De Etna wijnen van Tenuta delle Terre Nere Door Paul Op ten Berg

Transcriptie

1 De Etna wijnen van Tenuta delle Terre Nere Door Paul Op ten Berg Sinds kort worden de wijnen van Tenuta delle Terre Nere in Nederland geïmporteerd door Les Généreux. Volgens velen een van de beste producenten van Etna wijn. Het bedrijf wordt gerund door Marco de Grazia en zijn broer Iano, en produceerde in 2002 de eerste wijnen. Alle wijnen hebben de appellatie Etna DOC en zijn afkomstig van lokale druivenrassen. Marco de Grazia Locatie De wijngaarden van de Etna liggen verspreid oven circa 120 km². De expositie varieert van pal op het zuiden tot pal op het noorden, en alles daartussen. Terre Nere bevindt zich op de noordhelling van de voortdurend actieve vulkaan Etna op Sicilië. De wijngaarden liggen tussen het dorp Solicchiata en het stadje Randazzo. Dit gebied wordt algemeen beschouwd als het beste voor rode Etna wijnen van het ras nerello mascalese. Koel klimaat De hoogte van de wijngaarden varieert van 600 tot meter boven zeeniveau. Dit geeft zoveel verkoeling dat rode Etna wijnen wel eens worden vergeleken met Bourgogne Rouge. Ook voor Siciliaanse begrippen is het klimaat op de hellingen van de Etna een hoofdstuk apart. Het verschil in temperatuur tussen dag en nacht kan vaak wel 30 C bedragen. De neerslag is zes tot tien keer zo hoog als gemiddeld op Sicilië, waardoor de oogst het laatste is van Sicilië en een van de laatste van Europa.

2 Wijngaarden De 27 ha wijngaarden zijn verdeeld in 4 Contrada s (crus), onderverdeeld in 10 percelen. Er zijn plannen voor uitbreiding naar 30 tot 32 ha. Met uitzondering van de 6 ha die recent zijn aangeplant, hebben de wijngaarden 50 tot 100 jaar oude wijnstokken. Eén perceel heeft zelfs stokken van vóór de phylloxera, nu 130 tot 140 jaar oud. De bodems verschillen sterk van wijngaard tot wijngaard, en zelfs binnen één perceel. Biologische wijnbouw Vanaf het begin in 2002 is de wijnbouw in alle wijngaarden biologisch. In de als eerste aangekochte wijngaarden werkten de eigenaren trouwens al twee generaties zo. In 2012 ontving Terre Nere het certificaat voor biologische wijnbouw. Terre Nere leaset ook 4 ha wijngaarden en koopt tevens druiven van kleine plaatselijke wijnboeren die werken volgens de biologische principes van Terre Nere. De vier Contrada s Feudo di Mezzo - 1,5 ha, twee percelen op 650 m hoogte met zeer oude stokken op terrassen, zeer dicht op elkaar aangeplant als alberello. Alle het werk moet met de hand gebeuren. Losse bodem van vulkanische as met veel brokken lava. Santo Spirito - 1,5 ha wit en 10 ha rood, twee percelen op 700 tot 750 m hoogte. Hoewel ze dicht bij Guardiola zijn gelegen, is de bodem volkomen verschillend: een rijke, diepe laag zwarte vulkanische as, zo fijn als talkpoeder. Guardiola - 1,5 ha, twee percelen op 850 tot 900 m hoogte, met een zeer arme bodem van vulkanisch zand met stenen van basalt en sporen van vulkanische as. Beide percelen zijn steil en liggen op smalle terrassen, waardoor al het werk met de hand moet gebeuren. Calderara Sottana 1,5 ha wit en 13,5 ha rood, vier percelen op een hoogte van 600 tot 650 m. Veruit de meest rotsachtige Contrada van de DOC. In het meest ruwe gedeelte kun je de bodem niet zien door een tapijt van zwarte vulkanische puimstenen. Calderara Sottana

3 pre-phylloxera wijnstok in La Vigna di Don Peppino La Vigna di Don Peppino een perceel van 1 ha in het hart van Calderara Sottana, met wijnstokken die de phylloxera hebben overleefd. De naam is een eerbetoon aan de wijnboer die dit perceel met niet aflatende zorg en kennis gedurende ruim 70 jaar bewerkte. Dankzij Don Peppino bestaat dit perceel nog en is het nu nog in een prachtige staat. Op weg naar een classificatie In 2012 kwam de ministeriële erkenning van de Contrada s, die overigens al eeuwen lang plaatselijk bekend waren. Het legt volgens Marco de Grazia de basis voor een verdere onderverdeling en eventuele classificatie. Een aantal nieuw gevestigde producenten op Etna vermeldt de Contrada op het etiket van hun flessen wijn. Proeverij De wijnen van Terre Nere werden geproefd door Dr Allard Botenga, Frank Smulders MW, Priscilla van der Voort (Restaurant Rijsel), Noël Vanwittenbergh (Restaurant Ciel Bleu), Lendl Mijnhijmer (Restaurant Waterproef), Edger Groeneveld (Restaurant t Nonnetje) en Paul Op ten Berg (Journalist NGS website). De beoordelingen werden gedaan op de schaal van 20, de vermelde score is het gemiddelde van de proevers. De vermelde prijzen zijn horecaprijzen ex BTW bij importeur Les Généreux.

4 Etna Bianco DOC % carricante, 25% catarratto, 10% grecanico en 5% minnella uit alle wijngaarden. Rendement 6-7 ton/ha. Zachte persing, koel vergist op rvs tanks. Alc. 12,5%. Productie flessen. 11,55. K bleek groengeel G zeer floraal, rokerig, geel fruit, energiek, vrij krachtig S lenig, fraaie, speelse zuren vormen veel sap in de mond, zilte structuur A vrij krachtig, met iets tannines T prima blend, zal het goed doen bij visgerechten en als lunchwijn Score: 14 carricante druiven Etna Bianco DOC Santo Spirito Cuvée delle Vigne Niche % carricante uit de contrada Santo Spirito. 40 tot 100 jaar oude stokken, rendement 6 ton/ha. Zachte persing, koel vergist op 5 en 10 hl vaten van Frans eiken. Malo en 10 maanden opvoeding op barriques van Frans eiken, daarna 8 maanden flesrijping. Alc. 12,5%. Productie flessen. 16,90. K meer geconcentreerd goudgeel

5 G in het begin wat gesloten, daarna meer finesse van bloemen en fijne specerijen, meer concentraat S romig fruit, krachtiger en met meer schakeringen van o.a. perzik en kweepeer A stevig, veel lengte en zilte materie, de wijn opent zich steeds meer T als de wijn te koud wordt geschonken, komt het hout naar voren; bij de juiste temperatuur echter is het hout mooi in balans Score: 15,3 Etna Bianco DOC Calderara Sottana Cuvée delle Vigne Niche % carricante uit de contrada Calderara. 15 tot 60 jaar oude stokken, rendement 6 ton/ha. Zachte persing, koel vergist op 5 en 10 hl vaten van Frans eiken. Malo en 10 maanden opvoeding op barriques van Frans eiken, daarna 8 maanden flesrijping. Alc. 12,5%. Productie flessen. 16,90. K flink geconcentreerd goudgeel G intens vulkanisch maar ook nog gesloten, complex, bloemen S haast explosief, complexe tonen van o.a. vis, heel veel fruit van perzik en citrus, zeer hechte balans met veel vulling, ook iets medicinaal A zilt, zeer lang, houdt de balans vast T uitstekende wijn met ferme structuur Score: 16,4 Etna Rosato DOC % nerello mascalese van jonge stokken uit alle wijngaarden. Rendement 6 ton/ha. Zachte persing, koel vergist op rvs tanks, daarna direct gebotteld. Alc. 13%. Productie flessen. 11,55. K pelure d oignon, roze met oranje G gemiddeld concentraat van aardbeien en kersen, levendig en loepzuiver S droge inzet van bescheiden rijp fruit, vrij slank, licht mineraal, sappige zuren A zilt, aardbeien en frambozen, vrij kort T serieuze droge rosé voor bij de maaltijd Score: 13,3

6 Etna Rosso DOC % nerello mascalese en 5% nerello cappuccio van jonge stokken uit alle wijngaarden. Rendement 6-7 ton/ha. Vergist op rvs tanks bij C. Malo en maanden opvoeding op 10 tot 30 hl vaten van Frans eiken, gevolgd door 1 maand rijping op rvs tanks. Alc. 14%. Productie flessen. 11,25. K levendig robijnrood met iets paars G jeugdig bosfruit met goede concentratie S vlezig en sappig bosfruit met wat specerijen, zuiver, mineraal, iets medicinaal en niet zwaar A iets gronderig, blijft hangen op de tannines, prima lengte T ook geschikt om buiten de maaltijd om te drinken; goede verhouding tussen kwaliteit en prijs; doet iets denken aan pinot noir Score: 14,4 nerello mascalese druiven

7 Etna Rosso DOC Feudo di Mezzo Il Quadro delle Rose % nerello mascalese en 2% nerello cappuccio van jaar oude stokken uit de contrada Feudo di Mezzo. Rendement 5 ton/ha. Vergist op rvs tanks bij C. Malo en maanden opvoeding op barriques en tonneaux van Frans eiken, gevolgd door 1 maand rijping op rvs tanks. Alc. 14,5%. Productie flessen. 21,20. K licht robijnrood met paars G flinke kracht, veel fruit, donkere lava tonen, specerijen, kersen, aantrekkelijk S vol, kruidig, rokerig, veel materie (alcohol), licht getoast A lang tot zeer lang, met cassis, chocolade en zilte bitters T krachtige, dikke wijn met rijpe tannines, meer compleet dan de vorige Score: 15,8 Feudo di Mezzo Etna Rosso DOC Santo Spirito % nerello mascalese en 2% nerello cappuccio van jaar oude stokken uit de contrada Santo Spirito. Rendement 6 ton/ha. Vergist op rvs tanks bij C. Malo en maanden opvoeding op barriques en tonneaux van Frans eiken, gevolgd door 1 maand rijping op rvs tanks. Alc. 14,5%. Productie flessen. 21,20. K goed geconcentreerd robijnrood met paars G zeer aromatisch, elegant fruit met complexiteit, koffie en toast, zeer overtuigend S vlezige inzet met het mooiste bosfruit tot nu toe, ingepakte tannines, de alcohol stoort absoluut niet A iets droging door de houtopvoeding, met wat chocolade en drop T de wijn moet het hebben van het prachtige verfijnde fruit in het midden van de smaak Score: 16,5

8 Etna Rosso Calderara Sottana % nerello mascalese en 2% nerello cappuccio van jaar oude stokken uit de contrada Calderara Sottana. Rendement 5 ton/ha. Vergist op rvs tanks bij C. Malo en maanden opvoeding op barriques en tonneaux van Frans eiken, gevolgd door 1 maand rijping op rvs tanks. Alc. 14,5%. Productie flessen. 21,20. K tamelijk licht paarsrood G doordringend fruitig en kruidig, mineraal, iets umami S speelse inzet met frisse zuren, daarna vol en weelderig, hechte balans met fraaie expressie van edel fruit, krachtige terroir en stevige maar rijpe tannines A zeer lang, met kersen, bessen en chocolade T krachtige terroirwijn Score: 17,1 Caldera Sottana

9 Etna Rosso Guardiola % nerello mascalese en 2% nerello cappuccio van jaar oude stokken uit de contrada Guardiola. Rendement 3,5 tot 4,5 ton/ha. Vergist op rvs tanks bij C. Malo en maanden opvoeding op barriques en tonneaux van Frans eiken, gevolgd door 1 maand rijping op rvs tanks. Alc. 14,5%. Productie flessen. 21,20. K nogal licht robijnrood met iets oranje G het elegante fruit is eerder verfijnd dan kruidig S zeer sappige inzet, fluweelzacht, veel finesse, de alcohol speelt een ondergeschikte rol en het hout is keurig verweven; spanning en kracht, transparantie en energie A vrij lang, met fijn spel T de op een na beste wijn met bijzonder fruit; de tannines neigen wat naar separatie Score: 17,4 Guardiola Etna Rosso Prephylloxera La Vigna di Don Peppino % nerello mascalese en 2% nerello cappuccio van pre-phylloxera stokken (eind 1800) uit het hart van de contrada Guardiola. Rendement 3 tot 3,5 ton/ha. Vergist op rvs tanks bij C. Malo en maanden opvoeding op barriques en tonneaux van Frans eiken, gevolgd door 1 maand rijping op rvs tanks. Alc. 14,5%. Productie flessen. 44,60. K vrij licht paarsrood G diep, veel schakeringen, complexe tonen, kruidigheid, umami, zeer mineraal, rokerig, floraal, veel concentraat S vol en rijp met een klein zoetje dat vulling geeft, mooie balans met sappigheid, prachtige tannines, zeer compleet, iets chocolade en koffie A zeer veel lengte, gespierd en fris T de beste wijn, zuiver, uitstekend houtgebruik, maar wel flink aan de prijs Score: 18 Tot slot Alle rode wijnen hebben niet zo veel kleur en de tannines zijn gronderig, maar qua hoeveelheid vallen de tannines mee. Ze hebben een vegetaal karakter, dat je niet zult aantreffen bij goede wijnen van pinot noir, met name Bourgognes.