Automatisering van het lezen op woordniveau

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Automatisering van het lezen op woordniveau"

Transcriptie

1 Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 3 expertisecentrum nederlands 3

2 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen en Dyslexie. Bij het opstellen van deze herziene protocollen die worden uitgegeven in praktische jaargroepkaternen wordt de toetsplanning aangepast op basis van recent verschenen toetsen en de veranderingen in het leerling- en onderwijsvolgsysteem van. De katernen voor de verschillende groepen zullen de komende jaren gefaseerd worden uitgebracht. Hierbij presenteren we u alvast de toetskalender voor groep 3. Zo kunt u meteen vanaf het begin van het schooljaar de lees- en spellingontwikkeling van de leerlingen in uw klas in kaart brengen en de doorgaande lijn binnen uw onderwijs waarborgen. Leeswijzer toetskalenders 1 De toetskalender voor groep 3 bestaat uit drie meetmomenten en een tussenmeting. De drie meetmomenten (oktober/november, januari/februari en mei/juni) hebben tot doel om de vooruitgang van alle leerlingen waaronder de zwakke lezers en spellers in kaart te brengen. Bij de leerlingen die interventie krijgen wordt daarnaast middels een tussenmeting (april) het effect van de gegeven hulp vastgesteld. Op basis van de resultaten kan worden vastgesteld of de lopende interventie effectief en op maat is. Zo nodig wordt het handelingsplan bijgesteld en de interventie aangepast. 1 Elk meetmoment in de toetskalender is tweeledig. Allereerst wordt een serie lees- en spellingtoetsen afgenomen bij alle leerlingen (A). Bij leerlingen die uitvallen op één of meerdere van deze toetsen worden aanvullende toetsen afgenomen (B). 1 In de toetskalender worden per vaardigheid verschillende valide toetsinstrumenten aangegeven waaruit een keuze gemaakt dient te worden. Het is de bedoeling dat u en uw collega s een consistente keuze maken voor een reeks toetsen, zowel per leerjaar als over leerjaren heen. Zo kan er in een doorgaande lijn getoetst worden en geven de toetsresultaten optimaal inzicht in de lees- en schrijfontwikkeling van de leerlingen op uw school. In het algemeen is het belangrijk om steeds de vraag te stellen waarom er getoetst wordt en welke informatie de testresultaten zouden moeten opleveren. Toetsen om te toetsen is uiteraard nooit zinvol. 1 In de toetskalenders zijn de vernieuwde toetsen uit het LOVS opgenomen. Wanneer uw school nog gebruik maakt van de oude toetsen, is het raadzaam de toetskalenders uit het Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 1-4 (Wentink & Verhoeven, 2001; 2003) en het Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 5-8 (Wentink & Verhoeven, 2004) te hanteren. Automatisering van het lezen op woordniveau Bereiken van automatisering op woordniveau is een belangrijke basisstap in de leesontwikkeling. Het is om twee redenen essentieel om deze ontwikkeling op woordniveau zo goed mogelijk te volgen: (1) automatisering op woordniveau vormt de basis voor het goed en vlot lezen van teksten; (2) leerlingen met leesproblemen/dyslexie vallen juist uit bij het lezen van geïsoleerde woorden. Wij raden daarom sterk aan om in groep 3, 4 en 5 bij alle leerlingen in januari/februari en mei/juni een landelijk genormeerde woordleestoets (bijvoorbeeld DMT) af te nemen. Ook in groep 6, 7 en 8 kan het een meerwaarde hebben om het lezen van woorden te toetsen. Leessnelheid op woordniveau blijft een belangrijk aspect van het technisch lezen waarop leerlingen specifiek kunnen uitvallen. Door de toetsscores op woordniveau bij alle leerlingen tweemaal per jaar te monitoren houdt u een vinger aan de pols en kunt u meteen ingrijpen bij (onverwachte) stagnatie. 2

3 Voor de gebruikers van Veilig Leren Lezen (2e maanversie) Veilig Leren Lezen (2e maanversie) heeft in de methode zelf signaleringsmomenten weergegeven: de herfstsignalering (na kern 3), de wintersignalering (na kern 6), de lentesignalering (na kern 8) en de eindsignalering (na kern 11). Deze meetmomenten sluiten goed aan bij het protocol. Scholen die werken met de methode Veilig Leren Lezen kunnen de toetsmomenten uit het protocol dan ook deels vervangen door de meetmomenten uit de methode. Hierbij zijn de volgende punten van belang: 1. Bij het eerste meetmoment (herfstsignalering) van Veilig Leren Lezen worden de fonologische vaardigheden niet in kaart gebracht. Wij raden u aan om het niveau van auditieve analyse en synthese aanvullend op de toetskalender van Veilig Leren Lezen te bepalen, zodat u weet bij welke leerlingen u het hakken en plakken extra moet stimuleren. 2. Om een objectief en betrouwbaar beeld te krijgen van de leerling-prestaties raden we aan om in januari/februari en mei/juni bij alle leerlingen een landelijk genormeerde woordleestoets én een landelijk genormeerde spellingtoets af te nemen. Suggesties voor genormeerde toetsen zijn terug te vinden in de toetskalender van het protocol. 3. Technisch lezen vormt geen doel op zich, het gaat uiteindelijk om het begrijpen van gelezen teksten. Om na te gaan of een leerling hierin slaagt, adviseren we u om al bij de eindsignalering in groep 3 bij alle leerlingen een toets begrijpend lezen af te nemen. 4. Als u de DMT gebruikt om het niveau van woordlezen in kaart te brengen, gebruik dan het toetspakket DMT en AVI (2009) van en neem deze toets bij alle leerlingen af in januari/februari en mei/juni. 5. Om de leesvaardigheid op woordniveau regelmatig te toetsen, kunt u ook gebruik maken van de toets Technisch lezen 3, die aansluit bij de methode Veilig Leren Lezen. Deze toets kan worden afgenomen in november, januari, maart en mei. 6. Bij leerlingen met zwakke lees- en/of spellingvaardigheden kunt u op de verschillende meetmomenten nog enkele aanvullende toetsen inzetten om de leesontwikkeling zo goed mogelijk in kaart te brengen en handelingsgerichte informatie te verkrijgen. Deze aanvullende toetsen worden in de toetskalender van het protocol beschreven. 3

4 toetskalender groep 3 Stap Moment in leerjaar Actie door de leerkracht (en leesspecialist) Stap 1 aanvang groep 3 Stap 2 oktober/november (na ongeveer 8-10 weken onderwijs) Stap 3 oktober/november - januari/februari Stap 4 januari/februari (nadat alle letters in de methode zijn aangeboden) Stap 5 januari/februari - april Stap 6 april Stap 7 april - mei/juni Stap 8 mei/juni Beginsituatie vastleggen van alle leerlingen Aanvang leesonderwijs Verlengde instructie, begeleide inoefening en pre-teaching bij zwakke leerlingen Meetmoment 1: Herfstsignalering Lees- en schrijfvaardigheden toetsen van alle leerlingen Handelingsplan opstellen voor zwakke leerlingen Interventieperiode 1: Elementaire lees- en schrijfhandeling Meetmoment 2: Letterkennis en elementaire lees-/spelhandeling Lees- en spellingvaardigheden toetsen van alle leerlingen Effect interventie van zwakke leerlingen vaststellen en handelingsplan bijstellen Interventieperiode 2a: Optimaliseren letterkennis en vergroten (de)codeervaardigheid Tussenmeting: Letterkennis en (de)codeervaardigheid Evaluatie van de lees- en spellingvaardigheid bij de zwakke lezers en spellers Effect interventie bij zwakke leerlingen vaststellen en eventueel handelingsplan bijstellen Interventieperiode 2b: Automatisering van het leesproces en uitbouwen spellingvaardigheid Meetmoment 3 en Eindevaluatie Lees- en spellingvaardigheden toetsen van alle leerlingen Eindsituatie en effecten van de interventies vastleggen in leerlingrapport Advies begeleiding in groep 4 formuleren en bespreken met de leerkracht van groep 4 4

5 meetmoment 1: herfstsignalering (oktober/november) Bij de herfstsignalering worden de fonologische vaardigheden, de letterkennis en leesvaardigheid getoetst. Voor het toetsen van de fonologische vaardigheden kan een keuze gemaakt worden uit de onderstaande toetsen. De toetsen voor letterkennis en leesvaardigheid, die bij alle leerlingen worden afgenomen, zijn methodegebonden. Dat wil zeggen, apart ontwikkeld bij de gangbare methodes voor aanvankelijk lezen. Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A. Bij alle leerlingen Fonologische vaardigheden Screeningsinstrument Fonologisch bewustzijn of CPS Toetspakket voor groep 3 Synthesetoets 3 of Audant: toets voor auditieve analyse min. 50% goed Audisynt: toets voor auditieve synthese min. 80% goed Koppeling grafeem Herfstsignalering Grafementoets website a zie toets foneem Koppeling foneem Herfstsignalering Fonemendictee website a zie toets grafeem Woorden lezen Herfstsignalering Woorden lezen website a zie toets Tekst lezen Herfstsignalering Tekst lezen website a zie toets B. Bij kinderen met zwakke technische leesvaardigheden Bij onvoldoende letterkennis Koppeling foneem Screeningsinstrument grafeem (receptief) Receptieve letterkennis Bij vermoeden van dyslexie Benoemsnelheid b CPS Toetspakket voor groep 3 Benoemsnelheid Cijfers en Letters a b Maakt onderdeel uit van de herfstsignalering bij het Protocol Leesproblemen en Dyslexie. De toetsen zijn te vinden op onder Dossier. De toetsresultaten leveren geen handelingsgerichte informatie op, maar benoemsnelheid is een goede voorspeller voor ernstige leesproblemen en op die manier een aanvulling voor het leerlingdossier. Na 8 weken leesonderwijs is het opnoemen van letters nog geen goede maat voor benoemsnelheid. Wij adviseren de snelheid van benoemen op dit moment slechts te bepalen met de toetskaart Cijfers. 5

6 meetmoment 2: letterkennis en elementaire lees-/spelhandeling ( januari/februari) Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A. Bij alle leerlingen Koppeling grafeem foneem Screeningsinstrument Productieve letterkennis of Grafementoets of Letters benoemen Koppeling foneem grafeem Fonemendictee of Letterdictee min. 80% goed min. 80% goed Woorden lezen LOVS DMT kaart 1 en 2 én LOVS Technisch lezen Groep 3 Leestechniek of LOVS DMT kaart 1 en 2 Doorstreepleestoets (DLT) PITS Woorden schrijven LOVS Spelling Groep 3 of PI-Dictee Pearson of Spellingtests voor de basisschool Pearson min. deciel 4 B. Bij leerlingen met zwakke technische lees- en/of spellingvaardigheden Fonologische vaardigheden Screeningsinstrument Fonologisch bewustzijn of Toets voor Auditieve Analyse Toets voor Auditieve Synthese min. 70% goed min. 80% goed of Audant: toets voor auditieve analyse Audisynt: toets voor auditieve synthese min. 80% goed Bij onvoldoende leesvaardigheid Tekst lezen LOVS AVI AVI-M3 Leesproces 6

7 Woordenschat (optioneel) LOVS Woordenschat Groep 3 Begrijpend luisteren (optioneel) Luisteren 1 Bij onvoldoende spellingvaardigheid Spellingproces 7

8 tussenmeting: letterkennis en (de)codeervaardigheid (april) Dit ijkpunt heeft als hoofddoel om bij de leerlingen die extra lees- en/of spellingbegeleiding krijgen, een korte tussentijdse effectmeting van de lopende interventie te doen. In het toetsoverzicht hieronder vindt u ook enkele toetsen waarvan op dit meetmoment geen normering bestaat. Dat is bij deze meting geen probleem; door een vergelijking te maken met de eigen score van de leerling op het vorige meetmoment krijgt u voldoende zicht op de individuele vooruitgang. Op basis van deze gegevens kunt u indien nodig het handelingsplan van de leerling bijstellen. Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A. Bij alle leerlingen - B. Bij leerlingen met zwakke technische lees- en/of spellingvaardigheden Bij onvoldoende letterkennis op meetmoment 2 Koppeling grafeem Grafementoets foneem of Letters benoemen Koppeling foneem Fonemendictee grafeem of Letterdictee Bij onvoldoende leesvaardigheid op meetmoment 2 Woorden lezen LOVS DMT kaart 1 en 2 Tekst lezen Schoolvaardigheidstoets Boom test min. C. niveau (optioneel) Technisch lezen (SVT) uitgevers Leesproces Bij onvoldoende spellingvaardigheid op meetmoment 2 Woorden schrijven LOVS Spelling Groep 3 (M3) of PI-Dictee Pearson of Spellingtests voor de basisschool Pearson min. deciel 4 Spellingproces 8

9 meetmoment 3: eindevaluatie groep 3 (mei/juni) Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A. Bij alle leerlingen Woorden lezen LOVS DMT kaart 1, 2 en 3 én LOVS Technisch lezen Groep 3 Leestechniek of Leestempo of LOVS DMT kaart 1, 2 en 3 én Doorstreepleestoets PITS Woorden schrijven LOVS Spelling Groep 3 of PI-Dictee Pearson Begrijpend lezen LOVS Begrijpend lezen Groep 3 of TAK Tekstbegrip of Begrijpend lezen Onderwijs Advisering B. Bij leerlingen met zwakke technische lees- en/of spellingvaardigheden Fonologische vaardigheden Screeningsinstrument Fonologisch bewustzijn of Toets voor Auditieve Analyse Toets voor Auditieve Synthese of Audant: toets voor auditieve analyse Audisynt: toets voor auditieve synthese Bij onvoldoende leesvaardigheid Koppeling grafeem Screeningsinstrument foneem Productieve letterkennis of Grafementoets en vlot of Letters benoemen en vlot Tekst lezen LOVS AVI AVI-E3 Leesproces 9

10 Woordenschat (optioneel) LOVS Woordenschat Groep 3 of TAK Woordomschrijving Begrijpend luisteren (optioneel) Luisteren 1 Bij onvoldoende spellingvaardigheid Koppeling foneem Fonemendictee grafeem of Letterdictee Spellingproces 10

11 referenties Aarnoutse, C. (2005). Spellingtests voor de basisschool. Amsterdam: Pearson. Aarnoutse, C., Beernink, J. & Verhagen, W. (2009). : Toetspakket voor groep 3. Amersfoort: CPS. Aarnoutse, C. & Kapinga, T. (2006). Begrijpend lezen Ridderkerk: 678 Onderwijs Advisering. Aarnoutse, C. & Kapinga, T. (2007). Technisch lezen 3. Ridderkerk: 678 Onderwijs Advisering. Berkel, S. van & Alberts, N. (2009). Woordenschat Groep 3: Handleiding. Arnhem:. Bon, W. van (2006). Doorstreepleestoets. Leiden: PITS. Geelhoed, J. & Reitsma, P. (2004). PI-Dictee. Amsterdam: Pearson. Jongen, I. & Krom, R. (2009). AVI: Handleiding. Arnhem:. Jongen, I. & Krom, R. (2009). Drie-Minuten-Toets (DMT): Handleiding. Arnhem:. Jongen, I., Krom, R. & Roumans, P. (2009). Technisch lezen Groep 3: Handleiding. Arnhem:. Krom, R. (1996). Luisteren 1: Handleiding. Arnhem:. Krom, R., Berkel, S. van & Jongen, I. (2006). Begrijpend lezen Groep 3: Handleiding. Arnhem:. Struiksma, A., Leij, A. van der, Vieijra, J. (2009). Diagnostiek van technisch lezen en aanvankelijk spellen () [achtste, herziene druk]. Amsterdam: VU Uitgeverij. Verhoeven, L. & Wijs, A. de (2007). Spelling Groep 3: Toets voor Auditieve Analyse en Fonemendictee. Arnhem:. Verhoeven, L. & Vermeer, A. (2001). Taaltoets alle Kinderen. Arnhem:. Vloedgraven, J., Keuning, J. & Verhoeven, L. (2009). Screeningsinstrument. Arnhem:. Vos, T. de (2007). Schoolvaardigheidstoets Technisch Lezen. Amsterdam: Boom test uitgevers. Wijs, A. de, Krom, R. & Berkel, S. van (2006). Spelling Groep 3: Handleiding. Arnhem:. 11

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 4 expertisecentrum nederlands 4 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 5 expertisecentrum nederlands 5 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 7 expertisecentrum nederlands 7 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 8 expertisecentrum nederlands 8 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Oranje Nassau School Geldermalsen. Oktober 2012

Dyslexieprotocol. Oranje Nassau School Geldermalsen. Oktober 2012 Dyslexieprotocol Oranje Nassau School Geldermalsen Oktober 2012 1 Dyslexieprotocol: stappenplan voor groep 1 Stap Moment in leerjaar Actie door de leerkracht Toetsen alle leerlingen: In kaart brengen van:

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Toetskalender lezen gericht op technisch lezen / woordenschat / begrijpend lezen. Inhoud. 2. Streefdoelen in een ander perspectief

KWALITEITSKAART. Toetskalender lezen gericht op technisch lezen / woordenschat / begrijpend lezen. Inhoud. 2. Streefdoelen in een ander perspectief KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen PO Toetskalender lezen gericht op technisch lezen / woordenschat / begrijpend lezen Inhoud 1. Vooraf 2. Streefdoelen in een ander perspectief 3. Aanbevolen Toetskalender

Nadere informatie

Achtergrondinformatie en aanwijzingen voor interpretatie van de Wintersignalering PLD groep 3:

Achtergrondinformatie en aanwijzingen voor interpretatie van de Wintersignalering PLD groep 3: Achtergrondinformatie en aanwijzingen voor interpretatie van de Wintersignalering PLD groep 3: In het Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 3, kortweg PLD 3, wordt in het hoofdstuk Signaleren een

Nadere informatie

TOETSKALENDER VOOR GROEP 4

TOETSKALENDER VOOR GROEP 4 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE TOETSKLENDER VOOR GROEP 4 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE VOOR GROEP 4 TOETSKLENDER Toetskalender Tussenmeting 1 Vaardigheid Toets ron Streefdoel ij alle leerlingen:

Nadere informatie

TOETSKALENDER VOOR GROEP 4

TOETSKALENDER VOOR GROEP 4 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE TOETSKLENDER VOOR GROEP 4 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE VOOR GROEP 4 TOETSKLENDER Toetskalender Tussenmeting 1 Vaardigheid Toets ron Streefdoel ij alle leerlingen:

Nadere informatie

Lees- en dyslexiebeleid. op de. Twaalfruiter

Lees- en dyslexiebeleid. op de. Twaalfruiter Lees- en dyslexiebeleid op de Twaalfruiter Richtinggevend kader lees- en dyslexiebeleid binnen het SWV RK/AB stad Utrecht Inleiding Het SWV RK/AB heeft in zijn Zorgplan 2007-2011 bij hoofdstuk 6 Strategisch

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Taalleesonderwijs - Toetskalender technisch lezen/begrijpend lezen/woordenschat. 2. Toetskalender. Wat komt aan de orde:

KWALITEITSKAART. Taalleesonderwijs - Toetskalender technisch lezen/begrijpend lezen/woordenschat. 2. Toetskalender. Wat komt aan de orde: KWALITEITSKAART PO Taalleesonderwijs - Toetskalender technisch lezen/begrijpend lezen/woordenschat Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs en opbrengstgericht werken zoals deze kwaliteitskaart

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie 1 KC Den Krommen Hoek Protocol leesproblemen en dyslexie Verantwoording: Het protocol leesproblemen en dyslexie van kindcentrum Den Krommen Hoek is opgesteld op basis van het Protocol Leesproblemen en

Nadere informatie

bijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere

bijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere 29 Protocol klas 1 Toetsing/ signalering 1 Overdracht LVS Kleuters 2 Hoofdmeting 1 (Herfstsignalering, alle leerlingen) Letterkennis: Lezen en herkennen van aangeboden letters, lange klanken, korte klanken,

Nadere informatie

Niet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling:

Niet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling: R.K. Daltonschool De Driesprong Taal- leesprotocol groep 1 8, versie 01-08-2011 Dit protocol is onze vertaling van het Dyslexieprotocol naar onze schoolsituatie. De taal- leesontwikkeling van de wordt

Nadere informatie

Begrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau

Begrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau Bijlage Dyslexieprotocol Wat verwachten we van de kinderen aan het eind van groep 3 Eind mei stellen we het lees- en spellingniveau van alle leerlingen in groep 3 met behulp van genormeerde toetsen vast.

Nadere informatie

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8 onderwijs en zorgarrrangement op De Wilgen uitgevoerd door meetinstrumenten Zorgniveau 1 = basisarrangenment Zorgniveau 1 Leerkracht Methodegebonden Gestructureerde stimulering van beginnende geletterdheid

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart

Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart Protocol Leesproblemen en Dyslexie Groep 1/2 Einde groep 1 Gedurende het Gedurende het Midden groep 2 Einde groep 2 Einde groep 2 Cito taal afnemen en

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie Protocol Leesproblemen en Dyslexie Inleiding In dit protocol is vastgelegd hoe op onze school goed leesonderwijs wordt gerealiseerd. Hoe leerlingen in hun leesontwikkeling worden gevolgd en hoe en met

Nadere informatie

Het systematisch volgen van leerlingen

Het systematisch volgen van leerlingen Het systematisch volgen van leerlingen uteurs: Rosemarie Irausquin en Susan van der Linden Het systematisch volgen van de leesontwikkeling van leerlingen is essentieel om tijdig problemen bij het leren

Nadere informatie

EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL. Joop Stoeldraijer Kees Vernooy

EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL. Joop Stoeldraijer Kees Vernooy EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL Joop Stoeldraijer Kees Vernooy Hengelo/Breda september 2011 1 EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL We hebben dit digitale leesprotocol gemaakt om te voorkomen dat scholen heel veel

Nadere informatie

LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL

LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL De Palster september 2012 Lees- en dyslexieprotocol De Palster versie september 2012 1 EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL Dit digitale leesprotocol is gemaakt om er voor te zorgen

Nadere informatie

Signalering van lees- en spellingproblemen in het speciaal (basis) onderwijs. Judith Vloedgraven, Cito 3 april 2013

Signalering van lees- en spellingproblemen in het speciaal (basis) onderwijs. Judith Vloedgraven, Cito 3 april 2013 Signalering van lees- en spellingproblemen in het speciaal (basis) onderwijs Judith Vloedgraven, Cito 3 april 2013 Actualiteit Inleiding Actualiteit doorverwijzing naar zorg Vanaf 2009 kosten vergoed door

Nadere informatie

TOETSKALENDER VOOR GROEP 5

TOETSKALENDER VOOR GROEP 5 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE TOETSKLENDER VOOR GROEP 5 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE VOOR GROEP 5-8 TOETSKLENDER GROEP 5 Toetskalender Tussenmeting 1 ij alle leerlingen: geen toetsafname ij onvoldoende

Nadere informatie

Leesprotocol Groep 1-8

Leesprotocol Groep 1-8 Leesprotocol Groep 1-8 Inhoudopgave Leerling onderwijs volgsysteem (LOVS) en het van gebruik toetsen m.b.t. het volgen van de leesontwikkeling 3 De niet methode gebonden toetsen (gestandaardiseerde, landelijk

Nadere informatie

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave: 11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep

Nadere informatie

2014 Protocol dyslexie

2014 Protocol dyslexie Protocol dyslexie 2014 Protocol dyslexie Inleiding Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen 1. De term komt uit het latijn, want dys = niet goed functioneren, lexis = taal of woorden. Bij dyslexie

Nadere informatie

Taak van de school. Vermoeden onderbouwen. Leerling ondersteunen & begeleiden. Verwijzen naar gezondheidszorg

Taak van de school. Vermoeden onderbouwen. Leerling ondersteunen & begeleiden. Verwijzen naar gezondheidszorg Intervisie ONL, 10 februari 2012 Taak van de school Toetsen (en interventies) in het onderwijs Leerling ondersteunen en begeleiden Vermoeden van dyslexie onderbouwen Eventueel verwijzen naar de gezondheidszorg

Nadere informatie

10. DYSLEXIEPROTOCOL Draaiboek protocol leesproblemen en dyslexie.

10. DYSLEXIEPROTOCOL Draaiboek protocol leesproblemen en dyslexie. 10. DYSLEXIEPROTOCOL Draaiboek protocol leesproblemen en dyslexie. Versie januari 2016 Mathilde van Boxtel-Foolen Leesproblemen en dyslexie Kindcentrum t Ven is sinds november 2014 officieel een dyslexievriendelijke

Nadere informatie

Handleiding. Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie.

Handleiding. Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie. Handleiding Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie. Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3 Wanneer spreken van risicoleerlingen? 3 Leeswijzer 3 Tot slot

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie. B.S. De Duinsprong. 1 Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie. B.S. De Duinsprong. 1 Protocol leesproblemen en dyslexie Protocol leesproblemen en dyslexie B.S. De Duinsprong 1 Protocol leesproblemen en dyslexie PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE Om te komen tot verbetering van het onderwijs aan leerlingen met (potentiële)

Nadere informatie

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Aanvankelijk technisch lezen Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.

Nadere informatie

TOETSKALENDER VOOR GROEP 6

TOETSKALENDER VOOR GROEP 6 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE TOETSKLENDER VOOR GROEP 6 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE VOOR GROEP 5-8 TOETSKLENDER GROEP 6 Toetskalender Tussenmeting 1 Vaardigheid Toets ron Streefdoel ij alle leerlingen:

Nadere informatie

TOETSKALENDER VOOR GROEP 7

TOETSKALENDER VOOR GROEP 7 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE TOETSKLENDER VOOR GROEP 7 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE VOOR GROEP 5-8 TOETSKLENDER GROEP 7 Toetskalender Tussenmeting 1 ij alle leerlingen: geen toetsafname ij leerlingen

Nadere informatie

groep 1 september oktober november december Vaardigheidslijst groep 1 januari/ februari Cito Taal voor kleuters Cito Rekenen voor kleuters maart

groep 1 september oktober november december Vaardigheidslijst groep 1 januari/ februari Cito Taal voor kleuters Cito Rekenen voor kleuters maart groep 1 Vaardigheidslijst groep 1 januari/ februari Cito Taal voor kleuters voor kleuters voor beide toetsen geldt: eind januari/ of begin februari Rijmtoets mei Vaardigheidslijst groep 1 Woordenschattoets

Nadere informatie

AANVULLING VEILIG LEREN LEZEN 2 e MAANVERSIE: TEKST LEZEN

AANVULLING VEILIG LEREN LEZEN 2 e MAANVERSIE: TEKST LEZEN AANVULLING VEILIG LEREN LEZEN 2 e MAANVERSIE: TEKST LEZEN Voor meer informatie of het downloaden van deze of vele andere handige documenten Veilig Leren Lezen 2e maanversie Veilig Leren Lezen (2 e maanversie)

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR INHOUDSOPGAVE Zorgniveau 1: Goed lees- en spellingonderwijs Stap 1: Leestijd blz. 3 Kwaliteit instructiegedrag blz. 3 Klassenmanagement blz. 4 Stap 2: Juist

Nadere informatie

CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14

CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 Doel: Doel van ons dyslexieprotocol is een zo goed mogelijke begeleiding van leerlingen met (dreigende) leesproblemen.

Nadere informatie

Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling

Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Het onderwijs en de gezondheidszorg dragen samen de verantwoordelijkheid voor het voorkomen

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013

Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013 Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013 Gebaseerd op Protocol Leesproblemen en Dyslexie 1 INHOUDSOPGAVE Stappenplan groep 1 t/m 8 blz.3 Toetskalender groep 1 t/m 8 blz. 5 Continuüm van de zorg blz.

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Groep 1 en 2 Periode: Toetsen: Bij uitslag: Inzetten op: Materialen/ methode: Hele jaar kleutersignaleringslijst Kleuterplein Zorgen om leesmotivatie. november gr. 2 gr. 2 gr.2 gr.2 Geletterdheid (hierin

Nadere informatie

Handreiking. Lees- en Dyslexiebeleid

Handreiking. Lees- en Dyslexiebeleid Handreiking Lees- en Dyslexiebeleid 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdstuk 1: Leesprotocol 1.1 Beginnende geletterdheid groep 1 en 2 4 1.2 Aanvankelijk technisch lezen groep 3 6 1.3 Voortgezet technisch

Nadere informatie

Als het leren lezen niet zo soepel gaat

Als het leren lezen niet zo soepel gaat Als het leren lezen niet zo soepel gaat In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Wij letten bij het aanleren van de letters gelijk al op de signalen van leesproblemen. Het aanleren

Nadere informatie

TOETSKALENDER VOOR GROEP 8

TOETSKALENDER VOOR GROEP 8 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE TOETSKLENDER VOOR GROEP 8 Toetskalender Tussenmeting 1 ij alle leerlingen: geen toetsafname ij onvoldoende leesvaardigheid Dyslexie Woordleestoets of DMT kaart 1, 2 en

Nadere informatie

Na blauw tabblad. Dyslexieprotocol groep 1 en 2 Blz. 4-6

Na blauw tabblad. Dyslexieprotocol groep 1 en 2 Blz. 4-6 INHOUDSOPGAVE PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE. - Protocol Dyslexie op basisschool DE SCHARE. - Algemene informatie dyslexie. Na blauw tabblad. Dyslexieprotocol groep 1 en 2 Blz. 4-6 Na groen tabblad.

Nadere informatie

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b))

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Met behulp van onderstaande opdracht kun je met behulp

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Basisschool Sint Antonius van Padua Sint-Oedenrode. Inhoud

Dyslexieprotocol. Basisschool Sint Antonius van Padua Sint-Oedenrode. Inhoud Dyslexieprotocol Inhoud 1 Dyslexie... 4 1.1 Mogelijk bijkomende problemen... 4 1.2. Diagnose dyslexie en dyslexieverklaring... 4 2 Signalering van dyslexie... 5 2.1 Toetsen... 5 2.2 Zwakke lezers en/of

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie. RK Basisschool Het Molenven

Protocol Leesproblemen en Dyslexie. RK Basisschool Het Molenven RK Basisschool Het Molenven Versie 2 Opgesteld door: Karin van Reijsen en Nicole Wijkamp Besproken met team: oktober en december 2013, voorjaar 2014 Vastgesteld op: 11 juni 2014 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding

Nadere informatie

TOETSKALENDER VOOR GROEP 8

TOETSKALENDER VOOR GROEP 8 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE TOETSKLENDER VOOR GROEP 8 Toetskalender Tussenmeting 1 ij alle leerlingen: geen toetsafname ij leerlingen met zwakke technische lees- en/of spellingvaardigheden ij onvoldoende

Nadere informatie

Technisch lezen in beeld (plus)

Technisch lezen in beeld (plus) Inhoud Technisch lezen in beeld (plus) Toetsprocedure Technisch Lezen Technisch lezen (Leestechniek/Leestempo) AVI DMT Screeningsinstrumenten (nieuw) Beginnende geletterdheid Dyslexie Taal voor Kleuters

Nadere informatie

Leidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0

Leidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0 Leidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Femke

Nadere informatie

Beleidsstuk dyslexie. Augustus 2014

Beleidsstuk dyslexie. Augustus 2014 Beleidsstuk dyslexie Augustus 2014 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 4

Nadere informatie

Protocol Voor kinderen met ernstige lees en/of spellingsproblemen

Protocol Voor kinderen met ernstige lees en/of spellingsproblemen Protocol Voor kinderen met ernstige lees en/of spellingsproblemen Stichting Openbaar Onderwijs Kampen INLEIDING Met het opstellen van dit protocol wordt een doorgaande lijn in de begeleiding van leerlingen

Nadere informatie

Schoolspecifiek protocol leesproblemen & dyslexie

Schoolspecifiek protocol leesproblemen & dyslexie Schoolspecifiek protocol leesproblemen & dyslexie Inhoudsopgave Algemene inleiding.................................................. 1 Groep 1 en 2 1. Waarom aandacht voor dyslexie bij kleuters?.......................

Nadere informatie

Lees- en dyslexiebeleid

Lees- en dyslexiebeleid Lees- en dyslexiebeleid Koningin Julianaschool Barneveld 2016-2017 2015-2016 Inhoudsopgave Inleiding 1 1. Signaleren leesproblemen en dyslexie 1.1 Vroegtijdig onderkennen 2 2 1.2 Beginnende geletterdheid

Nadere informatie

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Protocol dyslexie Basisschool Op Weg 1 Dyslexieprotocol Basisschool Op Weg Haarle: Doelen die de school nastreeft i.v.m. dyslexie: -Ons doel is om de leerlingen

Nadere informatie

Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg

Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Patty Gerretsen, NKD Chris Struiksma,

Nadere informatie

Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg

Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Patty Gerretsen, NKD Chris Struiksma,

Nadere informatie

De nieuwe AVI-toetsen en AVI-bepalingen

De nieuwe AVI-toetsen en AVI-bepalingen De nieuwe AVI-toetsen en AVI-bepalingen Het leren lezen van kinderen begint met een goede technische leesvaardigheid. Dit is een essentiële voorwaarde voor begrijpend lezen. Het is belangrijk dat kinderen

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie De Vlinder 2008-2009 De Vlinder 2008-2009 Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen in de automatisering van de woordidentificatie (lezen) en / of schriftbeeldvorming (spellen)

Nadere informatie

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken

Nadere informatie

Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er

Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er Dyslexie Protocol Wie doet binnen de school uitspraken over dyslexie? Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Versie: mei 2018

Dyslexieprotocol. Versie: mei 2018 Dyslexieprotocol 1 Versie: mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding blz.3 2. Doel van het protocol blz.3 3. Wat is dyslexie? blz.3 4. Signaleringsmiddelen blz.4 5. Minimumdoelen voortgezet technisch lezen blz.5

Nadere informatie

Invuldatum leerling dossier: 1. School en leerling gegevens. 2. Gegevens leerling. Naam school adres Postcode en plaats

Invuldatum leerling dossier: 1. School en leerling gegevens. 2. Gegevens leerling. Naam school adres Postcode en plaats Leerling dossier dyslexie Om te kunnen bepalen of een leerling in aanmerking komt voor vergoeding van het onderzoek en de behandeling van ernstige enkelvoudige dyslexie, vragen wij aan school om onderstaand

Nadere informatie

Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie

Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie BS KAMPUS DE GILDEKAMP 6016 6545 LX Nijmegen Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie Om houvast te hebben bij het onderkennen en aanpakken van leesproblemen en dyslexie hebben wij als school een

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Stichting WSNS Samenwerkingsverband Rijnstreek maakt werk van verschillen Protocol leesproblemen voor het Primair Onderwijs SWV 3302 Midden Holland en Rijnstreek ANTONIUSSCHOOL Alphen aan den Rijn, januari

Nadere informatie

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen Sinds de 2001-editie van het DLE boek zijn de volgende aanvullingen verschenen: - Aanvulling 2002-2003 - niet meer leverbaar - Aanvulling 2007 - niet meer leverbaar - Aanvulling 2008 - niet meer leverbaar

Nadere informatie

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Protocol dyslexie Basisschool Op Weg 1 Dyslexieprotocol Basisschool Op Weg Haarle: Doelen die de school nastreeft i.v.m. dyslexie: -Ons doel is om de leerlingen

Nadere informatie

EED-ZORG HOLLAND RIJNLAND

EED-ZORG HOLLAND RIJNLAND EED-ZORG HOLLAND RIJNLAND IB-bijeenkomst 6 september 2017; Rijnstreek 12 september 2017; Duin- en bollenstreek 14 september 2017; Leiden Programma BELEIDSDOCUMENT Beleidsdocument Beschrijft procedures

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding 2

Inhoudsopgave. Inleiding 2 Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Signaleren leesproblemen en dyslexie 1.1 Vroegtijdig onderkennen 3 3 1.2 Beginnende geletterdheid groep 1 en 2 3 1.3 Aanvankelijk lezen en spellen groep 3 5 1.4 Voortgezet

Nadere informatie

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen Sinds de 2001-editie van het DLE boek zijn de volgende aanvullingen verschenen: - Aanvulling januari 2014 leverbaar - Aanvulling PDF mei 2013 opgenomen in aanvulling januari 2014 - Aanvulling oktober 2012

Nadere informatie

Effectief aanvankelijk leesonderwijs

Effectief aanvankelijk leesonderwijs Effectief aanvankelijk leesonderwijs Mirjam.Snel@hu.nl @Leesonderwijs www.goedleesonderwijs.nl Inhoud: Technisch lezen in groep 3 Effectief aanvankelijk leesonderwijs Differentiatie Stel jezelf vragen

Nadere informatie

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen. Meest recente versie verschenen in. Nr. Titel Pag.

Overzicht van de bij het DLE Boek verschenen aanvullingen. Meest recente versie verschenen in. Nr. Titel Pag. A A1 Taal Taal Algemeen A1.1 Taalschaal A1.1 DLE Boek editie 2015 A1.2 Taalschaal Taalschaal 1 A1.1 DLE Boek editie 2015 Taalschaal Taalschaal 2 A1.2 DLE Boek editie 2015 Taaltoets Alle Kinderen groep

Nadere informatie

Stappenplan Dyslexietraject

Stappenplan Dyslexietraject Stappenplan Dyslexietraject Een leerling komt in aanmerking voor dyslexie-onderzoek wanneer: Criterium van de achterstand: er sprake is van een significante achterstand op het gebied van lezen en/of spelling

Nadere informatie

Iedereen kan leren lezen

Iedereen kan leren lezen Iedereen kan leren lezen Versie 2: december 2015 Inhoudsopgave Voorwoord blz 2 Voorbereidend lezen groep 1/2 blz 3 Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 blz 5 Effectief leesonderwijs groep 4 blz 7 Effectief

Nadere informatie

Dyslexie protocol de Werkschuit

Dyslexie protocol de Werkschuit Dyslexie protocol de Werkschuit Doel van het protocol Het protocol beoogt dat leerlingen in de groepen 1 t/m 8 de basisprincipes en basisvaardigheden van lezen en spellen onder de knie krijgen. Dat wil

Nadere informatie

PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker

PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker Protocol Leesproblemen en Dyslexie Het Protocol Leesproblemen en Dyslexie is bedoeld om leerkrachten in het primair onderwijs een houvast te geven bij vroegtijdig onderkennen

Nadere informatie

HOOFDSTUK 3 SIGNALEREN VAN LEES- EN SPELLINGACHTERSTANDEN

HOOFDSTUK 3 SIGNALEREN VAN LEES- EN SPELLINGACHTERSTANDEN HOOFDSTUK 3 SIGNALRN VAN LS- N SPLLINGACHTRSTANDN 3 SIGNALRN VAN LS- N SPLLINGACHTRSTANDN 45 3.1 Inleiding 3.2 Sleutelvaardigheden 3.2.1 Fonologisch en fonemisch bewustzijn 3.2.2 Letterkennis 3.2.3 Technisch

Nadere informatie

Zorgniveau 2 Zorgniveau 3

Zorgniveau 2 Zorgniveau 3 Leerlinggegevens: Naam: Groep: Namen betrokkenen/functie: Startdatum handelingsplan: Einddatum handelingsplan: Voorbeeld handelingsplan Beginsituatie Beschrijf hier de kern van het probleem a.d.h.v. toets-

Nadere informatie

8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Toetsen. Contactgegevens

8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Toetsen. Contactgegevens Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Toetsen WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 Wat betekent dit voor het meten van de 21ste eeuwse taalvaardigheden? We hebben

Nadere informatie

MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN?

MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Protocol Leesproblemen en dyslexie, groep 7-8 Groep 7 Aandachtspunten: Vlot en vloeiend kunnen lezen Onderhouden en verbeteren technische leesvaardigheid Enkele leesstrategieën Tekstkennis bijbrengen Aandacht

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Wat is dyslexie? Het belang van vroegtijdige signalering

Dyslexieprotocol. Wat is dyslexie? Het belang van vroegtijdige signalering Dyslexieprotocol Wat is dyslexie? Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren van het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.

Nadere informatie

Beleidsplan. Leesproblemen en Dyslexie. Obs De Klim, Utrecht. Loes Brons, juni 2015. Eindredactie Dieuwke van Kraaij

Beleidsplan. Leesproblemen en Dyslexie. Obs De Klim, Utrecht. Loes Brons, juni 2015. Eindredactie Dieuwke van Kraaij Beleidsplan Leesproblemen en Dyslexie Obs De Klim, Utrecht Loes Brons, juni 2015 Eindredactie Dieuwke van Kraaij 1 Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1: Goed lees- en spellingonderwijs 1.1 Het continuüm

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en dyslexie

Protocol Leesproblemen en dyslexie www.pcpokrimpenerwaard.nl Protocol Leesproblemen en dyslexie Geloof in onderwijs DE ARK - DE WEGWIJZER - ICHTHUSSCHOOL - DE RANK - KON. JULIANASCHOOL - KON. WILHELMINASCHOOL - EBEN-HAËZER - DE BRON Inhoudsopgave

Nadere informatie

Protocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl

Protocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Protocol Dyslexie Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Dyslexie: Het woord dyslexie betekent, letterlijk vertaald uit het Grieks, niet

Nadere informatie

Bijlagen 19 tot en met 23

Bijlagen 19 tot en met 23 Bijlagen 19 tot en met 23 Bijlagen voor de intern begeleider Ook de bijlagen 1, 2, 3 en 18 zijn relevant voor de intern begeleider. De bijlagen in dit boek kunt u ook downloaden op www.cps.nl/bijlagenhandboektechnischlezen

Nadere informatie

Niveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1

Niveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1 Dyslexieprotocol Niveau 1 Kwaliteit instructiegedrag en klassenmanagement, Juist gebruik van effectieve methodes voor aanvankelijk en voortgezet technisch lezen, Gebruik leerlingvolgsysteem ( rond technisch

Nadere informatie

Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen:

Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen: Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen: groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Gebaseerd op groepsplan voorbereidend lezen vco Drakensteyn / Gerard Regeling Handreiking groepsplannen M.Forrer en Yvonne

Nadere informatie

Basisschool de Spindel, september 2012. de Spindel, protocol bij leesproblemen en/of dyslexie Versie september 2012-1 -

Basisschool de Spindel, september 2012. de Spindel, protocol bij leesproblemen en/of dyslexie Versie september 2012-1 - Schoolspecifiek Protocol bij Leesproblemen en/of Dyslexie t.b.v. de begeleiding van kinderen met lees- en/of spellingproblemen de onderkenning van dyslexie Basisschool de Spindel, september 2012 Versie

Nadere informatie

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten?

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? 1 Inhoud Voorwoord... 3 1 Leesproblemen... 4 2 Mogelijk dyslexie... 4 2.1. De dagelijkse lespraktijk.... 4 2.2: De stappen die genomen

Nadere informatie

Resultaten van het eerste gebruikersjaar met Veilig leren lezen-kim overtreffen landelijk gemiddelde en de 2 e maanversie

Resultaten van het eerste gebruikersjaar met Veilig leren lezen-kim overtreffen landelijk gemiddelde en de 2 e maanversie Resultaten van het eerste gebruikersjaar met Veilig leren lezen-kim overtreffen landelijk gemiddelde en de 2 e maanversie In het schooljaar 2014-2015 is de vernieuwde versie van Veilig leren lezen de kimversie

Nadere informatie

Schoolspecifiek Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool Dongen

Schoolspecifiek Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool Dongen Schoolspecifiek Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool Dongen Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool 1 Schoolspecifiek Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool Dongen Inhoudsopgave 1. Algemene Inleiding 3 2. De

Nadere informatie

Beleidsstuk dyslexie. Oktober 2016

Beleidsstuk dyslexie. Oktober 2016 Beleidsstuk dyslexie Oktober 2016 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 3

Nadere informatie

Aanmeldingsformulier school Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / interne begeleider

Aanmeldingsformulier school Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / interne begeleider Aanmeldingsformulier school Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / interne begeleider Datum invullen Gegevens leerling Achternaam Voornaam (voluit) Geslacht M / V* Adres Postcode

Nadere informatie

Toetsen en toetskalender technisch en begrijpend lezen (gebaseerd op kwaliteitskaart E.Koekebacker, K.vd Mortel en I.Cijvat)

Toetsen en toetskalender technisch en begrijpend lezen (gebaseerd op kwaliteitskaart E.Koekebacker, K.vd Mortel en I.Cijvat) Fleringenbrink 2, 7544 XN Enschede tel.: 05-408678 info@spoe.nl Toetsen en toetskalender technisch en begrijpend lezen (gebaseerd op kwaliteitskaart E.Koekebacker, K.vd Mortel en I.Cijvat) Doelen 200-20.

Nadere informatie

Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs)

Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) 36 Bijlage 5 Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) De schoolleider en de interne begeleider geven samen leiding aan het borgen van het leesonderwijs. Beiden hebben hierin

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Benedictusschool

Dyslexieprotocol Benedictusschool Dyslexieprotocol Benedictusschool Protocol dyslexie Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Onderkenning van lees- en spellingproblemen 3. Diagnose bij lees- en spellingproblemen 4. Begeleiding van leerlingen met

Nadere informatie

Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud

Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud 1) Dyslexie in het kort Problemen bij het lezen Problemen bij het spellen Problemen bij het schrijven Mogelijke gevolgen van dyslexie 2) Voorbereidend

Nadere informatie

PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE VOOR GROEP 4 LEERLINGRAPPORT GROEP 4. Leerlingrapport 1/7

PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE VOOR GROEP 4 LEERLINGRAPPORT GROEP 4. Leerlingrapport 1/7 Leerlingrapport Groep 4 Naam: Groep: Geboortedatum: 1/7 Groep 4 Vaardigheid Toetsen MM 1* (okt/nov) MM 2* (jan/feb) MM 3* (apr) MM 4* (mei/jun) Technisch (letterniveau) Technisch (woordniveau) Technisch

Nadere informatie

Toelichting Cito uitslagen

Toelichting Cito uitslagen Toelichting Cito uitslagen Volgens de wet moet elke school de vorderingen van leerlingen volgen. Het LeerlingOnderwijsVolgSysteem (LOVS) is een hulpmiddel om kinderen tijdens hun hele basisschooltijd in

Nadere informatie

Protocol Methode-onafhankelijke toetsen

Protocol Methode-onafhankelijke toetsen Protocol Methode-onafhankelijke toetsen Sint Maartensschool Wijkerlaan 10 2271 EP Voorburg November 2016 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 METHODE-ONAFHANKELIJKE TOETSEN EN DE TOETSKALENDER.... 3 3 ALGEMENE RICHTLIJNEN...

Nadere informatie