colofon Dit is een uitgave van de afdelingen Informatievoorziening en Automatisering en Ruimtelijk Beleid en Advies van de gemeente Gouda.

Transcriptie

1 Stadsmonitor 2012

2 colofon Dit is een uitgave van de afdelingen Informatievoorziening en Automatisering en Ruimtelijk Beleid en Advies van de gemeente Gouda. tekst: gemeente Gouda en Dimensus Beleidsonderzoek vormgeving: gemeente Gouda fotografie: Pim Mul, Oscar van der Wijk druk: drukkerij Twigt bv, Waddinxveen DIMENSUS beleidsonderzoek Stadsmonitor

3 Inhoudsopgave Inleiding Belangrijkste bevindingen... 9 De Goudse doelstellingen Sociale kenmerken Loop van de bevolking Bevolkingssamenstelling Huishoudens Sociale kwaliteit De Goudse economie Arbeidsparticipatie Sociaaleconomische kenmerken Onderwijs en opleidingsniveau Het imago van Gouda Toerisme en cultuur Sociaal klimaat Duurzaamheid Fysieke kwaliteit Wonen en stedelijkheid Tevredenheid over de woning Verhuizen Kwaliteit van de woonomgeving Voorzieningen in de buurt Bereikbaarheid en verkeer Veiligheid Overlast in de buurt Incidenten Veiligheidsbeleving Leefbaarheid De uitkomsten naast de Stadsfoto Stadsmonitor 2012

4 Stadsmonitor westergouwe bloemendaal korte akkeren nieuwe park haarlem 63 kort stolwijkersluis binnenstad noord 46 plaswijck oost achterwillens Tekst Tekst goverwelle 71 : 13 februari 2008 Schaal 1 : Datum 73 wijkgrenzen buurtgrenzen gemeente grens wijknaam buurtnummers 058 statistische wijk- en buurtindeling Tekenaar: Gemeente Gouda BOR/ROB JR Project:

5 Wijk en buurtindeling Gouda* naam van de wijk buurtcode en naam van de buurt 10 Nieuwe Markt e.o. naam van de wijk Gouda- Noord buurtcode en naam van de buurt 50 Ouwe Gouwe 11 Baanstraat e.o. 51 Statensingel 12 Turfmarkt e.o. 52 Wethouder Venteweg 13 Raam e.o. 53 eweg 14 Oost 54 Slagenbuurt 15 West 55 Middenwillens 20 Oud 59 De Goudse Hout 21 Nieuw Gouda-Oost 60 Oosterwei 22 Industrieterrein Kromme Gouwe (Oost en West) 23 Industrieterrein langs de Hollandsche IJssel 24 Weidebloemkwartier 30 Boerhaavekwartier 31 Windrooskwartier / Heesterbuurt 32 Groenhovenkwartier 33 seweg 34 De Goudse Poort 35 Gaardenbuurt 40 Hoef en Veldbuurt 41 Zomenbuurt 42 Hoevenbuurt 43 Lusten-, Burgen- en Steinenbuurt 44 Water- en Grassenbuurt 45 Bodegraafsestraatweg 46 Mammoet / Kadebuurt Stolwijkersluis Westergouwe 61 Vreewijk 62 Voorwillenseweg 63 Kadebuurt Sportbuurt 71 Molenbuurt 72 Polderbuurt 73 Vrijheidsbuurt 74 Componistenbuurt 75 Muziekbuurt 80 Stolwijkersluis Oost 89 Stolwijkersluis West 90 Gouwestroom 91 Ringvaartbocht 92 Oostpolder in Schieland 99 Westergouwe 47 Wervenbuurt * Bovenstaande wijkindeling komt grotendeels overeen met de CBS-wijkindeling, aanvullend worden de gebieden, Gouda-Oost en apart als wijk benoemd. 5 Stadsmonitor 2012

6 Stadsmonitor

7 Inleiding De gemeente Gouda houdt jaarlijks een bewonersenquête om zicht te houden op de beleving van bewoners van de leefbaarheid in hun buurt en stad. De enquêtegegevens vormen, naast objectieve cijfers over leefbaarheid, de input voor de Stadsmonitor In de Stadsmonitor wordt een actueel beeld geschetst van de leefbaarheid in de gemeente en komen trends en ontwikkelingen naar boven, waaruit pluspunten en aandachtspunten per wijk kunnen worden gelicht. Leefbaarheid is een breed begrip waar in de praktijk verschillende betekenissen aan worden toegekend. In de Stads monitor wordt onder leefbaarheid verstaan: het samenspel tussen fysieke kwaliteit, sociale kwaliteit, sociale kenmerken en de veiligheid van de omgeving (SCP, 2002). Van deze componenten behoeft de component sociale kwaliteit nadere toelichting. Sociale kwaliteit kan worden omschreven als de mate waarin burgers in staat zijn om deel te nemen aan het sociale en economische leven, onder condities die hun welbevinden en individuele potenties stimuleren. Het begrip omvat de volgende vier aspecten: zelfredzaamheid, sociale cohesie, sociale insluiting en sociaal-economische zekerheid (SCP, 2002). De vier onderwerpen van de definitie van leefbaarheid zoals hiervoor weergegeven komen in dit rapport terug als de hoofdthema s. Het rapport begint met een weergave van de belangrijkste bevindingen. Na de belangrijkste bevindingen volgt een overzicht van een selectie van de doelstellingen uit de programmabegroting De selectie is gebaseerd op de mate waarmee een doelstelling samenhangt met het thema leefbaarheid. Dan volgen de hoofdthema s van leefbaarheid in vier aparte hoofdstukken. Het laatste hoofdstuk van dit rapport schets beknopt de ontwikkelingen ten opzichte van de Stadsfoto 2008 over Gouda. De gegevens in dit rapport zijn zowel objectieve als ook subjectieve gegevens. De subjectieve gegevens zijn voornamelijk afkomstig uit de jaarlijkse bewonersenquête. Niet alle onderwerpen in deze enquête komen elk jaar terug, daarom wordt in de tekst soms een vergelijking gemaakt met 2009 en soms met De enquête is in oktober 2011 gehouden. Van de uitgezette enquêtes zijn er ingevuld. In vergelijking met vorige jaren is de steekproef opgehoogd, om per wijk voldoende respons te kunnen krijgen. In 2011 heeft 38% van de steekproef aan het onderzoek meegedaan, en daarmee is de respons wat lager dan de afgelopen jaren. Bewoners kunnen kiezen of zij de vragenlijst op papier (53%) of via internet (47%) invullen. Bij de uitwerking van de informatie worden de gegevens op gemeenteniveau gepresenteerd en zo mogelijk vergeleken met de voorgaande jaren. Soms wordt ingezoomd op de wijken. Hiervoor wordt de volgende gemeentelijke 1 wijk indeling gehanteerd:,,,,, Gouda-Noord,, Gouda-Oost, Kort Haarlem en. Voor sommige aspecten is het relevant om te kijken naar verschillen naar sekse, leeftijdsgroep, huishoudenstype, etniciteit of opleidingsniveau. Het onderscheid naar huishoudenstype is veelal beperkt tot huishoudens met en zonder kinderen, bij etniciteit is vooral gekeken naar het verschil tussen niet-westerse allochtonen en de totale bevolking. Bij het opleidingsniveau is onderscheid gemaakt in laag (basisonderwijs of lbo), midden (mavo/mulo en mbo) en hoog (havo/vwo, hbo, wo). In de bijlage is een overzicht gegeven van de respondenten in deze groepen. Het is niet mogelijk om in dit rapport tot in detail op alle onderwerpen in alle wijken in te gaan. Geprobeerd wordt een goede indruk te geven van de beleving van de kwaliteit van de leefomgeving in Gouda als geheel. Deze indruk kan echter per wijk of buurt nogal uiteenlopen omdat deze van elkaar verschillen wat betreft karakter, functie en wensen en voorkeuren van inwoners. De cijfers in het rapport zijn zoveel mogelijk gepresenteerd als percentages, in de vorm van tabellen en figuren, met daarbij een korte toelichting. De Stadsmonitor verschijnt tweejaarlijks en we proberen deze uiteraard elke keer te verbeteren. Een betere Stadsmonitor is een Stadsmonitor die u een nog duidelijker beeld geeft van de leefbaarheid in Gouda. Mist u iets, vindt u iets onduidelijk of ontdekt u onverhoopt een foutje? Uw opmer kingen en suggesties ter verbetering kunt u richten aan het team Onderzoek en informatie (onderzoek@gouda.nl). 1) De in dit rapport gehanteerde indeling van de gemeente Gouda onderscheidt 12 wijken (zie ook de plattegrond, p4). Stolwijkersluis en Westergouwe zijn echter zo dun bevolkt dat het niet informatief is om deze wijken apart in de rapportage te vermelden, behalve als het gaat om kengetallen. In de gepresenteerde gegevens op stadsniveau, de totalen voor Gouda, zijn de gegevens voor deze wijken wel opgenomen. 7 Stadsmonitor 2012

8 Stadsmonitor

9 Belangrijkste bevindingen Sociale kenmerken Gouda telt circa inwoners. Sinds 2000 is sprake van een min of meer stabiele bevolkingsomvang. De stabiliteit wordt veroorzaakt door een klein geboorteoverschot enerzijds en een klein migratietekort anderzijds. De bevolking in Gouda omvat iets meer ouderen en iets minder jongeren dan het landelijk gemiddelde. Geleidelijk neemt onder invloed van de vergrijzing en de samenstelling van de migratie het aandeel jongeren af en het aandeel ouderen toe. Vergelijkbaar met het landelijke gemiddelde is ruim de helft (55%) van de Gouwenaren (20+) gehuwd, ruim een kwart (28%) ongehuwd en 10% gescheiden. Het percentage allochtonen neemt geleidelijk toe van 20% in 2002 tot 23% in 2011 (landelijk: 21%), met name door een lichte toename van inwoners met een Marokkaanse of overig niet-westerse achtergrond. Het percentage Gouwenaren van Marokkaanse afkomst is toegenomen van circa 8% in 2002 naar bijna 10% in 2011 (landelijk: 2%), het percentage overige nietwesterse allochtonen van een kleine 5% in 2002 naar bijna 6% nu. In deze twee bevolkingsgroepen zitten in verhouding veel jongeren. Bijna een kwart van de jongeren van Gouda (23%) is van niet-westerse allochtone afkomst, waarvan 15% Marokkaans. Dat is meer dan gemiddeld in Gouda. Van de kinderen van 0 t/m 3 jaar is 17% van Marokkaanse herkomst. Gouda telt een kleine huishoudens. Eén op de drie huishoudens is een eenpersoons huishouden, ruim een kwart bestaat uit paren zonder kinderen en bij een derde gaat het om een gezin (paar of alleenstaande ouder) met kinderen. Gemiddeld bestaat een huishouden in Gouda uit 2,4 personen (landelijk gemiddelde 2011: 2,2). Sociale kwaliteit Gouda telde op 1 januari 2011 circa banen. Sinds 2000 is de werkgelegenheid in Gouda per saldo met ongeveer 0,5% toegenomen. Volgens de Atlas voor gemeenten blijft de ontwikkeling van het aantal banen in Gouda achter bij het gemiddelde van de G50 (50 grootste gemeenten zoals vastgesteld door de Atlas voor gemeenten). Verklaring: geen of nauwelijks nieuwbouw, waardoor nauwelijks/geen aanwas van bevolking en derhalve geen stuwende werkgelegenheid. In absolute zin zit de meeste werkgelegenheid in Gouda in de gezondheid- en welzijnszorg. Een kwart van alle banen (ca 8.360) zit in deze sector, gevolgd door de zakelijke dienstverlening (17%). Detailhandel, industrie en onderwijs zijn elk goed voor ongeveer 10% van de banen. De verdeling van de werkgelegenheid over de sectoren is de afgelopen jaren ongeveer gelijk gebleven. In 2011 is met name bij de overheid en bij financiële instellingen het aantal banen gedaald. De werkzame beroepsbevolking in Gouda schommelt sinds 2000 tussen de en en is daarmee een fractie lager dan het aantal banen. De werkzame beroepsbevolking vormt ongeveer tweederde van de potentiële beroepsbevolking. Volgens de Atlas voor Gemeenten ligt de participatiegraad (aandeel werkenden t.o.v. de beroepsbevolking) in Gouda boven het gemiddelde. In 2011 was ongeveer 8% van de totale beroepsbevolking werkloos en op zoek naar werk. Het aantal niet-werkende werkzoekenden is tussen 2005 en 2009 met ruim een derde gedaald van ruim naar circa Vanaf 2009 is sprake van een jaarlijkse toename tot rond in Er zijn ongeveer even veel vrouwen als mannen op zoek naar werk. Ongeveer een derde (35%) van de niet-werkende werkzoekenden is 50 jaar of ouder, 5% is jonger dan 23 jaar. Het merendeel van de werkzoekenden is lager opgeleid (60% heeft ten hoogste Vmbo-niveau). Vooral het aandeel laag-geschoolde werkzoekenden is sinds 2009 toegenomen. Eén op de vijf werkzoekenden is al meer dan 3 jaar zonder werk. Het gaat daarbij om ongeveer 750 mensen, ofwel 2% van de beroepsbevolking. Het aantal en aandeel langdurig (>3 jaar) werklozen is de laatste jaren wel afgenomen. Het aandeel dat minder dan een half jaar op zoek is naar werk is juist toegenomen. Als het gaat om de langdurige werkloosheid scoort Gouda op het gemiddelde van de G50 (Atlas voor gemeenten, 2011). Met de afname van het aantal niet-werkende werkzoekenden is ook het aantal mensen met een WWB-uitkering (Wet Werk en Bijstand) tussen 2005 en 2010 met een derde afgenomen tot ca In 2011 was weer sprake van een lichte toename tot op 1 januari 2012, dit is vergelijkbaar met de landelijke ontwikkeling. Volgens de Atlas voor gemeenten is de positie van Gouda wat betreft het percentage bewoners in de bijstand iets beter dan gemiddeld. Op de Goudse basisscholen zitten bijna leerlingen. Tweederde van hen zit op een confessionele school, 17% op een openbare school en 11% op een vrije of bijzondere school. Met name de openbare scholen kampen met een lichte achteruitgang in het aantal leerlingen. Op de middelbare scholen in Gouda zitten (schooljaar ) circa leerlingen, verspreid over 7 scholen. In de afgelopen jaren is het aantal leerlingen geleidelijk aan iets toegenomen. Bijna 40% zit in de brugjaren, 19% zit op het vmbo (klas 3 en 4) en 38% in klas 3, 4, 5 of 6 van havo of vwo. Circa 5% volgt leerwegondersteuning of praktijkonderwijs. Bijna de helft (45%) van de v.o.-leerlingen woont in Gouda. De 9 Stadsmonitor 2012

10 scholen hebben ook een regionale functie: 8% komt uit Waddinxveen, 6% uit Reeuwijk, 6% uit Moordrecht, 4% uit Bodegraven, 3% uit Stolwijk en 3% uit Haastrecht. Deze percentages zijn niet veranderd. Het Driestar College trekt in verhouding meer leerlingen aan van buiten Gouda (87%). Bij Scholengemeenschap Leo Vrooman (74%) en het Carmelcollege (67%) woont het leeuwendeel van de leerlingen juist in Gouda. De stad Gouda wordt door de bewoners vooral gewaardeerd om het historisch en culturele karakter en de vele bezienswaardigheden. Ook vindt men dat Gouda heel goed per fiets te bereizen is. Tevreden is men ook over de horeca- en winkelvoorzieningen en de georganiseerde evenementen. Het minst tevreden zijn de bewoners over de parkeermogelijkheden en in mindere mate over de gastvrijheid, maar op beide punten is wel sprake van een verbetering ten opzichte van Het positieve imago van de stad bij de burgers leidt er mede toe dat drie op de vier bewoners een bezoekje aan Gouda zouden aanraden. Als wordt gevraagd de aantrekkelijkheid van Gouda in een rapportcijfer uit te drukken levert dit zowel voor de stad om in te wonen, voor de stad om in te werken als voor de stad om te bezoeken een ruime voldoende op. Gouda als werkstad scoort daarbij het laagst (6,7), Gouda als stad om te bezoeken het hoogst (7,4). Het gemiddeld cijfer voor Gouda als woonstad is 7,0. Er zijn in 2010 bijna een half miljoen bezoekers naar Gouda gekomen. Gemiddeld kwamen zij 2,5 keer naar de stad en hebben ze per keer 40,- besteed. Dit levert een omzet op van ruim 47 miljoen. Het aantal bezoekers van Gouda neemt sinds 2006 geleidelijk af. De omzet door bezoekers lag in 2011 ongeveer 8% lager dan in In 2010 hebben ongeveer bezoeken plaatsgevonden aan culturele instellingen in Gouda. Dat zijn bezoekers uit Gouda, maar ook bezoekers van buiten Gouda. Het merendeel heeft betrekking op de bibliotheek (63%) en de schouwburg (26%). Sinds 2007 is sprake van een geleidelijke daling van het totaal aantal bezoekers. Het bezoek aan de schouwburg daalt het meest, het bezoek aan musea nam tot 2008 toe, maar is daarna ook aanzienlijk gedaald. Het Kunstpunt Gouda vertoont sinds 2008 echter een (sterk) stijgende lijn (9%). Het merendeel van de evenementen die in Gouda worden georganiseerd zijn (zeer) goed bekend bij de bewoners. De Goudse kermis is het meest bekend (99%) en het Kunstmoment is het minst bekend (53%). De bekendheid van evenementen is vergelijkbaar met de voorgaande jaren. De bezoekintensiteit is over de hele linie iets afgenomen. De meest bezochte evenementen zijn Gouda bij Kunstlicht (46%) en Gouda bij Kaarslicht (45%). Circa vier van de vijf inwoners komen overdag geregeld in het winkelgebied in de, één op de zes bewoners komt er soms. Ongeveer de helft van de bewoners komt hier ook wel eens op koopavonden. Ongeveer 70% van de bewoners is positief over de horecagelegenheden en winkelmogelijkheden in Gouda. De cijfers lijken sterk op die van de afgelopen jaren. Een op de drie bewoners (32%) komt geregeld in de uitgaansgelegenheden in de binnenstad, bijna de helft komt hier soms. Een kwart van de bewoners komt na middernacht geregeld of soms in de binnenstad om uit te gaan. De meeste bewoners zijn positief over het sociale klimaat in hun buurt. Veruit de meeste bewoners (93%) voelen zich (heel) prettig in de straat waar men woont, en circa tweederde is gehecht aan de buurt, goed op de hoogte van wat er speelt en heeft naar eigen zeggen veel contacten met buurtbewoners. De verschillen tussen de wijken zijn klein. Vrijwel iedereen (96%) zegt buurtgenoten met respect te behandelen, driekwart (75%) geeft ook aan dat men door de buren met respect wordt behandeld. Tweederde vindt dat de buurtbewoners op een prettige manier met elkaar omgaan en ongeveer de helft vindt dat cultuurverschillen in de buurt geen enkel probleem vormen. Circa 16% is het met deze stelling echter niet eens. Bijna de helft van de bewoners geeft aan dat ze dingen in de buurt zelf oplossen. Over de gezelligheid in de buurt zijn de meningen verdeeld: een derde vindt het altijd gezellig in de buurt, 13% vindt juist van niet. Een derde denkt dat de bewoners elkaar goed kennen, bijna een vijfde ontkent dit. Een op de zeven bewoners is actief betrokken bij een wijk- of buurtvereniging of activiteit. Drie van de vier inwoners (73%) voelen zich medeverantwoordelijk voor het bevorderen van de leefbaarheid in de buurt. Dit aandeel daalt licht. Bijna één op de vier inwoners (38%) doet vrijwilligerswerk. Ouderen, niet-werkenden en hoger opgeleiden doen vaker dan gemiddeld vrijwilligerswerk. In de loop der jaren neemt het percentage licht toe. Eén op de vijf bewoners verleent mantelzorg. Dit percentage ligt iets lager dan in Het percentage mantelzorgers is het grootst onder de 55-plussers en niet-werkenden. In 2011 maakten in totaal mensen gebruik van één of meer Wmo-voorzieningen. Er zijn in dat jaar aanvragen ingediend, waarvan er exact zijn toegekend. De gemeente Gouda heeft deelgenomen aan de benchmark Wmo, waarin de resultaten van Gouda worden gelegd naast (123) andere gemeenten. Over het gehele jaar scoort Gouda hoger dan het gemiddelde van de benchmark over het totale Wmo-beleid. Op het gebied van leefbaarheid, jeugd en wonen, zorg en toegankelijkheid scoort Gouda rond het gemiddelde. Op het gebied van beleidsparticipatie, individuele voorzieningen, Wmo-loket, mantelzorg, vrijwilligerswerk en maatschappelijke opvang scoort Gouda hoger dan gemiddeld. Bijna de helft van de bewoners met thuiswonende kinderen is bekend met het Centrum voor Jeugd en Gezin in Gouda. De Lokale Duurzaamheidsmeter geeft inzicht in hoe gemeenten scoren op duurzame ontwikkeling. Gouda behaalt 84% van de punten als het gaat om de totaalscore, die is samengesteld uit de scores op de onderdelen people, planet en profit. Dat is een aanzienlijke verbetering ten opzichte van 2009 (72% van de punten). Bij alle onderdelen is winst geboekt. Stadsmonitor

11 Fysieke kwaliteit Gouda ligt centraal in de Randstad en is begin 2011 qua inwonertal de 47 e gemeente van Nederland (Atlas voor gemeenten, 2011). Gouda scoort goed als het gaat om de woonaantrekkelijkheidsindex. Gemiddeld wonen er in Gouda 39 inwoners op één hectare. In veel wijken is de bevolkingsdichtheid veel groter dan op gemeenteniveau. Gouda telt begin woningen, dat zijn 51 woningen minder dan begin Per saldo is de woningvoorraad de afgelopen 10 jaar met circa 90 woningen per jaar toegenomen. Vergeleken met het jaar ervoor herstelde de nieuwbouw zich enigszins met 192 nieuwe woningen. Het gaat daarbij met name om meergezinswoningen (gestapeld). Begin 2011 stond circa 5% van de woningvoorraad in Gouda leeg, dat is vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde leegstandspercentage (4,7% in 2011). Dat zijn ongeveer woningen, iets meer dan in 2010 (1.524). De meeste leegstaande woningen staan in Gouda-Noord en de. In absolute zin stonden vooral meergezinswoningen (gestapeld) leeg. Meer dan één op de vijf woningen in Gouda is vooroorlogs en een vergelijkbaar deel is vroeg-naoorlogs. Veel woningen dateren uit de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw en 13% is van na Ruim de helft (54%) van alle woningen zijn koopwoningen, een derde deel is een sociale huurwoning. Bewoners zijn gemiddeld (zeer) tevreden over hun woning in het algemeen als over de verschillende aspecten, zelfs als het de onderhoudstaat betreft. Bewoners met een eigen woning zijn meer tevreden over hun woning dan huurders. Meer dan de helft (57%) van de bewoners van Gouda woont in 2011 al meer dan vijf jaar op hetzelfde adres. In totaal hebben er in 2010 binnen Gouda circa verhuizingen plaats gevonden, beduidend minder dan de jaren daarvoor. Ruim een derde van de binnenverhuizingen vindt plaats binnen de eigen wijk. Ongeveer één op de vijf bewoners van Gouda heeft verhuisplannen. De verhuisgeneigdheid onder bewoners van huurwoningen is hoger dan onder bewoners van koopwoningen en onder bewoners tot 40 jaar hoger dan onder bewoners vanaf 40 jaar. De meest genoemde reden om te verhuizen is dat de huidige woonomgeving (34%), gevolgd door de huidige woning (30%). De meeste verhuisgeneigden (58%) willen het liefst binnen Gouda verhuizen. De bewoners konden een rapportcijfer geven voor de woonomgeving en de leefbaarheid in de buurt. Gouda scoort voor beide aspecten gemiddeld een voldoende (7,2). De verschillen tussen de wijken zijn beperkt. Tweederde van de bewoners (66%) is positief over het onderhoud aan de buurt en 59% is positief over het schoon houden van de buurt. Circa één op de drie bewoners vindt echter dat de buurt niet goed onderhouden wordt en meer dan 40% vindt de buurt niet schoon. Gouwenaars kunnen individuele wensen en zorgen melden bij Meldpunt Openbaar Gebied (MOG). In 2011 zijn er in totaal meldingen binnen gekomen en dat is 10% minder dan in De laatste jaren neemt het aantal meldingen af. De meeste meldingen hebben betrekking op afval, vervuiling en stank (18%), wegen, paden en trottoirs (18%) en de groenvoorziening (13%). De kwaliteit van de openbare ruimte wordt jaarlijks gemeten met behulp van de Cibor-methodiek voor beeldkwaliteit. Daarvoor worden verschillende kwaliteitsaspecten van de openbare ruimte objectief gemeten. De totale kwaliteit van de openbare ruimte in Gouda verbetert volgens deze meetmethode in Gouda geleidelijk aan. In alle categorieën ligt de score op of boven de gemiddelde lijn. Ten opzichte van de vorige meting zijn met name de scores voor groen en spelen verbeterd. Ook alle wijken scoren weer iets beter. Gouda scoort positief op het punt van winkelvoorzieningen voor levensmiddelen in de woonomgeving. De meerderheid (86%) vindt het aanbod aan winkels goed of voldoende. Er zijn volgens de meeste bewoners voldoende medische voorzieningen zoals huisartsen, apotheken en tandartsen in de buurt. Iets minder positief zijn de bewoners over het aantal consultatie- en opvoedbureaus in de woonomgeving. Het oordeel over de medische voorzieningen is de laatste jaren weinig veranderd. Volgens de meeste bewoners met kinderen, biedt Gouda voldoende onderwijs- en kinderopvang-voorzieningen. Vrijwel iedereen vindt het aanbod aan basisscholen voldoende tot goed en ook over het aanbod aan middelbare scholen, MBO-opleidingen en voorzieningen voor kinderopvang is het merendeel van de bewoners te spreken. De cijfers komen overeen met die van Zes op de tien gezinnen met kinderen in Gouda vindt het aanbod aan speeltoestellen voor kinderen tot 12 jaar voldoende tot goed. De tevredenheid hierover neemt de laatste jaren toe. Van alle beoordeelde voorzieningen wordt het aanbod aan voorzieningen voor jongeren het minst gewaardeerd. Van de ouders met kinderen vindt slechts een derde het aanbod aan voorzieningen voor 12 tot 16-jarige jongeren goed of voldoende, 28% vindt het aanbod onvoldoende. Nog minder positief zijn de bewoners over het aanbod aan voorzieningen voor jongeren vanaf 16 jaar: maar 19% van de ouders vindt het aanbod goed of voldoende, 34% onvoldoende. Tweederde van de ouders met kinderen is tevreden over het aanbod aan sportaccommodaties in de buurt, 14% is niet tevreden. Bijna de helft (45%) van de Gouwenaars met thuiswonende kinderen vindt het aanbod aan buurt- en clubhuizen goed tot voldoende, 18% vindt het aanbod onvoldoende. In het algemeen zijn de bewoners van Gouda net als in 2010 tevreden tot zeer tevreden over de bereikbaarheid van hun buurt, hierin zijn wel verschillen tussen wijken. Over de bewegwijzering in Gouda zijn, voor zover men een oor deel heeft gegeven, meer bewoners positief (46%) dan negatief (10%). Parkeren is voor veel bewoners van Gouda een probleem. De stelling Gouda is een stad met goede parkeermogelijkheden wordt door 22% van de bewoners onderschreven. Dat is wel 11 Stadsmonitor 2012

12 meer dan in Toch is bijna de helft (46%) van de bewoners het met deze stelling niet eens. Als wordt gevraagd naar het oordeel over de parkeervoorzieningen in de woonomgeving, vindt ruim de helft (52%) van de bewoners de parkeervoorzieningen goed of voldoende, 44% vindt van niet. Deze cijfers zijn vergelijkbaar met de vorige jaren. Ongeveer 70% van de Gouwenaars zijn (zeer) tevreden over het openbaar vervoer in de buurt. Dit is een lichte verbetering ten opzichte van vorig jaar. De meeste bewoners (81%) zijn (zeer) tevreden over de voetgangersvoorzieningen in de buurt. De meeste bewoners (71%) oordelen positief over de fietsvoorzieningen in de buurt. Toch is een vijfde van de bewoners ontevreden hierover. Van de respondenten die een oordeel hebben gegeven over de fietsenstallingen vindt het merendeel dat er te weinig fietsenstallingruimte op straat is en dat er te weinig bewaakte fietsenstallingen zijn in de buurt). Ook de verkeersveiligheid in de buurt scoort in het algemeen voldoende. Bijna tweederde van de bewoners (63%) is hierover (zeer) tevreden. Veiligheid Als de bewoners een lijst met 22 vormen van overlast wordt voorgelegd, met de vraag of deze vaak, soms of (bijna) nooit voorkomen in de buurt, komen zwerfvuil, fout parkeren en hondenpoep volgens de bewoners het meeste voor. Verkeersdrukte, verkeersonveiligheid, slecht wegenonderhoud en rondhangende jongeren komen eveneens veelvuldig in de buurt voor. Ten aanzien van sociale overlast laat Gouda een lichte verslechtering zien, zowel in vergelijking met 2008 als ook ten opzichte van het landelijk gemiddelde. De score op fysieke verloedering lijkt licht te verbeteren en ligt net als in 2008 dicht tegen het landelijk gemiddelde aan. Er zijn in 2011 circa aangiftes gedaan. De meeste aangiften hebben betrekking op aantasting van de openbare orde, voertuigcriminaliteit, (brom)fietsendiefstal, overige diefstal, woninginbraken en geweldsdelicten. Als het aantal aangiften wordt gerelateerd aan het aantal inwoners / woningen, dan is het aantal aangiften van woninginbraken in 2011 fors toegenomen. Er zijn in 2011 in Gouda aanhoudingen verricht. Sinds 2005 neemt het aantal aanhoudingen per jaar geleidelijk af, met 5% tot 10% per jaar. Dat geldt voor de meeste delictsoorten. Het gevoel van onveiligheid in de eigen buurt neemt sinds 2002 licht af. In 2002 voelde ongeveer een derde van de bewoners zich onveilig, in 2011 is dit ongeveer een kwart. Vrouwen voelen zich vaker onveilig in de buurt dan mannen. Jongeren voelen zich vaker onveilig dan ouderen. De veiligheid in de buurt scoort gemiddeld genomen een voldoende (6,5). Circa 6% van de bewoners vindt dat de woonbuurt er het afgelopen jaar veiliger op geworden is (als hier rechtstreeks naar wordt gevraagd), terwijl 20% juist vindt dat de buurt er minder veilig op is geworden. Het beeld is vergelijkbaar met de afgelopen jaren. Dat geldt ook voor het beeld van de bewoners over de veiligheidsontwikkeling van Gouda als geheel. Een klein percentage bewoners voelt zich wel eens onveilig in de eigen woning (ongeveer 1 op de 10). Bij vrouwen en nietwesterse allochtonen ligt dit percentage iets boven het gemiddelde. Het merendeel van de bewoners voelt zich veilig overdag in het winkelgebied in de. Op koopavonden is het gevoel van veiligheid minder groot, maar ook dan voelt bijna tweederde van de bewoners zich altijd of meestal veilig. Op koopavonden is bovendien sprake van een geleidelijke verbetering. Ook in het uitgaansgebied voelt het merendeel van de bewoners zich veilig (zowel voor als na middernacht). Na middernacht voelt circa 13% van de bewoners die wel eens uitgaan zich meestal niet veilig. Dit percentage is lager dan in voorgaande jaren. Van de bewoners vindt 18% dat de ontwikkeling van de buurt waar men woont het afgelopen jaar vooruit is gegaan en dat is iets meer dan in de jaren daarvoor (12-16%). Een vergelijkbaar aandeel (19%) vindt echter dat de buurt er op achteruit is gegaan. Dit percentage blijft de laatste jaren gelijk. Het merendeel van de bewoners (59%) ziet geen verandering. De politie heeft in 2011 bijna incidenten geregistreerd (exclusief verkeersincidenten). Dat is iets meer dan in 2010 (ruim ). Ruim een kwart (27%) van de incidenten heeft betrekking op overlast. Het aantal overlastincidenten was in 2011 ruim 10% hoger dan in Naast overlast hebben veel incidenten betrekking op aantasting van de openbare orde (13% van de incidenten), geweld (12%) en voertuig- en vaartuigcriminaliteit (incl. auto-inbraak) (8%). Het aantal incidenten voertuig- en vaartuigcriminaliteit is afgenomen met 8%, het diefstallen van (brom)fietsen is echter toegenomen (bijna 50%) evenals het aantal woninginbraken (45%). Stadsmonitor

13 De Goudse doelstellingen Het overzicht geeft een selectie weer van de doelstellingen uit programmabegroting waarvan gegevens beschikbaar zijn. De selectie is gebaseerd op de mate waarin de doelstellingen gerelateerd zijn aan het thema leefbaarheid. doelstelling 2011 Minimaal op peil houden van werkgelegenheid (peildatum 2009) Score op algemene tevredenheidsindex ondernemers boven 6,5 De ontwikkeling van het cliëntenbestand volgt (met enige vertraging) de landelijke ontwikkelingen De zelfontplooiing van kinderen en jongeren wordt gestimuleerd Bewoners zo trots laten zijn op hun stad, dat zij als ambassadeur voor de stad optreden cijfers werkzame personen 2009 = = doelstelling gehaald? ja ontwikkeling in juiste richting zichtbaar? nee, daling t.o.v bron Bedrijvenregister Zuid- Holland gemiddeld cijfer = 6,5 nee stabiel Ondernemers-enquête 2.1 ontwikkeling cliëntenbestand in 2011 Gouda = +4% landelijk = +4% deelnamecijfers onder schooltijd = 7121 kinderen na schooltijd = 3301 kinderen 2011: 69% is het (helemaal) eens met de stelling Een bezoek aan Gouda beveel ik iedereen aan. ja n.v.t. gemeentelijke registratie CBS statline niet verifieerbaar n.v.t. rapportage Brede School. Voorgestelde indicator programma-begroting: deelnamecijfers brede school activiteiten ja n.v.t. bewonersenquête 2.5 paragraaf Stadsmonitor Meer bezoekers aantrekken, die langer blijven en die meer besteden Aantal bezoekers: 2010= = Gemiddelde besteding: 2010= 38,- 2011= 40,- De bezoekfrequentie en daarmee ook het aantal bezoeken is gedaald. Hierdoor per saldo totale omzet gedaald: 2010= = gedeeltelijk n.v.t. Continu Vakantie Onderzoek (CVO) 2.6 Mantelzorgers ervaren dat zij gewaardeerd worden en ontvangen waar nodig ondersteuning Percentage vrijwilligers blijft minimaal gelijk aan het aantal gemeten vrijwilligers in 2009 (37% is vrijwilliger) gemiddelde score mate van belasting = 4,3 (waarbij 1= helemaal niet zwaar en 10= heel zwaar) aandeel vrijwilligers in 2011 = 38% niet verifieerbaar n.v.t. 2.7 ja n.v.t. bewonersenquête Stadsmonitor 2012

14 doelstelling 2011 Streven naar een totaalscore op de Duurzaamheidsmeter van minimaal 80% in 2014 en minimaal een plaats in de top-25 binnen de ranking van gemeenten Kwaliteit openbare ruimte op niveau B- Tegengaan van zwerfafval cijfers 2011: totaalscore = 84% Gouda op 11e plaats 2011: kwaliteitsniveau B voor openbare ruimte 2011 kwaliteitsscore beeldmeetlat straat reiniging net boven B- doelstelling gehaald? nader te bepalen in 2014 ontwikkeling in juiste richting zichtbaar? ja, gewenste scores in 2011 behaald paragraaf Stadsmonitor bron 2012 Duurzaamheidsmeter 2.7 ja n.v.t. kwaliteitsschouw (KOR) 3.4 ja n.v.t. kwaliteitsschouw (KOR). Voorgestelde indicator programma-begroting: kwaliteitsscore straatreiniging op B- 3.4 De score inzake sociale overlast en fysieke verloedering is in 2014 gelijk of beter dan het landelijk gemiddelde (doelstelling IVB) Het aantal incidenten van/ door jeugd is verminderd van 1166 in 2006 en 1072 in 2008 naar 800 in 2014 (doelstelling IVB) De algemene leefbaarheidsscore (van 7.1 naar 7.5 in 2014) (doelstelling IVB) In 2014 voelt 80% van de Goudse burgers zich veilig in de eigen buurt (2003: 66%; 2008: 73%) (doelstelling IVB) De leefbaarheid in de wijken Gouda-Oost,, en Sportbuurt gaat van matig positief naar positief in 2014 (doelstelling IVB) De leefbaarheid in de wijken en is in 2014 verbeterd (doelstelling Integraal Veiligheidsbeleid) Een nog meer klantgerichte dienstverlening sociale overlast 2011: Gouda = 2,5, Nl= 1,7 fysieke verloedering 2011: Gouda = 3.6, Nl= 3.3 NB lage score = gunstig en 10=slechtste score 2011 aantal incidenten door jeugd = nader te bepalen in 2014 nader te bepalen in : leefbaarheidsscore = 7,2 nader te bepalen in : 76% voelt zich veilig in de eigen buurt leefbaarheid 2010: Gouda-Oost = matig tot positief = overwegend matig positief = (matig) positief Sportbuurt = matig positief leefbaarheid 2010: = positief = positief m.u.v. Sportbuurt 2011: gemiddeld rapportcijfer dienstverlening publiekszaken = 7,4 (2009 =7,2). Sinds 2009 licht stijgende lijn. Gemiddeld rapportcijfer digitale balie op niveau fysieke balie. nader te bepalen in 2014 nader te bepalen in 2014 nader te bepalen in 2014 nee, beide scores wijken in 2011 iets meer af van het landelijk gemiddelde dan in 2008 ongeveer gelijk t.o.v nee, geen ontwikkeling in afgelopen jaren nee, sinds 2009 nauwelijks gewijzigd ontwikkeling in genoemde gebieden over periode overwegend beperkt positief en in kleinere deelgebieden grote positieve ontwikkeling : bepaalde delen van de wijk beperkt positieve ontwikkeling : beperkt positieve ontwikkeling in de Sportbuurt. Integrale Veiligheidsmonitor (IVM) 4.1 politieregistratie 4.2 bewonersenquête 4.3 bewonersenquête 4.3 Leefbaarometer 4.4 Leefbaarometer 4.4 ja n.v.t. Klanttevredenheidonderzoek publiekszaken 6 Stadsmonitor

15 1. Sociale kenmerken 1.1 Loop van de bevolking Bevolkingsontwikkeling Gouda, op 1 januari ( *) (abs) Bron: gemeente Gouda * cijfer 1/1/2012 is voorlopig cijfer Gouda huisvest ( ) iets meer dan inwoners. Het inwonertal van Gouda is stelselmatig toegenomen van rond in het begin van de twintigste eeuw, tot bijna in Sinds 2000 is sprake van een min of meer stabiele bevolkingsomvang. Voor de komende jaren wordt weer een toename verwacht, onder meer door realisering van de wijk Westergouwe maar ook door nieuwbouw op andere plaatsen in de stad. Prognosecijfers gaan uit van een verwachte groei aan van 2% voor de periode tot circa Het inwonertal van Gouda zou volgens de prognoses na 2015 verder toenemen (Bron: gemeente Gouda). Bevolkingsgroei* (absoluut) in Gouda, per jaar ( ) middeld is. Het geboortesaldo laat na jaren van daling in 2010 weer een kleine toename zien. Geboorte en sterfte Het geboortecijfer in Gouda ligt op 13 promille (2010), het sterftecijfer op 8 promille. Er is dus sprake van een licht geboorteoverschot van 5 promille. Het geboorteoverschot is het hoogst in Gouda-Oost (20 promille), door een hoog geboortecijfer van 23 promille in deze wijk. In was in 2010 sprake van een sterfteoverschot (15 promille), evenals in (3 promille). In is het geboortesaldo ongeveer nul. De andere wijken kennen een licht geboorte overschot. Deze cijfers wijken niet veel af van de jaren hiervoor. Vestiging en vertrek Gouda had in 2010 een vertrekoverschot van ruim 400. Dat is ruim twee keer zoveel als in In vrijwel alle Goudse wijken was in 2010 sprake van een vertrekoverschot (het grootst in (-112) en (-102), behalve in de (+24) en (+11). Saldo van vestiging en vertrek, naar leeftijdsgroep en etniciteit, in 2010 (abs) leeftijd autochtonen Westerse allochtonen Marokkaans overig niet-westers totaal totaal '2000 '2001 '2002 '2003 '2004 '2005 '2006 '2007 '2008 '2009 '2010 Bron: gemeente Gouda migratiesaldo geboortesaldo groei * groeisaldo vóór correctie De ontwikkeling in het laatste decennium laat het ene jaar een lichte toename en het andere jaar een lichte afname van het inwonertal zien (veelal tussen -250 en 250). De stabiliteit is het product van een geboorteoverschot van gemiddeld 300 tot 450 inwoners per jaar aan de ene kant en een (meestal) negatief migratiesaldo van gemiddeld tussen 250 en 500 per jaar aan de andere kant. Het jaar 2009 laat een positieve piek zien in het migratiesaldo, waardoor ook de (ongecorrigeerde) groei in dit jaar boven ge- Bron: Gemeente Gouda Het negatief saldo wordt vooral veroorzaakt door een vertrekoverschot van autochtonen uit de stad. In 2010 zijn circa autochtonen in Gouda komen wonen, maar er zijn er ook ongeveer vertrokken. Ook onder de Westerse allochtonen (-22) en de Marokkaanse inwoners (-71) van Gouda doet zich een vertrekoverschot voor. Alleen de overige niet-westerse allochtonen laten een beperkt vestigingsover schot zien. Het vertreksaldo is het grootst in de jongste leef tijdscategorieën. Met name de allochtone kinderen tot 19 jaar nemen een aanzienlijk deel van het vertreksaldo voor hun rekening. Bij de 60-plussers is sprake van een licht vestigingssaldo. De Atlas voor Gemeenten 2011 laat op een aantal punten een vergelijking zien tussen de 50 grootste steden in Nederland. Gouda heeft het afgelopen decennium als een van de weinige steden een licht dalende bevolkingsomvang gekend. Dit heeft 15 Stadsmonitor 2012

16 te maken met een negatief migratiesaldo. Er is wel sprake van een positief geboortesaldo. Per saldo wordt de kans op krimp beperkt geacht. Voor de komende jaren wordt overigens weer een lichte groei verwacht van de bevolking. Bevolkingsomvang naar wijk, 1 januari (2009 en 2011)(abs) Gouda-Noord Gouda-Oost Stolwijk / Westergouwe Bron: gemeente Gouda en zijn in bevolkingsomvang de grootste wijken van Gouda, met meer dan inwoners, gevolgd door en, met ruim inwoners. is naast Stolwijkersluis / Westergouwe de kleinste Goudse wijk. De,, Gouda-Noord, en hebben, gerelateerd aan het gebiedsoppervlak, de hoogste bevolkingsdichtheid. is het minst dicht bevolkt, gevolgd door en. In en heeft de lage bevolkingsdichtheid te maken met de aanwezigheid van industrieterrein Goudse Poort. In Westergouwe en speelt mee dat een deel van deze wijken (nog) onbebouwd is. 1.2 Bevolkingssamenstelling Bevolking naar leeftijd Bevolking naar leeftijdsgroep, per wijk, 1 januari 2011 (in %) Eén op de vier inwoners van Gouda is jonger dan 20 jaar, een even groot aandeel is tussen 20 en 39 jaar. Bijna 30% is tussen de 40 en 60 jaar en de resterende 21% is 60 jaar of ouder. Daarmee huisvest Gouda iets meer ouderen en iets minder jongeren dan landelijk gemiddeld. en Gouda-Oost tellen in verhouding veel jongeren, in de en is het percentage jongeren het laagst. In, en met name Nieuwe Park wonen in verhouding veel ouderen, in en Gouda-Oost relatief weinig. De jonge tussengroep is vooral sterk vertegenwoordigd in de, Gouda-Oost en, de oudere tussengroep meer in en. In veel wijken is een lichte verschuiving van jong naar oud zichtbaar. Bevolking, naar leeftijdsgroep, 1 januari ( ) (in%) Bron: gemeente Gouda Geleidelijk aan doen zich verschuivingen voor in de leeftijdsverdeling. Het aandeel jongeren neemt af. In 1970 was één op de drie inwoners van Gouda jonger dan 20 jaar, sinds 2000 is dat ongeveer één op de vier. Het aandeel van de middengroepen verschuift mee. Het aandeel jarigen daalt van 27% in 1980 tot 18% in 2011, het percentage jarigen nam toe tot 1990 (22%) en blijft sindsdien constant. Het percentage jarigen daalt eerst van 1970 (16%) tot 1990 (13%) om vervolgens toe te nemen tot 20% in Het aandeel 65-plussers is redelijk constant en bedraagt 15%. Naar verwachting neemt dit percentage de komende jaren toe onder invloed van de vergrijzing. Gouda-Oost 33% 31% 28% 26% 32% 26% 18% 24% 21% 33% 13% 35% 21% 13% 23% 34% 15% 24% 30% 20% In totaal telt Gouda op 1 januari 2011 circa jongeren in de leeftijd van 0 tot 20 jaar, nagenoeg gelijk verdeeld over meisjes en jongens. Als de jongeren worden verdeeld in leeftijdsklassen van 5 jaar, neemt elke leeftijdsklasse ongeveer 25% van het totaal aan jongeren in. Gouda-Noord GOUDA 23% 22% 21% 18% Bron: Gemeente Gouda 19% 30% 28% 29% 24% 25% 20% 28% 31% 21% 22% 39% 17% 35% 30% 18% 25% 25% 29% 21% jaar jaar jar 60+ Vergeleken met de andere 50 grote steden in Nederland scoort Gouda ongeveer gemiddeld als het gaat om vergrijzing (het aandeel 65-plussers is een fractie groter dan gemiddeld). De vergroening (aandeel jarigen) ligt juist iets lager dan gemiddeld (Atlas voor Gemeenten 2011). Burgerlijke staat Tot 1980 woonden er ongeveer evenveel vrouwen als mannen in Gouda. Sindsdien zijn de vrouwen iets in de meerderheid: de laatste jaren ligt de verhouding mannen-vrouwen op 49%-51%. In absolute termen zijn er de laatste jaren zo n vrouwen meer dan mannen. Stadsmonitor

17 Meer dan de helft (55%) van alle Gouwenaars van 20 jaar en ouder is gehuwd, ruim een kwart (28%) is ongehuwd, 10% is gescheiden en 7% is weduwe of weduwnaar. Deze cijfers lijken sterk op de Nederlandse gemiddelden (resp. 54%, 30%, 9% en 7%). Het percentage weduwen onder de vrouwen is ruim drie keer zo hoog als het aandeel weduwnaren onder de mannen. Deze cijfers wijken niet veel af van die van Bevolking naar etniciteit Allochtonen in Gouda, op 1 januari ( ) (in %) %). Aan de andere kant is met name het aandeel 60-plussers onder deze bewoners veel lager (<10%) dan gemiddeld in Gouda (21%). Vergeleken met enkele jaren geleden is er echter ook binnen de groep niet-westerse allochtonen sprake van een lichte verschuiving: het aandeel jongeren daalt licht, het percentage ouderen stijgt licht. Bevolking naar etniciteit per wijk, op 1 januari 2011 (in %) Gouda Noord Gouda Oost Westerse allochtonen Overig niet-westerse allochtonen Marokkanen GOUDA autochtonen Marokkanen westerse allochtonen overige niet-westerse allochtonen Bron: Gemeente Gouda Het aandeel inwoners van buitenlandse herkomst in Gouda neemt geleidelijk aan toe van 20% in 2002 tot 23% in Dit komt vooral door een lichte toename van het aantal Gouwenaars met een Marokkaanse (van 7,9% naar 9,5%) of overige niet-westerse (van 4,8 naar 5,7%) achtergrond. Het percentage westerse allochtonen blijft nagenoeg constant (7,5%). Bijna de helft (48%) van de niet-westerse allochtonen is van de eerste generatie, ruim de helft (52%) van de tweede generatie. Gouda huisvest in verhouding iets meer allochtonen dan gemiddeld, met name het percentage Marokkanen is groter dan gemiddeld. In heel Nederland is 21% van de bewoners allochtoon, waarvan ongeveer de helft (11%) niet-westers en 10% westers (bron: CBS). Ongeveer 2% is van Marokkaanse komaf en 2% van Turkse komaf. Bron: Gemeente Gouda Het percentage allochtonen varieert naar wijk. Gouda-Oost springt eruit. In deze wijk is meer dan de helft van de bevolking allochtoon, meer dan één op de drie bewoners van Gouda-Oost is van Marokkaanse afkomst. Ook, en huisvesten verhoudingsgewijs meer niet-westerse allochtonen dan gemiddeld in Gouda. In veel wijken neemt het percentage niet-westerse allochtonen licht toe. 1.3 Huishoudens Huishoudensgrootte Huishoudensgrootte (schatting), naar wijk, op 1 januari 2011 (in %) Bevolking naar etnische groep en leeftijdsgroep, op 1 januari 2011 (in %) Park Nieuwe Gouda-Noord Gouda-Noord autochtoon 23% 23% 30% 24% Gouda Marokkaans 39% 32% 19% 10% overig niet-westers 37% 31% 25% 7% GOUDA overig westers 21% 26% 31% 22% Gouda totaal 25% 25% 29% 21% jaar jaar jaar 60+ Gouda-Oost Gouda-Oost persoon 3-4 personen 2 personen 5 of meer personen Bron: Gemeente Gouda Bron: Gemeente Gouda Onder de niet-westerse allochtone inwoners van Gouda is het aandeel jongeren (<20 jaar) aanzienlijk hoger (tussen 35% en 40%) dan gemiddeld in Gouda (25%). Ook de leeftijdsgroep 20 tot 40 jaar is onder deze groepen oververtegenwoordigd (ruim Gouda telt (1 januari 2011) ongeveer huishoudens. De bevolking van Gouda bestaat voor één derde uit éénpersoonshuishoudens, voor een derde uit tweepersoonshuis houdens en voor ongeveer een derde uit huishoudens met drie of meer 17 Stadsmonitor 2012

18 personen. In de, en Gouda-Noord wonen in verhouding de meeste kleine huishoudens: ongeveer driekwart van de huishoudens bestaat uit één of twee personen. Ook en tellen relatief veel tweepersoonshuishoudens. De meeste grotere huishoudens wonen in, en Gouda-Oost. Gemiddeld telt een huishouden in Gouda 2,4 personen, dat is iets meer dan gemiddeld in Nederland (2,2). De gemiddelde huishoudensomvang is het kleinst in de (1,9) en (2,1) en het grootst in (2,8), (2,7) en Gouda-Oost (2,7). Ruim een kwart (28%) van de huishoudens in Gouda bestaat uit paren zonder kinderen en bij een derde (35%) gaat het om een gezin (paar of alleenstaande ouder) met kinderen. Ongeveer 6% behoort tot de eenoudergezinnen. Deze cijfers komen sterk overeen met de gemiddelde cijfers voor Nederland. Het grootste percentage gezinnen met kinderen woont in (44%), in de en (16%) wonen de minste gezinnen met kinderen. In de en Nieuwe Park bestaat bijna de helft van de huishoudens uit alleenstaanden, terwijl dit percentage juist het kleinst is in (18%). Het grootste aandeel paren zonder kinderen woont in en, waar ongeveer een derde van de huishoudens uit paren zonder kinderen bestaat. Stadsmonitor

19 2. Sociale kwaliteit 2.1 De Goudse economie Ondernemersklimaat en concurrentiepositie In het voorjaar van 2011 is voor de vierde keer de meting van de Benchmark Ondernemersklimaat Gouda verricht (Quint Result). Deze meting wordt één keer per twee jaar uitgevoerd en laat in 2011 ten opzichte van 2009 een gelijk gebleven beoordeling van het ondernemersklimaat zien. De benchmark noteerde opnieuw een 6,5 als gemiddeld rapportcijfer. Hiermee scoort Gouda redelijk in lijn met de benchmark van middelgrote steden (gemiddelde 2011: 6,8). Gemiddeld rapportcijfer voor het ondernemersklimaat in Gouda ( ) 7 Werkgelegenheid Werkgelegenheidsontwikkeling Gouda, aantal werknemers, op 1 januari ( ) (abs) GOUDA 6, Bron: Bedrijvenregister Zuid-Holland 6,5 6, Bron: Quint Result 2007 Op een aantal punten is het ondernemersklimaat verbeterd ten opzichte van Het gaat dan in grote lijnen over het oordeel van de ondernemers over de dienstverlening van de gemeente en over het woonklimaat. Het verkeersbeleid is volgens de ondernemers verbeterd op de aspecten van beschikbaarheid geschikte bedrijfslocaties en parkeermogelijkheden. De beoordeling van parkeermogelijkheden is een halve punt gestegen naar een 5,5 en laat dus nog wel ruimte voor verbetering zeker in vergelijking met de benchmark (6,6). De beoordeling van de bereikbaarheid per auto (6,4) is licht gedaald ten opzichte van 2009 en ligt ook lager dan de benchmark (7,5). Ook de beoordeling van het arbeidsmarktbeleid is licht gedaald (6,1). De beoordeling van de bereikbaarheid per openbaar vervoer en het startersbeleid zijn ongeveer gelijk gebleven. Bedrijven Gouda huisvest op 1 januari 2011 bijna bedrijven en instellingen. Een kwart (24%) van alle bedrijven gevestigd in de. Ook in (bedrijventerrein Goudse Poort) (13%) en (12%) zitten relatief veel bedrijven. In Gouda-Oost zijn de minste bedrijven gevestigd (3%). Sinds 2000 is het aantal bedrijven in vrijwel alle wijken geleidelijk toegenomen. Eén op de drie bedrijven (32%) behoort tot de zakelijke dienstverlening. De niet-commerciële dienstverlening (incl. overheid, onderwijs, gezondheidszorg, cultuur, sport en recreatie) vormt 28% van de bedrijven en instellingen en de detailhandel en horeca is goed voor 19%. Sinds 2000 is met name het aantal bedrijven in de zakelijke dienstverlening, de gezondheids- en welzijnszorg en de bouwsector toegenomen. 6, , Bij de bedrijven in Gouda waren op 1 januari 2011 circa personen werkzaam. Sinds 2000 ligt de totale werkgelegenheid in Gouda tussen de en ruim werkzame personen, met kleine jaarlijkse verschuivingen. De langjarige trendlijn is licht positief en laat een gemiddelde stijging zien. Gemiddeld is de werkgelegenheid de afgelopen 10 jaar met circa 100 banen per jaar toegenomen, met uitschieters naar boven en beneden. In 2010 was ten opzichte van het jaar daarvoor sprake van een lichte daling (-165). De Atlas voor Gemeenten laat zien dat Gouda als het gaat om de werkgelegenheidsontwikkeling ( ) onder het gemiddelde scoort van de 50 grootste Nederlandse gemeenten. Aantal banen per wijk, 1 januari (2000, en ) (abs) Gouda-Noord Stolwijkersluis/ Westergouwe Gouda Oost Bron: Bedrijvenregister Zuid-Holland Veruit de meeste werkgelegenheid in Gouda is te vinden in. Deze wijk omvat het bedrijventerrein Goudse Poort. In zijn bijna banen te vinden, ofwel een derde (33%) van de Goudse werkgelegenheid. In Nieuwe Park gaat het om circa circa banen (16%), in de om banen (11%) en in om banen (10%). Gouda-Oost en zijn de kleinste wijken wat betreft werkgelegenheid, met minder dan 500 banen. 19 Stadsmonitor 2012