Samenvatting. Evaluatierapport Buurt in Actie December

Transcriptie

1 Evaluatierapprt

2 Samenvatting Dit rapprt bevat de resultaten van de evaluatie van Buurt in Actie (BIA). Deze evaluatie is uitgeverd m inzicht te krijgen in het functineren van het prject en aanbevelingen te den vr de cntinuering ervan. De evaluatie bestnd uit drie deelnderzeken. Om inzicht te krijgen in het functineren van het prject zijn 36 interviews gehuden met BIA betrkkenen, zwel prfessinals als bewners. Daarna zijn er 250 enquêtes afgenmen in 2 huidige en 3 ex-bia wijken, m z de bekendheid van BIA nder bewners te nderzeken. Tt slt zijn er interviews gehuden met 4 bewners en prfessinals, die betrkken zijn geweest bij Buurt aan Zet, de vrlper van Buurt in Actie. Het del van deze terugblik naar Buurt aan Zet was te nderzeken welk effect het beëindigen van het prject p de wijken heeft gehad en welke lessen hieruit vr BIA te trekken zijn. Uit de resultaten van het nderzek blijkt dat BIA ged functineert en dat de delstellingen gehaald wrden. Bewners participeren actief in het prject als prjectteamleden f als prjectindieners/uitverders en prfessinals ndersteunen hen daarbij. De geïnterviewde betrkkenen hebben met veel plezier aan BIA meegewerkt en vinden het prject geslaagd. In alle wijken is de fysieke leefmgeving verbeterd en de veiligheid is naar mening van de prfessinals en enkele bewners indirect verbeterd, via sciale chesie en wijkgevel. De bewnersparticipatie is vruit gegaan, er zijn nieuwe mensen actief gewrden. Ok de sciale chesie in de wijken is verbeterd. Deze effecten vinden met name plaats p micrniveau, rndm prjecten f rndm prjectteamleden. De bekendheid van BIA in de huidige wijken is grt (70% in Glanerbrug-Zuid en 88% in Hgeland-Nrd). In de ex-bia wijken is die bekendheid lager (Ost-Bswinkel 36%, Strinkslanden 44%, Twekkelerveld 52%). De samenwerking tussen verschillende betrkkenen verlpt ver het algemeen ged, al ervaren de meeste prjectteams in de eerste peride pstartprblemen. Zwel prfessinals als bewners hebben dan meite m aan hun rl te wennen. Andere samenwerkingsprblemen blijken in feite vaak verrzaakt te wrden dr cmmunicatieprblemen. Maar meestal verlpt de cmmunicatie tussen verschillende partijen ged. De cmmunicatiemiddelen die de gemeente inzet, zals nieuwsbrieven en flyers, wrden k ged gewaardeerd. Uit de huis-aan-huis enquêtes blijkt dat de meeste bewners BIA kennen via deze huis-aan-huis verspreide infrmatie. Ok artikelen ver BIA in de wijkkranten blijken bewners ged te bereiken. De huidige pzet van BIA is ged. Het blijkt wel dat BIA minstens 2 jaar in een wijk met draaien. Het budget van eur per jaar vr 5 wijken is ged. Wat BIA vlgens de betrkkenen z uniek maakt is het feit dat bewners met budget en begeleiding vanuit de gemeente zelf actief de leefbaarheid in hun buurt kunnen verbeteren. Wat er vlgens de bewners en prfessinals absluut niet mag veranderen aan BIA is het budget, de lptijd (minimaal 2 jaar), het initiatiefrecht en de beslissingsbevegdheid van bewners, de tegewijdheid van de prfessinals en de betrkkenheid van de gemeente. Aan de hand van de resultaten die de interviews en de enquêtes hebben pgeleverd, is een aantal aanbevelingen gedaan vr de cntinuering van BIA. Deze zijn te uitgebreid m hier samen te vatten. U kunt de aanbevelingen lezen in paragraaf 6.2 p pagina 23. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

3 Vrwrd Een aantal maanden geleden kwam ik via de Wetenschapswinkel van de Universiteit Twente in cntact met de gemeente Enschede. Er was daar behefte aan een student die het prject Buurt in Actie zu evalueren. Zals de meeste studenten ben ik niet erg betrkken bij mijn buurt en ik had dan k ng nit hiervan gehrd. Maar het klnk interessant en nu ik deze evaluatie heb uitgeverd ben ik er van vertuigd dat het k daadwerkelijk een heel leuk prject is vr de bewners van Enschede. Tijdens de interviews met betrkkenen heb ik hele enthusiaste verhalen gehrd ver Buurt in Actie en psitieve geluiden ver de gemeente Enschede pgevangen. Af en te k wat wanklanken, maar dat hrt erbij. Bij de huis-aan-huis enquêtes die ik heb afgenmen bleek echter dat er tch een aantal bewners is dat minder enthusiast is ver de gemeente Enschede. Eigenlijk is dat ng een eufemisme. Na een paar ntmetingen met gefrustreerde bewners in Glanerbrug-Zuid heb ik dan k mijn peningszin gedemiddag, ik ben van de gemeente Enschede maar weggelaten. Gelukkig waren de meeste ntmetingen psitiever van aard. In Ost-Bswinkel heb ik bijvrbeeld de hartelijkheid van de Turkse bevlking meegemaakt, dankzij de drie wrden Turks die ik had geleerd. Ik heb gezien dat Buurt in Actie een prima prject is dat k al ged uit de verf kmt. Ik hp dan k dat Buurt in Actie ng jaren blijft bestaan en dat deze evaluatie handvatten geeft m het prject in de tekmst ng beter te kunnen uitveren. Enschede, december 2006 Niclette Kupper Evaluatierapprt Buurt in Actie December

4 Inhudspgave 1. Inleiding Achtergrndinfrmatie Ontstaan BIA Delstelling BIA Opzet BIA Interviews Buurt in Actie Del en methde Belangrijkste resultaten Cnclusies Interviews Buurt aan Zet Del en methde Belangrijkste resultaten Cnclusies Huis-aan-huis enquête Del en methde Resultaten Cnclusies Cnclusies & Aanbevelingen Cnclusies Aanbevelingen Bijlagen Evaluatierapprt Buurt in Actie December

5 1. Inleiding Dit rapprt bevat de resultaten van de evaluatie van het prject Buurt in Actie (BIA) van de gemeente Enschede. Er is p dit mment binnen de gemeente twee jaar geëxperimenteerd met het prject en daarm is de behefte ntstaan aan een evaluatie. Met behulp van deze evaluatie kan vastgesteld wrden f de delstellingen van BIA zijn gerealiseerd en p welke wijze het prject het beste gecntinueerd kan wrden. Het evaluatienderzek dat is uitgeverd is drieledig. Ten eerste zijn interviews gehuden met bewners en prfessinals uit de vijf stadsdelen die betrkken zijn f waren bij BIA. Te denken valt hierbij aan bewners uit de BIA prjectteams, ambtenaren, bewnersndersteuners en bewners die zelf in het kader van BIA een prject hebben uitgeverd. Deze interviews hadden tt del inzicht te krijgen in het effect van BIA p de wijk, het functineren van de prjectteams en de vr- en nadelen van de huidige pzet van het prject. Het tweede nderdeel betreft een klein aantal interviews met bewners en prfessinals die aan het prject Buurt aan Zet (de vrlper van BIA) hebben meegewerkt. Het del hiervan was te nderzeken welk effect het beëindigen van Buurt aan Zet heeft gehad p de betrkkenheid van bewners en welke lessen hieruit zijn te trekken vr BIA. Tt slt is er in vijf BIA wijken een huis-aan-huis enquête gehuden, m te nderzeken in heverre BIA bekend is nder bewners en wat bewners van het prject vinden. De indeling van het rapprt is als vlgt. In hfdstuk 2 wrdt achtergrndinfrmatie gegeven ver BIA. Hfdstuk 3 bevat de resultaten van het eerste deel van het nderzek, de interviews met BIA betrkkenen. In hfdstuk 4 kmen de resultaten van de interviews met Buurt aan Zet betrkkenen aan bd en in hfdstuk 5 wrden de resultaten van de huis-aan-huis enquête gepresenteerd. Tt slt wrden in hfdstuk 6 de resultaten van de drie deelnderzeken samengevegd en hieruit vlgen de cnclusies en aanbevelingen. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

6 2. Achtergrndinfrmatie Dit hfdstuk bevat achtergrndinfrmatie ver het prject BIA in de gemeente Enschede. Er wrdt ingegaan p het ntstaan van het prject, de delstellingen, de pzet en de uitvering in de vijf stadsdelen. 2.1 Ontstaan BIA BIA is een vervlg p het prject Buurt aan Zet, dat van 2002 tt en met 2004 in drie wijken in Enschede heeft gedraaid: de Bthven, de Velve-Lindenhf en de Laares. Buurt aan Zet is afgeslten en geëvalueerd. Het vernieuwende aspect van Buurt aan Zet was dat de bewners zelf de beschikking kregen ver budget m hiermee prjecten uit te veren binnen hun wijk. Het del hiervan was het vergrten van de leefbaarheid in de wijken. Vr zwel burgers als ambtenaren was deze nieuwe manier van werken in het begin nwennig en meilijk, maar gaandeweg vnden alle partijen hun draai en werd het prject een succes. Meer infrmatie ver de evaluatie van Buurt aan Zet is te vinden in het rapprt van het Verwey-Jnker instituut uit 2004 en het evaluatierapprt van de gemeente Enschede uit Vanwege het succes van Buurt aan Zet is beslten m als gemeente p de ingeslagen weg dr te gaan. Dit is gebeurd in de vrm van het prject BIA. De achterliggende gedachte bij beide prjecten is hetzelfde: geef bewners de kans m zelf actie te ndernemen m de leefbaarheid in de wijk te vergrten. De wijze waarp het prject BIA is vrmgegeven verschilt echter van de pzet van Buurt aan Zet. Buurt aan Zet was een éénmalige, landelijke pilt. Er stnden drie wijken in de schijnwerpers en was er één gezamenlijk budget. Bij BIA staan er jaarlijks vijf wijken in de schijnwerpers en heeft elke wijk zijn eigen budget. 2.2 Delstelling BIA BIA is één van de middelen die de gemeente inzet m de leefbaarheid in een wijk te vergrten. Vergeleken met andere middelen die ingezet wrden is het unieke aan BIA dat het initiatief vr het verbeteren van de leefbaarheid bij de bewners ligt. De gemeente levert budget en begeleiding, maar de ideeën kmen van bewners en de uitvering van de ideeën wrdt dr bewners zelf gedaan. Naast het vergrten van de leefbaarheid in een wijk is een andere belangrijke delstelling dan k het vergrten van bewnersparticipatie. Het begrip leefbaarheid is een vrij breed begrip, hiernder vallen nder meer de vlgende nderwerpen: - Vergrten van de veiligheid - Verbeteren van fysieke leefmgeving - Vergrten van sciale chesie De gemeente Enschede heeft burgerparticipatie hg in het vaandel staan. BIA is een ged vrbeeld van he burgerparticipatie vanuit de plitiek gestimuleerd wrdt. Znder participatie van bewners is er immers geen BIA mgelijk. En bewners weten als geen ander wat er speelt in hun wijk en waar er prblemen aangepakt meten wrden. Enschede heeft een gede netwerkstructuur, bewners zijn betrkken en weten de weg naar de gemeente te vinden. Vanuit de gemeente wrdt hierp ingespeeld dr vraaggericht te gaan werken. Dr nauwe samenwerking met bewners wrdt k gewerkt aan een vernauwing van de klf tussen burger en verheid. 2.3 Opzet BIA Bij BIA krijgt elk stadsdeel jaarlijks de beschikking ver eur. Dit bedrag is bedeld vr één wijk binnen het stadsdeel. De stadsdeelcmmissie beslist per jaar welke wijk BIA wijk wrdt en daarmee de beschikking krijgt ver het geld. Dit heven niet per definitie achterstandswijken f prbleemwijken te zijn. Een wijk is maximaal twee jaar lang BIA wijk en daarna wrdt een andere wijk aangewezen. Er is dus jaarlijks eur beschikbaar vr vijf wijken, in elk stadsdeel één. Omdat Evaluatierapprt Buurt in Actie December

7 niet alleen in de BIA wijken bewnersparticipatie gestimuleerd wrdt, is er tt en met 2007 vr alle verige wijken in ttaal k eur beschikbaar vr bewnersinitiatieven. De gemeente stimuleert in alle wijken de bewnersparticipatie en stelt hier middelen vr beschikbaar. In de BIA wijken wrdt hier echter meer ruchtbaarheid aan gegeven en wrdt er meer tijd en energie in gestken. Z is er in elk stadsdeel een BIA prjectmedewerker, wrdt er samengewerkt met bewnersndersteuners, zijn er centrale middelen vr cmmunicatie en is er een cmmunicatiemedewerker die zich speciaal met het prject bezighudt. De bedeling hiervan is m een wijk een impuls te geven. Het is een verbijzndering van de aandacht vr een wijk, naast wat er structureel al in een wijk gebeurt. In het jaar 2005 zijn de vlgende wijken BIA wijk geweest: - Stadsdeel Ost: Glanerbrug-Zuid - Stadsdeel Centrum: Hgeland-Nrd - Stadsdeel West: Ost-Bswinkel en Stadsveld-Nrd - Stadsdeel Nrd: Twekkelerveld - Stadsdeel Zuid: Strinkslanden In het jaar 2006 zijn de vlgende wijken BIA wijk: - Stadsdeel Ost: Glanerbrug-Zuid - Stadsdeel Centrum: Hgeland-Nrd - Stadsdeel West: Stadsveld-Nrd - Stadsdeel Nrd: Walhf en Blhaar - Stadsdeel Zuid: Het Osterveld In de praktijk gaat de uitvering van BIA in een wijk als vlgt. Er wrdt een prjectteam in het leven gerepen, bestaande uit bewners. Deze bewners wrden ndersteund dr een ambtenaar van de gemeente, een bewnersndersteuner en bijvrbeeld een wijkagent. Alle bewners in de wijk krijgen een antwrdkaart thuis waarp zij een idee kunnen invullen. Als een aanvraag geschikt lijkt, werken de bewners hun plan verder uit, hierbij gehlpen dr de gemeenteambtenaar f de bewnersndersteuner. De bewners meten zelf met bijvrbeeld een handtekeningenactie aantnen dat er in de wijk draagvlak is vr hun idee. Het prjectteam berdeelt de aanvragen. Er wrdt gekeken f het idee aansluit bij de delstellingen van BIA en f het binnen het budget past. Als een aanvraag gehnreerd wrdt kunnen de bewners, eventueel gehlpen dr buren en/f prfessinals, zelf het idee gaan uitveren. Vrbeelden van uitgeverde prjecten zijn nder meer: een speeltuintje, een speelmiddag vr kinderen, een hnden uitlaat plek, een buurtfeest, blembakken in de straat en een kerstmarkt. Plannen zijn vaak fysiek van aard (zals speeltuintjes) f juist meer sciaal van aard (zals buurtfeesten), maar alle plannen dragen bij aan het vergrten van bewnersparticipatie en het verbeteren van leefbaarheid in een wijk. Sms zijn deze effecten heel direct te zien, sms pas p lange termijn. In het algemeen geldt dat de uitgeverde prjecten p micrniveau direct effect hebben. Als bewners in een straat samen perkjes pknappen, draagt dit direct bij aan de sciale chesie in de straat en de fysieke leefmgeving in de straat. Dit enkele prject heeft niet direct invled p de hele wijk, maar alle kleine prjecten samen wel. Het verschilt per wijk he er precies invulling wrdt gegeven aan BIA en wat vr aanvragen er ingestuurd wrden, maar de glbale pzet is in alle wijken hetzelfde. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

8 3. Interviews Buurt in Actie In dit hfdstuk zijn de resultaten van de interviews met de BIA betrkkenen samengevat. Allereerst wrdt aandacht besteed aan het del en de methde van nderzek. Vervlgens wrden de belangrijkste punten uit de interviews weergegeven en deze wrden daarna samengevat in de cnclusies. 3.1 Del en methde De interviews met BIA betrkkenen hadden tt del inzicht te krijgen in het effect van BIA p de wijken, het functineren van de prjectteams en de vr- en nadelen van de huidige pzet van het prject. Er zijn interviews gehuden met in ttaal 36 mensen. Drie geïnterviewden zijn vanuit hun functie betrkken bij BIA in alle stadsdelen. Dit zijn de wethuder van Zrg, Welzijn, Sprt & Integratie, de stadsdeelmanager Ost en de cmmunicatiemedewerker van BIA. Het merendeel is echter betrkken bij BIA in één stadsdeel. De geïnterviewden zijn betrkken bij BIA in de vlgende wijken: Twekkelerveld, Ost-Bswinkel, Strinkslanden, Glanerbrug-Zuid en Hgeland-Nrd. Van elke wijk is een aantal prfessinals uit het BIA team geïnterviewd, evenals een aantal bewners. Dit zijn zwel bewners die zitting hebben (gehad) in het prjectteam als bewners die een prject hebben ingediend en uitgeverd. In tabel 3.1 is te zien wie er geïnterviewd zijn. Tabel 3.1: Overzicht geïnterviewde betrkkenen Prfessinals gemeente Wethuder van Zrg, Welzijn, Sprt en Integratie Cmmunicatiemedewerker BIA Stadsdeelmanager Ost Prjectmedewerkers BIA (5) Medewerkers stadsdeelbeheer (3) Prfessinals verig Bewnersndersteuners Alifa (4) Wijkagenten (3) Bewners Leden prjectteam (9) Prject indieners (9) De interviews zijn mndeling afgenmen, bij de betrkkenen thuis f p het werk. Het interviewschema dat gebruikt is, is te vinden in de bijlagen. Dit schema diende als leidraad bij de interviews. In smmige gevallen werden vragen weggelaten f extra vragen tegevegd als de persn bijvrbeeld een specifieke functie vervulde. 3.2 Belangrijkste resultaten De belangrijkste resultaten van de interviews wrden hier samengevat. Hierbij wrdt ingegaan p de vlgende nderwerpen: het effect van BIA p de wijken, de samenwerking, de cmmunicatie en de pzet van het prject. Er wrdt een algemeen beeld gegeven en indien er verschillen zijn tussen wijken wrden deze verschillen tegelicht BIA wijken Vr deze evaluatie is een mix van huidige en ex-bia wijken nderzcht, mdat effecten vaak pas zichtbaar zijn als er langer met het prject gewerkt is. In de wijken Glanerbrug-Zuid en Hgeland- Nrd is dit jaar vr het tweede jaar met BIA gewerkt. In de verige BIA-wijken van 2006 is minder dan een jaar met het prject gewerkt. Daarm zijn deze wijken niet meegenmen in de evaluatie, maar zijn in plaats daarvan drie wijken genmen waar BIA in 2005 heeft gedraaid, namelijk Ost- Bswinkel, Strinkslanden en Twekkelerveld. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

9 Effect BIA p de wijken Het effect van BIA dat het meest duidelijk is en dat dr alle partijen in alle wijken wrdt nderschreven, is het effect p de fysieke leefmgeving. Het pknappen van bijvrbeeld een speeltuin f het plaatsen van blembakken zijn prjecten die direct leiden tt een zichtbare verfraaiing van de penbare ruimte. Op de vraag f BIA k heeft bijgedragen aan het vergrten van de veiligheid in een wijk verschillen de antwrden. Bewners zien in veel gevallen geen effect p veiligheid, dat kmt waarschijnlijk mdat zij aan veiligheid in enge zin denken en aanvragen vr bijvrbeeld verkeersaanvragen meestal niet dr BIA gehnreerd wrden. Een uitzndering hierp is Glanerbrug-Zuid, hier is wel een aantal verkeersaanvragen gehnreerd. De bewners uit deze wijk zien dan k wel een verbetering van veiligheid in enge zin, dr bijvrbeeld de inzet van een biketeam van agenten, het veiliger maken van speelplekken en het aanpassen van verkeerssituaties waardr kinderen veiliger kunnen spelen. Prfessinals en in smmige gevallen k prjectteamleden zien wel een indirect effect p veiligheid, dr meer sciale chesie een veiliger gevel in de wijk. De sciale chesie in de wijk wrdt vlgens de meeste respndenten wel vergrt dankzij BIA, vrnamelijk p micrniveau, rndm de prjecten f rndm de prjectteamleden. Bewners leren andere bewners kennen in hun buurt dr gezamenlijke activiteiten. Respndenten uit Ost- Bswinkel gaven aan dat de sciale chesie in die wijk wel iets verbeterd was, maar heel meizaam. In de andere wijken was het effect grter. De meeste respndenten gaven daarnaast aan dat BIA een psitief effect had p bewnersparticipatie, hewel k hier de respndenten uit Ost-Bswinkel aangaven dat het in hun wijk maar een klein effect was. Zelfs wanneer het prjectteam bewners persnlijk uitndigde vr een activiteit, was de pkmst laag. In andere wijken werd meer effect gezien, zals bijvrbeeld in Hgeland-Nrd, waar een parkparty z n 350 bezekers trk. Een van de delstellingen van BIA is duurzame bewnersparticipatie creëren. BIA wil bewners een impuls te geven m actief te wrden zdat ze na BIA zelf p die ingeslagen weg verder kunnen gaan. Het vergrten van sciale chesie en bewnersparticipatie hangt hier nauw mee samen. Uit de interviews blijkt dat in elke wijk de sciale chesie en bewnersparticipatie is verbeterd en dat bewners k zelf actief willen blijven na BIA. In Ost-Bswinkel is het BIA prjectteam verder gegaan nder de nemer IBOB (Initiatieven Bewners Ost-Bswinkel), hierbij ndersteund dr de gemeente en de Wnplaats. In Twekkelerveld is de cmmissie buurtinitiatieven vrtgekmen uit BIA. Bewners van het team uit Strinkslanden zijn dr BIA z enthusiast gewrden dat ze een wijkraad aan het prichten zijn. De bewners uit de huidige prjectteams zijn ng bezig met BIA, maar maken k al plannen m na BIA actief te blijven in de wijk. Dit wrdt k gestimuleerd dr de prfessinals. Andere effecten van BIA die de respndenten nemden, zijn: mensen wrden trts p de wijk, er ntstaat een wijkgevel, er wrden nieuwe mensen actief, bewners weten de weg naar de gemeente beter te vinden en hebben meer vertruwen in de gemeente gekregen. Wat vaak naar vren kmt in de antwrden van zwel bewners als prfessinals, is dat BIA vral p micrniveau effect heeft. Dus niet p de hele wijk, maar p bepaalde buurten waar prjecten zijn uitgeverd. Op de vraag in heverre de respndenten BIA geslaagd vinden in hun wijk antwrdt vrijwel iedereen: geslaagd tt zeer geslaagd. Hierbij valt wel p dat bewners enthusiaster zijn dan de prfessinals. De prfessinals benadrukten vaker k wat er beter had gekund terwijl de bewners hun rdeel vaak meer p hun psitieve ervaringen baseerden Samenwerking De respndenten is k gevraagd he zij de samenwerking met de gemeente en binnen en met het prjectteam hebben ervaren. Aan de bewners is eerst gevraagd wat vr beeld zij van de gemeente hebben en f dat beeld veranderd is sinds zij aan BIA meewerken. Het blijkt dat het merendeel van de Evaluatierapprt Buurt in Actie December

10 bewners een psitief beeld heeft van de gemeente en dat dit beeld bij smmige bewners k beter is gewrden sinds ze met BIA bezig zijn. Dit kmt drdat bewners dankzij BIA ingangen kregen bij de gemeente en meer inzicht kregen in he de gemeente werkt. De samenwerking met de gemeente is in alle wijken als prettig ervaren. Dit is met name te danken aan de grte betrkkenheid van de prjectmedewerkers van de gemeente. Bewners gaven aan dat zij vrnamelijk met de prjectmedewerker cntact hadden en dat zij het prettig vnden m één aanspreekpunt te hebben bij de gemeente. In Ost-Bswinkel gaf men aan dat het een tijd duurde vrdat de samenwerking ged p gang kwam. Dit kwam drdat dit de eerste BIA-wijk was en beide partijen ng in hun rl mesten greien. Ok was hier in het begin niet één vaste prjectmedewerker van de gemeente, maar meerdere die elkaar pvlgden. Dit verrzaakte verwarring, maar dat ging vrbij ten er eenmaal een vaste prjectmedewerker was. Meerdere respndenten geven aan dat het belangrijk is m van tevren de taken en rllen van iedereen ged vast te leggen. Dan weet iedereen waar hij aan te is en wie hij waarvr kan benaderen. De samenwerking binnen en met het prjectteam is dr alle respndenten psitief ervaren. Bewners hadden vaak veel plezier in hun rl en k prfessinals gaven aan het samenwerken met bewners te waarderen. Vr alle partijen was de samenwerking een leerprces. Prfessinals mesten leren m slechts de bewners te ndersteunen en niet zelf prjecten p te pakken. Bewners mesten leren m er niet meer vanuit te gaan dat de prfessinals de zaken wel zuden regelen, maar dat zij zelf degenen waren die in actie mesten kmen. Over de samenstelling van de prjectgrep zijn vrijwel alle respndenten tevreden. De verhuding tussen bewners en prfessinals vnd men ged, zlang bewners maar in de meerderheid bleven. Dit was sms een prbleem, als niet alle bewners bij een vergadering aanwezig waren. In alle wijken is bewust gezcht naar een gemêleerd gezelschap uit verschillende delen van de wijk. Respndenten uit Ost-Bswinkel geven aan dat hun prjectgrep te weinig een afspiegeling van de wijk was, mdat er geen allchtnen deelnamen. Deze waren verigens wel actief bij het uitveren van prjecten. Ok een prjectteamlid uit Twekkelerveld vnd het team geen gede afspiegeling van de wijk, mdat er vrijwel alleen udere mensen in het team zaten Cmmunicatie De cmmunicatie binnen de prjectgrep verliep naar ieders tevredenheid en de meeste mensen spraken k van een gede sfeer binnen de grep. De meeste respndenten zijn tevreden ver de cmmunicatie met de gemeente. De bewners en prfessinals uit de prjectteams hebben krte lijnen met de prjectmedewerker van de gemeente. De prjectmedewerker zrgt als dat ndig is vr de cmmunicatie intern bij de gemeente. Sms verliep deze interne cmmunicatie echter traag, waardr zaken lang duurden. Enkele bewners hebben negatieve ervaringen. Hier gaat het met name m miscmmunicatie. Bewners begrijpen niet waarm een prject bijvrbeeld lang duurt f waarm een prject niet uitgeverd kan wrden. Zij krijgen dit naar hun mening niet duidelijk geneg uitgelegd f ze staan niet pen vr de argumentatie en daardr ntstaat nzekerheid en frustratie. Een prfessinal geeft aan dat dit k te maken heeft met verwachtingenmanagement. Wanneer bewners te hge verwachtingen krijgen, ntstaat er teleurstelling als de werkelijkheid anders is. Het is een taak van de prfessinals m de verwachtingen ged te managen. Cmmunicatie vanuit het prjectteam naar bewners in de wijk gebeurt weinig. Vaak blijft het beperkt tt het inlichten van de eigen buren f het bezeken van een activiteit. De meeste cmmunicatie met de wijk wrdt centraal bij de gemeente geregeld dr de cmmunicatiemedewerker van BIA. Meerdere respndenten benadrukken de meerwaarde van deze centraal geregelde cmmunicatie en nemen het een belangrijke succesfactr. De cmmunicatiemiddelen die ingezet wrden zijn nder andere een nieuwsbrief, een digitale nieuwsbrief, flyers, berichtgeving in de media en een website. Aan de respndenten is gevraagd f zij tevreden waren ver de cmmunicatiemiddelen die de gemeente inzet. Over de flyers en de nieuwsbrief is vrijwel iedereen tevreden. De mie vrmgeving en felle kleuren maken de flyers aantrekkelijk en de nieuwsbrief vindt Evaluatierapprt Buurt in Actie December

11 men vral interessant mdat men dan kan lezen wat er allemaal speelt. Een aantal respndenten vindt een nieuwsbrief vr heel Enschede interessant mdat men dan k kan lezen wat zich buiten de eigen wijk afspeelt en hierdr ideeën p kan den. Een ander gedeelte van de respndenten is juist niet geïnteresseerd in andere wijken en hecht meer waarde aan een nieuwsbrief met infrmatie ver de eigen wijk. De website is dr lang niet alle respndenten bekeken. Degenen die de website wel hebben bekeken hebben vaak het cmmentaar dat de inhud niet actueel is. De vraag is f de cmmunicatiemiddelen die ingezet wrden vldende zijn m iedereen te bereiken. In alle wijken geven respndenten aan dat naar hun idee niet alle delgrepen in de wijk bereikt wrden. Het vaakst genemd zijn hierbij allchtnen. De prjectteams merken dat er weinig respns van deze delgrep kmt en denken dat er vr deze grep andere cmmunicatiemiddelen ingezet meten wrden. Ok udere mensen en mensen die niet kunnen lezen en schrijven zijn vaak meilijker te bereiken en hebben extra hulp ndig bij het indienen van een plan. Een persnlijke benadering werkt vr deze grepen beter, maar de bewnersndersteuner van Alifa had vaak niet geneg tijd m deze taak p zich te nemen Opzet BIA Alle respndenten vinden de pzet van BIA ged. Vanuit de wijk Strinkslanden wrdt benadrukt dat er wel bij het kiezen van de wijk gelet met wrden p de grtte van de wijk, mdat de wijk Strinkslanden te grt was. Anderen willen dat BIA alleen vr prbleemwijken wrdt ingezet en smmigen willen BIA structureel in een wijk hebben. De meeste respndenten zijn het erver eens dat BIA minstens twee jaar in een wijk met draaien, mdat iedereen heeft meegemaakt dat het prject een pstartfase drmaakt en tijd ndig heeft m ged te gaan functineren in een wijk. Ok wrdt dr zwel bewners als prfessinals van de eerste BIA wijken aangegeven dat het ged is m minder rigide met budget m te gaan. Dat hudt in dat wanneer het budget van het eerste jaar niet p is gemaakt, het meegenmen kan wrden naar het vlgende jaar. Een aantal respndenten heeft namelijk gemerkt dat aan het eind van hun prject het geld een del werd in plaats van een middel. Deze aanbeveling is inmiddels ingeverd, er is beslten dat het budget flexibel met zijn. Er is k gevraagd naar wat de respndenten de meerwaarde van BIA vnden. De meeste bewners en prfessinals gaven aan dat dat het feit was dat bewners met budget en begeleiding vanuit de gemeente zelf actief de leefbaarheid in hun buurt kunnen verbeteren. Het feit dat bewners beslissingsbevegdheid hebben vinden de respndenten erg belangrijk. Prfessinals merken dat bewners heel zuinig zijn als ze de beschikking krijgen ver het budget en dat ze erg trts zijn p de prjecten die uitgeverd wrden. Frustraties ver BIA zijn er k bij smmige respndenten. In Glanerbrug-Zuid is er bij smmige mensen nbegrip vr de werkwijze van de gemeente bij specifieke prjecten. Het gaat hier m het vasthuden aan beleid, de traagheid van prjecten en de cmmunicatie. In Ost-Bswinkel was de frustratie met name dat het prject daar maar een krte peride draaide en smmige prjecten heel lang duurden. In de wijk Strinkslanden was de frustratie van de prfessinals dat de wijk te grt was m alles bij te huden. Tt slt is de respndenten gevraagd wat er absluut niet mag veranderen aan BIA. De meest gehrde antwrden zijn: het budget, de lptijd (minimaal 2 jaar), het initiatiefrecht en de beslissingsbevegdheid van bewners, de tegewijdheid van de prfessinals en de betrkkenheid van de gemeente Taken van prfessinals Uit de interviews blijkt, dat een aantal prfessinals eigenlijk te weinig tijd heeft m alle BIA taken ged uit te veren. Dit geldt bijvrbeeld vr de prjectmedewerker en de bewnersndersteuner van Alifa uit het team Strinkslanden. Deze wijk is duidelijk te grt m met twee prfessinals alles te regelen. Deze mensen hadden bijna een dagtaak aan BIA. Het is dan k aan te bevelen m in de tekmst zulke grte wijken p te splitsen. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

12 De taak die de bewnersndersteuner van Alifa uitvert en het aantal uren dat deze bewnersndersteuner aan BIA besteedt verschilt per wijk. Hewel een bewnersndersteuner binnen BIA een hele belangrijke rl speelt, hebben niet alle bewnersndersteuners geneg tijd m hun taak ged uit te veren. De prjectmedewerkers van de gemeente prberen dit dan p te vangen, maar dit gaat ten kste van hun eigen taken. Juist de bewnersndersteuners hebben cntacten in de wijk en zij kunnen bewners helpen, mtiveren en activeren. Het blijkt echter dat niet alle bewnersndersteuners aan al hun taken tekmen, vanwege een gebrek aan tijd. Het is dan k aan te raden m duidelijk in kaart te brengen welke taken een bewnersndersteuner vr BIA met uitveren en heveel tijd hiervr ndig is. Bij BIA spelen niet alleen de prjectmedewerkers van stadsdeelmanagement een rl, k stadsdeelbeheer is bij BIA betrkken. Zij huden zich bezig met de uitvering van fysieke prjecten. De betrkkenen van stadsdeelbeheer geven aan met veel plezier aan BIA mee te werken. De geïnterviewde bewners zijn echter niet allemaal tevreden ver de samenwerking met stadsdeelbeheer. Sms zijn zij niet tevreden ver het nderhud van BIA prjecten en vaak begrijpen zij niet waarm bepaalde prjecten lang duren. Het draait hier waarschijnlijk m een cmmunicatieprbleem. Als bewners denken dat een speeltestel in een week geplaatst kan wrden, raken zij gefrustreerd als het er zes weken later ng niet staat. Maar wanneer bewners direct ingelicht wrden dat het testel een levertijd van zes weken heeft, zullen zij het begrijpen. Het is dus heel belangrijk m bewners ged te infrmeren. Hier speelt k de interne cmmunicatie bij de gemeente een rl. Het met duidelijk afgesprken wrden wie de bewners inlicht. Zijn dat de medewerkers van stadsdeelbeheer zelf, f verzrgt de prjectmedewerker alle cmmunicatie naar bewners. Ok vr de bewners met duidelijk zijn wie zij kunnen bellen als zij vragen hebben. De rllen meten duidelijk zijn vr iedereen anders ntstaan er misverstanden. In Glanerbrug-Zuid waren in de beginfase prblemen met de interne cmmunicatie tussen stadsdeelbeheer en stadsdeelmanagement en dit had gevlgen vr de bewners. Dit prbleem is pgelst dr het inveren van een wekelijks afstemmingsverleg tussen stadsdeelmanagement en stadsdeelbeheer. Tt slt geeft k de cmmunicatiemedewerker aan eigenlijk te weinig tijd te hebben m alle taken ged bij te huden. Er gaat behrlijk veel tijd zitten in het maken van nieuwsbrieven vr alle wijken, persberichten en bijvrbeeld flyers vr verschillende activiteiten. Dit heeft tt gevlg dat er andere taken blijven liggen en dit resulteert bijvrbeeld in een website die niet up-t-date is. Ok vr deze functie geldt dat duidelijk met mschreven wrden wat de taken zijn en heveel uur er ndig is m deze taken uit te veren. 3.3 Cnclusies Uit de resultaten van de interviews kan een aantal cnclusies getrkken wrden. Wat betreft het effect van BIA p de wijk wrden de delstellingen van BIA ged gehaald. Dankzij BIA is in alle wijken de fysieke leefmgeving verbeterd en is de sciale chesie en bewnersparticipatie tegenmen. Met name de prfessinals zien k een effect van BIA p veiligheid in de wijken. Niet in enge zin maar in ruime zin, dr het creëren van sciale chesie en een wijkgevel. De effecten zijn met name p micrniveau te zien. Dat wil zeggen niet in de gehele wijk, maar met name in die buurten waar een prject is uitgeverd. Alle betrkkenen vinden BIA geslaagd tt zeer geslaagd in hun wijk, waarbij pvalt dat bewners ver het algemeen enthusiaster zijn dan de prfessinals. De samenwerking tussen de betrkkenen is ver het algemeen ged verlpen. Men is tevreden ver de samenwerking binnen de prjectgrep en men spreekt van een gede sfeer. Ok de samenwerking met de gemeente is dr de meeste mensen psitief ervaren. Vral de tegewijdheid, het enthusiasme en de bereikbaarheid van de prjectmedewerkers hebben hiervr gezrgd. Enkele bewners hebben minder gede ervaringen met de samenwerking, dit is verrzaakt dr miscmmunicatie en nbegrip vr de werkwijze van de gemeente. Het merendeel van de bewners heeft een psitief beeld van de gemeente en bij smmige bewners is dit beeld k beter gewrden sinds ze met BIA bezig zijn. Zij hebben meer inzicht gekregen in he de gemeente werkt en hebben Evaluatierapprt Buurt in Actie December

13 gede cntacten gekregen. De bewners en prfessinals zijn tevreden ver de samenstelling van de prjectgrepen, wat betreft de verhuding tussen prfessinals en bewners. In Ost-Bswinkel en Twekkelerveld vnd men dat de prjectgrep geen representatieve afspiegeling van de bevlking was, in de andere wijken vnd men de grep juist wel een gede afspiegeling en een gemêleerd gezelschap. Wat betreft de cmmunicatie kan gezegd wrden dat deze binnen de prjectgrepen ged verliep. Ok met de gemeente ging het in de meeste gevallen ged, p enkele gevallen na. Hierbij hadden bewners het idee dat afspraken niet nagekmen werden en begrepen ze niet waarm dingen lang duurden. Omdat dit niet duidelijk uitgelegd werd, ntstnd er hierdr nzekerheid en frustratie bij bewners. De cmmunicatiemiddelen van de gemeente wrden ged gewaardeerd dr prfessinals en bewners. De flyers vindt men mi en de nieuwsbrief vindt men infrmatief en leuk. Over de website is men minder tevreden, deze is niet actueel geneg. Er bestaat twijfel bij de betrkkenen f alle delgrepen in de wijken wel bereikt wrden. De geïnterviewden denken dat allchtnen niet bereikt wrden met de huidige cmmunicatiemiddelen en dat een persnlijke aanpak hier beter bij past. Ok mensen die niet kunnen lezen f schrijven en udere mensen wrden niet ged bereikt en kunnen beter persnlijk benaderd wrden denken de geïnterviewden. Deze mensen zuden k meer hulp ndig hebben bij het indienen van een plan. De bewnersndersteuner van Alifa heeft echter vaak te weinig tijd m dit hele prces te ndersteunen. Over de pzet van BIA zijn alle respndenten tevreden. Er wrdt wel benadrukt dat de BIA wijk niet te grt met zijn, mdat de uitver van het prject anders niet haalbaar is. En men vindt het belangrijk dat BIA minimaal twee jaar in een wijk draait, mdat het altijd een aanlpperide ndig heeft vrdat het ged gaat lpen. Wat BIA uniek maakt is vlgens iedereen het feit dat bewners met budget en begeleiding vanuit de gemeente zelf actief de leefbaarheid in hun buurt kunnen verbeteren. Bewners blijken erg zuinig te zijn met het budget en zijn erg trts p de prjecten die gerealiseerd wrden. Tch zijn er k frustraties bij smmigen. Dit gaat met name ver de traagheid van smmige prjecten f ver nbegrip en ntevredenheid van bewners ver de werkwijze van de gemeente. Wat er vlgens de bewners en prfessinals absluut niet mag veranderen aan BIA is het budget, de lptijd (minimaal 2 jaar), het initiatiefrecht en de beslissingsbevegdheid van bewners, de tegewijdheid van de prfessinals en de betrkkenheid van de gemeente. Wat betreft de taken van prfessinals is het belangrijk m ged in kaart te brengen welke taken de prfessinals meten uitveren en heveel tijd hiervr ndig is. Op deze manier vrkm je dat prfessinals niet al hun taken kunnen uitveren en BIA er nder gaat lijden. Wat betreft de samenwerking tussen bewners en stadsdeelbeheer is het heel belangrijk m duidelijk te cmmuniceren. Dr bewners ged te infrmeren vrkm je frustraties en klachten. Stadsdeelbeheer en de prjectmedewerker van stadsdeelmanagement meten nderling ged cmmuniceren en duidelijk weten wie het cntact met bewners heeft tijdens de uitver van een prject. Ok bewners meten weten wie welke rl heeft en wie zij kunnen benaderen als zij vragen f klachten hebben. Hierdr wrden misverstanden vrkmen. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

14 4. Interviews Buurt aan Zet De resultaten van de interviews met betrkkenen bij Buurt aan Zet (BAZ) wrden in dit hfdstuk gepresenteerd. Eerst wrden het del en de methde beschreven, daarna vlgen de belangrijkste resultaten en tt slt de cnclusies. 4.1 Del en methde Dit deelnderzek vrmt een klein nderdeel van het hfdnderzek. Het del was m dr gesprekken met een aantal BAZ betrkkenen erachter te kmen wat het effect van het beëindigen van BAZ p de wijk is geweest en welke lessen hieruit vr BIA zijn te trekken. In ttaal zijn 2 prfessinals en 2 bewners uit de BAZ wijken geïnterviewd, zwel persnlijk als telefnisch. De vragenlijst die gebruikt is bestaat uit 10 vragen en is te vinden in de bijlagen. Het eerste gedeelte ging ver het effect van BAZ p de wijk en in heverre deze effecten ng zichtbaar zijn p dit mment. Het tweede gedeelte ging ver het succes van BAZ en waar men wel f niet tevreden ver was. Het laatste gedeelte ging ver het beëindigen van het prject en f de weg die met BAZ is ingeslagen drgezet is dr bewners. 4.2 Belangrijkste resultaten Vlgens de geïnterviewden zijn de wijken tijdens BAZ p fysiek gebied pgeknapt en is er meer sciale chesie ntstaan in de wijk. Ok de bewnersparticipatie is tegenmen en het blijkt dat er dankzij BAZ nieuwe bewners actief zijn gewrden in bijvrbeeld de wijkraden. De vraag is in heverre die effecten nu, z n anderhalf jaar na het beëindigen van het prject, ng zichtbaar zijn. Alle geïnterviewden geven aan, dat de effecten ng steeds zichtbaar zijn. Het plitie-biketeam kmt ng regelmatig in de wijken en van de buurttent en de sprt- en speluitleen wrdt ng steeds dankbaar gebruik gemaakt. De fysieke prjecten, zals de speeltuintjes, wrden ng steeds nderhuden. De sciale chesie en bewnersparticipatie is ng te zien in de nieuwe mensen die actief zijn gewrden in de wijken. Maar de sciale chesie p wijkniveau is wel minder dan tijdens BAZ mdat bewners nu minder samen aan prjecten werken. In de Laares is de grtste rzaak van het verminderen van de effecten dat de wijk in een herstructureringsprgramma zit. Een grt aantal mensen dat BAZ heeft meegemaakt is inmiddels verhuisd. Zwel de prfessinals als de bewners vnden BAZ een succes in hun wijk. De prfessinals zijn het meest tevreden ver het feit dat de bewners echt aan zet waren en de nieuwe cntacten die BAZ in de wijken heeft pgeleverd. De bewners geven aan dat BAZ zwel bewners als gemeente heeft laten inzien dat bewners meer kunnen dan ze zelf sms denken. Zij benadrukken k het leerprces vr beide partijen. Dr bij elkaar in de keuken te kijken kregen ze meer begrip vr elkaars werk. Tch zijn er k minder gede ervaringen genemd. Twee geïnterviewden, een bewner en een prfessinal, gaven aan dat de samenwerking tussen prfessinals en bewners in het begin stref verliep, mdat met name de prfessinals meite hadden m de bewners aan zet te laten. Een andere prfessinal gaf aan er vral fysieke prjecten werden uitgeverd. Dat was leuk, maar hierdr lag de nadruk minder p sciale chesie in de wijk. Een bewner en een prfessinal gaven aan dat zij het jammer vnden dat veel ideeën van dezelfde kleine grep bewners kwamen. Liever hadden zij een grtere actieve grep bewners gehad, zdat er k breder draagvlak vr ideeën en prjecten zu zijn. BAZ is afgeslten met een grte theatershw gespeeld dr kinderen uit de wijken. Deze shw is dr veel mensen bezcht en alle geïnterviewden zijn dan k erg tevreden ver deze afsluiting. BAZ heeft drie jaar gedraaid en de geïnterviewden geven aan dat die peride k ged was. Tegen het eind van het prject kwamen er minder ideeën uit de wijk dus de peride was lang geneg. De prfessinals denken dan k dat bewners BAZ niet missen. De bewners denken echter van wel. Zij merken dat er ng geneg wensen zijn, maar dat de drempelvrees naar de gemeente te weer is tegenmen sinds BAZ is gestpt. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

15 Na de afsluiting van BAZ is een aantal prjecten blijven draaien, zals het biketeam en de sprt- en speluitleen. De geïnterviewden geven echter aan dat er na BAZ weinig bewnersinitiatieven meer zijn geweest. De mensen die actief zijn gewrden tijdens BAZ zijn vaak wel drgestrmd naar de wijkraad, maar van de verige bewners hrt men weinig meer. Men denkt dat dit in de Laares vrnamelijk wrdt verrzaakt dr de herstructurering. In de andere wijken kan het z zijn dat bewners denken dat er geen budget meer is en dat zij dus k geen prjecten meer kunnen pstarten. Ok de drempelvrees speelt hierbij een rl. Een bewner geeft aan dat hij bezig is m vanuit de wijkraad de bewners weer te stimuleren m budget vr buurtinitiatieven aan te vragen en prjecten p te pakken. Hij merkt wel dat veel mensen wel iets willen, maar dat het ntbreekt aan lef m bij de gemeente budget aan te vragen. Tijdens BAZ was deze drempel vr de bewners veel lager. 4.3 Cnclusies Uit de interviews kan gecncludeerd wrden dat BAZ een succes was. De effecten die BAZ destijds heeft bereikt zijn weliswaar minder gewrden in de lp der tijd, maar zijn ng wel zichtbaar. De fysieke prjecten wrden ng nderhuden en een aantal sciale prjecten, zals de sprt- en speluitleen, lpt ng steeds. De sciale chesie en bewnersparticipatie is vrnamelijk ng zichtbaar in de nieuwe bewners die actief zijn gewrden in bijvrbeeld de wijkraden. Een uitzndering hierp is de Laares. In deze wijk zijn de effecten van BAZ meilijk ng te zien, drdat de wijk in een herstructureringsprgramma zit en veel (actieve) bewners verhuisd zijn. De bewnersinitiatieven in de drie wijken zijn na BAZ wel afgenmen. De geïnterviewde bewners denken dat er ng steeds wel ideeën zijn in de wijken, maar dat bewners last hebben van drempelvrees m bij de gemeente aan te klppen. Uit deze terugblik p BAZ kan een aantal lessen wrden getrkken vr BIA. De belangrijkste zijn: Men is erg enthusiast ver BAZ. Met name het feit dat bewners echt aan zet waren werd gewaardeerd. Ok blijkt dat BAZ wederzijds begrip heeft pgeleverd tussen verheid en burgers. Vrrdelen werden uit de weg geruimd en beide partijen leerden van elkaar. Zrg er dus tijdens BIA k vr dat dit wederzijdse begrip ntstaat, dr gede samenwerking en cmmunicatie. BIA heeft net als BAZ een pstartperide ndig en met daarm in ieder geval 2 jaar in een wijk draaien. Het met k niet meer dan 3 jaar draaien, want bij BAZ is gebleken dat dan de aandacht vr het prject en daarmee het aantal ideeën afneemt. Stimuleer de nieuwe bewners die actief zijn gewrden tijdens BIA m actief te blijven in de wijk dr bijvrbeeld zitting te nemen in de wijkraad. Z hu je een gedeelte van de nieuw verwrven bewnersparticipatie en sciale chesie in een wijk vast blijkt uit BAZ. Zrg vr een leuke afsluiting van het prject, zdat alle bewners weten dat het prject is afgelpen en er later p een psitieve manier aan terugdenken. De afsluiting van BAZ is een ged vrbeeld hiervan. BAZ was zwel vr bewners als prfessinals een leerprces. De nieuwe manier van werken vr beide partijen verrzaakte in het begin prblemen in de samenwerking. Het is vr BIA belangrijk m ervr te zrgen dat niet in elke nieuwe BIA wijk het wiel pnieuw uitgevnden met wrden p dit gebied. Hiervr is het ndzakelijk dat bij het begin van het prject alle betrkkenen duidelijk weten wat hun taken en verantwrdelijkheden zijn. Ok is het aan te raden dat nieuwe BIA prjectteams in het begin van het prject cntact hebben met ude prjectteams. Het hren van ervaringen van de ude prjectteams kan ervr zrgen dat de nieuwe teams bepaalde valkuilen kunnen mzeilen. Zwel bewners als prfessinals meten weten welke rl zij hebben en prberen z snel mgelijk in deze rl te kmen. Het hren van ervaringen van ude BIA prjectteams kan hierbij helpen. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

16 Bewners uit de BAZ wijken merken dat bewners ng steeds ideeën hebben, maar dat er een vrm van drempelvrees is naar de gemeente te. Hewel er budget is vr bewnersinitiatieven, durven zij hiervr niet naar de gemeente te te stappen. BIA wil bewners stimuleren m actief te wrden in de hp dat zij k actief blijven als BIA vertrekt uit de wijk. Het is dan wel belangrijk m deze drempelvrees te verlagen. Bewners meten dus weten dat zij ng steeds actief de leefbaarheid in hun wijk kunnen aanpakken en dat er geen drempelvrees ndig is. Het beschikbare budget is weliswaar minder dan bij BIA, maar er zijn ng wel degelijk mgelijkheden. Deze bdschap met vral k tegen het eind van het prject duidelijk naar bewners gecmmuniceerd wrden. Prbeer ervr te zrgen dat er bij BIA een breed draagvlak is nder bewners vr de prjecten die wrden uitgeverd. Tijdens BAZ bleek dat veel aanvragen van dezelfde grep bewners kwamen. Hier ligt met name een rl vr de prfessinals, deze meten dit prbleem signaleren en vervlgens prberen m k andere bewners te mtiveren en activeren. Er zullen veel aanvragen vr fysieke prjecten kmen vanuit bewners, maar prbeer k sciale prjecten te stimuleren. Bij fysieke prjecten, zals een speeltuin, ntstaat namelijk weinig sciale chesie. Met name met het g p het ntstaan en behuden van sciale chesie is het belangrijk dat er k prjecten zijn die hierp gericht zijn. Dr de BAZ betrkkenen is gesignaleerd dat de sciale chesie die is ntstaan meilijk vast te huden is. Om dit tch te blijven stimuleren als BIA afgelpen is in een wijk zu er bijvrbeeld ng eens een BIA reünie kunnen wrden gerganiseerd in de wijk. Z blijven bewners met elkaar in cntact en p zulke bijeenkmsten kunnen k verhalen ver BIA uitgewisseld wrden en nieuwe bewnersinitiatieven ntstaan. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

17 5. Huis-aan-huis enquête In dit hfdstuk wrdt aandacht besteed aan het laatste nderdeel van het evaluatienderzek, de huis-aan-huis enquête. Allereerst wrden het del van de enquête en de methde tegelicht, daarna vlgen de belangrijkste resultaten van de enquête en hierna vlgt de cnclusie. 5.1 Del en methde De huis-aan-huis enquête is uitgeverd m inzicht te krijgen in: a) de bekendheid van BIA b) de betrkkenheid van bewners bij BIA c) het beeld dat bewners van BIA hebben d) de tevredenheid ver de buurt e) het effect van BIA p de buurt f) het beeld dat bewners van de gemeente Enschede hebben Er is gebruik gemaakt van een krte vragenlijst. Deze vragenlijst is te vinden in de bijlagen. In ttaal bestaat de lijst uit 20 vragen. De eerste 6 vragen gaan ver de bekendheid van BIA. Daarna vlgen 3 vragen ver deelname aan BIA en vervlgens 4 vragen ver het effect van BIA p de buurt. In de laatste 6 vragen werden demgrafische gegevens gevraagd. Deze laatste vragen werden deels dr de enquêteur zelf ingevuld. De vragenlijst werd huis-aan-huis mndeling afgenmen en duurde ngeveer 5 minuten. De vragenlijst is afgenmen in 5 wijken: Twekkelerveld, Glanerbrug-Zuid, Ost-Bswinkel, Strinkslanden en Hgeland-Nrd. Er is gekzen vr een cmbinatie van wijken waar BIA al is geëindigd en wijken waar BIA ng draait, mdat z k gemeten kan wrden f mensen BIA ng kennen als het prject afgelpen is. Omdat het enquêteren van de gehele wijken gedurende dit nderzek niet haalbaar was, zijn in ttaal 250 enquêtes afgenmen, in elke wijk 50. Tabel 5.1 geeft de demgrafische gegevens van de 250 respndenten weer, per wijk en gemiddeld ver de 5 wijken. Met behulp van de plattegrnd van elke wijk zijn verschillende buurten aangewezen, verspreid dr de wijk, waar de enquêtes vervlgens zijn afgenmen. Dr deze spreiding van de enquêtes is geprbeerd een beeld te krijgen van verschillende bewners uit verschillende buurten in de wijk. Deze methde kan echter niet garanderen dat de geënquêteerde bewners representatief zijn vr de buurt. Bij de interpretatie van de resultaten dient hierbij rekening te wrden gehuden. Tabel 5.1: Demgrafische gegevens respndenten in percentages (TV=Twekkelerveld, HN=Hgeland-Nrd, OB=Ost-Bswinkel, SL=Strinkslanden, GZ=Glanerbrug-Zuid) TV HN OB SL GZ Gemiddeld Geslacht Man Vruw Leeftijd < > Etniciteit Allchtn Autchtn Werk Betaald werk Geen betaald werk Huishuden 1 persn Meerdere persnen Thuiswnende Ja kinderen Nee Evaluatierapprt Buurt in Actie December

18 5.2 Resultaten Om de bekendheid met BIA te meten is de respndenten eerst gevraagd f ze wel eens van BIA gehrd hadden en f ze de nieuwsbrieven en/f flders van BIA wel eens gezien hadden. Daarna is de respndenten gevraagd f ze knden vertellen wat BIA is en f ze een vrbeeld van een BIA prject knden nemen. Het verschil tussen de huidige BIA wijken (Hgeland-Nrd en Glanerbrug- Zuid) en de ex- BIA wijken is ged te zien in tabel 5.2. De bekendheid in de huidige BIA wijken is veel hger. Dit heeft echter niet alleen te maken met dat mensen in de ex-bia wijken het prject zijn vergeten, maar k met het feit dat een aantal respndenten krter dan 1 jaar in de wijk wnde en daarm BIA niet had meegemaakt. Wat k pvalt is dat mensen weliswaar gehrd hebben van BIA en de nieuwsbrief gezien hebben, maar dat het percentage mensen dat k daadwerkelijk kan vertellen wat BIA is lager ligt. Het percentage mensen dat een vrbeeld kan nemen ligt ng lager. Dit kmt waarschijnlijk drdat veel respndenten niet verder kijken dan hun eigen buurt en als er in die buurt geen BIA prject was (geweest), wisten mensen vaak geen prject te nemen. Mensen met thuiswnende kinderen wisten vaker een prject te nemen dan mensen znder thuiswnende kinderen. Hierbij ging het vral m speeltuintjes. De allchtne respndenten hadden minder vaak van BIA gehrd dan de autchtne respndenten, namelijk 38% bekendheid ten pzichte van 62%. Tabel 5.2: Bekendheid met BIA in percentages (TV=Twekkelerveld, HN=Hgeland-Nrd, OB=Ost-Bswinkel, SL=Strinkslanden, GZ=Glanerbrug-Zuid) TV HN OB SL GZ Gemiddeld Gehrd van BIA Ja Nee Nieuwsbrief/ Ja flders gezien Nee Definitie BIA Ja Nee Vrbeeld BIA Ja Nee De respndenten die BIA kennen knden p een schaal van 1 (zeer negatief ) tt 5 (zeer psitief) aangeven wat vr beeld ze van BIA hadden. Gemiddeld hebben de respndenten een psitief beeld van het prject. Er is weinig verschil tussen de wijken. In tabel 5.3 zijn de scres te zien. Tabel 5.3: Beeld van BIA in percentages (TV=Twekkelerveld, HN=Hgeland-Nrd, OB=Ost-Bswinkel, SL=Strinkslanden, GZ=Glanerbrug-Zuid) TV HN OB SL GZ Gemiddeld Zeer negatief (1) Negatief (2) Neutraal (3) Psitief (4) Zeer psitief (5) Gemiddeld Tabel 5.4 geeft de resultaten weer van de vragen ver betrkkenheid bij BIA. Gemiddeld is 13% van de respndenten actief betrkken (geweest) bij BIA. Deze betrkkenheid kan inhuden dat men een idee heeft aangedragen, een activiteit heeft bezcht, een prject heeft uitgeverd f lid is/was van het prjectteam. Opvallend is het hge percentage betrkkenen in Glanerbrug-Zuid. Dit kan verklaard wrden drdat er in één buurt waar de enquêtes werden afgenmen gezamenlijk een prject was uitgeverd waar bijna alle respndenten uit die buurt aan hadden meegehlpen. De meeste respndenten die niet actief betrkken zijn/waren geven aan dat ze er geen tijd vr hebben (40%). Ok veel mensen (40%) geven een andere reden aan. De meest gehrde redenen zijn: ik ben te ud, de kinderen zijn uit huis, ik ben ziek, ik weet het niet. Slechts 10% geeft aan in de tekmst actief Evaluatierapprt Buurt in Actie December

19 te willen wrden (met name respndenten uit Glanerbrug-Zuid), 28% wil het misschien, 50% wil niet actief betrkken wrden. Respndenten in Bswinkel hebben de minste mtivatie (0% ja, 69% nee) en respndenten uit Glanerbrug-Zuid hebben de meeste mtivatie (21% ja, 33% nee) m actief betrkken te wrden bij BIA. Tabel 5.4: Betrkkenheid bij BIA in percentages (TV=Twekkelerveld, HN=Hgeland-Nrd, OB=Ost-Bswinkel, SL=Strinkslanden, GZ=Glanerbrug-Zuid) TV HN OB SL GZ Gemiddeld Actief betrkken Ja (geweest) Nee Waarm niet Geen interesse betrkken Geen tijd Onbekendheid Anders Bereidheid m Ja actief te wrden Misschien in tekmst Nee Weet niet Om het effect van BIA p de buurt te nderzeken, is de respndenten eerst gevraagd f ze tevreden waren ver hun buurt. Daarna is gevraagd f de buurt k verbeterd was in de afgelpen 2 jaren. Indien mensen de buurt verbeterd vnden is gevraagd (mits zij bekend waren met BIA) f BIA een bijdrage had geleverd aan deze verbetering. Gemiddeld is 88% van de respndenten tevreden ver de buurt. Hgeland-Nrd spant hierbij de krn met 94% en respndenten uit Ost-Bswinkel hebben met 74% tevredenheid de laagste scre. Van alle respndenten vindt 23% de buurt verbeterd in de laatste 2 jaar. Maar het merendeel vindt de buurt hetzelfde gebleven en in veel gevallen zelfs achteruitgegaan. Dit laatste is met name het geval in Ost-Bswinkel. In het algemeen geldt dat als men de buurt vruitgegaan vnd, dit vrnamelijk met het fysieke aspect van een wijk te maken had, zals bijvrbeeld huizen die pgeknapt werden. Als men de buurt achteruit gegaan vnd, gingen de klachten sms ver verpaupering p fysiek vlak, maar vral ver verpaupering p sciaal vlak. Dit was met name het geval in de buurten met huurwningen. Van de respndenten die de wijk verbeterd vnden dacht gemiddeld de helft dat BIA had bijgedragen aan deze verbetering. Tabel 5.5: Tevredenheid ver buurt in percentages (TV=Twekkelerveld, HN=Hgeland-Nrd, OB=Ost-Bswinkel, SL=Strinkslanden, GZ=Glanerbrug-Zuid) TV HN OB SL GZ Gemiddeld Tevreden ver Ja de buurt Nee Weet niet Buurt verbeterd Ja laatste jaren Nee (fysiek/sciaal) Weet niet Indien verbeterd, Ja heeft BIA hieraan Nee bijgedragen Weet niet Tt slt is de respndenten gevraagd m weer te geven wat vr beeld zij van de gemeente Enschede hebben. Om te zrgen dat iedereen de vraag kn beantwrden is de vraag heel algemeen gehuden ( Als u denkt aan de gemeente Enschede, wat vr beeld heeft u daar dan bij? ). Respndenten knden antwrden p een schaal van 1 (zeer negatief) tt 5 (zeer psitief). In tabel 5.6 is te zien dat respndenten uit alle wijken ngeveer een gelijk beeld van de gemeente hebben. De gemiddelde scre is 3.4 p een schaal van 1 tt 5. Dat is tussen neutraal en psitief in. Wat pvalt is dat allchtne respndenten ver het algemeen psitiever zijn ver de gemeente (gemiddeld 3.8) dan autchtnen (gemiddeld 3.3) en dat respndenten uit Glanerbrug-Zuid gemiddeld iets negatiever dan anderen reageerden p deze vraag. Evaluatierapprt Buurt in Actie December

20 Tabel 5.6: Beeld van gemeente Enschede in percentages (TV=Twekkelerveld, HN=Hgeland-Nrd, OB=Ost-Bswinkel, SL=Strinkslanden, GZ=Glanerbrug-Zuid) TV HN OB SL GZ Gemiddeld Zeer negatief (1) Negatief (2) Neutraal (3) Psitief (4) Zeer psitief (5) Gemiddeld Cnclusies De resultaten die hier beschreven zijn geven een beeld van de meningen van bewners uit 2 huidige en 3 ex-bia wijken. Omdat er per wijk slechts 50 vragenlijsten knden wrden afgenmen, is het belangrijk m te beseffen dat de respndenten mgelijk niet representatief zijn vr de wijk en de resultaten daarm niet znder meer gegeneraliseerd kunnen wrden naar de hele wijk. De algemene bekendheid met BIA is vral hg in de huidige BIA wijken (Hgeland-Nrd 88%, Glanerbrug-Zuid 70%). In de ex-bia wijken is de bekendheid een stuk lager (Ost-Bswinkel 36%, Strinkslanden 44%, Twekkelerveld 52%). De specifieke bekendheid, dat wil zeggen dat respndenten kunnen uitleggen wat BIA is en een vrbeeld kunnen nemen, ligt in alle wijken lager dan de algemene bekendheid (wel eens van gehrd). De meeste respndenten kennen BIA via de huis-aan-huis verspreide nieuwsbrieven en flders van BIA (54%). Een aantal mensen kent het daarnaast dr de wijkkrant (16%) en een klein gedeelte heeft via buren f vrienden van BIA gehrd (6%). Slechts 2 persnen geven via het internet van BIA te hebben gehrd. Respndenten die BIA kennen hebben een psitief beeld van BIA. De gemiddelde scre p een schaal van 1 (zeer negatief) tt 5 (zeer psitief) is 4. Hewel de respndenten het dus een ged prject vinden, zijn de meeste er zelf niet actief mee bezig. Slechts 13% is actief betrkken (geweest) bij BIA. De reden hiervr is dat de meeste mensen geen tijd vr BIA hebben en dat veel mensen denken dat ze te ud zijn f dat BIA niet relevant is vr hen mdat de kinderen het huis uit zijn. De mtivatie m in de tekmst actief te wrden bij BIA is k niet erg hg (10% ja, 28% misschien, 50% nee). Men laat het graag aan anderen ver. Opvallend is dat mensen in Ost-Bswinkel de minste mtivatie hebben en mensen in Glanerbrug-Zuid de meeste mtivatie hebben m in de tekmst mee te werken aan BIA. Veel respndenten in Ost-Bswinkel velen zich k weinig betrkken bij hun buurt, vinden dat de buurt achteruit gaat en zijn nzeker ver de tekmst van de buurt. Dit kan er aan bijgedragen hebben dat de mtivatie m de handen uit de muwen te steken laag is. Over het algemeen zijn de respndenten tevreden ver hun wijk (88% tevreden). In Hgeland- Nrd zijn de respndenten het meest tevreden, in Ost-Bswinkel het minst. In ttaal vindt 23% van de respndenten dat de wijk verbeterd is de laatste jaren. Helaas vinden k veel respndenten hun wijk achteruitgegaan. Verbetering ziet men met name p fysiek gebied, achteruitgang met name p sciaal gebied. Van de respndenten die verbetering zien in de wijk, denkt gemiddeld 50% dat BIA heeft bijgedragen aan de verbetering. Het beeld dat de respndenten van de gemeente Enschede hebben verschilt weinig per wijk, alleen respndenten uit Glanerbrug-Zuid zijn gemiddeld iets negatiever. Op een schaal van 1 (zeer negatief) tt 5 (zeer psitief) is de gemiddelde scre 3.4. Het algemene beeld van de gemeente Enschede is dus redelijk psitief. Allchtnen zijn gemiddeld ng iets psitiever dan autchtnen. Respndenten die psitief zijn geven daar ver het algemeen geen extra telichting bij. Respndenten die negatief zijn geven vaak wel een extra telichting. Veelgehrde klachten gaan ver prjecten die uitgeverd wrden dr de gemeente die veel geld ksten en in de gen van bewners niet ndig zijn. Ok veelgehrd zijn klachten p het gebied van nderhud van penbare ruimte en de klacht dat de binnenstad meer aandacht krijgt dan de wijken. Evaluatierapprt Buurt in Actie December