TOEKOMSTVISIE FYSIOTHERAPIE CIVIEL

Transcriptie

1 TOEKOMSTVISIE FYSIOTHERAPIE CIVIEL SYMPOSIUM TOEKOMSTVISIE FYSIOTHERAPIE DEFENSIE 20 NOVEMBER 2002 Defensie 1

2 Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp wetenschappelijk directeur Nederlands Paramedisch Instituut hoogleraar Paramedische Zorg UMC St Radboud, Nijmegen Centre for Evidence-based Practice (WOK) hoogleraar Manuele Therapie, Vrije Universiteit Brussel Defensie 2

3 WAT KUNT U VERWACHTEN? Terugblik Visie op fysiotherapie anno 2002 Benodigde begrippenkaders Prognostisch gezondheidsprofiel Van impliciet naar expliciet handelen Evidence-based physiotherapy Professionele autonomie Defensie 3

4 WAT KUNT U VERWACHTEN? Terugblik Visie op fysiotherapie anno 2002 Benodigde begrippenkaders Prognostisch gezondheidsprofiel Van impliciet naar expliciet handelen Evidence-based physiotherapy Professionele autonomie Defensie 4

5 PERSOONLIJKE RELATIE met DEFENSIE LUCHTDOELARTILLERIE Defensie 5

6 Beëdiging tot 2e luitenant 1963 Defensie 6

7 922 Afd. LtLuA Defensie 7

8 Laatste appèl 1964 Defensie 8

9 Met de plunjezak naar huis 1964 Defensie 9

10 Na 1964 tot heden. Defensie 10

11 WAT KUNT U VERWACHTEN? Terugblik Visie op fysiotherapie anno 2002 Benodigde begrippenkaders Prognostisch gezondheidsprofiel Van impliciet naar expliciet handelen Evidence-based physiotherapy Professionele autonomie Defensie 11

12 Visie op fysiotherapie anno 2002 SLEUTELWOORDEN Biomedisch biopsychsociaal Prognostisch factoren Aspecifieke gezondheidsproblemen (80%): welke aanpak? Curatie preventie Impliciet expliciet Wetenschappelijke onderbouwing Toetsing praktijk aan external evidence Professionele autonomie Defensie 12

13 WAT KUNT U VERWACHTEN? Terugblik Visie op fysiotherapie anno 2002 Benodigde begrippenkaders Prognostisch gezondheidsprofiel Van impliciet naar expliciet handelen Evidence-based physiotherapy Professionele autonomie Defensie 13

14 BEGRIPPENKADERS Internationale Classificatie van Menselijk Functioneren Medisch onverklaarde en onverklaarbare syndromen Wetenschappelijke terminologie Defensie 14

15 INTERNATIONAL CLASSIFICATION OF FUNCTIONING, DISABILITY and HEALTH WHO, oktober 2001 Defensie 15

16 World Health Organization Classification Assessment Surveys & Terminology Group ICF as the New Member in the WHO Family of International Classifications Defensie 16

17 MENSELIJK (BEWEGEND) FUNCTIONEREN Functies Anatomische eigenschappen Activiteiten en Participatie Persoonlijke factoren Externe factoren Defensie 17

18 Interaction of Concepts Health Condition (disorder/disease) Body function&structure (Impairment) Activities (Limitation) Participation (Restriction) Environmental Factors Personal Factors Defensie 18

19 GEZONDHEID GEZONDHEDISPROFIEL GEZONDHEIDSPROBLEEM Defensie 19

20 ziekte / aandoening / gezondheidsprobleem Whiplash functies / anat. activiteiten participatie verminderde bewegingsvrijheid CWK nekpijn, hoofdpijn, duizeligheid Problemen met fietsen langdurig zitten tv kijken lezen Ziektewet geen participatie in sport persoonlijke factoren externe factoren Ontevredenheid op werk, interne locus of control, HBO opleiding Woonachtig op platteland, net verhuisd Defensie 20

21 PROGNOSTISCH GEZONDHEIDSPROFIEL Defensie 21

22 PROGNOSTISCHE FACTOREN invloed op individuele beloop verschillen in beloop tussen mensen Defensie 22

23 PROGNOSTISCHE FACTOREN gunstig / ongunstig bevorderend / belemmerend beïnvloedbaar / niet-beïnvloedbaar Defensie 23

24 PROGNOSTISCHE FACTOREN Whiplash : beïnvloedbaar hoge pijnintensiteit** afgenomen beweeglijkheid nek * gebruik halskraag > 4 weken radiculaire tekenen** bewegingsangst** passief copinggedrag * depressie onvoldoende zelfcontrole* onvoldoende sociale steun* ontevredenheid met werk een verzorgende taak hebben Defensie 24

25 PROGNOSTISCHE FACTOREN Whiplash : niet-beïnvloedbaar vrouwelijk geslacht* hogere leeftijd* medepassagier in de auto frontale / zijwaartse botsing rijden in bus of truck eerder hoofdtrauma gehad* preëxistente hoofdpijn** stressvolle levensgebeurtenissen Defensie 25

26 BEGRIPPENKADERS Internationale Classificatie van Menselijk Functioneren Medisch onverklaarde en onverklaarbare syndromen Wetenschappelijke terminologie Defensie 26

27 MEDISCH-ONVERKLAARBARE en VERKLAARDE GEZONDHEIDSPROBLEMEN peripartale bekkenpijn vermoeidheidsyndroom lage-rugpijn nekpijn RSI whiplashsyndroom spanningshoofdpijn Defensie 27

28 GEMEENSCHAPPELIJKE KENMERKEN aspecifiek versus specifiek : 90% - 10% benigne pijn gunstig beloop / herstel incidentie: hoog; prevalentie: laag veelal matig / onvoldoende / geen wetenschappelijke bewijs voor FT Defensie 28

29 TWEE VOORBEELDEN Defensie 29

30 VOORBEELD 1 Dhr. Meyer, 45 jaar, getrouwd, 2 kinderen, personeelsadviseur: 5 weken lage-rugpijn actief in dagelijks leven, tevreden met werk, veel steun op werk en thuis op aangepaste manier bewegen, op tijd rusten nooit ziek geweest, geen werkverzuim verwacht snel weer aan het werk te kunnen verwijzing FT door de huisarts Defensie 30

31 VOORBEELD 2 Mw. Konings, 36 jaar, alleenstaand, administratief medewerkster: sinds 5 maanden lage-rugpijn en vermoeidheidsklachten sinds 3 maanden ziektewet weinig hobby s en sociale contacten, weinig steun op werk, sombere indruk bij pijn veel rusten en nauwelijks bewegen, veel bezig met haar klachten veel zorgen over herstel verwijzing FT door de huisarts Defensie 31

32 Vragen Wat is uw verwachting ten aanzien van het functionele herstel van beide voorbeelden? Waarom? Wat is de aard van de factoren die het beloop beïnvloeden? Defensie 32

33 ANGST Angst voor pijn veroorzaakt meer beperkingen in dagelijkse activiteiten dan de pijn op zich Waddell et al Defensie 33

34 SOMATISCH BEGRIPPENKADER Defensie 34

35 SOMATISCH BEGRIPPENKADER localisatie, aard en intensiteit aandoening / ziekte / etiologie moment van ontstaan tijdas beloop Defensie 35

36 SOMATISCH BEGRIPPENKADER (veronderstelde) samenhang met houding en beweging en met belasting ideeën over eigen invloed (zelfcontrole en zelfeffectiviteit; interne locus of control) eerdere periode met soortgelijke klacht uitkomsten van (eerdere) diagnostiek en behandeling Defensie 36

37 BEGRIPPENKADER GEDACHTEN en GEVOELENS Defensie 37

38 BEGRIPPENKADER GEDACHTEN en GEVOELENS eigen verklaring (attributie) verwachtingen (externe locus of control) klachtenverergerend denken (catastroferen) gevoelens van onmacht, hulpeloosheid (belief) Defensie 38

39 BEGRIPPENKADER GEDRAG Defensie 39

40 BEGRIPPENKADER GEDRAG omgaan met pijn (coping) ervaren beperkingen in activiteiten ervaren participatieproblemen vermijdingsgedrag (kinesiophobia) praten over klachten Defensie 40

41 BEGRIPPENKADER OMGEVING Defensie 41

42 BEGRIPPENKADER OMGEVING aandacht en zorg steun reactie verklaring van de klachten adviezen wilde verhalen informatie Defensie 42

43 VERBANDEN tussen DIMENSIES G&G G S O S G O G&G Defensie 43

44 BEGRIPPENKADERS Internationale Classificatie van Menselijk Functioneren Medisch onverklaarde en onverklaarbare syndromen Wetenschappelijke terminologie Defensie 44

45 WETENSCHAPPELIJKE TERMINOLOGIE Meetinstrumenten / klinimetrie Prognostiek Diagnostiek Interventie Evaluatie Complicaties / bijwerkingen Defensie 45

46 WAT KUNT U VERWACHTEN? Terugblik Visie op fysiotherapie anno 2002 Benodigde begrippenkaders Prognostisch gezondheidsprofiel Van impliciet naar expliciet handelen Evidence-based physiotherapy Professionele autonomie Defensie 46

47 PRIMAIRE ZORGPROCES WELKE INFORMATIE? FYSIOTHERAPEUT BESLISSING PATIËNT Defensie 47

48 van IMPLICIET naar EXPLICIET HANDELEN eigen - vaak impliciete - opvattingen over gepaste zorg intra- en interindividuele variatie in toegepaste zorg toetsing aan externe wetenschappelijke kennis / informatie niet dominant aanwezig Defensie 48

49 van IMPLICIET naar EXPLICIET HANDELEN klinisch redeneren klinische beslissingen t.b.v. therapie kernvraag voor EBP: Op basis van welke informatie besluit je voor welke aanpak bij deze cliënt Defensie 49

50 Defensie 50

51 EVIDENCE DOES NOT MAKE DECISIONS, PEOPLE DO Haynes, Deveraux, Guyatt, 2002 Defensie 51

52 WAT KUNT U VERWACHTEN? Terugblik Visie op fysiotherapie anno 2002 Benodigde begrippenkaders Prognostisch gezondheidsprofiel Van impliciet naar expliciet handelen Evidence-based physiotherapy Professionele autonomie Defensie 52

53 KEUR aan BOEKEN Defensie 53

54 WAT IS EVIDENCE BASED MEDICINE? the integration of best research evidence with clinical expertise and patient values (Sackett et al., 2000) Defensie 54

55 EVIDENCE-BASED PHYSIOTHERAPY Defensie 55

56 WETENSCHAPPELIJKE INFORMATIE: BRONNEN gevalsbeschrijving wetenschappelijke variant n=1 -design ongecontroleerde studie gecontroleerde studie gerandomiseerde studie systematische literatuuroverzichten Defensie 56

57 EB-PT METHODISCH HANDELEN KLINISCH REDENEREN WETENSCHAPPELIJK BEWIJS RICHTLIJNEN FYSIOTHERAPEUT EXTERNAL EVIDENCE BESLISSING PATIËNT Defensie 57

58 WAT KUNT U VERWACHTEN? Terugblik Visie op fysiotherapie anno 2002 Benodigde begrippenkaders Prognostisch gezondheidsprofiel Van impliciet naar expliciet handelen Evidence-based physiotherapy Professionele autonomie Defensie 58

59 PROFESSIONELE AUTONOMIE Professioneel gedrag Transparante en afgestemde zorg gekenmerkt door: Kritische opstelling t.a.v. eigen handelen Extern beoordeelde zorg in kwaliteit en omvang Defensie 59

60 PROFESSIONELE AUTONOMIE Richtlijnen Dekking indicaties FT: variërend van 40 tot 60% Onvoldoende bekendheid met budgettaire gevolgen; diverse experimenten Flexibilisering van FT Vrije toegangkelijkheid Functiedifferentiatie binnen de FT Defensie 60

61 DAMES en HEREN Tot slot. Defensie 61

62 VERSCHIL tussen FYSIOTHERAPIE CIVIEL en FYSIOTHERAPIE DEFENSIE?????? Defensie 62

63 DANK VOOR UW AANDACHT Defensie 63