Vroege interventie bij Borderline persoonlijkheidsstoornissen. Joost Hutsebaut Den Haag, 28 juni 2018 Symposium Vroegdetectie in de GGz
|
|
- Sofie Claes
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vroege interventie bij Borderline persoonlijkheidsstoornissen Joost Hutsebaut Den Haag, 28 juni 2018 Symposium Vroegdetectie in de GGz
2 Evidentie voor vroege interventie Oncologie Als een melanoom bij een vrouw in stadium I wordt ontdekt, is de vijfjaarsoverlevingskans nagenoeg 100% In stadium IV is de vijfjaarsoverlevingskans slechts 28% (Bron: Stichting Kankerregister, 2012) Dankzij vroegere detectie is de overlevingskans bij kanker (5 jaar) bij mannen gestegen van 55 naar 61% ( versus ), bij vrouwen van 65 naar 68%
3 Evidentie voor vroege interventie Autisme Early start Denver Model Peuters tussen 18 en 30 maanden Gespecialiseerde vroege interventie voor autisme Toename van IQ met 17,6 punten op twee jaar tijd (i.v.m. 7.0 punten voor controlegroep) (Dawson et al., 2009) Recente (ongepubliceerde) data geven evidentie voor een winst van IQ-punten bij interventie vanaf 6 maanden
4 Evidentie voor vroege interventie Terreur De-radicaliseringsprogramma s zijn effectiever wanneer ze eerder in het proces van radicalisering worden ingezet Ingrijpen op vroege signalen zorgt ervoor dat het allemaal niet zo escaleert De grootste fout die kan worden begaan, is het negeren ervan. Genre: het hoort bij de adolescentie en waait wel weer over Marion van San
5 The Diagnosis that Dare not speak its Name The Diagnoses that Dare not Speak its Name (Chanen & McCutcheon, 2008) 566 psychologen, 367 kinder- en jeugdpsychologen 57,8% erkent dat PS bij jongeren bestaan 8,7% stelt diagnose ook 6,5% biedt gespecialiseerde behandeling Waarom niet? PS in adolescentie zijn voorbijgaand (41,2%) DSM staat diagnose niet toe (25,9%) Laurenssen, E.M.P., Hutsebaut, J., Feenstra, D.J., Busschbach, J.J., & Luyten, P. (2013). Diagnosis of Personality Disorders in adolescents: A study among psychologists. Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 7: 3.
6 Vroege interventie voor BPS Hoe zinvol is screening, vroege detectie en vroege interventie voor Borderline PS?
7 Wanneer komt een aandoening in aanmerking voor vroege interventie?
8 Wanneer komt een aandoening in aanmerking voor vroege interventie?
9 The condition should be an important health problem BPS op volwassen leeftijd is geassocieerd met: Erg hoge prevalentie van (andere) psychische stoornissen (> 85%) Hoge prevalentie van gezondheidsproblemen, zoals obesitas, cardiovasculaire problemen, kanker, diabetes Verminderde levensverwachting (57 resp. 63 jaar) Hoog risico op suïcide (8%) Hoge zorgconsumptie Hoge maatschappelijke kosten ( / jaar) Lage levenskwaliteit (.56 op schaal 0-1) Lage participatie op arbeidsmarkt (40% werkt nooit)
10 Wanneer komt een aandoening in aanmerking voor vroege interventie?
11 There should be an accepted treatment 'Psychological therapies for people with borderline personality disorder' (Cochrane Review: Stoffers et al., 2012) Op basis van28 RCT s There are indications of beneficial effects for both comprehensive psychotherapies as well as noncomprehensive psychotherapeutic interventions for BPD core pathology and associated general psychopathology. DBT has been studied most intensely, followed by MBT, TFP, SFT and STEPPS. Overall the findings support a substantial role for psychotherapy in the treatment of people with BPD. However, none of the treatments has a very robust evidence base, and there are some concerns regarding the quality of individual studies.
12 There should be an accepted treatment 'Psychological therapies for people with borderline personality disorder' (Cochrane Review: Stoffers et al., 2012) DBT Op basis van28 RCT s MBT SFT There are indications of beneficial effects for both comprehensive psychotherapies as well as noncomprehensive psychotherapeutic interventions for BPD core pathology and associated general psychopathology. DBT has been studied most intensely, followed by MBT, TFP, SFT and STEPPS. Overall the findings TFP support a substantial role for psychotherapy in the treatment of people with BPD. However, none of the treatments has a very robust evidence base, and there are some concerns regarding the quality of individual studies. STEPPS
13 There should be an accepted treatment 'Psychological therapies for people with borderline personality disorder' (Cochrane Review: Stoffers et al., 2012) DBT Op basis van28 RCT s MBT SFT There are indications of beneficial effects for both comprehensive psychotherapies as well as noncomprehensive psychotherapeutic interventions for BPD core pathology and associated general psychopathology. DBT has been studied most intensely, followed by MBT, TFP, SFT and STEPPS. Overall the findings TFP support a substantial role for psychotherapy in the treatment of people with BPD. However, none of the treatments has a very robust evidence base, and there are some concerns regarding the quality of individual studies. STEPPS
14 There should be an accepted treatment 'Psychological therapies for people with borderline personality disorder' (Cochrane Review: Stoffers et al., 2012) DBT Op basis van28 RCT s MBT SFT There are indications of beneficial effects for both comprehensive psychotherapies as well as noncomprehensive psychotherapeutic interventions for BPD core pathology and associated general psychopathology. DBT has been studied most intensely, followed by MBT, TFP, SFT and STEPPS. Overall the findings TFP support a substantial role for psychotherapy in the treatment of people with BPD. However, none of the treatments has a very robust evidence base, and there are some concerns regarding the quality of individual studies. STEPPS
15 There should be an accepted treatment 'Psychological therapies for people with borderline personality disorder' (Cochrane Review: Stoffers et al., 2012) DBT Op basis van28 RCT s MBT SFT There are indications of beneficial effects for both comprehensive psychotherapies as well as noncomprehensive psychotherapeutic interventions for BPD core pathology and associated general psychopathology. DBT has been studied most intensely, followed by MBT, TFP, SFT and STEPPS. Overall the findings TFP support a substantial role for psychotherapy in the treatment of people with BPD. However, none of the treatments has a very robust evidence base, and there are some concerns regarding the quality of individual studies. STEPPS
16 There should be an accepted treatment 'Psychological therapies for people with borderline personality disorder' (Cochrane Review: Stoffers et al., 2012) DBT Op basis van28 RCT s MBT SFT There are indications of beneficial effects for both comprehensive psychotherapies as well as noncomprehensive psychotherapeutic interventions for BPD core pathology and associated general psychopathology. DBT has been studied most intensely, followed by MBT, TFP, SFT and STEPPS. Overall the findings TFP support a substantial role for psychotherapy in the treatment of people with BPD. However, none of the treatments has a very robust evidence base, and there are some concerns regarding the quality of individual studies. STEPPS
17 There should be an accepted treatment 'Psychological therapies for people with borderline personality disorder' (Cochrane Review: Stoffers et al., 2012) DBT Op basis van28 RCT s MBT SFT There are indications of beneficial effects for both comprehensive psychotherapies as well as noncomprehensive psychotherapeutic interventions for BPD core pathology and associated general psychopathology. DBT has been studied most intensely, followed by MBT, TFP, SFT and STEPPS. Overall the findings TFP support a substantial role for psychotherapy in the treatment of people with BPD. However, none of the treatments has a very robust evidence base, and there are some concerns regarding the quality of individual studies. STEPPS
18 There should be an accepted treatment Borderline PS is goed en veilig te behandelen in een vroeg stadium / op jonge leeftijd Voor alle bewezen effectieve volwassen programma s voor BPS bestaan aanpassingen voor jongeren en hun gezinnen De effecten van deze behandelingen zijn bij jongeren (minstens) even groot als bij volwassenen, maar worden veel sneller behaald
19 Wanneer komt een aandoening in aanmerking voor vroege interventie?
20 Mag het? DSM-5 (2013, p. 647): PS in de kindertijd en adolescentie mogen gesteld worden Wees voorzichtig Sluit uit dat de symptomen te herleiden zijn tot as 1 stoornissen of ontwikkelingsfenomenen Het volstaat dat er gedurende één jaar aan de criteria van de PS voldaan werd Uitzondering: stel geen diagnose van antisociale PS voor de leeftijd van 18 jaar (wel gedragsstoornis) ICD-11: geen leeftijdsgrens (wel late onset PS) NICE guideline + Nederlandse richtlijn: vanaf jaar
21 Is BPS betrouwbaar vast te stellen op jonge leeftijd? BPS kan betrouwbaar worden vastgesteld vanaf de puberteit Children in the Community Study & Girls Personality Study Epidemiologische studies Beide studies meten PS vanaf 14 jaar Prevalentie 12-15%, BPS: 1-2% volledige, 3-5% subklinisch Prevalentie gelijk op 14, 16, 22 en 33 jaar Geen overdiagnostiek als we de DSM-criteria toepassen
22 There should be a suitable / acceptable test Screening Mc Lean screening Instrument for Borderline Personality Disorder Classificatie Structured Clinical Interview for DSM-5 Personality Disorders (SCID-P) Borderline Personality Disorder Severity Index Adolescent versions Borderline Personality Disorder Severity Index Parent version
23 Wanneer komt een aandoening in aanmerking voor vroege interventie?
24 There should be an agreed policy on whom to treat as patients Hoe valide is de classificatie? Gaat het hier wel echt om probleem jongeren? Hoe predictief is de classificatie van BPS bij adolescenten naar actueel en toekomstig functioneren?
25 There should be an agreed policy on whom to treat as patients Een adolescent met een BPS heeft meer kans op: Suïcidegedachten en -pogingen (Westen et al., 2003; Braun-Scharm, 1996) Problemen op school en minder vrienden (Westen en al., 2003) Gedragsproblemen en moeilijkheden op school (Johnson et al., 2005) Alcoholmisbruik, drugsgebruik en roken (Serman et al., 2002) Meer seksuele partners en onveilig seksueel gedrag (Lavan & Johnson, 2002) Gewelddaden (aanrandingen, inbraak, starten van gevechten, bedreigingen) Crisisopnames en medicatiegebruik (Kasen et al., 2007) Hoe hoger de comorbiditeit met vooral depressie, des te hoger de kans op persisteren (Cohen et al., 2005)
26 There should be an agreed policy on whom to treat as patients BPS-diagnose in puberteit voorspelt toekomstige problemen als volwassene Beste voorspeller van BPS in volwassenheid (Chanen et al., 2005) Academische problemen (Johnson e.a. 2005) Sociale problemen (Westen e.a., 2003 Relationele problemen (Daley e.a., 2002; Johnson e.a., 2004; Lavan en Johnson 2002) Financiële problemen (Chen e.a. 2006) Maatschappelijke problemen (criminaliteit) Gezondheidsproblemen (Chen e.a., 2006) Ongezonde levensgewoonten en vroege mortaliteit (Serman e.a., 2002) Veelvuldig gebruik van gezondheidszorg (Kasen e.a., 2007; Levy e.a., 1999)
27 Wanneer komt een aandoening in aanmerking voor vroege interventie?
28 Klinische stadiëring en vroege detectie / interventie Vroege screening/detectie en interventie is vooral bruikbaar voor ernstige aandoeningen die een chronisch verloop (kunnen) kennen en zich progressief ontwikkelen. Klinische stadiëring wordt vaak als een heuristische strategie gebruikt om dit verloop te beschrijven (McGorry, Killackey & Yung, 2008) Klinische stadiëring: gedetailleerde beschrijving van waar een individu zich bevindt op een continuum van diroder progression gaande van een stage 0 (at risk of latency stage) naar stage IV (late of end-stage disease) (Scott et al., 2013)
29 Klinische stadiëring & BPS Stadium 0 Stadium I Stadium II Stadium III Stadium IV
30 Klinische stadiëring & BPS (Hutsebaut & Hessels, 2017) Stadium 0 Stadium I Stadium II Stadium III Stadium IV
31 Klinische stadiëring & BPS (Hutsebaut & Hessels, 2017) Stadium 0 Stadium I Stadium II Stadium III Stadium IV
32 Klinische stadiëring & BPS (Hutsebaut & Hessels, 2017) Stadium 0 Stadium I Stadium II Stadium III Stadium IV
33 Klinische stadiëring & BPS (Hutsebaut & Hessels, 2017) Stadium 0 Stadium I Stadium II Stadium III Stadium IV
34 Klinische stadiëring & BPS (Hutsebaut & Hessels, 2017) Stadium 0 Stadium I Stadium II Stadium III Stadium IV
35 Conclusie BPS op jonge leeftijd mag worden gesteld en is een betrouwbare en valide diagnose die uitermate voorspellend is voor ernstige problemen op lange termijn BPS op jonge leeftijd kan goed worden vastgesteld BPS op jonge leeftijd is goed te behandelen vanuit een verscheidenheid aan modellen Kortom: er is voldoende evaluatie dat full-blown BPS vroegtijdig onderkend en behandeld kan worden, ook bij pubers
36 Conclusie De eerste modellen van klinische stadiëring worden beschreven Onduidelijk is hoe jongeren met borderline kwetsbaarheid zich bewegen doorheen deze stadia en hoe predictief de vroege stadia zijn op langere termijn Onderzoek is nodig naar: Validiteit van vroege stadia van BPS Risico- en beschermende factoren voor transitie Effectiviteit en kosteneffectiviteit van vroege-interventieprogramma s voor BPS
37 Contact
Persoonlijkheidsstoornissen. Joost Hutsebaut Congres KJP 30 oktober 2018
Persoonlijkheidsstoornissen Joost Hutsebaut Congres KJP 30 oktober 2018 Vragen Uw mening? Een diagnose Borderline PS bij een 14-jarige stellen: a. Is onzin: je mag volgens DSM-5 geen BPS stellen op die
Nadere informatieGuideline-Informed Treatment for Personality Disorders (GIT-PD) in Nederland: verleden, heden en toekomst Congres GIT-PD Altrecht 7 juni 2019
Guideline-Informed Treatment for Personality Disorders (GIT-PD) in Nederland: verleden, heden en toekomst Congres GIT-PD Altrecht 7 juni 2019 Uit het voorwoord 1990-2010 GIT-PD: VERLEDEN Hoop ook in Nederland
Nadere informatieVroege interventie bij Borderlinepersoonlijkheidsstoornissen. Joost Hutsebaut Den Haag 30 maart 2017 Persoonlijkheidsstoornissen in de breedte
Vroege interventie bij Borderlinepersoonlijkheidsstoornissen Joost Hutsebaut Den Haag 30 maart 2017 Persoonlijkheidsstoornissen in de breedte Joost Hutsebaut (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieClinical Staging en Vroege Interventie voor Borderline Persoonlijkheidsstoornis
Clinical Staging en Vroege Interventie voor Borderline Persoonlijkheidsstoornis Christel Hessels Symposium, 16 maart 2017 Persoonlijkheidsstoornissen gedurende de levensloop Borderline persoonlijkheidsstoornis
Nadere informatieVROEGE SIGNALERING & BEHANDELING VAN (BORDERLINE) PERSOONLIJKHEIDSPROBLEMATIEK BIJ JONGEREN
VROEGE SIGNALERING & BEHANDELING VAN (BORDERLINE) PERSOONLIJKHEIDSPROBLEMATIEK BIJ JONGEREN Workshop Congres Klinisch Psychologen en Klinisch Neuropsychologen 20 april 2018, Utrecht Christel Hessels &
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij adolescenten. Dineke Feenstra 17 maart 2014
Persoonlijkheidsstoornissen bij adolescenten Dineke Feenstra 17 maart 2014 Wat zijn persoonlijkheidsstoornissen? A. Een duurzaam patroon van innerlijke ervaringen en gedragingen die duidelijk binnen de
Nadere informatieVroegsignalering borderline problematiek. Utrecht, 24 november 2016
Vroegsignalering borderline problematiek Utrecht, 24 november 2016 Wat is een Borderline PS? Diepgaand patroon van instabiliteit (DSM-5) Relaties Zelfbeeld Emoties Gedrag (impulsiviteit Dit patroon komt
Nadere informatiePersoonlijkheidssyndroom Persoonlijke psychiatrie Joost Hutsebaut 21 Juni 2017
Persoonlijkheidssyndroom Persoonlijke psychiatrie Joost Hutsebaut 21 Juni 2017 Persoonlijkheid & persoonlijkheidssyndroom: diagnostiek DSM-IV / DSM-5 Sectie II: Een duurzaam patroon van innerlijke ervaringen
Nadere informatieVroegsignalering en interventie bij Cluster C. Kennismiddag Cluster C 25 januari 2018
Vroegsignalering en interventie bij Cluster C Kennismiddag Cluster C 25 januari 2018 Cluster C bij Jeugd Geen interventiestudies Geen specifieke studies naar Cluster C bij Jeugd Geen hits bij literatuursearch
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen Stand van zaken & Toekomst Lentecongres VVP 17 maart 2017
Stand van zaken & Toekomst Lentecongres VVP 17 maart 2017 belang? PS komen vaak voor (Andrea & Verheul, 2008) 10-15% van de normale populatie (vooral dwangmatige PS) 25-70% (mediaan 49%) van de psychiatrische
Nadere informatieGeïntegreerde RichtlijnBehandeling Persoonlijkheidsstoornissen Lustrumcongres Kenniscentrum Persoonlijkheidsstoornissen 18 juni 2015
Geïntegreerde RichtlijnBehandeling Persoonlijkheidsstoornissen Lustrumcongres Kenniscentrum Persoonlijkheidsstoornissen 18 juni 2015 Wat is GRB? GRB in een notendop GRB in een notendop Initiatief van het
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieScreenen op psychische aandoeningen onder WIA-aanvragers
Screenen op psychische aandoeningen onder WIA-aanvragers Bert Cornelius - Muntendam Symposium 2010 The performance of the K10, K6 and GHQ-12 screening scales to detect present state psychiatric disorders
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Meten en weten. Prof. Dr. Bas van Alphen
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Meten en weten Prof. Dr. Bas van Alphen Inhoud Temporele stabiliteit Leeftijdsneutraliteit DSM-5 Behandelperspectief Klinische implicaties Casuïstiek Uitgangspunten!
Nadere informatieImplementatie van vroege interventie voor BPS: hoe zorgen we ervoor dat het geen HYPE wordt?! Gerda Blom Christel Hessels
Implementatie van vroege interventie voor BPS: hoe zorgen we ervoor dat het geen HYPE wordt?! Gerda Blom Christel Hessels HYPE Team: Rik Schieveen ambulatory (youth) care worker Christel Hessels Clinical
Nadere informatietransistiepsychiatrie Dr. R. Klaassen Kinder- en jeugdpsychiater Bascule Projectleider headspace
transistiepsychiatrie Dr. R. Klaassen Kinder- en jeugdpsychiater Bascule r.klaassen@debascule.com Projectleider headspace transitiepsychiatrie -> psychiatrie Transitional Psychiatry Child & Adolescent
Nadere informatieBorderline persoonlijkheidsstoornis vanuit levensloopperspectief: Klinische stadiëring en health management
Borderline persoonlijkheidsstoornis vanuit levensloopperspectief: Klinische stadiëring en health management Dr. A.C. (Arjan) Videler Psychotherapeut/GZ-psycholoog/Senior Onderzoeker Hoofd behandelzaken
Nadere informatieNaar een model van Disease Management voor Persoonlijkheidsstoornissen? Symposium KenniscentrumPS 16 maart 2017
Naar een model van Disease Management voor Persoonlijkheidsstoornissen? Symposium KenniscentrumPS 16 maart 2017 Disclaimer anno 2017 Het veld van Persoonlijkheidsstoornissen beschikt over: 50-tal RCT s
Nadere informatieVroeg Detectie. On The ROAD. Marieke Pijnenborg namens Stuurgroep Vroegdetectie
Vroeg Detectie & On The ROAD Marieke Pijnenborg namens Stuurgroep Vroegdetectie Beperkingen huidige zorgprogramma s Hoge co-morbiditeit Grote klinische heterogeniteit Overlap van risico factoren Geen diagnose-specifieke
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatieOuderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit
1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan
Nadere informatieWie denk je wel dat je bent?!
Centrum adolescentenpsychiatrie Wie denk je wel dat je bent?! Identiteit en persoonlijkheidspathologie in de adolescentie: richtlijnen voor diagnostiek Christel Hessels Centrum Adolescentenpsychiatrie
Nadere informatieDe overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten
De overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten Dr. Jonna van Eck van der Sluijs Psychiater en senior onderzoeker Symposium Personalized medicine:
Nadere informatieOnderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid
Onderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid presentatie ESPRi Symposium 26-11-2015 Michiel Boog, klinisch psycholoog, psychotherapeut Titel:
Nadere informatieStudie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling
Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken
Nadere informatieSchematherapie: update van onderzoek en implementatie-kwesties
Schematherapie: update van onderzoek en implementatie-kwesties Arnoud Arntz Overzicht 1. Klinische trials 2. Procesonderzoeken 3. Meta-analyses 4. Zorgstandaard persoonlijkheidsstoornissen 5. Implementatie-kwesties
Nadere informatieDe Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.
RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede
Nadere informatiePrimaire preventie Behandeling P(rimaire p)reventie Secundaire preventie
1 Screening en gezondheidsbeleid Voorkomen is altijd beter dan genezen? Leuven, 24 april 2015 Prof. Dr. Joost Weyler Epidemiologie en Sociale Geneeskunde Screening en preventie Schema 2 Screening en preventie
Nadere informatieEmotieregulatieproblemen bij jongeren. 13 februari 2018
Emotieregulatieproblemen bij jongeren 13 februari 2018 Inhoud presentatie 1. De doelgroep / uitleg borderline persoonlijkheidsstoornis 2. BPS bij jongeren/ feiten en cijfers 3. Ontstaan van BPS / insteek
Nadere informatieMindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014
Mindfulness binnen de (psycho) oncologie Else Bisseling, 16 mei 2014 (Online) Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor kankerpatiënten. (Cost)effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatiePreventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog/onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant
Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog/onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant Film: fragmenten Iedereen depressief (VPRO) Wat is een depressie?
Nadere informatiehoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5
SAMENVATTING 117 Pas kortgeleden is aangetoond dat ADHD niet uitdooft, maar ook bij ouderen voorkomt en nadelige gevolgen kan hebben voor de patiënt en zijn omgeving. Er is echter weinig bekend over de
Nadere informatie18/03/2016. inhoud. Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie
inhoud Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen Jongeren als doelgroep Burden of disease in praktijk Slot: New horizont Marijana Cvitan Sutterland psychiater OPZ Geel, Maart, 2016 Juridische grens
Nadere informatieTerugvalpreventie bij anorexia nervosa
Terugvalpreventie bij anorexia nervosa Tamara Berends, Verpleegkundig Specialist GGZ Altrecht Eetstoornissen Rintveld Lectoraat Zorg & Innovatie in de Psychiatrie Utrecht Research Group Eating disorders
Nadere informatieStadiëring en interepisodisch functioneren bij Bipolaire Stoornissen
Stadiëring en interepisodisch functioneren bij Bipolaire Stoornissen Ralph Kupka hoogleraar Bipolaire Stoornissen VU Medisch Centrum Academische Zorglijn Bipolair, GGZinGeest Altrecht Bipolair Stabiel
Nadere informatieEmotie Regulatie Training
Emotie Regulatie Training voor adolescenten Marieke Schuppert kinder- en jeugdpsychiater Accare UCKJP Vanaf welke leeftijd mag de diagnose persoonlijkheidsstoornis gesteld worden? PD s in adolescentie
Nadere informatieAutisme spectrum stoornissen: van molecuul tot maatschappij. Wouter Staal, 19 mei, 2017
Autisme spectrum stoornissen: van molecuul tot maatschappij Wouter Staal, 19 mei, 2017 Autisme spectrum stoornissen: van molecuul tot maatschappij Kenmerken van autisme Genetica van autisme Hersenen en
Nadere informatiePsychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5)
Psychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Hester A. Lijphart Eerste begeleider: Dr. E. Simon Tweede
Nadere informatieDe opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum. Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag
De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag 1 VROEGDETECTIE EN BEHANDELING SCREENING DIAGNOSE BEHANDELING 2 3 SCREENING
Nadere informatieHET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE
HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Vrije Universiteit Brussel UMC St Radboud, Nijmegen NPi, Amersfoort 1 NVMT 4e LUSTRUM VAN HARTE PROFICIAT 2 WAAROM
Nadere informatieSamenvatting 21580_rietdijk F.indd :09
Samenvatting 21580_rietdijk F.indd 161 10-02-12 15:09 People at ultra high risk for psychosis Schizofrenie en aanverwante psychotische stoornissen hebben grote negatieve gevolgen voor het sociaal en psychisch
Nadere informatiePositieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen
Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic
Nadere informatiePERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN BIJ ADOLESCENTEN
amenvatting Dit proefschrift gaat over het diagnosticeren van persoonlijkheidsstoornissen (P) in adolescenten, de ziektelast die adolescenten en volwassenen met een (borderline) persoonlijkheidsstoornis
Nadere informatieBehandeling van eerste psychose (waar de richtlijn niet over spreekt) Dr H.J. Gijsman, psychiater Hoofd Zorgprogramma Psychose Pro Persona
Behandeling van eerste psychose (waar de richtlijn niet over spreekt) Dr H.J. Gijsman, psychiater Hoofd Zorgprogramma Psychose Pro Persona Environment Genotype Phenotype Omgeving Gen Psychose Omgeving
Nadere informatiePreventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant
Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant Film: fragmenten Iedereen depressief (VPRO) - Depressie groot
Nadere informatieVerschillen in Persoonlijkheidstrekken en Persoonlijkheidsorganisatie tussen Groepen Eetstoornispatiënten.
Verschillen in Persoonlijkheidstrekken en Persoonlijkheidsorganisatie tussen Groepen Eetstoornispatiënten. Differences in Personality Traits and Personality Structure between Groups of Eating Disorder
Nadere informatieKlinische stadiëring en vroege interventie bij borderlinepersoonlijkheidsstoornissen
essay Klinische stadiëring en vroege interventie bij borderlinepersoonlijkheidsstoornissen ACHTERGROND Binnen de toegenomen wetenschappelijke evidentie voor een levensloopperspectief op borderlinepersoonlijkheidsstoornissen
Nadere informatieCLUSTER C PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN CO-MORBIDITEIT. Rien Van. Arkin: Opleider Psychiatrie, directeur behandelzaken NPI
CLUSTER C PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN CO-MORBIDITEIT Rien Van Arkin: Opleider Psychiatrie, directeur behandelzaken NPI Tijd voor Cluster C! Joost Hutsebaut, Ellen Willemsen, Rien Van Tijdschrift voor Psychiatrie
Nadere informatieINVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren
De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren Sociale Steun The Effect of Chronic Pain and the Moderating Effect of Gender on Perceived Social Support Studentnummer:
Nadere informatieVragenlijsten kwaliteit van leven
Click for the English version Vragenlijsten kwaliteit van leven TNO heeft een aantal vragenlijsten ontwikkeld om de gezondheidsrelateerde kwaliteit van leven te meten van kinderen, jongeren en jong-volwassenen.
Nadere informatieTieners en diabetes: de verbinding maken tussen wetenschap en praktijk. Type 1 diabetes bij tieners: waar hebben we het dan eigenlijk over?
Tieners en diabetes: de verbinding maken tussen wetenschap en praktijk Type 1 diabetes bij tieners: waar hebben we het dan eigenlijk over? ZELF management 1 Prevalentie De omvang van het probleem Bron:
Nadere informatieTriple P (Positive Parenting Program): effectief bij gedragsproblemen?
21/11/11 Triple P (Positive Parenting Program): effectief bij gedragsproblemen? Inge Glazemakers Dirk Deboutte Inhoud Het probleem Oplossingen: de theorie Triple P Het project De eerste evaluatie - - -
Nadere informatieDisclosure belangen Dyllis van Dijk
Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)
Nadere informatieVroegdetectie Persoonlijkheidsstoornissen
Vroegdetectie Persoonlijkheidsstoornissen Kirsten Hauber Karin Slotema Symposium Vroegdetectie in de GGZ Is vroegdetectie mogelijk bij persoonlijkheidsstoornissen binnen de SGGZ voor volwassenen? Wat zou
Nadere informatieBack to the future: oude en nieuwe behandelingen Prof. Dr. Geert Dom, Hoogleraar, Universiteit Antwerpen (UA, CAPRI)
Back to the future: oude en nieuwe behandelingen Prof. Dr. Geert Dom, Hoogleraar, Universiteit Antwerpen (UA, CAPRI) geert.dom@uantwerpen.be Alcohol Wat komt op ons af of is er al? Drugs x 80/jaar Medicatie
Nadere informatieDepressie en/of borderline problematiek? Rationale voor vroege interventie bij borderline problematiek en richtlijnen voor diagnostiek en behandeling
Depressie en/of borderline problematiek? Rationale voor vroege interventie bij borderline problematiek en richtlijnen voor diagnostiek en behandeling Joost Hutsebaut, Sigrid Geertzema & Christel Hessels
Nadere informatieSeverity Indices for Personality Problems (SIPP-118 en SIPP-SF) Laura Weekers & Annelies Laurenssen Trimbos Instituut, 3 februari 2016
Severity Indices for Personality Problems (SIPP-118 en SIPP-SF) Laura Weekers & Annelies Laurenssen Trimbos Instituut, 3 februari 2016 Inhoud Theoretische achtergrond Ontwikkeling SIPP Domeinen en facetten
Nadere informatieTHE COMPREHENSIVE ASSESSMENT OF AT-RISK MENTAL STATE CAARMS - TRAINING. No financial disclosure.
THE COMPREHENSIVE ASSESSMENT OF AT-RISK MENTAL STATE CAARMS - TRAINING drs. Helga Ising PARNASSIA, DEN HAAG dr. Judith Rietdijk DIJK EN DUIN, ZAANDAM No financial disclosure. RELEVANTIE VROEGHERKENNING:
Nadere informatieKwetsbaarheid en slapen
Kwetsbaarheid en slapen Nico De Witte Inhoud Kwetsbaarheid Slapen: operationalisering Resultaten Beschrijving dataset Prevalentie slaapproblemen in relatie tot leeftijd, geslacht, inkomen, rondkomen met
Nadere informatieFysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten
Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,
Nadere informatieWaarom onderzoek naar zorggebruik? Over- of onderbehandeling van jongeren in de GGZ? Inhoud. dr. F. Jörg
Frederike Jörg Stelling 1 Frederike Jörg Stelling 2 Teveel kinderen en jongeren in Nederland zoeken en krijgen tweedelijns, specialistische GGZ-hulp terwijl er vaak geen sprake is van psychiatrische problematiek
Nadere informatieDiagnostiek van Persoonlijkheidsstoornissen. De Relatie tussen. Persoonlijkheidskenmerken en de. Kernfactoren van (Mal)Adaptief Functioneren
Diagnostiek van Persoonlijkheidsstoornissen De Relatie tussen Persoonlijkheidskenmerken en de Kernfactoren van (Mal)Adaptief Functioneren bij Patiënten met Persoonlijkheidsstoornissen Diagnostics of Personality
Nadere informatieCALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP
CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP WAAROM CALM? Ongeveer 25% van de oncologische patiënten in de palliatieve fase ontwikkelt een depressie of aanpassingsstoornis.
Nadere informatieKansen en mogelijkheden in de preventie
Kansen en mogelijkheden in de preventie Pim Assendelft, hoogleraar Huisartsgeneeskunde Hoofd afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, Radboudumc Generalisme is ons specialisme Verschil ten opzichte HBO/WO-opgeleiden
Nadere informatieHet verband tussen hechtingsstoornissen en persoonlijkheidsstoornissen Vroegsignalering en behandeling Kirsten Hauber Karin Slotema
Het verband tussen hechtingsstoornissen en persoonlijkheidsstoornissen Vroegsignalering en behandeling Kirsten Hauber Karin Slotema Dag van de inhoud 2018 Programma Adolescentie Kirsten Hauber Persoonlijkheidsstoornissen
Nadere informatieLECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose
LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder
Nadere informatieOnderzoek imta en TOPGGz
Onderzoek imta en TOPGGz Onderzoek en eerste resultaten onderzoek imta en TOPGGz m.b.t doelgroepen stemmingsstoornissen, eetstoornissen en persoonlijkheidsstoornissen dr. Leona Hakkaart-van Roijen, associate
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij ouderen
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen Prof. Dr. Bas van Alphen b.van.alphen@mondriaan.eu Epidemiologie Beloop Five Factor Model (FFM): Neuroticisme, Extraversie, Openheid nemen af op latere leeftijd,
Nadere informatieFarmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid. Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier
Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier Alcohol: Epidemiologische gegevens WHO: Europa, regio hoogste
Nadere informatieHet Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017
Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017 Er is veel vraag naar nieuwe medicijnen voor zeldzame
Nadere informatieInhoud. Hoofdstuk 4 Screening en diagnostiek bij volwassenen 71 1 Inleiding 71 2 Screening bij volwassenen 72 3 Diagnostiek bij volwassenen 74
Inhoud Hoofdstuk 1 Algemene inleiding 11 1 Kenmerken en classificatiecriteria van bipolaire stoornissen 11 2 Epidemiologie 12 3 Differentiële diagnostiek 13 4 Comorbiditeit 13 5 Beloop 16 6 Diagnostiek
Nadere informatiePersoonlijkheids- stoornissen
Persoonlijkheids- stoornissen Classificatie, epidemiologie en psychotherapie Dr. Helene Andrea Wetenschappelijk onderzoeker Viersprong Institute for Studies on Personality Disorders (VISPD), Halsteren
Nadere informatieKGBN. Zin en onzin van statines bij de hoogbejaarde patiënt. De neuroloog & statines.
KGBN Zin en onzin van statines bij de hoogbejaarde patiënt. De neuroloog & statines. A/ ISCHEMIC STROKE / TIA & geen CHD : Heart Protection Study : Subgroep stroke antec. gerandomiseerd naar simvastatine
Nadere informatieObesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD.
Robbert Kerseboom Kaderhuisarts astma-copd De prevalentie van obesitas (BMI > 30 kg/m 2 ): (in 2012) 11 % bij mannen 14 % bij vrouwen. De prevalentie van COPD is 20/1000 Nederlanders KADERHUISARTS SCHAKEL
Nadere informatieJeugdige zedendelinquenten een cohortstudie gedurende 12 jaar
Kinder- en jeugdpsychiatrie Jeugdige zedendelinquenten een cohortstudie gedurende 12 jaar Lucres Nauta-Jansen Tom, 14 jaar 14 jaar Verdacht van plegen van ontuchtige handelingen met 6 jarig buurjongetje
Nadere informatieOur brains are not logical computers, but feeling machines that think.
Drs. Fernando Cunha (Child Support Europe) Ontwikkelingspsycholoog Gezondheidspsycholoog (BIG) Kinder- en Jeugdpsycholoog (NIP) Onderwijsspecialist http://www.child-support-europe.com In dienst van kinderen,
Nadere informatieIndividuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS)
IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) Jooske van Busschbach A. Dennis Stant 2 H. Michon 3 M van Vugt 3 W. Swildens 4. RGOc/UMCG, Hogeschool Windesheim
Nadere informatieScreening en behandeling van psychische problemen via internet. Viola Spek Universiteit van Tilburg
Screening en behandeling van psychische problemen via internet Viola Spek Universiteit van Tilburg Screening en behandeling van psychische problemen via internet Online screening Online behandeling - Effectiviteit
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatieRichtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 2. Introductie slaapproblemen Deze introductie beschrijft de definitie van slaapproblemen en slaapstoornissen, de prevalentie en de gevolgen
Nadere informatieDepressie na een hartinfarct en risico op nieuwe hartklachten
Depressie na een hartinfarct en risico op nieuwe hartklachten Marij Zuidersma Promotoren: Peter de Jonge, Johan Ormel, Henk Jan Conradi Interdisciplinary center for psychiatric epidemiology University
Nadere informatieBehandeling van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen
Behandeling van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen Dr. A.C. (Arjan) Videler Psychotherapeut/GZ-psycholoog/Senior Onderzoeker Manager behandeling Expertisecentrum PersonaCura Treatment of personality
Nadere informatieDisclosure belangen Dyllis van Dijk
Disclosure belangen Dyllis van Dijk (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Nadere informatieZwaar werk lichter maken: een hele klus Preventie van beroepsziekten bij bewegingsapparaat en psyche
Zwaar werk lichter maken: een hele klus Preventie van beroepsziekten bij bewegingsapparaat en psyche Dr Karen Nieuwenhuijsen Dr Paul Kuijer Coronel Instituut, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Programma
Nadere informatieRehabilitatie door zelfmanagement bij chronische angst en depressie (de ZemCAD studie)
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Rehabilitatie door zelfmanagement bij chronische angst en depressie (de ZemCAD studie) Jan Spijker, Maringa Zoun, Bauke Koekkoek, Henny Sinnema, Anna Muntingh,
Nadere informatieHet PSA dilemma: wel of niet bepalen?
Het PSA dilemma: wel of niet bepalen? Bin Kroon Uroloog Rijnstate 1 Achtergrond prostaatkanker Jaarlijks 9000 nieuwe gevallen Jaarlijks 3000 doden Gevorderde ziekte niet te cureren PSA: vroegdetectie Screenen
Nadere informatieRunning head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN
Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Het Effect van Online Cognitieve Gedragstherapie op Seksuele Disfuncties bij Vrouwen The Effectiveness of Internet-based Cognitive-Behavioural
Nadere informatieRELEVANTIE VROEGHERKENNING: AT RISK MENTAL STATE (ARMS)
THE COMPREHENSIVE ASSESSMENT OF AT-RISK MENTAL STATE CAARMS - TRAINING J e n n y v a n d e r W e r f P A R N A S S I A, D E N H A A G J u d i t h R i e t d i j k D I J K E N D U I N, Z A A N D A M No financial
Nadere informatieStress en Psychose 59 Noord. Stress and Psychosis 59 North. A.N.M. Busch
Stress en Psychose 59 Noord Stress and Psychosis 59 North A.N.M. Busch Prevalentie van Subklinische Psychotische Symptomen en de Associatie Met Stress en Sekse bij Noorse Psychologie Studenten Prevalence
Nadere informatieEVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp
EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Nederlands Paramedisch Instituut UMC St Radboud Hogeschool van Arnhem en Nijmegen NVLF 1 ORIËNTATIE op LOGOPEDIE NVLF Visie 2000-2005 NVLF
Nadere informatieType Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
Nadere informatieRuim tien jaar geïntegreerde Dialectische Gedragstherapie voor Jongeren in de Bascule.
Ruim tien jaar geïntegreerde Dialectische Gedragstherapie voor Jongeren in de Bascule. Polikliniek en deeltijdbehandeling met 24-uurs crisiszorg voor jongeren met ernstige emotieregulatieproblemen Janet
Nadere informatieen een Licht Verstandelijke Beperking Linda M. van Mourik
De Invloed van een Autoritatieve Opvoedstijl op Risicogedrag en de Mediërende Rol van de Hechtingsrelatie bij Adolescenten met een Autismespectrumstoornis en een Licht Verstandelijke Beperking The Influence
Nadere informatiegedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang?
Is er een samenhang tussen seksuele attituden en gedragsintenties voor veilig seksueel Is there a correlation between sexual attitudes and the intention to engage in sexually safe behaviour? Does gender
Nadere informatieZichtbaar beter? P. Tamis, verpleegkundig specialist M C van Putten, psychiater GGZ Noord Holland Noord 18-02-2010
Zichtbaar beter? P. Tamis, verpleegkundig specialist M C van Putten, psychiater GGZ Noord Holland Noord 18-02-2010 Domotica Het woord "domotica" is een samentrekking van het Latijnse woord domus (huis)
Nadere informatieDe transgenderzorg voor kinderen en adolescenten in Nederland Winst voor de één, verlies voor de ander
Over een zoektocht, acceptatie en weer verder gaan De transgenderzorg voor kinderen en adolescenten in Nederland Winst voor de één, verlies voor de ander Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie Maryse.
Nadere informatiePsychiatrie & Psychologie bij 22q11DS
Studiedag Stichting 22Q11 19 november 2017 A.M. Fiksinski a.m.fiksinski@umcutrecht.nl Psycholoog & onderzoeker (PhD kandidaat) Department of Psychiatry, Rudolf Magnus Institute of Neuroscience, University
Nadere informatieDe intramurale behandeling van forensische patienten met een persoonlijkheidsstoornis
De intramurale behandeling van forensische patienten met een persoonlijkheidsstoornis Een empirische studie Treatment outcome in personality disordered forensic patients An empirical study ( with a summary
Nadere informatie