REGIONAAL BUREAU VOORKOMING MISDRIJVEN GELDERLAND-OOST AAN

Transcriptie

1 REGIONAAL BUREAU VOORKOMING MISDRIJVEN GELDERLAND-OOST HOOFDBUREAU VAN POLITIE. BEEKSTRAAT 39. POSTBUS GN ARNHEM. TELEFOON AAN WORKOMING MISORlNEN Geadresseerde. BIJLAGEN: 1!JIN BRIEF VAN: ONS KENMERK: RB. 139/89 'ARNHEM: juli ONDERWERP: Slachtfferenquête gemeente Renkum BEHANDELD DOOR: Geachte lezer, Hierbij heb ik het genegen U aan te bieden het verslag van een gehuden slachtfferenquete in de gemeente Renkum. In pdracht van het reginaal bureau Vrkming Misdrijven Gelderland - st is dit nderzek uitgeverd dr het Bureau Criminaliteitspreventie te Amsterdam. Het nderzek geldt als pref in de regi. Ik hp dat bij tekmstige nderzeken in de gemeenten binnen de regi gebruik zal wrden gemaakt van de ervaringen pgedaan in Renkum. Vr wat betreft de cnclusies en aanbevelingen verwijs ik U naar de pagina's 27 tlm 31. Hgachtend, de re - 1 crdinatr, INGESTELD BU BESCHIKKING VAN DE MINISTERS VAN JUSmiE EN BINNENLANDSE ZAKEN D.D. 21 DECEMBER 1979.

2 SLACHTOFFERENQUETE GEMEENTE RENKUM 1989 juni BUR EAU CRIMINALITEITSPR EVENTIE te AMSTERDAM. M. HORDE, m.m.v. P. DE SAVO RNIN - LO H MAN. in pdracht van: REGIONAAL BUREAU VO ORKOMING MISDRIJVEN GELDERLAND - OOST HOOFDBUREAU VAN POLITIE BEEKSTRAAT 39, 6811 OW ARNH EM TEL _._

3 Vr U ligt thans het verslag van een gehuden enquete nder de bevlking van de gemeente Renkum. Aan de bevlking zijn vragen vrgelegd ver de bereidheid tt het den van aangifte van misdrijven, de ernst van de prblemen, de mening ver de plitie en de ervaringen met de plitie. Daarnaast is gevraagd in heverre de bevlking reeds maatregelen heeft genmen tegen criminaliteit en in heverre er behefte bestaat aan vrlichting p het gebied van criminaliteitspreventie. De resultaten hiervan zijn van belang vr de verdere aktiviteiten en pririteiten van zwel de plitie als de gemeente. Het nderzek is gefinancierd uit het budget van het reginaal bureau Vrkming Misdrijven Gelderland - st in het kader van een reginale pref. De aan de bevlking gestelde vragen zijn pgenmen in de bijlage van dit verslag. Mchten gemeenten in de regi een slachtfferenquete nder de bevlking willen huden, dan hp ik dat de pzet van het nderzek te Renkum daarbij van nut kan zijn. Amhem,juni 1989 de reginaal crdinatr Vrkming Misd{ijyc:pi'pelderland - st, c: 1Yl>. V'--. C.A. ván Zwam.

4 INHOUD Pagina: VOORWOORD 1 OPZET VAN HET ONDERZOEK 1.1 Delstellingen van het nderzek 1.2 Steekpref trekking 1.3 Leeswijzer ONDERZOEKSRESULTATEN Algemene kenmerken steekpref Prblemen in de wnbuurt Angstgevelens als gevlg van criminaliteit Slachtffers van misdrijven Aangifte van misdrijven Schatting mvang criminaliteit Preventieve maatregelen Vrlichting Meningen ver de plitie Cnclusies en aanbevelingen Bijlage 1: Tabellen Bijlage 2: vragenlijst

5 VOORWOORD Oktber 1988 heeft Bureau Criminaliteitspreventie pdracht gekregen van het Reginaal Bureau Vrkming Misdrijven Gelderland-Ost m een slachtfferenquête te huden nder de bevlking van de gemeente Renkum. Aanleiding tt het instellen van een dergelijk nderzek vrmde de verweging dat plitiecijfers slechts gedeeltelijk inzicht kunnen verschaffen in de mvang van de criminaliteit en de mgelijke aanpak ervan. Februari 1989 werden enquêtes uitgezet nder de inwners van de drpskernen Drwerth, Heelsum, Osterbeek en Renkum. Dit rapprt geeft de bevindingen hiervan weer.

6 1 1 OPZET VAN HET ONDERZOEK 1.1 Delstellingen In het kader van deze slachtfferenquête werden vraf zes delen gefrmuleerd : 1. Inzicht krijgen in de mvang van de criminaliteit en de aangiftebereidheid. 2. Inzicht krijgen in de ervaren ernst van prblemen, waarnder criminaliteitsprblemen. 3. Inzicht krijgen wat de bevlking denkt he prblemen dr de plitie meten wrden aangepakt. 4. Inzicht krijgen in de ervaringen die men met de plitie heeft gehad. 5. Inzicht krijgen in de mate waarin de bevl ing zelf reeds maatregelen heeft genmen tegen criminaliteit. 6. Inzicht krijgen in heverre nder de bevlking behefte bestaat aan vrlichting p het gebied van criminaliteitspreventie. Een eerste aanzet tt het in beeld brengen van de mvang van de criminaliteit vrmt de analyse van de plitiegegevens (uit prcessen-verbaal van aangifte ), die dr de gemeenteplitie van Renkum is uitgeverd. Hiervan is een publicatie verschenen nder de titel "Overzicht van de criminaliteit in de gemeente Renkum ver de jaren 1982 tt en met 1986" (Gemeenteplitie Renkum, september 1987). Plitiecijfers kunnen echter slechts gedeeltelijk inzicht verschaffen in de mvang van de criminaliteit. Afhankelijk van de aangiftebereidheid, die per delicttype verschilt, zal de infrmatie ver ntwikkeling en gegrafische spreiding vr verschillende delicten in betruwbaarheid variëren. Ten aanzien van ervaren ernst van delicten en angs tgevelens bieden plitiecijfers in het geheel geen infrmatie. Dit laatste geldt evenzeer vr de verige hierbven gefrmuleerde delstellingen. Om een betruwbaarder en vllediger criminaliteitsanalyse te maken, verdient het dan k aanbeveling m naast de plitiegegevens tevens gebruik te maken van gegevens uit een slachtfferenquête. De vrgenemde items zijn pgenmen in de vragenlijst (zie bijlage 2) die vr het nderzek is ntwrpen. 1.2 Steekpref trekking De gemeente Renkum bestaat uit een aantal drpskernen te weten : Drwerth, Heelsum, Osterbeek, Renkum en Wlfheze. Gelet p de kleine mvang van de laatste drpskern in cmbinatie met het vrij grte aantal mensen wnachtig in instellingen (psychiatrische instellingen en dergelijke ), is in verleg beslten Wlfheze niet in het nderzek te betrekken.

7 2 Wat betreft de mvang van de steekpref is uitgegaan van de vrwaarde dat het aantal respndenten vldende grt met zljn m p niveau van de gemeente Renkum als geheel, p essentiële nderdelen betruwbare uitspraken te kunnen den. Uitgaande van bvenstaande vrwaarde is beslten een brutsteekpref te trekken van 8 adressen p een ttaal van adressen. De 8 enquêtes zijn naar rat van het aantal inwners van 15 jaar en uderl als vlgt ver de drpskernen uitgezet: Drwerth 16 Osterbeek 27 Renkum 27 Heelsum 1 De 8 adressen ZlJn aselect met behulp van het pstcdebek getrkken. Ter ndervanging van het risic dat de enquêtes bij bedrijven/winkels zuden kunnen kmen, zijn de getrkken adressen vraf dr de plaatselijke plitie gecheckt. In vrkmende gevallen werd het adres zdanig gewijzigd, dat de enquête bij het meest nabij gelegen wning belandde. De enquêtes zijn in de tweede helft van februari 1989 naar de geselecteerde adressen gestuurd. 1.3 Leeswijzer In paragraaf 2.1 wrdt ingegaan p de kenmerken van de steekpref. Vervlgens wrdt in paragraaf 2.2 een beeld geschetst van de prblemen zals die in de eigen wnbuurt ervaren wrden. Daarbij wrdt tevens aandacht besteed aan de wijze waarp de gemeente en plitie zuden meten inspelen p de prblemen als zij gehr zuden geven aan het rdeel van de bewners. In paragraaf 2.3 wrdt ingegaan p de angstgevelens die nder de Renkumse bevlking leven. Daarbij wrdt aandacht besteed aan de vlgende aspecten : mate van bezrgdheid met betrekking tt de plaatsvindende criminaliteit, kans p slachtfferschap, angs t in eigen wning en angst m slachtffer te wrden van bepaalde delicten. Paragraaf 2.4 handelt ver slachtffers van misdrijven. Ingegaan wrdt p kenmerken van de verschillende delicten en hun slachtffers. In paragraaf 2.5 wrdt ingegaan p de aangifte van misdrijven. Naast het leveren van een beeld ver de aangiftepercentages van de verschillende delicten wrdt tevens ingegaan p de redenen van het niet den van aangifte. In paragraaf 2.6 wrdt vervlgens een vergelijking gemaakt tussen plitiegegevens ver het aantal aangiften van bepaalde delicten en de slachtfferpercentages die uit deze enquête naar vren kmen. In paragraaf 2.7 wrdt een beeld geschets van de preventieve maatregelen die men zal neemt m het risic p slachtfferschap te verkleinen. 1 Exclusief mensen wnachtig in instellingen.

8 In paragraaf 2.8 wrdt ingegaan p de vraag in heverre nder de bevlking behefte bestaat aan vrlichting p het gebied van criminaliteitspreventie. In paragraaf 2.9 wrdt een beeld geschetst van het rdeel van de bevlking ver de wijze waarp de plitie haar taken uitvert. In paragraaf 2.1 wrden tt slt de vrnaamste bevindingen gepresenteerd en een aantal aanbevelingen gefrmuleerd. 3

9 4 2 ONDERZOEKSRESULTATEN In dit hfdstuk wrden de belangrijkste uitkmsten van de slachtfferenquête besprken. Degene die nauwkeuriger infrmatie wil ver de uitkmsten p verschillende vragen ZlJ verwezen naar bijlage 1, waarin alle uitkmsten in tabelvrm zijn pgenmen Algemene kenmerken steekpref In ttaal werden 425 van de 8 enquêtes gereturneerd, hetgeen neerkmt p een respnspercentage van 53%. Nageneg evenveel mannen als vruwen hebben de vragenlijst ingevuld (repectievelijk 28 en 29). In negen gevallen was het geslacht van de respndent nbekend. Zeventig prcent van de respndenten is gehuwd dan wel samenwnend; 25% is alleenwnend waarvan 3% met kinderen, 5% wnt in grepsverband. Naast deze meer algemene kenmerken is het van belang m na te gaan in welke mate bepaalde grepen in de steekpref nder- f ververtegenwrdigd zijn. Tabel 1: Respns naar drpskern Aantal uitge- Aantal geretur- Respns zette enquêtes neerde enquêtes % Drwerth % Osterbeek % Renkum % Heelsum % Ttaal % Uit tabel 1 blijkt dat de verschillen in respns tussen de drpskernen niet nemswaardig zijn, zdat eventuele hieruit vrtvleiende vertekeningen niet te verwachten zijn.

10 5 Tabel 2: Steekprefsamenstelling naar leeftijd en geslacht (n= 425 ) Leeftijd Man Vruw abs % abs % Ttaal Tabel 3: Samenstelling bevlking gemeente Renkum* uder dan 15 jaar naar leeftijd en geslacht Leeftijd Man Vruw abs % abs % Ttaal Brn : jaarverzicht 1987 afdeling Burgerzaken. *= exclusief Wlfheze. Wanneer we tabel 2 en 3 met elkaar vergelijken kan wrden gecnstateerd dat: - Mannen vral in de leeftijdscategrie en in mindere mate in de leeftijdscategrieën en 65+ ververtegenwrdigd zijn, maar sterk ndervertegenwrdigd in de leeftijdscategrie en in lichte mate in de categrie Vruwen in de leeftijdscategrieën en in lichte mate ververtegenwrdigd zijn, maar in de leeftij dsgrep duidelijk ndervertegenwrdigd zijn en in lichte mate in de categrie 65+. Cncluderend kunnen we stellen dat de steekpref met name afwijkt met betrekking tt de leeftijdscategrie Deze leeftijdsgrep is in de steekpref sterk ndervertegenwrdigd; mannen ng duidelijker dan vruwen.

11 6 Ten aanzien van de representativi teit kan wrden gecncludeerd dat de uitspraken representatief wrden geacht vr de gehele gemeente Renkum. Daarbij met een uitzndering wrden gemaakt vr de leeftijdsgrep jaar aangezien deze sterk ndervertegenwrdigd is in de steekpref Prblemen in de wnbuurt De respndenten kregen de vraag vrgelegd m bij een aantal met name genemde items aan te kruisen in welke mate zij deze als een prbleem ervaren in de eigen wnbuurt (zie bijlage 1, tabel 1). De prblemen in de eigen wnbuurt, die dr minstens 25% van de respndenten (enigszins f duidelijk) als een prbleem wrden ervaren zijn, in vlgrde van belangrijkheid : 1. te snel rij dende aut 's (58%) ; 2. vervuiling (37%); 3. inbraak in wningen (31%); 4. nderhud van grenvrzieningen (29%); 5. gebrek aan speelmgelijkheden vr de jeugd (27%); 6. gebrek aan parkeerruimte (25%) ; 7. vandalisme (25%); 8. lawaaiverlast (25%). Wrdt gevraagd naar de drie grtste prblemen, dan wijzigt dit beeld zich enigszins. Aangezien bij deze vraagstelling de bewners de prblemen tegen elkaar hebben afgewgen, mag aan deze laatste resultaten een grtere waarde wrden tegekend. Het hgste scren : Drwerth : 1. te snel rijdende aut 's (16% ); 2. lawaai (11%); 3. verlast van hnden (1%); vervuiling (1%). Heelsum: 1. te snel rij dende aut 's (27%); 2. lawaai (17%); 3. gebrek speelvrzieningen (12%). Osterbeek: 1. te snel rijdende aut's (28%); 2. verlast hnden (19%); 3. inbraak in wningen (14%). Renkum (drp) : 1. te snel rijdende aut 's (24%); 2. gebrek aan speelvrzieningen (19%); 3. lawaai (17%). Ttaal gemeente Renkum : 1. te snel rijdende aut 's (24%); 2. verlas t van hnden (15%); 3. lawaai verlast (13%).

12 Uit het bvenstaande kunnen we cncluderen dat criminaliteit niet hg p de pririteitenlijst staat van buurtprblemen. Alleen in de drpskern Osterbeek neemt inbraak in wningen een derde plaats in. Om een beeld te krijgen van de prbleemdruk per drpskern is in tabel 4 de antwrdcategrie ttduidelijk een prbleemtt vr alle genemde verschijnselen samen genmen. 7 Tabel 4: Prbleemdruk naar drpskern (n=425) Drpskern Duidelijk een prbleem abs % Drwerth Heelsum Osterbeek Renkum Ttaal Uit de tabel kan wrden afgeleid dat de drpskern Renkum de grtste prbleemdruk kent, terwijl Drwerth duidelijk nder het gemiddelde scrt. Indien men pririteiten ten aanzien van de prbleemmvang legt naar drpskern, dan dient aan de drpskern Renkum de hgste pririteit gegeven te wrden, terwijl aan Drwerth een lage priri teit gegeven kan wrden. Aanpak prblemen van gemeentezijde Aansluitend knden de respndenten bij een aantal met name genemde prblemen aangeven f de gemeente c.q. de plitie daar te weinig, dan wel te veel f juist vldende aandacht aan besteedt. In tabel 5 wrdt een beeld geschets van het rdeel van de bevlking ver de wijze waarp de gemeente genemde prblemen aanpakt.

13 8 Tabel 5: Ordeel ver aanpak dr gemeente N= 425 te veel te weinig vldende weet niet aandacht aandacht aandacht % % % % -vervuiling penbare weg lawaai verlast verkeer uitlaatgassen verkeer aantasting bssen verlast industrie verlast land buw verntreiniging Rijn parkeergebrek nderhud gren gebrek straat verlichting gebrek speelvrziening te snel rijdende aut's vandalisme Het eerste dat pvalt in deze tabel is dat bij bepaalde items het percentage "weet niet" antwrden zeer hg is, dit geldt vral vr milieuprblemen als verntreiniging van de Rijn, uitlaatgassen verkeer, verlast landbuw en aantas ting van de bssen. Maar k vandalisme en speelvrzieningen scren hg. Mgelijk heeft dit te maken met het feit dat respndenten niet weten (f betwijfelen) f de gemeente iets aan deze prblemen kan den. Een wat duidelijker beeld kmt naar vren uit de vraag aan welke prbleem de gemeente het meest dringend aandacht zu meten besteden (zie bijlage 1, tabel 5). Dit geeft het vlgende beeld: Drwerth : 1. te snel rijdende aut 's (14%); 2. vervuiling penbare weg (14%); 3. vandalisme (13%). Heelsum: 1. te snel rijdende aut 's (29%); 2. vandalisme (15%); 3. vervuiling penbare weg (12%).

14 9 Os terbeek: 1. te snel rijdende aut's (22%); 2. verlast hnden (12%); 3. vandalisme, nderhud gren, aantasting bssen (1%). Renkum (drp) : 1. te snel rijdende aut 's (24%); 2. verlas t industrie (21%); 3. gebrek speelvrzieningen (16%). Ttaal gemeente Renkum : 1. te snel rijdende aut 's (22%); 2. vandalisme (12%); 3. vervuiling penbare weg (11%); aantasting bssen (11%); verlast van hnden (11%). Aanpak prblemen van plitiezijde Tabel 6: Ordeel ver aanpak dr pli tie N= 425 te veel te weinig vldende aandacht aandacht aandacht % % % -rndhangend jngeren verkeerd parkeren te snel rijdende aut 's inbraak wningen geweld p straat diefs tal vanaf/uit aut diefs tal (brm) fiets vandalisme helingbestrijding verlas t industrie verlast landbuw weet % niet Ok hier scrt de "weet niet" categrie hg, p bijna alle genemde items. Alleen ver de aanpak van te snel rijdende aut's hebben de meeste respndenten een mening.

15 En k hier geeft de vraag welke prblemen het meest dri ngend de aandacht van de plitie verdienen een wat duidelijker beeld (zie k bijlage 1, tabel 6). Drwerth : 1. te snel rijdende aut 's (19%) ; 2. vandalisme (18% ) ; 3. inbraak in wningen (11%). Heelsum : 1. vandalisme (27%) ; 2. te snel rijdende aut 's (25%) ; 3. geweld p straat (13%). Os terbeek : 1. te snel rijdende aut 's (23%) ; 2. vandalisme (19%) ; 3. inbraak in wningen (16%). Renkum : 1. te snel rij dende aut's (28%) ; 2. vandalisme (21%) ; 3. verlast industrie (19%). Ttaal gemeente Renkum : 1. te snel rijdende aut' s (24%) ; 2. vandalisme (2%) ; 3. inbraak in wningen (12%). 1 Resumerend Als grtste prblemen in de eigen wnbuurt kmen naar vren : 1. te snel rijdende aut' s; 2. verlast van hnden ; 3. lawaai. De grtste prbleemdruk kent de drpskern Renkum. In Drwerth is die het kleinst. Vlgens de respndenten zuden de gemeente en de plitie hun pririteiten als vlgt meten leggen : Als belangrijkste prblemen die het meest dringend de aandacht van de gemeente beheven, kmen naar vren : 1. te snel rijdende aut' s; 2. vandalisme ; 3. vervuiling penbare weg, aantasting plaatselijke bssen en verlast van hnden. Als prblemen die het meest dringend de aandacht van de plitie beheven, kmen naar vren : 1. te snel rijdende aut 's; 2. vandalisme ; 3. inbraak in wningen.

16 11 Een uitsplitsing naar drpskern van prblemen die het meest dringend de aandacht van de gemeente C.q. plitie vragen levert het vlgende beeld p : Drwerth : - te snel rijdende aut 's (gemeente + plitie); - vervuiling penbare weg (gemeente); - inbraak in wningen (plitie). Heelsum: - te snel rij dende aut 's (gemeente + plitie);. - vandalisme (gemeente + plitie); - vervuiling penbare weg (gemeente); - straatgeweld (plitie). Os terbeek : - te snel rijdende aut 's (gemeente + plitie); vandalisme (gemeente + plitie); - verlast hnden (gemeente); - nderhud grenvrzieningen (gemeente); - aantas ting plaatselijke bssen (gemeente); - inbraak in wningen (plitie). Renkum ( drp ) : - te snel rijdende aut 's (gemeente + plitie); - verlas t indus trie (gemeente + plitie); - gebrek speelvrzieningen (gemeente); - vandalisme (plitie). 2.3 Angstgevelens als gevlg van criminaliteit Om de angstgevelens en perceptie van de plaatsvindende criminaliteit nder de Renkumse bevlking te meten kregen de respndenten vragen vrgelegd ver : - de mate van bezrgdheid ver de plaatsvindende criminaliteit; - de ingeschatte kans m zelf slachtffer te wrden van een misdrijf; de angst in de eigen wning; - de angst m slachtffer te wrden van bepaalde delicten; Bezrgdheid ver criminaliteit In heverre maakt men zich zrgen ver de criminaliteit in de eigen wnplaats?

17 Tabel 7: Mate van bezrgdheid ver criminaliteit naar wnplaats 12 Ttaal Drwerth Heelsum Os terbeek Renkum n= 46 n= 78 n= 48 n= 135 n= 145 % % % % % -veel zrgen redelijk veel zrg beetje zrgen geen zrgen ttaal Kijken we naar de gemeente Renkum als geheel dan blijkt dat ngeveer een p de vier respndenten zich veel tt redelijk veel zrgen maakt ver de criminaliteit in de eigen wnplaats. Als we naar de afznderlijke drpskernen kijken dan zien we dat de inwners van de drpskern Renkum verhudingsgewijs zich het meest zrgen maken, terwijl Drwerth pvallend laag scrt. Het gevnden verschil is echter niet statistisch significant. De bezrgdheid bij mannen en vruwen ver criminaliteit is nageneg even grt (zie bijlage 1, tabel 7 ). Ok zijn er geen duidelijke verschillen waarneembaar tussen mate van bezrgdheid en leeftijd (zie bijlage 1, tabel 8), behalve dat de respndenten tussen de 25 en 34 jaar beduidend minder bezrgd zijn dan de rest. Ingeschatte kans m slachtffer te wrden De respndenten kregen de vraag vrgelegd f zij het gevel hebben dat zij vandaag de dag vergeleken met 2 jaar geleden, meer, minder f evenveel kans lpen slachtffer te wrden van een f ander misdadig ptreden.

18 1 3 Tabel 8: Kans p slachtfferschap naar wnplaats Ttaal Drwerth Heelsum Osterbeek Renkum n= 43 n= 76 n= 48 n= 136 n= 143 % % % % % kans grter kans gelijk kans kleiner weet niet ttaal Wanneer we naar de gemeente Renkum als geheel kijken dan blijkt dat ngeveer de helft van de respndenten van mening is dat de kans p slachtfferschap de afgelpen twee jaar gelijk is gebleven. Ruim een derde is daarentegen van mening dat de kans p slachtfferschap de laatste twee jaar grter is gewrden. Kijken we naar de afznderlijke drpskernen dan springt als eerste in het g dat de respndenten wnachtig in de drpskern Heelsum duidelijk ptimistischer gestemd zijn. De drpskern Osterbeek scrt het meest negatief daar zijn vier p de tien respndenten van mening dat de kans p slachtfferschap grter is gewrden. De verschillen tussen de drpskernen zijn echter niet pzienbarend te nemen. In vergelijking met mannen zijn relatief meer vruwen van mening dat de slachtfferkans is tegenmen (mannen: 31%; vruwen : 41%; zie bijlage 1, tabel 9). Een uitsplitsing naar leeftijd laat zien dat met name de leeftijdsgrep jaar denkt dat de slachtfferkans is tegenmen (45% tegenver een gemiddelde van 36%). Duidelijk nder het gemiddelde scrt de leeftijdsgrep jaar (zie bijlage 1, tabel 1). Angstgevelens thuis In heverre is men wel eens bang m slachtffer te wrden van een misdrijf als men 's avnds alleen thuis is?

19 14 Tabel 9: Thuis bang vr slachtfferschap naar wnplaats Tt. Drwerth Heelsum Osterbeek Renkum Land. n=45 n= 76 n= 47 n= 138 n= 144 slacht. enq. '87 % % % % % % bijna altijd meestal sms meestal niet nit n.v.t.* ttaal *= Een aantal respndenten gaf aan 's avnds nit alleen thuis te zijn. Kijken we naar gemeente Renkum als geheel dan kunnen we vaststellen dat een duidelijke meerderheid (67%) meestal niet f nit bang is als men 's avnds alleen thuis is. Een relatief kleine grep (6%) is bijna altijd dan wel meestal bang daarvr. De verschillen tussen de afznderlijke drpskernen zijn niet indrukwekkend te nemen. Vruwen blijken duidelijk banger te zijn dan mannen : 1% van de vruwelijke respndenten zijn bijna altijd f meestal bang als ze 's avnds alleen thuis zijn, vr mannen bedraagt dit percentage 2% (zie bijlage 1, tabel 11). Bij een uitsplitsing naar leeftijd scrt de leeftijdscategrie weer het hgste (1% zegt bijna altijd f meestal bang te zijn), het laagst scrt de leeftijdscategrie met 2% (zie bijlage 1, tabel 12). Wanneer we de resultaten vergelijken met de uitkmsten van de landelijke slachtfferenquête 1987, dan kunnen we vaststellen dat het beeld vr qe gemeente Renkum als geheel aardig vereenkmt met het landelijk beeld : de grep die zegt bijna altijd dan wel meestal bang te zijn m thuis slachtffer te wrden is nageneg even grt. Angst m slachtffer te wrden van bepaalde delicten Om te achterhalen in heverre angs tgevelens leven met betrekking tt specifieke delicten kregen respndenten de vraag vrgelegd m bij een aantal met name genemde delicten aan te geven he vaak men bang is dat het hen zal verkmen.

20 15 Tabel 1: Angstgevelens naar type delict (prcentueel) zeer weet N= 425 vaak vaak sms zelden nit niet % % % % % % -mishandeling p straat -aanranding/ verkrachting -inbraak bij afwezigheid -inbraak bij aanwezigheid -straatrf prtemnnee -diefstal (brm) fiets -diefstal van aut -diefstal uit aut -vernielingen huis/tuin -pzettelijk beschadiging aut 15 De meeste angstgevelens hebben betrekking p inbraak bij afwezigheid : ngeveer een p de vier respndenten geeft aan (zeer) vaak bang te zijn daarvan het slachtffer te wrden. Daarna vlgen diefstal uit aut, straatrf prtemnnee, diefstal (brm}fiets en pzettelijke beschadiging van aut. De respndenten knden k aangeven welk delict zij het meest beangstigend vinden. Vier delicten springen er duidelijk uit (zie bijlage 1, tabel 1 3) : mishandeling p straat en aanranding/ verkrachting repen de meeste angst p (44%). Daarna vlgt inbraak bij aanwezigheid ( 35%). Men blijkt dus het meest bang vr delicten waarbij een persnlijke cnfrntatie met de dader(s) plaatsvindt f plaats kan vinden Slachtffers van misdrijven Om een beeld te krijgen van de in werkelijkheid plaatsvindende criminaliteit is gevraagd f men in 1988 slachtffer is gewrden van een van de vlgende vrmen van veel vrkmende criminaliteit: diefstal van fiets, diefstal uit aut, sexuele handtas telijkheden buitenshuis, mishandeling buitenshuis, beschadiging van eigendm en inbraak. Zeventien prcent van de respndenten gaf aan in 1988 minstens eenmaal slachtffer te zijn gewrden.

21 16 Slachtfferschap naar delicttype In tabel 11 wrdt de verdeling weergegeven van de aantallen slachtffers per type misdrijf. Tabel 11 : Slachtfferschap in 1988 naar type misdrijf gemeente Renkum Landelijk aantal slacht ffers N= 425 Abs % % - (brm)fietsdiefstal* diefstal uit aut* sexuele handtastelijkheden buitenshuis mishandeling buitenshuis beschadiging eigendm inbraak Ttaal aantal slachtffers *= Het aantal slachtffers van (brm)fietsdiefstal en diefstal uit aut is gepercentueerd p het aantal fiets- c.q. autbezitters. Opmerking bij tabel De cijfers hebben betrekking p het aantal slachtffers en niet p het aantal delicten. Het ttaal aantal slachtffers ligt lager dan de ptelsm van de afznderlijke delicten mdat een aantal respndenten van meer dan één delict in 1988 het slachtffer is gewrden (meervudige slachtfferschap"). Tevens zijn ter vergelijking de slachtfferpercentages weergegeven uit de landelijke CBS-slachtfferenquête Het medwillig beschadigen c.q. bekladden van eigendm springt er duidelijk uit: een p de zes inwners is in 1988 minstens éénmaal slachtffer hiervan gewrden. Een vergelijking van deze slachtfferpercentages met de landelijk gehuden slachtfferenquête in 1986 dr het CBS leert dat met ui tzndering van diefs tal van (brm)fiets de gemeente Renkum dicht bij het landelijk gemiddelde zit. Het slachtfferpercentage vr diefstal van (brm)fiets ligt echter lager: 2% tegenver een landelijk gemiddelde van 7%.

22 17 Frequentie van delicten Slachtffers van beschadiging van eigendmmen blijken veelal meer dan één maal slachtffer te wrden : bij iets minder dan de helft (45%) blijft het niet bij één keer. Vr de verige delicten geldt dat in verreweg de meeste gevallen het slachtfferschap tt één keer beperkt blijft (zie k bijlage 1, tabel 14). Slachtfferschap naar leeftij d en geslacht Tabel 12 : Slachtfferschap naar leeftij d Leeftij d Niet Wel slachtffer slachtffer N= 422 % % De tabel geeft geen erg duidelijke trend te zien, wel kan gesteld wrden dat de middenmt (25-54 jaar) het grtste risic lpt m slachtffer te wrden van één van de genemde misdrijven. Tabel 13: Slachtfferschap naar geslacht Niet Wel Ttaal slachtffer slachtffer % % % Man (n= 28) Vruw (n= 29 ) Uit tabel 13 blijkt dat vruwen relatief iets vaker slachtffer zijn gewrden dan mannen. Een verdere uitsplitsing naar type misdri jf wrdt gegeven in bijlage 1, tabel 15.

23 18 Slachtfferschap naar wnsituatie Tabel 14 : Slachtfferschap naar wnsituatie niet wel Ttaal slachtffer slachtffer % % % Alleenwnend (n= 94 ) Nietalleenwnend (n=33) Uit de tabel wrdt duidelijk dat alleenwnenden minder vaak slachtffer wrden dan niet-alleenwnenden. Dit is pmerkelijk aangezien uit landelijk nderzek blijkt dat alleenwnenden een wat kwetsbaardere grep zijn wat betreft criminaliteit. Het is mgelijk dat niet-alleenwnenden k delicten die andere gezinsleden zijn verkmen hebben pgegeven, dit leidt tt een 'phging' van het slachtfferschap bij niet-alleenwnenden. Slachtfferschap naar drpskern Tabel 15 geeft een beeld van de mate van slachtfferschap naar wnplaats. Tabel 15 : Slachtfferschap naar drpskern Niet Wel Ttaal slachtffer slachtffer % % % Renkum (drp ) (n=149) Osterbeek (n=144) Heelsum (n= 52) Drwerth (n= 79 ) ttaal gem (n= 42) Renkum Het gemiddeld slachtfferpercentage vr geheel gemeente Renkum bedraagt 17%. Het slachtfferpercentage in de drpskernen Renkum, Osterbeek en Heelsum ligt ngeveer p een zelfde niveau, terwijl Drwerth duidelijk nder het gemiddelde scrt. In bijlage 1 tabel 16a wrdt een verdere uitsplitsing per drpskern naar delicttype weergegeven. De abslute aantallen wrden hierdr echter dermate laag, dat zinvlle uitspraken hierver niet ged mgelijk zijn.

24 Uit een nadere analyse naar pleegplek blijkt dat 22 van de 122 gemelde delictvrmen buiten de gemeente Renkum plaats hadden gevnden. Hieruit kan wrden afgeleid dat ruim 8 p de 1 delicten (82% ) binnen de gemeente Renkum plaatsvinden. Het aantal slachtffers dat buiten de gemeente slachtffer wrdt is relatief het grtst bij diefs tal uit aut en fietsdiefstal, zie bijlage 1, tabel 16c Aangifte van misdri jven Het is algemeen bekend dat lang niet alle delicten waarvan burgers slachtffer wrden k bij de plitie wrden gemeld. Bvendien blijkt dat aangiftebereidheid per delicttype sterk te verschillen. Dit betekent dat een deel van de plaatsvindende criminaliteit zich nttrekt aan de waarneming van de plitie. Aangiftepercentages zijn dan k van belang mdat zij inzicht geven in de verhuding tussen de feitelijk vrgekmen en de geregistreerde criminaliteit. Bvendien zijn aangiftepercentages en de reden die men heeft m geen aangifte te den van belang als een indicatr vr de mate waarin de bevlking vertruwen heeft in de wijze waarp de plitie de aangifte behandelt. Aangifte naar type misdrijf In tabel 16 is weergegeven welk percentage van de slachtffers van de verschillende delicttypen aangifte bij de plitie hebben gedaan. Tabel 16: Aangiftepercentage naar type misdrijf Delict aangifte gedaan % -fietsdiefstal 37 -diefstal uit aut -inbraak 86 -beschadiging eigendm 27 -handtastelijkheden buitenshuis 25 -geweldpleging/bedreiging buitenshuis 25 Gemiddeld Het gemiddelde aangiftepercentage bedraagt 43%. Ofschn de abslute aantallen waarp gepercenteerd is vrij klein zijn, kmen deze aardig vereen met het landelijk beeld. We zien dat van inbraak en diefstal uit aut in vele gevallen aangifte wrdt gedaan. Wellicht speelt hierbij een rl dat verzekeringsmaatschappijen drgaans als vrwaarde stellen dat er een aangifte wrdt gedaan.

25 Tegen de persn gerichte delicten en vernieling scren aanmerkelijk lager: slechts 1 p de 4 slachtffers det aangifte bij de plitie. 2 Redenen van het niet den van aangifte Slachtffers die vermeldden geen aangifte te hebben gedaan, kregen de vraag vrgelegd wat de belangrijkste reden daarvr was. In het ttaal werd dr 73 respndenten redenen pgegeven m geen aangifte te den (zie bijlage i, tabel 17). De twee meest genemde redenen m geen aangifte te den zijn: - het niet ernstig geneg zijn van de gebeurtenis (geringe schade ); - men vindt aangeven zinls, mdat de schade niet gedekt, dan wel verged wrdt. Deze redenen spelen vral een rl bij het niet-aangeven van beschadigingen van eigendm en diefstal uit de aut. Bij bedreiging speelt vaker een rl dat men het incident nderling heeft pgelst/uitgepraat. Naast de bvengenemde redenen (die in feite niets te maken hebben met het plitie-ptreden ) wrdt k een aantal redenen vr niet-aangifte genemd die wel een verwijt richting plitie in zich (kunnen ) dragen : 'de plitie det er tch niets aan ' en 'de dader wrdt tch niet pgepakt' (ttaal 26x genemd, is 25% van de genemde redenen ). Deze redenen wrden vral genemd dr slachtffers van beschadiging van eigendm. Dit rdeel kmt k vereen met het in paragraaf 2.2 genemde feit dat de aanpak van vandalisme nummer 2 staat p het pririteitenlijstje dat de bevlking de plitie meegeeft. 2.6 Schatting mvang criminaliteit Al eerder is aangegeven dat plitiecijfers slechts gedeeltelijk inzicht verschaffen in de mvang van de criminaliteit, mdat lang niet altijd aangifte wrdt gedaan. Op grnd van de huidige nderzeksresultaten kunnen we een reëlere inschatting maken van de mvang dr de aangi ftepercentages ls te laten p de plitiegegevens. Daarbij met wel bedacht wrden dat de delictindeling van plitiegegevens en slachtfferenquête niet geheel vereenkmen : - Bij sexuele handtastelijkheden en geweldpleging/bedreiging wrdt in de slachtfferenquête alleen gevraagd naar handtastelijkheden en geweldpleging buitenshuis, terwijl bij de plitiecijfers binnen- en buitenshuis zijn samengevegd. - Sinds 1986 zijn de plitiecijfers vr vernie ingen verder gesplitst naar vernieling aan penbaar verver, vernieling aan penbare gebuwen, vernieling van aut 's en verige. Aangenmen is dat de laatste twee nderverdelingen tesamen gelijk te stellen zijn met het delicttype beschadiging van eigendm uit de slachtfferenquête, met die kanttekening dat in tegenstelling tt de plitiegegevens, de slachtfferenquête uitslui tend betrekking heeft p vernieling aan particulierbezit.

26 21 Tabel 17 geeft een beeld van de geschatte mvang van de criminaliteit: Tabel 17: Gecrrigeerde plitiecijfers 1988 Aantal Aangiftes Aangifte- Gecrrigeerd (abs. ) percentage abs (brm ) fietsdiefstal diefstal uit aut inbraak beschadiging eigendm sexuele handtast geweldpl. /bedreiging buitenshuis ttaal Preventieve maatregelen Om een beeld te krijgen van de maatregelen die men zelf treft met het g p vrkming van slachtfferschap knden de respndenten aangeven welke preventieve maatregelen zij genmen hadden met betrekking tt het vrkmen van (brm ) fietsdiefs tal, inbraak en misdrijven buitenshuis. De resultaten zijn weergegeven in tabel 18.

27 22 Tabel 18 : Preventieve maatregelen (n= 425) Diefstal {brm )fiets Abs % - geen maatregelen eenvudig slt gedgekeurd fietsslt kabel/kettingslt stalling/binnenshuis gegraveerd anders 12 3 Inbraak rganisatrische Abs % maatregelen - geen maatregelen 5 1 bij afwezigheid - 's avnds en 's nachts alles p slt/ dicht - bij afwezigheid verdag alles p slt/dicht - bij aanwezigh. 's nachts alles dicht/nachtslt - licht laten branden spullen uit zicht gederen geregistreerd 85 2 gemerkt - bij langere afwezigheid buren inlichten - bij langere afwezigheid spullen in bewaring - bij langere afwezigheid iemand in huis Inbraak Technische Abs % maatregelen - alarminstallatie schakelblk dievenklauwen speciale slten intercm naar buren anders Slachtf.sch. buitensh. Abs % - geen maatregelen blijft 's avnds thuis niet fiets maar aut 's avnds weggebracht minder geld mee neem hnd mee draagtas huizenkant anders 35 8

28 Bij de interpretatie van de tabel met bedacht wrden dat de uitkmsten vr een deel vertekend kunnen zijn dr sciaal wenselijke antwrden. Enige terughudendheid is dan k gebden. Daarnaas t is een zinvlle interpretatie van de nderzeksresultaten pas ged mgelijk wanneer men deze naast andere uitkmsten legt. We zullen hierte gebruik maken van gegevens ui t de landelijke slachtfferenquête uit 1985 (zie bijlage 1, tabel 18). We kunnen vaststellen dat een vergrte meerderheid (rnd de 98% ) p enigerlei wijze maatregelen treft ter vrkming van slachtfferschap van diefstal van (brm ) fiets en inbraak. Het vrkmen van slachtfferschap buitenshuis scrt aanzienlijk lager: ngeveer één p de drie respndenten geeft aan geen enkele maatregel te treffen m mgelijke risic 's te verkleinen. In de landelijke slachtfferenquête uit 1985 (zie bijlage 1, tabel 18) wrdt eveneens aandacht besteed aan de mate waarin de Nederlandse bevlking maatregelen treft ter vrkming van diefs tal van (brm ) fiets en wninginbraak. Een vergelijking van deze resultaten met de Renkumse situatie leert het vlgende : 23 (Brm}fietsdiefstal Het percentage respndenten dat geen maatregelen heeft genmen is even grt als het landelijke percentage (2%). Nageneg even hg scrt graveren (respectievelijk 41% en 39%). Lager scrt stalling f berging binnenshuis (respectievelijk 55% en 74% ). Gelet p het gunstige slachtfferpercentage ten pzichte van het landelijk gemiddelde en de vrij gunstige ntwikkeling in de afgelpen jaren2 zal aan bevrdering van preventieve maatregelen met betrekking tt (brm}fietsdiefs tal een lage pririteit kunnen wrden tegekend. Inbraak Het percentage dat geen maatregelen heeft genmen is even grt als het landelijk percentage (1%). Hger dan het landelijk gemiddelde scren : alarminstallatie (resp. 6% en 3% ), dievenklauwen (resp. 42% en 24% ) en extra slten (32% en 16%). Iets lager scren: bij afwezigheid 's avnds en 's nachts alles p slt/ramen dicht (resp. 92% en 96%), bij afwezigheid verdag alles p slt/ramen dicht (resp. 83% en 87% ) en 's nachts licht laten branden (resp 21% en 35%). We kunnen hieruit cncluderen dat de gemeente Renkum duidelijk gunstiger scrt dan het landelijk beeld wat betreft de technpreventieve maatregelen. 2 Zie "Overzicht van de criminaliteit in de gemeente Renkum ver de jaren 1982 tt en met 1986" (Gemeenteplitie Renkum, 1987).

29 Ten aanzien van de rganisatrische maatregelen met wrden pgemerkt dat deze (licht) nder het gemiddelde liggen. Vr het beleid kan hieruit de cnclusie getrkken wrden dat bij vrlichting extra aandacht met wrden besteed aan de rganisatrische maatregelen. Temeer daar de relatieve gunstige psitie met betrekking tt technpreventie wegvalt als rganisatrische regels nvldende in acht wrden genmen Vrlichting Om inzicht te krijgen in heverre nder de bevlking behefte bestaat aan vrlichting p het gebied van criminaliteitspreventie knden de respndenten aankruisen f zij naar een bijeenkmst in hun drp zuden gaan ver: - vrlichting ver inbraakpreventie; - vrlichting ver het melden van verdachte situaties aan plitie; - vrlichting ver het merken van gederen; - vrlichting ver buurtpreventie. Tabel 19: Behefte vrlichting (prcentueel ) zeker misschien zeker weet N= 425 wel niet niet % % % % -vrlichting in braakpreventie -vrlichting mel ding verdachte situaties -vrlichting mer ken gederen -vrlichting buurtpreventie 13 De behefte aan vrlichting p het gebied van criminaliteitspreventie is redelijk grt te nemen. De minste behefte blijkt te bestaan aan vrlichting ver graveren. De behefte aan vrlichting vr de verige vrmen scren nageneg even hg. Vanuit de cnstatering dat de meeste angstgevelens betrekking hebben p inbraak kan - indien ndig - pririteit wrden gegeven aan vrlichting ver inbraakpreventie.

30 Meningen ver de plitie Taakuitefening Om inzicht te krijgen he de bevlking van de gemeente Renkum rdeelt ver de wijze waarp de plitie haar taken uitefent, knden de respndenten bij de navlgende taken de mate van hun tevredenheid aangeven : het pspren van daders van misdrijven, het ptreden bij verstringen van de penbare rde, het terugbezrgen van gestlen gederen, het bieden van hulp bij sciale prblemen, het helpen vrkmen dat misdrijven plaatsvinden, en tensltte het bieden van hulp aan slachtffers van misdrijven. Tabel 2 : Mate van tevredenheid met betrekking tt plitietaken Zeer Zeer Geen N= 425 ged ged matig slecht slecht mening % % % % % % - pspren daders - handhaven penb. rde - terugbez van gest. gederen - hulp bij sc. prb. - vrkming misdrijven - slachtff hulp Opmerkelijk Zl.Jn de hge percentages vr de categrie "geen mening": alleen ver het handhaven van de penbare rde en het vrkmen van misdrijven heeft de meerderheid van de respndenten een mening. De hge percentages vr de verige plitietaken kunnen een indicatie zijn dat men zich kennelijk meilijk een beeld kan vrmen van taken van de plitie in deze. Overigens kan wrden pgemerkt dat men - vr zver men een mening heeft - psitief rdeelt ver de wijze waarp de plitie de taken uitvert. Vervlgens knden de respndenten aangeven aan,welke taken de plitie vldende aandacht besteedt, dan wel meer f juist minder aandacht zu meten besteden. Tabel 21 geeft hiervan een beeld.

31 26 Tabel 21 : Gewenste aandacht plitietaken Meer Minder Vldende Geen N= 425 aandacht aandacht aandacht mening % % % % -cntrle fietsen p trttir -pspring daders -handhaven penb. rde -terugbez gest. ged -hulp bij sc. prbi. -vrkming misdrijven -slachtff hulp Ok hier vinden we weer hge percentages in de categrie 'geen mening '. Van de drie taken waarver de meeste respndenten wel een mening hebben, geldt dat de aandacht vr vrkming misdrijven en het handhaven van de penbare rde vldende wrdt geacht, terwijl men meer aandacht zu willen vr cntrle p het fietsen p trttirs. Behandeling van aangiften He berdelen slachtffers van misdrijven die aangifte hebben gedaan de afhandeling van de aangifte dr de plitie? Tabel 22 : Tevredenheid ver aangifte naar delict Niet z Helemaal niet N= 47 Tevreden tevreden tevreden abs. abs. abs. -fietsdiefst diefstal uit 9-2 aut -inbraak beschadig eigendm -handtastelh buitenhuis -Bedreiging buitenshuis

32 I Bij de slachtffers van diefstal uit/vanaf aut en inbraak is een duidelijke meerderheid tevreden ver de afwikkeling van de aangifte. Bij beschadiging van eigendm is ngeveer de helft van de slachtffers niet z tevreden f helemaal niet tevreden. Bij de delicten fietsdiefstal, sexuele handtastelijkheden en mishandeling buitenshuis zijn de aantallen dermate klein dat zinvlle uitspraken niet mgelijk zijn. Vervlgens is gevraagd naar de redenen vr de ntevredenheid ver de afhandeling van aangiften. Aangezien de geringe aantallen een uitsplitsing naar delicttype niet telaten geven we hier een ttaalbeeld weer. Als meest genemde kritiekpunten kmen naar vren : - dader wrdt tch niet pgesprd (6x) ; - de plitie det er tch niets aan (5x); - het achterwege blijven van infrmatie ver wat er aan de zaak gedaan is (5x). Samenvattend kunnen we cncluderen dat de meeste nvrede te hren is bij slachtffers van beschadiging van eigendm. De kritiek richt zich met name p het ntbreken van infrmatie ver wat er aan de zaak gedaan wrdt, de vertuiging dat de dader tch niet zal wrden pgesprd, f dat de plitie er tch niets aan det Cnclusies en aanbevelingen Vr het vaststellen van een beleid gericht p criminaliteitspreventie is zicht ver de mvang van de plaatsvindende criminaliteit een eerste vereiste. Plitiecijfers kunnen hierin slechts gedeeltelijk inzicht verschaffen, mdat slachtffers lang niet altijd aangifte den (de zgenaamde darknumber prblematiek). Ten aanzien van ervaren ernst van delicten en angstgevelens bieden plitiecijfers in het geheel geen infrmatie. Om een betruwbaarder en vllediger criminaliteitsanalyse te maken, verdient het dan k aanbeveling m naast de plitiegegevens tevens gebruik te maken van een slachtfferenquête. Met een dergelijke enquête kan men nder meer de mate van slachtfferschap van verschillende delicten achterhalen en de mate waarin slachtffers van deze delicten aangifte den. Met dit laatste krijgt men tevens zicht p de mvang van het darknumber. Daarnaas t krijgt men k een beeld van de ervaren ernst ten aanzien van verschillende prblemen, waarnder verschillende criminaliteitsvrmen. Ok biedt een slachtfferenquête de mgelijkheid m zicht te krijgen p de mate waarin dr de bevlking preventieve maatregelen genmen wrden en de behefte aan vrlichting in deze. Het zal duidelijk zijn dat een slachtfferenquête een belangrijke bijdrage kan leveren richting preventiebeleid. In het nderstaande wrden de belangrijkste cnclusies gepresenteerd die uit de slachtfferenquête ver criminaliteit getrkken kunnen wrden, nderverdeeld naar vijf items.

33 28 Prblemen in de wn buurt Indien men bij de vaststelling van de pririteitsbepaling uitgaat van de mening van de bewners dan dienen de pririteiten als vlgt te wrden gelegd: - Vr de gemeente Renkum als geheel : 1. te snel rijdende aut's: 2. vandalisme : 3. vervuiling penbare weg, aantasting plaatselijke bssen, verlas t van hnden en inbraak in wningen. - Vr de afznderlijke drpskernen : Wat betreft het ntlasten van de prbleemdruk met aan de drpskern Renkum de hgste pririteit wrden gegeven, terwijl aan Drwerth een lagere pririteit kan wrden tegekend. Bij de aanpak van de buurtprblemen in de afznderlijke kernen zullen de vlgende accenten meten wrden gelegd: Drwerth : - te snel rijdende aut 's (gemeente + plitie) : - vervuiling penbare weg (gemeente) : - inbraak in wningen plitie. Heelsum: - te snel rijdende aut 's (gemeente + plitie) :. - vandalisme (gemeente + plitie) : - vervuiling penbare weg (gemeente ): - straatgeweld (plitie). Osterbeek : - te snel rijdende aut 's (gemeente + plitie) : - vandalisme (gemeente + plitie) : - verlast hnden (gemeente ): - nderhud grenvrzieningen (gemeente ): - aantasting plaatselijke bssen (gemeente ): - inbraak in wningen (plitie). Renkum (drp) : - te snel rijdende aut 's (gemeente + plitie) : - verlast industrie (gemeente + plitie) ; - gebrek speelvrzieningen (gemeente) : - vandalisme (plitie). Angstgevelens Naast de mvang van de criminaliteit ZlJn de nder de bewners levende angstgevelens een factr die bij de bepaling van het preventiebeleid meegewgen meten wrden. Bij angs tgevelens kan een vierdeling wrden gemaakt in bezrgdheid met betrekking tt de plaatsvindende criminaliteit, de kans p slachtfferschap, angstgevelens thuis en angst m slachtffer te wrden van bepaalde delichten.

34 Ten aanzien van deze vier aspecten kunnen de vlgende cnclusies getrkken wrden: Ongeveer een p de vier respndenten maakt zich veel tt redelijk veel zrgen ver de criminaliteit in de eigen wnplaats. De inwners van de drpskern Renkum maken zich verhudingsgewijs het meeste zrgen. Opvallend laag scrt de drpskern Drwerth. Deze bevindingen kmen vereen met het beeld wat we vnden bij de slachtfferpercentages vr de afznderlijke drpskernen. Hieruit kan wrden afgeleid dat het terugdringen van de feitelijke plaatsvindende criminaliteit in de drpskern Renkum vermedelijk k een daling van de angstgevelens te zien zal geven. - Bijna de helft van de respndenten is van mening dat de kans p slachtfferschap de afgelpen twee jaar gelijk is gebleven. Een p de drie respndenten is echter van mening dat de kans grter is gewrden. Relatief meer vruwen zijn van mening dat de slachtfferkans is tegenmen, evenals de leeftijdsgrep Slechts een relatief kleine grep is bijna altijd dan wel meestal bang m slachtffer te wrden als men 's avnds alleen thuis is. Indien het treffen van maatregelen wenselijk wrdt geacht dan zu deze aanpak zich duidelijk p de delgrep van mensen tussen de jaar meten richten. Zij hebben immers de grtste angstgevelens binnenshuis. Inbraak bij afwezigheid blijkt vaak angs tgevelens p te repen. Daarna vlgt diefs tal uit/vanaf aut. Als meest angstaanjagende delicten kmen naar vren : mishandeling p straat (44%), aanranding c.q. verkrachting (44%), inbraak bij aanwezigheid (4% ) en inbraak bij afwezigheid (35%). 29 Slachtfferschap In het jaar 1988 is 17% van de bevlking van de gemeente Renkum het slachtffer gewrden van één f meer van de nderzchte delicten. - Er is in de gemeente Renkum als geheel één delict dat qua slachtfferschap in 1988 duidelijk in het g springt : beschadiging van eigendmmen (16% slachtffer). Wat betreft de verige delicten kmt alleen diefs tal uit aut net bven de 5% uit. De slachtfferpercentages van de gemeente Renkum zitten dicht tegen het landelijke gemiddelde aan. Alleen diefstal van (brm ) fiets scrt duidelijk lager. Ok p grnd van de gecrrigeerde plitiecijfers zal, indien een pririteitsafweging met wrden gemaakt ten aanzien van de delicten, de hgste pririteit meten wrden gegeven aan beschadiging van eigendm en geweldpleging. Daarnaast verdient het delict sexuele handtastelijkheden eveneens pririteit gelet p de gecrrigeerde plitiecij fers en de ntwikkeling van dit delict in de afgelpen jaren. Vr inbraak in wningen en beschadiging van eigendm (vandalisme) verwijzen wij de lezer naar hetgeen hierbven reeds is pgemerkt bij de analyse van de buurtprblemen.

35 Een uitsplitsing naar wnplaats laat zien dat in de drpskern Renkum relatief veel slachtffers wnen, zdat met betrekking tt de aanpak van de criminaliteit wederm pririteit zal meten wrden gelegd bij deze drpskern, terwijl k nu weer aan Drwerth een lagere pririteit kan wrden tegekend. - Een uitsplitsing naar pleegplaats leert dat ngeveer 8% van de delicten binnen de gemeente Renkum plaatsvindt. - Bij het vas tstellen van delgrepen zal met de nderstaande kenmerken van slachtffers rekening gehuden meten wrden : Mensen in de leeftijd van 25 tt 54 jaar wrden vaker het slachtffer dan jngeren f uderen. Bij uderen (65+) ligt het slachtfferpercentage het laagst. Vruwen zijn iets vaker het slachtffer dan mannen, met name van vernieling van eigendm3 Mensen die in gezins- f grepsverband wnen zijn vaker het slachtffer dan alleenwnenden 4 Het aantal slachtffers dat buiten de gemeente slachtffer wrdt is relatief het grtst bij diefstal uit/vanaf aut en fietsdiefstal. 3 Het den van aangifte en pvatting ver plitietaken - De aangiftepercentages vr de delicten sexuele handtastelijkheden buitenshuis, mishandeling buitenshuis en beschadiging van eigendmmen liggen rnd de 25%. Bij fietsdiefstal ligt het percentage iets hger (37%). Alleen bij diefstal uit aut en inbraak kmen de percentages bven de 5% uit (resp. 55% en 86%). - De belangrijkste redenen m geen aangifte te den blijken te zijn: het men niet ernstig geneg zijn van de gebeurtenis ; vindt het den van aangifte zinls, mdat de schade niet gedekt, dan wel verged wrdt. - Duidelijk is dat het beleid gericht zal meten wrden p het bewerkstelligen van een grtere aangiftebereidheid bij het publiek. Men zal zich met name meten richten p de grep slachtffers die geen aangifte det mdat de schade tch niet gedekt wrdt. Men zal meten benadrukken dat het den van aangifte wel degelijk van belang is mdat daarmee een beter beeld verkregen wrdt van de werkelijke mvang. - De slachtffers van diefs tal uit/vanaf aut en van inbraak zijn in meerderheid tevreden ver de afwikkeling van de aangifte. Bij beschadiging van eigendm is ngeveer de helft van de slachtffers niet z tevreden en een klein deel zelfs helemaal niet tevreden ver de afhandeling van de aangifte. Bij de verige delictvrmen zijn de aantallen te klein m te kmen tt zinvlle uitspraken. 3 Mgelij k zijn vruwen vaker geneigd m vernieling aan huis en tuin te rapprteren. 4 Mgelijk rapprteren niet-al l eenwnenden k del icten die andere gezins l eden verkmen zijn.

36 - Veel respndenten blijken meite te hebben met het berdelen van de wijze waarp de plitie haar taken uitvert (hg percentage geen mening). Als er wel een rdeel wrdt gegeven, dan is dit vrijwel altijd psitief. Het meest is men tevreden ver de taken p het gebied van de handhaving van de penbare rde en het vrkmen van misdrijven. Het percentage respndenten dat vindt dat de plitie haar taken slecht tt zeer slecht uitefent kmt vr geen van de genemde taken bven de 3% uit. - Vr dezelfde taken is gevraagd f de plitie daar te veel, te weinig f vldende aandacht aan besteedt. Naar vren kmt dat de plitie meer aandacht zu meten besteden aan de cntrle p het fietsen p de step. Als algemene beleidslijn kan wrden gefrmuleerd dat de verbetering van het functineren van de plitie gezcht zal meten wrden in het vergrten van de infrmatie ver de taken van de plitie en de wijze waarp deze uitvert. 31 Preventieve maatregelen Over het treffen van preventieve maatregelen is met behulp van een enquête nder bewners slechts een beperkt beeld te krijgen. In de eerste plaats kunnen de preventieve maatregelen pas ged p hun waarde wrden ingeschat als bekend is in welke mstandigheden die maatregelen getrffen wrden. In de tweede plaats is nduidelijk he cnsequent bepaalde preventieve maatregelen tegepast wrden : één keer iets nafgeslten laten kan bij wijze van spreken al funest zijn. Tt slt bestaat hier het gevaar van sciaal wenselijke antwrden. Ten aanzien van {brm )fietsdiefstal werd gecncludeerd dat aan het leveren van extra inspanningen ter bévrdering van preventieve maatregelen een lagere pririteit kan wrden tegekend. Bij vrlichting ver inbraakpreventie werd de cnclusie getrkken dat met name het treffen van rganisatrische maatregelen met wrden bevrderd. Bij de maatregelen die men neemt m t vrkmen dat men buitenshuis slachtffer wrdt scren "niet fiets maar met aut" en "minder geld mee" het hgst. De behefte aan vrlichting p het gebied van criminaliteitspreventie is redelijk grt te nemen. De minste behefte blijkt te bestaan aan vrlichting ver graveren. Wellicht dat te weinig kennis ver het del van graveren het resultaat mede heeft beïnvled. De behefte aan vrlichting vr de verige vrmen scren nageneg even hg. Vanuit de cnstatering dat de meeste angs tgevelens betrekking hebben p inbraak kan - indien ndig - priri teit wrden gegeven aan vrlichting ver inbraakpreventie.

37 1 BIJLAGE 1: Tabellen Tabel 1: Prblemen in wnbuurt N= 425 geen pr- in enige duidelijk weet niet bleem % mate % prbleem % % -rndhangende jngeren vervuiling gebrek parkeerruimte te snel rijdende aut 's inbraak wning geweld p straat nderhud gr. vrzien lawaai diefstal uit aut diefstal van (brm ) fiets gebrekkige straatverl te weinig speelmgel vandalisme

38 2 Tabel 2: Grtste prbleem naar drpskern (prcentueel) Ttaal Drwerth Heelsum Osterbeek Renkum n= 425 ( n= 59 ) (n= 52 ) n= 144 ) ( n= 1) % % % % % -rndhangende jngeren -vervuiling parkeergebrek te snel rij dende aut 's -inbraak in wning -straatgeweld nderhud gren -lawaai diefstal uit aut -diefstal (brm ) fiets -gebrek ver lichting -gebrek speel vrziening -vandalisme verlast hnden -verig Tabel 3: Prbleemperceptie naar geslacht Duidelijk een prbleem abs % n= man vruw

39 3 Tabel 4: Prbleemperceptie naar leeftijd Duidelijk een prbleem abs % ttaal

40 4 Tabel 5: Meest dringende aandacht gemeente naar drps kern prcentueel Ttaal Drwerth Heelsum Osterbeek n= 425 (n= 79 ) (n= 52 ) n= 144 ) % % % % -vervuiling penbare weg -lawaai ver last verkeer -uitlaatgassen verkeer -aan tas ting bssen -verlas t in dustrie -verntrei niging Rijn -parkeergebrek nderhud gren -gebrek straat verlichting -gebrek speel vrziening -te snel rij dende aut 's -vandalisme verlast hnden -ander prbi ttaal* 1 37 * ,*= het ttaa l kmt bven de 1% uit, aangezien de respndenten meerdere prblemen knden nemen. Renkum (n= 149) %

41 5 Tabel 6: Meest dringende aandacht plitie naar drpskern Ttaal Drwerth Heelsum Osterbeek n= 425 (n = 79) (n = 52 ) n= 144 ) % % % % -rndhangende jngeren -verkeerd parkeren -te snel rij dende aut 's -verige ver keervertredingen -geweld p straat -diefstal vanaf/uit aut vandalisme verlast in dustrie -verlast landbuw -verlast hnden -inbraak wningen -verig Renkum (n = 149) % ttaal* *= Het ttaal kmt sms bven de 1% uit. aangezien de respndente n me e rdere prb lemen knden neme n. 147