Verslag van de NGS proeverij van Rioja wijnen, gehouden tijdens Wine Professional op 12 januari 2015 in de RAI te Amsterdam. Door Paul Op ten Berg.

Transcriptie

1 Verslag van de NGS proeverij van Rioja wijnen, gehouden tijdens Wine Professional op 12 januari 2015 in de RAI te Amsterdam. Door Paul Op ten Berg. Deze proeverij werd georganiseerd en gepresenteerd door Frank Smulders MW, naar aanleiding van de diverse reizen die hij heeft gemaakt in het Rioja gebied. We mochten ditmaal gebruik maken van een aparte zaal op de eerste verdieping. In deze rustige omgeving stond alles al klaar en waren wij ook niet zo aan tijd gebonden, zodat de wijnen alle aandacht kregen. De selectie van de wijnen was van Frank Smulders, die tevens voor de logistiek ervan zorgde. Geschiedenis De Rioja kent een lange historie. In de 19 e eeuw werden diverse bodega s gevestigd. Oprichting Bodega 1852 Marqués de Murrieta 1858 Marqués de Riscal 1861 Faustino-Martínez 1870 Rioja Santiago 1872 Montecillo 1877 López de Heredia 1877 Berberana 1879 C.V.N.E Marqués del Romeral 1885 Martínez-Lacuesta 1890 La Rioja Alta 1890 Franco-Españolas 1901 Bilbainas

2 De Rioja is als wijnstreek, ook qua naam, al 3 eeuwen bekend. In de 2 e helft van de 19 e eeuw begint Bordeaux een belangrijke rol te spelen bij de ontwikkeling van de Rioja. Bordeaux werd als een referentie beschouwd voor kwaliteit. Cabernet sauvignon speelde daarbij een belangrijke rol, maar ook de komst van Franse barriques. Toen in 1880 de phylloxera Bordeaux bereikte, daalde de wijnproductie daar tot 20% van normaal. De handelaren in Bordeaux zochten naar druiven ter vervanging, en kwamen uit in Rioja en Navarra. Dit was een begin van de export van Rioja wijnen. Rond Bilbao ontstond een bloeiende metaalindustrie. Door de sterke banden met het Baskenland werd dit een tweede afzetgebied voor Rioja wijn. De bodega s vestigden zich vanwege de logistiek naast de spoorlijnen. Onder het Franco bewind echter stond alles stil in Spanje. In andere landen waren toen alleen Jerez, Rioja en Torres bekende Spaanse wijnbegrippen. Het Consejo Regulador werd opgericht in 1926 en wettelijk erkend in 1953, waarbij het wijngebied Rioja werd afgebakend en de naam werd beschermd. Vanaf 1959 kwam een expansie op gang met nieuwe ondernemingen. De DO Rioja ontstond in 1970 en promoveerde in 1991 als eerste in Spanje tot DOCa (Denominación de Origen Calificada). De laatste 30 jaar is in de Rioja streek veel veranderd. In 1986 kwam Spanje bij de EU en ging de wijnsector zich steeds meer op het buitenland richten. De nieuwe generatie wijnmakers ging in andere landen, vooral in Frankrijk, studeren en ervaring opdoen. Alváro Palacios en Telmo Rodriguez zijn de bekendste. Traditioneel werden de druiven aan de coöperatie verkocht, maar steeds meer bedrijven gingen zelf wijn produceren en op de markt brengen. Dat was helemaal nieuw voor Spanje. De bodega s waren in het begin kleinschalig, maar gingen steeds meer uitbreiden. Oprichting Bodega 1959 Campo Viejo (veruit de grootste producent; eigendom van Pernod-Ricard) 1970 Marqués de Cáceres 1970 Bodegas y Viñedos El Coto 1972 Marqués del Puerto, La Real Divisa 1973 Olarra, Beronia, Alavesas, Viña Salceda, Domecq, Velàzquez 1974 Contino (alleen eigen druiven, vgl. Château in Bordeaux) 1974 Remelluri (alleen eigen druiven, vgl. Château in Bordeaux) 1985 Artadi 1987 Roda 1989 Remírez de Ganuza 1991 San Vicente 1991 Torre Muga 1995 Finca Allende 1999 Finca Valpiedra 1999 Contador Ligging en klimaat La Rioja ligt ten zuiden van de bergketen Sierra de Cantabria aan de oevers van de Ebro rivier en heeft een landklimaat. Maar de bergen in het noorden bieden bescherming tegen de krachtige wind en zorgen voor matiging van het klimaat. De meeste wijngaarden liggen op een hoogvlakte, ruim 450 m boven zeeniveau. Rioja is verdeeld in de drie subregio s Rioja Alavesa, Rioja Alta en Rioja Baja. De eerste twee zijn dichter bij de bergen, liggen wat hoger en hebben een wat koeler klimaat. Rioja Baja ligt in het zuidoosten en is droger en warmer. De jaarlijkse neerslag van de Rioja varieert van 300 mm in delen van Rioja Baja tot meer dan 510 mm in La Rioja Alta en Alavesa.

3

4 Bodemsoorten Belangrijker dan de verschillen in klimaat zijn die van de bodemsoorten. De beste bodems zijn de kalk-klei bodems, die vooral worden aangetroffen in Rioja Alavesa en in het noorden van Rioja Alta, langs de rivier. Bijna alle topproducenten hebben daar hun wijngaarden. De drie sub zones: Rioja Alta ( ha), Rioja Alavesa ( ha) en Rioja Baja ( ha) Druivenrassen De DOCa Rioja telt ha aan wijngaarden (2012). Deze zijn beplant met: Rode druivenrassen 93,62 % tempranillo 96,49 % garnacha 8,31 % mazuelo 2,29 % graciano 1,66 % maturana tinto 0,08 % cabernet sauvignon 0,32 % Witte druivenrassen 6,38 % viura 5,60 % verdejo 0,23 % tempranillo blanco 0,15 % malvasia 0,11 % garnacha blanca 0,03 % diversen 0,26 % (maturana blanco, turruntés, chardonnay en sauvignon blanc)

5 tempranillo garnacha Tempranillo Tempranillo is een vroeg rijpend ras. De eerste vermelding ervan was in Het komt van oorsprong uit Rioja en Navarra en is een kruising van albillo met een onbekend ras. Garnacha bot vroeg uit, maar rijpt laat. De eerste betrouwbare vermelding ervan was in Het is een echt Spaans druivenras, misschien uit Aragon. Garnacha Garnacha heeft DNA overeenkomsten met veel oude Spaanse rassen. Terwijl het percentage aangeplante tempranillo in Rioja sinds de jaren 80 is verdubbeld, is dat van garnacha nog slechts een kwart van toen. In het boek van Hubrecht Duijker De Goede Wijnen van Rioja uit 1985 wordt nog een aandeel van 33 % garnacha vermeld. Reden van deze terugloop is de opinie van de wijnmakers, die van mening zijn dat garnacha niet goed rijpt en oxidatief is. Frank Smulders kan dit beamen, hij proefde kostbare wijnen van garnacha die na 10 jaar flesrijping sterk in kwaliteit waren achteruitgegaan. Graciano Het aandeel graciano in de wijngaarden stijgt heel langzaam. Er zijn in Rioja 18 wijnen te vinden van 100% graciano. Dat klinkt wel interessant, maar de percentages op de etiketten zijn niet altijd betrouwbaar. Cabernet sauvignon Het druivenras cabernet sauvignon mag niet op het etiket worden vermeld. Als cabernet sauvignon een onderdeel vormt van de blend, mag dit ras alleen worden vermeld als outras variedades. Traditioneel en modern Rioja wijnen met een traditionele stijl worden gekenmerkt door langdurige rijping op Amerikaans eiken. Die met een moderne stijl door meer extractie (tannines uit de schillen), gebruik van Frans eiken en de nadruk op puur fruit. Maar de scheidslijn is niet altijd scherp. Ultramoderne Rioja wijnen worden bijvoorbeeld geproduceerd door Eguren Ugarte (imp. Goessens). Actueel Frank Smulders vertelde dat topproducent Artadi heeft gedreigd om de DOCa Rioja te verlaten. Dit vanwege het feit dat het Consejo Regulador onvoldoende mogelijkheden biedt aan de producenten om wijnen van bijzondere terroirs op de markt te brengen met vermelding van dat terroir.

6 Frank is van mening dat politieke motieven hierbij wel eens een rol kunnen spelen. Laguardia ligt namelijk in het Baskische deel van Rioja. Maar Juan Carlos Lopez de la Calle, algemeen directeur van Artadi, heeft wel gelijk als hij stelt dat slechts één appellatie voor een wijngebied van ha erg weinig is. Zeker gezien de grote verscheidenheid aan terroirs waarover de Rioja beschikt. Als we de Rhônestreek ernaast zetten in vergelijking, een ongeveer even grote wijnstreek, zien we een veelheid aan appellaties. Wellicht zal de dreiging van Artadi wat druk op de ketel zetten om de bureaucratie te dwingen met meer differentiatie te komen. Oogstjaren De Rioja heeft niet vaak slechte jaren. Robert Parker beoordeelt op zijn website de kwaliteit van de oogstjaren van Rioja wijnen als volgt: Toegankelijk, ontwikkelt zich snel Oppassen, misschien al te oud Onregelmatig, zelfs de beste wijnen Toegankelijk, ontwikkelt zich snel Op dronk Op dronk Op dronk Nog veel tannines, jeugdig of zich langzaam ontwikkelend Nog veel tannines, jeugdig of zich langzaam ontwikkelend Nog veel tannines, jeugdig of zich langzaam ontwikkelend Nog veel tannines, jeugdig of zich langzaam ontwikkelend Nog veel tannines, jeugdig of zich langzaam ontwikkelend 2013 en 2014 waren moeilijke jaren, nat en koud, met hagel en regen op de verkeerde momenten Proeverij De vermelde prijzen zijn bruto horeca inkoopprijzen ex BTW. *** Cava Conde de Haro Brut Vintage 2011, Bodegas Muga Cava mag sinds kort ook buiten het Penedès gebied worden geproduceerd. Van 90% viura en 10% malvasia, toegestane druivenrassen in Rioja. Uit hoog gelegen

7 wijngaarden, waar ook de druiven vandaan komen voor de Prado Enea, maar dan van hellingen op het noorden. Alleen de most van de lichtste persing wordt gebruikt. Eerste gisting en 7 maanden rijping op houten vaten van liter. Tweede gisting op fles volgens de Metodo Tradicional. 14 maanden sur lattes. Alc. 12,5%. Importeur: Wijnkoperij J. Bart, prijs op aanvraag. K bleek groengeel, redelijk goede mousse G geel fruit met gemiddelde concentratie S fris, licht kruidig, speels, goede zuurgraad A prima lengte, kruidig T prima aperitief, zuiver en levendig, heel apart om dit uit de Rioja te proeven *** Artuke 2014, Rioja DOCa, Bodegas y Viñedos Artuke Deze kleine bodega te Baños de Ebro dateert van 1991, toen Miguel Blanco besloot om na een eeuw wijnbouw zelf te gaan vinifiëren, op te voeden en te bottelen. De naam Artuke is een samentrekking van de voornamen van zijn zoons Arturo en Kike, die nu de leiding hebben van het bedrijf. De laatste jaren zoeken zij naar verlaten percelen met karaktervolle oude wijnstokken, om deze in ere te herstellen. De druiven komen uitsluitend van de 22 ha eigen wijngaarden, verdeeld in 32 percelen tussen de dorpen Baños de Ebro en Abalos. Deze wijn werd vroeger gemaakt voor eigen consumptie en is afkomstig van 95% tempranillo en 5% viura uit percelen in Baños de Ebro op m hoogte met een bodem van voornamelijk kalkhoudende klei. De bush vine stokken werden geplant tussen 1902 en In de wijnbouw wordt gewerkt met biodynamische technieken. Traditionele vergisting van niet ontsteelde hele trossen volgens het procédé macération carbonique, dat al heel lang in gebruik is in Rioja Alavesa. Alc. 13,5%. Importeur: Anfors 6,80. K licht paarsrood G fruitig, speels, kersen, aardbeien, peren, bessen, amandelen S de aroma s van de geur komen terug; fris en fruitig, wat snoepjes

8 A redelijke lengte T frisse wijn, niet verkeerd, koel schenken ***+ Ostatu Crianza 2012, Rioja DOCa, Bodegas Ostatu De familie Sáenz de Samaniego is al sinds 4 generaties bezig met wijnbouw. De huidige bodega werd eind jaren 60 gebouwd in Samaniego, tussen Laguardia en Vitoria, Rioja Alavesa. Sinds 2000 hebben Gonzalo, Ernesto, Mariasun en Iñigo de leiding. Traditie en innovatie worden gecombineerd, uitgaande van milieuvriendelijk wijnbouw. De 34 ha wijngaarden bevinden zich op 580 m hoogte in de districten Samaniego, Laguardia en Leza. Ze hebben arme, stenige, okerkleurige bodems van kalkhoudende klei. Ze worden tegen de koude wind uit het noorden beschut door de Sierra de Cantabria bergketen. De wijnbouw is milieuvriendelijk. Deze wijn is afkomstig van 90% tempranillo, aangevuld met graciano, mazuelo en garnacha. De stokken zijn jaar oud. Rendement 35 hl/ha. Koude inweking vooraf. Voor een deel worden hele druiventrossen volgens de carbonique methode vergist gedurende 16 dagen in kleine tanks bij maximaal 26 C. Een ander deel wordt wel ontsteeld. Malo op rvs tanks, 12 maanden vatrijping. Niet gestabiliseerd, niet gefilterd. Alc. 14,2%. Importeur: Anfors 8,95. K gemiddeld geconcentreerd paarsrood G donker bosfruit, cederhout, vanille, specerijen, grafiet S kleine zoetimpressie, flinke tannines van schillen en hout, aangenaam fruit met redelijke concentratie A specerijen, grafiet, kreupelhout, zilt en bitter, gemiddelde lengte T goede, vrij stevige, kruidige wijn

9 ****- Viñas de Gain Vineyard Selection 2012, Rioja DOCa, Bodegas y Viñedos Artadi Artadi werd in 1985 opgericht door een groep plaatselijke wijnmakers in Laguardia, Rioja Alavesa. Ze hebben groot respect voor de tradities en kennis van zaken van hun voorvaderen, die elk perceel van de streek kenden. Bij Artadi staat voorop de eerbied voor de wijngaarden met hun oude stokken, en de wijnbouw is dan ook biodynamisch, biologisch en milieuvriendelijk. De arme kalkhoudende kleibodems van de diverse percelen hebben een grote diversiteit. Mede door biodiversiteit behouden de 83 ha wijngaarden hun natuurlijke balans. Bij vinificatie en opvoeding wordt op natuurlijke wijze gewerkt, zonder ingrepen of toevoegingen en met zo min mogelijk zwavel. Vergist wordt met autochtone gisten. Zwaartekracht in plaats van pompen. Artadi heeft de laatste 20 jaar richting gegeven aan andere bodega s. Voor deze wijn op een na de instapwijn-werd 100% tempranillo gebruikt van 20 tot 30 jaar oude stokken uit de op m hoogte gelegen percelen San Martin, Las Ventas, Castejones, Ribaltayo Viejo etc. met bodems van kalkhoudende klei. Rendement 25 hl/ha. 1-2 dagen koele inweking vooraf, daarna vergisting in open rvs tanks gedurende dagen met dagelijks overpompen. Malo op barriques van Frans eiken, daarna 12 maanden vatrijping. Alc. 14,5%. Importeur: Résidence Wijnen 16,75. K goed geconcentreerd paarsrood G nog iets gesloten, zeer fris en levendig, uitstekend fruit, een klein metalig accent S soepele inzet, direct in balans, gul en elegant, mooi afgeronde tannines A prima lengte met fruit, hout en kruidigheid in de juiste verhouding T zeer aangename wijn met een moderne stijl, prima op dronk, zo of bij de maaltijd

10 ***(*) Finca de Los Locos 2011, Rioja DOCa, Bodegas y Viñedos Artuke Van 80% tempranillo en 20% graciano, geplant in 1981, uit de 28 h grote wijngaard Las Escaleras, beter bekend als Finca de Los Locos, op een op 550 m hoogte gelegen terras met uitzicht op de Ebro in het dorp Baños de Ebro. De bodem heeft een korrelige bovenlaag van zand met daaronder sterk kalkhoudende klei. Toen grootvader dit perceel kocht, werd hij voor gek verklaard, vandaar de naam Finca de Los Locos (wijngaard van de gekken). Volledige ontsteling. Opvoeding 16 maanden op Amerikaans eikenhout. Alc. 14%. Imp. Anfors 16,05. K diep tot zeer diep paarsrood G iets kruidnagel, bramen, bosbessen, zwarte kersen, rozen S vlezig en vrij stevig, Amerikaans eiken, likeurachtige zoetimpressie, iets alcoholisch, rijpe tannines, goede zuurgraad A lange finale met veel kruidnagel van de houtopvoeding, iets drogend T krachtige maaltijdwijn, typische Spaanse stijl, wat grof maar wel met complexiteit, het hout is wat doorgeschoten en moet met meer flesrijping afbouwen **** Finca Valpiedra Reserva 2008, Rioja DOCa, Finca Valpiedra Deze wijngaard met bodega is eigendom van een tak van de familie Martinez Bujanda en ligt tussen Cenicero en Fuenmayor. Het is een van de grootste single-vineyard bedrijven (Pago) van Spanje. De 80 ha grote Finca Valpiedra wijngaard is al 35 jaar in het bezit van de familie, ligt in een lus van de rivier Ebro en heeft daardoor een bijzonder mesoklimaat.

11 De zandbodem van de wijngaard bevat veel kalkstenen en puinkegels (Valpiedra betekent vallei met stenen). De stenen slaan warmte en vocht op. De druiven voor de wijnen komen uitsluitend hier vandaan. De in 1994 gebouwde bodega ligt midden in de wijngaard, waardoor van druiventransport vrijwel geen sprake is. De eerste aanplant vond plaats in Deze wijn bestaat uit 94% tempranillo, 3% graciano en 3% maturana tinta. De met de hand geplukte druiven worden eerst uitgezocht op een sorteerband en dan ontsteeld, gekneusd en elk druivenras apart- gedurende 16 dagen vergist op de schillen in 31 tanks van liter. Alleen het vrij weggelopen sap wordt gebruikt. Opvoeding 22 maanden op barriques van Frans eiken. Alc. 14%. Slechts twee wijnen worden geproduceerd, Cantos de Valpiedra Crianza (Albert Heijn 9,99 consument) en Finca Valpiedra Reserva (geen importeur). K gemiddeld geconcentreerd robijnrood met evolutie G zwoel, aromatisch en rijk, aardbeien, kersen, specerijen, bloemen, iets vegetaal S confiture, cederhout, flinke zuurgraad, specerijen, paddenstoelen, kreupelhout, butterscotch, zoethout, geroosterd brood A zeer goede lengte, met o.a. bramen, drop en rijpe tannines, niet drogend T krachtige ouderwetse stijl, heeft zich fraai maar niet te ver ontwikkeld ****+ Remelluri Reserva 2009, Rioja DOCa, Granja Nuestra Señora de Remelluri De geschiedenis van deze bodega eigendom van de vader van Telmo Rodrigez- is nogal mistig, maar er zijn hier in Labastida sporen gevonden van de vroegste wijnbouw in de Rioja streek. Het huidige bezit omvat 105 ha wijngaarden. Ze liggen in het hoogste en koelste deel van de Rioja. Dit is de Estate Wine, een single vineyard wijn gemaakt van tempranillo, garnacha en graciano uit drie valleien Remelluri, Valderremelluri en Villaescusa. De arme bodems bestaan uit kalksteen houdende klei, soms bedekt met een oude rivierbedding van zandsteen en leem uit het Kwartair. De wijnbouw is traditioneel en ecologisch, met biodynamische elementen. Er wordt met de hand geoogst met selectie, zowel tijdens de pluk als op sorteertafels. De wijn wordt vergist met autochtone gisten en rijpt 17 maanden op 100% Frans eiken (dat was destijds een primeur voor Rioja), in vaten van diverse afmetingen.

12 Alc. 14%. Importeur: Janselijn 18,35. K jeugdig robijnrood, gemiddeld geconcentreerd G fris, puur fruit van cassis en kersen, minder intens maar wel elegant, aards, chocolade S zwart fruit, chocolade, compact, zeer fraai en intens houtgebruik, veel tannines A flinke lengte, maar nog wat ingehouden T moderne stijl, richting Bordeaux ****(*) Remírez de Ganuza Reserva 2006, Rioja DOCa, Bodegas Fernando Remírez de Ganuza Deze bodega werd opgericht in 1989 door Fernando Remírez de Ganuza, die in de jaren 70 en 80 actief was in Rioja Alavesa met aankoop en verkoop van wijngaarden. Hij wist daardoor precies waar de beste percelen te vinden waren in Samaniego, Leza, Elciego, San Vicente de la Sonsierra, Laguardia en Abalos. In 2010 kwam Jose Ramon Urtasun in dienst met aparte ideeën, waarna een nieuwe fase aanbrak. Remírez de Ganuza hanteert twee uitgangspunten: rigoureuze selectie van druiven en minimale interventie bij de vinificatie. Het wijngaardbezit omvat ruim 80 ha. Verwijdering van te veel bladeren en van te compacte druiventrossen zorgen voor betere kwaliteit en meer concentratie. Deze wijn is gemaakt van 90% tempranillo, 5% graciano en 5% viura en malvasia, van gemiddeld 60 jaar oude stokken. Handmatige oogst met selectie. 24 uur koeling bij 4-6 C. Tweede selectie van de beste niet compacte- trossen op een lopende band. Daarna worden de schouders van de druiventrossen eraf geknipt, die naar ervaring rijper zijn en de beste kwaliteit geven. De onderkanten worden gebruikt om jonge wijnen te maken volgens de macération carbonique methode. Na ontsteling worden de druiven gewassen in hun eigen sap en vergist in conische rvs tanks van liter en in vaten van Frans eiken die elke 2 jaar worden vervangen. Malo en 24 maanden opvoeding op nieuwe eiken barriques, 80% Frans en 20% Amerikaans. Alc. 14,5%. Importeur: Anfors 39,95. K gemiddeld geconcentreerd robijnrood G ontwikkeld fruit, confiture van aardbeien en kersen, specerijen, chocolade, koffie, drop S sappige inzet, zacht mondgevoel, prachtige tannines, complexiteit, alles versmolten A zeer lang en compleet, niet drogend, blijft fris T complexe wijn van klasse, zeer mooi houtgebruik, heeft zich voortreffelijk ontwikkeld

13 ***(*) Baron de Chirel Reserva 2005, Rioja DOCa, Herederos del Marqués de Riscal Maqués de Riscal werd in 1858 gevestigd in Elciego (Álava). Het is op een na de oudste bodega van Rioja, Marqués de Murrieta is de oudste. Marqués de Riscal was als pionier lange tijd een referentie van de Rioja streek. De beroemde Emile Peynaud uit Bordeaux werd consultant. Hij introduceerde Franse druivenrassen en barriques. Het areaal aan eigen wijngaarden bedraagt 500 ha en is verspreid tussen Elciego en dorpen als Leza, Laguardia en Villabuena. Er staat tempranillo, graciano, cabernet sauvignon en mazuelo. Bovendien koopt Marqués de Riscal druiven van nog eens 985 ha wijngaarden, die door de bodega worden gecontroleerd. De nieuwe bodega City of Wine is rondom de oude winery gebouwd en herbergt ook een hotel. Het is een spectaculair ontwerp van de Canadese architect Frank O. Gehry en moet de combinatie weergeven van traditie en innovatie. Deze topcuvée met moderne stijl werd voor het eerst gemaakt als experiment in 1986 en daarna alleen in de beste jaren. Het is een blend van 80% tempranillo en 20% andere druivenrassen, elk jaar van wisselende samenstelling, met meestal cabernet sauvignon. De wijnstokken zijn jaar oud. Vergist in kleine eikenhouten vaten bij minder dan 26 C. Opvoeding op barriques van Frans eiken gedurende 20 maanden. Alc. 14%. Importeur: Walraven Sax 50,00. K gemiddeld geconcentreerd paarsrood G vrij aromatisch, floraal, geparfumeerd, likeurachtig, bouillon, Provençaalse kruiden S robuust, mondvullend, vlezig, pot-au-feu, alcoholisch A krachtig en niet zo lang, zilt en bitter, veel houtinvloed, iets vegetaal (cabernet?), drogend aan het eind T behoorlijk veel invloed van Amerikaans eiken; voor Riscal is dit een moderne wijn, maar de stijl is intussen al wat achterhaald; mist verfijning ****+ Gaudium Gran Vino Reserva 2005, Rioja DOCa, Marqués de Cáceres =en In 1970 heeft Enrique Forner in Cenicero, La Rioja Alta, de Bodega Marqués de Cáceres, Union Viti- Vinicola, opgericht, als een samenwerkingsverband tussen de wijnstreken Rioja en Bordeaux. Enrique introduceerde als een van de eersten barriques van Frans eiken. Men werkt momenteel met een voorraad van barriques, 60% van Frans eiken en 40% van Amerikaans eiken. Iedere 6 maanden worden de wijnen overgestoken op andere vaten. Christina Forner -5 e generatie van de familie- heeft nu de leiding. De druiven worden betrokken van contractboeren in Rioja

14 Alta en Rioja Alavesa, van wie de wijngaarden worden gecontroleerd. De wijnstokken zijn overwegend meer dan 30 jaar oud. De tijdstippen voor de oogst worden door de Bodega bepaald na bezoeken in de wijngaard en analyse in het laboratorium. Gaudium Latijns voor genoegen van de zintuigen- is een wijn van 95% tempranillo en 5% graciano, van ruim 80 jaar oude stokken uit de wijngaarden Valdemontán, La Carbonera en La Cantera in Cenicero. Geen groene oogst maar wel een laag rendement. Opvoeding maanden in nieuwe barriques van Frans eiken en 24 maanden op fles. Alc. 14%. Importeur: Groupe LFE 39,95. K gemiddeld geconcentreerd robijnrood met iets paars G rijk geschakeerd, flink geconcentreerd rijp fruit, chocolade S compact zwart fruit van uitstekende rijpheid, chocolade, ceder, wat minder zuren waardoor de alcohol wat prominent is A lenig en vrij lang T elegant, moderne stijl met jeugdige frisheid maar wel typisch Rioja, complexe tonen ****(*) Viña Ardanza Reserva 2005, Rioja DOCa, Bodega La Rioja Alta De Sociedad Vinícola de La Rioja Alta is, samen met Marqués de Murrieta, een zeer klassieke producent. De bodega werd in 1890 opgericht in Haro door vijf families uit Rioja en Baskenland met een passie voor wijn. Ze profiteerden van de komst van Franse wijnmakers die hun land verlieten wegens de phylloxera. Bodega La Rioja Alta beschikt over ruim 400 ha aan eigen wijngaarden. Ze zijn voornamelijk beplant met tempranillo, maar ook met graciano, garnacha en mazuelo. Het rendement bedraagt maximaal 30 hl/ha. Er wordt in de wijngaarden uitsluitend organische mest gebruikt en geen agressieve chemicaliën. Behalve de oude winery in Haro heeft La Rioja Alta een nieuwe winery in Labastida, die voorzien is van de nieuwste technologie. La Rioja Alta beschikt sinds 100 jaar in Haro over een eigen vatenmakerij. Het eikenhout wordt geïmporteerd uit de USA en gedurende 2 jaar in de buitenlucht gedroogd. Het aantal vaten in de bodega bedraagt circa Ze worden twee maal per jaar overgestoken bij kaarslicht.

15 Deze wijn is een blend van 80% tempranillo (wijngaarden La Cuesta en Montecillo met 30 jaar oude stokken) en 20% garnacha (oude stokken op 600 m hoogte in Tudelilla, Rioja Baja). Handmatige oogst met selectie, transport in koelwagens. Opvoeding op vaten van Amerikaans eiken, de tempranillo 36 maanden in 4,5 jaar oude vaten, de garnacha 30 maanden in 2 en 3 jaar oude vaten. Alc. 13,7%. Importeur: Hosman Vins 19,95 (2004 en 2005). K gemiddeld geconcentreerd robijnrood met evolutie G ontwikkeld, rijp bessenfruit, kreupelhout, specerijen, complex geheel S vrij krachtig en vlezig, zwoele tannines, fraaie zuren zorgen voor spel en complexiteit A lang tot zeer lang T eetwijn met stevige zuren, bewust oxidatieve, klassieke stijl in de beste zin van het woord *****- Prado Enea Gran Reserva 2005, Rioja DOCa, Bodegas Muga Prado Enea, het paradepaardje van Muga, wordt alleen in de beste jaren gemaakt. De druiven (80% tempranillo, aangevuld met garnacha, mazuelo en graciano) worden altijd als laatste geplukt. Ze komen van wijngaarden met bodems van kalkhoudende klei en van alluviale bodems. De vergisting vindt plaats in eiken vaten die kilo druiven kunnen bevatten, zonder temperatuurcontrole en met autochtone gisten, gedurende maximaal 20 dagen. De wijn wordt eerst 12 maanden opgevoed op eiken foeders (de helft Frans, de helft Amerikaans) van liter, daarna minstens 36 maanden op eiken barriques en tenslotte minimaal 36 maanden op fles. Er wordt niet gepompt, zwaartekracht doet het werk. Ook Bodegas Muga heeft een eigen vatenmakerij, met een meester vatenmaker en drie assistenten. Men begint de laatste jaren geleidelijk aan iets moderner te werken. Alc. 13,5%. Importeur: Wijnkoperij J. Bart 30,35. K diep geconcentreerd robijnrood met evolutie G confiture, gedroogde pruimen, chocolade, oosterse kruiden, zuurkool met gerookt spek, animaal, zwoel

16 S intens, fluwelen mondgevoel, breed en rijk, complex, fijne zuurgraad geeft spanning A enorme lengte, de complexe schakeringen waaieren uit T machtige wijn, een feest, behoort tot de top van Rioja, bijzonder mooi op dronk *****- Remírez de Ganuza Gran Reserva 2005, Rioja DOCa, Bodegas Fernando Remírez de Ganuza Blend van 90% tempranillo en 10% graciano. Gemiddeld 60 jaar oude stokken, handmatige oogst, gekoeld transport, 24 uur opslag in koelkamers, selectie op sorteertafels, alleen de ontsteelde schouders van de druiventrossen worden gebruikt. Vergisting, malo en 39 maanden opvoeding op 100% nieuwe barriques van Frans eiken. Alc. 14,5%. Importeur: Anfors 52,05 (2001; de 2005 volgt binnenkort, prijs nog niet bekend). K nog steeds paarsrood met flinke concentratie G zeer intens, jeugdig en complex, krachtig bessenfruit, chocolade, tabak, zoete specerijen, rook S fluweelzachte inzet, zeer hoog smaakgehalte, vlezig, zeer complex en naadloos in balans, sublieme houttoepassing, nog gesloten en veel te jong A zeer lang en zeer gedifferentieerd T pas over 5 tot 10 jaar helemaal op dronk; totaal andere stijl, krachtig en modern, behoort eveneens tot de top van Rioja

17 Frank Smulders MW en Alicia Martinez, Vinos de España Met dank aan: Frank Smulders MW voor zijn uiterst leerzame en van veel informatie voorziene presentatie; De Wine & Food Association voor het ter beschikking stellen en volledig inrichten inclusief proefglazen etc. van het proeflokaal op de eerste verdieping.