LINSPIRE & M ICROSOFT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "LINSPIRE & M ICROSOFT"

Transcriptie

1 Uitgave #2 juni 2007 fu circ e H E T O NAFH ANK E LIJK E M AG AZ INE VO O R D E U BU NTU - G E M E E NS CH AP LINSPIRE & M ICROSOFT LINSPIRE TEK ENT VOOR PATENTBESCH ERM ING RECENSIES:? T G L O V E I W SYSTEM 76 LAPTO P VAN O NTVANGST TO T H ET O PSTARTEN VAN UBUNTU H ANDLEIDING : UBUNTU O P EEN M AC M INI BASIS INSTALLATIE VAN VPN UBUNTU VO O R O M A! INSTALLATIE : STAP-VO O R-STAP INSTALLATIE VAN K UBUNTU 7.04 : FEISTY Fu Circ e m agaz ine is nie t ve rbonde n m e t of afh ank e ijk van CanonicaLtd.

2 fu circ e Nie uw s p.03 Sm aak van de m aand - K ubuntu p.06 H and e iding Ubuntu op de M ac M ini Ubuntu voor om a Virtue e Privaat Ne tw e rk e n Scribus - De e 2 p.09 p.12 p.16 p.17 Uw m aande ijk s ve rs ag van de ge be urte nis s e n in de w e re d van Linux e n ope ns ource program m a's De z e m aand toont Robe rt C ips h am ons e e n s tap-voors tap ins ta atie van K ubuntu Linux 7.04 Re ce ns ie - Sys te m 76 Laptop p.20 P.17 P.16 p.24 P12 P.20 P.09 P.24 U ove rw e e gt de aans ch af van e e n aptop?sys te m 76 e ve rt prim a aptops m e t Ubuntu voor-ge ïs ta e e rd! Inte rvie w - GRAM PS M ijn ve rh aa- 6 M nd. m e t Ubuntu STAP- VOOR- STAP INSTALL p.29 P.06 Ve ch te n om te e re n e ve n m e t Linux na jare n W indow s. Ubuntu Je ugd p.31 Vraag & Antw oord p.35 Brie ve n M ijn bure aub ad & M ijn PC Toon ons uw w e rk be e s t! p.33 p.36 De Top 5 p.37 H oe e e n bijdrage e ve re n p.39 Andre w M in pre s e nte e rd z ijn top 5 W idge ts W i tu h e pe n om de vo ge nde uitgave n te vu e n? A e te k s t e n afbe e dinge n die in dit m agaz ine z ijn uitge brach t onde r de Cre ative Com m ons Attribution-BySh are A ik e 3.0 Unporte d ice ntie. Dit be te k e nt dat u de artik e s k an aanpas s e n, k opië re n, ve rde enen ove rbre nge n, m aar e nk e vo ge ns de vo ge nde voorw aarde n: u m oe t h e t w e rk opdrage n aan de origine e aute ur (m ins te ns e e n naam, e -m ai adre s of ur ) e n aan dit m agaz ine via de naam (Fu Circ e ) e n de ur w w w.fu circ e m agaz ine.org (pre s e nte e r de artik e s nie t op e e n m anie r dat h e t ijk t of u z e z e f ge s ch re ve n h e e ft of dat h e t ove r uw w e rk gaat). A s u de e ne e m t aan dit w e rk, e e n artik e w ijz igt, of op e e n artik e ve rde r bouw t, m oe t u h e t re s u taat onde r de z e fde, ge ijk w aardige of com patibe e ice ntie uitbre nge n. 2

3 VO O RW O O RD U k an e e n aantave rande ringe n opm e rk e n aan h e t de s ign de z e m aand (z e gt h ij m e t e e n ge z onde dos is s arcas m e ). W e h e bbe n nogaw at re actie s ge k re ge n, z ow e goe de a s s e ch te, op h e t de s ign van uitgave één e n m e t de z e uitgave h ope n w e aan uw w e ns e n te z ijn te ge m oe t ge k om e n. Afge z ie n van w at k e inigh e de n, w as uitgave #1 e e n ove rw e dige nd s ucce s. O nz e s e rve r s aagde e rin s tand te h oude n te ge n 'h e t Digg e ffe ct' e n be die nde m e e r dan dow n oads in de e e rs te 24 uur na de pub icatie. We k e ge ne ugte n h e bbe n w e voor u ge bunde d in dit num m e r?w e, w e h e bbe n h and e idinge n voor Virtue e Privaat Ne tw e rk e n (VPN), voor h e t ins ta e re n van Ubuntu op e e n M ac, h oe ie m and z ijn 80-jarige grootm oe de r tot e e n Ubuntuge bruik e r be k e e rde (!), e n e e n uits te k e nde be s pre k ing van e e n Sys te m 76 Darte r aptop. En, uite raard, h e e ve e m e e r! En onth oudt: a s u ins praak h e bbe n ove r h e t m agaz ine, bre ng dan e e n be z oe k je aan onz e m aande ijk s e ve rgade ring, die ope n s taat voor ie de re e n. Z ie de aats te pagina van de z e uitgave voor de data e n tijde n. M e t vrie nde ijk e groe te n, Ronnie Editor Dank aan: inuxge e k e ry voor de w e bs ite e n.org naam, m yk a Re born, uk ubuntu e n m rm onday voor de Fu Circ e ogo. UbuntuForum s.org om h un forum vote ate n s pam m e n te rw ijw e m e t dit proje ct be z ig w are n. H e t Ubuntu M ark e ting Te am voor de h u p bij de prom otie e n ve rde ing van dit tijds ch rift. En bove na : de ge h e e Ubuntu-ge m e e ns ch ap om dat h e t één grote, be h u pz am e, b ije fam i ie is. D it m agaz ine is tot s tand ge k om e n m e t: 3

4 NIEUW S Ubuntu onde rte k e nt pate ntove re e nk om s t M icros oft nie t Taiw ane s e firm a ance e rt ope ns ource m obie e te e foon M ark Sh utt e w orth, s tich te r van Ubuntu, h e e ft duide ijk ge m aak t dat Ubuntu nie t ge ïnte re s s e e rd is in h e t s uite n van e e n ove re e nk om s t m e t M icros oft z oa s die re ce nt aange gaan z ijn door Lins pire, Xandros e n Nove. De NEO van Firs t Inte rnationa Com pute r (FIC), w ordt ge p and a s de e e rs te in e e n re e k s van te e foons ge bas e e rd op h e t Ope nm ok o p atform. "W e h e bbe n ge w e ige rd om h e t de bat ove r e e n ove re e nk om s t m e t M icros oft aan te gaan onde r de dre iging van nie t nade r ge s pe cifice e rde pate ntinbre uk e n, ze i Sh utt e w orth zate rdag in e e n b ogpos t. W i iam Lai, van O pe nm ok o's afde ing voor ge m e e ns ch aps ontw ik k e ing z e i dat de 2,5G touch -s cre e n te e foon on ine be s ch ik baar z aw orde n ge s te d vanaf de s ite van O pe nm ok o, voor e e n be drag van 350 USD. Er w ordt ve rw ach t dat de te e foon k aar z az ijn in s e pte m be r. Z ijn opm e rk inge n z ijn e e n antw oord op de s pe cu atie s in de pe rs dat, a s ve rvo g op de afs praak tus s e n Lins pire e n M icros oft van afge ope n w e e k, Ubuntu, a s partne r van Lins pire, s ne z ou k unne n vo ge n. O pe nm ok o w e rd opge rich t door FIC om h e t ope ns ource p atform voor de te e foon te ontw ik k e e n. FIC m aak t de h ardw are ge ge ve ns be s ch ik baar voor s oftw are ontw ik k e aars e n w e rk t nauw m e t h e n s am e n. H oe dan ook, ne t z oa s bij de re ce nte M icros oftafs prak e n m e t Nove e n Xandros, is e r e e n ande r as pe ct van de ove re e nk om s t die w at e m otie s h e e ft os ge m aak t in de ope ns ource ge m e e ns ch ap de aank oop van be s ch e rm ing te ge n pate ntre ch tz ak e n door Lins pire. De te e foon com m unice e rt via GSM (G obasys te m for M obi e com m unication) ne tw e rk e n e n ve rz e ndt data via GPRS (Ge ne rapack e t Radio Se rvice s ), m e t datas ne h e de n van 60 k bps tot 80 k bps. M icros oft be w e e rt dat Linux inbre uk e n p e e gt te ge n e e n aantavan h aar pate nte n e n dat Linuxbe drijve n pate nt ice ntie s z oude n m oe te n afs uite n. Sh utt e w orth z e gt dat de inte e ctue e e ige ndom s argum e nte n van M icros oft onge dig z ijn e n dat in e k ge vae e n be s ch e rm ings ove re e nk om s t vanuit M icros oft ge e n e ch te barrière z avorm e n om e e n proce s aan te s panne n. h ttp://w w w.te ch w or d.com 4 De ve rw ach te functie s z u e n o.a. e e n 266 M h z Sam s ung CPU, 64 M B f as h ge h e uge n, 128 M B DRAM, B ue tooth, W ifi, GPS (G obapos itioning Sys te m ), 3D grafis ch e ve rs ne ing e n be w e gings ge voe ige ve rs ne ings m e te rs be vatte n. h ttp://w w w. inuxins ide r.com

5 NIEUW S Re dh at de vo ge nde om de pate ntove re e nk om s t te te k e ne n? W e zoude n graag de ze fde afs praak m ak e n m e t Re d H at, ze i Tom Robe rts on, a ge m e e n m anage r voor be drijfs inte ropabi ite it e n s tandaarde n bij M icros oft. W e s taan a tijd ope n voor e e n ge s pre k m e t h e n. Dit ge voe is voor opig nog nie t w e de rz ijds bij Re d H at. H e t be drijf h e e ft ate n w e te n nie t ge ïnte re s s e e rd te z ijn in e e n ove re e nk om s t. Le igh Day, w oordvoe rds te r van Re d H at, h e e ft be ve s tigd dat dit nog s te e ds h e t ge vais. W e b ijve n ge ove n dat ope ns ource e n de ve rnie uw ing die h e t ve rte ge nw oordigt, ge e n onde rw e rp z ou m oge n z ijn van e e n ons am e nh ange nde be as ting die ge e n trans parantie bie dt, z e i z e. Toch vrage n s om m ige n z ich nog af - aange z ie n M icros oft de ove rige Linux e e ndje s ne tje s op e e n rijtje p aats t - of Re d H at de vo ge nde k an z ijn. De ge ruch te n s ugge re re n dat e e n pact w e e e ns onve rm ijde ijk z ou k unne n z ijn. h ttp://w w w.com pute rw or duk.com Ubuntu H om e Se rve r Editie Ee n nie uw e h om e s e rve r-e ditie van Ubuntu is in de m aak. Ubuntu H om e Se rve r ge doopt, m oe t de concurre ntie aangaan m e t W indow s H om e Se rve r, die m om e nte e in e e n be ta-fas e z it. Ubuntu H om e Se rve r be vindt z ich voor opig nog m aar in de p annings - e n ontw ik k e ings fas e e n e r is nog ge e n ance rings datum voorz ie n. O ntw ik k e aars z ijn nog s te e ds nodig, dus a s u de nk t dat u ons k an h e pe n, be z oe k dan w w w.ubuntuh om e s e rve r.org voor m e e r de tai s. Ve ne zue aans e ove rh e id w e ns t Linuxge bas e e rde com pute rs te ve rk ope n De Ve ne z ue aans e ove rh e id h e e ft officie e h e t Bo iviaans e com pute rinitiatie f ge ance e rd. Ee n proje ct dat tot doe h e e ft om goe dk ope Linux ge bas e e rde aptop- e n de s k topcom pute rs in m as s aproductie te ne m e n. De z e com pute rs z oude n die ne n om in ove rh e ids program m a's inge s ch ak e d te w orde n e n e ve ntue e ook ve rk och t te w orde n aan h e t grote pub ie k. De com pute rs, die a e m aage fabrice e rd w orde n in de s taat Fa con in Ve ne z ue a, w e rde n ontw ik k e d door h e t Ve ne z ue aans e m ins te rie van Lich t, Indus trie e n H ande in s am e nw e rk ing m e t de Ins pur-groe p uit H ong K ong. De prijs cate gorie ë n s ch om m e e n tus s e n 405 USD e n USD voor ve rs ch i e nde m ode e n, afh ank e ijk van s am e ns te ing van de h ardw are onde rde e n. De prijs van ande re ge ijk w aardige m e rk e n be draagt 9 30 USD, de prijs van onz e com pute r is 69 0 USD, bijna 40 proce nt goe dk ope r, z e gt H ugo Ch ave z, pre s ide nt van Ve ne z ue a, te rw ijh ij één s pe cifie k m ode be s pre e k t. M aar, a s toe voe ging, h e e ft h e t e e n ve rh oogde w aarde, aange z ie n h ij uitge rus t is m e t ope ns ource program m a's e n u e r drie jaar garantie bij k rijgt, w aar ande re m e rk e n s e ch ts één jaar garantie bie de n. Ve ne z ue a is nie t h e t e e rs te and in Z uidam e rik a dat de adoptie van Linux e n ope ns ource force e rt. H e t Linux be s turings s ys te e m is w ijd ve rs pre id in Braz i ië, w aar e e n e nth ous ias te m inis te r voor ove rh e ids te ch no ogie ooit de w e ns uitdruk te om e e n contine nt van ope ns ource te s ch e ppe n. h ttp://ars te ch nica.com 5

6 SM A A K VA N D E M A A ND Ge s ch re ve n door Robe rt C ips h am Afge ope n m aand h e bbe n w e u ge toond h oe ge m ak k e ijk h e t w e nie t is om Ubuntu te ins ta e re n. De z e m aand doe n w e h e tz e fde m e t K ubuntu. Dit be s turings s ys te e m is ge bas e e rd op Ubuntu, m aar h e e ft e e n aantagrote ve rs ch i e n. H e t e e rs te dat u z am e rk e n door naar de s cre e ns h ots te k ijk e n, is dat e r ge e n s poor van bruin is op e e n s tandaard K ubuntu-bure aub ad. Dat k om t om dat K ubuntu e e n com p e e t ande re ge bruik e rs inte rface h e e ft. Dat aats te h e e ft te m ak e n m e t de m anie r w aarop u inte ractie voe rt m e t uw com pute r. Dat k an via e e n te rm inaof K ons o e z ijn, w aar de com pute r re age e rt op com m ando's die u intypt. Dit k an ook via e e n grafis ch e inte rface z ijn, z oa s u z ie t bij Ubuntu/K ubuntu. de CD te s tarte n. H e e ft u dat nog nie t ge daan, k ijk dan in h e t vorige num m e r voor uit e g h ie rove r. W anne e r h e t m e nu (re ch ts ) ve rs ch ijnt, aat u e e rs t de CD contro e re n op foute n. A s de CD vrij is van foute n, k ie s t u 'Start or ins ta K ubuntu'. A s h e t aadba k je (onde r) vois, z au e e n ops tarts ch e rm te z ie n k rijge n w aarop aange ge ve n s taat w at e r nog w ordt ge ade n. K ubuntu ( ink s ) e n Ubuntu (re ch ts ) De ge bruik e rs inte rface s die u h ie r z ie t z ijn van h e t K De s k top Environm e nt - K DE - e n h e t GNU O bje ct M ode Environm e nt - GNO M E. U k an z e be s t be ide n probe re n om te z ie n w e ke u het e uk s te vind om m e e te w e rk e n. A s u be ide om ge vinge n goe d vindt, dan is dat ge e n prob e e m ; GNO M E e n K DE draaie n z onde r prob e m e n naas t e k aar op de z e fde com pute r. Ins ta atie Z odra u h e t voorbe re ide nde w e rk h e e ft ge daan z oa s dat be s ch re ve n s taat in fu circ e 1, k unt u doorgaan m e t de ins ta atie van K ubuntu. Ste e k de CD-RO M in uw CD-s pe e re n h e rs tart uw com pute r. W e ne m e n aan dat u uw BIO S ah e e ft inge s te d om van 6 Nadat de CD z ijn ding h e e ft ge daan, z ie t u de K ubuntu-w e rk om ge ving (onde r). Van h ie ruit k an u ak e nnis m ak e n m e t e e n h oop ope ns ource program m a's w aaronde r: Ee n com p eet k antoorpak k e t Ee n ch atprogram m a Ee n w e bbrow s e r Ee n IRC-c ie nt

7 Ge noe g ge s pe e d?k ik dan op h e t 'Ins ta 'icoontje op h e t bure aub ad om K ubuntu te ins ta e re n. H e t e e rs te dat de s e tup z avrage n, is uw voork e urs taa : De z e taaz age bruik t w orde n tijde ns de ins ta atie e n a s s tandaardtaavoor K ubuntu. Ve rvo ge ns ge e ft u aan w aar u e e ft, z odat K ubuntu de tijd autom atis ch aan k an pas s e n aan uw ocatie. Bove ndie n z ae r ook e e n dow n oads e rve r in uw buurt w orde n ge z och t, z odat u s ne e r update s k an dow n oade n. Z odra u h e e ft aange ge ve n w aar u be nt, z ah e t ins ta atie program m a vrage n naar uw toe ts e nbord ayout (onde r). O m dat bijna e k and e e n aantatoe ts e n op e e n ande re p aats op h e t toe ts e nbord h e e ft s taan, k an u be s t e ve n e e n paar te k e ns type n in h e t te s tve d. Ve rs ch ijnt e r e e n ande r te k e n op uw s ch e rm dan die ge ne die u h e e ft inge druk t?dan h e e ft u e e n ve rk e e rde toe ts e nbordinde ing ge k oz e n. M e rk op dat voora de " e prob e m e n k unne n ve roorz ak e n. Nu is h e t tijd om uw h arde s ch ijf te partitione re n. De s tandaardoptie - 'Re s iz e partition' - is voor de m e e s te n de be s te k e uz e. De z e optie z ade ruim te op uw h arde s ch ijf ve rde e n tus s e n W indow s e n K ubuntu. O p h e t vo ge nde s ch e rm k an u e rvoor k ie z e n om ge bruik e rs ins te inge n van W indow s te im porte re n. U k an bijvoorbe e d auw docum e nte n im porte re n, m aar ook uw bure aub adach te rgrond. A s h e t ins ta atie program m a ge e n ge bruik e rs h e e ft k unne n vinde n, z ah ij vrage n e e n aanta ve de n in te vu e n (onde r), z odat u z ich k an aanm e de n a s K ubuntu ge ïns ta e e rd is. Be w aar uw w ach tw oord op e e n ve i ige p aats! De aats te s tap z e t a e ge ge ve ns nog e ve n op e e n rijtje (re ch ts onde r), z odat u e ve ntue e nog k an te ruggaan om ie ts te ve rande re n. 7

8 U k rijgt ook toe gang tot e e n aanta ge advance e rde ins te inge n, m aar u k an daar be s t afb ijve n a s u nie t w e e t w aarvoor z e die ne n. Ee n aats te k ik op Ins ta e re n z ade ins ta atie in gang z e tte n. Uw ins te inge n w orde n nu ve rw e rk t e n K ubuntu w ordt ge ïns ta e e rd. U k an z ich nu aanm e de n bij uw k e rs ve rs ge ïns ta e e rd be s turings s ys te e m m e t de ge bruik e rs naam e n w ach tw oord die u e e rde r h e bt opge ge ve n (bove n). A s a e s goe d ve r ope n is, k an u bij h e t ops tarte n van uw com pute r k ie z e n tus s e n K ubuntu e n uw ande r be s turings s ys te e m. A s de s e tup ge re e d is, k ik dan op O K, m e d u af via h e t K -m e nu e n h e rs tart uw PC. K ubuntu (be ow ) 8 O m K ubuntu bij te w e rk e n, k ik t u op h e t update -pictogram (re ch ts ) in de re ch te rbe ne de nh oe k van uw taak ba k. Ge e f uw w ach tw oord in e n vo g de ins tructie s om uw s ys te e m bij te w e rk e n. M och t u op prob e m e n s tuite n, k unt u a tijd om h u p vrage n in #ubuntu op ch at.fre e node.ne t, of op w w w.ubuntuforum s.org.

9 H O W - TO Ge s ch re ve n door Dark m as te r3 Dit is e e n be k nopte s ne s tartgids voor e n be s pre k ing van de ins ta atie van Ubuntu Fe is ty Faw n op e e n Inte M ac M ini. Fe is ty is de e e rs te Ubuntu dis tributie die e e n aantavan de nie uw s te ge s ote n s tuurprogram m a's van h ardw are fabrik ante n inte gre e rt in e e n z e e r h andige m anage r voor be pe rk t onde rs te unde s tuurprogram m a's. O p de z e m anie r w ordt de ins ta atie e e n f uitje van e e n ce nt bij h e t vo ge n van de z e h and e iding. U h oe ft nie t te be s ch ik k e n ove r s pe cia e com pute rvaardigh e de n om tot e e n pe rfe ct re s u taat te k om e n. Ik h oop dat u e r van k an ge nie te n. H ardw are be nodigh e de n O m te be ginne n ge e f ik h ie r de e ige ns ch appe n van de h ardw are van de Inte M ac M ini die ik be z it e n voor de ins ta atie ge bruik t h e b: Inte M ac M ini 1.66Gh z Inte Core Duo 512M B m e m ory 60GB h arddis k A s u e e n M ac M ini h e e ft die k rach tige r is dan de m ijne, dan h oe ft u z ich ge e n z orge n te m ak e n, de ins ta atie ve r oopt op de z e fde m anie r. Voorbe re idinge n a) H e t BootCam p icoontje ( ink s ) b) H ie r z ie t u h e t BootCam p s ch e rm (onde r) w aar u de grootte van e ke partitie k an ins te e n. U be paa t h oe groot e k e partitie m oe t z ijn, m aar onth oudt dat Linux e nk e s oftw are k an ins ta e re n in z ijn e ige n partitie. Dus m aak die partitie vo doe nde groot e n ga ve rde r! Laat nu BootCam p voor w at h e t is e n ga ove r naar de vo ge nde s tap. O m Fe is ty Faw n te ins ta e re n op e e n Inte M ac M ini z au de vo ge nde s oftw are m oe te n dow n oade n: Ubuntu Fe is ty Faw n (Inte X86) van: h ttp://w w w.ubuntu.com /ge tubuntu/dow n oad BootCam p voor O SX van: h ttp://w w w.app e.com /m acos x/bootcam p/ Starte n m e t h e t e ch te w e rk Laat ons nu be ginne n: 1) Ins ta e e r BootCam p, s tart h e t op e n ve rde e je h arde s ch ijf in tw e e de e n. De partitie die voor W indow s be doe d is, is die partitie die w e z u en ge bruik e n om Fe is ty te ins ta e re n. Laat ons e e n aantai us tratie s be k ijk e n die h e t partitione rings proce s ve rduide ijk e n: 2) Brandt h e t ISO -be e d van Ubuntu Fe is ty Faw n (ge bruik h ie rvoor h e t 'Sch ijfh u pprogram m a' dat re e ds aanw e z ig is in M aco SX via Program m a's -> H u pprogram m a's ) e n s te e k e e n cd-rom in de s pe e r. Nadat u h e t ISO -be s tand op de cd-rom ge brand h e e ft, k e e rt u te rug naar BootCam p. Ne ge e r de s tart ins ta atie k nop. Uite raard h oe ve n w e ge e n W indow s te ins ta e re n, dus w e s te k e n de Ubuntu Fe is ty-cd in de s pe e re n k ik k e n op H e rs tart M aco SX). 9

10 aan te m ak e n. De z e nie uw e partitie z age bruik t w orde n a s root, uw h oofdpartitie in Linux. K e n aan de z e partitie h e t s ym boo / toe e n form ate e r h e t a s e xt3. Cre ë e r nu e e n nie uw e partitie vanuit de re s te re nde vrije ruim te e n k ie s e rvoor om dit te ge bruik e n a s s w ap. W e z ijn h ie rm e e k aar. Start de ins ta atie e n configure e r die naar uw e ige n w e ns e n. 3) H oudt de A t-k nop inge duw d op h e t oge nb ik dat u h e t M aco SX ops tartge uid h oort. Er z ae e n ops tarts ch e rm ve rs ch ijne n. H e t ive -cd m e nu van Fe is ty Faw n k om t op h e t s ch e rm. U z a w aars ch ijn ijk uw toe ts e nbord nie t k unne n ge bruik e n in dit m e nu. M aak u ge e n z orge n, w ach t ge w oon e ve n af. Na e nk e e s e conde n z a de Ubuntu Live -cd be ginne n te ade n e n w ordt u m e e ge nom e n naar h e t Ubuntu Fe is ty bure aub ad. 4) W ow! De draad oz e ne tw e rk k aart w e rk t m e t de nie uw e, voorge ïns ta e e rde be pe rk t onde rs te unde s tuurprogram m a's. De m anage r van de be pe rk t onde rs te unde s tuurprogram m a's ve rw ittigt u dat de z e s tuurprogram m a's nie t ope ns ource z ijn: m aar igt u daar e ch t w ak k e r van?pe rs oon ijk z ou ik graag h e bbe n dat e r voor e k s tuk je h ardw are e e n ope ns ource s tuurprogram m a be s ch ik baar is, m aar dat is vandaag nog nie t h e t ge vae n dan ve rk ie s ik productivite it bove n h e t cate goris ch ve rw e rpe n van s tuurprogram m a's m e t e e n ge s ote n broncode. De Inte 3D grafis ch e k aart w e rk t, uite raard, m e te e n m e t h e t inge bouw de ope ns ource s tuurprogram m a. A e s is pe rfe ct dus! Laat ons nu Ubuntu ins ta e re n. 5) Dubbe k ik op h e t Ins ta -icoontje op h e t bure aub ad e n ins ta e e r Ubuntu a s norm aa. K ie s e rvoor om de partitie s m anue e te be w e rk e n. Dit ge de e te is nu ve e e e nvoudige r dan in a e vorige Ubuntu ve rs ie s. Daar be n ik e rg ge uk k ig m e e. Loca is e e r de FAT32-partitie e n ve rw ijde r die. De z e partitie z aom ge vorm d w orde n tot vrije ruim te. M aak nu e e n nie uw e partitie van de z e vrije ruim te, m aar onth oudt dat u m ins te ns 600 M B vrijh oudt om e e n bijk om e nde SW AP-partitie 10 6) H e rs tart de M ac M ini e n onth oudt dat u, e ke k e e r a s u Ubuntu Linux w e ns t op te s tarte n, de a t-toe ts die nt in te duw e n bij h e t ops tarte n e n ve rvo ge ns W indow s (ja, e ch t) m oe t k ie z e n uit h e t daaropvo ge nd m e nu). De z e gids is bijna afge ope n e n u h e e ft Ubuntu ge ïns ta e e rd op uw M ac M ini! H e t m oe i ijk s te ge de e te is e ch te r... dat u na e e n aantadage n ge bruik van Ubuntu de vo e dige h arde s ch ijf van uw M ac aan Linux w i t be s te de n! Laats te puntje s op de i In uw Inte M ac M ini z it één van de be s te be s ch ik bare 3D-k aarte n voor de Linuxw e re d. Ee n Inte vide ok aart. Z e is z e k e r nie t z o e xtre e m of k rach tig a s e e n grafis ch e k aart van Nvidia of ATI, m aar h é,..., h e t s tuurprogram m a is ope ns ource, u h e e ft e r nooit prob e m e n m e e e n z e is s upe rs ne onde r Linux. Dus a s u van vuurw e rk h oudt, w aarom z oude n w e dan nie t e e ns e e n paar pij en afs ch ie te n?a s u van Com piz h oudt (de e ch te bas is e ffe cte n), k unt u dit e e nvoudig active re n via de nie uw e Fe is ty Bure aub ad Effe cte n: Sys te e m - - > Voork e ure n - - > De s k top Effe cte n

11 te rw ijbe ryadraait. O m te rug ove r te s ch ak e en naar Com piz k oppe be ry -m anage r os van de s e s s ie m anage r. K ik m e t de re ch te rk nop van je m uis op h e t be ry -m anage r icoontje, s e e cte e r ve ns te r de corator --> M e tacity. K ik opnie uw m e t de re ch te rm uis k nop op h e t be ry -m anage r icoon e n k ie s Afs uite n. Nu k unt u opnie uw de De s k tope ffe cte n active re n. Active e r h e t e n daar gaat u. U z ae nk e ove r w ie be e nde ve ns te rs e n e e n rote re nde k ubus be s ch ik k e n. A s u e rvoor k ie s t om ove r ve e m e e r e ffe cte n e n h andige functie s te be s ch ik k e n e ve na s ove r duiz e nde n nutte oz e, m aar s ch itte re nde oogs noe pje s (om uw vrie nde n e e n de m ons tratie van Ubuntu te ge ve n e n h un k in op de grond te ate n va e n a s h un m ond z ich van ve rbaz ing ope nt), h e e ft u Be rynodig. Voore e rs t m oe t u de de s k tope ffe cte n te rug uits ch ak e enen ve rvo ge ns vo gt u de vo ge nde s tappe n: 5) Ge nie t van je s upe rs ne e 3D bure aub ad op e e n M ac M ini, z onde r e nige z ich tbare ins panning! 1) Be ryz it in de officië e pak k e tte n te ge nw oordig, dus aat ons dit s ne e ve n binne n h a e n! Start Synaptic, z oe k ach te r Be rye n ins ta e e r aw at je m aar w i t. Ik raad aan om e k e xtra p ugin pak k e tje voor Be ryte ins ta e re n die u m aar k an vinde n :-). 2) Sys te e m - - > Voork e ure n - - > Se s s ie s. K ik op nie uw : vube ryin bij Naam e n be ry -m anage r (z onde r aanh a ings te k e ns ) bij O pdrach t. Dat is a es! 3) Z onde r w e e r op te s tarte n: druk op a t-f2. Ge e f be ry -m anage r in e n druk op e nte r. H e t Be rypane e -icoon ve rs ch ijnt e n Be rydraait! W O W! W anne e r u h e t s ys te e m w e e rops tart z a Be ryautom atis ch opge s tart w orde n. 4) O nth oudt dat, indie n u dit ve rk ie s t, u Com piz k an draaie n in p aats van Be ry. Probe e r nie t om Com piz te draaie n te rw ijbe ryge active e rd is. O m Com piz te s tarte n: Sys te e m - - > Voork e ure n - > De s k tope ffe cte n. Active e r de w appe re nde ve ns te rs e n de rote re nde k ubus. Doe dit nooit App e 's M ac M ini is k e in, h e e ft e e n pe rfe cte vorm ge ving e n h e t k an Ubuntu draaie n. W at k an e e n m e ns nog m e e r ve r ange n? 11

12 H O W - TO Ge s ch re ve n door K nigh tw is e UBUNTU VO O R OMA Z ij z e gge n dat h e t ie ts is voor w e re dvre e m de type s, voor ne rds, z e z e gge n dat h e t ie ts is voor m e ns e n m e t e e n afdruk van de e nte rtoe ts ge tatoe ë e rd op h un pink. W ij z e gge n dat h e t typis ch ie ts is voor je om a! Ja m e ns e n, ik ne e m nie m and in de m a ing. Voor ie de r, die te bang is om m e t z ijn k e ine te e n h e t w ate r van h e t grote Linuxm e e r te voe e n, h e b ik ge rus ts te e nde w oorde n. A s e e n om a h e t ak an, k an ie de re e n h e t. Voor a e duide ijk h e id is h e t m is s ch ie n goe d te z e gge n dat w e h e t nie t gaan h e bbe n ove r h oe van e e n Linux m ach ine e e n s e rve r ge m aak t k an w orde n m e t SQL, PH P, Apach e, Sam ba e n w at e r a e m aanog m e e r va t te be de nk e n. W e gaan h e t h e bbe n ove r de voorde e n van h e t ge bruik e n van Linux op... e e n ge w one de s k top. W aarom dit e xpe rim e nt? As inds s toe i ik m e t Linux. Ik h e b ge z ie n h oe de e e rs te de s k topve rs ie s z ich h e bbe n ontw ik k e d e n ik h e b ge z ie n h oe Linux s te e ds be te r w e rd a s be s turings s ys te e m. Vorig jaar h oorde ik van Ubuntu Linux e n ik h e b ve rs ch i e nde artik e s ge s ch re ve n e n podcas ts ge m aak t ove r h e t ge bruik van Ubuntu op e e n de s k top. Ik be n abs o uut ge e n Linux profe e t: ik pim p ge e n pinguïns. Laat m ij os op de te rm inae n ik voe m e ne t z o e k k e r in m ijn ve a s Dirty H arry in e e n nage s a on. Toch h e b ik w e z o m ijn ide e ë n ove r h e t ge bruik van e e n com pute r. Ik vind dat de te ch no ogie die ge bruik t w ordt ve i ig e n s im pe m oe t z ijn e n dat e e n com pute r voor jou m oe t w e rk e n e n nie t ande rs om. Linux h e e ft ange tijd de naam ge h ad te m oe i ijk e n te inge w ik k e d te z ijn. Dus h e t w e rd tijd voor e e n e xpe rim e ntje. Z ou h e t m oge ijk z ijn e e n Linux de s k top s ys te e m s am e n te s te e n dat ge m ak k e ijk in ge bruik w as, vrij van virus s e n, s pam e n ge bruik e rs foute n e n w aar ve e s oftw are bij w as?ee ns k ijk e n... Stap 1: Vind e e n om a. De fam i ie van m ijn vrie ndin is re de ijk op com pute rs ge rich t. H aar vade r is e e n com pute r-te ch ne ut, h aar m oe de r z it de h e e dag op M SN, h aar z us te rs e ve n on ine e n de om a... k om t ook aaardig k ijk e n. H e t is nie t z o dat z e a e m aacom pute rge k z ijn, m aar z e s taan w e ope n voor de te ch no ogie. O m a be gon z o'n 15 jaar ge e de n te gam e n nadat 12 z e e e n cons o e m e t Te tris e rop van e e n van h aar k e ink inde re n h ad ge e e nd. Na e e n he e nach t m e t rode k oontje s ge s pe e d te h e bbe n, w as z e ve rk och t ge raak t aan de k e ine s pe cons o e s. O nge ve e r tw e e jaar ge e de n k re e g z e e e n oude IBM Th ink pad aptop m e t W indow s 9 5 e rop voor w at s im pe e s pe e tje s z oa s... ja, ja... Te tris e n z o. Toe n z e m e dan ook vorige w e e k in panie k opbe de m e t de m e de de ing dat z e pe r onge uk w at s ne k oppe inge n h ad ve rw ijde rd e n h aar s pe e tje s h e t nie t m e e r de de n e n toe n z e z e fs z e i e rove r te de nk e n om e e n nie uw e aptop aan te s ch affe n, toe n w as h e t tijd om in te grijpe n. O m a M e m e (h ie rbove n) Stap 2: Vind e e n aptop. H e t w as e e n pe u e ns ch ie e n aptop te vinde n voor onz e cybe r-om a. De vade r van m ijn vrie ndin h ad nog e e n oude Com paq aptop igge n. M e t e e n 800 M h z proce s s or e n 256m b ram e n e e n k apot PCM CIA s ot op h e t

13 m oe de rbord w as z e ge prom ove e rd tot de z a igh e id. H e t w as b ijk baar nie t e ch t goe d voor de aptop ge w e e s t om de PCM CIA-k aart onde rs te bove n in h e t s ot te duw e n. De draad oz e functie s h adde n h e t opge ge ve n e n, aange z ie n de fam i ie toch ae e n nie uw e aptop h ad ge k och t, ag de Com pac nu s tof te ve rz am e e n. Eén afge s ch re ve n aptop, één nooddruftige om a... bingo! actie s pe e n. Ide aavoor onz e te s t. W e h e bbe n z o'n 100 s pe e n ge dow n oad e n dat w as dan dat. M e t de aptop ve i ig onde r de arm w e rd h e t tijd om w at be s turings s ys te m e n m e t La M am a door te ne m e n. Aan h e t vo ge nde m oe s t vo daan w orde n: M aar w at va t e r nou nog te doe n w anne e r Te tris a500 k e e r ge w onne n is e n de oge n m oe z ijn van h e t k ijk e n naar va e nde vorm pje s?dan is h e t tijd om e e n fi m pje te pak k e n, nie tw aar?h e aas onde rs te une n de m e e s te Linuxdis tributie s ge e n m pe g2 (DVD) e n m p3. M aar m e t de aats te Ubuntuve rs ie va t a e s w at be tre k k ing h e e ft op vide o ge m ak k e ijk te ins ta e re n. W anne e r e e n m e dia be s tand ge ope nd w ordt, z aubuntu vrage n of a e h e e r ijk h e de n ge ïns ta e e rd m oe te n w orde n. A) H e t m oe t e e nvoudig te ge bruik e n z ijn. Stap 4: H oe h oude n w e h e t s im pe. B) H e t m oe t ve i ig z ijn te ge n virus s e n, m a w are e n ge bruik e rs foute n. Goe d, h e t is nie t h andig om voor onz e s upe rom a e e n inge w ik k e d s ys te e m te h e bbe n. Dus w e m ak e n a e s z o s im pe m oge ijk. Stap 3: Op zoe k naar e e n pinguïn. C) Er m oe t ge noe g gratis s oftw are bij z itte n. H ie rdoor vie W indow s XP Pro dire ct aaf. Ve rs ch i e nde Linux ve rs ie s s tre de n om de e e r, m aar Ubuntu k re e g de h oofdprijs. Toe n w e rd h e t tijd om e rop os te gaan. H e t duurde onge ve e r 20 m inute n om e e n s tandaard ISO im age van de 5.10 ve rs ie te dow n oade n. De h e e ins ta atie nam onge ve e r e e n uur in be s ag. De ins ta atie ve r ie p g adje s e n w e w e rde n a e e n m aar ge vraagd naar de ins te inge n van h e t and, de toe ts e nbord ins te inge n e n de ge bruik e rs naam. Dat ging dus goe d. Ubuntu k re e g de h e e h arde s ch ijf tot h aar be s ch ik k ing dus w e h adde n nie t e e n vre e m d ops tartprogram m a om m e e te be ginne n. H e t m oe s t ne t z o s im pe z ijn a s h e t toas te n van e e n broodje. Nadat de bongo's bij h e t e e rs te ops tarte n h adde n ge roffe d, ginge n w e dire ct naar de Synaptic pak k e tbe h e e r om s pe e tje s aan de ins ta atie toe te voe ge n. Ubuntu h e e ft w at s tandaards pe e tje s, m aar w anne e r w e in de Synaptic k ijk e n, w ane n w e ons in e e n w aar Arcadië. Er z itte n pittige h e rs e nbre k e rs bij e n Stap 1: Autom atis ch in ogge n. In h e t m e nu Be h e e r k an m e n in h e t Aanm e dve ns te r e rvoor k ie z e n autom atis ch in te ogge n. Z o s tart de aptop in e e n k e e r goe d op voor de ge bruik e r z onde r ge doe m e t in ognaam e n w ach tw oorde n. O m a w e rk t te ns otte nie t voor h e t Pe ntagon. Stap 2: M ag ik h e t m e nu, a s tub ie ft? Dank z ij de Gnom e de s k top z ie t h e t m e nu e r aaardig e e nvoudig uit, m aar ve e optie s z ijn nie t e ch t nodig. Dus w e h e bbe n in h e t h oofdm e nu e e n s pe e tje s m e nu toe ge voe gd, e e n icoontje voor de Dvd- e n CD-s pe e r e n h e t icoon voor Afs uite n e n de re s t h e bbe n w e ve rw ijde rd. Ve rvo ge ns w e rd de m e nuba k onde raan h e t s ch e rm ge z e t e n de ba k onde raan w e rd bove naan ge z e t. Daarbove n h e b ik nog e e n icoontje voor h e t h oofd-s tartm e nu ge ate n z odat ik, m och t h e t nodig z ijn, daar a e program m a's e n ins te inge n z ou k unne n be nade re n. Stap 3: Uit e gge n h oe h e t w e rk t Goe d om a, nu e ve n op e tte n. Druk op de b auw e k nop om de com pute r aan te doe n. W ach t tot u de 13

14 m uz ie k h oort. Dan z itte n e r vie r k noppe n aan de onde rk ant van h e t s ch e rm. Eén ge e ft u h e t m e nu m e t ALLE s pe e tje s e rin. A s u e e n fi m w i t afs pe e n doe t u e e n DVD e rin e n druk t u op de tw e e de k nop m e t h e t k e ine fi m s poe tje. W i t u m uz ie k afs pe e n?dan doe t u e r e e n CD in e n k ik t u op h e t cd'tje. En om h e th e e s ys te e m af te s uite n, k ik t u op h e t de urtje. Dat w as a e s. Ee n h a f uur ate r k on om a de com pute r ge bruik e n, h ad z e de k e uz e uit 100 s pe e tje s, k on z e fi m s e n cd's afs pe enen k on z e h aar s ys te e m aan e n uit doe n z onde r bang te z ijn om op de ve rk e e rde k nop te druk k e n. W ie z e i e r ook a w e e r dat Linux inge w ik k e d w as? Conc us ie. H e t w as duide ijk : om a w as bijz onde r in h aar nopje s. Z e h ad nu e e n s tabie e n ve i ig be s turings s ys te e m e n h oe fde z ich ge e n z orge n te m ak e n ove r h e t indruk k e n van ve rk e e rde k noppe n. W ant, om e e r ijk te z ijn, die w are n e r ook nie t. Er k w am e e n g im ach van oor tot oor toe n z e z ag h oe ve e s pe e tje s z e k on s pe e n z onde r h aar com pute r in de w ar te m ak e n. Dit is ve e e e nvoudige r dan m ijn vorige com pute r z e i z e, te rw ijz e nog e ve n e e n b ik w ie rp op h aar oude W indow s com pute r. Ik z aonz e cybe r-om a e n h aar com pute r de k om e nde w e k e n nog e e n be e tje in de gate n h oude n om te z ie n of z e w at m e t e k aar ove rw e g k unne n. Nu com pute rs m e e r e n m e e r h un intre de 14 doe n in ons dage ijk s e e ve n, is h e t ogis ch dat vrijw e ie de re e n e r e e ntje w ih e bbe n. M aar, voor de com pute rk e nne r van de fam i ie (e n profe s s ione e IT-cons u tant) z ou h e t uit ope n op e e n dram a w anne e r ie de re e n a tijd onde rs te und m oe t w orde n. Dus e e n ve rs im pe de Ubuntu ins ta atie z orgt e r a voor dat e r ge e n te e foontje s k om e n ove r virus s e n, ins tabie e be s turings s ys te m e n e n s pyw are. Z e fs a s z e on ine z ou w i e n gaan dan h oe fde ik a e e n m aar tw e e k noppe n van Fire fox e n Pidgin (h e t vroe ge re Gaim ) aan h aar m e nuba k toe te voe ge n, h aar e e n s ne curs us ch at 'n' s urf te ge ve n e n z e z ou z ich w e re dde n. Ee n w e inig onde rh oud vrage nd be s turings s ys te e m. H e t is e e n e e nvoudige r e n ve i ige r be s turings s ys te e m in de h ande n van e e n one rvare n ge bruik e r. Goe d, nie t a e cd's die in de w ink e igge n, k unne n ge ïns ta e e rd w orde n, m aar adat s noe pgoe d z it e r bij Linux abij. Z o va te r nog ge d te be s pare n ook! W at ove rb ijft is dan te ns otte de grote vraag: h e e ft ie m and om a de aats te tijd nog e rge ns ge z ie n?

15 Ve rge e t nie t om w w w.fu circ e m agazine.org te be z oe k e n voor h e t a e r aats te nie uw s. En re gis tre e r op onz e b og om e e n e m aite ontvange n bij e k e nie uw e m agaz ine uitgave! W aarom zou u zich nie t re gis tre re n op de Ubuntu Forum s e n de e ne m e n aan de ge m e e ns ch ap? Ubuntu is e e n com p e te Linuxge bas e e rde be s turings s ys te e m, vrij ve rk rijgbaar m e t e e n ge m e e ns ch ap e n profe s s ione e onde rs te uning. A s id van Ubuntu Forum s, k unt u de e ne m e n op onze actie ve e n groe ie nde ge m e e ns ch ap.re gis te re n op ons forum ge e ft u toe gang tot h e t p aats e n van nie uw e be rich te n, onde rs te uning, ge bruik van privé be rich te n, h e t dow n oade n van afbe e dinge n van onze ga e rij e n ve e ve e m e e r! 15

16 H O W - TO Ge s ch re ve n door M ark (ook ge k e nd a s M ous e c one ) VIRTEELPRIVA AT NETW ERK EN Ik ge bruik aubuntu s inds ve rs ie Ik h e b aconne ctie s tot s tand ge brach t onde r 6.06 m e t pptp-config, op 6.10 m e t k vpnc e n nu op 7.04 m e t ne tw ork -m anage r-pptp. Die ve rbinding tot s tand bre nge n w as ve ruit h e t m ak k e ijk s t m e t Ik h ad e nk e nog ge w i d dat dit voorge ïns ta e e rd w e rd. Late n w e e r aan be ginne n. H e t vo ge nde com m ando voor de te rm inaz a e rvoor z orge n dat je onm idde ijk k an be ginne n. s udo apt-ge t ins ta ne tw ork -m anage r-pptp Nu z ou je VPN m oe te n z ie n onde r h e t ne tw e rk icoon. K ik op h e t ne tw ork icoontje, dan VPN Conne ctions e n dan Configure e r VPN. O p h e t e inde z ou je ie ts m oe te n h e bbe n dat e r z o uitz ie t: Ik w e e t dat ve e m e ns e n h ie r ie ts te ge n h e bbe n, m aar op dit punt z ou ik h e rs tarte n. W ije e ch te r nie t h e rs tarte n dan k an je de onde rs taande com m ando's inge ve n. NOTA: e k com m ando m oe t apart inge ge ve n w orde n.m e t ande re w oorde n m ag e r pas op e nte r ge druk t w orde n na e k voork om e n van 're s tart' s udo /e tc/dbus 1/e ve nt.d/25ne tw ork M anage r re s tart s udo /e tc/dbus 1/e ve nt.d/26ne tw ork M anage rdis patch e r re s tart Daarna h e b je : K ik dan op h e t toe voe ge n k nopje. W ande door de w iz ard h e e n. Z org e rvoor dat je de optie s juis t ins te t. De nm -app e t durfde bij m ij e e ns te cras h e n toe n ik de route m e t de /24 of /[ne tw ork ] nie t juis t ins te de. 16 Dit is ve ruit de m ak k e ijk s te m anie r om VPN op te z e tte n dat ik tot nu toe be n te ge nge k om e n. Ik vind a e e n dat Ubuntu de z e m oge ijk h e id voorge ïns ta e e rd z ou m oe te n h e bbe n. Langs de ande re k ant ge bruik t nie t e ke ge bruik e r VPN e n is h e t m is s ch ie n w e goe d dat dit e ruit ge ate n w e rd. Z o b ijft e r m inde r ove rbodige functie s ove r voor de ge w one th uis ge bruik e r.

17 H O W - TO Ge s ch re ve n door Ronnie Tuck e r PART 2 De vorige m aand h e bbe n w e e e n nie uw docum e nt ge m aak t, voorbe e dte k s t toe ge voe gd, k o om m e n ge m aak t, k o om m e n ge ink t e n te k s t ate n ove r ope n van de e ne k o om in de ande re. De z e m aand h oude n w e ons voorabe z ig m e t h e t toe voe ge n van afbe e dinge n aan ons docum e nt. Ee rs t w at te ch nis ch e inform atie. JPG afbe e dinge n ge bruik e n com pre s s ie om de be s tands grootte k e in te h oude n. Dit ijk t m is s ch ie n h andig, m aar e r w ordt w e e e n prijs voor be taa d; u oopt de k ans dat e r arte facte n in uw afbe e dinge n k om e n. Arte facte n z ijn k e ine vie rk antje s die u s om s in afbe e dinge n z ie t m e e s taop w e bpagina's die vaak e e n h oge com pre s s ie ge bruik e n voor h un afbe e dinge n h e t m ag dan w e goe d ijk e n op e e n w e bpagina, h e t z ie t e r s e ch t uit in e e n docum e nt, vooraa s h e t profe s s ione e ge print m oe t w orde n. GIF afbe e dinge n h e bbe n, aan de ande re k ant, m aar e e n be pe rk t k e ure npa e t. GIF k an e e n goe d ide e z ijn voor e e n tw e e k e urig ogo m aar w i t u e e n fu co our afbe e ding ge bruik e n tot 250 k e ure n, dan is h e t be te r PNG afbe e dinge n te ge bruik e n. Probe e r vooranie t e e n s e ch te k w a ite it JPG/GIF om te z e tte n in e e n PNG; z oie ts doe t de afbe e ding ge e n goe d. Be gin a tijd m e t e e n afbe e ding van de be s te k w a ite it die u k unt vinde n. O m e e n afbe e ding in h e t docum e nt te z e tte n, k ik k e n w e op de k nop Afbe e ding invoe ge n e n w e te k e ne n nu e e n vak ne t z oa s w e de vorige m aand e e n te k s tvak h e bbe n ge te k e nd. O m e e n afbe e ding in te voe ge n, re ch ts k ik t u in h e t afbe e dings vak e n k ie s t u voor Afbe e ding ve rk rijge n. Er ve rs ch ijnt dan e e n s ch e rm m e t be s tande n van w aaruit u de afbe e ding die u w i t invoe ge n k unt k ie z e n. K ik daarna op de k nop O pe ne n. 17

18 Nu is de afbe e ding w e e r te groot. Tijd om a e s aan te pas s e n. K ik in h e t Eige ns ch appe nve ns te r op h e t tabb ad Afbe e ding. Goe d, w e h e bbe n e e n prob e e m. U z ie t dat de afbe e ding e r m aar e ijk inge propt is e n w e m aar e e n k e in de e van de afbe e ding k unne n z ie n. W e m oe te n ie ts be s is s e n. M oe t h e t te k s tvak e ve n groot z ijn a s de oors pronk e ijk e afbe e ding?o f pas s e n w e de afbe e ding aan h e t te k s tvak aan?w e de m ons tre re n be ide m oge ijk h e de n. O m h e t afbe e dings vak e ve n groot a s de oors pronk e ijk e afbe e ding te m ak e n z oude n w e h e t afbe e dings vak k unne n uitre k k e n. Ge m ak k e ijk e r is h e t om re ch ts te k ik k e n in h e t afbe e dings k ade r e n daar te k ie z e n voor K ade r aan afbe e ding aanpas s e n. 18 H ie r va t de p aats e n de grootte van de afbe e ding te z ie n. M aar ate n w e e r q ua grootte m aar nie t w at op os gok k e n. Late n w e a e s m aar aanpas s e n in h e t docum e nt z e f. K ie s voor Sch a e n naar fram e grootte. Z o pas s e n w e de afbe e ding aan door h e t afbe e dings k ade r aan te pas s e n. Le t e rop dat Proportione e s taat aange vink t om dat ande rs de afbe e ding m is s ch ie n te ve r w ordt uitge re k t. K ik op h e t afbe e dings k ade r e n pas h e t aan.

19 En natuur ijk k unt u h e t afbe e dings k ade r s e pe n naar de p aats w aar u de afbe e ding w i t h e bbe n. H e t e nige prob e e m w at w e nu nog h e bbe n, is dat de afbe e ding de te k s t be de k t. De op os s ing is dat de te k s t om de afbe e ding h e e n m oe t ope n. Re ch ts k ik in h e t afbe e dings k ade r e n ga naar h e t ve ns te r Eige ns ch appe n. K ie s voor h e t tabb ad Vorm. Dat tabb ad is ie ts nie uw s voor ons m aar nu h oe ve n w e a e e n m aar te k ie z e n voor de Te k s t Loopt O m Fram e optie. En h op a! De te k s t oopt k e urig de h oe k je s om. Ve rs ch uif h e t afbe e dings fram e m aar e e ns ove r de te k s t e n u z ie t dat de te k s t z ich k e urig aanpas t aan de p aats van de afbe e ding. H e t ijk t w e m agie! H e t e nige prob e e m w at w e nog nog h e bbe n, is dat de te k s t aan de re ch te rk ant van de afbe e ding e r e e n be e tje te dich t op s taat. Ge e n prob e e m e ige n ijk. M e t h e t afbe e dings fram e nog s te e ds ge s e e cte e rd e n in h e t tabb ad Vorm (in h e t ve ns te r Eige ns ch appe n) k ie z e n w e Contour ijn ge bruik e n. K ik ve rvo ge ns op Vorm Be w e rk e n e n e r ve rs ch ijnt e e n nie uw ve ns te r. Ge e n panie k nu! H e t m e e s te in dit ve ns te r gaan w e nu nie t ge bruik e n. M aar e t op: h e t afbe e dings fram e is nu b auw om ijnd. Vink in dit nie uw e ve ns te r Contour ijn Be w e rk e n aan. O nz e b auw e om ijning h e e ft nu b auw e bo e tje s op ie de re h oe k ge k re ge n. K ik m aar e e ns ink s op de b auw e bo e tje s en s e e p z e e rge ns naartoe. De contour ijn be w e e gt dan e n de te k s t e rin be w e e gt dan m e e. Spe e m aar w at m e t de contour ijn tot a e s naar uw z in is. Be nt u k aar, k ik dan w e e r op de Contour Be w e rk e n optie om de z e functie uit te s ch ak e e n e n ve rvo ge ns op Be w e rk ing Be ë indige n om h e t ve ns te r te s uite n. En dat is dan onge ve e r a e s w at u m oe t w e te n ove r afbe e dinge n! Vo ge nde m aand gaan w e k ijk e n naar te k s t. W e w i e n te ns otte nie t k e e r op k e e r paragrafe n te k s t k ie z e n e n daarbij e tte rtype s en e tte rgrootte s dus w e k unne n e e n Paragraafs tijk ie z e n. M aar dat h oude n w e te goe d voor de vo ge nde m aand. 19

20 RECENSIE Ge s ch re ve n door A an M.H ood SYSTEM 76 D A RTER LA PTO P Az e s m aande n e e s ik op de Ubuntu fora ove r Sys te m 76, e e n be drijf dat aptops e n de s k tops ys te m e n ve rk oopt m e t Ubuntu op. Er de e d z ich e e n m oge ijk h e id voor om e e n Sys te m 76 com pute r te k ope n nadat ik be s ote n h ad dat m ijn oude rs h un aptop, e e n Com paq Pre s ario (AM D 1.5 Gh z, 512 M b, ATI-grafis ch e k aart, 20 Gb h arde s ch ijf) die Ubuntu 6.06 draaide, aan ve rvanging toe w as. Ee n Darte r e e k m ij prim a w ant h ij is ich t, s tij voe n draait e e n be k e nd ope ratings ys te e m. Se e ctie van de onde rde e n e n h e t be s te en Ik be s te de nie t de norm a e Darte r van Sys te m 76. Ik ve rk oos om de z e te upgrade n naar e e n s ne e re proce s s or, m e e r RAM ge h e uge n e n e e n grote re h arde s ch ijf. (Z ie de s pe cificatie s aan de re ch te rk ant). H e t s ys te e m w e rd be s te d op vrijdag 20 apri H e t be s te e n w as s im pe e n vanz e fs pre k e nd via de Sys te m 76 w e bs ite (w w w.s ys te m 76.com ) e n k ort na de orde r te h e bbe n doorge ge ve n k re e g ik e e n e -m aidat de Darte r ve rs tuurd z ou w orde n binne n 5 dage n. Sys te m 76 h ie d z ich aan h aar w oord e n de com pute r w e rd op tijd ve rs tuurd. O m dat ik e e n e ve rings adre s h ad doorge ge ve n dat ve rs ch i de van h e t adre s op de factuur w e rd ik ge vraagd om h e t adre s te be ve s tige n. Ik s prak toe n m e t Car bij Sys te m 76 e n h ij z orgde e rvoor dat m ijn orde r nog de z e fde dag z ou ine e nge s tok e n w orde n. A s of dat nog nie t ge noe g w as z orgde Care r ook voor dat de ve rz e ndtijd ve rk ort w e rd tot 2 dage n z onde r e xtra k os te n. Pre cie s z oa s ge p and arrive e rde de com pute r op Fig.1 m aandag 30 apri Toe n de Darte r aank w am w as ik e e n be e tje ve rras t door de doos w aarin de z e w as ve rpak t. Daar s tond nie ts op buite n h e t 20 Sys te m 76 Darte r Laptop Spe cificatie s CPU - Inte Core 2 Duo: Core 2 Duo T GH z 4M B 667F RAM GB DDR2 667 M H z (1 x 1 GB + 1 x 512 M B) H ard Drive - 80 GB 5400 RPM * Graph ics - Inte GM A M B Inte grate d Graph ics Scre e n W ide s cre e n W XGA (1280X800) Sound - Inte H igh De finition Audio Ne tw ork ing -10/100(LAN) W ire e s s - Inte abg & B ue tooth Card Re ade r - 4 in 1 Card Re ade r CD ROM Drive - CD R, CD RW, DVD R and DVD DL Expans ion - PCI Expre s s Card S ot (34/54) Ports - VGA, 3x USB 2.0, M ic In, H e adph one O ut, Fire W ire 139 4B, S-Vide o Batte ry - 6 Ce Lith ium Ion Dim e ns ions " x 8.9 " x 1.24" (W x D x H ) W e igh t bs * Upgrade d

21 e ve rings adre s (Figuur 1). H e t ande re dat m e opvie w as dat de m ach ine k e ine r w as dan ande re aptops (z ie 8.5"x11" b ad papie r in de afbe e ding). De com pone nte n z ate n goe d ve rpak t m e t k artonne n b ade n (ge e n p as tic, papie r, of ande re m i ie uonvrie nde ijk e m ate ria e n) e n de aptop z e f z at in e e n nog k e ine re doos binne n in de ande re doos. In de doos trof ik de aptop aan, de batte rij, tw e e CDs (e e n h and e iding e n W indow s drive rs ), e e n draagtas, e e n pam f et be tre ffe nde de Inte Core 2 Duo proce s s or, eene e k tricite its s noe r, e e n adapte r, e e n b ad m e t rich t ijne n e n e e n brie fje om dank je te z e gge n. (Z ie figuur 2). De draagtas is goe d opge vu d, is van goe de k w a ite it e n h e e ft ve e k e ine re z ak je s. uids pre k e rs m oe te n aans ch affe n. H e t tik k e n van de toe ts e n van h e t toe ts e nbord s toort nie t e n voe t goe d aan. De toe ts e n op h e t toe ts e nbord z ijn ve rras s e nd groot w aar ge bruik e rs m e t grote re vinge rs h e e b ij m e e z u e n z ijn. De tw e e p as tie k e n z i ve re n k noppe n van h e t m uis pad k ik k e n e ch te r ie ts te uid. H e t s ys te e m is h e e s ti, w aar m ijn m oe de r h e e b ij m e e is, om dat h aar aptop ve e aw aai m aak t.h e t e nige ge uid dat de aptop m aak t is w anne e r e r s ch ijfactivite it is. H e t k nopje w aarm e e je h e t de k s e om h oog k unt doe n is ve i ig e n toch m ak k e ijk in te druk k e n. Buite n de age k w a ite it van de uids pre k e rs ge e f ik de Darte r e e n goe de be oorde ing. H ardw are Com patibi ite it H ardw are die onm idde ijk w e rk te Dit ging vrij goe d m aar h e aas nie t pe rfe ct. Ik w as h e t m e e s t bang voor de vie r be angrijk s te com pone nte n (draad oos inte rne t, grafis ch e adapte r, h e t s ch e rm e n de m uis ) aange z ie n de z e de m e e s te ge bruik e rs k opz orge n k unne n ge ve n bij h e t ins ta e re n van Ubuntu op e e n z e fge bouw de m ach ine. Ik vie bijna om ve r toe n ik de Darte r voor h e t e e rs t ops tartte e n de ne tw e rk be h e e rde r onm idde ijk de draad oz e ne tw e rk e n in m ijn buurt h e rk e nde. Ik w as ook onde r de indruk van h e t fe it dat 3D-acce e ratie goe d w e rk te Fig.2 e n daarom w as h e t aanz e tte n van de De s k top-e ffe cte n k inde rs pe. Ik vond h e t ook e uk om te ontde k k e n dat de Inte GM A 9 50 K w a ite it ch ips e t s te rk ge noe g is om De s k top-e ffe cte n Ik h e b e e rde r a aptops van k w a ite it ge bruik t z onde r prob e m e n te ate n draaie n (Com piz m e t de k rach t van paarde n e n ik h e b e r ook of Be ry ). Ik w as e ve n b ij om te ontde k k e n age bruik t die a s w e gw e rptoe s te en dat h e t s ch e rm pre cie s w e rk te z oa s in de aanvoe de n. H oe w e e gt de Sys te m 76 Darte r adve rte ntie s tond (e e n re s o utie van aptop op te ge n de ande re?h e e goe d 1280x800) z onde r dat ik daar ie ts voor e ige n ijk. H e t de k s e is van p as tic m aar is m oe s t doe n. s te vig. H e t s ch arnie r dat h e t de k s e aan de H ardw are die ge de e te ijk w e rk t aptop vas th oud is s te vig. De uids pre k e rs z ijn k e in e n nie t ate uid, ook az e t je h e e e prob emenmet h e t ge uid ope n. Voor norm aage bruik in e e n Er w are n e nk e com patibi ite it. Som m ige n w e rde n opge os t re de ijk rus tige k am e r is h e t nive au van h e t door e e n update van de drive r m aar nie t ge uid goe d ge noe g. A s je e ch te r je ge uid a e m aa. De apparate n die e e rs t m aar h a f toch h arde r w ik rijge n z uje e xte rne 21

22 w e rk te n e n daarna opge os t w e rde n z ijn de CD-Rom e n de m icrofoon. Toe n ik de Darte r pas h ad, k w am e n e r ook ande re prob emen voor. De Darte r be vroor s om s a s ik e e n ge brande CD in de CD-Rom drive aanbrach t w ant dan s ch oot de CPU-be as ting om h oog. (Z ie figuur 3). De aans uiting voor e e n m icrofoon w e rk te e e rs t ook nie t. Nadat ik ge be d, ge -e m ai d e n ge ch at h ad m e t de m e ns e n van Sys te m 76 k onde n de z e prob e m e n nie t onm idde ijk opge os t w orde n m aar e r k w am e e n update voor de drive rs e nk e e weken ate r die a e s op os te. Fig.3 Er z ijn e ch te r tw e e h ardw are -com pone nte n die m aar ge de e te ijk functione e b ijve n e n dit z ijn de Fn-toe ts e n e n de 4-in-1 k aart e z e r. Nie t a e Fn-toe ts e n w e rk e n op de Darte r, z oa s de tw e e toe ts e n die de s ch e rm h e de rh e id re ge e n e n h e t k nopje dat w is s e t tus s e n LCD-s ch e rm e n CRT-m onitor. De Fn-toe ts, die de s tandby-m odus active e rt, w e rk t corre ct m aar h e t s ys te e m re age e rt h ie rna nie t m e e r. A e ande re Fn-toe ts e n (draad oos inte rne t, e m ai, brow s e r, s ch e rm afz e tte n, m uis pad aan/af z e tte n e n vo um e ) w e rk e n z onde r prob e e m. De 4-in-1 k aart e z e r w e rk t m e t SD-k aarte n, m aar nie t m e t de M e m ory Stick Pro van Sony of m e t de M u tim e dia Cards (M M C). Aange z ie n de apparate n die de z e ops agk aarte n ge bruik e n ook aan te s uite n z ijn via e e n USB-draad is dit w aars ch ijn ijk s e ch ts e e n k e ine e rge rnis voor de m e e s te ge bruik e rs. H ardw are die nie t w e rk t De e ne rgie be h e e r-functie s van de Darte r z ijn nie t z o goe d. De e nige optie die goe d w e rk t is h e t s ch e rm uits ch ak e e n, w ant z ow e 22 s tandby a s s aaps tand w e rk e n nie t goe d. Ene rgie be h e e r is a tijd ae e n prob eem ge w e e s t bij ve rs ch e ide ne Linux-dis tributie s e n ik ge e f toe dat dit e e n com p e x prob eem is. Ik h oopte e ch te r dat dit prob e e m nie t aanw e z ig z ou z ijn bij e e n Darte r m aar he aas is de z e nie t im m uun voor de e ne rgie be h e e rprob e m e n. Se rvice e n Onde rs te uning De s e rvice van Sys te m 76 is h e e goe d, van de aank oop tot h e t op os s e n van h ardw are prob e m e n. O m dat m ijn be s te ing nie t onm idde ijk ge produce e rd k on w orde n z orgde Carvan Sys te m 76 e rvoor dat de aptop binne n de 2 dage n ve rs tuurd z ou w orde n z onde r m ij daarvoor ie ts e xtra aan te re k e ne n. Ik h e b contact ge h ad m e t Sys te m 76 via e -m ai, te e foon e n de fora. Sys te m 76 antw oordde op a e m anie re n van com m unicatie op e e n be vre dige nde m anie r. De antw oorde n op m ijn e -m ai s k w am e n s te e ds binne n de 24 uur. Toe n ik h un te ch nis ch e onde rs te unings num m e r opbe de, k re e g ik nie t onm idde ijk e e n pe rs oon aan de ijn. Ik w e rd e ch te r nie t aan h e t ijntje ge h oude n m aar w e rd ge vraagd e e n boods ch ap ach te r te ate n. Er be de dan ie m and (Tom ) van Sys te m 76 binne n h e t uur e n w e be s prak e n de h ardw are prob emen vo e dig e n w at w e h e t be s te e raan k onde n doe n. De onde rs te uning van Sys te m 76 re age e rde e ve n s ne op h e t forum, binne n 24 uur dus. Ik w as vooraonde r de indruk van h e t antw oord op h e t forum - "Ve rdorie! Ik dach t dat ik h e t opge os t h ad!" van th om as aaron (e e n m e de w e rk e r bij Sys te m 76). Opm e rk inge n van tw e e W indow s - ge bruik e rs Te rw ijik de z e be oorde ing aan h e t s ch rijve n w as, h ad ik ook de k ans om de Darte r te tone n aan tw e e W indow s -ge bruik e rs die nog nooit Linux h e bbe n ge bruik t. De e e rs te W indow s -ge bruik e r w as e e n vrie nd die angs k w am e n is e e n W indow s Pow e r Us e r (W PU). Ik gaf m ijn vrie nd de Darte r z odat h ij

23 op h e t Inte rne t k on, z ijn e -m aik on nak ijk e n e n z ich be z ig k on h oude n. H ij aanvaardde m ijn aanbod e n nam de Darte r m e t z ich m e e voor e e n w e e k e ndje. H ij m aak te ve rs ch e ide ne opva e nde opm e rk inge n. H ij m e rk te op dat de Darte r re s pons ie f, s ne e n s tiis. H ij m e rk te ook op dat de grijz e e tte rs op de toe ts e n te m oe i ijk e e s baar w are n e n dat dit h e t voor h e m m oe i ijk e r m aak te om m e t z ijn tw e e w ijs vinge rs te type n. Ik k an b ind type n e n daarom h ad ik e r nie t bij s ti ge s taan dat dit e e n prob eem z ou k unne n z ijn voor s om m ige ge bruik e rs. H ij vond de Darte r uitz onde r ijk h andig voor z ijn tw e e USB-drive s te te s te n nadat w e ginge n go fe n e n z ijn k arre tje in e e n vijve rtje w as ge re de n. H ij vond dat de Darte r h e m goe d h ie p om z ijn drive s te te s te n. Fig.4 Nadat ik de Darte r voor vijf w e k e n h e b ge bruik t k an ik ve i ig z e gge n dat de Darte r e e n ge w e dige aptop is voor ie de re e n die e r e e n w iom te s urfe n, e -m aie n k antoorw e rk. H ij is s ne e n h e e ft ge noe g grafis ch e k rach t om De s k top-e ffe cte n te draaie n. Ik m aak te m e z orge n dat de GM A 9 50 nie t k rach tig ge noe g z ou z ijn om Com piz of Be ryte draaie n m aar dit w as com p e e t onge grond. De k rach t van de Darte r ve rz orgt nie t e nk e m oe ite oos de 3D e ye -candy m aar ook de a e daags e app icatie s ope ne n z ich binne n e nk e e s e conde n tijd. H e t h e e s ys te e m is k e in e n re s pons ie f. De Darte r is ook e e n igh tge w ich t dat w e inig aw aai m aak t e n grote toe ts e n h e e ft op h e t toe ts e nbord. O m dat ik m e ge e n z orge n m oe s t m ak e n ove r prob e m e n m e t com patibi ite it die de m e e s te ge bruik e rs onde rvinde n a s z e Linux ze f ins ta e re n, h e e ft h e t be s te e n van de Darte r m e t Ubuntu Fe is ty Faw n (7.04) m ij h e t e ve n m ak k e ijk e r ge m aak t. Som m ige h ardw are prob e m e n w are n nog s te e ds aanw e z ig m aar w e rde n na e e n update van de drive rs opge os t. O ok ais de com patibi ite it nie t pe rfe ct, toch k om t h e t aardig in de buurt. De aats te prob e m e n die ove rb ijve n (de Fn-toe ts e n, de 4-in-1 k aart e z e r e n h e t e ne rgie be h e e r) vorm e n voor m ij m aar e e n k e in m inpuntje. Sam m e nvatting: De Darte r m e t de Inte Core 2 Duo T7200 CPU e n 1,5 Gb RAM is e e n ge w e dig s ys te e m dat nog s im pe te ge bruik e n is ook, dank zij h e t Ubuntu Fe is ty Faw n be s turings s ys te e m. De tw e e de W indow s -ge bruik e r w as e e n co e ga e n ge e n W PU. H ij ging ak k oord m e t h e t te s te n van de Darte r nadat ik h e m ve rte de ove r de fantas tis ch e e ye -candy. H e t e e rs te w aarove r h ij m e de vo ge nde dag s prak w as de 3D-K ubus. H ij vond de k ubus e e n onge oof ijk h andige functie om dat je z o e xtra w e rk ruim te k rijgt. H ij m e rk te ook op dat H e t s ys te e m w e rk t, de h ardw are die nie t w e rk t vorm de nie t onm idde ijk e e n onove rk om e ijk h ij ge e n prob e m e n h ad onde rvonde n m e t prob e e m e n e r w as e nige com pute rconfiguratie O pe n O ffice om e e n docum e nt te m ak e n e n nodig w aarvoor e nk e e e n bas is k e nnis van op te s aan. O ve r h e t a ge m e e n vond h ij dat com pute rs ve re is t w as. h e t s ys te e m m ak k e ijk w e rk te. Ne t z oa s de AH ood e e ft in M inne s ota, USA. H ij is e e n fanaat W PU m e rk te h ij op dat de Darte r s ne e n voor te ch nis ch e s pu e n e n ge bruik t Linux s inds 2000, s tabie w as. m e t Core Linux. Ah e e ft ook e rvaring m e t M andriva, 4/5 Conc us ie e n W aarde ring. Xandros e n de Ubuntu dis tro's. Naas t z ijn ope ns ource fanatis m e is h ij ook e e n m an, e e n vade r van tw e e e n ge nie t h ij van tijd buite n door te bre nge n. 23

24 G RA M PS D EVELO PER INTERVIEW Ge ïnte rvie uw d door Adrian Re a Don A ingh am is de e ide r van de ontw e rpe rs voor de GRAM PS ge ne a ogie -s oftw are. H ie r z e tte n w e Don onde r in h e t s pot igh t e n s te e n h e m de vrage n die ju ie, de e z e rs, h e bbe n inge s tuurd door onz e Fu Circ e pre vie w uitgave. W i t u m e e r w i e re n ove r GRAM PS,dan ve rw ijz e n w e u naar uitgave # 1 van fu circ e voor e e n vo e dige Dus, Don, w at is jouw ach te rgrond be tre ffe nde com pute rs e n program m e re n? Ik be n abe z ig m e t com pute rs e n program m e re n s inds de vroe ge jare n 80. Ik be gon op h e t co e ge m e t h e t s ch rijve n van program m a's voor VAX/VM S e n UNIXs ys te m e n m e t Fortran, Pas cae n C. M ijn e e rs te job na co e ge w as s oftw are ontw e rpe n, die ge bruik t w e rd in VLSI ch ips. Ge dure nde onge ve e r 13 jaar h e b ik nie t aan s oftw are ge w e rk t e n h e b ik VLSI-ch ips ontw orpe n. Nadat ik de s oftw are -e ngine e ring ach te r m ij ie t, h e b ik grote nde e s e nk e ge program m e e rd in h ardw are be s ch rijvings ta e n (z oa s Ve ri og e n Sys te m Ve ri og) e n s criptta e n (z oa s Pe re n Pyth on). O nge ve e r z e s jaar ge e de n be gon ik m e t h e t GRAM PS proje ct e n s inds die n doe ik aan program m e re n in Pyth on. Is GRAM PS h e t e e rs te s tuk s oftw are w aar je aan h e bt ge w e rk t? GRAM PS is de e e rs te gratis s oftw are w aar ik aan w e rk. Vroe ge r in m ijn carrière, ontw ie rp ik ook ge s pe cia is e e rde s oftw are voor h e t ontw e rp van VLSI-p anne n. H oe h e b je e re n program m e re n e n h oe ang h e b je daarove r ge daan? Ik h e b grote nde e s m e ze f e re n program m e re n. Ik h e b w e Fortran e n Pas cage vo gd op co e ge, m aar daarnaas t h e b ik ge e n e ch te op e iding in program m e re n ge vo gd. Ik h e b program m e re n voornam e ijk ge e e rd door te w e rk e n m e t ande re m e ns e n e n door boe k e n te 24 e z e n. M aar z e fs na 20 jaar, vind ik van m e z e f dat ik nog s te e ds k an bij e re n. W aar k w am de ins piratie vandaan om e e n ge ne a ogie - program m a te s ch rijve n? De ins piratie voor GRAM PS vond ik bij m ijn vade r. H ij w as onde rz oe k aan h e t ve rrich te n naar onz e fam i ie s tam boom m aar h ad ve e m oe ite m e t W indow s e n h e t ge ne a ogie program m a dat h ij daaronde r ge bruik te. H ij w ou nie t ove rs tappe n op Linux tot daar e e n w e rk e nd ge ne a ogie -program m a voor z ou z ijn. Ik ve rm oe dde dat h e t m ak k e ijk e r z ou z ijn om e e n ge ne a ogie -program m a te s ch rijve n dan om W indow s te re pare re n, dus ik be gon m e t w e rk e n aan h e t program m a. Toe n ik ie ts h ad w at re de ijk w e rk te, ove rtuigde h ij m e om h e t program m a uit te ge ve n. H oe ang h e b je e rove r ge daan om e e n s tabie e ve rs ie van GRAM PS te ontw e rpe n? Dat h angt e r e ige n ijk van af w at jij ve rs taat onde r "s tabie ". H e t k os te m ij bijna drie jaar om de 1.0-ve rs ie uit te ge ve n, m aar e r w are n ve en die de s oftw are am e t s ucce s ge bruik te n daarvoor. De e e rs te uitgave, ve rs ie k os te m ij bijna tw e e m aande n om ine e n te s te k e n. We k e voorde e n h e e ft GRAM PS ove r ande re ge ne a ogie - s oftw are? Z oa s h e t bij gratis s oftw are h oort, z orgt GRAM PS e rvoor dat jij de e ige naar van je data be nt. De m e e s te program m a's s uite n jouw data in e e n e ige n form aat op. O p dit punt be n je com p e e t afh ank e ijk van dit program m a om aan

25 je data te k unne n. De m e e s te ge ne a ogie -program m a's k unne n e xporte re n naar GEDCO M m aar doe n dit m e e s taz e e r z w ak je s. Dit k om t om dat GEDCO M e ige n ijk e e n form aat is dat ontoe re ik e nd is e n om dat program m a's h un e ige n incom patibe e e xte ns ie s voor GEDCO M m ak e n. H e e vaak w ordt s om m ige van jouw data nie t ge ë xporte e rd, w aardoor h e t onm oge ijk w ordt om ajouw data naar e e n ande r program m a ove r te bre nge n. GRAM PS k an ook naar GEDCO M e xporte re n m aar k an ook naar e e n XM L-be s tand e xporte re n dat a e data in de databas e be vat. Er w e rd z e fs e e n XM L DTD voorz ie n. H oe zou jij h e t s ucce s van GRAM PS be oorde en e n h oe zou je w i en zie n dat h e t program m a ve rde r e vo ue e rt? Z ijn e r s pe cifie k e aanpas s inge n in GRAM PS dat je graag zou ontw ik k e e n? Dat h angt e rvan af w at je pre cie s be doe t m e t s ucce s. GRAM PS is e e n vrij onove rz ich te ijk program m a a s je dit ve rge ijk t m e t Fire fox of Evo ution. M aar a s je aan de doe m ark t de nk t, is GRAM PS w e h e e be k e nd in de Linux ge ne a ogie -ge m e e ns ch ap. W at ik ve rs ta onde r s ucce s is - "Is h e t program m a ge w orde n w at je e rvan ve rw ach tte?" Dan z ou ik m oe te n z e gge n dat GRAM PS ve r voorbij m ijn ve rw ach tinge n is ge gaan. GRAM PS w ordt com p e te r e n de functie s be ginne n vas t te igge n. Daardoor m oe te n w e m inde r tijd doorbre nge n m e t de databas e e n GUI-prob e m e n e n k unne n w e m e e r tijd inve s te re n in h e t ge ne re re n van e e n rapport e n aan data-ana ys e. W aar vind jij de tijd voor h e t product te rw ijh e t je ge e n ge d op e ve rt, ook am ag je e r trots op zijn? Ik h e b e e rs t e n voorae e n h e e be gripvo e fam i ie. M ijn vrouw is w e e r te rug naar co e ge e n ik m oe t ie ts te doe n h e bbe n te rw ijz ij h aar h uis w e rk m aak t ;-) De tijd die ik in GRAM PS s te e k varie e rt van tijd tot tijd e n h angt s te rk af van m ijn w e rk ure n e n de tijd die ik in m ijn fam i ie s te e k. A s ik h e t te druk k rijg ne m e n ande re ontw e rpe rs vaak e e n ge de e te van h e t w e rk ove r. E k e re e as e van GRAM PS h ad e e n naam die e tte r ijk uit e e n M onty Pyth on s cript k om t. W as e r e e n s pe cia e re de n om M onty Pyth on te k ie ze n? Ve e n van h e t te am van ontw e rpe rs z ijn grote fans van M onty Pyth on e n aange z ie n GRAM PS dan toch ge s ch re ve n is in Pyth on e e k h e t ons toe pas s e ijk. Je m oe t trouw e ns toch toe ge ve n dat "M onty Pyth on and th e H o y Grai " e e n van de grappigs te fi m s a e r tijde n is. GRAM PS be vat nu e e n k rach tige databas e m aar w ordt w e inge w ik k e de r voor de nie uw e re ge bruik e rs.h oe vind je de ba ans tus s e n e e nvoud e n ge bruik s vrie nde ijk h e id voor de nie uw e ge bruik e rs te rw ijde m e e r e rvare n ge ne a ogis te n vrage n om inte grite it van de databas e e n om nie uw e functie s? W e be dach te n e e n fictie ve "Tante M arth a" die w e a s ons doe pub ie k ge bruik e n. Ie de re e n h e e ft w e e e n Tante M arth a in h un fam i ie. Z ij is de com pute rge bruik e r die nie t ve e ove r com pute rs w e e t e n die e ige n ijk ook nie t m e e r w iw e te n. Z e w ige w oon e e n paar dinge n k unne n doe n op h aar com pute r z onde r dat z e 25

26 daar ve e tijd in m oe t s te k e n. E k e nie uw e functie die w e toe voe ge n, onde rgaat de "Tante M arth a-te s t". W e s te en ons de vraag of e r van Tante M arth a ve rw ach t k an w orde n dat z ij die functie z abe grijpe n. A s h e t antw oord daarop "ne e " is, dan m oe te n w e be de nk e n of de functie w e z atoe ge voe gd w orde n m e t ofte w e e e n ve rs im pe ing van h e t prob e e m z odat z e h e t toch z ak unne n be grijpe n of ande rz ijds de nie uw e functie k unne n ve rande re n dat z e z ich e r nie t druk in h oe ft te m ak e n. Z oa s h e t ook bij GNO M E is probe re n w ij goe de de fau t-w aarde n in te bouw e n. Voor de m e e s te ge va e n is dit ge noe g om com p e xe prob e m e n af te h ande e n. Voor de m e e s te m e ns e n is de de fau t-w aarde goe d ge noe g om te doe n w at z e w i e n doe n e n m oe te n z e z ich nie t m e t ie ts ande rs be z ig h oude n. H e b je e e n favorie te Linux- dis tributie om m e e te w e rk e n? Ade m ach ine s in m ijn h uis (dat z ijn e r z e s, toe n ik de aats te k e e r k e e k ) draaie n m e t Ubuntu. M ijn s e rve r draait 6.06 LTS e n de re s t draait Ik draai aubuntu s inds de re e as e van GRAM PS is onde rtus s e n ze fs om ge ze t naar e e n M acintos h e n W indow s ve rs ie.h oe voe je je daarbij? GRAM PS w e rd uitge ge ve n m e t de GPL ice ntie. Dit z orgt e rvoor dat m e ns e n de s oftw are k unne n om bouw e n naar w at z e m aar w i e n. Ik h e b ge e n inte re s s e in M acintos h of W indow s m aar ik vind e r nie ts ve rk e e rd aan. Ik m e rk e ch te r w e e e n ve rs ch itus s e n Linux e n W indow s ge bruik e rs. Linux ge bruik e rs z ijn m e e r ge ne igd om "gratis s oftw are " te inte rpre te re n a s "e ve n vrij a s vrije m e nings uiting". Z e z ijn m e e r ge ne igd om m e e te h e pe n aan h e t proje ct e n om ons te h e pe n om h e t program m a be te r te m ak e n. Ge bruik e rs van W indow s z ijn m e e r ge ne igd om "gratis s oftw are " te inte rpre te re n a s "gratis bie r" e n z e z ijn m e e r op z oe k naar e e n program m a dat h e n nie ts z a k os te n. H e t re s u taat m ag e r z ijn e n z e z ijn nie t z o s ne ge ne igd om ie ts te doe n om te h e pe n. Onde rvind je ve e m oe i ijk h e de n bij h e t s ys te e m aan te pas s e n aan a e ve rs ch i e nde cu ture n w ant fam i ie ve rw ijzinge n zijn toch ande rs in ande re de e n van de w e re d? De ve rta inge n w orde n ve rz orgd door e e n groot te am van ve rta e rs. GRAM PS is e e n re de ijk m oe i ijk program m a om te ve rta e n om dat h e t te k s t-ge bas e e rde rapporte n k an ge ne re re n. De ve rta e rs s te k e n e e n ve rb uffe nde h oe ve e h e id aan w e rk in h e t ve rta e n. Ve e van de com p e xite it in h e t ontw e rp in GRAM PS k om t ne t door dit prob eem. Bijvoorbe e d, e e n naam ijk t h e e s im pe m aar k an ook h e e com p e x w orde n. In s om m ige cu ture n w ordt e e n naam ge s ch re ve n z oa s Voornaam Ach te rnaam, te rw ijbij ande re cu ture n h e t ne t om ge draaid is. Som m ige cu ture n w e rk e n dan nog m e t patronym is ch e nam e n te rw ijande re n dat nie t doe n. O m corre ct m e t nam e n om te s pringe n m oe s te n w e e e n onge oof ijk f e xibe s ys te e m ontw e rpe n z odat de ge bruik e rs z e f k unne n k ie z e n h oe z e w i e n dat e e n naam w ordt w e e rge ge ve n. O ve r de form ate n: De broncode van Gram ps w ordt e nk e uitge brach t e n ge e n e nk e ins ta atie pak k e t voor w e k e dis tributie dan ook. W e h e bbe n vrijw i ige rs die ins ta atie pak k e tte n ontw e rpe n voor ve rs ch i e nde Linux-dis tributie s, z oa s Ubuntu, De bian, Fe dora, SuSE e n z e fs W indow s. In ande re ge va e n m oe s te n w e ge s pe cia is e e rde code s ontw e rpe n voor ve rs ch i e nde ge bie de n. Ee n goe d voorbe e d h ie rvan is de Ve rw anth e ids ca cu ator. In ve e Enge se ande n is e r e e n onde rs ch e id tus s e n ne ve n e n nich te n. Je vindt uits prak e n z oa s "tw e e de ne e f angs m oe de rs k ant". Ande re H oe uk t h e t je om zo ve e ve rta inge n naar ande re form ate n uit te bre nge n voor ande re Linux- dis tributie s? 26

27 cu ture n m ak e n z o'n onde rs ch e id dan w e e r nie t m aar m ak e n e nk e h e t onde rs ch e id tus s e n ne ve n e n nich te n. z ijn re de ijk w at program m a's e n e ve nve e ve rs ch i e nde form ate n. H e t is ge w oon nie t prak tis ch om e k form aat te ont e de n. H oe uk t h e t je om e e n te am van ontw e rpe rs die ve rs pre id zijn ove r de ge h e e w e re d te ate n s am e nw e rk e n aan e e n e nk e product? W e z oude n graag e e n s tandaard ge ne a ogie form aat h e bbe n dat de te k ortk om inge n van GEDCO M goe dm aak t, m aar dit be s taat h e aas nie t. In h e t ve r e de n h e bbe n w e ge probe e rd om ande re proje cte n aan te s pre k e n om m is s ch ie n s am e n z o'n form aat te ontw e rpe n m aar w e vonde n w e inig inte re s s e. O ns IRC-k anaa(#gram ps op irc.fre e node.ne t) is de s e ute tus s e n de com m unicatie tus s e n ontw e rpe rs e n ge bruik e rs. W e e ve n w e m e t ve rs ch i e nde tijdz one s e n dat m aak t h e t s om s m oe i ijk om in h e t IRC-k anaate z ijn, m aar h e t e ve rt ook ve e voorde e n op. Via IRC k unne n w e in re a -tim e dis cus s ie s voe re n e n z o k rijge n w e ook de k ans om e k aar te e re n k e nne n. Z odra je e k aar k e nt w ordt h e t ve e m ak k e ijk e r om s am e n te w e rk e n. H e t is be angrijk dat a s je aan e e n proje ct m e e w e rk t, je je e ige n e go opz ij k an z e tte n e n naar e e n cons e ns us toe k an w e rk e n. M e e s tak om t e r door e e n be e tje dis cus s ie e n e e n com prom is e e n be te r ide e uit de bus. H oe m oe i ijk is h e t om te w e rk e n m e t ande re form ate n, zoa s GEDCOM, e n ande re ge ne a ogis ch e program m a's te rw ijconve rs ie m oge ijk h e de n toch ge w e ns t zijn binne n GRAM PS? H e t dich ts te bij e e n s tandaard voor ge ne a ogie s oftw are is GEDCO M, m aar a s uitw is s e ings form aat is dit onde rm aats. Dit form aat w e rd ontw ik k e d door de LDS-K e rk om de be nodigdh e de n van de LDS-K e rk te be vre dige n. Er z ijn e ch te r re de ijk w at dinge n die GEDCO M nie t aank an. De m e e s te com m e rcië e program m a's be dach te n h un e ige n ge s ote n form ate n. W e probe re n nie t om de z e form ate n te ont e de n. Er Je h e bt ve e tijd ge s tok e n in h e t ontw e rpe n van GRAM PS, dat onde r GPLw ordt uitge brach t.be n je nooit bang dat jouw code, ze fs aw ordt die ge bruik t binne nin de ice ntie, ve rde r ontw orpe n e n ge prom oot k an w orde n door e e n ande r te am die h e t dan e e n nie uw e naam ge e ft e n de aandach t aan jouw program m a w e gne e m t? H ie r m aak ik m e z e f he e m aage e n z orge n ove r. A s e r ie m and is die de code nog k an ve rbe te re n te rw ijh ij binne n de re ge s van GPL b ijft, dan is dat goe d voor h e n. Uite inde ijk e ve rt dit e nk e voorde e voor de ge bruik e r op. Uite inde ijk draait gratis s oftw are h ie r om. H e t doe t m e de nk e n aan de De bian-ubuntu re atie of de Ubuntu-Lins pire re atie. H e b je e e n s trate gie om m e e r ontw e rpe rs aan te tre k k e n? W e h e bbe n w e h u p nodig m aar ik ve rdoe m ijn tijd nie t aan nie uw e ontw e rpe rs aan te tre k k e n. Enk e e jare n ge e de n h e bbe n w e e e n be onings s ys te e m ge probe e rd m aar z onde r s ucce s. H ie rdoor ge oof ik dat e e n pe rs oon z e f de m otivatie m oe t vinde n om e e n w aardige contributie aan dit proje ct te e ve re n. 27

28 Ove r h e t h e e s ys te e m ge s prok e n, s am e n m e t de ontw e rpe rs e n de ge m e e ns ch ap e r om h e e n, w at zou je dan ze gge n dat de groots te k rach te n e n zw ak h e de n zijn? Ik z ou z e gge n dat onz e k rach t igt in de goe de arch ite ctuur van de code e n in de goe de ge m e e ns ch ap. H e t ove rge b e ve n de rde, is h e t inte re s s ante ge de e te. De z e cate gorie be s taat uit ge ne a ogie program m a's, w e ns k aart-program m a's, re ce pte nprogram m a's, h uis - e n tuinontw e rpprogram m a's e n nog s oortge ijk e program m a's. W at je ook de nk t van de z e w ink e s, z e k e nne n h un k ante n w e e n w e te n e ch t w e w at h un k ante n w i e n. O nz e groots te z w ak h e id is h e t ontbre k e n aan ontw e rpe rs. GRAM PS is e e n inge w ik k e d program m a e n ve re is t h e e ve e onde rs te uning. H e e re ge m atig ge be urt h e t dat de vrage n voor onde rs te uning ons ove rw e dige n. Ik ontw ik k e de GRAM PS ook ge de e te ijk om de z e e e gte op te w i e n vu e n. Ik ge oof dat Linux aantre k k e ijk e r z aw orde n a s dit e e n bre de r as s ortim e nt aan program m a's z ou gaan aanbie de n. Er w ordt te ge nw oordig ve e ge praat ove r de k rach t van Ubuntu/Linux de s k top, vooraa s die ve rge e k e n w ordt m e t W indow s Vis ta. Ge bruik t jouw fam i ie Linux of vind je h e t e e rde r m oe i ijk om h e t te prom ote n in e e n door W indow s ove rh e e rs te om ge ving? We k e program m a's e n ontw e rps ys te m e n h e b je ge bruik t om GRAM PS te ontw ik k e e n? Ik ge bruik az e ve n of ach t jaar e nk e Linux. M ijn vrouw e n z oon draaie n a e be i ook Linux e n gaan e nk e te rug naar W indow s voor s pe cifie k e program m a's (z oa s AutoCad e n itune s ). W at voor advie s zou je nog ge ve n aan e e n ande re program m e ur? Linux z ou m ak k e ijk e r om te prom ote n z ijn a s de bre e dte van h e t as s ortim e nt aan s oftw are voor Linux ve rgroot w e rd. Linux h e e ft m e e r dan ge noe g m uz ie k s pe e rs, IRC-program m a's e n RSS aggre gators. M aar dat z ijn nie t de program m a's die aantre k k e ijk z ijn voor Tante M arth a e n tot Linux e e n bre de r as s ortim e nt h e e ft aan s oftw are z ah e t m aar ge de e te ijk aantre k k e ijk b ijve n. GRAM PS is ge s ch re ve n in Pyth on, m e t PyGTK, e n G ade. Ik program m e e r e nk e in Em acs. Z org e rvoor dat je program m e e rt om dat je graag program m e e rt. Z org dat je je e ige n e go aan de k ant k an z e tte n e n dat je k an uis te re n naar ande re n. Z o z aje nie t e nk e m e e r e re n, m aar je z aook ontde k k e n dat je de ide e ë n van ande re n k unt ge bruik e n om jouw proje ct te ve rbe te re n. Don w ordt h arte ijk be dank t om onde r de s pot igh t te zitte n e n ge gri d te w orde n! A s je e e n w ink e binne nw ande t, die s oftw are ve rk oopt, dan k rijg je w e e e n ide e van w at Linux nog m is t. O nge ve e r e e n de rde van de s oftw are be s taat uit s pe e tje s. Nog e e n de rde be s taat uit antivirus program m a's, fire w a s, antis pyw are e n ande re s ys te e m ge re e ds ch appe n. De ge ïnte rvie w de voor vo ge nde m aand is nie m and m inde r dan Co in W ats on, de te am - e ide r van h e t ins ta e e r-te am, e e n id van de Ubuntu Com m unity Councie n Line M anage r voor de h e ft van h e t dis tro te am! Em aiju ie vrage n voor Co in naar: q ue s fu circ e m agazine.org 28

29 M IJN VERH A A L Z ES M AAND EN G e s ch re ve n door M att H oy ENK ELLINUX Vandaag, donde rdag 22 fe bruari 2007, is h e t z e s m aande n ge e de n dat ik m ijn h arde s ch ijf h e b ge form atte e rd e n ach te rb e e f m e t e nk e Linux. H e t w as e e n fout van GRUB w aarm e e h e t a e m aabe gon op 22 s e pte m be r Ik h ad e e n W indow s XP e n Ubuntu Dappe r Drak e (6.06 LTS) dua -boot s ys te e m e n die w as vrij e e nvoudig. H e t groots te de e van m ijn h arde s ch ijf h oorde toe aan XP om dat ik Linux nog m aar e e n m aand ge bruik te. U k unt h ie ronde r e z e n w at e r a e m aage be urd is, m aar k ortw e g k w am ik in de prob e m e n door w at z e f te te s te n. De z e s ituatie, z oa s ik nu w e e t, w as h e e m ak k e ijk op te os s e n m aar toe n w is t ik dat nog nie t e n ging ik ve rde r m e t w at z e f te pruts e n e n ve rnie tigde daarm e e m ijn XP-partitie. Toe n be s oot ik om m ijn h arde s ch ijf te form atte re n. Nadat a e s van m ijn h arde s ch ijf ge w is t w as, w e rd Ubuntu m ijn prim air ope rating s ys te e m e n tot de z e dag h e b ik nooit nog te rug ge k e k e n. De dis tributie die ik ge bruik is Ubuntu, "Linux for H um an Be ings ". Ik be gon toe n m e t Ubuntu 6.06, Dappe r Drak e e n h e b s inds die n ook ge üpgrade naar 6.10 Edgy Eft. Ubuntu is ge bas e e rd op De bian e n k an ge bruik t w orde n m e t GNO M E (Ubuntu), K DE (K ubuntu) e n XfCE (Xubuntu). Ik ge bruik GNO M E w ant ik pre fe re e r h e t m inim a is m e van GNO M E te ge nove r de ayout van K DE. K DE e n XfCE z ijn w e be s ch ik baar op m ijn s ys te e m (bij h e t in ogge n, k an uit e e n m e nu ge k oz e n w orde n) m aar ik ve rk ie s om z e nie t te ge bruik e n. Ik raad Ubuntu aan, aan ie de re e n die Linux w iuitprobe re n. H e t is h e e m aagratis, nie t z oa s ande re popu aire dis tributie s dus, e n h e e ft e e n groot aantage bruik e rs die e r z ijn om m e ns e n ve rde r te h e pe n, m aar e r is ook pre m ium onde rs te uning be s ch ik baar van profe s s iona s. O m m e e r te ontde k k e n ove r Ubuntu k unt u naar de pagina ove r Ubuntu gaan op M BH oy.com of naar Ubuntu.com. Am ijn h ardw are w e rk t. De printe r, w e bcam, te e foon, Pock e tpc, ipod, e nz ovoort e n dat is e ige n ijk be s t w e e e n pre s tatie aange z ie n h ardw are -onde rs te uning m e e s tade groots te re de n is w aarom m e ns e n nie t ove rs tappe n op Linux. O nde rs te uning voor m ijn ipod w as m ak k e ijk. Ik com pi e e rde ge w oon de aats te ve rs ie van ibgpod e n ins ta e e rde Am arok daarove r; O m de printe r aan de praat te k rijge n h e b ik w e van printe r m oe te n w is s e enmet ie m and, m oe t ik e e r ijk toe ge ve n. Le xm ark w i ge e n Linux-drive rs ontw ik k e e n voor h un a -in-one (printe r,s canne r,fax) aanbod dus ik m oe s t w is s e e n te ge n e e n s tandaard Z 601 die e nk e k an printe n. O nde rs te uning voor m ijn te e foon w as w aars ch ijn ijk h e t m ak k e ijk s t e n be h e s de h e t s ynch ronis e re n via b ue tooth, m aar Pock e tpc is m e e s tae e n ram p van e e n toe s te om aan de praat te k rijge n e n m aar w e inig m e ns e n s age n daarin, om dat de Pock e tpc ge bas e e rd is op W indow s M obi e. Ik ie t s ync ge w oon ge ove n dat m ijn De Axim X3 e e n ipaq w as e n com pi e e rde ve rvo ge ns ta oz e drive rs e n s tuk je s s oftw are. H e t re s u taat w as z o dat ik de Pock e tpc k on inp ugge n e n onm idde ijk k on s ynch ronis e re n z onde r prob e m e n. Prach tig, toch? De s oftw are w aar ik op dit m om e nt h e t m e e s t van h oudt, is Am arok, K ope te, Fire fox, Th unde rbird, Vive, gftp, VM W are, M u tis ync e n ve e m e e r. Am arok is, naar m ijn m e ning, de be s te s oftw are die ooit op m ijn s ch e rm is ve rs ch e ne n. H e t is h e t w aard om a e e n voor Am arok aove r te s tappe n op Linux. H e t is e e n prach tige Linux m e dia s pe e r. H e t aat ook toe om ie dje s op m ijn ipod te p aats e n e n w ordt cons tant ge bruik t om m uz ie k af te s pe e n, te k ope n e n naar m ijn ipod te z e tte n. K ope te is ve rge ijk baar m e t M SN M e s s e nge r voor K DE. H e t h e e ft e nk e e e uk e e ffe cte n e n aat toe dat ik m e t m ijn vrie nde n k an ch atte n. Fire fox e n Th unde rbird z ijn onm is baar, z e k om e n z e fs 29

30 voorge ïns ta e e rd m e t Ubuntu. Vive h e b ik ook a ge noe m d. H e t is de s ne s te DVD-rippe r die ik ooit h e b ge z ie n. gftp z orgt e rvoor dat ik be s tande n op de M BH oy.com s e rve r k an z e tte n, VM W ARE z orgt e rvoor dat ik ande re ope rating s ys te m e n k an draaie n binne n m ijn Ubuntu de s k top e n M u tis ync z orgt voor de s ynch ronis atie m e t m ijn Pock e tpc. H e t z ijn a e m aaprach tige program m a's e n a s je Linux ge bruik t raad ik je z e k e r aan om e r e e ns e nk e e van uit te probe re n e n ande rs raad ik je aan om e r e e ns ove r na te de nk e n om ove r te s tappe n. Tot s ot z ou ik w i e n z e gge n dat m ijn tijd bij Linux ve e vo doe ning gaf e n s panne nd is ge w e e s t. Ik h e b ve e bijge e e rd e n nu m aak ik ook de e uit van w at h e e w aars ch ijn ijk de vrie nde ijk s te e n groots te ge m e e ns ch ap is, rond w e k proje ct dan ook, in de w e re d. Voor ik ove rs tapte h ad ik ook tw ijfe s, daarom h ie d ik ook a tijd m ijn XP partitie bij m e voor de e e rs te m aand. Eve n s ne dippe n in Linux w as nie t ge noe g, ik h ad nie t de juis te ge e s te ijk e ins te ing of de juis te re de n om a es aan de praat te k rijge n m aar z odra h e t m ijn e nige optie w as, w as ik ge dw onge n om de z e dinge n aan de praat te k rijge n. Ik re a is e e rde m e h oe e uk h e t k an z ijn om z e f e ve n op z oe k te gaan naar de op os s ing m aar om dan de re s u tate n te z ie n e n te de e n m e t de Ubuntu ge m e e ns ch ap w as nog ve e e uk e r. Natuur ijk z ou m ijn fantas tis ch e com pute r (17-inch m onitor e n e e n 26inch m onitor aan de m uur, m e t 2.1 Cre ative Labs s pe ak e r s ys te m, e e n ipod, e e n B ue tooth te e foon, e e n Pock e tpc, e e n draad oos toe ts e nbord e n m uis ) h ie r h e e m aanie t m e e r z ijn a s Linux e r nie t w as ge w e e s t m e t z ijn vrie nde ijk e, be h u pz am e m e ns e n op h e t inte rne t die m e z o ve e h e bbe n ge h o pe n tijde ns de z e z e s m aande n. (De m e e s te h u p k re e g ik van de Ubuntuforum s, e e n s ite die u ge w oon e e ns m oe t be z och t h e bbe n a s u Ubuntu w i t gaan ge bruik e n, of z e fs a s u e e n e rvare n ge bruik e r be nt). Probe e r h e t vandaag nog. Linux is gratis e n ik, z ow e a s duiz e nde n ande re n, z ijn h ie r om u te he pe n indie n nodig. Ik raad h e t e ch t aan, voor m ij w as h e t tot nu toe e e n fantas tis ch e e rvaring e n ik w e e t dat h e t nog m aar ne t be gonne n be n. Ubuntu is e e n ope rating s ys te e m dat ontw ik k e d is door de ge m e e ns ch ap e n is ge s ch ik t voor aptops, de s k tops e n s e rve rs.of u h e t nu th uis, op s ch ooof op h e t w e rk ge bruik t, Ubuntu h e e ft a e s w at u nodig h e e ft, van te k s tve rw e rk ing tot e m ai - app icatie s, tot w e bs e rve r- s oftw are e n program m e e r- too s. Ubuntu is, e n zaa tijd gratis zijn.u be taa t ge e n ice ntie s.u k unt Ubuntu dow n oade n, ge bruik e n e n de e n m e t uw vrie nde n, fam i ie e n s ch ooof w e rk zonde r dat dit u ie ts k os t. 30

31 UBUNTU JEUG D Ge s ch re ve n door Sam ue Barre tt De toe k om s t van O pe n Source igt in de h ande n van de jonge m e ns e n van vandaag, dat is w aarom de z e b adz ijde n in dit h oe k je van h e t tijds ch rift e r is voor de jonge re n of die ge ne jong van h art z ijn. OK, Ik h e b Ubuntu ge ïns ta e e rd, w at nu? U h e bt Ubuntu ge ïns ta e e rd, U z it voor uw s ch e rm uw w e rk te be w onde re n e n p ots re a is e e r u z ich dat uw favorie te program m a e r nog nie t is of dat de re e ds ge ïns ta e e rde program m a's e r e e n be e tje s toffig uitz ie n. W e dat gaat ve rande re n! In h e t tijds ch rift van de z e m aand w ordt ge toond w e k e de opw inde nds te e n e uk s te program m a's die be s ch ik baar z ijn in Linux. F ock F ock is e e n s ocia e w e b 2.0 brow s e r die U de m oge ijk h e id ge e ft van uw foto's m ak k e ijk te de e n, uw favorie te w e b pagina's te be z oe k e n e n h e t w e b k an doorz oe k e n m e t z 'n k rach tige z oe k ge re e ds ch ap. Ge bas e e rd op M oz i a Fire fox is F ock z e k e r p e z ie rig! F ock is h ie r ve rk rijgbaar: h ttp://w w w.ge tde b.ne t/app.ph p?nam e =F ock Th unde rbird W e b ge bas e e rde e m aiis de w e re d s ne aan h e t ve rove re n, m aar z ou h e t nie t m ooi z ijn a s auw e m aiop één p aats be k e k e n k on w orde n?m e t Th unde rbird k an U dit. Th unde rbird is e e n re vo utionaire toe pas s ing van de M oz i a groe p die U toe aat uw e m ai s op te h a e n e n z e op te s aan op e e n m ak k e ijk be re ik bare p aats. M oz i a Th unde rbird is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t Audacity Audacity is e e n vrij program m a dat ge uid opne e m t e n k an aanpas s e n, h e t aat U toe van uw opnam e s ive audio te m ak e n ne t a s h e t m ak e n e n aanpas s e n van uw e ige n podcas ts e n m u ti-track opnam e s. Audacity is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t De m ocracy P aye r De m ocracy is e e n vide o s pe e r die e ruit s pringt. De m ocracy bie dt U de m oge ijk h e id om U te abonne re n op inte rne ts h ow s via RSS, te z oe k e n op Youtube, Goog e Vide o e n m ak k e ijk BitTorre nt be s tande n te 31

32 dow n oade n m e t de m oge ijk h e id de z e in h e tz e fde program m a te be k ijk e n. Pidgin De m ocracy P aye r is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t Songbird Songbird is e e n digita e juk e box e n w e b brow s e r h e rm ixe r. Songbird aat toe u in te s ch rijve n op uw favorie te radio podcas ts, e e n ijs t te k rijge n van a e afs pe e bare ge uids be s tande n op e e n be paa de w e bpagina e n uw ge uids be s tande n te organis e re n op uw com pute r. Pidgin is e e n ins tant m e s s aging program m a voor Linux w aarm e e u z ich k unt ve rbinde n m e t AIM, ICQ, Jabbe r/xm PP, M SN M e s s e nge r, Yah oo!, Bonjour, Gadu-Gadu, IRC, Nove Groupw is e M e s s e nge r, QQ, Lotus Sam e tim e, SILC, SIM PLE e n Z e ph yr. Pidgin h e e ft de m oge ijk h e id om te ge ijk e rtijd ve rs ch i e nde accounts te h e bbe n, be s tande n te ve rz e nde n, nudge s te ve rz e nde n e n uw buddy icoon te ve rande re n. Pidgin is h ie r ve rk rijgbaar: h ttp://w w w.ge tde b.ne t/app.ph p?nam e =Pidgin Ink s cape Songbird is h ie r ve rk rijgbaar: h ttp://w w w.ge tde b.ne t/app.ph p?nam e =Songbir d XCh at Ink s cape is e e n ope ns ource ve ctor grafis ch e e ditor ge ijk w aardig aan Adobe I us trator. M e t z ijn e e nvoudig te ge bruik e n inte rface m aak t Ink s cape z e k e r de cre ative k ant in je os. XCh at is e e n IRC (Inte rne t Re ay Ch at) program m a voor Linux. M e t XCh at k unt u m e e rde re IRC ch at k ana e n e n s e rve rs be z oe k e n, u k unt ope nbaar e n privé ch atte n e n, nog h e t be angrijk s t, u k unt de #fu circ e m agaz ine e n #ubuntu-youth k ana en be z oe k e n op irc.fre e node.ne t XCh at is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t Ink s cape is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t 32

Num m e r #1 - Juni 2007

Num m e r #1 - Juni 2007 Num m e r #1 - Juni 2007 fu circ e H ET M A GA Z INE VA N D E UBUNTUG EM EENSCH A P D ELLEN UBUNTU UBUNTU STA ND A A RD O PSO M M IG E PC' S! SCRIBUS: M A A K JE E IG E N NIE U W S BRIE VE N E N BRO CH

Nadere informatie

Ge e ffi e ts e n de ruim te!

Ge e ffi e ts e n de ruim te! Ge e ffi e ts e n de ruim te! Rapportage van e e n onde rzoe k naar h e t te k ort aan fi e ts e nre k k e n rond s tation H aarle m D oor RO O D, jong in de SP Afde ling H aarle m Inle iding H e t is

Nadere informatie

Avonturen van Boemba de Huispoes. Tekst: Kelkje Koolmijn 2007 Foto s: Kelkje Koolmijn & Theo Tandoori 2007 Vormgeving: Irrik Xinsky

Avonturen van Boemba de Huispoes. Tekst: Kelkje Koolmijn 2007 Foto s: Kelkje Koolmijn & Theo Tandoori 2007 Vormgeving: Irrik Xinsky Avonturen van Boemba de Huispoes 8 Boe m b a ontvangte e n fil m pl oe g Tekst: Kelkje Koolmijn 2007 Foto s: Kelkje Koolmijn & Theo Tandoori 2007 Vormgeving: Irrik Xinsky w w w.boe m ba.org D itw e rk

Nadere informatie

Uitleg Toerklas s e 1e traject 42e Nacht van Venlo 2009. Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng

Uitleg Toerklas s e 1e traject 42e Nacht van Venlo 2009. Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng Pagina 1 van 14 Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng 3 Z Al s u z ag dat de punt ac ht e r "SUCCES" e e n kl e i ne o was had u uw e e r s t e goe de c ont r ol e t e pakke n. Ooooooooo z i t dat z o!!!!!!

Nadere informatie

m Page 1 of 12 Alle persberichten over Jouw 5-S terren R a d io F orest. Bron - F M R a d i o/ R a d i ov i s i e 0 4 d e c e m b e r 2 0 0 4 F orest: V a n D ex ters en U ltiem e K erstpla ten V a na

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Stein F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, juni 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k S t e i

Nadere informatie

H O E D U U R I S L I M B U R G?

H O E D U U R I S L I M B U R G? H O E D U U R I S L I M B U R G? N AD E R E I N F O R M A T I E S T A T E N C O M M I S S I E S OV E R O N D E R AN D E R E A F V A L S T O F F E N H E F F I N G E N I N L I M B U R G 1 6 a u g u s t u

Nadere informatie

Nie uw s e iz oe n nie uw e h oop

Nie uw s e iz oe n nie uw e h oop SURFCLUB GO O IM EER AANGESLOTEN BIJ H ET W ATERSPO RTVERBO ND Nr. 1 Fe bruari 2007 Jaargang 28 Nie uw s e iz oe n nie uw e h oop D it k a is e e d a e nd e n vo ing td e z r. H e or o d e e vu e ve tis

Nadere informatie

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R 8 8 0 0 R O E S E L AR E a d re s o p a a n vra a g P R I J S O P AAN VR AAG re f. P 0 2 3 8 AL G E M E E N R e fe re n ti

Nadere informatie

Scrum CD M. Ve rande ringe n. Product de ve lopm e nt ofproduct m anufacturing?

Scrum CD M. Ve rande ringe n. Product de ve lopm e nt ofproduct m anufacturing? Scrum CD M Nu op ve e lple k k e n de O racle D e ve lope r e n D e signe r ontw ik k e lstraat aange vuld w ordt m e t, e n ste e ds vak e r z e lfs ve rvange n w ordt door JD e ve lope r, k om t vaak

Nadere informatie

Vo o r e e n g lo baal indruk v an mijn aanbo d: Kijk o p e e rs te indruk bo v e naan mijn s ite. De datum achter het item geeft de actualiteit aan

Vo o r e e n g lo baal indruk v an mijn aanbo d: Kijk o p e e rs te indruk bo v e naan mijn s ite. De datum achter het item geeft de actualiteit aan Affiches Bureau Total Des ign 1963) Beste belangstellende, Voorgesteld: Dirk de Wit Mijn verzameldrang uit het recente verleden heeft geleid tot een collectie design documentatie, waarvan ik deels afscheid

Nadere informatie

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN AT ELIERRUIMT E KANT O O R 8 8 0 0 R O E S E L AR E a d re s o p a a n vra a g P R I J S O P AAN VR AAG re f. P 0 2 3 8 AL G E M E E N R e fe re n ti e P

Nadere informatie

L i mb u r g s e L a n d m a r k s

L i mb u r g s e L a n d m a r k s L i mb u r g s e L a n d m a r k s P r o g r a m m a I n v e s t e r e n i n S t ed e n e n D o r p e n, l i j n 2 ; D e L i m b u r g s e I d e n t i t e i t v e r s i e 1. 0 D o c u m e n t h i s t o

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Venray F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k V e n

Nadere informatie

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W +

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + D o e l m a t i g h e i d s t o e t s v o o r g e b i e d e n w a a r v o o r g e e n b o d e m b e h e e r p l a n i s v a s t g e s

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 79 Poortugaal via Delta Psychiatrisch Centrum Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 79 Poortugaal via Delta Psychiatrisch Centrum Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 79 Poortugaal via Delta Psychiatrisch Centrum Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 79 Poortugaal via Delta Psychiatrisch Centrum 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 33 Rotterdam Centraal - Rotterdam The Hague Airport - Meijersplein. Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 33 Rotterdam Centraal - Rotterdam The Hague Airport - Meijersplein. Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 33 Rotterdam Centraal - Rotterdam The Hague Airport - Meijersplein Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 33 Rotterdam Centraal - Rotterdam The Hague Airport -

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Simpelveld F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, j u n i 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 47 Station Blaak via Noordereiland Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 47 Station Blaak via Noordereiland Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 47 Station Blaak via Noordereiland Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 47 Station Blaak via Noordereiland 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 146 Zuidplein - Ridderkerk Geldig vanaf 9 februari

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 146 Zuidplein - Ridderkerk Geldig vanaf 9 februari Goed om te weten Dienstregeling Bus 146 Zuidplein - Ridderkerk Geldig vanaf 9 februari 2017 www.ret.nl Bus 146 Zuidplein - Ridderkerk 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio

Nadere informatie

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n I n é é n d a g k a n r e l i g i e u s e r f g o e d v a n m e e r d e r e g e n e r a t i e

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 30 Alexander - Schollevaar Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 30 Alexander - Schollevaar Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 30 Alexander - Schollevaar Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 30 Alexander - Schollevaar 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Metro E Den Haag Centraal - Slinge Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Metro E Den Haag Centraal - Slinge Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Metro E Den Haag Centraal - Slinge Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Metro E Den Haag Centraal - Slinge 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 95 Capelsebrug via Rivium Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 95 Capelsebrug via Rivium Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 95 Capelsebrug via Rivium Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 95 Capelsebrug via Rivium 33 Bus 25 Tram D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio n

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 77 Zuidplein - ss Rotterdam Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 77 Zuidplein - ss Rotterdam Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 77 Zuidplein - ss Rotterdam Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 77 Zuidplein - ss Rotterdam 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 83 Kralingse Zoom - Keizerswaard Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 83 Kralingse Zoom - Keizerswaard Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 83 Kralingse Zoom - Keizerswaard Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 83 Kralingse Zoom - Keizerswaard 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Meerlo-Wanssum F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k Provincie L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k M e e

Nadere informatie

Studiedag Remediaal. 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl)

Studiedag Remediaal. 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl) Studiedag Remediaal 25 maart 2011 Sui Lin Goei (s.l.goei@vu.nl) 1 Dyscalculie - een nieuw verschijnsel? Rekenexperimentje (TTR en ABC-toets) Ernstige reken/wiskundeproblemen en dyscalculie: zomaar twee

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 170 Rodenrijs - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 170 Rodenrijs - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 170 Rodenrijs - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 170 Rodenrijs - Zoetermeer 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio

Nadere informatie

Aanko o pv o o rwaarde n

Aanko o pv o o rwaarde n Beste belangstellende, Voorgesteld: Dirk de Wit Mijn verzameldrang uit het recente verleden heeft geleid tot een collectie design documentatie, waarvan ik deels afscheid neem. De prijzen zijn bepaald door

Nadere informatie

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M +

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M + T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M + A a n l e i d i n g I n d e St a t e nc o m m i s si e v o or R ui m t e e n G r o e n ( n u g e n o em d d e St at e n c

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 54 Station Schiedam Centrum via De Gorzen Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 54 Station Schiedam Centrum via De Gorzen Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 54 Station Schiedam Centrum via De Gorzen Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 54 Station Schiedam Centrum via De Gorzen 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 80 Hoogvliet Metro - Hoogvliet Centrum Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 80 Hoogvliet Metro - Hoogvliet Centrum Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 80 Hoogvliet Metro - Hoogvliet Centrum Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 80 Hoogvliet Metro - Hoogvliet Centrum 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 40 Rotterdam Centraal - Station Delft Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 40 Rotterdam Centraal - Station Delft Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 40 Rotterdam Centraal - Station Delft Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 40 Rotterdam Centraal - Station Delft 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Tram 20 Lombardijen - Rotterdam Centraal Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Tram 20 Lombardijen - Rotterdam Centraal Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Tram 20 Lombardijen - Rotterdam Centraal Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Tram 20 Lombardijen - Rotterdam Centraal 33 Bus 25 Tram A B C D Metro Ro lsto elto eg ankelijk

Nadere informatie

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s O p le i d i n g: M a s t e r P u b l i c M a n a g e m e n

Nadere informatie

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Natuur, Bos en Landschap Tevens Natuurgebieds-, Landschaps- en Beheersgebiedsplan Ontwerp Vastgesteld door Gedeputeerde Staten Maastricht, 1 mei 2007

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 173 Rodenrijs - Bleiswijk - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 173 Rodenrijs - Bleiswijk - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 173 Rodenrijs - Bleiswijk - Zoetermeer Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 173 Rodenrijs - Bleiswijk - Zoetermeer 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 66 Zuidplein via Feijenoord Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 66 Zuidplein via Feijenoord Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 66 Zuidplein via Feijenoord Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Bus 66 Zuidplein via Feijenoord 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p

Nadere informatie

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e 4 o k t o b e r 2 0 0 6 P r o j e c t n r. 2 9 5 7. 7 2 B o

Nadere informatie

Resultaten enquête CSPE 2019 (KB) voor publicatie

Resultaten enquête CSPE 2019 (KB) voor publicatie Resultaten enquête CSPE 9 (KB) voor publicatie Leerweg: Profielvak: PIE Versie: Kaderberoepsgerichte leerweg (KB) Blauw Algemene gegevens - Resultaten CSPE 9 p. Algemene gegevens Totaal aantal deelnemende

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 37 Alexander - Capelsebrug Geldig vanaf 22 februari

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 37 Alexander - Capelsebrug Geldig vanaf 22 februari Goed om te weten Dienstregeling Bus 37 Alexander - Capelsebrug Geldig vanaf 22 februari 2017 www.ret.nl Bus 37 Alexander - Capelsebrug 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p statio

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Tram 4 Molenlaan - Marconiplein Geldig vanaf 11 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Tram 4 Molenlaan - Marconiplein Geldig vanaf 11 december Goed om te weten Dienstregeling Tram 4 Molenlaan - Marconiplein Geldig vanaf 11 december 2016 www.ret.nl Tram 4 Molenlaan - Marconiplein 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o p

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 174 Rotterdam Noord - Berkel Westpolder - Delft Geldig vanaf 14 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 174 Rotterdam Noord - Berkel Westpolder - Delft Geldig vanaf 14 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 174 Rotterdam Noord - Berkel Westpolder - Delft Geldig vanaf 14 december 2016 www.ret.nl Bus 174 Rotterdam Noord - Berkel Westpolder - Delft 33 Bus 25 Tram A B C D E

Nadere informatie

Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n

Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n M w. d r s. E. L. J. E n g e l s ( P r o v i n c i e L i m b u r g ) M w. d r s.

Nadere informatie

MKB-vriendelijk aanbesteden 14 November 2014

MKB-vriendelijk aanbesteden 14 November 2014 MKB-vriendelijk aanbesteden 14 November 2014 H.C.A. Zwitserloot Beng, inkoopmanager Bizob Opgericht door de deelnemende gemeenten 2003; Bizob is van en voor de 18 gemeenten, daarnaast werken wij voor organisaties

Nadere informatie

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 601 Beverwaard - Barendrecht Geldig vanaf 16 december

Goed om te weten. Dienstregeling. Bus 601 Beverwaard - Barendrecht Geldig vanaf 16 december Goed om te weten Dienstregeling Bus 601 Beverwaard - Barendrecht Geldig vanaf 16 december 2016 www.ret.nl Bus 601 Barendrecht - Beverwaard 33 Bus 25 Tram A B C D E Metro Ro lsto elto eg ankelijk WiFi o

Nadere informatie

S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e

S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e P r o v i n c i e L i m b u r g 23 april 2 0 0 7 D e f i n i t i ef r a p p

Nadere informatie

W el k rekenb la d gebru ik j ij?

W el k rekenb la d gebru ik j ij? > VOORBEELD 1 Aan 50 leerli n g e n u it h et v ie r d e j a a r werd gevraa gd welk reke nbl ad z i j h e t l i ef s t g e b r uike n. D e r e s u l t a t e n vi n d j e i n o n d e r s t a a n d e t

Nadere informatie

_ FONDAMENTSTEENEN / SPEL-ENLEESBOEK, VOOR. De Afrikaansche Jet1gd. JliiJN J3oEK MET JwAALF J--ETTEf\S. VlcJFfdE ldi{uk.

_ FONDAMENTSTEENEN / SPEL-ENLEESBOEK, VOOR. De Afrikaansche Jet1gd. JliiJN J3oEK MET JwAALF J--ETTEf\S. VlcJFfdE ldi{uk. _ FONDAMENTSTEENEN. ---- / SPEL-ENLEESBOEK, VOOR De Afrikaansche Jet1gd. JliiJN J3oEK MET JwAALF J--ETTEf\S. VlcJFfdE ldi{uk. De Serie Spel~ en Leesboekjcs die ik mij voorstel onder den titcl van " Fonda.ruentst

Nadere informatie

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent MINISTERIE VAN LANDBOUW Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent RIJKSSTATION VOOR ZEEVISSERIJ Oostende Directeur : P. HOVART OZONATED WASHING WATER : NO

Nadere informatie

De hi e r ui t voor t vl oe i e nde ui t ga ngs punt e n z i j n ui t ge we r kt e n ve r me l d i n hoof ds t uk 2.

De hi e r ui t voor t vl oe i e nde ui t ga ngs punt e n z i j n ui t ge we r kt e n ve r me l d i n hoof ds t uk 2. . I NLEI DI NG Di t doc ume nt omva t he t Ca pa c i t e i t s pl a n 2 va n ENECO Ne t Be he e z oa l s ve e i s t i n de El e kt i c i t e i t s we t 1998 e n he t hi e op a a ns l ui t e nd be s l ui

Nadere informatie

Natura 2000 Waddengebied. Natuur in een dynamis ch lands chap

Natura 2000 Waddengebied. Natuur in een dynamis ch lands chap Natura 2000 Waddengebied O n d e rd e le n : W a d d e n z e e e n N o o rd z e e k u s tz o n e Natuur in een dynamis ch lands chap Opzet pres entatie 2 Natura 2000 Aanwijzing s bes luiten Natuurdoelen

Nadere informatie

HERVERPANDING REPLEDGE OF COLLATERAL. ter verkrijg in g van de graad van doctor aan de Erasmus U niversiteit Rotterdam

HERVERPANDING REPLEDGE OF COLLATERAL. ter verkrijg in g van de graad van doctor aan de Erasmus U niversiteit Rotterdam HERVERPANDING REPLEDGE OF COLLATERAL P ro e fs c h rift ter verkrijg in g van de graad van doctor aan de Erasmus U niversiteit Rotterdam op gezag van de rector magnificus Prof.dr. H.G. Schmidt en volgens

Nadere informatie

TEKENLIJST SPIJKERSCHRIFT

TEKENLIJST SPIJKERSCHRIFT TEKENLIJST SPIJKERSCHRIFT Dit is een vereenvoudigde lijst met spijkerschrifttekens uit Mesopotamië. Deze lijst maakt het mogelijk de tijdens de workshop Graven om te Weten bestudeerde tablet te vertalen.

Nadere informatie

Media Plaza 4 november 2008. - Luuk Roovers - www.vicus.nl info@vicus.nl

Media Plaza 4 november 2008. - Luuk Roovers - www.vicus.nl info@vicus.nl Media Plaza 4 november 2008 - Luuk Roovers - www.vicus.nl info@vicus.nl Agenda Introductie Introductie in SQL-Ledger ERP Koppelingen Live? Vragen 03-11-08 Copyright 2007 Vicus ebusiness Solutions bv 2

Nadere informatie

C U L T U U R E D U C A T I E M E T K W A L I T E I T

C U L T U U R E D U C A T I E M E T K W A L I T E I T C U L T U U R E D U C A T I E M E T K W A L I T E I T HET SEP-RAA MWE R KPLAN HEEFT A LS DO E L C U L TURELE IN STE LL INGE N E N S CHO LE N (IN HET B I JZO N DE R LE RA REN) CO N C RETE I N H O U DE LI

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv 42 Hoofdtu 3 - Teroeen adzijde 70 V-1a In een oodiagra teen je eert 5 taen (vijf euren) en daarna aan het eind van e van deze vijf taen nog een twee (a of reed) dan zie je dat er 5 2 = 10 verhiende uitvoeringen

Nadere informatie

Marco Borsato - De Meeste Dromen Zijn Bedrog

Marco Borsato - De Meeste Dromen Zijn Bedrog Mrco Borso - De Meese Dromen Zjn Berog Pno Srngs Meoe 4 4 4 4 j j j j e j e 6 o p o e p e o p nz s j j e j e o p 10 o p o e p e o p mz j j j j e j e 14 o p o p nz s j j o e p e o p e j e o p 18 mz pz pz

Nadere informatie

Krimpen a/d IJs s el & QuaWonen S amen op koers. 15 maart 2011 Rita S choen en R ob van den B roeke

Krimpen a/d IJs s el & QuaWonen S amen op koers. 15 maart 2011 Rita S choen en R ob van den B roeke Krimpen a/d IJs s el & QuaWonen S amen op koers 15 maart 2011 Rita S choen en R ob van den B roeke Stadsregio Midden-Holland Wbv GWVlist Wst Gouderak 335 Stadsregio Rotterdam 1.085 Wst Samenwerking 239

Nadere informatie

met de in concept b ijgev o egd e b r ie f om a d vies voor t e leggen aan :

met de in concept b ijgev o egd e b r ie f om a d vies voor t e leggen aan : y H 1 0 M i IJ83 m,vörp Voorgesteld wordt het b ijgev oegd e stuk a f te doen op de hieronder aan gekru iste w ijz e : voor kennisgeving aan te nemen; conform de in concept bijgevoegd e b r i e f ; ter

Nadere informatie

Cory Doctorow. Uitgeverij De Vliegende Hollander

Cory Doctorow. Uitgeverij De Vliegende Hollander Little Brother Cory Doctorow Uitgeverij De Vliegende Hollander U itg e v e rij De V lie g e nd e H olla nd e r s te lt a lle s in h e t we rk om op m ilie u v rie n- d e lijk e e n d u u rz a m e wijz

Nadere informatie

Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019

Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Toelichting Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Hieronder treft u de geanonimiseerde ranglijst per 1 januari 2019 aan voor het woongebied van Land van Matena. Het betreft een momentopname.

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting De Septuaginta (LXX) is een verzameling vertalingen van bijbelboeken die door Grieks sprekende joden uit h et H ebreeuw s zijn vertaald. R ond 2 5 0 v. C h r. voltooide men de

Nadere informatie

F r a c t i e S A M 1. M e i - L i n K o s t e r

F r a c t i e S A M 1. M e i - L i n K o s t e r N e d e r l a n d s ( E n g l i s h b e l o w ) F r a c t i e S A M 1 M e i - L i n K o s t e r M i j n n a a m i s M e i - L i n K o s t e r, i k b e n 2 1 j a a r e n m o m e n t e e l b e n i k d e

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken

Ministerie van Economische Zaken Ministerie van Economische Zaken > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Ministerie van Financien Directie Begrotingszaken ter attentie van de heer mr. R.J.M. Creusen Postbus 20120 2500 EE Den Haag

Nadere informatie

De nieuwe efficiëntie in de betonfabriek

De nieuwe efficiëntie in de betonfabriek De nieue efficiënie in e beonfabriek iconor... bk e revoluie in e bouerel. Nie r nie iner. He eare sys kan sava als e bouijze voor e 21se u: e isolaiebou ehoe. iconor laas e isolaie craal in alle syse

Nadere informatie

KO P E RS O PT I E L I J ST. 1 6 wo n i n g e n Y Am H om e, fa s e 3. TB I bo uw Koo pm a n s B o uw b.v. 7 3 2 0 AC Ap e ld o om

KO P E RS O PT I E L I J ST. 1 6 wo n i n g e n Y Am H om e, fa s e 3. TB I bo uw Koo pm a n s B o uw b.v. 7 3 2 0 AC Ap e ld o om ko o pm a n s TB I bo uw Koo pm a n s B o uw b.v. K a n a a l N oo rd 3 5 0 7 3 2 3 A M A p e l d oo rn P o s tb u s 4 1 2 4 7 3 2 0 AC Ap e ld o om Te l e foo n 0 5 5-5 2 2 2 3 4 1 Fa x 0 5 5-5 2 2 0

Nadere informatie

Gewijzigde begroting 2019 & Primitieve begroting 2020 & Meerjarenraming ISD Kompas

Gewijzigde begroting 2019 & Primitieve begroting 2020 & Meerjarenraming ISD Kompas Gewijzigde begroting 2019 & Primitieve begroting 2020 & Meerjarenraming 2020-2023 ISD Kompas Ondernemend Bevlogen Inventief Betrouwbaar Ondernemend Bevlogen Inventief Betrouwbaar Ondernemend Bevlogen Inventief

Nadere informatie

PA 9623PB 9623PC 9623PE 9623PG 9623PH 9623PJ 9623PK 9623TH PA 9624PB

PA 9623PB 9623PC 9623PE 9623PG 9623PH 9623PJ 9623PK 9623TH PA 9624PB 1 9616 9616TC 9616TH 9616TM 9617 9617AA 9617AN 9617AR 9617AT 9617AV 9617TB 9617TC 9618 9618PA 9618PB 9618PC 9618PD 9618PE 9618PG 9618PH 9619 9619PA 9619PD 9619PL 9619PM 9619PR 9619PS 9619PT 9619TA 9619TB

Nadere informatie

Samen werken aan een duurzame groei Working together towards sustainable growth

Samen werken aan een duurzame groei Working together towards sustainable growth J A 2016 S b V G- F I L / b I / D V G F I (VIGEF) b f b Z b b b T D A f F Vb P I b f -b by f b I f b V (- ) b Z b D f VIGEF b My (- y ) f b y B f VIGEF G / b : G / Vb T / T Tf / P C / P D f / F f b G f

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING TOPRO TROJA 150 EN ECCO ROLLATOR

GEBRUIKSAANWIJZING TOPRO TROJA 150 EN ECCO ROLLATOR GEBRUIKSAANWIJZING TOPRO TROJA 150 EN ECCO ROLLATOR TOPRO ART. No. 814750 TOPRO TROJA 150 814770 TOPRO ECCO 2 We lk om Ga ra n tie 3 On d e rd e le n Top ro rolla tor Te c h n is c h e g e g e v e n s

Nadere informatie

DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING

DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING PROF. DR. VERSTOCKT STEVEN EN VANDECASTEELE FLORIAN ONDERZOEKSVRAAG UITGEVOERD DOOR VERKAEMER SANDER VOOR HET BEHALEN VAN DE GRAAD VAN BACHELOR IN DE NEW MEDIA

Nadere informatie

Doelgroeptv.nl. narrowcasting van Dubbelklik

Doelgroeptv.nl. narrowcasting van Dubbelklik Doelgericht communiceren naar uw klanten Wij verzorgen van a tot z uw eigen, optimale tv-kanaal, brengen uw boodschappen op een aantrekkelijke manier bij uw klanten. Doelgroeptv werkt, ook voor u! Doelgroeptv.nl

Nadere informatie

Voorwoord. B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s,

Voorwoord. B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s, Voorwoord B e s t e le e r l i n g e n o u de r s / v e r z o r g e r s, V o o r j e l i gt het prog r amma van toe t s i ng en a f s l u i t i n g ( P TA ) v a n Be u k en r o d e Ond e r w i j s. B e

Nadere informatie

ď ď ď Ľ ť ď ť á ď ŕ í ŕ ď ť ŕť ť Ú ŕ í ď Ú é í éé Ľ í ť éé ŕ ď í ď í ŕ Ú Ť ť ť ť Ť ť ď í í ď ť Ô Ô í í ť éé í í ď Ť Ľ ď ď ď ť ď í ť ď ď ď í ŕ ŕ ŕ í ť á ť ť Ĺ ď ŕ ď á ť ď ď í ŕ ť ď ď ŕ ť ŕ ťí ď č Ô Ľ ŕ

Nadere informatie

b e s p r e k in g op teneinde plannen Sanderse F t. a.v. R e d i c h e m s e Waard voortgang te kunnen doen [vinden

b e s p r e k in g op teneinde plannen Sanderse F t. a.v. R e d i c h e m s e Waard voortgang te kunnen doen [vinden b e s p r e k in g op 23-4-1971 teneinde plannen Sanderse F t. a.v. R e d i c h e m s e Waard voortgang te kunnen doen [vinden r a p p o r t v o o r b u r g e m e e s t e r en" w e t h o u d e r s I /

Nadere informatie

Stichting Cedere Zorg UITSLAG ENQUÊTE KLANTTEVREDENHEID

Stichting Cedere Zorg UITSLAG ENQUÊTE KLANTTEVREDENHEID Stichting Cedere Zorg UITSLAG ENQUÊTE KLANTTEVREDENHEID Augustus 2017 Uitslag enquête Klanttevredenheid Respo nden ten: Er zijn 32 enq uêtefo rmul ier verspreidt. Hiervan z ijn er 18 ingevuld ter ugg ekomen,

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE SPREEK BEURT SPREEK BEURT IN GROEP 6 SPREEK BEURT IN GROEP 8.

INHOUDSOPGAVE SPREEK BEURT SPREEK BEURT IN GROEP 6 SPREEK BEURT IN GROEP 8. %DVLVVFKRRO+HW3DOHW +HWKRXGHQYDQ HHQVSUHHNEHXUW INHOUDSOPGAVE SPREEK BEURT SPREEK BEURT IN GROEP 5 SPREEK BEURT IN GROEP 6 SPREEK BEURT IN GROEP 7. SPREEK BEURT IN GROEP 8. HOE BEREID IK MIJ N SPREEK BEURT

Nadere informatie

CD-ROM 7. 0[p sle la a tste cd-rom in de s e rie vin d je alle b e n od ig d e so ftw a re to o ls om tw ee o f m eer

CD-ROM 7. 0[p sle la a tste cd-rom in de s e rie vin d je alle b e n od ig d e so ftw a re to o ls om tw ee o f m eer TOM: stap-voarsfap CD-ROM 7 0[p sle la a tste cd-rom in de s e rie vin d je alle b e n od ig d e so ftw a re to o ls om tw ee o f m eer ro b o ts m et elk a a r te Daten commaoudiceren. Met Cd-rom 7 slen

Nadere informatie

De Nederlandse burger over maatschappelijke betrokkenheid

De Nederlandse burger over maatschappelijke betrokkenheid De Nederlandse burger over maatschappelijke betrokkenheid Kader en samenvatting onderzoeksresultaten 14 augustus 2007 Hoe heeft de maatschappelijke betrokkenheid zich in Nederland de afgelopen jaren ontwikkeld?

Nadere informatie

Project Tankopslag. Inspectiemodule

Project Tankopslag. Inspectiemodule Project Tankopslag. Inspectiemodule Kees Theune Lambda Advisering B.V. 3, 5 en 9 oktober 2012 Voorbeelden tankfalen Voorbeeld tankfalen (2) Voorbeeld tankfalen (3) Voorbeeld tankfalen () Voorbeeld tankfalen

Nadere informatie

Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg. Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009

Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg. Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009 Ideeën van bewoners herstel groenstrook Opaalweg Bewoners Opaalweg en omgeving, 3 november 2009 a wen s ertrou Met v e menw rken! Gerrit Rietveld Gerrit Rietveld (1888-1964) was betrokken bij het ontwerp

Nadere informatie

S l o t b e s c h o u w i n g

S l o t b e s c h o u w i n g E S l o t b e s c h o u w i n g 439 440 A l ge meen Deel Jaap en Anja Veerman (2) Pas in de loop van de dag wordt duidelijk waar het lichaam van Lennart is. De familie Ve e rm a n krijgt de mededeling

Nadere informatie

W A A R Z I J N W E M E E B E Z I G? T H E M A D A G L A N D E L I J K V A S T G O E D. N L

W A A R Z I J N W E M E E B E Z I G? T H E M A D A G L A N D E L I J K V A S T G O E D. N L W A A R Z I J N W E M E E B E Z I G? 1 U W D A G V O O R Z I T T E R Wo u t e r K u r p e r shoek H E T L A N D B O U W B E L E I D V E R T A A L D N A A R D E E U R E G I O J A N J A C O B V A N D I J

Nadere informatie

De competenties van de nieuwe burgemeester van Helmond: het oordeel van de burger

De competenties van de nieuwe burgemeester van Helmond: het oordeel van de burger De competenties van de nieuwe burgemeester van Helmond: het oordeel van de burger Onderzoek en Statistiek, februari 2012 Inleiding Gemeente Helmond Onderzoek en Statistiek Gooitske Marsman Februari 2012

Nadere informatie

BT GROOT PRIJKELS. Infovergadering 22 februari 2017

BT GROOT PRIJKELS. Infovergadering 22 februari 2017 BT GROOT PRIJKELS Infovergadering 22 februari 2017 HISTORIEK 2 HISTORIEK - PLANNINGSPROCES! PRUP Afbaking kleinstedelijk gebied Deinze 2012! 2014 2015 : mobiliteit! 2015 : voorontwerp! 2016 : milieu-effect!

Nadere informatie

Geef alarm (druk alarmknop in, verwittig uw contactpersoon) Geef alarm (druk brandknop in, verwittig uw contactpersoon)

Geef alarm (druk alarmknop in, verwittig uw contactpersoon) Geef alarm (druk brandknop in, verwittig uw contactpersoon) 0. 1 1 0.00-0. -0 15.9-0 3.17-0.71-0.59 0.1 9 0. 1 7 0.31 0.2 5-0.44 0.21 0.3 5 0.20 0.1 1 0.32 0. 28 0.17 0. 0 4 R=7.5m Huls t-ha ag 3 b eto npaa ltje s -0.5 0-0.4 6 0.0 2-0.3 3-0.35 0.20-0. 29 B E ST

Nadere informatie

Een uitnodiging. Em Am ( ) geef dat. jaar - sla - Voor wat. Hoe - dag pen, voor - ra! wel. ik je. voor Maar. jes. daar hoor jij ook.

Een uitnodiging. Em Am ( ) geef dat. jaar - sla - Voor wat. Hoe - dag pen, voor - ra! wel. ik je. voor Maar. jes. daar hoor jij ook. E uitnodigg Tekst: Nannie KUIPER 3 1. 7 2. C Em F ( ) G Hoe - ra! Voor mijn ver - nacht - s jaar - sla - dag p, voor - geef e par - tij ko - m mag. voor Maar 12 C Am Em Am 1. Dm G vrid - on - s r aan vri

Nadere informatie

Verklaring kolommen Tape Lite

Verklaring kolommen Tape Lite Verklaring kolommen Tape Lite kolom naam inhoud mogelijke waarden grootte verplicht? A ACTION_CODE Deze code geeft aan wat er met de aangifte dient te gebeuren A= add M= modify 1 nee, doch wel aan te raden;

Nadere informatie

P r o v i n c i a a l O m g e v i n g s p l a n L i m b u r g

P r o v i n c i a a l O m g e v i n g s p l a n L i m b u r g P r o v i n c i a a l O m g e v i n g s p l a n L i m b u r g S a m e n v a t t i n g M a a s t r i c h t, 2 2 s e p t e m b e r 2 0 0 6 2 I n h o u d s o p g a v e I N L E I D I N G 3 1. K W AL I T EI

Nadere informatie

le r e n k e nne n e n de uni e k e ei ge nsc ha ppe n z el f te e rv ar e n:

le r e n k e nne n e n de uni e k e ei ge nsc ha ppe n z el f te e rv ar e n: Handleiding TYPO3 Handleiding en gegev ens CMS DR ecom m TY PO 3 Di t d oc ume nt bev a t e e n v er k or te ha ndl e i di ng Typo3 e n g ee ft u sne l e e n id e e va n de w e r ki ng e n ge br ui k er

Nadere informatie

Nieuwe computer. Koopgids. Panorama-foto s. Computer. Herfst Update. Efficiënt én veilig delen Op uw pc en netwerk. Workshops:

Nieuwe computer. Koopgids. Panorama-foto s. Computer. Herfst Update. Efficiënt én veilig delen Op uw pc en netwerk. Workshops: Computer Slechts 3, 50 23 17-31 oktober 2017 Vernieuwd Workshops: Nu nog leuker Autover: Zorgeloos back-uppen voor u getest Herfst Update Windows 10 opgefrist Problemen? App de FAQman! Nieuwe computer

Nadere informatie

Bij la ge 1 Ver keers bor den met om schrij ving

Bij la ge 1 Ver keers bor den met om schrij ving Bij la ge 1 Ver keers bor den met om schrij ving........................................................................ Snelheid A1 Maxi mum snel heid A2 Einde maxi mum snel heid A3 Maxi mum snel heid

Nadere informatie

14 December En het is niet in te zien. waarom hier mede eep einde aan het oplopen der goe derenprijz en gekomen zou rijn.

14 December En het is niet in te zien. waarom hier mede eep einde aan het oplopen der goe derenprijz en gekomen zou rijn. E kk k k O(k p p k k k vv k Tk k vk^ è D p v k D kk k D vp H kp k v v Vk k kp k v v p k vk v k v v v MET VOLLE ZEILEN v v ï pp pp p^ v? 1938 D v Mü v /? k k k p E 1939 ïp N k p H pk! ; I p vk pk v v v

Nadere informatie

Se pte m be r-ok tobe r 2007

Se pte m be r-ok tobe r 2007 Pip etje Se pte m be r-ok tobe r 2007 jaargang: 2007-08 -- num m e r: 1 Voorw oord van d e senior H allo ie de re e n, O f je nu h e bt k unne n ge nie te n van 3 m aande n ove rh e e rlijk e vak antie

Nadere informatie

A 7 8. Dit is de stad van 't leed. Allegro Moderato q. = 63 SOPRANO ALTO TENOR BASS. Mm mp. Componist: Erika Budai Leuven, 12 januari 2014

A 7 8. Dit is de stad van 't leed. Allegro Moderato q. = 63 SOPRANO ALTO TENOR BASS. Mm mp. Componist: Erika Budai Leuven, 12 januari 2014 Tekst: Emile Verhaeren Vertaling: Frans Boenders SOPRANO A Dit is de stad van 't leed Allegro Moderato q. = 63 Coonist: Erika Budai Leuven, 1 januari 01 ALTO TENOR BASS 6 11 B q=63 16 Tra nen, kwel ling

Nadere informatie

Gerlof Hoekstra & Jaap Meijering Doen, durven of de waarheid? Najaarsevent Testnet: 16 september 2008

Gerlof Hoekstra & Jaap Meijering Doen, durven of de waarheid? Najaarsevent Testnet: 16 september 2008 Titel, saenvatting en biografie Saenvatting: Gerlof Hoekstra & Jaap Meijering Doen, durven of de waarheid? Najaarsevent Testnet: 16 septeber 2008 Je wordt als testanager gevraagd voor een ission ipossible.

Nadere informatie

Van Schaik c.s. Advocaten

Van Schaik c.s. Advocaten Verslag legal audit M R. F. V A N S C H A I K M R. E. M. B A A R T - R O E L O F F Z E N * M R. M. J. E. H V A N B A A R L E - O V E R E S Van Schaik c.s. Advocaten Onderneming: Janssen B.V. Piet Paaltjespad

Nadere informatie

AUTEURSRECHT @ INTERNET. M arie-christine JANSSENS. Hendrik VA N HEES. UGf!

AUTEURSRECHT @ INTERNET. M arie-christine JANSSENS. Hendrik VA N HEES. UGf! AUTEURSRECHT @ INTERNET M arie-christine JANSSENS Hendrik VA N HEES m ' UGf! IN H O U D INHOUD I. IN L E ID IN G... 11 1. H et auteursrecht en zijn impact op het dagelijks leven... 11 2. H et auteursrecht

Nadere informatie