Kadernota Integrale Veiligheid Peelland/Helmond

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kadernota Integrale Veiligheid Peelland/Helmond 2015-2018"

Transcriptie

1 Kadernta Integrale Veiligheid Peelland/Helmnd Hrt bij raadsvrstel

2 Inhud 1 Inleiding Het belang van gezamenlijkheid Betekenis en functie van dit kader Ttstandkming en vervlg Leeswijzer Uitgangspunten van beleid Pririteitstelling en nderliggende analyse Opmerking vraf Gevlgde werkwijze m tt pririteiten te kmen Pririteiten Onderbuwing Analyse veiligheidsveld 1: Veilige wn- en leefmgeving Analyse veiligheidsveld 2: Bedrijvigheid en veiligheid Analyse veiligheidsveld 3: Jeugd en veiligheid Analyse veiligheidsveld 4: Fysieke veiligheid Analyse veiligheidsveld 5: Integriteit en veiligheid Aanpak van de gezamenlijke speerpunten Geweld Wninginbraken Overlastgevende jeugd en jeugdgrepen Criminele jeugd Gerganiseerde (ndermijnende) criminaliteit Verkeersveiligheid Drank- en drugsverlast De aanpak van de verige lkale speerpunten Wnverlast Zrg vr arbeidsmigranten Fietsendiefstal Evenementen en veiligheid Veilig uitgaan Organisatrische brging Bestuurlijke cördinatie van het veiligheidsbeleid Ambtelijke cördinatie van het veiligheidsbeleid Drntwikkeling strategische veiligheidsagenda Planning en cntrl Financiën Cmmunicatie Bijlage 1 : kerncijfers met betrekking tt de pririteiten

3 1 Inleiding Dit is de eerste Peelland kadernta p veiligheidsgebied. De nta is geschreven dr en vr de zes Peelgemeenten. Dat zijn de gemeenten Laarbeek, Gemert-Bakel, Helmnd, Deurne, Asten en Smeren. Bij elkaar een gebied met inwners en iets minder dan bedrijfsvestigingen. In deze versie, die vastgesteld wrdt dr gemeenteraad van Helmnd staan, aanvullend p de tekst die vr alle 6 gemeenten geldt, een beperkt aantal zaken die specifiek vr Helmnd gelden. Krt gezegd is het del van deze nta het in de zes Peelgemeenten aansturen p een slide en effectief veiligheidsbeleid, waarbij wrdt samengewerkt tussen gemeenten, partners en inwners daar waar dat meer veiligheid plevert. 1.1 Het belang van gezamenlijkheid Enkele recente ntwikkelingen maken het lgisch en belangrijk m als Peelgemeenten intensiever te gaan samenwerken rnd veiligheidsvraagstukken. Dat is enerzijds de frmering van nieuwe plitie-basisteams. De zes Peelgemeenten vallen in de nieuwe indeling van plitie-basisteams nder het basisteam Peelland binnen de plitieeenheid Ost-Brabant. Om de plitie de juiste input te kunnen geven vr peratinele en strategische keuzen is het gewenst dat de zes gemeenten waar mgelijk een duidelijk gedeeld geluid laten hren. Dit helpt het basisteam k weer bij de prfilering van Peellandbelangen p het eenheidsniveau. Anderzijds: de belftevlle meerwaarde van de huidige samenwerking. Ok nu al werken de gemeenteambtenaren van de zes gemeenten p Peelniveau, districtsniveau, en Ost Brabant niveau veel samen p veiligheidsgebied. De aard en mvang van de prblemen zijn per gemeente anders, maar van de mgang ermee kan men van elkaar leren en smmige prblemen vragen m een stevige hand van de verheid, waarbij gemeentegrenzen er niet te mgen den. Samenwerking leidt tt het delen van expertise ver efficiëntie in de aanpak. En het vrkmt dat prblemen gegrafisch verplaatst wrden binnen de regi in plaats van daadwerkelijk gereduceerd (het waterbedeffect bij de aanpak van misdaad). Overigens hudt de samenwerking niet p bij de grenzen in de Peel. Ok p districtsniveau en reginaal niveau bestaan diverse samenwerkingsverbanden tt p het niveau van alle gemeenten in Ost-Brabant. Omdat de kadernta s Integrale veiligheid van de afznderlijke zes gemeenten bijna allemaal aflpen in 2014 en het basisteam Peelland ng in de prichtingsfase is, det zich nu een natuurlijk mment vr m een gezamenlijk beleidskader nader uit te werken. 2

4 1.2 Betekenis en functie van dit kader Tt nu te maakte elke gemeente een eigen beleidskader Integrale veiligheid. Vanaf nu trekken de Peelgemeenten hierin samen p. Deze nta tnt de gemeenschappelijke delen, maar k de piketpalen die per gemeente zijn gepririteerd. Krtm: alle veiligheidsdelen die in Peelland belangrijk zijn m aan te werken. Hierp vlgend werken de gemeenten een gezamenlijk uitveringsprgramma veiligheid uit. Daarnaast kan een gemeente er vr kiezen m aanvullend een eigen uitveringsprgramma veiligheid p te stellen. Kaderstelling betekent hier dat de richting wrdt aangegeven waarin verbetering met wrden gerealiseerd. Een kadernta is zeker geen blauwdruk met uitgewerkte plannen en delstellingen, maar spreekt uit p welke terreinen we willen intensiveren en vernieuwen. Het is een richtinggevende ntitie. Cncrete prjectplannen en ambities wrden uitgewerkt in het uitveringsprgramma dat begin 2015 gereed zal zijn. Deze kadernta heeft k een juridisch bestuurlijke betekenis. In de plitiewet is vrzien in de pmaak van lkale beleidsplannen p het terrein van penbare rde en veiligheid. Met z n plan geeft de gemeenteraad richting aan het beleid en aan de uitvering daarvan, k als het gaat m de inzet van de (natinale) plitie. Een kadernta verbindt en is de basis vr afspraken p hfdlijnen tussen alle betrkken partijen; de basis vr calities in veiligheid. De gemeenten zijn hierin de regieverders. 1.3 Ttstandkming en vervlg De ttstandkming van dit beleidskader was als vlgt: 1. De zes gemeenten hebben individueel een veiligheidsanalyse gemaakt en hebben vanuit die analyse hun eigen gemeentelijke pririteiten vastgesteld. 2. Op grnd van die analyses is er gekmen tt een ambtelijk vrstel vr de Peelpririteiten. 3. Vervlgens zijn er per gemeente de gemeentelijk veiligheidsanalyse en pririteitstelling dr de raad en/f cmmissie vastgesteld. Hierbij is een nderscheid gemaakt tussen de Peelpririteiten en de aanvullende gemeentelijke pririteiten. 4. Vertrekkend vanuit die pririteitstelling is dit kaderplan veiligheid p Peelniveau uitgewerkt. Rnd de jaarwisseling zal dit kaderplan Peelland per gemeente vastgesteld wrden, waar wenselijk aangevuld met gemeente specifieke thema s f aandachtspunten. Deze kadernta zal wrden uitgewerkt in een uitveringsprgramma waarin cncrete ambities en prjecten wrden uitgewerkt. In deze kadernta wrdt gefcust p de pririteiten die dr de gemeenteraden zijn benemd. In het uitveringsprgramma zal k aandacht geschnken wrden aan de andere veiligheidsthema s. Bekeken zal wrden vr welke van die thema s de ndzaak bestaat m prjecten p te starten. 3

5 Daarna zal er een jaarlijkse beleidscyclus wrden aangehuden, waardr ruimte wrdt ingebuwd vr inbreng van mgelijke nieuwe (dan urgente) thema s in het veiligheidsbeleid (zie paragraaf 6.4). Krtm: we zetten ns met dit kader niet vast vr vier jaar, maar geven een nu gewenste richting aan waarbinnen we willen presteren en schaven bij p peratineel niveau als dat ndig is. 1.4 Leeswijzer Deze kadernta stelt kaders p vier verschillende niveaus. In hfdstuk 2 wrdt allereerst ingegaan p de strategische uitgangspunten van het integraal veiligheidsbeleid: vanuit welke missie werken wij en waarm? In hfdstuk 3 wrdt vervlgens aangegeven welke pririteiten er p grnd van de gemeentelijke veiligheidsanalyses zijn vastgesteld. Hfdstuk 4 en bespreekt daarna langs welke plssingsrichtingen de zes Peelgemeenten betekenisvlle verbeteringen willen realiseren p het gebied van de pririteiten. Ten sltte wrdt (in hfdstuk 6) besprken he wrdt geïnvesteerd in de rganisatrische brging van dit beleidskader. Ok p dat laatste niveau zullen er immers kaders gesteld meten wrden. In Bijlage I zijn kerncijfers pgenmen behrend bij de gepririteerde nderwerpen in deze kadernta. 2 Uitgangspunten van beleid Het integraal veiligheidsbeleid is gericht p het bereiken van: minder criminaliteit minder verlast minder nveiligheidsgevelens bij de burgers het p een acceptabel niveau huden van fysieke veiligheidsrisic s Bij het werken aan deze delen hanteren we een aantal uitgangspunten. Ze vrmen de basis p grnd waarvan wij ns beleid in de kmende jaren willen (vrt)buwen. Onze uitgangspunten zijn: 1. Aan veiligheid werk je samen. De samenwerking tussen veiligheid en zrg is cruciaal vr het bereiken van nze veiligheidsdelen. Het zrg en veiligheidsdmein verlappen elkaar. Nu de gemeenten dr de decentralisaties van de zrg regieverders zijn p zwel het veiligheids- als het sciale dmein wrdt vanuit dit nieuwe licht bekeken waar innvatieruimte ligt. Samenwerken, met andere gemeenten maar k met andere partners (privaat f publiek) is een randvrwaarde vr succes. Dr samen te werken wrden prbleem vanuit verschillende invalsheken benaderd. De kunst is de juiste allianties te sluiten vanuit cncrete delen waaraan partijen zich k kunnen cmmitteren. 4

6 2. Vr ns is de uitspraak Vrkmen is beter dan genezen leidend.. Oftewel: preventief werken is ng altijd beter dan dat er repressieve maatregelen genmen meten wrden. Hewel dat laatste uiteraard wel altijd ndig zal blijven. Met een ged beleid rnd zrg kunnen veel veiligheidsprblemen vrkmen wrden. Maar k bij de fysieke veiligheidsthema s zals brandweerzrg wrdt preventie steeds belangrijker. 3. We betrekken nze burgers en spreken ze aan p het nemen van hun eigen verantwrdelijkheid; p stadsniveau/drpsniveau, wijkniveau en buurtniveau. Het betrekken van burgers bij de aanpak van veiligheidsissues kan verschillende functies vervullen. Samen dingen ppakken betekent bijvrbeeld: signalen pvangen die erte den m prblemen echt te kennen, betekent mensen laten zien wat er gedaan wrdt in hun stad rnd leefbaarheidsprblemen, betekent dat er gemeenschapszin kan ntstaan rnd dingen die men graag in de eigen wijk wil aanpakken, betekent dat dingen k daadwerkelijk in gezamenlijkheid wrden pgepakt (bijvrbeeld drdat meer burgers vergaan tt het plaatsen van nieuwe slten, f deelnemen aan Buurtpreventie-teams). Uitgangspunt van het beleid vr de kmende jaren is dat we willen greien in het beter betrekken van burgers en burgers meer zelfredzaam willen laten wrden. Dit zal in eerste instantie meer tijd en middelen gaan vergen. Uiteindelijk, z zijn wij vertuigd, zal die investering zich terugbetalen. In Helmnd hebben we een rijke schakering aan platfrms waarin Helmndse inwners zich verenigd hebben: Wijkraden, buurtverenigingen, bewnersverenigingen, buurt-preventieteams, winkeliersverenigingen. Per prject zal bekeken wrden welk deel van dit netwerk het beste betrkken kan wrden. Hierbij zal k gebruik gemaakt wrden van de resultaten van de gesprekken, m tt deze kadernta te kmen, met inwners zijn geverd. 4. We zetten ns in vr een integere verheid. Een verheid die met gezag wil ptreden, met zelf integer zijn en zich aan de regels huden. Als nderdeel van het veiligheidsbeleid wrdt daarm k tegezien p de kwaliteit van het gemeentelijk integriteitbeleid. 5. We werken infrmatie gestuurd en met maatregelen waarvr bewezen is dat ze werken. Tt slt is het een uitgangspunt van ns beleid dat tactische keuzen in nze aanpak wrden gemaakt p grnd van het verzamelen en analyseren van infrmatie en gebruik makend van kennis ver (te verwachten) effectiviteit van maatregelen. Infrmatie gestuurd werken betekent bijvrbeeld dat we infrmatie van de plitie en gemeente cmbineren m beter zicht te krijgen p patrnen van inbraken en z sneller gerichte actie kunnen ndernemen. Dit heft niet meteen te betekenen dat alles wetenschappelijk gefundeerd met zijn. Wat het wel betekent is dat we nze verwachtingen ten aanzien van interventies helder frmuleren, dat we ruimte nemen m te experimenteren en dat we ged vlgen wat interventies in de praktijk den. 5

7 3 Pririteitstelling en nderliggende analyse 3.1. Opmerking vraf Inhudelijke pririteiten vaststellen p veiligheidsgebied is lastig. Er zit een weerklank aan vast dat de rest dus minder aandacht gaat krijgen. Dat laatste willen we allereerst ntkrachten. Bij deze nta geldt: daar waar met het staande beleid gede resultaten wrden gebekt, wrdt met dezelfde energie drgewerkt aan meer veiligheid. Op enkele terreinen is echter nadrukkelijk een intensivering van beleid gewenst. Bijvrbeeld mdat de ntwikkelingen als zrgelijk wrden gezien. Of mdat de huidige inzet niet leidt tt gewenste verbeteringen Gevlgde werkwijze m tt pririteiten te kmen. Alle zes de gemeenten hebben p grnd van de methde kernbeleid veiligheid van de VNG hun prblemen in kaart gebracht en van daaruit gepririteerd. De methde kernbeleid mvat als het ware een checklist van alle veiligheidsthema s die er (p vijf veiligheidsvelden) te den. Die veiligheidsvelden zijn: 1. Veilige wn- en leefmgeving, 2. Bedrijvigheid en veiligheid, 3. Jeugd en veiligheid, 4. Fysieke veiligheid en 5. Integriteit en veiligheid. Bij de prbleemanalyses p die deelthema s is dr de gemeenten gebruik gemaakt van: de beschikbare plitiegegevens ver de peride 2010 tt en met 2013; de prbleemanalyse van het basisteam Peelland van de plitie. Dit team publiceerde eerder het jaarverslag van 2013 en een jaarplan vr 2014 vr Peelland; het reginaal veiligheidsplan Ost-Brabant ; de resultaten van de meeste recente veiligheidsmnitr. Vr Helmnd specifiek: de veiligheidsanalyse, vastgesteld in de raadsvergadering van 7 ktber. En ten sltte werd het resultaat van het analysewerk en een vrstel vr de pririteiten vrgelegd aan de gemeenteraden. (raadsvergadering gemeente Helmnd van 7 ktber) 3.3 Pririteiten Zeven nderwerpen werden in alle zes de Peel-gemeenten gepririteerd. Dit zijn de nderwerpen: Geweld Wninginbraken Overlast gevende jeugd en jeugdgrepen Criminele jeugd Gerganiseerde (ndermijnende) criminaliteit Verkeersveiligheid Drank- en drugsverlast 6

8 Ok is er een aantal thema s die niet bij alle gemeenten, maar wel bij een deel van hen, werd gepririteerd. Dat betreft de nderwerpen: Wnverlast 1 Zrg vr arbeidsmigranten 2 Fietsendiefstal 3 Evenementen en veiligheid 4 Veilig uitgaan 5 Veilig in en m de schl 6 Op al deze nderwerpen wrdt vanuit dit beleidskader bekeken waar de zes Peelgemeenten elkaar de kmende vier jaren kunnen ndersteunen en wat in meer algemene zin kan leiden tt meer veiligheid. De nadere uitwerking daarvan vindt u in de hfdstukken 4 en 5. 1 Pririteit vr Helmnd, Deurne, Gemert-Bakel, Asten en Smeren. 2 Pririteit vr Gemert-Bakel, Asten en Smeren. 3 Pririteit vr Helmnd en Gemert-Bakel. 4 Pririteit vr Helmnd en Smeren. 5 Pririteit vr Deurne. 6 Pririteit vr Deurne Specifiek aandacht vr verkeersveiligheid schlenvierkant. Vrmt nderdeel van gezamenlijke pririteit Verkeersveiligheid 7

9 3.4. Onderbuwing In deze paragraaf vlgt de nderbuwing bij de bvengenemde pririteitskeuzen. Het del van de nderstaande samenvatting is aan te geven waar er zrgen zijn ten aanzien van ntwikkelingen en k aan te geven he die zich verhuden tt het al dan niet pririteren van een nderwerp Analyse veiligheidsveld 1: Veilige wn- en leefmgeving Dit veiligheidsveld mvat de thema s: 1. Sciale kwaliteit, 2. Fysieke kwaliteit, 3. Objectieve veiligheid en 4. Subjectieve veiligheid / veiligheidsgevel 1. Sciale kwaliteit De sciale kwaliteit van een buurt f wijk heeft betrekking p de intermenselijke relaties in een buurt: de relatie tussen bewners nderling en eventueel andere aanwezige persnen. De sciale kwaliteit kan nder druk kmen te staan dr verschijnselen als wnverlast, burengerucht, multi prbleem gezinnen, verlast gerelateerd aan illegale bewning, drank- en drugsverlast, verlast van prstitutie en verlast van zwervers. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Op twee frnten frmuleren Peelgemeenten zrgen f wrden er ntwikkelingen waargenmen die tt alertheid manen. Dat is met betrekking tt de drank- en/f drugsverlast en p het bredere thema wnverlast. Wat betreft drugsverlast is er Peelland breed sprake van een flinke tename van het aantal meldingen bij de plitie. Getalsmatig is die verlast in alle jaren gecncentreerd in de gemeenten Helmnd en Gemert-Bakel, maar in 2013 valt p dat het aantal incidenten p dit gebied k in Laarbeek flink teneemt. Het leidde in vier gemeenten tt priritering van het nderwerp in het veiligheidsbeleid (Helmnd, Deurne, Laarbeek en Gemert-Bakel). Er is verder zrg ver het drank- en drugsgebruik nder 18-minners. Mgelijk gaat dit meer verdekt en verspreid plaats te vinden dr de strengere hrecawetgeving en de verhging van de cnsumptieleeftijd van 16 naar 18 jaar. Wnverlast mvat de aandacht vr zaken als kleine burenruzies, maar k vr meervudige prblemen die vr verlast vr mwnenden zrgen in wnwijken zals verledering, hennepplantages, (huiselijk) geweld en intimidatie. Het wrdt bij vijf van de zes Peellandgemeenten gepririteerd, in de zesde gemeente (Laarbeek) is het niet gepririteerd, maar wel als aandachtspunt benemd. De priritering vindt met name plaats vanuit de vaststelling dat dergelijke verlast (in iemands wnmgeving) enrm veel schade kan tebrengen aan wnplezier en leefklimaat. Er met altijd alert en effectief gereageerd wrden. Enkele ntwikkelingen zrgen vr druk p de zrg p dit frnt: z blijven tegenwrdig (psychisch) kwetsbare mensen langer zelfstandig wnen en geeft dit mgelijk meer kans p btsende leefstijlen. Tevens wrdt zichtbaarder dat criminele netwerken vaak k in wnwijken pereren bij het pzetten van illegale wietplantages. Ten sltte neemt k het aantal meldingen van huiselijk geweld te. Ls van de vraag f dat laatste kmt dr een tename van huiselijk geweld (er kan k sprake zijn van een lagere meldingsdrempel), is het een feit dat dergelijke situaties spanningsvl zijn vr de directe betrkkenen en k de wnmgeving. Het vereist tactvlle interventies m weer rust en veiligheid in het gezin terug te brengen. 8

10 2. Fysieke kwaliteit De fysieke kwaliteit van een buurt, wijk f kern heeft betrekking p de fysieke kenmerken van de wnmgeving: in het bijznder de inrichting, het nderhud en beheer van de penbare ruimte. Aspecten zijn nder andere nderhud van gren, aanpak zwerfvuil, verlichting van achterpaden. Afbreuk van de fysieke kwaliteit wrdt nder andere verrzaakt dr vernielingen, graffiti, zwerfvuil en andere tekenen van verledering. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: De hfdlijn die uit de inventarisatie rnd dit veiligheidsthema naar vren kmt, is dat het behuden van het huidige niveau van fysieke kwaliteit vanwege de bezuinigingen een del p zich is. Met de beschikbare middelen z veel mgelijk psitieve impact hebben; dat is de uitdaging. Vastgesteld wrdt dat dit tt p dit mment redelijk tt ged lukt: de cijfers van verledering en vernieling zijn verall bezien gunstig te nemen en er is tevredenheid ver de huidige lkale fcus en aanpak. Op grnd daarvan benemen alle gemeenten dit thema als een reguliere taak: dat gebeurt al en met vral z vrtgaan zals het gaat en niet als pririteit. Meer inzet p realisatie van burgerparticipatie wrdt dr verschillende gemeenten nadrukkelijk als ambitie benemd. Het gaat dan m het p buurtniveau betrekken van bewners bij het (prjectmatig en/f structureel) aanpakken van prblemen. Ok is het van belang m bij mgelijk ndzakelijke bezuinigingsmaatregelen p het frnt van nderhud, bij planning van ingrepen ged na te denken ver he een negatieve impact ervan p de (ervaren) fysieke kwaliteit van buurten, wijken f kernen kan wrden vrkmen. 3. Objectieve veiligheid Het veiligheidsthema bjectieve veiligheid heeft betrekking p de diverse, veelvrkmende vrmen van criminaliteit in de buurt, wijk en gemeente. Onder de srten criminaliteit die in elk geval bepalend zijn, vallen wninginbraak, vervallen, vertuigcriminaliteit en geweld. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Op het terrein van de bjectieve veiligheid (het tegengaan van veelvrkmende criminaliteit) pririteren alle gemeenten vr de kmende vier jaren ten eerste de aanpak van geweld. Daarnder vallen veel verschillende delict typen: huiselijk geweld, geweld tegen uderen, gewelddadige vermgenscriminaliteit (verval/straatrf/inbraak met geweld), bedreiging, uitgaansgeweld en k geweld tegen medewerkers met een publieke taak. Ten tweede wrdt de aanpak van wninginbraak gepririteerd, waarbij k wrdt gekeken naar inbraak in bij wning hrende delen, zals schuurtjes. De priritering van deze items wrdt ingestken vanuit de zrg ver de impact van dergelijke incidenten. Een belangrijke vraag is evenwel waar p dit mment ng ruimte zit vr verbetering van de aanpak. In het gehele Peelland zijn de ntwikkelingen p geweldthema s en p het nderwerp wninginbraak in de afgelpen jaren redelijk gunstig te nemen, het aantal feiten neemt p de meeste deelnderwerpen af. De ntwikkelingslijnen per gemeente zijn echter niet allemaal gelijk. Dat laatste is een gede ingang vr het (via vergelijk van aanpakken) halen van leerpunten en zu vral dat dus Peelland breed gestimuleerd meten wrden. Een derde thema waarbij het belang wrdt benemd van meer Peelland brede afstemming is het nderwerp diefstal van fietsen, brm- en snrfietsen. Dit neemt in vijf van de zes Peellandgemeenten tussen 2012 en 2013 te (alleen in Deurne niet). De urgentie van de tenames is verschillend: in Asten is die bijvrbeeld maar klein bijvrbeeld, in Helmnd pvallend grt. Het is in twee gemeenten vr de kmende vier jaren als pririteit benemd: in Gemert-Bakel en in Helmnd. Het is van belang de betekenis van de cijfers ver dit nderwerp beter te leren kennen: is sprake van een tegenmen aangiftebereidheid van fietsdiefstal, van meer te stelen fietsen die niet veilig staan, van actievere veelplegers p dit frnt, actievere helers, et cetera? 9

11 4. Subjectieve veiligheid / veiligheidsgevel Subjectieve veiligheid gaat ver het veiligheidsgevel van bewners. Velt men zich wel eens nveilig en z ja, he vaak en met welke cnsequenties? Daarnaast draait het m het veiligheidsgevel van bewners p bepaalde (penbare) plekken binnen de gemeente, zals bijvrbeeld statin, winkelgebied, uitgaansgebied. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: In 2011 en k in 2013 zijn er in alle Peelgemeenten veiligheidsmnitr-nderzeken uitgeverd. Daarbij is via een grtschalige, landelijk gecördineerde vragenlijstafname aan bewners van die gemeenten gevraagd in welke mate zij verlast ervaren van criminaliteit en f zij zich veilig velen. De resultaten ervan zijn p hfdlijnen gunstig te nemen: de Peelgemeenten scren gemiddeld vergeleken met gemeenten van vergelijkbare grtte; bewners van de Peelgemeenten velen zich relatief veilig en schatten k hun wnmgeving veelal als veilig in. De aandacht vr reductie van nveiligheidsgevelens nder burgers is een van de vier hfddelen van het gehele veiligheidsbeleid (zie paragraaf uitgangspunten van beleid). Om dat del te bereiken wrdt vertruwd p de huidige beleidskeuzen, met inzet p: 1. het bedachtzaam cmmuniceren ver risic s (niet bang maar alert maken), 2. extra aandacht vr bepaalde delgrepen zals slachtffers van geweldsfeiten en uderen 3. burgers meer zicht geven p de effectiviteit van het werken aan veiligheid dr hen k meer daarbij te betrekken. En 4: het waar mgelijk tepassen van innvatieve fysieke maatregelen. Denk hierbij aan het vanuit het perspectief van veiligheidsgevelens slim inzetten van het gebruik van kleur, licht, gren en dergelijke bij inrichtingsplannen Analyse veiligheidsveld 2: Bedrijvigheid en veiligheid Dit veiligheidsveld mvat de thema s: 5. Veilig winkelgebied, 6. Veilige bedrijventerreinen, 7. Veilig uitgaan, 8. Veilige evenementen en 9. Veilig terisme 5. Veilig winkelgebied In winkelgebieden kunnen zich verschillende vrmen van nveiligheid vrden. Het gaat hierbij bijvrbeeld m winkeldiefstal, zakkenrllerij en vervallen maar k m jngerenverlast, vernielingen, fietsen en brmfietsen in het vetgangersgebied en de mate van brandveiligheid van de winkelpanden. Daarnaast kunnen zwerfvuil en andere tekenen van verledering tt subjectieve nveiligheid leiden. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Een deel van de bvengenemde veiligheidsprblemen die in winkelgebieden kunnen vrkmen, is p een niet gegrafisch afgebakende wijze gepririteerd in alle gemeenten: dat geldt vr de thema s geweld (w.. straatrf, vervallen), jngerenverlast en alchl en/f drugsgebruik. Belangrijk is dus m alert te zijn dat vanuit het geverde beleid k vldende effect wrdt gesrteerd in de winkelgebieden. Andere specifieke nderwerpen gericht p het veiliger maken van het winkelgebied zijn dr de zes Peelgemeenten niet gepririteerd. Op die thema s is sprake van een. reguliere taak: dat gebeurt al en met vral z vrtgaan zals het gaat Een belangrijk punt m daarbij evenwel in de gaten te huden is, óf, en z ja in heverre, de landelijk vastgestelde tename van agressieve winkeldiefstallen zich k in Peelland manifesteert. Daarnaast is het streven m Peelbreed verder te stimuleren dat winkelgebieden zich in willen zetten m een KVO-W status te behalen (het Keurmerk Veilig Ondernemen specifiek vr winkelgebieden) 10

12 6. Veilige bedrijventerreinen Onveiligheid p bedrijventerreinen kent zwel sciale als fysieke aspecten: bedrijfsinbraak, diefstal, vervallen en vernieling aan de ene kant en aan de andere kant inrichting en nderhud van de terreinen, verkeersveiligheid en brandveiligheid. Ok kunnen zich illegale bewning en drugsdelicten zals hennepplantages vrden. NB: externe veiligheid, fwel veiligheid rnd inrichtingen waarin gevaarlijke stffen wrden pgeslagen en/f bewerkt, is nderdeel van veiligheidsveld 4: fysieke veiligheid. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Over het algemeen spelen er p het nderwerp veiligheid van bedrijventerreinen geen zrgdssiers: het aantal diefstallen uit c.q. inbraken in bedrijven en instellingen neemt in vier van de zes Peelgemeenten gestaag af in de afgelpen vier jaren en blijft in de andere twee redelijk stabiel (een tename die als licht te typeren is). Ok andere prblematieken wrden als beheersbaar benemd. Alle gemeenten investeren in parkmanagement, het stimuleren van samenwerking tussen bedrijven in KVO-B gebieden f participeren in andere initiatieven p het gebied van criminaliteitspreventie. Er is p dit mment geen directe reden m p dit frnt steviger in te zetten. 7. Veilig uitgaan Uitgaansvrzieningen hebben enerzijds een psitief effect: het culturele en sciale klimaat varen er wel bij. Ok zijn er ecnmische vrdelen. Maar er kunnen zich k veiligheidsprblemen rnd uitgaansvrzieningen vrden, zals geweld, verlast en vernielingen (eventueel vernielingen rnd de zgenaamde (s)lprutes). Daarm is veilig uitgaan pgenmen als veiligheidsthema. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Uit de cijfers blijkt dat er een relatie ligt tussen de aanwezigheid van (nacht)hreca en bijvrbeeld het aantal geweldsdelicten, incidenten verlast en vernielingen. Deze relatie is er k met incidenten rndm alchl- en drugsgebruik. Daarm investeren met name de gemeenten met cncentraties van hreca, vanuit hun regiefunctie, veel in een gezamenlijk aanpak van uitgaansprblematiek. Betrkken partijen daarin zijn nder andere de hreca zelf, de plitie en de beveiligingsbedrijven. Gemeenten zijn vrnemens de huidige aanpak vrt te zetten. Gelet p het feit dat Deurne twee hreca-cncentratiegebieden kent en de huidige relatief intensieve aanpak in het beleid extra wil brgen, is Veilig Uitgaan in deze gemeente als pririteit vastgesteld. Ok de andere gemeenten benadrukken evenwel het belang van behud van het huidige prestatieniveau p dit terrein. 11

13 8. Veilige evenementen Evenementen, zeker de grtschalige, kunnen behrlijke veiligheidsrisic s pleveren. De gemeente stelt vrwaarden aan de rganisatr betreffende de veiligheid en handhaaft hierp. Het is aan de rganisatr m deze vrwaarden vr de veiligheid p het evenement terrein te realiseren. De risic s zijn met name gelegen in geweld, verlast, vernieling, brandveiligheid en crisisbeheersing. Daarnaast zijn er mgelijke dwarsverbanden met externe veiligheid (evenementenlcaties nabij EV-inrichtingen). Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: De afgelpen jaren is de aandacht vr de veiligheidsmaatregelen bij evenementen landelijk bezien sterk tegenmen en k in de Peelgemeenten is dit het geval. Twee gemeenten geven aan dat men een verdere drntwikkeling p dit vlak als pririteit wil vaststellen. Dat geldt vr de gemeenten Smeren en Helmnd. Dit is niet gekppeld aan de waarneming van meer f andersrtige incidenten, maar vral aan de vaststelling dat een tename van het aantal en k de mvang van evenementen vraagt m een meegreiende veiligheidszrg. Juist vanwege die grei is het belangrijk m steeds te blijven investeren in het vinden van een juiste balans tussen enerzijds de eigen verantwrdelijkheid van de rganisatr en anderzijds de inzet van verschillende hulpverleningsdiensten. 9. Veilig terisme Hierbij gaat het m veiligheidsprblemen p lcaties die veel dr dagjesmensen en vakantiegangers wrden bezcht. Denk aan incidenten p campings, bij recreatieparken, -bssen en vennen en gekppeld aan grepen van teristen. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Er zijn geen in het g springende prblematieken. Daar waar incidenten zich afspelen in de cntext van het terisme is sprake van lsse gebeurtenissen die geen extra dan de nu geldende inzet vereisen. Dit thema is hierm dr geen enkele gemeente vr de kmende vier jaren gepririteerd. 12

14 3.2.3 Analyse veiligheidsveld 3: Jeugd en veiligheid Dit veiligheidsveld mvat de thema s: 10. Overlastgevende jeugd, 11. Criminele jeugd en prbleemjngeren, 12. Jeugd, alchl en drugs, 13. Veilig in en m schl. 10. Overlastgevende jeugd Dit thema heeft betrekking p verlast van jngeren, vaak in grepsverband. Het kan gaan m mildere vrmen van verlast (acceptabele en hinderlijke jeugdgrepen) maar k m zwaardere vrmen van verlast, waarbij jngeren niet f meilijk p hun gedrag zijn aan te spreken. Jeugdverlast uit zich bijvrbeeld dr geluidsverlast, intimiderend aanwezig zijn, zwerfvuil achterlaten en sms k in vernielingen en andere vrmen van kleine criminaliteit. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Alle zes de Peelgemeenten pririteren de aanpak van jeugdverlast vr de kmende vier jaar. Niet per definitie mwille van zrgelijke ntwikkelingen het aantal verlastmeldingen is bij de meeste Peelgemeenten al jaren redelijk stabiel, maar met name vanuit de zrg m waar elke verlastmelding vr staat. De impact van asciaal gedrag is grt. En daarnaast gaat het vaak m jngeren die znder tegenreactie p hun gedrag wellicht steeds verder drgreien in hun asciale huding. Mgelijk zelfs tt crimineel gedrag aan te. Elke gemeente heeft een eigen vaste structuur waarbinnen verlastgevallen besprken wrden en tt actie leiden. Bij die aanpak van prblematische jeugdgrepen zijn veel partijen betrkken. Dr de decentralisatie van de jeugdzrg zal het realiseren van een nauwe aansluiting tussen de zrgen de veiligheidsketen en een intensieve samenwerking ng meer aandacht vergen. Een specifiek aandachtspunt vr de kmende jaren is verder het meer en beter achter de vrdeur kmen bij gezinnen met multiprblematiek. 11. Criminele jeugd en prbleemjngeren Bij het veiligheidsthema jeugdcriminaliteit staan individuele prbleemjngeren centraal. Het gaat m jngeren met meerdere antecedenten, die in bepaalde pzichten de maatschappelijke aansluiting hebben verlren. Ze plegen verschillende vrmen van criminaliteit. Smmigen behren tt een criminele jeugdgrep, maar dit geldt zeker niet in alle gevallen. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: In Peelland is er sinds dit jaar geen criminele jeugdgrep meer. Het jaar er vr was er ng één criminele jeugdgrep in de gemeente Helmnd. Ok het aantal jeugdige verdachten neemt Peelland breed af. Dat zijn gunstige ntwikkelingen. Alleen: elke jngere die de criminaliteit in greit is er één te veel. En niet alle gemeenten zijn even gerust ten aanzien van wat zij aan ntwikkelingen binnen de eigen gemeentegrenzen waarnemen. De zes Peelgemeenten willen daarm blijven zeken naar mgelijkheden m te vrkmen dat het p die manier mis gaat met een jngere. En naar inzet van effectieve repressieve interventies daar waar al sprake is van een gekzen crimineel pad. In dat kader willen alle zes Peelgemeenten investeren in het bijdragen aan de casus-aanpak van het reginale veiligheidshuis. Een gedeeld aandachtspunt daarbij is de evaluatie van de effectiviteit van inzet. Het heeft meerwaarde m een dergelijke exercitie gezamenlijk p te pakken. 13

15 12. Jeugd, alchl en drugs Verschijnselen die binnen dit thema vallen zijn de verlast van alchl- en drugsgebruik in de penbare ruimte en bijvrbeeld in het uitgaansgebied/-gelegenheden. Het drank- en drugsgebruik kan in verband staan met geweld, vernielingen, geluidsverlast. De beheersing daarvan is een belangrijke pgave van de gemeente. Een ander nveiligheidsaspect speelt daarbij k een belangrijke rl: de gezndheidsrisic s van (vermatig) alchl- en drugsgebruik. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Het alchl- en drugsgebruik nder jeugd is een punt van zrg en aandacht vr alle gemeenten. de nieuwe Drank- en Hrecawet (DHW) is sinds 1 januari 2013 van kracht en is p 1 januari 2014 p twee punten aangescherpt m drankmisbruik nder jngeren beter aan te pakken. Z verschuift de leeftijdsgrens vr alchl van 16 naar 18 jaar. Elke gemeente is in het kader daarvan verplicht m in een preventie- en handhavingsplan vast te leggen he invulling wrdt gegeven aan de DHW. Daarnaast heeft elke gemeente eigen lpende prjecten gericht p het infrmeren van jeugd ver de cnsequenties van alchl en drugsgebruik en p het ntmedigen ervan. Peelland breed is de Drank- en hrecawet 2014 een belangrijke kapstk m ver werkwijzen p dit frnt infrmatie uit te wisselen (zwel ten beheve van de pmaak van de preventie- en handhavingsplannen als ten aanzien van de implementatie en evaluatie van prjecten). De prblematiek wrdt pgepakt middels priritering van de nderwerpen: drank- en drugsverlast en verlast gevende jeugd. 13. Veilig in en m schl Jeugd kan zwel dader als slachtffer zijn van nveiligheid; thuis, in de buurt, bij het stappen maar k p schl. Mgelijke veiligheidsprblemen p en rnd schlen zijn pesten, geweldpleging, diefstal, verlast (vr mwnenden), vernielingen en verkeersnveiligheid. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Dit nderwerp is vr een deel een reguliere taak: dat gebeurt al en met vral z vrtgaan zals het gaat: schlen, plitie, welzijnswerkers, pvedingsndersteuners, gemeente en Halt werken cntinu samen wanneer de veiligheid in/m schl ergens in het geding is. En schlen hebben k eigen schlveiligheidsplannen van waaruit zij werken. Met name dr de sterke inzet van schlen p dit frnt (en het idee dat dat vlstaat) wrdt deze thematiek vr de kmende vier jaar dr 5 van de 6 Peelgemeenten niet gepririteerd. De gemeente Deurne kiest er echter wel specifiek vr m het thema verkeersnveiligheid rnd schlen te pririteren, en dit nderwerp speelt k in andere gemeenten Enkele andere ntwikkelnderwerpen die vr alle gemeenten (en de daarin liggende schlen) actueel zijn vr de kmende jaren zijn de mgang met pestgedrag, k gerelateerd aan de inzet van sciale media daarbij, en de preventie van lverbys-prblemen. Beiden zijn vr veel schlen een punt van zrg. 14

16 3.2.4 Analyse veiligheidsveld 4: Fysieke veiligheid Dit veiligheidsveld mvat de thema s: 14. Verkeersveiligheid, 15. Brandveiligheid, 16. Externe veiligheid, 17. Rampenbestrijding en crisisbeheersing. 14. Verkeersveiligheid Verkeersveiligheid heeft betrekking p de veiligheid van verkeer vr verkeersdeelnemers in het algemeen, vr specifieke delgrepen en in bepaalde gebieden (wngebied, schlen, winkelgebied e.d.). Deze veiligheid wrdt beïnvled dr fysieke factren (infrastructuur) en het rijgedrag van verkeersdeelnemers. Er kan nderscheid gemaakt wrden tussen bjectieve verkeersveiligheid, subjectieve verkeersveiligheid en verkeers- en parkeerverlast. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Verkeersveiligheid is vr alle zes Peelgemeenten een gepririteerd aandachtsgebied vr de kmende vier jaren. Daarbij gaat het in het bijznder m de aanpak van hardrijders, nveilige verkeersknppunten, parkeerprblemen en asciaal gedrag in het verkeer. Gemeenten werken vanuit een cntinue signalering van black spts die aandacht beheven en vervlgens aangepakt wrden. Hierbij is de bvengemeentelijke afstemming niet relevant. Wel relevant is het gezamenlijk ppakken van enkele verkenningsvragen: de vraag p welke wijze de burger aangesprken kan wrden f benaderd met wrden gericht p het verbeteren van verkeersveiligheid. In de veiligheidsmnitr van zwel 2012 als 2013 staat te hard rijden p nummer 1 als meest genemde buurtprbleem; is dat samen met burgers beter aan te pakken? (k vanuit de wetenschap dat het vaak de eigen buurtbewners zijn die in de eigen wijk te hard rijden) De vraag f bezuinigingsmaatregelen p den duur een minder gunstig effect zullen hebben. Dr bezuinigingen bijvrbeeld p de gladheidbestrijding f het nderhud van de penbare ruimte (wegen) kan het aantal verkeersngevallen gaan tenemen. Bij dit thema ligt de meerwaarde van Peelland brede afstemming met name p de uitwisseling van infrmatie ver (en evaluatie van) interventiekeuzen. 15. Brandveiligheid Dit thema heeft enerzijds betrekking p de ntwerptechnische en gebruik technische brandveiligheid van gebuwen en anderzijds p de vrwaarden vr effectieve repressie (bestrijding van brand). Om de brandveiligheid te brgen zien gemeente en brandweer te p practie en preventie (bijvrbeeld dr het bevrderen van brandveilig leven) en geven zij vrlichting aan delgrepen. Daarnaast prepareert de brandweer zich p de bestrijding (repressie) van branden. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Sinds 2008 zijn in Helmnd de brandweertaken gereginaliseerd. Op 1 januari 2014 zijn de laatste van de brandweerzrg gerelateerde taken vergedragen aan Veiligheidsregi Brabant-Zuidst (VRBZO). Ok de andere Peelgemeenten zijn per 1 januari 2014 vlledig gereginaliseerd. Als gevlg van deze reginalisering wrdt een mvangrijk pakket aan taken, mensen en middelen uit de gemeentelijke rganisaties ntvlchten en ingebed binnen VRBZO. Het Algemeen Bestuur van de VRBZO heeft beslten dat 2014 een vergangsjaar is. Met betrekking tt de tekmst heeft het AB een bestuurlijke werkgrep ingesteld. Deze bestuurlijke werkgrep heeft de pdracht gekregen m een Tekmstvisie Brandweerzrg p te stellen. Dit stuk wrdt de basis vr de brandweerzrg in Zuidst-Brabant (en bijbehrende financiering) vr 2015 en verder. Nagegaan met wrden welk takenpakket van de brandweer daar bij aansluit en wat de mvang van VRBZO-begrting met zijn die hier bij hrt. 15

17 16. Externe veiligheid Bij dit thema gaat het m het transprt en de pslag van gevaarlijke stffen. Gevaarlijke stffen wrden pgeslagen en/f bewerkt in inrichtingen en ververd via weg, water, spr, lucht en buisleidingen. Te nderscheiden zijn het grepsrisic (GR) en het plaatsgebnden risic (PR). In beide gevallen gaat het m de naar buiten gerichte (fwel externe) veiligheidsrisic s van de gevaarlijke stffen. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: De aanpak p dit vlak functineert per gemeente bezien naar wens en k de samenwerking tussen de gemeenten, de veiligheidsregi en de mgevingsdienst verlpen ged. Het is daarm niet extra als pririteit geagendeerd vr de kmende vier jaren. Afstemming p dit punt tussen de zes gemeenten is daarmee aan te merken als een reguliere taak: dat gebeurt al en met vral z vrtgaan zals het gaat. Wel is het van belang, z wrdt gecnstateerd p grnd van buurtbijeenkmsten in verschillende gemeenten ver veiligheid, m meer inzet te plegen p het telichten van vigerend beleid en genmen maatregelen, in verband met het veiligheidsgevel. Smmige bewners velen zich nrustig ver ptentiele gevaren, maar verzien niet wat er al wrdt gedaan m risic s in te dammen. Mgelijke nrust met waar mgelijk wrden weggenmen. Teveging Helmnd Eind 2014 begin 2015 zal er een wetsvrstel ingediend wrden ver de private kwaliteitsbrging in de buw. Tetsing aan het Buwbesluit en tezicht tijdens de buw zullen verdwijnen als taken van de gemeente. Deze taken wrden neergelegd bij private partijen. De stelselwijziging zal geleidelijk aan plaats te vinden. Eerst wrdt het nieuwe systeem in de laagste risicklasse ingeverd. Aan de hand daarvan wrdt bekeken f hgere risicklassen k een nieuw stelsel krijgen. Planning van het traject tt ± Er is een aantal zrgen. Blijft de tets en het tezicht van buwplannen wel p een vergelijkbaar hg niveau f brengt de kanteling mgelijk risic s t.a.v. de veiligheid van buwwerken. Tweede zrg is de bestaande buw. Daarvr blijft de gemeente wel bevegd bestuursrgaan. 17. Rampenbestrijding en crisisbeheersing De rganisatie van de gemeentelijke rampenbestrijding is vanaf 2013 ingrijpend veranderd. Waar eerst de gemeente zelf de rganisatie had ingericht en k de uitvering verzrgde, heeft er een verschuiving plaatsgevnden naar vergaande reginale samenwerking. De regie p de brandweerzrg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening ligt vanaf deze wijzigingen niet meer bij de gemeenten maar bij de veiligheidsregi. Bij de gemeente ligt de taak van bevlkingszrg : de pen en heldere cmmunicaties ver risic s en de beste wijze waarp burgers daar mee m meten gaan. Ok is er een gemeentelijk beleidsteam (bij rampen) nder vrzitterschap (pperbevel) van de burgemeester. Wanneer een calamiteit de gemeentegrens verstijgt is reginaal vrzien in een peratineel- en beleidsteam. Alle bij de crisisbestrijding betrkken medewerkers zijn pgeleid en efenen tenminste een keer per jaar vr hun taak in de rampenbestrijding. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: De bvenstaande wijzigingen zijn k in Peelland drgeverd. En alhewel dit ng vlp in beweging is en er wrdt gewerkt aan verdere prfessinalisering, is priritering van dit nderwerp niet ndig. Er is een reginale afdeling bevlkingszrg bij de veiligheidsregi ndergebracht die de gemeenten ndersteunt en de gemeente verstijgende prcessen reginaal gerganiseerd heeft. Per prces is er een team 16

18 gevrmd bestaande uit medewerkers uit de verschillende regigemeenten. Vrdeel hiervan is dat er regi breed gezien minder persnen ndig zijn terwijl de teams inhudelijk meer ervaring hebben. Ok binnen Peelland wrdt p dit terrein samengewerkt. Z vervangen de ambtenaren rampenbestrijding elkaar peridiek. Een aantal zaken blijft bij de eigen gemeente, daar waar het gaat m lkale kennis, ruimte- en buwbeheer en verslaglegging. Vr de kmende vier jaren is risiccmmunicatie vr de zes Peelgemeenten een belangrijk aandachtspunt. In bewnersbijeenkmsten van de gemeente Helmnd kmt bijvrbeeld naar vren dat burgers zich daar zrgen maken ver risicvl treinverkeer dicht langs hun wnmgeving en dat zij geen ged beeld hebben van wat er zu gebeuren bij een calamiteit. Binnenkrt wrdt er dr de veiligheidsregi een nieuw risicprfiel, beleidsplan en crisisplan vastgesteld. Dit kan leiden tt nieuwe maatregelen f beleidsntwikkeling Analyse veiligheidsveld 5: Integriteit en veiligheid Dit veiligheidsveld mvat de thema s: 18. Plarisatie en radicalisering, 19. Gerganiseerde criminaliteit, 20. Veilige Publieke Taak, 21. Infrmatieveiligheid, 22. integriteit. 18. Plarisatie en radicalisering Het veiligheidsthema plarisatie en radicalisering gaat ver idelgische grepen/strmingen in de samenleving die dermate zijn geradicaliseerd, dat zij een bedreiging vrmen f kunnen gaan vrmen vr de veiligheid. Sprake kan zijn van dreigend geweld. Deze grepen vergrten de plarisatie in de samenleving, zetten het sciaal weefsel nder druk. Strmingen die p die manier kunnen radicaliseren, zijn bijvrbeeld: rechts-extremisme, islamradicalisme, dierenrechtenradicalisme, asielrechtenradicalisme, links-extremisme. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Plarisatie en radicalisering zijn landelijk gepririteerd dr de plitie. De gemeentelijke aandacht vr dit thema is vr een belangrijk deel vlgend p de infrmatie die de plitie heeft en richt zich verder in algemene zin p strmlijning van het pvangen van signalen, het stimuleren van dialg rnd waargenmen prblemen en het maken/actualiseren van sciaal calamiteitenplannen. Aandacht vr dit thema is een reguliere taak: dat gebeurt al en met vral z vrtgaan zals het gaat; het is vr de kmende vier jaren niet gepririteerd. Peelland breed zu het uitwisselen van ervaringen met bepaalde methdieken van tegevegde waarde kunnen zijn. Wel is het de vraag f we de huidige ntwikkelingen vldende in beeld hebben. 17

19 19. Gerganiseerde (ndermijnende) criminaliteit Bij dit thema gaat het m de aanpak van criminele samenwerkingsstructuren. Lange tijd is gedacht dat die gerganiseerde misdaad alleen langs justitiële weg kn wrden ingetmd. Sinds enkele jaren wrdt erkend de gerganiseerde misdaad k fiscaal en bestuurlijk kan wrden aangepakt. We meten als 1 verheid gezamenlijk de gerganiseerde criminaliteit bestrijden. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: De gerganiseerde (ndermijnende) criminaliteit is in geheel Nederland, en k in Peelland een ernstig maatschappelijk prbleem. Het zrgt niet alleen vr veel nveiligheid en verlast bij de bevlking maar k vr minder zichtbare, sluipende ntwrichting van de samenleving. Z is er bijvrbeeld sprake van helingstructuren m illegaal verwrven gederen af te kunnen zetten, het faciliteren van verbuw en verkp van wiet dr particulieren en verlast, pdrachten tt plegen van wninginbraken, vervallen en straatrven. Krtm: een maatschappelijk prbleem dat vraagt m een afgestemde en gecördineerde aanpak vanuit één verheid. Cnflicten binnen de gerganiseerde hennepteelt en de daaruit vrtvleiende bedreigingen, brandstichtingen en afrekeningen alsmede de vermenging van "nderwereld en bvenwereld", zals bijvrbeeld in de vastgedsectr, vragen meer bestuurlijke interventie(mgelijkheden) en handhavingskracht. Vanwege deze risic s, en de impact van de risic s wrdt gerganiseerde (ndermijnende) criminaliteit Peelland breed als pririteit benemd. Een (verdere) intensivering van de aanpak is een belangrijke pririteit vr alle zes Peelgemeenten. Het Reginaal Infrmatie en Expertisecentrum (RIEC) Ost Brabant heeft daarin een belangrijke adviserende functie. Een bijznder aandachtspunt hierbij zijn de misstanden bij de huisvesting en zrg vr arbeidsmigranten die in de Peel werkzaam zijn. Het gaat daarbij m het bestrijden en het vrkmen van uitbuiting, van belasting- en premiefraude, uitkeringsfraude, illegale tewerkstelling, nderbetaling en illegale verwerving van inkmen. 20. Veilige Publieke Taak Werknemers met een publieke taak kunnen te maken krijgen met agressie en geweld tijdens het uitveren van hun werkzaamheden. Dat geldt vr gemeenteambtenaren, maar k vr de rganisaties met een publieke taak in deze gemeente. Agressie en geweld kunnen niet alleen grte persnlijke gevlgen hebben vr medewerkers en plitieke ambtsdragers, maar k vr een gede uitefening van hun taak. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: De gemeenten binnen Peelland zijn van mening dat agressie, geweld en bedreigingen nit getlereerd mgen wrden en nemen derhalve maatregelen in het kader van het veilige publieke taak-prgramma. Dit mvat k een agressieprtcl vr in het gemeentehuis. De inzet p het nderwerp Veilige Publieke Taak (VPT) wrdt Peel breed afgestemd en heeft de vrm van een prject p schaalgrtte Brabant- Ost. Dit lpt. Een van de burgemeesters van de Peel is trekker vr de hele Peel. De resultaten en de vrtgang ervan wrden in het kader van deze kadernta gevlgd via het gepririteerde thema geweld. Zeker in duurzame klant- f patiëntrelaties is aangifte den van agressie en geweld niet altijd de beste plssing. Want k na de sanctie kmen slachtffer en dader elkaar vaak weer tegen p het werk. Of biedt een straf niet passende genegdening vr het slachtffer. Welke alternatieven zijn er beschikbaar? 18

20 21. Infrmatieveiligheid Gemeenten zijn, net als andere (verheids-)rganisaties, kwetsbaar als het gaat m de (digitale) dienstverlening en met name het veilig en beveiligd uitveren van deze dienstverlening en het beheer van persnsgegevens. Als de verheid de digitale beveiliging hiervan niet vldende kan brgen, is het vertruwen in de verheid in het geding. Ok kan het de fysieke veiligheid van burgers en rganisaties in gevaar brengen; bijvrbeeld als besturingssystemen van sluizen en bruggen gehackt wrden. Er is landelijke aandacht vr dit thema, nder meer met de prichting van een infrmatiebeveiligingsdienst vr gemeenten en de reslutie infrmatieveiligheid van nvember Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Verschillende Peelgemeenten ntwikkelen mmenteel hun integraal infrmatieveiligheidsbeleid. Dit gaat in die gemeenten als prtcl dienen p het gebied van infrmatieveiligheid. Het gaat dan m nderwerpen als het veilige beheer van persnsgegevens f andere vertruwelijke data, m de veilige hantering van infrastructurele digitale gegevens en m het bewaken van het gede verlp van digitaal financiënbeheer. Landelijk wrdt sterk aangestuurd p het verder uitwerken van gede prtcllen p dit frnt. Op Peellandniveau is het van belang dat niet zes keer hetzelfde plan wrdt uitgewerkt maar er van het begin af aan wrdt aangestuurd p gezamenlijkheid waar relevant en wenselijk. Het thema wrdt dr alle gemeenten vr de kmende vier jaren aangeduid als een reguliere taak (en niet gepririteerd). 22. Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Met betrekking tt het veiligheidsthema ambtelijke en bestuurlijke integriteit gaat het m de meest interne vrm van integriteit: ambtelijke en bestuurlijke integriteit. Schending daarvan kan het gevlg zijn van belangenverstrengeling, maar k van niet-intentinele verrmmeling van prcedures. In dit laatste geval ntstaat de integriteitschending min f meer per ngeluk. Integriteitschendingen kunnen de lkale veiligheid in gevaar brengen drdat daardr bijvrbeeld fysiek gevaarlijke situaties ntstaan f in stand blijven (vergunning vr nveilige gebuwen f bedrijfsvering), criminele grepen extra bewegingsruimte krijgen (geen Bibbprcedure tegepast) en ambtenaren f bestuurders kwetsbaar wrden vr verdere aantastingen van hun integriteit. Vaststellingen t.a.v. de Peelgemeenten: Dit nderwerp wrdt primair p het gemeentelijk niveau aangevlgen. Bij schendingen gaat het immers m gevelige interne nderzeken. Wat evenwel gedeeld kan wrden zijn de ervaringen en de preventie/interventiemgelijkheden. 19

21 4 Aanpak van de gezamenlijke speerpunten Op grnd van de analyse zals beschreven in hfdstuk 3 is vastgesteld dat er zeven nderwerpen zijn die dr alle zes de Peelgemeenten zijn gepririteerd. Op die thema s kmen de belangen van de Peelgemeenten dus samen in de kmende jaren. Het ligt vr de hand dat p die thema s dan k de intensivering van samenwerking tussen de zes Peelgemeenten vrp dient te staan. Het gaat m de thema s: Geweld Wninginbraken Overlastgevende jeugd en jeugdgrepen Criminele jeugd Gerganiseerde (ndermijnende) criminaliteit Verkeersveiligheid Drank- en drugsverlast Op deze pririteiten is het van belang dat alle Peelgemeenten ver vier jaar terug kunnen blikken p succesvlle trajecten, waarbij prblemen werden gereduceerd en waarin het samenwerken tussen de Peelgemeenten meerwaarde heeft gehad. De bespreking in dit hfdstuk is er p gericht de huidige delen en ambities daarbij te te lichten, als startpunt vr verdere uitwerking van uitveringsplannen binnen die kaders. 20

Startnotitie Integraal veiligheidsbeleid (IVB) 2016-2020. Gemeente Tynaarlo

Startnotitie Integraal veiligheidsbeleid (IVB) 2016-2020. Gemeente Tynaarlo Startntitie Integraal veiligheidsbeleid (IVB) 2016-2020 Gemeente Tynaarl Team Leefmgeving - Veiligheid April 2015 INHOUDSOPGAVE Inhudspgave... 1 1. waarm... 2 2. wat... 3 2. wie... 4 3. he... 6 4. wanneer...

Nadere informatie

Integrale Veiligheid Uitvoeringsprogramma 2013 Samen werken aan veiligheid in Hof van Twente

Integrale Veiligheid Uitvoeringsprogramma 2013 Samen werken aan veiligheid in Hof van Twente Integrale Veiligheid Uitveringsprgramma 2013 Samen werken aan veiligheid in Hf van Twente Inhud Inleiding.. p. 3 Hfdstuk 1 Veilige wn- en leefmgeving p. 4 1.1 Buurtprblemen. p.4 1.2 Onveiligheidsgevel..

Nadere informatie

Communicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid

Communicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid Samenvatting BEELDEN OVER COMMUNICATIE TEYLINGEN Bevindingen gesprekken ver Cmmunicatie, raad- en cllegeleden, rganisatie en samenleving In deze ntitie zijn de resultaten van zwel de gesprekken van 9 ktber

Nadere informatie

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.

Nadere informatie

Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.

Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen. 1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT BIJLAGE 1 IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT 1. Inleiding Op 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling

Nadere informatie

De burgemeester, het college en de raad van de gemeente Muiden;

De burgemeester, het college en de raad van de gemeente Muiden; Vrbeeld handvest De burgemeester, het cllege en de raad van de gemeente Muiden; Gelet p artikel 169, tweede en derde lid, en artikel 180, tweede en derde lid, Gemeentewet; Hebben de vlgende uitgangspunten

Nadere informatie

Jaarverslag Cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening

Jaarverslag Cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Jaarverslag 2016 Cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2016 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid

Nadere informatie

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen

Nadere informatie

FACTSHEET SAMENWERKING COA

FACTSHEET SAMENWERKING COA FACTSHEET SAMENWERKING COA LOCATIE EN GEMEENTE VOOR JEUGDHULP AAN ASIELZOEKERSKINDEREN Factsheet samenwerking COA lcatie en gemeente vr jeugdhulp aan asielzekerskinderen INLEIDING ALGEMEEN Met de inwerkingtreding

Nadere informatie

Programma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica

Programma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica Prgramma Welzijn en Zrg Nieuwe Zrg en Dmtica Aanleiding De mgelijkheden vr het langer zelfstandig thuis blijven wnen, meten wrden verbreed. Technlgische ntwikkelingen die zrg p afstand en het participeren

Nadere informatie

NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN. 1. Inleiding

NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN. 1. Inleiding NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN 1. Inleiding De pdracht van het AB VrZW bij de vaststelling van het dekkingsplan fase 1 p 18 ktber 2013 luidde: nderzek de mgelijkheden

Nadere informatie

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen: Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid

Nadere informatie

Rapport. Bekend maakt bemind Onderzoek naar de bekendheid van en waardering voor het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak

Rapport. Bekend maakt bemind Onderzoek naar de bekendheid van en waardering voor het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak Rapprt Bekend maakt bemind Onderzek naar de bekendheid van en waardering vr het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak Over het CAOP Het CAOP is hét kennis- en dienstencentrum p het gebied van arbeidszaken

Nadere informatie

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 Vr- en Vregschlse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 1. Inleiding Vr- en Vregschlse Educatie, als nderdeel van het bredere beleidsterrein nderwijsachterstandbeleid, wrdt sinds 2002 in Winterswijk vrmgegeven.

Nadere informatie

Checklist Veranderaanpak Inhoud en Proces

Checklist Veranderaanpak Inhoud en Proces list Veranderaanpak Inhud en Prces AdMva 2011 www.admva.nl www.arbcatalgusvvt.nl list Veranderaanpak Inhud en Prces www.arbcatalgusvvt.nl Clfn Sturen p Werkdrukbalans en Energie AdMva 2011 Erna van der

Nadere informatie

352),(/(1352*5(66,( ,QOHLGLQJ

352),(/(1352*5(66,( ,QOHLGLQJ 352),(/(1352*5(66,(,QOHLGLQJ Een pdracht van schlen is te kmen tt een bij de rganisatie passende systematiek van planning en cntrl. De bedrijfvering wrdt daarbij gezien als een afgeleide van de inhudelijke

Nadere informatie

Registratienummer: GF11.20097 Datum: 25 oktober 2011 Agendapunt: 11

Registratienummer: GF11.20097 Datum: 25 oktober 2011 Agendapunt: 11 Aan de gemeenteraad Registratienummer: GF11.20097 Datum: 25 ktber 2011 Agendapunt: 11 Prtefeuillehuder: De heer T.J. van der Zwan Behandelend ambtenaar: Mevruw A.C. Teuben-Bkma Onderwerp: Integraal Veiligheidsbeleid

Nadere informatie

Wat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden?

Wat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden? Omgevingsscan Achtergrnd prject De gemeente Drdrecht heeft het plan pgevat de prblematiek rndm (merendeels verslaafde) dak- en thuislze mensen in haar stad aan te pakken. In dit kader heeft de gemeente

Nadere informatie

Pedagogische Civil Society

Pedagogische Civil Society Pedaggische Civil Sciety Nieuwkmer in het cntinuüm van pvedndersteuning? 4 juni 2010 Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Welkm Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Werkzaam bij SO&T: kwaliteit in Opveden

Nadere informatie

Tussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor.

Tussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor. Tussenrapprtage: plan van aanpak raadsenquête grndexplitatie Duivenvrdecrridr. Enquêtecmmissie grndexplitatie Duivenvrdecrridr 16 februari 2015 Inhudspgave: 1. Inleiding 2. Organisatie 3. Verfijning nderzeksvraag

Nadere informatie

Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013

Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013 Zrgrutes interne en externe zrgstructuur in basisschlen Versie ktber 2013 Inhud 1. Inleiding CJG en zrgrutes gemeenten Westerkwartier 2. Meldcde kindermishandeling en huiselijk geweld 3. Criteria zrgrutes

Nadere informatie

Plan van Aanpak vervolg verbetering samenwerking Meerlanden

Plan van Aanpak vervolg verbetering samenwerking Meerlanden Plan van Aanpak vervlg verbetering samenwerking Meerlanden Aan: gemeenten Aalsmeer, Blemendaal, Diemen, Haarlemmerliede & Spaarnwude, Haarlemmermeer, Heemstede, Hillegm, Lisse en Nrdwijkerhut en Meerlanden

Nadere informatie

Gefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht

Gefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht Prject Shared Services Gefaseerde implementatie prjectbeheersing methdiek Hgeschl van Utrecht Vervlg van Deelprjectplan Prjectadministraties (januari 2004) Het beheersen van prjectadministraties dr de

Nadere informatie

IWI. De Gemeenteraad Postbus 11563

IWI. De Gemeenteraad Postbus 11563 Inspectie Werk en Inkmen Tezicht Gemeentelijk Dmein De Gemeenteraad Pstbus 11563 2502 AN Den Haag Prinses Beatrixlaan 82 2595 AL Den Haag Telefn (070) 304 44 44 Fax (070) 304 44 45 www.lwiweb.nl Cntactpersn

Nadere informatie

Jaarverslag cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening

Jaarverslag cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Jaarverslag 2015 cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2015 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid

Nadere informatie

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V.

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V. Vrijwilligersbeleid vetbalvereniging N.B.S.V.V. Waarm deze richtlijn? Geen enkele amateur-sprtvereniging kan tegenwrdig ng bestaan znder de inzet en bijdrage van (veel) vrijwilligers. Ok binnen nze vereniging

Nadere informatie

Statenvoorstel nr. PS/2014/341

Statenvoorstel nr. PS/2014/341 Statenvrstel nr. PS/2014/341 Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke Participatie Datum Inlichtingen bij 23 april 2014 mevruw G.J. Overmeen-Bakhuis Aan Prvinciale Staten Onderwerp Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke

Nadere informatie

Bijlage 4. Toetsingskader ontwerp levensloopbestendig Zeist-Oost

Bijlage 4. Toetsingskader ontwerp levensloopbestendig Zeist-Oost Bijlage 4 Tetsingskader ntwerp levenslpbestendig Zeist-Ost 1. Opzet Het tetsingskader Levenslpbestendig Zeist-Ost bestaat uit een aantel nderdelen. Een algemeen deel gaat ver de levenslpbestendige wijk:

Nadere informatie

Transmuraal Programma Management

Transmuraal Programma Management Transmuraal Prgramma Management Een prpsitie van Vitha versie 1 Inhudspgave 1 Inleiding... 3 2 Transmurale behandelpraktijken... 3 2.1 Transmurale zrg nader gedefinieerd... 3 2.2 Transmurale zrg in de

Nadere informatie

LOGBOEK van: klas: 1

LOGBOEK van: klas: 1 LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke

Nadere informatie

7. Opleidingskader voor de functie redacteur web en social media

7. Opleidingskader voor de functie redacteur web en social media 7. Opleidingskader vr de functie redacteur web en scial media In het prject GROOTER wrden nder andere een aantal pleidingskaders ntwikkeld vr sleutelfuncties binnen de crisiscmmunicatie. Een daarvan is

Nadere informatie

Middelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen.

Middelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen. Categrie C Per aspect van het framewrk zijn nrmen pgesteld. Vetgedrukt zijn de verplichte nrmen. Organisaties die nder categrie C vallen, zullen verder zijn met het implementeren van kwaliteitssystemen

Nadere informatie

Start duurzame inzetbaarheid

Start duurzame inzetbaarheid Start duurzame inzetbaarheid Een praktijkcasus Dr: Rlf Weijers, Pauline Miedema Hewel duurzame inzetbaarheid een veelbesprken thema is, blijft het lastig m het cncreet te maken en er handen aan veten aan

Nadere informatie

Agressiemanagement. Management Consulting and Research Kapeldreef 60, 3001 Heverlee Tel. 016/29 83 11 Fax 016/29 83 19 Website http://www.mcr-bvba.

Agressiemanagement. Management Consulting and Research Kapeldreef 60, 3001 Heverlee Tel. 016/29 83 11 Fax 016/29 83 19 Website http://www.mcr-bvba. Agressiemanagement Bedrijven, rganisaties en schlen krijgen steeds vaker met agressie te maken. Wanneer je met mensen werkt, bestaat er immers de kans p cnflicten. Z n cnflict kan escaleren in bedreigingen,

Nadere informatie

WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT

WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT Adjust - Sciaal Resultaat zet in p verbinding in het Sciaal Dmein. Dat den we dr altijd g te hebben vr de mens en zijn mgeving. We hebben nze expertise

Nadere informatie

Pestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014

Pestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 Pestprtcl Onderwijs Pestprtcl Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 1 Achtergrnd 1.1 Uitgangspunt Beleid tegen pesten valt binnen het veiligheidsbeleid van Yulius Onderwijs. Ons uitgangspunt is dat nze schl een

Nadere informatie

Missie, visie en organisatiedoelstellingen GHOR organisaties Gooi & Vechtstreek en Flevoland In het kader van de intensivering van de samenwerking

Missie, visie en organisatiedoelstellingen GHOR organisaties Gooi & Vechtstreek en Flevoland In het kader van de intensivering van de samenwerking Missie, visie en rganisatiedelstellingen GHOR rganisaties Gi & Vechtstreek en Flevland In het kader van de intensivering van de samenwerking Afdeling GHOR Flevland/ GHOR Gi & Vechtstreek Datum 7 juni 2010

Nadere informatie

Hoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen

Hoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen UITWERKING

Nadere informatie

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012 Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:

Nadere informatie

Samenvatting Deelprojecten Ouderen Samen

Samenvatting Deelprojecten Ouderen Samen Samenvatting Deelprjecten Ouderen Samen Vughtse Ouderen aan het Wrd In januari 2007 zijn dr het Prject Ouderen Samen vier bijeenkmsten gerganiseerd waarvr alle Vughtse inwners van 55 jaar en uder waren

Nadere informatie

Jaarverslag. Format jaarverslag 2013. Ridderkerk, 13 januari 2014 VGS Adivio

Jaarverslag. Format jaarverslag 2013. Ridderkerk, 13 januari 2014 VGS Adivio Jaarverslag Frmat jaarverslag 2013 Ridderkerk, 13 januari 2014 VGS Adivi Inhudspgave VERSLAG VAN DE TOEZICHTHOUDER... 3 OVERVIEW & ALGEMEEN... 4 IDENTITEIT... 5 ONDERWIJS... 6 PERSONEEL... 7 HUISVESTING

Nadere informatie

Kenneth Smit Consulting -1-

Kenneth Smit Consulting -1- Versneld en cntinu verbeteren van de perfrmance en de resultaten van uw medewerkers en rganisatie. Perfrmance en rendementsverbetering van uw rganisatie is de fcus waarp de activiteiten van Kenneth Smit

Nadere informatie

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,

Nadere informatie

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit. Criteria en vragenlijst themacertificaat Relaties en seksualiteit Primair nderwijs Ter vrbereiding p uw aanvraag vindt u in dit dcument de criteria en vragenlijst vr het themacertificaat Relaties en seksualiteit.

Nadere informatie

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver

Nadere informatie

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen. Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer

Nadere informatie

Verzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0.

Verzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0. Verzuim Beleid Opgemaakt dr Human Resurce Management Delgrep Alle werknemers Ingangsdatum 4 juli 2014 Versie 0.1 www.smallsteps.inf clfn Verzuimbeleid Visie en aanpak verzuim Delgrep: alle werknemers Versie:

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie Duurzaam inzetbaar in een vitale rganisatie Vitaliteit en bevlgenheid vrmen sleutelbegrippen vr het ptimaal en duurzaam inzetten van medewerkers. Vitale medewerkers bruisen van energie, velen zich fit

Nadere informatie

Asbestbeleidsplan. Beleid en beheer asbest

Asbestbeleidsplan. Beleid en beheer asbest Asbestbeleidsplan Beleid en beheer asbest Dcumenttitel. Asbestbeleidsplan Status. Cncept Definitief Versie. 1.1 Datum. 22-03-2014 Organisatie. Wningcrpratie Rentree Opstellers. Wningcrpratie Rentree i.s.m.

Nadere informatie

Enquête leefbaarheid in uw buurt

Enquête leefbaarheid in uw buurt Buurtnr: Enquête leefbaarheid in uw buurt Met deze vragenlijst stellen wij u een aantal vragen ver de leefbaarheid in uw buurt. U kunt steeds een rapprtcijfer geven. Daarbij geldt: een hger cijfer (10)

Nadere informatie

Hieronder wordt de plaats van het informatieproduct integraal operationeel plan weergegeven in het stroomschema evenementenveiligheid.

Hieronder wordt de plaats van het informatieproduct integraal operationeel plan weergegeven in het stroomschema evenementenveiligheid. Hiernder wrdt de plaats van het infrmatieprduct integraal peratineel plan weergegeven in het strmschema evenementenveiligheid. In het integraal peratineel plan wrden de te treffen maatregelen en vrzieningen

Nadere informatie

Handleiding. Het opstellen van een diaconaal beleidsplan

Handleiding. Het opstellen van een diaconaal beleidsplan Handleiding Het pstellen van een diacnaal beleidsplan Versie 1.0 Generale diacnale cmmissie Datum: augustus 2015 Generale diacnale cmmissie Vendelier 51-D 3905 PC VEENENDAAL Telefn (0318) 505541 Website:

Nadere informatie

Otten, J Artikel ESAA, 2009 Risicomanagement: een geïntegreerde benadering

Otten, J Artikel ESAA, 2009 Risicomanagement: een geïntegreerde benadering Risicmanagement: een geïntegreerde benadering Cpyright: Alle rechten zijn vrbehuden aan de auteur(s) van dit dcument en Auditing.nl 1 Risicmanagement Een geïntegreerde benadering Auteur: Jan Otten 10 juli

Nadere informatie

Uitstroomprofiel opleiding Klinisch Informatica September 2014

Uitstroomprofiel opleiding Klinisch Informatica September 2014 Uitstrmprfiel pleiding Klinisch Infrmatica 1 Inleiding Dit uitstrmprfiel sluit aan p het berepsprfiel van de klinisch infrmaticus. Het berepsprfiel beschrijft evenwel de ttale breedte van het veld van

Nadere informatie

CHECKLIST JAARUITVOERINGSPLAN INTEGRALE VEILIGHEID (JUP)

CHECKLIST JAARUITVOERINGSPLAN INTEGRALE VEILIGHEID (JUP) CHECKLIST JAARUITVOERINGSPLAN INTEGRALE VEILIGHEID (JUP) Een hulpmiddel vr het pstellen van jaaruitveringsplannen Integrale Veiligheid vr en dr gemeenten dr Niek Verkaik en Frank Rzenberg, OBMC Flris Faes

Nadere informatie

Situatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding

Situatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding Aanzet casebeschrijving Mlenwaard Situatie: Inleiding In het nrden van de Alblasserwaard, nder de rk van de gemeente Rtterdam, ligt de gemeente Mlenwaard. Een gemeente die zich kenmerkt dr uitgestrekte

Nadere informatie

.1-4- gemeente Eindhouen

.1-4- gemeente Eindhouen .1-4- gemeente Eindhuen Inleiding 3 3 Vr u ligt het Jaarverslag Leerplicht en Straks.nu 2008-2009. Qua vrm en pmaakeen ander jaarverslag dan u gewend bent. De vrij uitgebreide weergave van allerlei zaken

Nadere informatie

GS brief aan Provinciale Staten

GS brief aan Provinciale Staten GS brief aan Prvinciale Staten Pstadres Prvinciehuis Pstbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-hlland.nl Datum zie verzenddatum Aan Prvinciale Staten Bijlagen 2 Onderwerp Infrmatie ver het

Nadere informatie

PEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool

PEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool PEST PROTOCOL Prins Willem-Alexanderschl Wat is een pestprtcl? Een pestprtcl is een aantal vereenkmsten ver het tegengaan van pesten. Een afspraak tussen de schl, de kinderen en de uders. Waarm een pestprtcl?

Nadere informatie

Boschveld on Tour. Herijking Sociale Visie Boschveld 2015-2019

Boschveld on Tour. Herijking Sociale Visie Boschveld 2015-2019 Bschveld n Tur Herijking Sciale Visie Bschveld 2015-2019 Inleiding Vr u ligt het verslag van de herijking van de sciale visie van Bschveld vr de peride 2015 2019. In 2007 is de sciale visie van Bschveld

Nadere informatie

Resultaten openbare marktconsultatie. Verkoop klooster Groot Bijstervelt Gemeente Oirschot. BIZOB-2011-SK-OIR-010 CONCEPT 19 april 2012

Resultaten openbare marktconsultatie. Verkoop klooster Groot Bijstervelt Gemeente Oirschot. BIZOB-2011-SK-OIR-010 CONCEPT 19 april 2012 Resultaten penbare marktcnsultatie Verkp klster Grt Bijstervelt Gemeente Oirscht BIZOB-2011-SK-OIR-010 CONCEPT 19 april 2012 1. Inleiding 1.1 Aanleiding De gemeente Oirscht is sinds nvember 2009 eigenaar

Nadere informatie

Gedragscode voor de leden van de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedebouwkundigen en Planologen

Gedragscode voor de leden van de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedebouwkundigen en Planologen Gedragscde vr de leden van de Berepsvereniging van Nederlandse Stedebuwkundigen en Planlgen Gedragscde vr de leden van de Berepsvereniging van Nederlandse Stedebuwkundigen en Planlgen Inhudspgave Hfdstuk

Nadere informatie

Federatiestatuut. Walburggroep. -concept -

Federatiestatuut. Walburggroep. -concept - Federatiestatuut Walburggrep -cncept - Federatiestatuut pagina 1/12 Inhud 1 Overwegingen 3 2 Naam en delstelling van de federatie 4 2.1 Naam 4 2.2 Delstelling 4 3 Bestuur 5 3.1 Federatiebestuur, beneming

Nadere informatie

Risicomanagement in zorgbouwprojecten. Centrum Zorg en Bouw

Risicomanagement in zorgbouwprojecten. Centrum Zorg en Bouw Risicmanagement in zrgbuwprjecten Centrum Zrg en Buw Inhud Zelfscan; Rl CZB bij risicmanagement; Wat kunt u verwachten? Vraag Past uw initiatief in het strategisch huisvestingsplan van de rganisatie? Het

Nadere informatie

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke

Nadere informatie

W I M D Beleidsplan Versie 1 februari 2013

W I M D Beleidsplan Versie 1 februari 2013 W M I D Beleidsplan Versie 1 februari 2013 Vraf Vr u ligt het beleidsplan van de Stichting Wninitiatief Midden-Delfland (Stichting WIMD). Het plan mvat een verzicht van de delstellingen, activiteiten en

Nadere informatie

Werkblad ontwikkelwijzer Gouden Standaard

Werkblad ontwikkelwijzer Gouden Standaard Werkblad ntwikkelwijzer Guden Standaard Beeld van de leerling Vraag Opmerkingen/antwrden Actie He brengen wij nze leerlingen in beeld? (met g p telating tt gymnasiumstrm) Op welke manier maken wij ptimaal

Nadere informatie

Projectplan van de Stichting BIZ Beverkoog periode 2016 2020 V111115

Projectplan van de Stichting BIZ Beverkoog periode 2016 2020 V111115 Prjectplan van de Stichting BIZ Beverkg peride 2016 2020 V111115 Delstelling en ambitie Een ged nderhuden en veilig bedrijventerrein waar iedereen graag werkt f zaken det is vr alle partijen p de Beverkg

Nadere informatie

Voorstel aan de Gemeenteraad

Voorstel aan de Gemeenteraad Vrstel aan de Gemeenteraad 13-04-2012 DSO/2012/2302451svdz Onderwerp Regiplan Windenergie en Beleidsvisie tijdelijke windenergie Almere Beleidsveld Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling Prtefeuillehuder H.

Nadere informatie

Meldcode huiselijk geweld en. kindermishandeling

Meldcode huiselijk geweld en. kindermishandeling Meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling OMO Schlengrep De Langstraat 10 maart 2014 Gedgekeurd in MR d.d. 17-3-2014 Meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling De schlleiding van OMO Schlengrep

Nadere informatie

Cycloon-beleidsplan 2011 2013. Noord Nederland. Drenthe, Friesland, Groningen

Cycloon-beleidsplan 2011 2013. Noord Nederland. Drenthe, Friesland, Groningen Cycln-beleidsplan 2011 2013 Nrd Nederland Drenthe, Friesland, Grningen Auteur: Stuurgrep Cycln Datum: 1 juni 2011 Versie: 0-5 Clfn Titel: Cycln-beleidsplan 2011-2013 Auteur: Stuurgrep Cycln Nrd Nederland

Nadere informatie

Deelprojectplan. Projectadministraties

Deelprojectplan. Projectadministraties Deelprjectplan Prjectadministraties Het beheersen van prjectadministraties dr de invering van een hgeschlbrede methdiek. 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Prbleemverkenning en stelling 3. Prjectdelen 4.

Nadere informatie

NTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen

NTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen NTA 8009:2007 Veiligheidsmanagementsysteem vr ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszrg verlenen Unifrm en inzichtelijk veiligheidsmanagementsysteem Openheid ver patiëntveiligheid Basis vr interne

Nadere informatie

Startnotitie Visie Wonen-welzijn-zorg

Startnotitie Visie Wonen-welzijn-zorg Startntitie Visie Wnen-welzijn-zrg 2016-2020 1 Waarm hebben we het hierver? De wereld van wnen, zrg en welzijn is vlp in beweging. Regelgeving en financieringsstrmen veranderen, maar k maatschappelijk

Nadere informatie

MedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg

MedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr

Nadere informatie

Gemeente Ede. Memo. Bijlage 2 (behoort bij 663983)

Gemeente Ede. Memo. Bijlage 2 (behoort bij 663983) Gemeente Ede Bijlage 2 (behrt bij 663983) Mem Aan : De gemeenteraad van Ede Van : Cllege van burgemeester en wethuders Datum : 12 april 2011 Registratienummer : 663981 Onderwerp : Discussienta vr uitwerking

Nadere informatie

Onderwerp Wijziging van de Verordening tot het kunnen verlenen van een alleenrecht voor Concern voor Werk. Aan de raad. Status: ter besluitvorming

Onderwerp Wijziging van de Verordening tot het kunnen verlenen van een alleenrecht voor Concern voor Werk. Aan de raad. Status: ter besluitvorming N. 218419-1 Emmelrd, 14 januari 2014. Onderwerp Wijziging van de Verrdening tt het kunnen verlenen van een alleenrecht vr Cncern vr Werk. Advies raadscmmissie [ ] Aan de raad. Status: ter besluitvrming

Nadere informatie

TOEZICHTKADER ACCREDITATIESTELSEL HOGER ONDERWIJS. september 2014

TOEZICHTKADER ACCREDITATIESTELSEL HOGER ONDERWIJS. september 2014 TOEZICHTKADER ACCREDITATIESTELSEL HOGER ONDERWIJS september 2014 INHOUD Inleiding 4 1 Del en uitvering van het tezicht 5 1.1 Wat willen we bereiken? 5 1.2 Werkwijze 5 1.3 Waarderingskader 7 2 Relatie met

Nadere informatie

Godsdienstige stellingname collega

Godsdienstige stellingname collega Gdsdienstige stellingname cllega Je werkt p een penbare basisschl en hebt kinderen van verschillende natinaliteiten in je grep. Een van je cllega's draagt een hfddek. De kinderen uit haar grep scren ged

Nadere informatie

Nieuwsbrief december 2011

Nieuwsbrief december 2011 Nieuwsbrief december 2011 Vrwrd Het bestuur kijkt met vldening terug p het jaar 2011! Een jaar waarin nder andere Hanzeland werd verfraaid met een tunnelschildering, er met ndernemers aan het Lübeckplein

Nadere informatie

Protocol: Pestprotocol

Protocol: Pestprotocol Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat

Nadere informatie

Samenvatting criteria arbeidsmarktplatform:

Samenvatting criteria arbeidsmarktplatform: Plan Samenvatting criteria arbeidsmarktplatfrm: 1. Cncreet prjectidee: het prject richt zich p het terugdringen van een veelheid van taken van persneelsleden p kleine schlen en p het inzetten van persneel

Nadere informatie

Voorstel aan de raad. Nummer: A15-03705. Steller: M. Stel Afdeling: Griffie Telefoon: 0320-278450 E-mail: m.stel@lelystad.nl

Voorstel aan de raad. Nummer: A15-03705. Steller: M. Stel Afdeling: Griffie Telefoon: 0320-278450 E-mail: m.stel@lelystad.nl Vrstel aan de raad Nummer: A15-03705 Steller: M. Stel Afdeling: Griffie Telefn: 0320-278450 E-mail: m.stel@lelystad.nl Punt 8 van de agenda vr de vergadering van 10 februari 2015. Onderwerp: Gedragscde

Nadere informatie

Beleid Veiligheid en Gezondheid Kinderwoud

Beleid Veiligheid en Gezondheid Kinderwoud Beleid Veiligheid en Gezndheid Kinderwud Met het beleid veiligheid en gezndheid maken we inzichtelijk he wij p nze lcaties werken ten aanzien van Veiligheid & Gezndheid. We bieden kinderen en medewerkers

Nadere informatie

OVER-gemeenten Afdeling Beleid en regie M. ten Brink Juni 2012 CULTUURNOTA GEMEENTE WORMERLAND 2013-2016

OVER-gemeenten Afdeling Beleid en regie M. ten Brink Juni 2012 CULTUURNOTA GEMEENTE WORMERLAND 2013-2016 OVER-gemeenten Afdeling Beleid en regie M. ten Brink Juni 2012 CULTUURNOTA GEMEENTE WORMERLAND 2013-2016 INHOUDSOPGAVE Inhudspgave...pag. 1 1. Inleiding...pag. 2 1.1 Kernachtig cultuurbeleid.pag. 2 1.2

Nadere informatie

Privacy Statement andere betrokkenen (niet zijnde studenten of medewerkers)

Privacy Statement andere betrokkenen (niet zijnde studenten of medewerkers) Privacy Statement andere betrkkenen (niet zijnde studenten f medewerkers) Hgeschl Leiden respecteert de privacy van haar bezekers en externe cntacten en gaat zrgvuldig en vertruwelijk m met uw persnsgegevens.

Nadere informatie

LAC. Inspiratie LAC water. Organiseer je LAC-zitting. Maak afspraken met de watermaatschappijen. Organiseer je LAC-zitting

LAC. Inspiratie LAC water. Organiseer je LAC-zitting. Maak afspraken met de watermaatschappijen. Organiseer je LAC-zitting Maak afspraken met de watermaatschappijen Organiseer je LAC-zitting Ken de WATER-rechten en plichten van je klant Vermijd afsluitingen Maak een draaibek vr je interne werking LAC Bied nazrg Betrek je cliënt

Nadere informatie

Aanpak van specifieke criminaliteitsfenomenen

Aanpak van specifieke criminaliteitsfenomenen veiligheklsvefd 1 aspect 1.6 aanpak Veilige wn- en leefmgeving Aanpak van specifieke criminaliteitsfenmenen betekenis in de praktijk De gerichte (stedelijke) inzet p afznderlijke criminaliteitsprblemen/-items,

Nadere informatie

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017 SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het

Nadere informatie

Portefeuillehouder: Dhr. T. Kroese. Behandeld door: P. Hania

Portefeuillehouder: Dhr. T. Kroese. Behandeld door: P. Hania JU R ~ E ~ l:'ij~ RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1455111 Datum: 16 ktber 2018 Dmein/ Team: RUID / ONTW Prtefeuillehuder: Dhr. T. Krese Behandeld dr: P. Hania Onderwerp: Aanpassing

Nadere informatie

FAQ Innovatieve bedrijfsnetwerken versie 18 november 2015

FAQ Innovatieve bedrijfsnetwerken versie 18 november 2015 FAQ Innvatieve bedrijfsnetwerken versie 18 nvember 2015 Wanneer kan het IBN effectief van start gaan? De steun aan een innvatiecluster kan p zijn vregst starten p de eerste werkdag van de maand die vlgt

Nadere informatie

Sociaal veiligheidsprotocol VMBO Helicon Eindhoven

Sociaal veiligheidsprotocol VMBO Helicon Eindhoven Sciaal veiligheidsprtcl VMBO Helicn Eindhven Dit prtcl is een bijlage van het begeleidingsplan van nze schl. Standpunt In dit prtcl verklaren schl en uders tezamen, dat we grensverschrijdend gedrag en

Nadere informatie

Procesdocument Klankbordgroep Schakenbosch

Procesdocument Klankbordgroep Schakenbosch Prcesdcument Klankbrdgrep Schakenbsch Tijdens de klankbrdgrepvergadering van 23 juni 2010 is de afspraak gemaakt met de leden van de klankbrdgrep m duidelijkheid te geven ver het prces, de kaders, de verschillende

Nadere informatie

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020.

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020. Handleiding Handleiding Cmmunicatie vr Prmtren Eurpees Fnds vr Reginale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020 1 Eurpese Unie Inhud 1 Inleiding... 1 2 De minimale cmmunicatieverplichtingen... 1 a) Weergave

Nadere informatie

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR! Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit

Nadere informatie

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten Inleiding Stichting Kwaliteit in Basis GGZ gelft dat de mentale zrg in Nederland

Nadere informatie

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa)

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa) PEDAGOGISCHE VISIE A. Algemeen De pedaggische visie vertelt he de schl met leerlingen, persneel en uders van leerlingen wil mgaan en wat de schl verwacht ten aanzien van de relatie tussen leerlingen en

Nadere informatie

Eindejaarsrapportage. Onafhankelijke Raadsman afhandeling schadeclaims door aardbevingen als gevolg van gaswinning in Groningen

Eindejaarsrapportage. Onafhankelijke Raadsman afhandeling schadeclaims door aardbevingen als gevolg van gaswinning in Groningen Eindejaarsrapprtage Onafhankelijke Raadsman afhandeling schadeclaims dr aardbevingen als gevlg van gaswinning in Grningen Datum: december 2013 Inleiding Vr de afhandeling van individuele klachten ver lpende

Nadere informatie

Pestprotocol Cazemierschool 2012

Pestprotocol Cazemierschool 2012 Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,

Nadere informatie