CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14"

Transcriptie

1 CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 Doel: Doel van ons dyslexieprotocol is een zo goed mogelijke begeleiding van leerlingen met (dreigende) leesproblemen. Het protocol legt duidelijk uit wat de oorzaken en de gevolgen zijn van dyslexie. Het geeft een goed beeld van waar een kind met dyslexie tegenaan loopt en hoe onze school daarop kan inspelen. Werkwijze; We werken op school met veilig leren lezen in groep 3 en in de andere groepen met Estafette nieuw. Elk jaar behandelen we op deze manier twee AVI-niveaus. Estafette Nieuw wil dat alle leerlingen een I, II of III scoren op de Cito-toets Technisch lezen, de AVI- en DMT-toets. Met Estafette nieuw bieden we leesonderwijs op maat. We werken met drie verschillende aanpakken en geven daarmee gedifferentieerd instructie, begeleiding, herhaling en leestijd. Voor zwakke lezers hanteren we Aanpak 1, aangeboden in een kleine groep. Mogelijk dyslectische leerlingen kunnen meedoen met de basislessen van Estafette (in Aanpak 1). Bij alle toetsen die worden afgenomen, wordt bij een onvoldoende score (niveauwaarde <2,7 / IV of V) extra hulp geboden in de groep m.b.v. groepsplan. Deze kinderen komen in de hulpgroep en krijgen na de basisinstructie, verlengde instructie. Ook worden de ouders op de hoogte gesteld en wordt geadviseerd om extra te lezen thuis en in groep 3 krijgen de kinderen woorden mee van veilig en vlot en vanaf groep 4 leesbladen. Tevens is er voor alle kinderen uit groep 3 en 4, 2x per week tutorlezen met groep 7 en 8. Tijdens het tutorlezen in de groep, wordt door de leerkracht met de zwakkere lezers van groep 7 en 8 gelezen. Mochten de scores aanleiding geven dan zetten we een individueel hulpplan op om een half jaar intensieve begeleiding te geven, ook buiten de groep (RT). Blijven de leesprestaties van een kind ondanks alle hulp toch onvoldoende, dan laten we een dyslexie onderzoek doen of adviseren ouders om dit te laten doen.

2 GROEP 1 In kaart brengen beginsituatie Aandachtspunten: - Mondelinge taalvaardigheid - Geletterde ervaringen - Fonemisch bewustzijn - Begrijpend luisteren Welke gegevens verstrekken ouders en peuterspeelzalen over de taalontwikkeling van het kind? Met name met ouders over de taalontwikkeling van het kind praten. - Omgekeerd 10 minutengesprek/intake - Info peuterspeelzaal/ kinderdagverblijf Meetmoment 1 (oktober) Hoe is het met de spraak-/taalontwikkeling van de nieuwe leerlingen? M.b.v. Onderbouwd wordt gekeken naar - Auditieve en visuele waarneming - Mondelinge taalvaardigheid - Beginnende geletterdheid Interventieperiode 1 (oktober januari) Stimuleren goede spraak-/taalontwikkeling - Mondelinge taalvaardigheid - * Speelleermateriaal uit de taalkast - * Kringgesprekken en -activiteiten - * Verteltafel bij een bepaald thema in de klas - * Spelen in de hoeken - (huishoek, poppenhuis etc.) - * Woordenschatspelletjes Meetmoment 2 (januari) Nagaan effectiviteit stimulering spraak-/ taalontwikkeling - Ontluikende en beginnende geletterdheid - Materialen - Onderbouwd leerkaartenset (180) - Set 1: taal - * Speelleermateriaal uit de taalkast ( rijmlotto, oorzaak-gevolg, Woordanalyse) - * Werkbladen auditieve analyse, letterkennis, rijmen - * Prentenboeken - * Spelletjes op de computer - * Lettermuur of -tafel - - Taalbeschouwing - * Speelleermateriaal uit de taalkast Bij onvoldoende resultaten: - Cito Taal voor Kleuters M1 - Signaleringstoetsen Protocol Dyslexie en Leesproblemen Evt.Inschakelen deskundige via IB er Interventieperiode 2 (januari-maart) Stimuleren spraak-/ taalontwikkeling en fonemisch bewustzijn Zie interventieperiode 1 - Aandacht voor bewustzijn van lettergrepen en rijmen - Werken in kleine instructiegroep/hulpgroep Meetmoment 3 (maart) Nagaan effectiviteit spraak-/taalontwikkelingen en fonemisch bewustzijn Evalueren plan Alle leerlingen Onderbouwd: - Auditieve en visuele waarneming - Mondelinge taalvaardigheid - Beginnende geletterdheid Bij onvoldoende resultaten: Pagina 2

3 - Cito Taal voor Kleuters M1 - Signaleringstoetsen Protocol Dyslexie en Leesproblemen Inschakelen deskundige via IB er Bijstellen groepsplan 7 Interventieperiode 3 (maart-mei) 8 Meetmoment 4 (mei/juni) Stimuleren spraak-/ taalontwikkeling en fonemisch bewustzijn Nagaan effectiviteit spraak-/taalontwikkeling en het fonemisch bewustzijn Zie interventieperiode 2 Evalueren groepsplan Bij onvoldoende resultaten: - Signaleringstoetsen Protocol Dyslexie en Leesproblemen Cito Taal voor Kleuters E1 - Cito Rekenen E1 Bijstellen groepsplan Pagina 3

4 MOMENTEN IN DE TIJD GROEP 2 1 In kaart brengen beginsituatie WAT MOET ER GEBEUREN? Aandachtspunten: - Mondelinge taalvaardigheid - Geletterde ervaringen - Fonemisch bewustzijn - Begrijpend luisteren Gebruik maken van de gegevens uit groep 1. HOE PAKKEN WE HET AAN? Bepalen welke leerlingen specifieke aandacht in groep 2 nodig hebben. 2 Meetmoment 1 (oktober) Nagaan: spraak-/taalontwikkeling, fonemisch bewustzijn en kennis van de namen en klanken van letters - M.b.v. Onderbouwd /Maken groepsplannen Observeren zorgleerlingen /herhaling aanbieden (hulpgroep) Taalbeschouwing * Speelleermateriaal uit de taalkast - Inschakelen deskundige via IB er 3 Interventieperiode 1 (oktober januari) Stimuleren goede spraak-/ taalontwikkeling, kennis van de namen en klanken van letters en fonemisch bewustzijn Uit observaties blijkt dat deze kinderen moeite hebben met meerdere onderdelen van het fonemisch bewustzijn/ de ontluikende geletterdheid. Deze kinderen hebben behoefte aan extra (verlengde) instructie en meer en begeleide inoefening en verwerking. De kinderen krijgen verlengde instructie en begeleide inoefening in de kleine kring of aan tafel. Daarnaast krijgen de kinderen extra oefen- en verwerkingstijd. Aanbod Materialen Onderbouwd Mondelinge taalvaardigheid * Speelleermateriaal uit de taalkast * Kringgesprekken en -activiteiten * Verteltafel bij een bepaald thema in de klas * Spelen in de hoeken (huishoek, poppenhuis etc.) * Woordenschatspelletjes Ontluikende en beginnende geletterdheid * Speelleermateriaal uit de taalkast ( rijmlotto, oorzaak-gevolg, Woordanalyse) * Werkbladen auditieve analyse, letterkennis, rijmen * Prentenboeken * Spelletjes op de computer met woordenstart * Lettermuur of -tafel Taalbeschouwing * Speelleermateriaal uit de taalkast Pagina 4

5 4 Meetmoment 2 (januari) Hoe verloopt de ontwikkeling van de spraak-/taalontwikkeling, de ontwikkeling van letterkennis en fonemisch bewustzijn? Evalueren handelingsplan Voor leerlingen die geen ontwikkeling laten zien: - Signaleringstoetsen Protocol Dyslexie en Leesproblemen Inschakelen deskundige via IB er Voor alle leerlingen: - Cito Taal voor Kleuters M2 - Cito Rekenen M2 Bijstellen groepssplan 5 Interventieperiode 2 (januari-maart) Verder stimuleren spraak-/taalontwikkeling, kennis van de namen en klanken van letters en fonemisch bewustzijn Zie interventieperiode 1 sorteren van woorden op beginklank, synthetiseren van klanken tot een woord, een klank in een woord toevoegen, weglaten of vervangen, analyseren van klanken in een woord en letters kunnen benoemen - Werken in kleine instructiegroep 6 Meetmoment 3 (maart) Hoe verloopt de ontwikkeling van de spraak-/taalontwikkeling, de ontwikkeling van letterkennis en fonemisch bewustzijn? Evalueren groepsplan mbv Onderbouwd Voor leerlingen die geen ontwikkeling laten zien: - Signaleringstoetsen Protocol Dyslexie en Leesproblemen Inschakelen deskundige via IB er Bijstellen groepsplan 7 Interventieperiode 3 (maart-mei) Verder stimuleren spraak-/taalontwikkeling, kennis van de namen en klanken van letters en fonemisch bewustzijn Zie interventieperiode 2 Pagina 5

6 MOMENTEN IN DE TIJD GROEP 3 1 Meetmoment 1 (augustus/sept.) WAT MOET ER GEBEUREN? Aandachtspunten: Systematische aandacht voor de letter-klankkoppeling en de auditieve synthese In kaart brengen beginsituatie. Gebruik maken van de gegevens uit groep 2. HOE PAKKEN WE HET AAN? Doel eind groep 3: - Alle leerlingen beheersen minimaal AVI E3 - DMT : I/II/III-score - Begrijpend lezen: I/II/III-score - Spelling: I-II-IIIscore - Overdracht - Informatie Onderbouwd - Gegevens spraak-/taalontwikkeling - Resultaten Cito-toetsen Groepsplan 2 Interventieperiode 1 (augustus oktober) Ondersteuning mogelijke risicolezers - Goed inplannen van de methode voor leren lezen (Veilig leren lezen) - Pre- en reteaching m.b.v. de lessen uit de methode (1 uur per week m.b.v. verlengde instructie in de klas) - Inzet computerprogramma VLL - 2x per week tutorlezen 3 Meetmoment 2 (oktober/november) leerlingen toetsen Evalueren groepsplan m.b.v. - Herfstsignalering (fonemendictee,lettertoets,synthesewoorden, veilig en vlot,wisselwoorden, zinnen lezen) 4 Interventieperiode 2 (nov.-februari) Zie interventieperiode 1. Leerlingen met IV- scores: - Differentiatie bij het technisch leesonderwijs, zoals verlengde instructie en extra leestijd. Leerlingen met V- scores: - Op het individu gerichte en geïntensiveerde ondersteuning, uitgevoerd en/of ondersteund door RT er. 5 Meetmoment 3 (januari/februari) Leesvaardigheid op woord- en tekstniveau van alle leerlingen toetsen. Evalueren groepsplan - Wintersignalering VLL - Cito Technisch Lezen M3 - Cito Spelling M3 - DMT Bij onvoldoende vooruitgang, PDO overwegen Pagina 6

7 6 Interventieperiode 3 (februari-maart) Elementaire leeshandeling Zie interventieperiode 1 en 2 7 Meetmoment 4 (maart/april) Letterkennis en elementaire lees- en spellingsvaardigheid van alle leerlingen toetsen. Evalueren groepsplan - lentesignalering VLL - AVI E3 - DMT Bijstellen handelingsplan 8 Interventieperiode 4 (april-mei) Volledige letterkennis en leessnelheid. Zie interventieperiode 1, 2 en 3. - Extra instructietijd voor zwakke lezers. - Inzetten computerprogramma VLL - Lezen met Zoem. 9 Meetmoment 5 (juni) Letterkennis en leessnelheid alle leerlingen nagaan. Overdrachtformulier en plan opstellen voor interventie in groep 4. O Opnemen in opbrengstenmap Alle leerlingen: - zomersignalering VLL - Cito Technisch Lezen E3 - Cito Spelling E3 - Cito Begrijpend Lezen E3 - AVI E3 - DMT Aandachtspunten voor groep 4 formuleren. Pagina 7

8 MOMENTEN IN DE TIJD GROEP 4 1 Meetmoment 1 (augustus/sept.) WAT MOET ER GEBEUREN? Aandachtspunten: - Lezen meergrepige woorden - Verhogen leessnelheid In kaart brengen beginsituatie. Gebruik maken van de gegevens uit groep 3. HOE PAKKEN WE HET AAN? Doel eind groep 4: - Alle leerlingen beheersen minimaal AVI E4 - DMT : I-II-III-score - Begrijpend lezen: I-II-IIIscore - Spelling: I-II-III score - Gegevens groep 3: herfst-, winter-, lente-, zomersignalering, Cito LVS - DMT en/of AVI afnemen bij twijfel Uitvoeren groepsplan van overdracht groep 3. 2 Interventieperiode 1 (augustus oktober) Alle leerlingen: Estafette lezen Zwakke leerlingen: - Inzetten technisch leesmethode Estafette, vloeiend en vlot - Min. 2x per week tutorlezen - Pre- en reteaching: uitbreiding instructietijd lezen en spelling - Inzet computerprogramma spelling: Woordenhaai/Woordtotaal 3 Meetmoment 2 (okt.november) leerlingen nagaan en aanpak bijstellen. Evalueren groepsplan Bij twijfel : - DMT kaart (c) - AVI E3 (b) Bijstellen groepsplan 4 Interventieperiode 2 (nov-februari) Zie interventieperiode 1 Leerlingen met IV- scores: - Differentiatie bij het technisch leesonderwijs, zoals verlengde instructie en extra leestijd. Leerlingen met V- scores: - Op het individu gerichte en geïntensiveerde ondersteuning, uitgevoerd en/of ondersteund door RT er. 5 Meetmoment 3 (januari/februari) leerlingen nagaan. leerlingen nagaan en aanpak bijstellen. Evalueren handelingsplan - Cito Technisch Lezen M4 - Cito Spelling M4 - Cito Begrijpend Lezen M4 Voor leerlingen met een dyslexieverklaring zie Gebruik van hulpmiddelen en aanpassingen op Pagina 8

9 Bij onvoldoende vooruitgang : PDO aanvragen? Bijstellen groepsplan. 6 Interventieperiode 3 (februari-maart) Zie interventieperiode 1 en 2 7 Meetmoment 4 (maart/april) Evalueren plan - AVI M4(b) - DMT (c) 8 Interventieperiode 4 (april-mei) Zie interventieperiode 1,2 en 3 9 Meetmoment 5 (juni) leerlingen nagaan. leerlingen nagaan en aanpak bijstellen. Groepsplan gr5 opstellen O Opnemen in opbrengstenmap. Alle leerlingen: - Cito Technisch Lezen E4 - Cito Spelling E4 - Cito Begrijpend Lezen E4 Voor leerlingen met een dyslexieverklaring zie Gebruik van hulpmiddelen en aanpassingen op Bij twijfel : - AVI E4 (a) - DMT (b) Eindevaluatie groepsplan maken. Aandachtspunten voor groep 5 formuleren. Pagina 9

10 MOMENTEN IN DE TIJD GROEP 5 1 Meetmoment 1 (augustus/sept.) WAT MOET ER GEBEUREN? Aandachtspunten: - Complexere zinnen leren lezen - Verhogen leessnelheid In kaart brengen beginsituatie. Gebruik maken van de gegevens uit groep 4. HOE PAKKEN WE HET AAN? Doel eind groep 5: - Alle leerlingen beheersen minimaal AVI E5 - DMT : I-II-III score - Begrijpend lezen: I-II-III-score - Spelling: I-II-III-score - Gegevens groep 4: Cito LVS - DMT en/of AVI afnemen bij twijfel Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben aanpassingen aangegeven in ELL. 2 Interventieperiode 1 (augustus oktober) Alle leerlingen: Estafette lezen Zwakke leerlingen: - Pre- en reteaching: voor uitbreiding instructietijd lezen en spelling en voor vakken met lange/lastige teksten - Inzet computerprogramma spelling: Woordenhaai/Woordtotaal - Vloeiend en vlot Estafette 3 Meetmoment 2 (november) Evalueren groepsplan Bij twijfel : - DMT kaart (c) - AVI E4 (b) 4 Interventieperiode 2 (nov.-februari) Zie interventieperiode 1 Leerlingen met IV- scores: - Differentiatie bij het technisch leesonderwijs, zoals verlengde instructie en extra leestijd. Leerlingen met V- scores: - Op het individu gerichte en geïntensiveerde ondersteuning, indien mogelijk uitgevoerd en/of ondersteund door RT er. 5 Meetmoment 3 (januari/februari) leerlingen nagaan Evalueren plan - Cito Technisch Lezen M5 - Cito Spelling M5 - Cito Begrijpend Lezen M5 Voor leerlingen met een dyslexieverklaring zie Gebruik van hulpmiddelen en aanpassingen op Pagina 10

11 Bij twijfel Bij onvoldoende vooruitgang : PDO aanvragen? 6 Interventieperiode 3 (februari-maart) Zie interventieperiode 1 en 2. 7 Meetmoment 4 (maart/april) Evalueren splan Spellingdictees - AVI M5(b) - DMT (c) 8 Interventieperiode 4 (april-mei) Zie interventieperiode 1,2 en 3 9 Meetmoment 5 (juni) leerlingen nagaan Overdrachtformulier en plan opstellen voor interventie in groep 6. O Opnemen in opbrengstenmap. Alle leerlingen: - Cito Technisch Lezen E5 - Cito Spelling E5 - AVI Voor leerlingen met een dyslexieverklaring zie Gebruik van hulpmiddelen en aanpassingen op Eindevaluatie splan maken. Aandachtspunten voor groep 6 formuleren. Pagina 11

12 MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? GROEP 6 Aandachtspunten: - Vlot kunnen lezen - Begrijpen van verhalende en informatieve teksten - Woordenschatontwikkeling - Beperkt aantal leesstrategieën kunnen toepassen Doel eind groep 6: - Alle leerlingen beheersen minimaal AVI E6 - DMT : I-II-IIIscore - Begrijpend lezen: I-II-IIIscore - Spelling: I-II-III-score 1 Meetmoment 1 (augustus/sept.) In kaart brengen beginsituatie. Gebruik maken van de gegevens uit groep 5. - Gegevens groep 5: Cito LVS - DMT en/of AVI afnemen bij twijfel Uitvoeren plan van overdracht groep 5. Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben aanpassingen aangegeven in ELL. 2 Interventieperiode 1 (augustus oktober) Stap 3 Routekaart signalering dyslexie Alle leerlingen: -Estafette lezen Zwakke leerlingen: - Pre- en reteaching: voor uitbreiding instructietijd lezen en spelling en voor vakken met lange/lastige teksten - Inzet computerprogramma spelling: Woordenhaai/Woordtotaal - Vloeiend en vlot 3 Meetmoment 2 (nov) Evalueren plan Bij twijfel en/of C-, D en E-score: - DMT kaart (c) - AVI E5 (b) 4 Interventieperiode 2 nov-februari) Zie interventieperiode 1 Leerlingen met IV- scores: - Differentiatie bij het technisch leesonderwijs, zoals verlengde instructie en extra leestijd. Leerlingen met V- scores: - Op het individu gerichte en geïntensiveerde ondersteuning, indien mogelijk uitgevoerd en/of ondersteund door RT er. 5 Meetmoment 3 (januari/februari) leerlingen nagaan Evalueren handelingsplan - Cito Technisch Lezen M6 - Cito Spelling M6 Pagina 12

13 - Cito Begrijpend Lezen M6 Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben aanpassingen aangegeven in ELL. - DMT kaart (a) - AVI M6 (a) Bij onvoldoende vooruitgang : PDO aanvragen? 6 Interventieperiode 3 (februari-maart) Zie interventieperiode 1 en 2 7 Meetmoment 4 (maart/april) Evalueren plan - AVI M6(b) - DMT (c) 8 Interventieperiode 4 (april-mei) Zie interventieperiode 1,2 en 3 9 Meetmoment 5 (juni) leerlingen nagaan. Overdrachtsformulier en plan opstellen voor interventie in groep 7. O Opnemen in opbrengstenmap Alle leerlingen: - Cito Technisch Lezen E6 - Cito Spelling E6 - AVI Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben aanpassingen aangegeven in ELL. Eindevaluatie plan maken. Aandachtspunten voor groep 7 formuleren. Pagina 13

14 MOMENTEN IN DE TIJD GROEP 7 1 Meetmoment 1 (augustus/sept.) WAT MOET ER GEBEUREN? Aandachtspunten: - Vlot kunnen lezen - Begrijpen van verhalende en informatieve teksten - Woordenschatontwikkeling - Leesstrategieën kunnen toepassen - Werkwoordspelling In kaart brengen beginsituatie. Gebruik maken van de gegevens uit groep 6. HOE PAKKEN WE HET AAN? Doel eind groep 7: - Alle leerlingen beheersen minimaal AVI E7 - DMT : I-II-III - Begrijpend lezen: I-II-IIIscore - Spelling: I-II-IIIscore - Gegevens groep 6: Cito LVS - DMT en/of AVI afnemen bij twijfel Uitvoeren plan van overdracht groep 6. Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben aanpassingen aangegeven in ELL. 2 Interventieperiode 1 (augustus oktober) Alle leerlingen: - Stillezen min. 4x per week Zwakke leerlingen: - Vloeiend en vlot Estafette - Pre- en reteaching: voor uitbreiding instructietijd lezen en spelling en voor vakken met lange/lastige teksten - Inzet computerprogramma spelling: Woordenhaai/Woordtotaal 3 Meetmoment 2 (nov) Evalueren handelingsplan - DMT kaart (c) - AVI E6 (b) 4 Interventieperiode 2 (oktober-februari) Zie interventieperiode 1 Leerlingen met IV- scores: - Differentiatie bij het technisch leesonderwijs, zoals verlengde instructie en extra leestijd. Leerlingen met V- scores: - Op het individu gerichte en geïntensiveerde ondersteuning, indien mogelijk uitgevoerd en/of ondersteund door RT er. Pagina 14

15 5 Meetmoment 3 (januari/februari) leerlingen nagaan Evalueren handelingsplan - Cito Technisch Lezen M7 - Cito Spelling M7 - Cito Begrijpend Lezen M7 Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben aanpassingen aangegeven in ELL. Bij twijfel en/of C-, D en E-score: - DMT kaart (a) - AVI M7 (a) Bij onvoldoende vooruitgang : PDO aanvragen?. 6 Interventieperiode 3 (februari-maart) Zie interventieperiode 1 en 2. 7 Meetmoment 4 (maart/april) Evalueren handelingsplan - AVI M7(b) - DMT (c) 8 Interventieperiode 4 (april-mei) Zie interventieperiode 1,2 en 3 9 Meetmoment 5 (juni) leerlingen nagaan. Alle leerlingen: - Cito Technisch Lezen E7 - Cito Spelling E7 - DMT Overdrachtformulier en plan opstellen voor interventie in groep 8. O Opnemen in map opbrengsten. Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben aanpassingen aangegeven in ELL. - AVI E7(a) Aandachtspunten voor groep 8 formuleren. MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Pagina 15

16 GROEP 8 1 Meetmoment 1 (augustus/sept.) Aandachtspunten: - Vlot kunnen lezen - Begrijpen van verhalende en informatieve teksten - Woordenschatontwikkeling - Leesstrategieën kunnen toepassen - Werkwoordspelling - Grammatica/ontleden In kaart brengen beginsituatie. Gebruik maken van de gegevens uit groep 7. Doel eind groep 8: - Alle leerlingen beheersen AVI Plus - DMT : I-II-IIIscore - Begrijpend lezen: I-II-IIIscore - Spelling: I-II-IIIscore - Gegevens groep 7: Cito LVS - DMT en/of AVI afnemen bij twijfel Uitvoeren plan van overdracht groep 7. Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben een aanpassingenkaart. Zie Aanpak dyslexie in de klas. 2 Interventieperiode 1 (augustus oktober) Alle leerlingen: - Stillezen min. 4x per week Zwakke leerlingen: 3 Meetmoment 2 (nov) - Pre- en reteaching: voor uitbreiding instructietijd lezen en spelling en voor vakken met lange/lastige teksten - Inzet computerprogramma spelling: Woordenhaai/Woordtotaal - Vloeiend en vlot Evalueren plan Bij twijfel en/of C-, D en E-score: - DMT kaart (c) - AVI E7 (b) 4 Interventieperiode 2 (nov-februari) Zie interventieperiode 1 Leerlingen met IV- scores: - Differentiatie bij het technisch leesonderwijs, zoals verlengde instructie en extra leestijd. Leerlingen met V-scores: - Op het individu gerichte en geïntensiveerde ondersteuning, indien mogelijk uitgevoerd en/of ondersteund door RT er. Pagina 16

17 5 Meetmoment 3 (januari/februari) leerlingen nagaan Evalueren plan - Cito Technisch Lezen M8 - Cito Spelling M8 - Cito Begrijpend Lezen M8 - Cito Eindtoets - AVI Leerlingen met een dyslexieverklaring hebben aanpassingen aangegeven in ELL. Bij onvoldoende vooruitgang : PDO aanvragen? 6 Interventieperiode 3 (februari-maart) Zie interventieperiode 1 en 2 7 Meetmoment 4 (maart/april) Evalueren plan - AVI E7/Plus (b) - DMT (c) Eindevaluatie plan maken. 8 Meetmoment 5 (juni) Overdracht naar school voor Voortgezet Onderwijs verzorgen. Aandachtspunten voor VO formuleren. Pagina 17

Niet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling:

Niet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling: R.K. Daltonschool De Driesprong Taal- leesprotocol groep 1 8, versie 01-08-2011 Dit protocol is onze vertaling van het Dyslexieprotocol naar onze schoolsituatie. De taal- leesontwikkeling van de wordt

Nadere informatie

Leesprotocol Groep 1-8

Leesprotocol Groep 1-8 Leesprotocol Groep 1-8 Inhoudopgave Leerling onderwijs volgsysteem (LOVS) en het van gebruik toetsen m.b.t. het volgen van de leesontwikkeling 3 De niet methode gebonden toetsen (gestandaardiseerde, landelijk

Nadere informatie

LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL

LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL De Palster september 2012 Lees- en dyslexieprotocol De Palster versie september 2012 1 EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL Dit digitale leesprotocol is gemaakt om er voor te zorgen

Nadere informatie

2014 Protocol dyslexie

2014 Protocol dyslexie Protocol dyslexie 2014 Protocol dyslexie Inleiding Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen 1. De term komt uit het latijn, want dys = niet goed functioneren, lexis = taal of woorden. Bij dyslexie

Nadere informatie

EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL. Joop Stoeldraijer Kees Vernooy

EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL. Joop Stoeldraijer Kees Vernooy EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL Joop Stoeldraijer Kees Vernooy Hengelo/Breda september 2011 1 EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL We hebben dit digitale leesprotocol gemaakt om te voorkomen dat scholen heel veel

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart

Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart Protocol Leesproblemen en Dyslexie Groep 1/2 Einde groep 1 Gedurende het Gedurende het Midden groep 2 Einde groep 2 Einde groep 2 Cito taal afnemen en

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Groep 1 en 2 Periode: Toetsen: Bij uitslag: Inzetten op: Materialen/ methode: Hele jaar kleutersignaleringslijst Kleuterplein Zorgen om leesmotivatie. november gr. 2 gr. 2 gr.2 gr.2 Geletterdheid (hierin

Nadere informatie

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8 onderwijs en zorgarrrangement op De Wilgen uitgevoerd door meetinstrumenten Zorgniveau 1 = basisarrangenment Zorgniveau 1 Leerkracht Methodegebonden Gestructureerde stimulering van beginnende geletterdheid

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie 1 KC Den Krommen Hoek Protocol leesproblemen en dyslexie Verantwoording: Het protocol leesproblemen en dyslexie van kindcentrum Den Krommen Hoek is opgesteld op basis van het Protocol Leesproblemen en

Nadere informatie

Protocol ernstige rekenwiskundeproblemen. dyscalculie. St. Antoniusschool Klein Zundert

Protocol ernstige rekenwiskundeproblemen. dyscalculie. St. Antoniusschool Klein Zundert Protocol ernstige rekenwiskundeproblemen en dyscalculie St. Antoniusschool Klein Zundert 2016 Voor u ligt het protocol ernstige reken-wiskundeproblemen en dyscalculie van de Antoniusschool. Om op alle

Nadere informatie

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Basisschool Sint Antonius van Padua Sint-Oedenrode. Inhoud

Dyslexieprotocol. Basisschool Sint Antonius van Padua Sint-Oedenrode. Inhoud Dyslexieprotocol Inhoud 1 Dyslexie... 4 1.1 Mogelijk bijkomende problemen... 4 1.2. Diagnose dyslexie en dyslexieverklaring... 4 2 Signalering van dyslexie... 5 2.1 Toetsen... 5 2.2 Zwakke lezers en/of

Nadere informatie

Niveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1

Niveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1 Dyslexieprotocol Niveau 1 Kwaliteit instructiegedrag en klassenmanagement, Juist gebruik van effectieve methodes voor aanvankelijk en voortgezet technisch lezen, Gebruik leerlingvolgsysteem ( rond technisch

Nadere informatie

MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN?

MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Protocol Leesproblemen en dyslexie, groep 7-8 Groep 7 Aandachtspunten: Vlot en vloeiend kunnen lezen Onderhouden en verbeteren technische leesvaardigheid Enkele leesstrategieën Tekstkennis bijbrengen Aandacht

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Oranje Nassau School Geldermalsen. Oktober 2012

Dyslexieprotocol. Oranje Nassau School Geldermalsen. Oktober 2012 Dyslexieprotocol Oranje Nassau School Geldermalsen Oktober 2012 1 Dyslexieprotocol: stappenplan voor groep 1 Stap Moment in leerjaar Actie door de leerkracht Toetsen alle leerlingen: In kaart brengen van:

Nadere informatie

Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie

Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie BS KAMPUS DE GILDEKAMP 6016 6545 LX Nijmegen Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie Om houvast te hebben bij het onderkennen en aanpakken van leesproblemen en dyslexie hebben wij als school een

Nadere informatie

Groepsplan voorbereidend lezen: -fonemisch bewustzijn -letterkennis

Groepsplan voorbereidend lezen: -fonemisch bewustzijn -letterkennis Groepsplan voorbereidend lezen: -fonemisch bewustzijn -letterkennis groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Gebaseerd op groepsplan voorbereidend lezen vco Drakensteyn / Gerard Regeling Handreiking groepsplannen

Nadere informatie

Beleidsstuk dyslexie. Augustus 2014

Beleidsstuk dyslexie. Augustus 2014 Beleidsstuk dyslexie Augustus 2014 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 4

Nadere informatie

bijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere

bijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere 29 Protocol klas 1 Toetsing/ signalering 1 Overdracht LVS Kleuters 2 Hoofdmeting 1 (Herfstsignalering, alle leerlingen) Letterkennis: Lezen en herkennen van aangeboden letters, lange klanken, korte klanken,

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Wat is dyslexie? Het belang van vroegtijdige signalering

Dyslexieprotocol. Wat is dyslexie? Het belang van vroegtijdige signalering Dyslexieprotocol Wat is dyslexie? Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren van het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.

Nadere informatie

Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen:

Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen: Handreiking Groepsplan voorbereidend lezen: groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Gebaseerd op groepsplan voorbereidend lezen vco Drakensteyn / Gerard Regeling Handreiking groepsplannen M.Forrer en Yvonne

Nadere informatie

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b))

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Met behulp van onderstaande opdracht kun je met behulp

Nadere informatie

Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool

Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool B. Hesselinkstraat 2 9076EC Sint Annaparochie. Tel.: 0518-402144 Email: info@cbs-slotschool.nl Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool INHOUD: 1 definitie dyslexie 2 signalering 3 analyse 4 schoolprocedure

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie Protocol Leesproblemen en Dyslexie Inleiding In dit protocol is vastgelegd hoe op onze school goed leesonderwijs wordt gerealiseerd. Hoe leerlingen in hun leesontwikkeling worden gevolgd en hoe en met

Nadere informatie

Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud

Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud 1) Dyslexie in het kort Problemen bij het lezen Problemen bij het spellen Problemen bij het schrijven Mogelijke gevolgen van dyslexie 2) Voorbereidend

Nadere informatie

Beleidsstuk dyslexie. Oktober 2016

Beleidsstuk dyslexie. Oktober 2016 Beleidsstuk dyslexie Oktober 2016 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 3

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR INHOUDSOPGAVE Zorgniveau 1: Goed lees- en spellingonderwijs Stap 1: Leestijd blz. 3 Kwaliteit instructiegedrag blz. 3 Klassenmanagement blz. 4 Stap 2: Juist

Nadere informatie

Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer

Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Masterclass Waarom, waarvoor, hoe? Verdieping m.b.t. taalontwikkeling en werken met groepsplannen

Nadere informatie

Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften

Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften Deel 4.1b lezen Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften 1. Omschrijving van de zorg De kinderen behalen bij lezen herhaaldelijk niet het gewenste niveau of lijken een achterstand

Nadere informatie

PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker

PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker Protocol Leesproblemen en Dyslexie Het Protocol Leesproblemen en Dyslexie is bedoeld om leerkrachten in het primair onderwijs een houvast te geven bij vroegtijdig onderkennen

Nadere informatie

Als het leren lezen niet zo soepel gaat

Als het leren lezen niet zo soepel gaat Als het leren lezen niet zo soepel gaat In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Wij letten bij het aanleren van de letters gelijk al op de signalen van leesproblemen. Het aanleren

Nadere informatie

8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Toetsen. Contactgegevens

8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Toetsen. Contactgegevens Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Toetsen WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 Wat betekent dit voor het meten van de 21ste eeuwse taalvaardigheden? We hebben

Nadere informatie

VCLB De Wissel - Antwerpen

VCLB De Wissel - Antwerpen VCLB De Wissel - Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding LEERLIJN LEZEN Of Hoe kunnen we voorkomen dat veel kinderen leesmoeilijkheden krijgen? Elke leerkracht, ouder en kind weet dat lezen de

Nadere informatie

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave: 11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep

Nadere informatie

Dyslexiebeleid CBS De Springplank 2014-2015

Dyslexiebeleid CBS De Springplank 2014-2015 Dyslexiebeleid CBS De Springplank 2014-2015 Dyslexie onderzoek De resultaten van alle leerlingen worden door de intern begeleiders gevolgd. Wanneer een leerling drie keer achtereenvolgend een E scores

Nadere informatie

Schooljaar 2013/2014 KBS DE ZONNEWENDE PROTOCOL DYSLEXIE. Caroline Wenum

Schooljaar 2013/2014 KBS DE ZONNEWENDE PROTOCOL DYSLEXIE. Caroline Wenum Schooljaar 2013/2014 KBS DE ZONNEWENDE PROTOCOL DYSLEXIE Caroline Wenum Inhoudsopgave 1. Theorie... 2 1.1 Wat is dyslexie... 2 1.2 Stadia van geletterdheid... 2 1.3 risicofactoren... 3 1. 4 Aanpak mogelijke

Nadere informatie

Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014

Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Annemarie Vink avink@hetabc.nl Dianne Roerdink droerdink@hetabc.nl Technisch lezen 8-10-2014 www.hetabc.nl 2 Programma

Nadere informatie

Workshop Verbeteren van hun leesonderwijs

Workshop Verbeteren van hun leesonderwijs Workshop Verbeteren van hun leesonderwijs SLO Conferentie doorlopende leerlijnen taal en rekenen, de referentieniveaus in de praktijk 10 november 2010 Programma Welkom Effectief leesonderwijs Keuze en

Nadere informatie

TOETSKALENDER OBS DE PIONIER SCHOOLJAAR 2014-2015

TOETSKALENDER OBS DE PIONIER SCHOOLJAAR 2014-2015 TOETSKALENDER OBS DE PIONIER SCHOOLJAAR 2014-1 kalender - groep 1+2 onderdeel 26 jan. t/m 6 febr. 20 mei t/m 5 juni Cito 1 Rekenen voor Kleuters digitaal Muismodule M1/M2 E1/E2 Cito 2 Taal voor kleuters

Nadere informatie

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Aanvankelijk technisch lezen Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.

Nadere informatie

Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er

Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er Dyslexie Protocol Wie doet binnen de school uitspraken over dyslexie? Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er

Nadere informatie

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Protocol dyslexie Basisschool Op Weg 1 Dyslexieprotocol Basisschool Op Weg Haarle: Doelen die de school nastreeft i.v.m. dyslexie: -Ons doel is om de leerlingen

Nadere informatie

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus

Nadere informatie

Handleiding. Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie.

Handleiding. Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie. Handleiding Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie. Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3 Wanneer spreken van risicoleerlingen? 3 Leeswijzer 3 Tot slot

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 3 expertisecentrum nederlands 3 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Quickscan taal- en leesonderwijs

Quickscan taal- en leesonderwijs Quickscan taal- en leesonderwijs Gegevens school Naam school Adres school Plaats Telefoon e-mail Datum invulling Ingevuld door Functie invuller directie IB-er RT-er taal/leescoördinator leerkracht gr:

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Protocol leesproblemen en dyslexie Nicole Smits 1 Protocol leesproblemen en dyslexie INHOUDSOPGAVE PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE 3 STAPPENPLAN GROEP 1 5 STAPPENPLAN GROEP 2 7 STAPPENPLAN GROEP 3 9

Nadere informatie

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2 Leesverbeterplan Enschede 2007-2010 Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2 PROJECTBUREAU KWALITEIT (PK!) Enschede, september 2010 Yvonne Leenders & Mariët Förrer 2 3 Leesverbeterplan

Nadere informatie

Vroege kenmerken van dyslexie. volgdoelen, bijlage 1, 2 en 3. Auditieve waarneming, bij kleuters, bijlage 4. Bij uitval standaard: Oudste kleuters:

Vroege kenmerken van dyslexie. volgdoelen, bijlage 1, 2 en 3. Auditieve waarneming, bij kleuters, bijlage 4. Bij uitval standaard: Oudste kleuters: 23 Protocol kleuterklas Toetsing Signalering 1 Kleutervolgsysteem 2x per jaar worden de gegevens uit het kleutervolgsysteem geëvalueerd. 2 Groepsplan taal/ fonemisch bewustzijn Tijd Verwijzing Uitvoeren

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Protocol leesproblemen en dyslexie 1 Inhoud 1. PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE... 3 2. STAPPENPLAN GROEP 1... 5 3. STAPPENPLAN GROEP 2... 7 4. STAPPENPLAN GROEP 3... 10 5. STAPPENPLAN GROEP 4... 14

Nadere informatie

Doublure protocol Groep 1 t/m 8

Doublure protocol Groep 1 t/m 8 Doublure protocol Groep 1 t/m 8 Protocol Om tot een verantwoorde beslissing te komen ten aanzien van al of niet bevorderen volgen wij voor deze procedure onderstaand stappenplan: o De groepsleerkracht

Nadere informatie

TAALBELEID DALTONSCHOOL SINT JOZEF LEMMER

TAALBELEID DALTONSCHOOL SINT JOZEF LEMMER TAALBELEID DALTONSCHOOL SINT JOZEF LEMMER Bij de oriëntatie op en de keuze van een nieuwe methode aanvankelijk lezen, hebben we gesteld ons taalonderwijs in de volle breedte onder de loep te nemen. Het

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Versie: mei 2018

Dyslexieprotocol. Versie: mei 2018 Dyslexieprotocol 1 Versie: mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding blz.3 2. Doel van het protocol blz.3 3. Wat is dyslexie? blz.3 4. Signaleringsmiddelen blz.4 5. Minimumdoelen voortgezet technisch lezen blz.5

Nadere informatie

OPBRENGSTGERICHT WERKEN. Handleiding groepsoverzicht en groepsplan. versie 1

OPBRENGSTGERICHT WERKEN. Handleiding groepsoverzicht en groepsplan. versie 1 OPBRENGSTGERICHT WERKEN Handleiding groepsoverzicht en groepsplan versie 1 Kleuterplein Inhoud 1 Invullen van het groepsoverzicht 2 Opstellen van het groepsplan Rekenen 3 Opstellen van het groepsplan Klanken

Nadere informatie

Dyslexie protocol de Werkschuit

Dyslexie protocol de Werkschuit Dyslexie protocol de Werkschuit Doel van het protocol Het protocol beoogt dat leerlingen in de groepen 1 t/m 8 de basisprincipes en basisvaardigheden van lezen en spellen onder de knie krijgen. Dat wil

Nadere informatie

Begrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau

Begrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau Bijlage Dyslexieprotocol Wat verwachten we van de kinderen aan het eind van groep 3 Eind mei stellen we het lees- en spellingniveau van alle leerlingen in groep 3 met behulp van genormeerde toetsen vast.

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie De Vlinder 2008-2009 De Vlinder 2008-2009 Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen in de automatisering van de woordidentificatie (lezen) en / of schriftbeeldvorming (spellen)

Nadere informatie

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Protocol dyslexie Basisschool Op Weg 1 Dyslexieprotocol Basisschool Op Weg Haarle: Doelen die de school nastreeft i.v.m. dyslexie: -Ons doel is om de leerlingen

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Toetskalender lezen gericht op technisch lezen / woordenschat / begrijpend lezen. Inhoud. 2. Streefdoelen in een ander perspectief

KWALITEITSKAART. Toetskalender lezen gericht op technisch lezen / woordenschat / begrijpend lezen. Inhoud. 2. Streefdoelen in een ander perspectief KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen PO Toetskalender lezen gericht op technisch lezen / woordenschat / begrijpend lezen Inhoud 1. Vooraf 2. Streefdoelen in een ander perspectief 3. Aanbevolen Toetskalender

Nadere informatie

Inhoudsopgave. c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 2

Inhoudsopgave. c.b.s. De Zaaier TAALBELEIDSPLAN 2 Inhoudsopgave 1.#ALGEMEEN# 1.1 Woordvooraf blz.3 1.2 Gegevensvandeschool blz.3 1.3 Omschrijvingtaalbeleid blz.4 1.4 Motiveringvanhetbelangvantaalbeleidopeigenschool blz.4 1.5 Formuleringvandeteamvisieoptaalentaalonderwijs

Nadere informatie

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten?

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? 1 Inhoud Voorwoord... 3 1 Leesproblemen... 4 2 Mogelijk dyslexie... 4 2.1. De dagelijkse lespraktijk.... 4 2.2: De stappen die genomen

Nadere informatie

Toets Protocol Paulus

Toets Protocol Paulus Toets Protocol Paulus Voor u ligt het toets protocol van Basisschool Paulus. Hierin kunt u lezen waarom wij toetsen en welke afspraken gelden voor het afnemen van toetsen. Tot slot vindt u de toetskalender,

Nadere informatie

Minor Dyslexie Cursus 1: Inleiding Dyslexie Bijeenkomst 4

Minor Dyslexie Cursus 1: Inleiding Dyslexie Bijeenkomst 4 Minor Dyslexie 2016-2017 Cursus 1: Inleiding Dyslexie Bijeenkomst 4 Programma Vragen over theorie Tot nu toe Complexiteit van lezen: tussendoelen deelvaardigheden Minor Dyslexie 1-4 2 Vragen over theorie

Nadere informatie

Schoolspecifiek Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool Dongen

Schoolspecifiek Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool Dongen Schoolspecifiek Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool Dongen Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool 1 Schoolspecifiek Protocol Dyslexie J.J. Anspachschool Dongen Inhoudsopgave 1. Algemene Inleiding 3 2. De

Nadere informatie

Achtergrondinformatie en aanwijzingen voor interpretatie van de Wintersignalering PLD groep 3:

Achtergrondinformatie en aanwijzingen voor interpretatie van de Wintersignalering PLD groep 3: Achtergrondinformatie en aanwijzingen voor interpretatie van de Wintersignalering PLD groep 3: In het Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 3, kortweg PLD 3, wordt in het hoofdstuk Signaleren een

Nadere informatie

Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken.

Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Instructiegroep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: beheersingsniveau (boven vastgestelde doel) (op vastgestelde doel) (onder vastgestelde

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN 1 = zeer oneens 2 = oneens 3 = eens 4 = zeer eens Zorgniveau 1 Leestijd 1. Leerkrachten in groep 1 en 2 besteden minimaal 5 uur per week aan doelgerichte taalactiviteiten

Nadere informatie

Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling

Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Het onderwijs en de gezondheidszorg dragen samen de verantwoordelijkheid voor het voorkomen

Nadere informatie

Dyslexie. Protocol. April Expertisecentrum Innoord Breedveld PZ Amsterdam

Dyslexie. Protocol. April Expertisecentrum Innoord Breedveld PZ Amsterdam Protocol Dyslexie April 2018 1 Expertisecentrum Innoord Breedveld 7 1025 PZ Amsterdam Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Wat is dyslexie? 3. Samenwerking met ouders 4. Signaleren van dyslexie 5. Diagnostiek/onderzoek

Nadere informatie

Zorg voor onze kinderen

Zorg voor onze kinderen Zorg voor onze kinderen Versie 5.0 juni 2011 Gelukkig de kinderen, die zonder angst, naar school gaan. Gelukkig de kinderen, die zonder hoge cijfers zich geaccepteerd weten. Gelukkig de kinderen, die ondanks

Nadere informatie

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie. RK Basisschool Het Molenven

Protocol Leesproblemen en Dyslexie. RK Basisschool Het Molenven RK Basisschool Het Molenven Versie 2 Opgesteld door: Karin van Reijsen en Nicole Wijkamp Besproken met team: oktober en december 2013, voorjaar 2014 Vastgesteld op: 11 juni 2014 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding

Nadere informatie

Iedereen kan leren lezen

Iedereen kan leren lezen Iedereen kan leren lezen Versie 2: december 2015 Inhoudsopgave Voorwoord blz 2 Voorbereidend lezen groep 1/2 blz 3 Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 blz 5 Effectief leesonderwijs groep 4 blz 7 Effectief

Nadere informatie

Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4

Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 September Oktober November * KIJK registratie * KIJK registratie signaleringslijst gr.2 (zie zorgmap) * Herfstsignalering signaleringslijst gr.3 (zie zorgmap) December Januari

Nadere informatie

Enkele weken voor de eindtoets, maken de leerlingen de eindtoets van het voorgaande jaar in dezelfde setting als bij de officiële eindtoets.

Enkele weken voor de eindtoets, maken de leerlingen de eindtoets van het voorgaande jaar in dezelfde setting als bij de officiële eindtoets. TOETSEN OP DE PWA; het hoe en waarom Alle basisscholen in Nederland moeten beschikken over een leerlingvolgsysteem: een serie toetsen of observaties waarmee de ontwikkeling van de kinderen gevolgd kan

Nadere informatie

Dyslexiebeleid. April 2016

Dyslexiebeleid. April 2016 1 Dyslexiebeleid April 2016 2 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Wat is dyslexie? 3. Samenwerking met ouders 4. Signaleren van dyslexie 5. Zorgstructuur 'De Kring' en hulp bij lees- en spellingproblemen 6.

Nadere informatie

Beleidsplan lees- en spelling- problemen en dyslexie

Beleidsplan lees- en spelling- problemen en dyslexie Beleidsplan lees- en spelling- 2018 2019 problemen en dyslexie 22018 2019 RKBS De Golfbreker Papiermolen 18 1541 RT Koog aan de Zaan E-mail: info@de-golfbreker.nl Tel. algemeen: 075-2010123 Tel. interne

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 4 expertisecentrum nederlands 4 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Protocol zwakke lezers en spellers

Protocol zwakke lezers en spellers Mei 2016 Protocol zwakke lezers en spellers Bianca Bos en Marry Grasman Inhoudsopgave Inleiding... 2 Hoofdstuk 1: Doel van het protocol... 3 1.1. Vroegtijdige onderkenning en aanpak van leesproblemen...

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. november 2014 /2015. KBS De Kwinkslag Vergouwlaan BA Slagharen

Dyslexieprotocol. november 2014 /2015. KBS De Kwinkslag Vergouwlaan BA Slagharen Dyslexieprotocol november 2014 /2015 KBS De Kwinkslag Vergouwlaan 5 7776 BA Slagharen 1 Doel van het protocol: Het doel is het signaleren en diagnosticeren van lees- en spellingsproblemen. Daarna is het

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool

Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool Protocol bij ernstige leesproblemen en dyslexie 1. Inleiding Het protocol Ernstige leesproblemen en dyslexie is onderdeel van ons zorgbeleid op de Oranje Nassauschool.

Nadere informatie

Overgang naar de volgende groep/ doublure 2017

Overgang naar de volgende groep/ doublure 2017 Overgang naar de volgende groep/ doublure 2017 Inleiding Elk jaar kijken we of de leerlingen zich voldoende hebben ontwikkeld om over te kunnen gaan naar een volgende groep. Als een leerling zich onvoldoende

Nadere informatie

Zorgniveau 2 Zorgniveau 3

Zorgniveau 2 Zorgniveau 3 Leerlinggegevens: Naam: Groep: Namen betrokkenen/functie: Startdatum handelingsplan: Einddatum handelingsplan: Voorbeeld handelingsplan Beginsituatie Beschrijf hier de kern van het probleem a.d.h.v. toets-

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Basisschool D n Overkant

Dyslexieprotocol Basisschool D n Overkant Dyslexieprotocol Basisschool D n Overkant Bettine Hazen Jacqueline van Dorst Schooljaar 2015-2016 0 Inleiding Voor u ligt het schoolspecifiek protocol dyslexie van basisschool D n Overkant. Leescoördinator

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Protocol leesproblemen en dyslexie Inhoudsopgave Inleiding 2 Signalering en begeleiding bij leesproblemen 3 Diagnostisering 8 Begeleiding en maatregelen bij dyslexie 9 Bijlage 1: dyslexiekaart 11 Bijlage

Nadere informatie

Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep...

Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... Dyslexie protocol Inhoudsopgave Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... 3 1. Signalen op kleuterleeftijd...

Nadere informatie

Dyslexie protocol en stappenplan

Dyslexie protocol en stappenplan Dyslexie protocol en stappenplan Wat is dyslexie? Dyslexie is een taalverwerkingsstoornis, waardoor leren lezen en spellen voor veel problemen zorgt. Kinderen met dyslexie hebben vooral veel moeite met

Nadere informatie

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Handboek Lezen: Effectief leesonderwijs in de doorgaande lijn

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Handboek Lezen: Effectief leesonderwijs in de doorgaande lijn Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Handboek Lezen: Effectief leesonderwijs in de doorgaande lijn WWW.CPS.NL Contactgegevens Aafke Bouwman A.bouwman@cps.nl 0655824098 Doelen Deelnemers nemen

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Aanpak bij leesproblemen, spellingproblemen en dyslexie op basisschool De Valkenheuvel in Driebergen (november 2012)

Dyslexieprotocol. Aanpak bij leesproblemen, spellingproblemen en dyslexie op basisschool De Valkenheuvel in Driebergen (november 2012) Dyslexieprotocol Aanpak bij leesproblemen, spellingproblemen en dyslexie op basisschool De Valkenheuvel in Driebergen (november 2012) Inhoud Inleiding Pag. 3 Hoofdstuk 1: Dyslexie in het kort Pag. 4 Hoofdstuk

Nadere informatie

Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers

Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Programma Kennismaken Presentatie Jong geleerd Warming-up Pauze Praktische oefening Afsluiting Jong geleerd over het belang van actieve stimulering van ontluikende

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Taalleesonderwijs - Toetskalender technisch lezen/begrijpend lezen/woordenschat. 2. Toetskalender. Wat komt aan de orde:

KWALITEITSKAART. Taalleesonderwijs - Toetskalender technisch lezen/begrijpend lezen/woordenschat. 2. Toetskalender. Wat komt aan de orde: KWALITEITSKAART PO Taalleesonderwijs - Toetskalender technisch lezen/begrijpend lezen/woordenschat Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs en opbrengstgericht werken zoals deze kwaliteitskaart

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013

Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013 Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013 Gebaseerd op Protocol Leesproblemen en Dyslexie 1 INHOUDSOPGAVE Stappenplan groep 1 t/m 8 blz.3 Toetskalender groep 1 t/m 8 blz. 5 Continuüm van de zorg blz.

Nadere informatie

Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen. IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders

Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen. IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders Voorbereidend lees- en rekenonderwijs in relatie tot het werken met groepsplannen IB-netwerkbijeenkomsten 16-17-18 januari 2012 Yvonne Leenders De onderwerpen Voorbereidend lees- en rekeonderwijs in kleutergroepen

Nadere informatie

Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften

Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften Deel 4.1 Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften 1. Omschrijving van de zorg De kinderen behalen bij lezen en spellen herhaaldelijk niet het gewenste niveau of lijken een

Nadere informatie

Dyslexieprotocol PCB de Schakel

Dyslexieprotocol PCB de Schakel Dyslexieprotocol PCB de Schakel Hoe herken je vroegtijdig dyslexie? Een handreiking voor leerkrachten en ouders. B.Vos en C.Bulk 15-4-2007 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Dyslexie in het kort...3

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. OBS t Jok. April 2013.

Dyslexieprotocol. OBS t Jok. April 2013. Dyslexieprotocol OBS t Jok. April 2013. Hoofdstuk 1 Wat is dyslexie? Op OBS t Jok wordt uitgegaan van de definitie van de gezondheidsraad (2008), die verder uitgewerkt is in de brochure van de Stichting

Nadere informatie

Het schoolbeleid ten aanzien van doubleren

Het schoolbeleid ten aanzien van doubleren Het schoolbeleid ten aanzien van doubleren Inleiding Doubleren op de Wiekslag kan worden omschreven als: Een proces waarbij in de groepen 1 t/m 4 een situatie is ontstaan, waarbij de ontwikkeling van een

Nadere informatie

Lezen op de Klimop. (uit:elke leerling een competente lezer! Van dr. Kees Vernooy)

Lezen op de Klimop. (uit:elke leerling een competente lezer! Van dr. Kees Vernooy) Lezen op de Klimop Een goede leesvaardigheid is het fundament voor een voorspoedige schoolloopbaan en een goed maatschappelijk functioneren. Een goede leesvaardigheid is cruciaal voor de schoolloopbaan

Nadere informatie

Groepshandelingsplan voor kleuters ( Gebaseerd op het ontwikkelingsvolgmodel)

Groepshandelingsplan voor kleuters ( Gebaseerd op het ontwikkelingsvolgmodel) Groepshandelingsplan voor kleuters ( Gebaseerd op het ontwikkelingsvolgmodel) Groep: Onderbouw 1 (groep 1-2) Datum: Leerkracht: Periode: Leerlijn: Ontluikende geletterdheid. Groep/namen Doelen Inhoud/aanpak

Nadere informatie