Implementatie van vroege interventie voor BPS: hoe zorgen we ervoor dat het geen HYPE wordt?! Gerda Blom Christel Hessels

Transcriptie

1 Implementatie van vroege interventie voor BPS: hoe zorgen we ervoor dat het geen HYPE wordt?! Gerda Blom Christel Hessels

2 HYPE Team: Rik Schieveen ambulatory (youth) care worker Christel Hessels Clinical psychologist Saskia Tromp Youth psychiatrist Maurits Struik Social psychiatric nurse ambulatory (youth) care worker Renske Haalboom Health care psychologist Joop van Bon Youth psychiatrist Gerda Blom Family therapist Anneke Gielen Clinical psychologist

3 Borderline persoonlijkheidsstoornis in de adolescentie The diagnosis that dare not speak its name (Chanen & McCutcheon, 2008)

4 Camouflerende factoren BPS in adolescentie (Stepp, 2013) Comorbide factoren BPS Factoren van de clinicus, organisatie, richtlijnen

5 BPD is primarily a disorder of young people (Chanen & McCutcheon, 2013)

6 BPS als stoornis van jonge mensen Toename in prevalentie vanaf puberteit en duidelijke afname met elke 10 jaar vanaf jonge volwassenheid > 3% voldoet BPS criteria in leeftijd (Johnson, Cohen et al. 2000; Samuels, Eaton et al. 2002; Ullrich and Coid 2009) > 22% van poliklinische adolescenten en jong volwassenen (Chanen, Jackson et al. 2004; Chanen, Jovev et al. 2008). > 50% van adolescenten in klinische setting (Grilo et al., 2006)

7 Stoornis van jonge mensen PS hebben hun wortels in kindertijd en adolescentie We kunnen BPS betrouwbaar diagnosticeren, zelfs in vroege stadia van de stoornis Nationale richtlijnen erkennen dat diagnosticeren van BPS tijdens adolescentie gerechtvaardigd en noodzakelijk is (National Institute for Health and Clinical Excellence, 2009; Landelijk Kenniscentrum Kinderen Jeugdpsychiatrie, 2011) BPS wordt steeds meer als een lifespan developmental disorder gezien (Beauchaine et al., 2009). Adolescenten met BPS vormen een groep met een hoge prevalentie en slechte prognose PS kenmerken bij adolescenten vormen de sterkste lange termijn voorspellers van PS op volwassen leeftijd Een groep adolescenten met hoge psychiatrische comorbiditeit, lager psychosocial functioneren en slechte prognose (Chanen & McCutcheon, 2013; Kaess, Brunner, Chanen, 2014; Kaess et al., 2013; Laos et al., 2013)

8 Stoornis van jonge mensen Kan een chronisch beloop hebben (Grilo, McGlashan, & Skodol, 2014) Gepaard met substantiele persoonlijke, sociale and economische lasten (Feenstra et al., 2012; Soeteman et al., 2010; Soeteman, Hakkaart-van Roijen, Verheul, & Busschbach,2008) Volwassenen met BPS hebben eerste contact met GGZ in adolescentie (Zanarini et al. 2001; Clarkin et al. 2004) Patienten reageren positief op interventie, zelfs degenen met een volledig ontwikkeling stoornis (Chanen, Jackson et al. 2008; Schuppert, Giesen-Bloo et al. 2009). Dé ontwikkelingsfase om te intervenieren: BPS trekken in jonge mensen zijn flexibel en plastisch (Lenzenweger and Castro 2005). Vroege diagnostiek en interventie!! Meer kennis nodig over deze doelgroep!!

9 Borderline persoonlijkheidsstoornis in de adolescentie The diagnosis that dare not speak its name (Chanen & McCutcheon, 2008)

10 Diagnostiek bij jonge mensen met een vermoeden een persoonlijkheidsstoornis

11 Principes bij het diagnosticeren van persoonlijkheidsstoornissen bij adolescenten (Shiner & Allen, 2013) 1. Denk aan het diagnosticeren van persoonlijkheidsstoornissen in adolescenten 2. Overweeg een dimensioneel model te gebruiken 3. Stel acute symptomen en persistente onderliggende patronen en stoornissen vast 4. Maak een inschatting van contextuele factoren 5. Vergaar informatie van de adolescent en derden 6. Richt de diagnostiek op problematische patronen van gedrag, gedachten en gevoelens 7. Belicht sterkten en mogelijkheden voor verandering

12 Behandeling van adolescenten met BPS

13 Consistente en geïntegreerde behandelmethode, in stepped-care model, bij voorkeur binnen gespecialiseerd poliklinisch behandelprogramma in 2 e of 3 e -lijns instelling; Een zorgvuldig vormgegeven behandelkader; Investering in teamwork en professionele omkadering voor de betrokken hulpverleners; Het bevorderen van commitment en motivatie; Afstemming op het ontwikkelingsniveau; Het betrekken van het gezin en de leefomgeving; Crisisinterventie

14 Behandeling voor adolescenten met BPS Emotion Regulation group training (Schuppert, 2009) Helping Young People Early (Chanen & McCutcheon, 2013) Dialectische gedragstherapie voor jongeren (DGT- A/J) Mentalization-Based Treatment voor adolescenten (MBT-A)

15 Wat moeten we niet doen?

16 Wat moeten we wel doen?

17 Prof Andrew Chanen Shirley, ervaringsdeskundige in gesprek met Joelle Hopmans (GioS) en Jory Schoondermark (PioG).

18 Helping Young People Early (HYPE) Geïntegreerde, multidisciplinaire interventie voor BPS Ontwikkeld door Orygen Youth Health Research Centre in Melbourne, Australia Cognitive Analytic Therapy (CAT) aangepast voor gebruik bij jonge mensen vormt rode draad

19 Uitgangspunten HYPE In treatment we try to unscramble eggs : undoing the harm of the mental health interventions. The end of therapy is the beginning of change. Intermittent therapy. Tools meegeven, die cliënten in het echte leven kunnen gebruiken.

20 Doelen HYPE Adaptief functioneren bevorderen Psychopathologie doen verminderen Voorkomen dat jonge mensen op niet helpende manieren in de GGZ/hulpverlening betrokken raken Het bevorderen van adequate manieren van hulp zoeken

21 HYPE: geïntegreerde behandeling Psychotherapie (CAT) Casemanagement Gezinsinterventie Crisisinterventie Farmacotherapie

22 Cognitive Analytic Therapy Tijdgelimiteerd en relationeel Integratie van psychoanalytische objectrelatie theorie en cognitieve psychologie (Ryle, 1997). Zelf als een geïnternaliseerd repertoire van relationele patronen, verworven in de vroege relaties. Geïnternaliseerde negatieve vroege interacties kunnen leiden tot actuele zelfdestructieve of rigide patronen (Chanen et al, 2009). Het ontdekken van zich herhalende relationele patronen en de gedachten, gevoelens en gedragingen die hieruit voorkomen.

23 Specifiek voor adolescenten: Theorie vanuit ontwikkelingspsychologie Vroege interventie Informed consent en informed refusal Afgebakend aantal sessies in afgebakende tijdsperiode Actieve samenwerking Gezin wordt betrokken in behandeling Duidelijke grenzen

24 Stand van zaken We zijn begonnen! Opleiding (scholing en supervisie) 15 patiënten in het programma, binnenkort 20 Zowel therapeuten als patiënten enthousiast

25 Waarover zijn we tevreden? Gemeenschappelijk kader; Samenwerking sggz en jeugdhulpverlening; Kader voor intensief overleg; Back up vanuit directie en Raad van Bestuur; Teamontwikkeling! psychotherapie, algemene psychiatrische behandeling, gezinsinterventie, en ambulante behandeling vullen elkaar aan en geeft ruimte voor kritisch bevragen.

26 Hindernissen Tijd! (tijd individuele patiënt HYPE > tijd overige patiënten); Verwachtingen management; Modeltrouw; Taal: HYPE-meisje bedreigde persoonlijkheidsontwikkeling ; Team in een team; Financiering; Spraakverwarring over vroege interventie.

27 Bedankt voor uw aandacht!