Het keurslijf van de Arbeidswet, vijf tips & tricks voor de zorgsector Wim Depondt oktober 2011

Transcriptie

1 Het keurslijf van de Arbeidswet, vijf tips & tricks voor de zorgsector Wim Depondt oktober 2011 het sociaal recht is één groot afschrikwekkend voorbeeld van ongedisciplineerde legislatieve politiek (Roger Dillemans, gewezen rector KUL, 1975)

2 1. Dagelijkse rustpauze Arbeidstijdenrichtlijn 2003/88 (art. 3): De lidstaten treffen de nodige maatregelen opdat alle werknemers in elk tijdvak van vierentwintig uur een rusttijd van ten minste elf aaneengesloten uren genieten Arbeidswet (art. 38ter) - Principe: idem Arbeidstijdenrichtlijn - Uitzonderingen Wettelijke overmachtsituaties (art. 26) Continu- & ploegendiensten (doch enkel bij wissel ploegen + volgende ploeg) Alg. verbindend verklaarde cao Werkzaamheden die gekenmerkt worden door opgespliste werkperiodes 1. Dagelijkse rustpauze - Quid invulling werkzaamheden die gekenmerkt worden door opgespliste werkperiodes? Geen rechtspraak of rechtsleer Vb: hotelsector, schoonmaakpersoneel Quid keukenpersoneel? Zorgprofielen? Verpleegkundigen? Tips: controleer historiek inroostering pauzeregeling verder uitwerken in CAO or AR (verslag comm. wetsontwerp betreffende nachtarbeid, Parl.St. Kamer, 6/12/1996, nr. 643/3, 34) - Spoed & intensieve = continusysteem (Blomme F., Arbeidsduur in de private en openbare sector, Vanden Broele, Brugge, 2009, 197)

3 2. Wekelijkse rustpauze Arbeidstijdenrichtlijn 2003/88 (art. 3, 5): > 35u aaneengesloten rust in elk tijdvak van zeven dagen Arbeidswet (art. 11, 16, 38ter, 65) - Principe: astronomische zondag (24u) + 11u dagelijkse rust. = conform Arbeidstijdenrichtlijn - Maar wat indien zondagprestatie? (volgende slide) 2. Wekelijkse rustpauze - Indien zondagprestatie => verschuiving zondagrust + 11u ten laatste: Principe: 6d na zondagprestatie Afwijkingsoptie pc 330: 4w mits indiv. schriftel. akk. (kb 15/2/68) (Anomaliën) < 4u zondagprestatie => geen 23 ipv 35u? Verschuiving 11u => quid gn pauzeverplichting initiële zondag? conform Arbeidstijdenrichtlijn Gevolgen werkgever (Marshall) Visie FOD WASO quid Arcaro Visie TSW

4 3. Buiten uurrooster werken, pragmatisme aub? Standpunten FOD WASO & TSW - buiten toepasselijk uurrooster werken mag in beginsel niet (interpretatie art. 38bis, op basis parlementaire stukken 1921 (!)) Het verbod heeft ten doel het aan de arbeiders mogelijk te maken hun leven te regelen. (Memorie van toelichting, Wet tot invoering van de 8-urendag en van de 48-urenweek, 14/6/1921) - Onrechtmatige prestatie buiten toepasselijk uurrooster -> verhoogde overloongrens nvt (interpretatie art e lid) (De Gols M. De organisatie van de Arbeid, Ced.Samson, Diegem, 2001, 75) 3. Buiten uurrooster werken, pragmatisme aub? Kritische noot: - Mag het wat pragmatischer aub? - Herinner: Arbeidwet = strafrecht (Cass. 1 feb 2011, P N (cass.be)) Artikel 38bis: het is verboden arbeid te doen of te laten verrichten buiten de arbeidstijd vastgesteld in het arbeidsreglement... Artikel e lid: in afwijking wordt de arbeid verricht met naleving van de voorwaarden en grenzen die van toepassing zijn op een arbeidsregeling bedoeld bij de artikelen 23 niet als overwerk aangemerkt. - Deeltijdse wetgeving: kaderregeling prestaties buiten uurrooster

5 Zal de wettelijke reglementeering van den arbeidsduur geen nadeelige gevolgen hebben voor den zieke? Wij menen van niet. Zoomin als een arbeider of bediende de stoffelijke belangen van zijn patroon in den steek laten ter wille van de achturenwet, zoomin zal een verpleger of verpleegster weigeren een zieke bij te staan om reden dat het nog het aanvangsuur van den arbeid niet is, of dat het uur verstreken is. Een andere houding zou enkel en eenvoudig het bewijs leveren dat zij van het essentieele begrip van ziekenverpleging onwetend zijn en de dagelijksche taak enkel en alleen eene salarisquaestie is. De wetgever kan geen oogenblik er aan denken dergelijke mentaliteit goed te keuren. Ook in de toepassing der wet zal daarmee dienen rekening gehouden. (Verslag Comm. Arbeid & Sociale Voorzorg, Wetsontwerp tot uitbreiding van de wet betreffende de 8-urendag tot infirmeriepersoneel van de openbare en private verplegingsgestichten alsmede van de klinieken, Parl.St. Senaat, , 244, 3) 4. Deeltijdspecifieke overloonregeling Principes - Prestaties buiten overeengekomen/bekendgemaakte rooster - Enkel variabel & variabel: ook prestaties boven de contractueel gemiddelde wekelijkse arbeidsduur Uitzonderingen & tips: - Meerurenkrediet: uitbreidbaar bij cao - Schriftelijk akkoord omwisseling tussen collega s - Schriftelijk verschuivingsverzoek ( bijkomende prestaties)

6 4. Deeltijdspecifieke overloonregeling - Cao die de veranderingen van werkroosters of de overschrijdingen van werkroosters regelen - Quid prikklok? - Bewaarplicht uurroosters: één jaar, vanaf buitenwerkingtreding - Cao omzetting overloon -> bijkomende inhaalrust - Variabel/variabel altijd beste optie - Definitief uurrooster zo laat mogelijk bekendmaken - Leidende functies & functies met vertrouwenspost 4. Deeltijdspecifieke overloonregeling Glijtijdsystemen - Problemen: Gedogen TSW: geen beleid(sregels) => rechtsonzekerheid + bindt wn niet aansprakelijkheidsrisico s WG Bekendmakingsplicht Registratieplicht Deeltijdspeficieke overloonregeling - Oplossing: vaste arbeidsregeling + cao + registratie Anomalie nr uit het Belgische arbeidsrecht: openbare zorginstellingen kunnen geen cao s sluiten

7 5. 24-urenrooster, onbekend is onbemind Art Arbeidsreglementenwet, anomalie (?) Mogelijkheden - Bekendmaking tijdelijke wijziging uurrooster - Rooster moet niet in AR staan - Bekendmaking ten laatste 24u vooraf door aanplakking lokalen van de inrichting - Handtekening & datum werkgever & datum inwerkingtreding - Quid grenzen? parlementaire geschiedenis: weinig duidelijkheid overmachtsituaties Bron: IF-IC

8 Meer weten? Verdiepingsopleiding arbeidsduur social profit - Data: 20 oktober (theorie) & 10 november (terugkomdag) - Waar: Zwijnaarde - Meer info: -> training -> juridisch Juridische dienst SSC - Juridisch.advies@ssc.be - 016/