Scrum CD M. Ve rande ringe n. Product de ve lopm e nt ofproduct m anufacturing?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Scrum CD M. Ve rande ringe n. Product de ve lopm e nt ofproduct m anufacturing?"

Transcriptie

1 Scrum CD M Nu op ve e lple k k e n de O racle D e ve lope r e n D e signe r ontw ik k e lstraat aange vuld w ordt m e t, e n ste e ds vak e r z e lfs ve rvange n w ordt door JD e ve lope r, k om t vaak de vraag naar bove n w e lk e proje ct m anage m e nt aanpak daar h e t be st bij past. Ve e lbe drijve n die traditione e l m e t O racle D e ve lope r e n D e signe r ontw ik k e le n, m ak e n ge bruik van CD M, e n dan vooralcd M Classic. CD M staat voor O racle s Custom e r D e ve lopm e nt Me th od. D e z e be staat in 2 sm ak e n, Classic e n Fast Track. D e Classic m e th ode is in fe ite e e n w ate rval m e th ode, te rw ijl CD M Fast Track e e n ite ratie ve m e th ode is, ge base e rd op D SD M. CD M Fast Track w ordt in Ne de rland vrij w e inig inge z e t, de m e e ste be drijve n ge bruik e n CD M Classic. Is e r e e n re de n om voor e e n ande re proje ct aanpak te k ie z e n als u m e t JD e ve lope r aan de slag gaat? Ve rande ringe n Sw itch e n van O racle Clie nt Se rve r naar JD e ve lope r be te k e nt nie t a le e n O bje ct Ge orië nte e rd w e rk e n, m aar in ve e lge va le n vooralook h e t re alise re n van e xte rn be sch ik bare applicatie s. K lante n e n le ve rancie rs w e rk e n dire ct m e t úw softw are. D e k w alite it van de z e softw are h e e ft dus dire ct im pact op uw concurre ntie positie. H ie rdoor w ordt sne lre age re n op m ark tve rande ringe n e n concurre ntie ve e lbe langrijk e r. D it be te k e nt dat e e n ontw ik k e lm e th odie k nodig is w aarm e e sne linge spe e ld k an w orde n op ve rande re nde w e nse n van de m ark t e n van ge bruik e rs. A ange z ie n de m ark t continu ve rande rt z u le n de e ise n aan van uw applicatie ook continu ve rande re n. D e com ple xite it van nie uw e applicatie s is grote r dan van traditione le clie nt se rve r applicatie s. Java applicatie s be staan uit m e e r lage n, m e e r se rve rs, m e e r fram e w ork s, m e e r inte rface s e n m e e r program m e e rtale n z oals XML, H TML e n Javascript. D e volge nde stap, applicatie inte gratie, binne n uw be drijf m aar ook m e t e xte rne partije n, op basis van ope n standaarde n z oals w e b se rvice s, SO A e n BPEL, bre ngt ook e e n h oop e xtra com ple xite it m e t z ich m e e. Be h alve com ple xite it ook onz e k e rh e id: h oe z e tte n w e de z e te ch nologie z o goe d m oge lijk in, w at w i le n w e pre cie s be re ik e n, h oe be re ik e n w e onz e doe le n h e t be ste? D oor one rvare nh e id van de busine ss m e t de nie uw e m oge lijk h e de n z alh e t m oe ilijk e r z ijn pre cie s te spe cifice re n w at ge w e nst is. H e t ge bruik van nie uw e te ch nologie is e e n le e rproce s, z ow e lvoor de busine ss als voor de IT afde ling. D e be ste m anie r om te le re n is probe re n, m e t Proof-of-Conce pt traje cte n, prototype s m aar vooralook m e t life applicatie s w aarbijge le e rd k an w orde n van de e rvaringe n van ge bruik e rs. Product de ve lopm e nt ofproduct m anufacturing? Ee n ve e lge h oorde opm e rk ing ove r de IT is dat h e t e e n onvolw asse n industrie is om dat h e t proje cte n nie t, z oals in ande re industrie ë n, goe d voorspe lbaar k an afle ve re n. H ie rbij w ordt dan vaak de ve rge lijk ing ge trok k e n m e t h e t bouw e n van brugge n, ge bouw e n, auto s of vlie gtuige n. D e re alisatie van producte n be staat uit 2 fase n, product de ve lopm e nt e n product construction. O ntw e rp e n bouw dus. In de IT w ordt de z e tw e e de ling ook ge m aak t, w aarbij R e q uire m e nts A nalyse, Functione e lo ntw e rp e n Te ch nisch O ntw e rp tot product de ve lopm e nt be h ore n e n R e alisatie e n Im ple m e ntatie tot product construction. H e t code re n van e e n applicatie is dan dus ve rge lijk baar m e t de constructie van e e n brug of h e t in e lk aar z e tte n van e e n auto op de lope nde band, w aarvoor e e n ge de tai le e rde planning ge m aak t m oe t w orde n. Maar is dit eige nlijk w e le e n goe de ve rge lijk ing?tijde ns de ontw e rpfase van e e n auto of e e n vlie gtuig w ordt nie t a le e n e e n functione e le n te ch nisch ontw e rp ge m aak t. Er w orde n ook m e e rde re prototype n ge m aak t, z ow e l virtue e l, in CA D program m a s, als re ë e l, e ch t te stbare prototype n. H e t ontw e rp w ordt z o m e e rde re m ale n ge te st. D it le idt tot aanpassinge n in h e t ontw e rp e n tot ve rbe te rde prototype n. Voor brugge n e n ge bouw e n ge ldt fe ite lijk h e tz e lfde, m e t softw are w ordt h e t ontw e rp tot in de de tails ge sim ule e rd e n ge te st, w aarbij h e t ontw e rp in ve rsch i le nde ite ratie s ve rbe te rd w ordt. D it is e e n groot ve rsch ilm e t de IT. H ie r w orde n FO e n TO m e e stalnie t ge te st. Ee n groe p van se nior e ngine e rs e n arch ite cte n be oorde e lt h e t ontw e rp, h un m e ning e n e rvaring be paalt of aan de constructie fase be gonne n k an w orde n. Ech t ge te st is h e t ontw e rp nie t. En uitge w e rk t tot op de tailnive au is h e t dus z e k e r nie t. D it be te k e nt dat h e t ople ve re n van een de tailplanning voor de constructie ook nie t m oge lijk is. In e e n de rge lijk e planning z it e e n ve e lgrote re onz e k e rh e id dan in e e n planning ge base e rd op ge te ste prototype n. Uitgaande van h e t fe it dat e e n ontw e rpfase, ne t z oals in ande re industrie ë n, e e n ge te st ontw e rp m oe t ople ve re n be te k e nt dit voor de softw are industrie dat e e n product tijde ns de ontw e rpfase ook ge ïm ple m e nte e rd m oe t w orde n. D it m aak t h e t m oge lijk om h e t re sultaat te be oorde le n cq. te te ste n e n z o te le re n w at e r aange past m oe t w orde n in h e t ontw e rp om tot h e t juiste e indre sultaat te k om e n. H e t grote ve rsch iltusse n e e n ontw e rp fase e n e e n constructie fase is dat de ontw e rpfase e e n le e rproce s is, te rw ijlde constructie fase h e t z o nauw k e urig m oge lijk re plice re n van e e n e e rde r be dach t ontw e rp is. Tijde ns e e n ontw e rpproce s m oe t k e nnis ge ge ne re e rd w orde n ove r h oe h e t product e r pre cie s uit m oe t z ie n om te voldoe n aan de vraag. Ee n ande r k e nm e rk van e e n le e rproce s is dat je foute n m aak t. D it is nie t e rg, van foute n le e r je te n slotte h e t m e e st. Maar foute n k un je nie t voorspe le n, ande rs z ou je z e nam e lijk nie t m ak e n. Nie t a le s in e e n ontw e rp fase laat z ich dus planne n. Product de ve lopm e nt m oe t op e e n ande re m anie r ge pland w orde n dan product construction. Bij product construction k un je e xact a le stappe n, h ande linge n, tijdsduur e n afh ank e lijk h e de n be pale n, te rw ijldit bij product de ve lopm e nt lang nie t z o duide lijk is. Product de ve lopm e nt vraagt dus e e rde r om e e n e m pirisch e aanpak dan e e n planm atige aanpak. D it be te k e nt dat planne n re ge lm atig w orde n bijge w e rk t op basis van be h aald e re s ultate n. D it vraagt om e e n aanpak w aarbij Scrum - Andre jkoe le w ijn, Ronald D oe le n - IT-e ye - 1

2 re ge lm atig re sultate n opge le ve rd w orde n die ge te st k unne n w orde n, dat e r ge le ge nh e id is om van de z e re sultate n te le re n e n h e t ge le e rde toe te passe n binne n h e t proje ct. Ee n proje ct aanpak k ie z e n D e m e th odologie k e uz e is nie t h e t proble e m. H e t proble e m bij de m e e ste proje cte n is dat de k e uz e nie t corre ct of vo le dig ge h ante e rd w ordt. D it is e e n ve e lge h oorde opm e rk ing als je ove r e e n nie uw e m e th ode be gint. D it is ge de e lte lijk w aar, ve e lproje cte n lope n inde rdaad m is om dat e e n m e th ode nie t goe d ge bruik t w ordt. Maar ook om dat h e t proje ct e n de toe ge paste m e th ode nie t de z e lfde doe le n h e bbe n. D e doe le n van be k e nde m e th ode varië re n ste rk : R UP (risico s e lim ine re n), W ate rval (re q uire m e nts vo le dig k e nne n), Prince 2 (focus op inz ich t voortgang), CMMi (h oe w e l ge e n m e th ode an sich : h e rh aalbaarh e id e n ve rbe te ring) H e t k lopt dat e e n proje ct aanpak corre ct ge bruik t m oe t w orde n om h e t be oogde e ffe ct te be re ik e n. Ech te r, e e n goe d ge bruik te w ate rvalaanpak z alnie t h e tz e lfde e ffe ct h e bbe n als e e n goe d toe ge paste D SD M aanpak. Th e Ne w Ne w D e ve lopm e nt Gam e D e softw are industrie is nie t de e nige om ge ving w aar h e t be langrijk is om sne lin te spe le n op ve rande ringe n in de m ark t, e n w aar de com ple xite it z o h oog is dat nie t a le s z ich van te vore n tot in de de tails laat planne n. In de jare n tach tig is e r e e n onde rz oe k ge daan naar be drijve n die succe svol producte n ontw ik k e lde n e n e ffe ctie f inspe e lde n op sne lve rande rde concurre ntie om standigh e de n. D e re sultate n van dit onde rz oe k z ijn be sch re ve n in Th e Ne w Ne w D e ve lopm e nt Gam e. Volge ns dit artik e lm ak e n succe svo le be drijve n onde r ande re ge bruik van se lf organiz ing te am s, die in k orte cycli producte n ople ve rde n. D e z e m anie r van w e rk e n w e rd ve rge le k e n m e t de Scrum uit de rugby w e re ld. H ie r w e rk t e e n te am sam e n om in k orte pe riode n ste e ds e e n aantalstappe n vooruit te k om e n. D it in ste rk contrast m e t de traditione le m anie r van w e rk e n van ve e lande re be drijve n, w aar ge w e rk t w e rd alsof h e t e e n e stafe tte race w as. Ie de re e n de e d z ijn ding e n gaf h e t dan door aan de volge nde. D e z e m anie r van w e rk e n h e e ft e e n ne gatie f e ffe ct op de tim e to m ark e t, e n m aak t h e t dus m oe ilijk op sne l concurre re nde producte n te le ve re n. Scrum Scrum is e e n A gile softw are de ve lope m e nt proce s dat e e n antw oord probe e rt te ge ve n op bove nstaande uitdaginge n: h oe k un je product de ve lopm e nt z o goe d m oge lijk planne n; h oe z org je voor e e n m axim aalle e r e ffe ct;h oe z org je e rvoor dat je z o sne lm oge lijk k unt re age re n op continu ve rande re nde busine ss doe le n? Scrum is m idde n jare n 9 0 ontw ik k e ld door K e n Sch w abe r e n Je ff Suth e rland. Na afz onde rlijk e e n ve rge lijk bare m e th odie k te h e bbe n ontw ik k e ld, h e bbe n z e sam e n Scrum ge form alise e rd e n de aanpak ge pre se nte e rd tijde ns de O O PSLA in Sindsdie n is Scrum door duiz e nde n be drijve n voor e e n groot aantal proje cte n e n producte n toe ge past. H e t w ordt voor a le soorte n softw are de ve lopm e nt ge bruik t, van te le com tot h e alth care, door be drijve n als Google, Yah oo, Nok ia e n Ph ilips. Bij Scrum draait a le s om k orte ite ratie s, m e e stalvan e e n m aand. H e t is de be doe ling dat ie de re ite ratie (in Scrum te rm e n e e n Sprint) re sulte e rt in w e rk e nde softw are die ook éch t af is: nie t a le e n ge code e rd, m aar ook ge te st e n ge docum e nte e rd z odat h e t fe ite lijk dire ct in productie ge nom e n k an w orde n. W at tijde ns e e n Sprint w ordt ge re alise e rd, w ordt be paald door de Product O w ne r. D e z e pe rsoon z orgt e rvoor dat e r altijd e e n op priorite it ge sorte e rde lijst m e t re q uire m e nts is. R e q uire m e nts w orde n in Scrum Use r Storie s ge noe m d e n de priorite ite n lijst de Product Back log. D e product back log be paalt w at e r tijde ns e e n sprint ge re alise e rd w ordt. Z o staat de product ow ne r dus e ch t aan h e t stuur van e e n proje ct. Ie de re sprint k an de product ow ne r opnie uw be pale n w aar de priorite ite n ligge n, e n dus re age re n op ve rande ringe n in de m ark t. Ech t be langrijk e e ise n k unne n aan h e t e ind van e e n sprint alre sulte re n in w e rk e nde softw are, e e n k orte tim e to m ark e t dus. A an h e t be gin van e e n sprint be paalt h e t ontw ik k e lte am w e lk e use r storie s z e k unne n re alise re n. H e t h e le te am is ve rantw oorde lijk voor h e t sch atte n van de activite ite n. D it sch atte n w ordt dus ge daan door de m e nse n die de activite ite n ook gaan uitvoe re n: R o le n, Me e tings, D ocum e nte n z ij die de m e e ste k e nnis h e bbe n van w at e r ge daan m oe t w orde n. Scrum k e nt 3 ro le n: - Product O w ne r - Te am lid - Scrum Maste r Scrum k e nt 4 bije e nk om ste n: Tijde ns e e n - Sprint Planning sprint staan a le - Sprint R e vie w tak e n duide lijk - Sprint R e trospe ctive z ich tbaar op e e n - D aily Scrum Me e ting Task board, e n be pale n de Scrum k e nt 4 docum e nte n: te am le de n onde rling z e lf - Product Back log - Sprint Back log w e lk e tak e n op - Task board e e n be paald - Burndow n Ch art. m om e nt uitge voe rd m oe te n w orde n, en w ie dit doe t. D e product ow ne r m ag tijde ns e e n sprint ge e n priorite ite n w ijz ige n of re q uire m e nts toe voe ge n. W ijz iginge n m oe te n w ach te n op de volge nde Sprint Planning. D it garande e rt de stabilite it die nodig is om te z ie n of sch attinge n ook k loppe n e n w aarge m aak t w orde n. H ie rdoor is h e t m oge lijk om de productivite it van e e n te am te be pale n tijde ns e e n sprint e n dit te ge bruik e n als le e re ffe ct voor de volge nde sprint planning. Ee n sprint h e e ft altijd de z e lfde doorlooptijd. Tak e n e n use r storie s die nie t af z ijn w orde n te rugge plaatst op de product back log e n w orde n -afh ank e lijk van h un priorite it- e ve ntue e l in de volge nde sprint ge ïm ple m e nte e rd. D at e e n sprint productie -k lare softw are ople ve rt, be te k e nt nie t dat e r na ie de re sprint e e n re le ase is. D e Scrum - Andre jkoe le w ijn, Ronald D oe le n - IT-e ye - 2

3 product ow ne r be paalt w anne e r e r ge re le ase d w ordt. D it k an na ie de re sprint z ijn, m aar ook na e e n aantal sprints om dat dan pas e e n com ple te se t van functionalite it af is. Toch is h e t be langrijk om e rvoor te z orge n dat ie de re sprint w e rk e nde softw are ople ve rt. Proble m e n k unne n z o nie t naar ach te r ge sch ove n w orde n, e n de productivite it die ge m e te n w ordt pe r sprint is ook re alistisch. h oogste e n laagste k aart be spre k e n m e t e lk aar h oe z ij tot h un sch atting ge k om e n z ijn. Ve rvolge ns sch at ie de re e n w e e r de com ple xite it van de use r story, ne t z olang totdat e r conse nsus is. H e t re sultaat van planning pok e r is dat in k orte tijd duide lijk w ordt w at e r a le m aal bij k om t k ijk e n om e e n use r story te im ple m e nte re n, e n dat h e t h e le te am ook ach te r de sch atting staat. Scrum is e e nvoudig van opz e t, in te ge nste ling tot ve e l ande re proje ct m anage m e nt m e th odie k e n k e nt h e t sle ch ts e e n k le in aantal ro le n, m e e tings e n docum e nte n. Z ie k ade r. Ro le n Z oals ale e rde r aange ge ve n stuurt de product ow ne r fe ite lijk h e t proje ct. H ij ve rtaalt busine ss doe le n naar use r storie s, e n z orgt dat e r altijd e e n up-to-date prod uct back log is. H e t Te am is e e n cross-functionalontw ik k e lte am dat z org draagt voor planning, ontw e rp, im ple m e ntatie, te ste n e n docum e ntatie. Ee n Scrum te am be staat bij voork e ur uit 5 tot 9 m e nse n, die ge z am e nlijk a le tak e n k unne n uitvoe re n die nodig z ijn om functionalite it op te le ve re n die ook e ch t af is. Voor de e fficië ntie van h e t proje ct is h e t z involindie n te am le de n m e e rde re ro le n k unne n ve rvu le n. D us nie t a le e n arch ite ct, program m e ur, of te ste r, m aar z ow e l arch ite ct als program m e ur, als te ste r. Natuurlijk is h e t z o dat ie m and m e e r arch ite ct dan te ste r z alz ijn, m aar h e t is goe d als ie de re e n k an bijspringe n als e rge ns e xtra m e nse n nodig z ijn. Tak e n w orde n nie t uitge de e ld aan te am le de n, m aar w orde n door de te am le de n z e lf opge pak t. Goe de com m unicatie is e sse ntie e lvoor h e t succe s van e e n proje ct. O m de z e re de n z it e e n Scrum te am bij voork e ur op 1 k am e r e n z ijn a le status docum e nte n (Task board, Burndow n Ch art e n Sprint Back log) voor ie de re e n duide lijk z ich tbaar. D e Scrum Maste r z orgt e rvoor dat h e t Scrum proce s e ffe ctie f ve rloopt. D it doe t h ijdoor coach e n van product ow ne r e n te am. Me e tings Ie de re Sprint be gint m e t e e n Sprint Planning se ssie. D e z e be staat uit 2 de le n, e e n back log se le ctie e n de w ork load planning. Tijde ns de e l1 lich t de product ow ne r de be langrijk ste use r storie s toe. Ve rvolge ns be paalt h e t te am de com ple xite it van de z e use r storie s. D e com ple xite it w ordt uitge druk t in Story Points. O p basis van de z e story points e n de Ve locity van de vorige sprints be paalt h e t te am w e lk e use r storie s e r tijde ns de sprint ge re alise e rd k unne n w orde n. H e t ontw ik k e lte am be paalt de story points m e t be h ulp van Planning Pok e r. Tijde ns planning pok e r h e e ft ie de r te am lid e e n aantalk aarte n m e t m oge lijk e story points. O m te be ginne n k ie st h e t te am e e n use r story w aarvan ie de re e n h e t eens is dat de z e eenvoudig te re alise re n is. D e z e use r story k rijgt e e n w aarde van 1 story point. Ve rvolge ns w ordt de com ple xite it van de ove rige use r storie s be paald, in ve rh ouding tot de e e rste use r story. Ie de r te am lid sch at voor z ich z e lf de com ple xite it van e e n use r story. Ie de re e n laat te ge lijk e rtijd z ijn sch atting z ie n in de vorm van e e n k aart. D e pe rsone n m e t de Tijde ns h e t tw e e de de e lvan de sprint planning ve rtaalt h e t te am de use r storie s in tak e n. Pe r taak w ordt inge sch at h oe ve e luur h ie rvoor nodig is. A le tak e n k om e n ve rvolge ns op de Sprint Back log. Tijde ns de z e bije e nk om st k an ook e e n ontw e rp op h oofdlijne n ge m aak t w orde n. Tijde ns de sprint h oudt h e t te am ie de re dag e e n D aily Scrum Me e ting (z ie foto). Tijde ns de z e m e e ting van 15 m inute n bre nge n te am le de n e lk aar op de h oogte van voortgang e n e ve ntue le proble m e n. D oor dit ie de re dag te doe n z org je e rvoor dat ie de re e n ge focusse d is op h e t be h ale n van de doe le n van de sprint, e n dat proble m e n sne lge signale e rd w orde n, e n dus aange pak t k unne n w orde n. Ee n sprint w ordt afge slote n m e t e e n Sprint R e vie w e n e e n Sprint R e trospe ctive. Tijde ns de sprint re vie w ge e ft h e t te am e e n de m o van de opge le ve rde softw are. H ie rbij m ag h e t te am a le e n de softw are tone n indie n h e t ook e ch t af. O ok w ordt de ve locity van h e t te am be paalt. D e ve locity is de som van de story points van a le ge re alise e rde use r storie s. H e t be paalt dus in fe ite de productivite it van h e t te am. Ve rvolge ns w ordt de Sprint tijde ns de sprint re trospe ctive ge ë value e rd, e n w ordt afge sprok e n w e lk e punte n tijde ns de volge nde sprint ve rbe te rd w orde n. D ocum e nte n A le Scrum arte facts h e bbe n tot doe ldat voor ie de re e n duide lijk is w at e r ge daan m oe t w orde n. A ls e e n te am z ich z e lf w ilm anage n, k an dat a le e n als voor ie de re e n duide lijk is w at e r m oe t ge be ure n e n w at de status is. D it w ordt be re ik t m e t de Product back log, de Sprint back log, h e t Task board e n de Burndow n Ch art. D e product back log is e e n op busine ss value ge sorte e rde lijst van a le product w e nse n. D SD M doe t Scrum - Andre jkoe le w ijn, Ronald D oe le n - IT-e ye - 3

4 m in of m e e r h e tz e lfde m e t de z oge naam de MoSCow cate gorise ring, m aar h e t proble e m van de z e aanpak is dat e e n product ow ne r sne lge ne igd is om a le s als Must h ave te be ste m pe le n. H ie rdoor is h e t nog ste e ds nie t e ch t duide lijk w at in w e lk e volgorde opge le ve rd m oe t w orde n. D oordat Scrum van de product ow ne r ve rlangt dat h ij de e xacte volgorde van storie s in de back log aange e ft, is e r m e e r duide lijk h e id. A le tak e n van e e n sprint w orde n in de sprint back log bijge h oude n, inclusie f h e t aantaluur dat nog nodig is om de tak e n te voltooie n. D it w ordt door h e t te am z e lf bijge h oude n e n ge be urt vaak m e t e e n spre adsh e e t. D e z e spre adsh e e t be vat pe r taak voor ie de re dag e e n sch atting h oe ve e luur e r nog nodig is om de taak te voltooie n. Indie n e e n taak lastige r is dan vooraf inge sch at k an h e t z ijn dat h e t aantalure n oploopt. O ok k om t h e t voor dat e r nie uw e tak e n ontde k t w orde n tijde ns e e n sprint, de z e w orde n dan aan de sprint back log toe ge voe gd. In de proje ct k am e r van h e t Scrum te am w ordt voor ie de re e n duide lijk z ich tbaar op e e n task board de status van a le tak e n ge toond (z ie foto). Ee n task board be staat m e e staluit e e n m atrix m e t rije n voor de use r storie s e n k olom m e n voor de status van tak e n. Pe r taak w ordt m e t e e n ge e ltje aange ge ve n bij w e lk e use r story de taak h oort e n w at de status van de taak is: ge pland; w ordt ge ïm ple m e nte e rd; w ordt ge te st; k laar. O p h e t ge e ltje staat e e n k orte be sch rijving van de taak e n m e e stalook h e t aantalge sch atte ure n dat nodig is voor de taak. D e daily scrum w ordt m e e stalbij h e t task board ge h oude n, z odat sne lz ich tbaar is of ie m and lange r dan ge pland be z ig is m e t e e n be paalde taak e n of ie de re e n w e lm e t ge plande tak e n be z ig is. Voorde le n Ee n be langrijk voorde e lvan de Scrum aanpak is dat planne n e e n continu te rugk e re nde activite it is. Scrum probe e rt nie t op e e n onre alistisch e m anie r aan h e t be gin van h e t proje ct de toe k om st te voorspe le n, m aar continu op basis van e rvaring de sch attinge n te ve rbe te re n. Ie de re sprint w ordt de productivite it van h e t te am be paald e n w ordt de z e k e nnis ge bruik t om de volge nde sprint nauw k e urige r te k unne n sch atte n. H e t sch atte n van tak e n w ordt door h e t te am z e lf uitge voe rd, e n ie de re e n binne n h e t te am doe t daaraan m e e. O ok dit h e e ft tw e e grote voorde le n. Te n e e rste is de sch atting ge base e rd op de k e nnis e n visie van a le proje ctle de n e n daardoor re alistisch e r. Te n tw e e de com m itte e rt ie de re e n z ich aan de sch atting, doordat ie de re e n m oe t inste m m e n m e t e e n sch atting tijde ns planning pok e r. Ee n ande r be langrijk voorde e lvan Scrum is dat h e t altijd in die nst staat van de Busine ss. Ee n scrum te am is altijd be z ig om de op dat m om e nt be langrijk ste busine ss doe le n te re alise re n, e n de Busine ss k an (indie n nodig) ook sne lbijsture n. D it m aak t dat IT e e n be langrijk m idde lw ordt om de concurre ntie positie van e e n be drijf te ve rbe te re n. Ve e lontw ik k e lte am s die op Scrum ove rstappe n m e lde n dat h un productivite it m e t e e n factor 2 tot 4 om h oog gaat. Ee n van de re de ne n h ie rvoor is dat de te am le de n ge focusse d z ijn op h e t re alise re n van busine ss doe le n, in plaats van h e t uitvoe re n van tak e n. H e t is dus e e nvoudige r om te be pale n of je ie ts doe t om dat h e t voorge sch re ve n is, of om dat h e t e ch t w aarde voor de k lant ge ne re e rt. O m dat e e n Scrum proje ct re ge lm atig w e rk e nde softw are m oe t ople ve re n, e n de product ow ne r be paalt w e lk e functionalite it opge le ve rd m oe t w orde n, is h e t nie t m oge lijk m oe ilijk e proble m e n naar ach te r door te sch uive n. O p lang lope nde proje cte n w ildit nog w e l e e ns ge be ure n. D e be k e nde dat k om t late r w e l ge dach te Ee n Scrum proje ct bie dt ve e l m inde r m oge lijk h e id voor h e t ontstaan van ve rrassinge n. D e burndow n ch art laat te nslotte z ie n of de ge plande doe le n ge h aald gaan w orde n. h e t is een grafie k die voor ie de re dag van e e n sprint laat z ie n h oe ve e luur w e rk e r nog ge pland is. D oor de lijn te e xtrapole re n is vrij sne l in te sch atte n of de planning ge h aald gaat w orde n. D e burndow n ch art w ordt vaak aan de m uur ge h ange n naast h e t task board. Ie de re e n die e e n Scrum proje ct k am e r binne n loopt is dus binne n één m inuut op de h oogte van de status van e e n Scrum proje ct. A le tak e n m e t status z ijn z ich tbaar op h e t task board e n de burndow n ch art laat z ie n of a le tak e n van e e n sprint op tijd af z ijn. Te nslotte h e e ft de Scrum aanpak nog e e n aantal financië le voorde le n. Scrum z orgt e rvoor dat je z o sne l m oge lijk m e t de be langrijk ste functionalite it in productie k unt. D e inve ste ring w ordt e e rde r te rugve rdie nd, e n de financië le im pact van e ve ntue le ve rtraginge n is k le ine r. Ee n ve rtraging be te k e nt dat e e n of m e e r use r storie s w orde n doorge sch ove n naar e e n volge nde sprint, m aar de ove rige onde rde le n k unne n vaak w e lin productie. Fixe d price e n date proje cte n A ls be langrijk ste nade e lvan Scrum w ordt ge noe m d dat h e t ge e n z e k e rh e id bie dt ove r tijd, k oste n e n functionalite it. D e z e z e k e rh e id z ou a le e n m oge lijk z ijn als a le s vooraf tot in de tailw ordt ge pland. Maar in fe ite ve rsch ilt Scrum h ie rin nie t ve e l van ande re m e th odie k e n. Je k unt van te vore n a le use r storie s be pale n, e n ve rvolge ns de com ple xite it van de z e use r storie s. A ls je dit w e e t k un je e e n uitspraak doe n ove r tijd van ople ve ring, k oste n e n functionalite it. Tot z ove r Scrum - Andre jkoe le w ijn, Ronald D oe le n - IT-e ye - 4

5 ge e n ve rsch ilde m e e ste ande re m e th odie k e n. Scrum ste lt e ch te r dat h e t bouw e n van softw are z o com ple x is, e n dat busine ss e ise n z o dynam isch z ijn, dat je de toe k om st nie t tot in de tailk unt voorspe le n. Ergo: dat h e t nodig is om continu je planne n bij te sture n op basis van be h aalde re sultate n. D it om te z orge n dat je je z e lf nie t voor de ge k h oudt m e t e e n onre alistisch e toe k om stvoorspe ling. Scrum onde rk e nt ook dat de adline s e n financië n be langrijk z ijn, e n h ante e rt daarom e e n op priorite it ge sorte e rde re q uire m e nts lijst. D oor fle xibe l te z ijn in je re q uire m e nts, e n te w e te n w e lk e re q uire m e nts h e t m inst be langrijk z ijn, k un je z e k e rh e id bie de n in tijd e n k oste n. Cow boy toe s tande n? Ee n ge bre k aan discipline e n re spe ct voor standaarde n is e e n ande r nade e l dat som m ige n aan A gile m e th odie k e n toe k e nne n. Z onde r ge de ge n ontw e rp vooraf, z oude n ontw ik k e laars m aar w at in h e t w ilde w e g program m e re n, en ie de re k e e r voor de m e e st h ippe tools e n fram e w ork s k ie z e n. H ie rdoor z ou de opge le ve rde softw are nie t voldoe n aan be drijfsstandaarde n e n k ostbaar in onde rh oud w orde n. H e t fe it dat je voor de im ple m e ntatie ge e n com ple e t ontw e rp m aak t be te k e nt e ch te r nie t dat je nie t aan arch ite ctuur e n fram e w ork standaarde n h oe ft te voldoe n. Ie de r scrum te am m oe t op de h oogte z ijn van standaarde n. Bij grote proje cte n w ordt aange rade n de e e rste sprints te be ginne n m e t 1 te am, e n nadat de e e rste opz e t van de applicatie is uitge w e rk t, de te am le de n van de h e t e e rste te am te ve rde le n ove r e xtra te am s. D e z e m e nse n k unne n e r dan voor z orge n dat de e xtra te am s de standaarde n e n arch ite ctuur z oals ge k oz e n in de e e rste sprints goe d toe passe n. Z oals ale e rde r be sprok e n, w orde n CMM e n CMMi vaak ge bruik t om de volw asse nh e id van e e n IT organisatie te m e te n. K e n Sch w abe r h e e ft onde rz och t in h oe ve rre Scrum past binne n CMM. Z ijn conclusie w as dat h e t goe d toe passe n van Scrum e rvoor z orgt dat je voldoe t aan de m e e ste e ise n van CMM le ve l2 e n 3. A nde re prak tijk re sultate n tone n aan dat h e t be re ik e n van CMMi le ve l 5 significant goe dk ope r e n sne le r gaat door ge bruik te m ak e n van Scrum. Conclus ie D e sim pe lste oplossinge n z ijn voor m ij m e e stal de be ste oplossinge n, e n dat is één van de ch arm e s van Scrum. Scrum is volge ns m ij de m e e st uitge k le de proje ct m anage m e nt m e th odie k die ne t voldoe nde bie dt om te k unne n w e rk e n: Ee n pragm atisch e aanpak voor re q uire m e nts m anage m e nt, e e n pragm atisch e aanpak voor sch atte n e n planne n, e e n re alistisch e k ijk op de toe k om stvasth e id van planninge n, e e n re alistisch e k ijk op toe k om stvasth e id van busine ss re q uire m e nts, e n de re alisatie dat IT in die nst staat van be drijfsdoe le n. Scrum : w h e re Busine ss drive s IT. Me e r info A gile Softw are D e ve lopm e nt w ith SCR UM, K e n Sch w abe r, Mik e Be e dle A gile Proje ct Manage m e nt w ith Scrum, K e n Sch w abe r A gile Estim ating and Planning, Mik e Coh n Use r Storie s A pplie d: For A gile Softw are D e ve lopm e nt, Mik e Coh n Th e Ne w Ne w Product D e ve lopm e nt Gam e, H irotak a Tak e uch i, Ik ujiro Nonak a A nd re jk oe le w ijn, Managing Cons ultant, IT-e ye Scru m in de prak tijk A ls proje ctle ide r be n ik binne n IT-e ye ve rantw oorde lijk voor de re alisatie van Se rvice O rie nte d A rch ite cture proje cte n. Eind 2006 w are n e r binne n IT-e ye inte re ssante discussie s ove r ontw ik k e lm e th odie k e n. Scrum w as één van de m e th ode s die te r sprak e k w am e n. D e w e e k voor de training w e rk te ik m e t m ijn toe nm alige proje ctte am h ard om e e n be langrijk e de adline te h ale n. O p z ondagavond om 23:30 (na e e n dag ove rw e rk ) nam ik h e t program m a van de Scrum training door, die m aandag van start ging. Mijn inte re sse w e rd nog grote r: ove rw e rk e n be staat nam e lijk nie t in e e n Scrum proje ct. D e training h e e ft m ij e norm ge ïnspire e rd. Z e lde n h e b ik tw e e dage n z o productie f sam e nge w e rk t m e t m e de cursiste n. Voor A ndre j e n m ij aanle iding om ook de co le ga s van IT-e ye e nth ousiast te m ak e n voor Scrum. Na e e n th e m a avond bij IT-e ye ove r Scrum be n ik de m e th odie k gaan toe passe n in e e n lope nd proje ct. Sam e n m e t h e t proje ctte am h e b ik a le nog uit te voe re n tak e n ge ïnve ntarise e rd, ge sch at e n in e e n sprint back log opge nom e n. D age lijk s be spre k e n w e de voortgang in e e n daily scrum e n w e rk e n w e de sprint back log bij. O ok m e de w e rk e rs van de opdrach tge ve r w orde n actie f bijde daily scrum be trok k e n. A fge lope n m aart startte de inrich tingsfase van een pilot proje ct w aarin w e de m e e rw aarde van e e n SO A m oe ste n aantone n. H e t doe lvan h e t proje ct w as om in één sprint e e n proce s van e e n k lant m e t BPEL, ESB e n SO A te re alise re n. D it proje ct spe e lde z ich af op e e n IT afde ling die ontstaan w as uit e e n fusie van tw e e ICT afde linge n. Be ide ge bruik te n ande re tools e n ande re m e th ode n e n te ch nie k e n. Er w are n fe ite lijk tw e e groe pe n m e t ve e l ge voe ligh e de n. Vanaf de e e rste dag organise re n w e om 10:00 uur e e n daily scrum. H e t te am e n m e de w e rk e rs van de k lant e rvare n h e t als bijz onde r pre ttig om dage lijk s bijge praat te w orde n e n de tak e n te ve rde le n. In h e t be gin m oe st ik m e de w e rk e rs van de k lant uit h un k am e rs h ale n om z e te be tre k k e n in de daily scrum. Na ve rloop van tijd k w am e n z e z e lf de proje ctk am e r binne n w ande le n om ons e rop te atte nde re n dat h e t 10:00 uur w as. In aprilz ijn w e m e t de re alisatie fase ge start. H ie rin h e bbe n w e z ove e l m oge lijk e le m e nte n van Scrum ge bruik t. Tijde ns de Sprint Planning h e bbe n w e op basis Scrum - Andre jkoe le w ijn, Ronald D oe le n - IT-e ye - 5

6 van use r storie s de ge w e nste functionalite it doorge nom e n e n ge sch at door m idde l van planning pok e r. Ve rvolge ns z ijn de use r storie s in tak e n van m axim aal16 uur opge de e ld e n is de sprint ge start. D e e e rste paar dage n ve rlie pe n m oe iz aam. Ste e ds m e e r tak e n k w am e n bove n tafe l. D e burndow n ch art ging om h oog in plaats van om laag. Maar in de loop van de sprint ging h e t ste e ds be te r. Er ontstond e e n ritm e in de groe p e n alsne lw ist ie de re e n w at e r van h e m of h aar w e rd ve rw ach t. Uite inde lijk h e e ft h e t te am m e e r functionalite it ge re alise e rd dan ik in vorige SO A proje cte n in e e n ve rge lijk bare doorlooptijd h e b k unne n re alise re n. In de sprint re vie w w e rd w aarde vo le fe e dback ge ge ve n e n de z e nie uw e m anie r van w e rk e n h e e ft ook voor ve e l ple z ie r ge z orgd. Bijk om e nd e ffe ct van Scrum is dat de onde rlinge sam e nw e rk ing én com m unicatie aantoonbaar is ve rbe te rd. Uit de spint re vie w ble e k daarnaast dat e e n aantalscrum e le m e nte n nog nie t h e le m aaluit de ve rf z ijn ge k om e n. D e groe p h e e ft de z e z e lf als ve rbe te rpunte n voor de volge nde sprint be noe m d. Bij de de m o ble e k dat w e vo le dig h adde n voldaan aan de ve rw ach tinge n van de k lant. W e h e bbe n uite inde lijk e e n GO ge k re ge n om de be staande arch ite ctuur op basis van e e n SO A arch ite ctuur te gaan ve rvange n. R onald D oe le n Ce rtifie d Scrum Maste r Scrum - Andre jkoe le w ijn, Ronald D oe le n - IT-e ye - 6

Ge e ffi e ts e n de ruim te!

Ge e ffi e ts e n de ruim te! Ge e ffi e ts e n de ruim te! Rapportage van e e n onde rzoe k naar h e t te k ort aan fi e ts e nre k k e n rond s tation H aarle m D oor RO O D, jong in de SP Afde ling H aarle m Inle iding H e t is

Nadere informatie

LINSPIRE & M ICROSOFT

LINSPIRE & M ICROSOFT Uitgave #2 juni 2007 fu circ e H E T O NAFH ANK E LIJK E M AG AZ INE VO O R D E U BU NTU - G E M E E NS CH AP LINSPIRE & M ICROSOFT LINSPIRE TEK ENT VOOR PATENTBESCH ERM ING RECENSIES:? T G L O V E I W

Nadere informatie

H O E D U U R I S L I M B U R G?

H O E D U U R I S L I M B U R G? H O E D U U R I S L I M B U R G? N AD E R E I N F O R M A T I E S T A T E N C O M M I S S I E S OV E R O N D E R AN D E R E A F V A L S T O F F E N H E F F I N G E N I N L I M B U R G 1 6 a u g u s t u

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 77 Zuidplein - ss Rotterdam Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 77 Zuidplein - ss Rotterdam Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 77 Zuidplein - ss Rotterdam Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 77 Zuidplein - ss Rotterdam 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p

Nadere informatie

L i mb u r g s e L a n d m a r k s

L i mb u r g s e L a n d m a r k s L i mb u r g s e L a n d m a r k s P r o g r a m m a I n v e s t e r e n i n S t ed e n e n D o r p e n, l i j n 2 ; D e L i m b u r g s e I d e n t i t e i t v e r s i e 1. 0 D o c u m e n t h i s t o

Nadere informatie

Avonturen van Boemba de Huispoes. Tekst: Kelkje Koolmijn 2007 Foto s: Kelkje Koolmijn & Theo Tandoori 2007 Vormgeving: Irrik Xinsky

Avonturen van Boemba de Huispoes. Tekst: Kelkje Koolmijn 2007 Foto s: Kelkje Koolmijn & Theo Tandoori 2007 Vormgeving: Irrik Xinsky Avonturen van Boemba de Huispoes 8 Boe m b a ontvangte e n fil m pl oe g Tekst: Kelkje Koolmijn 2007 Foto s: Kelkje Koolmijn & Theo Tandoori 2007 Vormgeving: Irrik Xinsky w w w.boe m ba.org D itw e rk

Nadere informatie

Resultaten enquête CSPE 2019 (KB) voor publicatie

Resultaten enquête CSPE 2019 (KB) voor publicatie Resultaten enquête CSPE 9 (KB) voor publicatie Leerweg: Profielvak: PIE Versie: Kaderberoepsgerichte leerweg (KB) Blauw Algemene gegevens - Resultaten CSPE 9 p. Algemene gegevens Totaal aantal deelnemende

Nadere informatie

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W +

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + D o e l m a t i g h e i d s t o e t s v o o r g e b i e d e n w a a r v o o r g e e n b o d e m b e h e e r p l a n i s v a s t g e s

Nadere informatie

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R 8 8 0 0 R O E S E L AR E a d re s o p a a n vra a g P R I J S O P AAN VR AAG re f. P 0 2 3 8 AL G E M E E N R e fe re n ti

Nadere informatie

Vo o r e e n g lo baal indruk v an mijn aanbo d: Kijk o p e e rs te indruk bo v e naan mijn s ite. De datum achter het item geeft de actualiteit aan

Vo o r e e n g lo baal indruk v an mijn aanbo d: Kijk o p e e rs te indruk bo v e naan mijn s ite. De datum achter het item geeft de actualiteit aan Affiches Bureau Total Des ign 1963) Beste belangstellende, Voorgesteld: Dirk de Wit Mijn verzameldrang uit het recente verleden heeft geleid tot een collectie design documentatie, waarvan ik deels afscheid

Nadere informatie

MKB-vriendelijk aanbesteden 14 November 2014

MKB-vriendelijk aanbesteden 14 November 2014 MKB-vriendelijk aanbesteden 14 November 2014 H.C.A. Zwitserloot Beng, inkoopmanager Bizob Opgericht door de deelnemende gemeenten 2003; Bizob is van en voor de 18 gemeenten, daarnaast werken wij voor organisaties

Nadere informatie

Studiedag Remediaal. 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl)

Studiedag Remediaal. 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl) Studiedag Remediaal 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl) 1 Dyscalculie - een nieuw verschijnsel? Rekenexperimentje (TTR en ABC-toets) Ernstige reken/wiskundeproblemen en dyscalculie: zomaar twee

Nadere informatie

Uitleg Toerklas s e 1e traject 42e Nacht van Venlo 2009. Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng

Uitleg Toerklas s e 1e traject 42e Nacht van Venlo 2009. Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng Pagina 1 van 14 Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng 3 Z Al s u z ag dat de punt ac ht e r "SUCCES" e e n kl e i ne o was had u uw e e r s t e goe de c ont r ol e t e pakke n. Ooooooooo z i t dat z o!!!!!!

Nadere informatie

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M +

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M + T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M + A a n l e i d i n g I n d e St a t e nc o m m i s si e v o or R ui m t e e n G r o e n ( n u g e n o em d d e St at e n c

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 79 Poortugaal via Delta Psychiatrisch Centrum Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 79 Poortugaal via Delta Psychiatrisch Centrum Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 79 Poortugaal via Delta Psychiatrisch Centrum Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 79 Poortugaal via Delta Psychiatrisch Centrum 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 170 Rodenrijs - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 170 Rodenrijs - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 170 Rodenrijs - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 170 Rodenrijs - Zoetermeer 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Metro E Den Haag Centraal - Slinge Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Metro E Den Haag Centraal - Slinge Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Metro E Den Haag Centraal - Slinge Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Metro E Den Haag Centraal - Slinge 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi

Nadere informatie

m Page 1 of 12 Alle persberichten over Jouw 5-S terren R a d io F orest. Bron - F M R a d i o/ R a d i ov i s i e 0 4 d e c e m b e r 2 0 0 4 F orest: V a n D ex ters en U ltiem e K erstpla ten V a na

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 30 Alexander - Schollevaar Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 30 Alexander - Schollevaar Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 30 Alexander - Schollevaar Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 30 Alexander - Schollevaar 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 146 Zuidplein - Ridderkerk Geldig vanaf 9 februari

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 146 Zuidplein - Ridderkerk Geldig vanaf 9 februari Goed om te weten Dienstregeling Bus 146 Zuidplein - Ridderkerk Geldig vanaf 9 februari 2017 www.ret.nl Bus 146 Zuidplein - Ridderkerk 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Venray F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k V e n

Nadere informatie

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e 4 o k t o b e r 2 0 0 6 P r o j e c t n r. 2 9 5 7. 7 2 B o

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 47 Station Blaak via Noordereiland Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 47 Station Blaak via Noordereiland Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 47 Station Blaak via Noordereiland Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 47 Station Blaak via Noordereiland 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Stein F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, juni 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k S t e i

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 54 Station Schiedam Centrum via De Gorzen Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 54 Station Schiedam Centrum via De Gorzen Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 54 Station Schiedam Centrum via De Gorzen Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 54 Station Schiedam Centrum via De Gorzen 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto

Nadere informatie

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent MINISTERIE VAN LANDBOUW Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent RIJKSSTATION VOOR ZEEVISSERIJ Oostende Directeur : P. HOVART OZONATED WASHING WATER : NO

Nadere informatie

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN AT ELIERRUIMT E KANT O O R 8 8 0 0 R O E S E L AR E a d re s o p a a n vra a g P R I J S O P AAN VR AAG re f. P 0 2 3 8 AL G E M E E N R e fe re n ti e P

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 83 Kralingse Zoom - Keizerswaard Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 83 Kralingse Zoom - Keizerswaard Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 83 Kralingse Zoom - Keizerswaard Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 83 Kralingse Zoom - Keizerswaard 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Tram 20 Lombardijen - Rotterdam Centraal Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Tram 20 Lombardijen - Rotterdam Centraal Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Tram 20 Lombardijen - Rotterdam Centraal Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Tram 20 Lombardijen - Rotterdam Centraal 33 Bus 25 Tram A B C D Metro Ro lsto elto eg ankelijk

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 33 Rotterdam Centraal - Rotterdam The Hague Airport - Meijersplein. Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 33 Rotterdam Centraal - Rotterdam The Hague Airport - Meijersplein. Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 33 Rotterdam Centraal - Rotterdam The Hague Airport - Meijersplein Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 33 Rotterdam Centraal - Rotterdam The Hague Airport -

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 173 Rodenrijs - Bleiswijk - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 173 Rodenrijs - Bleiswijk - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 173 Rodenrijs - Bleiswijk - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 173 Rodenrijs - Bleiswijk - Zoetermeer 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto

Nadere informatie

Aanko o pv o o rwaarde n

Aanko o pv o o rwaarde n Beste belangstellende, Voorgesteld: Dirk de Wit Mijn verzameldrang uit het recente verleden heeft geleid tot een collectie design documentatie, waarvan ik deels afscheid neem. De prijzen zijn bepaald door

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 95 Capelsebrug via Rivium Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 95 Capelsebrug via Rivium Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 95 Capelsebrug via Rivium Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 95 Capelsebrug via Rivium 33 Bus 25 Tram D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio n

Nadere informatie

Media Plaza 4 november 2008. - Luuk Roovers - www.vicus.nl info@vicus.nl

Media Plaza 4 november 2008. - Luuk Roovers - www.vicus.nl info@vicus.nl Media Plaza 4 november 2008 - Luuk Roovers - www.vicus.nl info@vicus.nl Agenda Introductie Introductie in SQL-Ledger ERP Koppelingen Live? Vragen 03-11-08 Copyright 2007 Vicus ebusiness Solutions bv 2

Nadere informatie

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n I n é é n d a g k a n r e l i g i e u s e r f g o e d v a n m e e r d e r e g e n e r a t i e

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 37 Alexander - Capelsebrug Geldig vanaf 22 februari

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 37 Alexander - Capelsebrug Geldig vanaf 22 februari Goed om te weten Dienstregeling Bus 37 Alexander - Capelsebrug Geldig vanaf 22 februari 2017 www.ret.nl Bus 37 Alexander - Capelsebrug 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio

Nadere informatie

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s O p le i d i n g: M a s t e r P u b l i c M a n a g e m e n

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Tram 4 Molenlaan - Marconiplein Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Tram 4 Molenlaan - Marconiplein Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Tram 4 Molenlaan - Marconiplein Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Tram 4 Molenlaan - Marconiplein 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 66 Zuidplein via Feijenoord Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 66 Zuidplein via Feijenoord Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 66 Zuidplein via Feijenoord Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 66 Zuidplein via Feijenoord 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Simpelveld F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, j u n i 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 80 Hoogvliet Metro - Hoogvliet Centrum Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 80 Hoogvliet Metro - Hoogvliet Centrum Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 80 Hoogvliet Metro - Hoogvliet Centrum Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 80 Hoogvliet Metro - Hoogvliet Centrum 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Meerlo-Wanssum F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k Provincie L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k M e e

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 40 Rotterdam Centraal - Station Delft Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 40 Rotterdam Centraal - Station Delft Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 40 Rotterdam Centraal - Station Delft Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 40 Rotterdam Centraal - Station Delft 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto

Nadere informatie

met de in concept b ijgev o egd e b r ie f om a d vies voor t e leggen aan :

met de in concept b ijgev o egd e b r ie f om a d vies voor t e leggen aan : y H 1 0 M i IJ83 m,vörp Voorgesteld wordt het b ijgev oegd e stuk a f te doen op de hieronder aan gekru iste w ijz e : voor kennisgeving aan te nemen; conform de in concept bijgevoegd e b r i e f ; ter

Nadere informatie

Nie uw s e iz oe n nie uw e h oop

Nie uw s e iz oe n nie uw e h oop SURFCLUB GO O IM EER AANGESLOTEN BIJ H ET W ATERSPO RTVERBO ND Nr. 1 Fe bruari 2007 Jaargang 28 Nie uw s e iz oe n nie uw e h oop D it k a is e e d a e nd e n vo ing td e z r. H e or o d e e vu e ve tis

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 601 Beverwaard - Barendrecht Geldig vanaf 16 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 601 Beverwaard - Barendrecht Geldig vanaf 16 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 601 Beverwaard - Barendrecht Geldig vanaf 16 december 2016 www.ret.nl Bus 601 Barendrecht - Beverwaard 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o

Nadere informatie

RAADSINFORMATIEBRIEF Oudewater 17R.00080

RAADSINFORMATIEBRIEF Oudewater 17R.00080 Gemeente Üudewaier RAADSINFORMATIEBRIEF Oudewater 17R.00080 Van college van burgemeester en wethouders Datum : 21 februari 2017 Portefeuillehouder(s) : Wethouder L.W. Vermeij Portefeuille(s) : Volkshuisvesting

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 174 Rotterdam Noord - Berkel Westpolder - Delft Geldig vanaf 14 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 174 Rotterdam Noord - Berkel Westpolder - Delft Geldig vanaf 14 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 174 Rotterdam Noord - Berkel Westpolder - Delft Geldig vanaf 14 december 2016 www.ret.nl Bus 174 Rotterdam Noord - Berkel Westpolder - Delft 33 Bus 25 Tram A B C D E

Nadere informatie

av C0NNECTIEF Lamars, Ronald

av C0NNECTIEF Lamars, Ronald Lamars, Ronald Van: Verzonden: Onderwerp: Bijlagen: Connectief-secretariaat-CBB donderdag 29 maart 208 6:20 CNV Overheid over goed werkgeverschap 8.0284 PF.SVM Getekende brief aan de fractievoorzitter

Nadere informatie

ge h oude n, h e t sch ip ligt e r ne tje s bij.

ge h oude n, h e t sch ip ligt e r ne tje s bij. Stichting Gudsekop Transvaalstraat 12 8917 CJ Leeuwarden Van de redactie D it is alw e e r h e t laatste Bandje van dit jaar. Buite n is h e t k oud e n guur e n de ve rw arm ing staat le k k e r h oog.

Nadere informatie

De competenties van de nieuwe burgemeester van Helmond: het oordeel van de burger

De competenties van de nieuwe burgemeester van Helmond: het oordeel van de burger De competenties van de nieuwe burgemeester van Helmond: het oordeel van de burger Onderzoek en Statistiek, februari 2012 Inleiding Gemeente Helmond Onderzoek en Statistiek Gooitske Marsman Februari 2012

Nadere informatie

Num m e r #1 - Juni 2007

Num m e r #1 - Juni 2007 Num m e r #1 - Juni 2007 fu circ e H ET M A GA Z INE VA N D E UBUNTUG EM EENSCH A P D ELLEN UBUNTU UBUNTU STA ND A A RD O PSO M M IG E PC' S! SCRIBUS: M A A K JE E IG E N NIE U W S BRIE VE N E N BRO CH

Nadere informatie

Natura 2000 Waddengebied. Natuur in een dynamis ch lands chap

Natura 2000 Waddengebied. Natuur in een dynamis ch lands chap Natura 2000 Waddengebied O n d e rd e le n : W a d d e n z e e e n N o o rd z e e k u s tz o n e Natuur in een dynamis ch lands chap Opzet pres entatie 2 Natura 2000 Aanwijzing s bes luiten Natuurdoelen

Nadere informatie

De Nederlandse burger over maatschappelijke betrokkenheid

De Nederlandse burger over maatschappelijke betrokkenheid De Nederlandse burger over maatschappelijke betrokkenheid Kader en samenvatting onderzoeksresultaten 14 augustus 2007 Hoe heeft de maatschappelijke betrokkenheid zich in Nederland de afgelopen jaren ontwikkeld?

Nadere informatie

BELGISCHE JEUGDKAMPIOENSCHAPPEN 2009

BELGISCHE JEUGDKAMPIOENSCHAPPEN 2009 BELGISCHE JEUGDKAMPIOENSCHAPPEN 2009 Be ste sc ha a kvrie nd e n, De Be lg isc he je ug d ka mpio e nsc ha ppe n 2008 zijn vo o r zo we l d e e lne me rs, o ud e rs, b e g e le id e rs a ls o rg a nisa

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken

Ministerie van Economische Zaken Ministerie van Economische Zaken > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Ministerie van Financien Directie Begrotingszaken ter attentie van de heer mr. R.J.M. Creusen Postbus 20120 2500 EE Den Haag

Nadere informatie

HERVERPANDING REPLEDGE OF COLLATERAL. ter verkrijg in g van de graad van doctor aan de Erasmus U niversiteit Rotterdam

HERVERPANDING REPLEDGE OF COLLATERAL. ter verkrijg in g van de graad van doctor aan de Erasmus U niversiteit Rotterdam HERVERPANDING REPLEDGE OF COLLATERAL P ro e fs c h rift ter verkrijg in g van de graad van doctor aan de Erasmus U niversiteit Rotterdam op gezag van de rector magnificus Prof.dr. H.G. Schmidt en volgens

Nadere informatie

Voorwoord. B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s,

Voorwoord. B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s, Voorwoord B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s, V o o r j e l i gt het prog r amma van toe t s i ng en a f s l u i t i n g ( P TA ) v a n Be u k en r o d e Ond e r w i j s. B e

Nadere informatie

geurt s /meertens Adres: Mathematisch Centrum, 2 e Boerhaavestraat 4 9, Amsterdam Telefoon: (020)947272 Kunsthandel: G a le rie S wa rt, Amsterdam

geurt s /meertens Adres: Mathematisch Centrum, 2 e Boerhaavestraat 4 9, Amsterdam Telefoon: (020)947272 Kunsthandel: G a le rie S wa rt, Amsterdam "1 geurt s /meertens p e rs o o n lijk : Leo Ge u rts (1 9 4 2, Den Haag) e n Lambert Meertens (1 9 4 4, A mst e r- dam) werken a l s programmeur b i j d e S t ic h t in g Mathematisch Centrum, Amsterdam.

Nadere informatie

Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n

Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n M w. d r s. E. L. J. E n g e l s ( P r o v i n c i e L i m b u r g ) M w. d r s.

Nadere informatie

Cory Doctorow. Uitgeverij De Vliegende Hollander

Cory Doctorow. Uitgeverij De Vliegende Hollander Little Brother Cory Doctorow Uitgeverij De Vliegende Hollander U itg e v e rij De V lie g e nd e H olla nd e r s te lt a lle s in h e t we rk om op m ilie u v rie n- d e lijk e e n d u u rz a m e wijz

Nadere informatie

b e s p r e k in g op teneinde plannen Sanderse F t. a.v. R e d i c h e m s e Waard voortgang te kunnen doen [vinden

b e s p r e k in g op teneinde plannen Sanderse F t. a.v. R e d i c h e m s e Waard voortgang te kunnen doen [vinden b e s p r e k in g op 23-4-1971 teneinde plannen Sanderse F t. a.v. R e d i c h e m s e Waard voortgang te kunnen doen [vinden r a p p o r t v o o r b u r g e m e e s t e r en" w e t h o u d e r s I /

Nadere informatie

Bevestigingsbrief. Bijlage 1 bij het besluit van de N Ma " Modelcontract voor de levering van

Bevestigingsbrief. Bijlage 1 bij het besluit van de N Ma  Modelcontract voor de levering van Bevestigingsbrief ma Geachte [klant], Welkom als klant bij [leverancier]. n le rding v i i in vu lbaar Onze gegevens Naam: Postadres: Postcode: Plaats: Tel E-mailadres: D e le ve ran cie rsg,?ee ven s

Nadere informatie

C U L T U U R E D U C A T I E M E T K W A L I T E I T

C U L T U U R E D U C A T I E M E T K W A L I T E I T C U L T U U R E D U C A T I E M E T K W A L I T E I T HET SEP-RAA MWE R KPLAN HEEFT A LS DO E L C U L TURELE IN STE LL INGE N E N S CHO LE N (IN HET B I JZO N DE R LE RA REN) CO N C RETE I N H O U DE LI

Nadere informatie

Project Tankopslag. Inspectiemodule

Project Tankopslag. Inspectiemodule Project Tankopslag. Inspectiemodule Kees Theune Lambda Advisering B.V. 3, 5 en 9 oktober 2012 Voorbeelden tankfalen Voorbeeld tankfalen (2) Voorbeeld tankfalen (3) Voorbeeld tankfalen () Voorbeeld tankfalen

Nadere informatie

harold hamersma & esmee langereis de grote hamersma

harold hamersma & esmee langereis de grote hamersma 2018 & VOORWOORD 2 3293 AUSTRALIË ROOD R H! I NU, C?! M,?. M é,. S,. B. D. H. D D H. O, E L, D H. Eé, :. E -. H,. O Cè C, S-É. D, -. E! N D H, H H E L AUSTRALIË ROOD ë; R;A W C S 2014 C V : : 14% : 12,95

Nadere informatie

Se pte m be r-ok tobe r 2007

Se pte m be r-ok tobe r 2007 Pip etje Se pte m be r-ok tobe r 2007 jaargang: 2007-08 -- num m e r: 1 Voorw oord van d e senior H allo ie de re e n, O f je nu h e bt k unne n ge nie te n van 3 m aande n ove rh e e rlijk e vak antie

Nadere informatie

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Natuur, Bos en Landschap Tevens Natuurgebieds-, Landschaps- en Beheersgebiedsplan Ontwerp Vastgesteld door Gedeputeerde Staten Maastricht, 1 mei 2007

Nadere informatie

Aanko o pv o o rwaarde n

Aanko o pv o o rwaarde n Beste belangstellende, Voorgesteld: Dirk de Wit Mijn verzameldrang uit het recente verleden heeft geleid tot een collectie design documentatie, waarvan ik deels afscheid neem. De prijzen zijn bepaald door

Nadere informatie

GET A GRIP; DBFM CONTRACTS

GET A GRIP; DBFM CONTRACTS GET A GRIP; DBFM CONTRACTS Case: het Coentunneltracé Wie: Waar: Robert Jan Feijen, Directeur TBI Infra Asset Management Control Seminar 2016, 15 e editie Wanneer: 3 november 2016 3 PIJLERS OM IN CONTROL

Nadere informatie

- Rmguftj Kruislomp. Voor e v e n tu e le vragen kun je te r e c h t b i j R o b e rt W iel in g a, 03402-42257., trindijijcklaan.

- Rmguftj Kruislomp. Voor e v e n tu e le vragen kun je te r e c h t b i j R o b e rt W iel in g a, 03402-42257., trindijijcklaan. H et programma z i e t e r a ls v o lg t u i t. 10.00 u u r. Algemene le d e n v e rg a d e rin g. T o t 12.30 u u r. G ro te pauze. G elegenheid t o t in fo rm e e l c o n ta c t, e te n en d r in k e

Nadere informatie

W el k rekenb la d gebru ik j ij?

W el k rekenb la d gebru ik j ij? > VOORBEELD 1 Aan 50 leerli n g e n u it h et v ie r d e j a a r werd gevraa gd welk reke nbl ad z i j h e t l i ef s t g e b r uike n. D e r e s u l t a t e n vi n d j e i n o n d e r s t a a n d e t

Nadere informatie

Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg. Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009

Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg. Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009 Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009 a wen s ertrou Met v e menw rken! Gerrit Rietveld Gerrit Rietveld (1888-1964) was betrokken bij het ontwerp

Nadere informatie

De GO!-specifieke opleiding voor zorgcoördinatoren: ook iets voor jou?

De GO!-specifieke opleiding voor zorgcoördinatoren: ook iets voor jou? OPLE ID IN G A l s zorgc oör dinato r De GO!-specifieke opleiding voor zorgcoördinatoren: ook iets voor jou? geef j e elke dag vorm aa n zor g i n het basiso nde rwij s Om j ou d eze taak goe d te he lpe

Nadere informatie

Ik schrijf op wat ik hoor.

Ik schrijf op wat ik hoor. Categorie 1a Woorden met a Groep 3 Ik schrijf op wat ik hoor. kam Categorie 1a Woorden met a Groep 3 tak kar hal gas Categorie 1b Woorden met aa Groep 3 Ik schrijf op wat ik hoor. raam Categorie 1b Woorden

Nadere informatie

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/36498

Nadere informatie

Voorwoord. B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s,

Voorwoord. B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s, Voorwoord B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s, V o o r j e l i gt het prog r amma van toe t s i ng en a f s l u i t i n g ( P TA ) v a n Be u k en r o d e Ond e r w i j s. B e

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE SPREEK BEURT SPREEK BEURT IN GROEP 6 SPREEK BEURT IN GROEP 8.

INHOUDSOPGAVE SPREEK BEURT SPREEK BEURT IN GROEP 6 SPREEK BEURT IN GROEP 8. %DVLVVFKRRO+HW3DOHW +HWKRXGHQYDQ HHQVSUHHNEHXUW INHOUDSOPGAVE SPREEK BEURT SPREEK BEURT IN GROEP 5 SPREEK BEURT IN GROEP 6 SPREEK BEURT IN GROEP 7. SPREEK BEURT IN GROEP 8. HOE BEREID IK MIJ N SPREEK BEURT

Nadere informatie

Lees U laat uw kind de eerste set woorden van de week voorlezen. Deze woorden staan rechtsboven op iedere uitlegkaart.

Lees U laat uw kind de eerste set woorden van de week voorlezen. Deze woorden staan rechtsboven op iedere uitlegkaart. Snel aan de slag! Wat heeft u nodig? Het juiste Spelling in beeld-oefenboekje Een schriftje waar uw kind in kan werken Een pen waarmee uw kind prettig werkt Een markeerstift of een aantal kleurpotloden

Nadere informatie

KO P E RS O PT I E L I J ST. 1 6 wo n i n g e n Y Am H om e, fa s e 3. TB I bo uw Koo pm a n s B o uw b.v. 7 3 2 0 AC Ap e ld o om

KO P E RS O PT I E L I J ST. 1 6 wo n i n g e n Y Am H om e, fa s e 3. TB I bo uw Koo pm a n s B o uw b.v. 7 3 2 0 AC Ap e ld o om ko o pm a n s TB I bo uw Koo pm a n s B o uw b.v. K a n a a l N oo rd 3 5 0 7 3 2 3 A M A p e l d oo rn P o s tb u s 4 1 2 4 7 3 2 0 AC Ap e ld o om Te l e foo n 0 5 5-5 2 2 2 3 4 1 Fa x 0 5 5-5 2 2 0

Nadere informatie

Coentunnel: asset management in DBFM context. Robert Jan Feijen

Coentunnel: asset management in DBFM context. Robert Jan Feijen Coentunnel: asset management in DBFM context Robert Jan Feijen Opzet Presentatie 1. PAS55 Implementatie 2. Spanningen tussen PAS55 en DBFM 3. Rolverdeling RWS en CCY 4. Voorbeelden LCC binnen Coentunnel

Nadere informatie

DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING

DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING PROF. DR. VERSTOCKT STEVEN EN VANDECASTEELE FLORIAN ONDERZOEKSVRAAG UITGEVOERD DOOR VERKAEMER SANDER VOOR HET BEHALEN VAN DE GRAAD VAN BACHELOR IN DE NEW MEDIA

Nadere informatie

ENQUETE BIJ REDERS EN SCHEEPSJONGENS IN DE BELGISCHE ZEEVISSERIJ:

ENQUETE BIJ REDERS EN SCHEEPSJONGENS IN DE BELGISCHE ZEEVISSERIJ: MINISTERIE VAN LANDBOUW Bestuur der Economische Diensten DIENST VOOR DE ZEEVISSERIJ Koninginnelaan 59 8400 Oostende ENQUETE BIJ REDERS EN SCHEEPSJONGENS IN DE BELGISCHE ZEEVISSERIJ: - Het "Fonds voor scheepsjongens

Nadere informatie

Geef alarm (druk alarmknop in, verwittig uw contactpersoon) Geef alarm (druk brandknop in, verwittig uw contactpersoon)

Geef alarm (druk alarmknop in, verwittig uw contactpersoon) Geef alarm (druk brandknop in, verwittig uw contactpersoon) 0. 1 1 0.00-0. -0 15.9-0 3.17-0.71-0.59 0.1 9 0. 1 7 0.31 0.2 5-0.44 0.21 0.3 5 0.20 0.1 1 0.32 0. 28 0.17 0. 0 4 R=7.5m Huls t-ha ag 3 b eto npaa ltje s -0.5 0-0.4 6 0.0 2-0.3 3-0.35 0.20-0. 29 B E ST

Nadere informatie

ď ď ď Ľ ť ď ť á ď ŕ í ŕ ď ť ŕť ť Ú ŕ í ď Ú é í éé Ľ í ť éé ŕ ď í ď í ŕ Ú Ť ť ť ť Ť ť ď í í ď ť Ô Ô í í ť éé í í ď Ť Ľ ď ď ď ť ď í ť ď ď ď í ŕ ŕ ŕ í ť á ť ť Ĺ ď ŕ ď á ť ď ď í ŕ ť ď ď ŕ ť ŕ ťí ď č Ô Ľ ŕ

Nadere informatie

De nieuwe efficiëntie in de betonfabriek

De nieuwe efficiëntie in de betonfabriek De nieue efficiënie in e beonfabriek iconor... bk e revoluie in e bouerel. Nie r nie iner. He eare sys kan sava als e bouijze voor e 21se u: e isolaiebou ehoe. iconor laas e isolaie craal in alle syse

Nadere informatie

c c ci) Cj) a ) a ) s_ s_ (CI ra fl3 o 0 o o o 0 r r c o a l Boomkwekerij, handel in (laan)bomen (u ) (u ) zj- u -) ,92 (\ 1 N r rjr.

c c ci) Cj) a ) a ) s_ s_ (CI ra fl3 o 0 o o o 0 r r c o a l Boomkwekerij, handel in (laan)bomen (u ) (u ) zj- u -) ,92 (\ 1 N r rjr. VRSLAG X ARTIKL 73a FAILLISSMTST PBAAR 5 LU Lu LIJ D. Ie. a U %.4 3 rj 5 (.9 sizi Q.),_, z LL, z (9.$) 4 < (f ), (13 z 77) a ) a < a u 1 : 1 : a ) 1.1.' m :3 2 i In he fllissemen van: Fliissemensnummer:.i;

Nadere informatie

Doelgroeptv.nl. narrowcasting van Dubbelklik

Doelgroeptv.nl. narrowcasting van Dubbelklik Doelgericht communiceren naar uw klanten Wij verzorgen van a tot z uw eigen, optimale tv-kanaal, brengen uw boodschappen op een aantrekkelijke manier bij uw klanten. Doelgroeptv werkt, ook voor u! Doelgroeptv.nl

Nadere informatie

VERJAARSDAE: Bouwer Marieta 05/ Carriero Tania 05/ Erasmus Louwrens 05/ Esterhuizen Brenden 05/

VERJAARSDAE: Bouwer Marieta 05/ Carriero Tania 05/ Erasmus Louwrens 05/ Esterhuizen Brenden 05/ VERJAARSDAE: Bouwer Marieta 05/ 01 27828045287 Carriero Tania 05/ 01 27823744770 Erasmus Louwrens 05/ 01 27815901663 Esterhuizen Brenden 05/ 01 27727749380 Fouche Tienie 05/ 01 27731494540 Jacobs Tiekie

Nadere informatie

D iverse ontw ikkelin gen mbt erfpacht/h uur

D iverse ontw ikkelin gen mbt erfpacht/h uur D iverse ontw ikkelin gen mbt erfpacht/h uur Nr. I G E M E E N T E C U L E M B O R G RAPPORT VOOR/güRQEMEESTER EN WETHOUDERS* r 9 o - ^ \%*ii I O n d e r w e r p : Redichemse Waard. B ijlag en : Op verzoolt

Nadere informatie

S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e

S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e P r o v i n c i e L i m b u r g 23 april 2 0 0 7 D e f i n i t i ef r a p p

Nadere informatie

M IJN W E R K STU K O V E R K A R A TE. G em aakt door Rob van den E yssel 11-2008 G roep 6 Johanna huiskam pschool E erbeek

M IJN W E R K STU K O V E R K A R A TE. G em aakt door Rob van den E yssel 11-2008 G roep 6 Johanna huiskam pschool E erbeek M IJN W E R K STU K O V E R K A R A TE G em aakt door Rob van den E yssel 26-11 11-2008 G roep 6 Johanna huiskam pschool E erbeek Bronverm elding Ik heb de inform atie van dit w erkstuk uit m ijn hoofd

Nadere informatie

Jaargang: 2007-'08 -- Num m e r: 2

Jaargang: 2007-'08 -- Num m e r: 2 Pip etje Nove m be r 2007 Jaargang: 2007-'08 -- Num m e r: 2 Voorw oord Be s te pro-s e niore n, s te une nde s ch ach te n, lede n, com m ilitone s e n toe k om s tige Na de ze plech tige be groe ting,

Nadere informatie

S l o t b e s c h o u w i n g

S l o t b e s c h o u w i n g E S l o t b e s c h o u w i n g 439 440 A l ge meen Deel Jaap en Anja Veerman (2) Pas in de loop van de dag wordt duidelijk waar het lichaam van Lennart is. De familie Ve e rm a n krijgt de mededeling

Nadere informatie

Stageboekje voor Leerlingen en begeleiders 2014-2015

Stageboekje voor Leerlingen en begeleiders 2014-2015 4 HAVO Stageboekje voor Leerlingen en begeleiders 2014-2015 MAATSCHAPPELIJKE STAGE Leren van jezelf, leren met elkaar, leren in de wereld. In de bovenbouw doe je als leerling op het Montaigne Lyceum een

Nadere informatie

bewust mobiel beter bereikbaar!

bewust mobiel beter bereikbaar! bewust mobiel beter bereikbaar! Perspectief op bereikbare mobiliteit in het personenvervoer januari 2003 De Raad voor Verkeer en Waterstaat adviseert minister en parlement over beleid inzake verkeer en

Nadere informatie

Gewijzigde begroting 2019 & Primitieve begroting 2020 & Meerjarenraming ISD Kompas

Gewijzigde begroting 2019 & Primitieve begroting 2020 & Meerjarenraming ISD Kompas Gewijzigde begroting 2019 & Primitieve begroting 2020 & Meerjarenraming 2020-2023 ISD Kompas Ondernemend Bevlogen Inventief Betrouwbaar Ondernemend Bevlogen Inventief Betrouwbaar Ondernemend Bevlogen Inventief

Nadere informatie