Sociaal-economische schets van Leiden Zuidwest 2008

Transcriptie

1 Sociaal-economische schets van Zuidwest 2008 Zuidwest is onderdeel van het en bestaat uit de buurten Haagwegnoord en -zuid, Boshuizen, Fortuinwijk-noord en -zuid en de Gasthuiswijk. Zuidwest heeft een kleine inwoners, op 31 december 2007 om precies te zijn ( totaal ). Dit aantal is al een aantal jaren stabiel. Inwoners naar leeftijd 1 Als we Zuidwest vergelijken met heel dan valt op dat er iets minder kinderen en jongeren zijn, en veel meer ouderen: in Zuidwest is 18% van de inwoners 65 jaar of ouder, terwijl dat in heel 12% is. Per buurt zijn er verschillen. Het meest opvallend is Fortuinwijk-zuid, waar weinig jeugd woont en veel ouderen. In Haagweg-noord wonen juist relatief weinig ouderen. In Haagweg-zuid wonen veel kinderen en in Boshuizen veel jongeren. Als we naar de ontwikkeling in de tijd kijken, dan zien we een daling van het percentage kinderen, een stijging van het percentage jongeren en een daling van het percentage ouderen. Leeftijdsverdeling inwoners Zuidwest en 0 11 jaar jaar jaar 65+ jaar totaal Haagweg-noord 9% 21% 61% 9% 10 Gasthuiswijk 9% 22% 5 19% 10 Fortuinwijk-noord 11% 14% 52% 23% 10 Boshuizen 13% 23% 49% 15% 10 Haagweg-zuid 14% 15% 59% 11% 10 Fortuinwijk-zuid 8% 12% 49% 32% 10 Zuidwest 11% 18% 53% 18% 10 12% 19% 57% 12% 10 Bron: GBA, 31 december 2007 Ontwikkeling leeftijdsverdeling inwoners Zuidwest 0 11 jaar jaar jaar 65+ jaar totaal 31 dec ,5% 16, 52,6% 18,9% dec ,2% 16,9% 52,6% 18,3% dec ,4% 18,1% 52,5% 18, 10 Bron: GBA 1 In onderstaande tabellen is de wijk met het hoogste percentage van het betreffende gegeven oranje (donker) gearceerd, die met het laagste percentage geel (licht). 1

2 Inwoners naar etniciteit In Zuidwest leven, net als in heel, inwoners met verschillende etnische achtergronden. In Zuidwest heeft 7 van de inwoners een Nederlandse achtergrond, in heel 73%. In Zuidwest wonen relatief meer mensen met een Marokkaanse of Turkse achtergrond dan in heel. Opvallend is het hoge percentage inwoners van Marokkaanse, Turkse of overig niet-westerse herkomst in Haagweg-zuid. In de Gasthuiswijk wonen relatief veel mensen uit Suriname en de Antillen. In Fortuinwijkzuid hebben juist opvallend veel mensen een Nederlandse achtergrond. In de afgelopen jaren is het aantal inwoners in Zuidwest met een niet-nederlandse achtergrond gestegen van 26,5% eind 2001 naar 30,4% eind Deze stijging doet zich ook in heel voor. De stijging is in Zuidwest te zien bij alle onderscheiden groepen, behalve bij de groep mensen met een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond. Etnische herkomst inwoners Zuidwest en Nederland Marokko Turkije Suriname Aruba / Antillen Overig nietwesters Westers Totaal Haagweg-noord 77% 2% 1% 2% 1% 4% 13% 10 Gasthuiswijk 7 6% 3% 3% 2% 6% 1 10 Fortuinwijk-noord 69% 9% 5% 3% 1% 6% 8% 10 Boshuizen 67% 1 4% 2% 1% 7% 8% 10 Haagweg-zuid 62% 12% 6% 1% 8% 1 10 Fortuinwijk-zuid 85% 2% 1% 1% 2% 9% 10 Zuidwest 7 8% 4% 2% 1% 6% 9% 10 73% 4% 2% 2% 1% 6% 12% 10 Bron: GBA, 31 december 2007 Ontwikkeling etnische herkomst inwoners Zuidwest Nederland Marokko Turkije Suriname Aruba / Antillen Overig nietwesters Westers Totaal 31 dec ,5% 6,8% 3,5% 2, 1,2% 4,6% 8,4% dec ,2% 7,8% 3,8% 1,9% 1,3% 5,3% 8,6% dec ,6% 8, 3,9% 2,1% 1,1% 6,2% 9,2% 10 Bron: GBA Huishoudensamenstelling In Zuidwest woonden eind huishoudens. Dit aantal is al jaren stabiel. Vergeleken met heel zijn er veel eenpersoonshuishoudens en relatief weinig gezinnen met kinderen. Tussen de buurten zijn grote verschillen. In de Gasthuiswijk bestaan veel (61%) van de huishoudens uit één persoon, in Boshuizen juist weinig. Gezinnen met kinderen wonen juist relatief vaak in Boshuizen. In Fortuinwijk-zuid wonen veel paren zonder kinderen; gezien de leeftijdsverdeling die we net zagen, zullen dat vaak oudere paren zijn, waarvan de kinderen het huis uit zijn. Vergeleken met eerdere jaren zien we dat het percentage eenpersoonshuishoudens stijgt en het percentage paren zonder kinderen daalt. Deze trends zien we ook in heel. Ontwikkeling type huishouden in Zuidwest eenpersoons paar zonder kinderen paar met kinderen eenouder overig Totaal 31 dec % 28% 18% 6% 4% dec % 26% 18% 7% 4% dec % 25% 18% 7% 5% 10 Bron: GBA 2

3 paar met kinderen Type huishouden in Zuidwest en eenpersoons paar zonder kinderen eenoudergezin overig Totaal Haagweg-noord 46% 27% 15% 5% 7% 10 Gasthuiswijk 61% 2 12% 4% 3% 10 Fortuinwijk-noord 52% 24% 14% 6% 4% 10 Boshuizen 33% 25% 25% 1 7% 10 Haagweg-zuid 45% 23% 2 8% 4% 10 Fortuinwijk-zuid 44% 35% 15% 4% 2% 10 Zuidwest 46% 25% 18% 7% 5% 10 37% 27% 23% 6% 7% 10 Bron: GBA, 31 december 2007 We kunnen nog wat dieper ingaan op de samenstelling van de éénpersoonshuishoudens. Zijn het vooral jongere of oudere personen? Het blijkt dat de éénpersoonshuishoudens in Haagweg-noord en Gasthuiswijk relatief veel bestaan uit inwoners uit de studentenleeftijd, en dat in Fortuinwijk-zuid juist relatief veel éénpersoonshuishoudens uit ouderen bestaan. Leeftijdsverdeling éénpersoonshuishoudens in Zuidwest en jaar jaar 65+ jaar totaal Haagweg-noord 2 63% 17% 10 Gasthuiswijk 24% 45% 31% 10 Fortuinwijk-noord 2% 6 38% 10 Boshuizen 3% 64% 34% 10 Haagweg-zuid 2% 79% 19% 10 Fortuinwijk-zuid 1% 43% 56% 10 Zuidwest 8% 55% 31% 10 5% 68% 27% 10 Bron: GBA, 31 december 2007 Inkomen 2 Gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden Haagw egnoord Gasthuisw ijk Fortuinw ijknoord Boshuizen Haagw egzuid Fortuinw ijkzuid Zuidw est Bron: CBS, Regionaal Inkomensonderzoek (RIO). 2005: nader voorlopige cijfers 2 De CBS-cijfers van 2002 en 2005 zijn niet goed te vergelijken vanwege verschillen in de meetmethode. De ontwikkelingen zijn daarom indicatief. 3

4 Het inkomensniveau van huishoudens in Zuidwest ligt onder het Leids gemiddelde. Dat blijkt uit zowel het gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden als uit het percentage huishoudens met een laag inkomen (dat is in Zuidwest hoger dan in ). Er is wel enig verschil tussen de buurten. In positieve zin verschilt Fortuinwijk-zuid van de rest: het inkomen is hoger en het percentage lage inkomens lager. Fortuinwijk-noord heeft in 2005 het laagste gemiddelde inkomen en Haagweg-zuid het hoogste percentage huishoudens met een laag inkomen. Overigens is in Haagweg-zuid een positieve ontwikkeling te zien tussen 2002 en % huishoudens met een laag inkomen Gasthuiswijk Haagwegnoord Fortuinwijknoord Boshuizen Haagweg-zuid Fortuinwijkzuid Zuidwest NL Bron: CBS, Regionaal Inkomensonderzoek (RIO). 2005: nader voorlopige cijfers Werkloosheid De werkloosheid is in Zuidwest hoger dan gemiddeld in. Eind 2007 stond 5,7% van de beroepsbevolking van Zuidwest bij het CWI ingeschreven als niet werkende werkzoekende, tegen 4,1% in heel. Het percentage is de afgelopen jaren gedaald. In alle buurten is de daling te zien. Het niveau scheelt wel per buurt: in Fortuinwijk-zuid is de werkloosheid het laagst, in Haagweg-zuid het hoogst. Percentage niet werkende werkzoekenden in de overeenkomstige leeftijdsgroep (15-64 jaar) 1 8% 6% 4% 2% Haagw egnoord Gasthuisw ijk Fortuinw ijknoord Boshuizen Haagw egzuid Fortuinw ijkzuid Zuidw est 31-dec dec-07 Bronnen: CWI en GBA 3 Laag is in dit verband het gestandaardiseerde inkomen dat hoort bij de laagste 4 van Nederland. 4

5 Bijstandontvangers Als we kijken naar bijstandontvangers is het beeld ongeveer gelijk aan dat van de werkloosheid. Het percentage inwoners dat een bijstandsuitkering ontvangt is in Zuidwest hoger dan gemiddeld in. En ook hier springt Fortuinwijk-zuid er in positieve zin uit en Haagweg-zuid in negatieve zin. Het percentage bijstandontvangers is daar zelfs gestegen. Percentage bijstandontvangers in de overeenkomstige leeftijdsgroep (18-64 jaar) 1 8% 6% 4% 2% Haagw egnoord Gasthuisw ijk Fortuinw ijknoord Boshuizen Haagw egzuid Fortuinw ijkzuid Zuidw est 31-dec dec-07 Bronnen: Team Werk, Inkomen en Zorg en GBA Beoordeling door bewoners In verschillende enquêtes worden de bewoners geïnterviewd over hun buurt. De meest bruikbare in dit kader is de Leefbaarheidsmonitor omdat deze uitkomsten presenteert op districtsniveau. Zuidwest maakt onderdeel uit van het. Twee buurten (Vreewijk en Oostvliet) behoren wel tot het Gasthuisgebied maar niet tot Zuidwest. 87% van de inwoners van het woont in Zuidwest. Gegevens voor het geven dus een goede indicatie van de situatie in Zuidwest. Uit de Leefbaarheidsmonitor blijkt dat het een gemiddeld district is. Veel uitkomsten liggen dicht bij het Leids gemiddelde. Bijvoorbeeld het percentage mensen dat zich onveilig voelt in de eigen buurt ligt zowel in heel als in het al jaren rond de 1. (Er zijn districten waar dit percentage 5% en andere waar het 2 is). Rapportcijfer woonomgeving ,0 7,1 7,1 7,2 7,3 7, Bron: Leefbaarheidsmonitor 5

6 Een veelzeggend gegeven uit de Leefbaarheidsmonitor is het rapportcijfer dat bewoners geven voor hun woonomgeving. In bovenstaande grafiek is te zien dat het cijfer voor het niet veel afwijkt van dat van. Ter indicatie: in 2007 was het rapportcijfer voor een district als hoogste 7,8 (Boerhaavedistrict) en als laagste 6,9 ( Noord). 4 Indicator sociale cohesie ,8 6,0 5,8 6,0 6,0 6,1 2 0 Bron: Leefbaarheidsmonitor De mate waarin inwoners van een buurt onderling contact hebben en betrokkenheid tonen wordt gemeten met de indicator sociale cohesie. Dit is een berekende waarde, gebaseerd op de reactie van de inwoners op een aantal stellingen. In bovenstaande grafiek is te zien dat de sociale samenhang in het ongeveer gelijk is aan die in heel, en constant in de tijd. Ter indicatie: in 2007 was de sociale cohesie het hoogst in het Roodenburger- en Boerhaavedistrict (6,6) en het laagst in Binnenstad-Noord (5,5). Beoordeling speelmogelijkheden voor kinderen (% tevreden) % 65% % 63% 2 Bron: Leefbaarheidsmonitor Vervolgens kijken we naar de beoordeling van speelmogelijkheden en voorzieningen voor jongeren. Ook hier zijn de verschillen met het Leids gemiddelde klein. 5 De speelmogelijkheden voor kinderen worden het slechtst beoordeeld in Binnenstad-Zuid (42% tevreden) en het best in het Stationsdistrict 4 Als vuistregel kan je stellen dat de uitkomsten bij rapportcijfers en indicatoren (zie onder) drietiende punt moeten verschillen voor je kan zeggen dat het verschil statistisch significant is. 5 Als vuistregel bij percentages bij de steekproefomvang die in de Leefbaarheidsmonitor wordt gehanteerd kan je ervan uitgaan dat als de uitkomsten zeven procentpunt verschillen dat het verschil statistisch significant is. 6

7 (77% tevreden). De beoordeling van voorzieningen van jongeren ligt in 2007 tussen 26% (Stevenshof) en 64% tevreden bewoners (Stationsdistrict). Beoordeling voorzieningen voor jongeren (% tevreden) % 47% 45% 44% 43% 4 2 Bron: Leefbaarheidsmonitor Medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid in de buurt % 86% 83% 85% 87% 82% Bron: Leefbaarheidsmonitor In voelt al jaren ca. 85% van de bewoners zich medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid in de buurt. Ook in het schommelt het percentage rond de 85% (de verschillen vallen binnen de marges van het steekproefonderzoek). Wel scoort het in 2007 het laagst van alle districten. Het hoogste scoorde toen het Merenwijkdistrict (95%). 7

8 Percentage aren dat actief is in de buurt 2 15% 16% 15% 13% 18% 17% 19% 1 5% Bron: Leefbaarheidsmonitor Aan de inwoners van de verschillende buurten is gevraagd of men het afgelopen jaar zelf actief is geweest om de buurt te verbeteren. We zien dat het in 2004 wat achter lijkt te blijven bij als geheel. In dat jaar scoorde dit district het laagste van alle districten (het Boerhaavedistrict scoorde met 23% het hoogst). In 2007 scoort het weer gemiddeld en scoort de Stevenshof het laagst ( 9%). 8