-bedrijven
M200719 Een 'directe buitenlandse investering' is méér dan investeren alleen Buitenlandse investeringen door MKB-bedrijven drs. R.M. Braaksma dr. J. Meijaard Zoetermeer, november 2007 Een 'directe buitenlandse
Nadere informatieIntroductie. wensen over.
Rendement uit talent 10 tips voor geïntegreerd talent management 1 Introductie Organisaties zijn voor hun effectiviteit en concurrentiekracht sterk afhankelijk van talenten van hun medewerkers. Nieuwe
Nadere informatieM200802. Vrouwen aan de start. Een vergelijking tussen vrouwelijke en mannelijke starters en hun bedrijven. drs. A. Bruins drs. D.
M200802 Vrouwen aan de start Een vergelijking tussen vrouwelijke en mannelijke starters en hun bedrijven drs. A. Bruins drs. D. Snel Zoetermeer, juni 2008 2 Vrouwen aan de start Vrouwen vinden het starten
Nadere informatieOndernemen in de kenniseconomie
Minirapportage: Waarover en waar vragen jonge bedrijven advies? inlichtingen: drs. A. Bruins datum: 12-12-2003 bestelnr.: M200310 Kennis is in de loop de jaren een sleutelfactor voor economische groei
Nadere informatieKnelpunten van het MKB in de steden
M000 Knelpunten van het MKB in de steden K.P. van den Berg MSc drs. W.V.M. van Rijt-Veltman Zoetermeer, januari 00 Knelpunten van het MKB in de steden Van alle mogelijke bedrijfsknelpunten vormen de administratieve
Nadere informatieEen eigen bedrijf is leuk!
M200815 Een eigen bedrijf is leuk! Ervaringen van starters uit de jaren 1998-2000 drs. A. Bruins drs. D. Snel Zoetermeer, december 2008 2 Een eigen bedrijf is leuk! Een eigen bedrijf geeft ondernemers
Nadere informatieFORMELE GESPREKKEN, REGELDRUK EN REGELRUIMTE. Analyse op basis van het Personeels- en Mobiliteitsonderzoek mei 2016
ARBEIDSMARKTPLATFORM PO. Van en voor werkgevers en werknemers FORMELE GESPREKKEN, REGELDRUK EN REGELRUIMTE Analyse op basis van het Personeels- en Mobiliteitsonderzoek 2014 mei 2016 1 Arbeidsmarktplatform
Nadere informatieDe benchmark geanalyseerd
Datum 21-05-2015 1 De benchmark geanalyseerd Master studies naar de uitkomsten van de Transparantie Benchmark Allard Hibma MSc Prof. dr. Dick de Waard Datum 21-05-2015 2 Agenda Introductie Toelichting
Nadere informatieStemming onder ondernemers in het MKB
Stemming onder ondernemers in het MKB Vertrouwen van ondernemers in de economie weer toegenomen In het voorjaar van 2010 is het vertrouwen in de Nederlandse economie onder MKB-ondernemers flink toegenomen.
Nadere informatieDe grootste knelpunten van MKB- en technologiebedrijven
M200805 De grootste knelpunten van MKB- en technologiebedrijven drs. N.G.L. Timmermans Zoetermeer, juli 2008 Administratieve lasten grootste knelpunt van MKB-bedrijven Veel overheidsbeleid ter stimulering
Nadere informatieHoe intelligent of dom is Nederland? De resultaten van het Nationaal BI Survey 2006
Hoe intelligent of dom is Nederland? De resultaten van het Nationaal BI Survey 2006 in samenwerking met: dinsdag 11 december 2007 Passionned 2003-2007 1 Uitleg De diapresentatie toont de meest opmerkelijke
Nadere informatieLeiderschap in Turbulente Tijden
De Mindset van de Business Leader Leiderschap in Turbulente Tijden Onderzoek onder 175 strategische leiders Maart 2012 Inleiding.. 3 Respondenten 4 De toekomst 5 De managementagenda 7 Leiderschap en Ondernemerschap
Nadere informatieM Starters en samenwerking
M200617 Starters en samenwerking drs. D. Snel drs. A. Bruins Zoetermeer, december 2006 2 Starters en samenwerking Samenwerking tussen (jonge) bedrijven heeft een positief effect op de resultaten van het
Nadere informatieBedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen. Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013
Bedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013 1 Toelichting onderzoek 2012 Het landelijk bedrijfsvoering benchmark onderzoek is voor het 2 e jaar afgenomen, dit
Nadere informatieManagementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen
Onderzoeksrapport Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Trends en ontwikkelingen in het gebruik van Business Intelligence en het toepassen van managementinformatie binnen
Nadere informatieManagementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen
Onderzoeksrapport Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Trends en ontwikkelingen in het gebruik van Business Intelligence en het toepassen van managementinformatie binnen
Nadere informatiePrestatiebeloning werkt nauwelijks, maar prestatieafstemming
Prestatiebeloning werkt nauwelijks, maar prestatieafstemming werkt wel André de Waal Prestatiebeloning wordt steeds populairder bij organisaties. Echter, deze soort van beloning werkt in veel gevallen
Nadere informatieM200916. Parttime van start. drs. A. Bruins
M200916 Parttime van start drs. A. Bruins Zoetermeer, 24 september 2009 Parttime van start Van de startende ondernemers werkt een kleine meerderheid na de start fulltime in het bedrijf. Een op de vier
Nadere informatieResultaten onderzoek. Ricoh Johan Kennis NEVI Erik van Assen. April 2015
Resultaten onderzoek Ricoh Johan Kennis NEVI Erik van Assen April 2015 Tijdens de Contract Management Dag op 12 maart 2015 vond er een live onderzoek plaats naar aspecten van contract management. Tijdens
Nadere informatieMKB Monitor Onderzoek. Leer ondernemers echt kennen en weet wat er speelt in ondernemend Nederland!
MKB Monitor Onderzoek Leer ondernemers echt kennen en weet wat er speelt in ondernemend Nederland! Waarom Mkb onderzoek? Ondernemers echt kennen en weten wat er speelt. Weten wat hen drijft en waarvoor
Nadere informatieWat zijn de drijfveren van de Nederlandse ondernemer? Een onderzoek naar de vooren nadelen van ondernemen
Wat zijn de drijfveren van de Nederlandse ondernemer? Een onderzoek naar de vooren nadelen van ondernemen Onderzoek van GfK november 2015 Inleiding Het aantal ondernemers blijft groeien. In 2015 heeft
Nadere informatie18 december 2012. Social Media Onderzoek. MKB Nederland
18 december 2012 Social Media Onderzoek MKB Nederland 1. Inleiding Er wordt al jaren veel gesproken en geschreven over social media. Niet alleen in kranten en tijdschriften, maar ook op tv en het internet.
Nadere informatieStrategisch HRM in het voortgezet onderwijs. Peter Leisink
Strategisch HRM in het voortgezet onderwijs Peter Leisink Opzet van deze leergang Introductie Strategisch HRM in het voortgezet onderwijs: inhoudelijke verkenning Programma en docenten leergang strategisch
Nadere informatieCarrièreBoost. Praktische begeleiding voor werknemers die zich succesvol willen presenteren op de arbeidsmarkt anno nu
CarrièreBoost Praktische begeleiding voor werknemers die zich succesvol willen presenteren op de arbeidsmarkt anno nu Op zoek naar een nieuwe baan waar begin ik?! Reorganisatie, inkrimping, u bent ontslagen!
Nadere informatieM200413 Beperkte groei werkgelegenheid in het MKB
M200413 Beperkte groei werkgelegenheid in het MKB A.M.J. te Peele Zoetermeer, 24 december 2004 Beperkte groei werkgelegenheid MKB in 1999-2002 De werkgelegenheid in het MKB is in 2002 met 3% toegenomen
Nadere informatieM200513 Tijdsbesteding ondernemend Nederland
M200513 Tijdsbesteding ondernemend Nederland R. Hoevenagel Zoetermeer, december 2005 Tijdsbesteding ondernemend Nederland Ondernemers in Nederland maken lange werkweken. Uit onderzoek van EIM komt naar
Nadere informatieBedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen. Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013
Bedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013 1 Toelichting onderzoek 2012 Het landelijk bedrijfsvoering benchmark onderzoek is voor het 2 e jaar afgenomen, dit
Nadere informatieLoont het investeren in het personeel?
Loont het investeren in het personeel? ROA-R-2003/1 Jasper van Loo Andries de Grip Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Universiteit Maastricht
Nadere informatieSamenvatting. Incidentie en frequentie van problemen
Samenvatting Dit rapport gaat over de Nederlandse ondernemingen uit het midden- en kleinbedrijf (MKB), de bedrijven met maximaal 99 werknemers die gezamenlijk iets meer dan 99% van de bedrijven in Nederland
Nadere informatieBehoefte aan financiering in het MKB
M200909 Behoefte aan financiering in het MKB Ontwikkelingen van december 2008 tot april 2009 Lia Smit Joris Meijaard Zoetermeer, 20 mei 2009 MKB iets minder pessimistisch over financiering Het algemene
Nadere informatieNERF HRM-implementatie augustus 2005
Jaargesprekscyclus NERF HRM-implementatie augustus 2005 NERF-visie op Human Resource Management (HRM) Veel organisaties kiezen ervoor om hun organisatie en de personele inrichting ervan vorm te geven volgens
Nadere informatieHRM-beleid in het Nederlandse MKB
M200708 HRM-beleid in het Nederlandse MKB 58 sectoren van het bedrijfsleven vergeleken drs. R.M. Braaksma Zoetermeer, augustus 2007 HRM-beleid in het Nederlandse MKB EIM heeft bijna 2.500 ondernemers
Nadere informatieOndanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt
Ondanks de in 2014 massaal geuite ambitie en wens tot verandering van werkgever is maar een klein deel in 2015 overgestapt In 2014 bleek 82% van de professionals open te staan voor een carrièrestap in
Nadere informatieGemeente Houten Jeugdonderzoek. Den Dolder, augustus 2008 Ir. Martine van Doornmalen Natasja Blom BSc.
Gemeente Houten Jeugdonderzoek ADV Market Research B.V. Den Dolder, augustus 2008 Ir. Martine van Doornmalen Natasja Blom BSc. Het auteursrecht op dit rapport berust bij ADV Market Research (ADV). De opdrachtgever
Nadere informatie26 november 2015 Rapportage & achtergronden
26 november 2015 Rapportage & achtergronden Inhoud 1. Inleiding 1. Onderzoeksopdracht 2. Onderzoeksmethode 3. Respons en betrouwbaarheid 2. Steekproefsamenstelling 3. Resultaten 1. Eerder onderzoek 2.
Nadere informatieMKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs
M201114 MKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs MKB-ondernemers over ondernemen in het reguliere onderwijs drs. B. van der Linden drs. P. Gibcus Zoetermeer, november 2011 MKB ziet wel brood in
Nadere informatieMinirapportage: M200211. Doelstellingen van startende ondernemers. Tijdbesteding van de ondernemer. Werknemers
Minirapportage: M200211 Doelstellingen van startende ondernemers Inlichtingen: drs. A. Bruins Datum: 17-09-2002 Het 'eigen baas zijn' is voor velen een belangrijk - en vaak het belangrijkste - motief om
Nadere informatieLoont het investeren in het personeel?
Loont het investeren in het personeel? ROA-R-2003/1 Jasper van Loo Andries de Grip Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Universiteit Maastricht
Nadere informatieWERKBAAR WERK IN DE HORECA 2016
Rapport 2017 22 Pag. WERKBAAR WERK IN DE HORECA 2017 Guidea Werkbaar werk in de horeca 1 2017 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie werd met de grootste zorg samengesteld.
Nadere informatieZuinige Superinnovatoren. Deelrapport Noord-Nederlandse Innovatiemonitor. Prof.Dr. Dries Faems
Deelrapport Noord-Nederlandse Innovatiemonitor Prof.Dr. Dries Faems d.l.m.faems@rug.nl 1. INLEIDING 1.1 SAMENWERKINGSPROJECT NOORD-NEDERLANDSE INNOVATIEMONITOR Dit rapport is opgesteld in het kader van
Nadere informatieMats Werkt! WWW.MATSWERKT.NL DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER.
Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. WWW.MATSWERKT.NL Mats werkt: Dé cursus voor het begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking op de werkvloer.
Nadere informatieJeugdzorg 7 juni 2013. RAPPORTAGE totaalset
Jeugdzorg 7 juni 2013 RAPPORTAGE totaalset Resultaten voordezorg.nl Zes jeugdzorgorganisaties hebben meegedaan aan voordezorg.nl. Medewerkers hebben antwoord gegeven op de vragen: Hoe denkt u over uw werk?
Nadere informatieHet EBC*L onderscheidt drie niveaus, die zich met name richten op bedrijfseconomische (basis)kennis.
Vergelijking inhoud EBC*L en CE Ondernemerschap Inleiding Met de komst van de CE Ondernemerschap zijn er veel vragen gesteld over de overeenkomsten en verschillen tussen de CE Ondernemerschap en EBC*L.
Nadere informatieProjectplan MKB Roadmaps 2.0
Projectplan MKB Roadmaps 2.0 In 2013 is MKB Roadmaps voor het eerst opgestart, met als doelstelling om (aspirant) ondernemers te helpen om de zakelijke kant van hun innovatie te ontwikkelen. De eerste
Nadere informatieInnovatie in het MKB in Noord-Nederland
Innovatie in het MKB in C10978 Petra Gibcus en Yvonne Prince Zoetermeer, 16 juli 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of
Nadere informatiePASO flits 1 Sous-chef of hulpkok? De rol van HR-managers in Vlaanderen
PASO-FLITS 1-17 NOVEMBER 2003 PASO flits 1 Sous-chef of hulpkok? De rol van HR-managers in Vlaanderen De laatste jaren is de belangstelling voor Human Resource Management (HRM) en de HR-manager sterk toegenomen.
Nadere informatieMKB ICT-onderzoek 2009
ICT: noodzakelijk kwaad of concurrentievoordeel? Voor 32% van het MKB vormt ICT een bijrol binnen de business, terwijl voor het overig deel ICT een sleutelfunctie heeft binnen de bedrijfsvoering: als de
Nadere informatieElobase Detailhandel Organisatiebeleid
Elobase Detailhandel Organisatiebeleid Theorieboek voor het theorie-examen kerntaak 1 Manager Management Het 3 e gedeelte: HRM 1 Theorieboek Kerntaak 1 Organisatiebeleid Gedeelte 3: HRM Wat ga je doen?
Nadere informatieABN AMRO Wereldweken 2004. ABN AMRO Groeiquotiënt: Groeien over Grenzen. Het begint met ambitie
ABN AMRO Wereldweken 2004 ABN AMRO Groeiquotiënt: Groeien over Grenzen Het begint met ambitie Colofon Deze studie is uitgevoerd in opdracht van de afdeling Segment Zakelijke Relaties van ABN AMRO. De publicatie
Nadere informatieHieruit zijn 3 kandidaten voor de titel van overheidsmanager van het jaar genomineerd, die zich zojuist aan u hebben gepresenteerd.
1 Juryrapport verkiezing Overheidsmanager van het Jaar 1998 (uit te spreken door de voorzitter van de jury, de minister van Financiën, drs. G. Zalm, tijdens de slotavond van de verkiezing d.d. 22 januari
Nadere informatieSamenwerking en innovatie in het MKB in Europa en Nederland Een exploratie op basis van het European Company Survey
Samenwerking en innovatie in het MKB in Europa en Nederland Een exploratie op basis van het European Company Survey ICOON Paper #1 Ferry Koster December 2015 Inleiding Dit rapport geeft inzicht in de relatie
Nadere informatieExportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler
Exportmonitor 2011 Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Uit de Exportmonitor 2011 blijkt dat het noordelijk bedrijfsleven steeds meer aansluiting vindt bij de wereldeconomie. De Exportmonitor
Nadere informatieM200406. Innovatie in het MKB. Ontwikkelingen sinds 1999. drs. J.P.J. de Jong
M200406 Innovatie in het MKB Ontwikkelingen sinds 1999 drs. J.P.J. de Jong Zoetermeer, 16 september 2004 Innovatie in het MKB Circa twee op de drie MKB-bedrijven hebben in de afgelopen drie jaar een innovatie
Nadere informatie