Dyslexieprotocol. Basisschool Sint Antonius van Padua Sint-Oedenrode. Inhoud

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dyslexieprotocol. Basisschool Sint Antonius van Padua Sint-Oedenrode. Inhoud"

Transcriptie

1 Dyslexieprotocol Inhoud 1 Dyslexie Mogelijk bijkomende problemen Diagnose dyslexie en dyslexieverklaring Signalering van dyslexie Toetsen Zwakke lezers en/of spellers Aanpassingen voor kinderen met dyslexie... 6 Bijlage 1: Protocol stappenschema groep Bijlage 2: Protocol stappenschema groep Bijlage 3: Protocol stappenschema groep Bijlage 4: Protocol stappenschema groep Bijlage 5: Protocol stappenschema groep r.k. basisschool Sint Antonius van Padua Jasmijnstraat 11a 5492 JS Nijnsel (Sint-Oedenrode) Tel. : Brin: 15CR00 info@bsnijnsel.nl internet : Basisschool Sint Antonius van Padua Sint-Oedenrode Pagina 2

2 Inleiding De meest elementaire vaardigheid die alle kinderen in de basisschool opdoen, is leren lezen. Kinderen moeten goed leren lezen, omdat leesvaardigheid een voorwaarde is voor succes in de samenleving. Wij vinden het daarom belangrijk dat alle kinderen goede lezers worden en minimaal het niveau van functionele geletterdheid beheersen. Dat wil zeggen dat een leerling van groep 8 op zijn minst een krant, een tijdschrift en de ondertiteling van een film kan lezen. Dit is van belang voor zijn sociaal-emotionele ontwikkeling en voor zijn verdere schoolloopbaan. Met vriendelijke groeten, Team basisschool Sint Antonius van Padua, Tinie van Gorp- van de Sande, Intern begeleider September Dyslexie De meeste kinderen leren in groep 3 van de basisschool vlot lezen. Sommige kinderen hebben meer tijd nodig dan andere kinderen om tot lezen te komen. Dan komt het wel goed met lezen en taal. Het duurt wat langer voordat het zover is. Voor een kleine groep kinderen verloopt het niet naar wens. Dit zijn de kinderen waarbij mogelijk sprake is van dyslexie. Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen in de automatisereing van de woordidentificatie (lezen) en/of schriftbeeldvorming (spellen). Kinderen met dyslexie hebben een ernstige lees- en/of spellingachterstand. Dat wil zeggen dat de lees- en/of spellingprestaties van deze kinderen bij herhaling behoren tot de zwakste 10% oplandelijk genormeerde toetsen. Dyslexie gaat niet over! Gericht oefenen helpt wel om het maximale aan lees- en/of spellingvaardigheid eruit te halen, maar zal het probleem nooit helemaal wegnemen. 1.1 Mogelijk bijkomende problemen Een trage verwerkingssnelheid van (talige) informatie als gevolg van een algemeen automatiseringsprobleem. De prestaties nemen af bij dubbeltaken en bij verwerken onder tijdsdruk. Moeite hebben met plannen en vasthouden van de volgorde van denkstappen. Onthouden van meervoudige instructies, terwijl ze afzonderlijke taken wel kunnen uitvoeren. Er is vaak sprake van een beperkt korte termijn geheugen. Onthouden of ophalen uit het geheugen:topografie, woordvindingsproblemen. Rekenproblemen. Automatiseren van tafels, getallen omdraaien Diagnose dyslexie en dyslexieverklaring Het diagnostisch onderzoek naar dyslexie en het afgeven van een dyslexieverklaring ligt in handen van psychologen en orthopedagogen met een erkende bekwaamheidsregistratie in de psychodiagnostiek. Het onderzoek naar dyslexie vindt plaats op drie niveaus: Onderkennende diagnose: Achterstand: het vaardigheidsniveau van lezen en/of spellen ligt significant beneden het gemiddelde. Didactische resistentie: het lees- en/of spellingprobleem blijft bestaan ondanks intensieve remediëring en oefening. Verklarende diagnose.. Men zoekt verklaringen/oorzaken van de dyslexie. Oorzaken zouden kunnen zijn: Dyslexie als specifieke stoornis Dyslexie en cognitie Dyslexie en neurobiologie Dyslexie en erfelijkheid Indicerende of handelingsgerichte diagnose. Men probeert belemmeringen ten gevolge van de dyslexie en compensatiemogelijkheden op te sporen. Pagina 3 Pagina 4

3 2 Signalering van dyslexie Oml leesproblemen vroegtijdig te signaleren, analyseren en remediëren zijn er in alle groepen (1 t/m 8) observatie-, meet- en toetsmomenten tijdens het schooljaar. Deze worden gevolgd door interventieperiodes waarin handelingsgericht gewerkt wordt aan de fonologische- en/of fonemische ontwikkeling of de lees-en/of spellingproblemen van het kind. Deze toetsmomenten en interventieperiodes staan per groep beschreven in een stappenschema, waarin als richtlijn de Protocollen Leesproblemen en dyslexie groep 1-4 en Leesproblemen en dyslexie groep 5-8 van het Expertisecentrum Nederlands is genomen. De stappenschema s zijn als bijlage opgenomen. 2.1 Toetsen Groep 1 en 2: GOVK (Gouds Ontwikkelings Volgsysteem voor Kleuters). Dit is een volgsysteem waarbij de ontwikkeling van kleuters gevolgd wordt. Wij hanteren twee peilmomenten per schooljaar. Voor dyslexie zijn van belang: auditieve waarnemening, taalcommunicatie en taal-denken/taal-lezen. CITO Taal voor Kleuters. Deze toets wordt aan het eind van groep 1 en twee keer per jaar in groep 2 afgenomen. Groep 3: Methodetoetsen van Veilig Leren Lezen LOVS CITO Drie-Minuten-Toets LOVS CITO AVI LOVS CITO Leestechniek Groep 4: LOVS CITO Drie-Minuten-Toets LOVS CITO AVI Groep 5 t/m 8: LOVS CITO Drie-Minuten-Toets 2.2 Zwakke lezers en/of spellers Leerlingen die onvoldoende scoren bij de peilkaarten van GOVK en leerlingen die een D- of E score score behalen bij de signaleringstoetsen worden besproken met de interne begeleider. Voor deze leerlingen woorden lees- en/of spellinginterventies uitgevoerd en/of een handelingsplan opgesteld. Leerlingen die een C-score halen worden nauwkeurig gevolgd. Dit zijn zogenaamde vinger-aan-de-pols-leerlingen. Wanneer is mogelijk sprake van dyslexie en kan een leerling in overleg met de ib-er, leerkracht en ouders aangemeld worden voor onderzoek? De leerling heeft minimaal een half jaar extra leesbegeleiding gehad gedurende 3 maal 20 á 30 minuten per week. Ondanks die extra begeleiding haalt de leerling op drie achtereenvolgende meetmomenten een E-score op de DMT (Drie Minuten Toets) en/of de CITO Spellingtoets. 3. Aanpassingen voor kinderen met dyslexie Dyslexie heb je voor het leven. Het is een stoornis waarmee je moet leren leven en waar elke dyslecticus in meer of mindere mate last van heeft, ook al hebben de ouders en leerkrachten adequate ondersteuning geboden bij het leren lezen en spellen. Wanneer dyslexie is vastgesteld verandert vaak de begeleiding van het kind. Het accent komt meer te liggen op het omgaan met de leesstoornis. Kinderen krijgen hulpmiddelen, zodat ze ondanks hun leesachterstand geen leerachterstand oplopen. Voor aanpassingen voor kinderen met dyslexie wordt afhankelijk van de ernst van dyslexie en de behoefte van het kind een keuze gemaakt uit de volgende interventies: Cito-toetsen: o De toetsen Technisch lezen, AVI/DMT en Begrijpend lezen mogen niet worden voorgelezen. o De kinderen mogen de toets Begrijpend lezen in hun eigen leestempo maken, behalve de toets Technisch lezen en de DMT. o o De overige toetsen mogen voorgelezen worden. De kinderen mogen de antwoorden in het toetsboekje schrijven in plaats van op het antwoordenblad. Gebruik van daisyspeler bij zaakvakken is toegestaan. Meer leestijd voor taken. Vergroting van teksten: 141 %. Aanpassing spellingprogramma vanaf groep 7 waarbij het streefdoel minimaal eindniveau groep 6 is aan het eind van de basisschool. Bij spelling worden alleen de categoriefouten beoordeeld. B.v. categorie eind d. Het kind schrijft: /hoofdstuik/ dan is de eind-d goed, dus wordt het woord goed geteld. Ondersteuning met behulp van tekstverwerker en spellingcontrole. De kinderen krijgen van de zaakvakken de teksten een week van te voren mee naar huis, zodat zij die thuis kunnen oefenen. Gebruik van eigen hulpmiddelen zoals een daisyspeler of laptop is toegestaan. Nuttige websites: Pagina 5 Pagina 6

4 Bijlage 1: Protocol stappenschema groep 1 Wanneer 2 Meetmoment 1, November 3 Interventie-periode 1, december- Maart 4 Meetmoment 2, April 5 Interventieperiode 2 6 Meetmoment 3, Juni Wat moet er gebeuren? Beginsituatie in kaart brengen. GOVK Peilkaart 2 In de kring werken met methode Schatkist. aandacht in de kring. GOVK Peilkaart 5 In de kring werken met methode Schatkist. aandacht in de kring. Hoe pakken we het aan? Overdrachtsformulier peuterspeelzaal. Informatie van ouders Boekoriëntatie/verhaalbegrip: reageren op geschreven taal, plaatjes benoemen, commentaar geven. Functies van geschreven taal: onderscheid tussen schrijven en tekenen. Taalbewustzijn: meerlettergrepige woorden nazeggen. Planning volgen van GOVK: Mondelinge taalontwikkeling Woordenschatontwikkeling Beginnende geletterdheid Sociaal-emotionele ontwikkeling Verhaalbegrip: verhaal vertellen dat gebeurtenissen op plaatjes verbindt. Ontdekken dat geschreven taal anders is dan mondelinge taal. Functies van geschreven taal: met krabbels woorden schrijven; geen herkenbare lettertekens. Relatie gesproken/geschreven taal: eigen naam geheel/gedeeltelijk schrijven. Taalbewustzijn: Meerlettergrepige woorden nazeggen. (brandweerman). Zin van 5 woorden nazeggen. Analyse: rijmzinnetjes van bekende versjes afmaken. Planning volgen van GOVK: Mondelinge taalontwikkeling Woordenschatontwikkeling Beginnende geletterdheid Sociaal-emotionele ontwikkeling Wie? Overdracht gr 2 Overdrachtsformulier Bijlage 2: Protocol stappenschema groep 2 Wanneer 2 Meetmoment 1 November 3 Meetmoment 2 Januari 4 Interventieperiode 1 december- Maart 5 Meetmoment 3 April Wat moet er gebeuren? Hoe pakken we het aan? Wie? Beginsituatie in kaart Overdrachtsformulier groep 1 gr1-2 brengen. Zorgleerlingen in kaart brengen. Zo nodig ib-er. GOVK Peilkaart 7 Functies van geschreven taal: schrijven van reeksen letterachtige vormen. Taalbewustzijn: Zin nazeggen van 7 woorden. Trefwoord herkennen in twee zinnen. Analyse:kleine verschillen horen tussen twee woorden (bol-bal) Bij 2 woorden eerste en laatste benoemen. Analyse en synthese: lettergreep verdelen en samenvoegen.(vo-gel) CITO Taal Voor Klassikale afname. Kleuters In de kring werken Planning volgen van GOVK: en met methode Mondelinge taalontwikkeling eventueel ib-er Schatkist. Woordenschatontwikkeling Zorgleerlingen vanuit Beginnende geletterdheid de peilkaarten Citotoets, extra Sociaal-emotionele ontwikkeling taalbegeleiding aan de hand van handelingsplan in kleine groepjes. GOVK Peilkaart 9 Relatie gesproken/geschreven taal herkennen van minimaal 15 letters, herkennen van woorden. Taalbewustzijn: trefwoord in verhaal herkennen of in reeks woorden. Vier woorden onthouden ongeacht volgorde. Synthese: k- a-r koppelen aan plaatje/voorwerp. Analyse: plaatjes sorteren op gelijke beginklank. 6 Meetmoment 4 Mei Cito Taal Voor Kleuters Klassikaal 7 Interventie- Zorgleerlingen krijgen Begeleiding wordt in kleine groepjes Periode 2 extra taalbegeleiding. gegeven. 8 Mei Individueel Signaleringslijst dyslexie kleuters onderzoek risicoleerlingen 9 Juni Overdracht gr 3 Overdrachtsformulier Zorgleerlingen in kaart brengen Pagina 7

5 Bijlage 3: Protocol stappenschema groep 3 Wanneer Wat moet gebeuren? Hoe pakken we het aan? Wie? sept. Beginsituatie in kaart Overdrachtsformulier bespreken Leerkr gr 2 en 3 2 Interventieperiode Extra oefenen met Veilig en vlot. 1, Sept/okt begeleiden+ vinger aan pols. Extra oefening auditief en/of visueel 3 Meetmoment 1 Oktober Zie handleiding VLL 4 Interventieperiode 1, oktober december 5 Meetmoment 2 Januari 6 Interventieperiode 2, Februari-maart 7 Meetmoment 3 Maart Herfstsignalering VLL Letterkennis Synthese-woorden lezen Wisselwoorden lezen Zinnen lezen Letterdictee Leerlingen onvoldoende score extra oefenen in instructiegroep. Uitbreiden de instructie en In instructiegroepje: Extra oefenen oefentijd voor automatiseren. met Veilig en Vlot en automatiseren elementaire leeshandeling klank-tekenkoppeling. Wintersignalering VLL Zie handleiding VLL Fonemendictee LOVS CITO AVI LOVS CITO AVI LOVS CITO DMT CITO Leestechniek CIITO Spelling Leerlingen met D/E score Gesprek met ouders instructiegroep. Ouders van leerlingen met D en E Leerlingen E score handelingsplan i.o.m. ib-er. thuis score informeren en adviseren lezen. Automatiseren klanktekenkoppeling Automatiseren mkm-mmkmen mkmm-woorden Lentesignalering VLL Spelling Veilig en Vlot Leerlingen met D/E score in instructiegroep. Leerlingen met E score handelingsplan i.o.m.ib-er. 8 Interventieperiode Automatiseren leesproces. 3, April-mei 9 Meetmoment 4 Zomer/eindsignalering LOVS CITO Leestechniek LOVS CITO AVI - Extra oefenen met letters flitsen Extra oefenen met Veilig en Vlot Starten met duo-lezen. Zie handleiding VLL Klassikale afname Gesprek met ouders: Ouders leerl. D/E informeren en advies thuis lezen. Intensieve groepsinstructie. Herhalen Veilig & Vlot Zie handleiding Cito-toetsen. Handelingsplannen evalueren. Eindrapportage en advies begeleiding gr4 en handelingsplan maken voor aanvang schooljaar. en eventueel ib-er, ib-er. Bijlage 4: Protocol stappenschema groep 4 Wanneer Wat moet gebeuren? Hoe pakken we het aan? Wie? Overdracht van groep 3 naar 4 bespreken. 2 Interventieperiode 1 Sept/dec. 3 Meetmoment 1 Januari-februari 4 Interventieperiode 2, Februari-juni 5 Meetmoment 2 Beginsituatie in kaart brengen a.h.v. toetsresultaten lezen en spelling. Handelingsplannen maken en/of voortzetten lopende handelingsplannen. begeleiden. Leesbeleving en -vaardigheid vergroten. LOVS AVI Leerlingen met D en E score instructiegroep/aanpak 1. Leerlingen met E score handelingsplan i.o.m. ib-er. Ouders van leerlingen met D en E score informeren en adviseren thuis te lezen. Extra leesinstructie voor kinderen met D en E score. Automatiseren van het leesproces. Streefdoel: AVI- E4 voor alle leerlingen. LOVS AVI Eindrapportage en advies begeleiding groep 5. Ouders informeren. Leerlingen met D en E score DMT groep 3 2 x per week extra leesbegeleiding van de ib-er. Verlengde instructie en oefening in aanpak 1 en extra leesbegeleiding met de oefenmap DMT/AVI. Duolezen. Zie handleiding CITO Gesprek met ouders In instructiegroepje extra oefenen met woorden en teksten op M4/E4 niveau, Duolezen. Leesinstructie met Oefenmap DMT/AVI. Zie handleiding CITO-toetsen. Handelingsplannen evalueren. Toetsresultaten van de afgelopen 3 meetmomenten vergelijken. Als ondanks extra begeleiding onvoldoende vorderingen zijn geboekt nader onderzoek in gr 5. Gesprek ouders. en groep 3 en 4 en iber Pagina 9 Pagina 10

6 Bijlage 5: Protocol stappenschema groep Wanneer Wat moet gebeuren? Hoe pakken we het aan? Wie? Beginsituatie in kaart Overdracht naar volgende groep brengen aan de hand van bespreken. de toetsresultaten lezen Leerlingen met D/E score in DMT en spelling. volgen aanpak 1 met verlengde Handelingsplannen instructie en oefening met de maken en/of voortzetten leesbladen van Estafette en oefenen lopende plannen. met Vloeiend en Vlot. 2 Interventieperiode 1 Sept/december 3 Meetmoment 2 Januari-februari 4 Interventieperiode 2 Februari-juni 5 Meetmoment 4 0 begeleiden. Leesbeleving en - vaardigheid vergroten. Bij hardnekkige E-score consultatie van extern deskundige diagnostisch onderzoek, eventueel behandeling. Verlengde leesinstructie. Extra leesbladen Estafette. Oefenen met vloeiend en Vlot. Thuis oefenen met leesbladen/lesboekjes. Spelling wordt geoefend volgens de methode Taal Actief, Ambrasoft(computer). Zie handleiding CITO LOVS CITO Leestempo LOVS AVI (gr5) AVI bij zwakke lezers score DMT (D en E) Gesprek met ouders Leerlingen met D en E score extra leesoefening. Leerlingen E score handelingsplan i.o.m. ib-er. Ouders leerlingen met D/E score informeren en adviseren thuis lezen. Zie interventieperiode 1 Zie interventieperiode 1. LOVS CITO Leestempo LOVS AVI (groep 5) AVI bij zwakke lezers score DMT (D en E) Eindrapportage en advies begeleiding volgende groep. Ouders informeren. Zie handleiding Cito-toetsen. Handelingsplannen evalueren. Overdracht naar volgende groep: begeleiding leerling bespreken met volgende leerkracht. Toetsresultaten van de afgelopen 3 meetmomenten vergelijken. Als ondanks begeleiding onvoldoende vorderingen geboekt consultatie externe deskundige. Gesprek met ouders en van betreffende goepen. en iber Pagina 11 Pagina 12

CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14

CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 Doel: Doel van ons dyslexieprotocol is een zo goed mogelijke begeleiding van leerlingen met (dreigende) leesproblemen.

Nadere informatie

2014 Protocol dyslexie

2014 Protocol dyslexie Protocol dyslexie 2014 Protocol dyslexie Inleiding Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen 1. De term komt uit het latijn, want dys = niet goed functioneren, lexis = taal of woorden. Bij dyslexie

Nadere informatie

Niet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling:

Niet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling: R.K. Daltonschool De Driesprong Taal- leesprotocol groep 1 8, versie 01-08-2011 Dit protocol is onze vertaling van het Dyslexieprotocol naar onze schoolsituatie. De taal- leesontwikkeling van de wordt

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie 1 KC Den Krommen Hoek Protocol leesproblemen en dyslexie Verantwoording: Het protocol leesproblemen en dyslexie van kindcentrum Den Krommen Hoek is opgesteld op basis van het Protocol Leesproblemen en

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart

Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart Protocol leesproblemen en dyslexie OBS Bos en Vaart Protocol Leesproblemen en Dyslexie Groep 1/2 Einde groep 1 Gedurende het Gedurende het Midden groep 2 Einde groep 2 Einde groep 2 Cito taal afnemen en

Nadere informatie

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8 onderwijs en zorgarrrangement op De Wilgen uitgevoerd door meetinstrumenten Zorgniveau 1 = basisarrangenment Zorgniveau 1 Leerkracht Methodegebonden Gestructureerde stimulering van beginnende geletterdheid

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie Protocol Leesproblemen en Dyslexie Inleiding In dit protocol is vastgelegd hoe op onze school goed leesonderwijs wordt gerealiseerd. Hoe leerlingen in hun leesontwikkeling worden gevolgd en hoe en met

Nadere informatie

Dyslexieprotocol 0 Hooghuis Heesch

Dyslexieprotocol 0 Hooghuis Heesch Dyslexieprotocol 0 Hooghuis Heesch Inhoudsopgave 1.1 Uitgangspunten pag. 2 2.1 Definitie dyslexie pag. 3 2.2 Kenmerken van dyslexie pag. 3 2.2.1 Problemen bij lezen pag. 3 2.2.2 Problemen bij spellen pag.

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool

Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool Protocol bij ernstige leesproblemen en dyslexie 1. Inleiding Het protocol Ernstige leesproblemen en dyslexie is onderdeel van ons zorgbeleid op de Oranje Nassauschool.

Nadere informatie

Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud

Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud 1) Dyslexie in het kort Problemen bij het lezen Problemen bij het spellen Problemen bij het schrijven Mogelijke gevolgen van dyslexie 2) Voorbereidend

Nadere informatie

PROTOCOL DYSLEXIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG. 1.Inleiding

PROTOCOL DYSLEXIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG. 1.Inleiding PROTOCOL DYSLEXIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG 1.Inleiding In dit protocol wordt beschreven hoe op de Annie M.G. Schmidtschool wordt gewerkt aan het voorkomen, onderkennen en aanpakken van lees-

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 3 expertisecentrum nederlands 3 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Beleidsstuk dyslexie. Augustus 2014

Beleidsstuk dyslexie. Augustus 2014 Beleidsstuk dyslexie Augustus 2014 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 4

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Oranje Nassau School Geldermalsen. Oktober 2012

Dyslexieprotocol. Oranje Nassau School Geldermalsen. Oktober 2012 Dyslexieprotocol Oranje Nassau School Geldermalsen Oktober 2012 1 Dyslexieprotocol: stappenplan voor groep 1 Stap Moment in leerjaar Actie door de leerkracht Toetsen alle leerlingen: In kaart brengen van:

Nadere informatie

Dyslexieprotocol 2013

Dyslexieprotocol 2013 Dyslexieprotocol 2013 Waar hebben we het over? Officieel hebben we het bij dyslexie over "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.

Nadere informatie

Leesprotocol Groep 1-8

Leesprotocol Groep 1-8 Leesprotocol Groep 1-8 Inhoudopgave Leerling onderwijs volgsysteem (LOVS) en het van gebruik toetsen m.b.t. het volgen van de leesontwikkeling 3 De niet methode gebonden toetsen (gestandaardiseerde, landelijk

Nadere informatie

Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er

Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er Dyslexie Protocol Wie doet binnen de school uitspraken over dyslexie? Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er

Nadere informatie

Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool

Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool B. Hesselinkstraat 2 9076EC Sint Annaparochie. Tel.: 0518-402144 Email: info@cbs-slotschool.nl Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool INHOUD: 1 definitie dyslexie 2 signalering 3 analyse 4 schoolprocedure

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 4 expertisecentrum nederlands 4 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Benedictusschool

Dyslexieprotocol Benedictusschool Dyslexieprotocol Benedictusschool Protocol dyslexie Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Onderkenning van lees- en spellingproblemen 3. Diagnose bij lees- en spellingproblemen 4. Begeleiding van leerlingen met

Nadere informatie

Dyslexie protocol de Werkschuit

Dyslexie protocol de Werkschuit Dyslexie protocol de Werkschuit Doel van het protocol Het protocol beoogt dat leerlingen in de groepen 1 t/m 8 de basisprincipes en basisvaardigheden van lezen en spellen onder de knie krijgen. Dat wil

Nadere informatie

Protocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl

Protocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Protocol Dyslexie Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Dyslexie: Het woord dyslexie betekent, letterlijk vertaald uit het Grieks, niet

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en Dyslexie. RK Basisschool Het Molenven

Protocol Leesproblemen en Dyslexie. RK Basisschool Het Molenven RK Basisschool Het Molenven Versie 2 Opgesteld door: Karin van Reijsen en Nicole Wijkamp Besproken met team: oktober en december 2013, voorjaar 2014 Vastgesteld op: 11 juni 2014 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding

Nadere informatie

Dyslexieprotocol PCB de Schakel

Dyslexieprotocol PCB de Schakel Dyslexieprotocol PCB de Schakel Hoe herken je vroegtijdig dyslexie? Een handreiking voor leerkrachten en ouders. B.Vos en C.Bulk 15-4-2007 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Dyslexie in het kort...3

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Wat is dyslexie? Het belang van vroegtijdige signalering

Dyslexieprotocol. Wat is dyslexie? Het belang van vroegtijdige signalering Dyslexieprotocol Wat is dyslexie? Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren van het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie De Vlinder 2008-2009 De Vlinder 2008-2009 Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen in de automatisering van de woordidentificatie (lezen) en / of schriftbeeldvorming (spellen)

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Stichting WSNS Samenwerkingsverband Rijnstreek maakt werk van verschillen Protocol leesproblemen voor het Primair Onderwijs SWV 3302 Midden Holland en Rijnstreek ANTONIUSSCHOOL Alphen aan den Rijn, januari

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Inhoudsopgave. Inleiding. Hoofdstuk 1: Wanneer spreken wij van dyslexie? Hoofdstuk 2: Signalering

Dyslexieprotocol. Inhoudsopgave. Inleiding. Hoofdstuk 1: Wanneer spreken wij van dyslexie? Hoofdstuk 2: Signalering Dyslexieprotocol Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1: Wanneer spreken wij van dyslexie? Hoofdstuk 2: Signalering Hoofdstuk 3: Interventies Lees- en spellingsonderwijs Diagnosestelling Interventie na diagnose

Nadere informatie

LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL

LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL De Palster september 2012 Lees- en dyslexieprotocol De Palster versie september 2012 1 EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL Dit digitale leesprotocol is gemaakt om er voor te zorgen

Nadere informatie

Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie

Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie BS KAMPUS DE GILDEKAMP 6016 6545 LX Nijmegen Het Kampus protocol leesproblemen en dyslexie Om houvast te hebben bij het onderkennen en aanpakken van leesproblemen en dyslexie hebben wij als school een

Nadere informatie

Als het leren lezen niet zo soepel gaat

Als het leren lezen niet zo soepel gaat Als het leren lezen niet zo soepel gaat In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Wij letten bij het aanleren van de letters gelijk al op de signalen van leesproblemen. Het aanleren

Nadere informatie

Handleiding. Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie.

Handleiding. Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie. Handleiding Vroegtijdige signalering en adequate aanpak op het gebied van lezen/spellen en dyslexie. Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3 Wanneer spreken van risicoleerlingen? 3 Leeswijzer 3 Tot slot

Nadere informatie

PLD de Spindel, bijlage 4

PLD de Spindel, bijlage 4 Checklist Onderkenning Dyslexie Edux Beoordeling van de ernst en hardnekkigheid van de lees- en/of spellingproblemen t.b.v. de continuïteit van de zorg in het primair en voortgezet onderwijs Naam leerling

Nadere informatie

Begrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau

Begrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau Bijlage Dyslexieprotocol Wat verwachten we van de kinderen aan het eind van groep 3 Eind mei stellen we het lees- en spellingniveau van alle leerlingen in groep 3 met behulp van genormeerde toetsen vast.

Nadere informatie

Niveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1

Niveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1 Dyslexieprotocol Niveau 1 Kwaliteit instructiegedrag en klassenmanagement, Juist gebruik van effectieve methodes voor aanvankelijk en voortgezet technisch lezen, Gebruik leerlingvolgsysteem ( rond technisch

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en dyslexie

Protocol Leesproblemen en dyslexie www.pcpokrimpenerwaard.nl Protocol Leesproblemen en dyslexie Geloof in onderwijs DE ARK - DE WEGWIJZER - ICHTHUSSCHOOL - DE RANK - KON. JULIANASCHOOL - KON. WILHELMINASCHOOL - EBEN-HAËZER - DE BRON Inhoudsopgave

Nadere informatie

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave: 11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep

Nadere informatie

Dyslexie protocol. OBS De Venen

Dyslexie protocol. OBS De Venen Dyslexie protocol OBS De Venen 1 Protocol dyslexie OBS De Venen Inhoudsopgave 1. Wat is dyslexie? blz. 3 2. Kenmerken van dyslexie blz. 3 3. De diagnose van dyslexie en de dyslexieverklaring blz. 4 4.

Nadere informatie

Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften

Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften Deel 4.1b lezen Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften 1. Omschrijving van de zorg De kinderen behalen bij lezen herhaaldelijk niet het gewenste niveau of lijken een achterstand

Nadere informatie

Leerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie

Leerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie Leerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie dekroon,diagnostiek enbehandelcentrum Koningin Wilhelminalaan 9 7415 KPDeventer Tel:06-81285377 info@centrumdekroon.nl Leerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 7 expertisecentrum nederlands 7 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Beleidsstuk dyslexie. Oktober 2016

Beleidsstuk dyslexie. Oktober 2016 Beleidsstuk dyslexie Oktober 2016 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 3

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 8 expertisecentrum nederlands 8 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten?

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? 1 Inhoud Voorwoord... 3 1 Leesproblemen... 4 2 Mogelijk dyslexie... 4 2.1. De dagelijkse lespraktijk.... 4 2.2: De stappen die genomen

Nadere informatie

Beleidsplan. Leesproblemen en Dyslexie. Obs De Klim, Utrecht. Loes Brons, juni 2015. Eindredactie Dieuwke van Kraaij

Beleidsplan. Leesproblemen en Dyslexie. Obs De Klim, Utrecht. Loes Brons, juni 2015. Eindredactie Dieuwke van Kraaij Beleidsplan Leesproblemen en Dyslexie Obs De Klim, Utrecht Loes Brons, juni 2015 Eindredactie Dieuwke van Kraaij 1 Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1: Goed lees- en spellingonderwijs 1.1 Het continuüm

Nadere informatie

PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker

PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker Protocol Leesproblemen en Dyslexie Het Protocol Leesproblemen en Dyslexie is bedoeld om leerkrachten in het primair onderwijs een houvast te geven bij vroegtijdig onderkennen

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Groep 1 en 2 Periode: Toetsen: Bij uitslag: Inzetten op: Materialen/ methode: Hele jaar kleutersignaleringslijst Kleuterplein Zorgen om leesmotivatie. november gr. 2 gr. 2 gr.2 gr.2 Geletterdheid (hierin

Nadere informatie

Dyslexieprotocol van de Waterspiegel in Almere mei 2012

Dyslexieprotocol van de Waterspiegel in Almere mei 2012 Dyslexieprotocol van de Waterspiegel in Almere mei 2012 Inleiding en definitie In dit protocol willen we beschrijven hoe we systematisch omgaan met het signaleren, diagnosticeren en begeleiden van leerlingen

Nadere informatie

Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling

Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Het onderwijs en de gezondheidszorg dragen samen de verantwoordelijkheid voor het voorkomen

Nadere informatie

Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider

Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Gegevens leerling Naam kind Geboortedatum O jongen O meisje Groep Groepsverloop

Nadere informatie

Dyslexie protocol en stappenplan

Dyslexie protocol en stappenplan Dyslexie protocol en stappenplan Wat is dyslexie? Dyslexie is een taalverwerkingsstoornis, waardoor leren lezen en spellen voor veel problemen zorgt. Kinderen met dyslexie hebben vooral veel moeite met

Nadere informatie

dyslexie en dyslexiebeleid

dyslexie en dyslexiebeleid Inleiding Dit document is specifiek geschreven voor de Bloemcampschool. Het sluit aan bij de landelijke protocollen die er op het gebied van leesproblemen en dyslexie zijn. Daarnaast sluit het aan bij

Nadere informatie

Lees- en dyslexiebeleid

Lees- en dyslexiebeleid Lees- en dyslexiebeleid Koningin Julianaschool Barneveld 2016-2017 2015-2016 Inhoudsopgave Inleiding 1 1. Signaleren leesproblemen en dyslexie 1.1 Vroegtijdig onderkennen 2 2 1.2 Beginnende geletterdheid

Nadere informatie

Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014

Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Annemarie Vink avink@hetabc.nl Dianne Roerdink droerdink@hetabc.nl Technisch lezen 8-10-2014 www.hetabc.nl 2 Programma

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Bibit mei 2013

Dyslexieprotocol Bibit mei 2013 Inhoudsopgave 1. Uitgangspunt 2. Het lees- en spellingonderwijs 3. Signalering 4. Diagnose 5. Hoe gaan we om met dyslectische kinderen? De aanpak. 6. Tips voor ouders en kinderen Uitgangspunt Als we het

Nadere informatie

doen dat 3 het dyslexieprotocol

doen dat 3 het dyslexieprotocol doen dat 3 het dyslexieprotocol Het dyslexieprotocol juni 2008 Vooraf De scholen van de Stichting Peelraam hebben in het schooljaar 2007-2008 gezamenlijk een dyslexieprotocol ontwikkeld. Dit protocol is

Nadere informatie

TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen. Kerndoel 4 - Technisch lezen. Toelichting en verantwoording

TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen. Kerndoel 4 - Technisch lezen. Toelichting en verantwoording TULE - NEDERLANDS KERNDOEL 4 - TECHNISCH LEZEN 82 TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen Kerndoel 4 - Technisch lezen Bij kerndoel 4 - De leestechniek. Toelichting en verantwoording

Nadere informatie

Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider

Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Gegevens leerling Naam leerling :.. 0 jongen 0 meisje Geboortedatum Groep

Nadere informatie

EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL. Joop Stoeldraijer Kees Vernooy

EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL. Joop Stoeldraijer Kees Vernooy EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL Joop Stoeldraijer Kees Vernooy Hengelo/Breda september 2011 1 EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL We hebben dit digitale leesprotocol gemaakt om te voorkomen dat scholen heel veel

Nadere informatie

Stappenplan Dyslexietraject

Stappenplan Dyslexietraject Stappenplan Dyslexietraject Een leerling komt in aanmerking voor dyslexie-onderzoek wanneer: Criterium van de achterstand: er sprake is van een significante achterstand op het gebied van lezen en/of spelling

Nadere informatie

bijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere

bijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere 29 Protocol klas 1 Toetsing/ signalering 1 Overdracht LVS Kleuters 2 Hoofdmeting 1 (Herfstsignalering, alle leerlingen) Letterkennis: Lezen en herkennen van aangeboden letters, lange klanken, korte klanken,

Nadere informatie

Protocol Voor kinderen met ernstige lees en/of spellingsproblemen

Protocol Voor kinderen met ernstige lees en/of spellingsproblemen Protocol Voor kinderen met ernstige lees en/of spellingsproblemen Stichting Openbaar Onderwijs Kampen INLEIDING Met het opstellen van dit protocol wordt een doorgaande lijn in de begeleiding van leerlingen

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. IB t Kompas Westbroek

Dyslexieprotocol. IB t Kompas Westbroek Dyslexieprotocol IB t Kompas Westbroek 14-9-2017 INHOUD 1. Inleiding... 2 2. Signalering en diagnose... 3 3. Diagnose bij lees en spellingsproblemen... 10 4. Werkwijze in de groepen... 11 5. Dyslexieverklaring...

Nadere informatie

Lees- en dyslexiebeleid. op de. Twaalfruiter

Lees- en dyslexiebeleid. op de. Twaalfruiter Lees- en dyslexiebeleid op de Twaalfruiter Richtinggevend kader lees- en dyslexiebeleid binnen het SWV RK/AB stad Utrecht Inleiding Het SWV RK/AB heeft in zijn Zorgplan 2007-2011 bij hoofdstuk 6 Strategisch

Nadere informatie

10. DYSLEXIEPROTOCOL Draaiboek protocol leesproblemen en dyslexie.

10. DYSLEXIEPROTOCOL Draaiboek protocol leesproblemen en dyslexie. 10. DYSLEXIEPROTOCOL Draaiboek protocol leesproblemen en dyslexie. Versie januari 2016 Mathilde van Boxtel-Foolen Leesproblemen en dyslexie Kindcentrum t Ven is sinds november 2014 officieel een dyslexievriendelijke

Nadere informatie

Automatisering van het lezen op woordniveau

Automatisering van het lezen op woordniveau Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 5 expertisecentrum nederlands 5 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Protocol leesproblemen en dyslexie Nicole Smits 1 Protocol leesproblemen en dyslexie INHOUDSOPGAVE PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE 3 STAPPENPLAN GROEP 1 5 STAPPENPLAN GROEP 2 7 STAPPENPLAN GROEP 3 9

Nadere informatie

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b))

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Met behulp van onderstaande opdracht kun je met behulp

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding 2

Inhoudsopgave. Inleiding 2 Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Signaleren leesproblemen en dyslexie 1.1 Vroegtijdig onderkennen 3 3 1.2 Beginnende geletterdheid groep 1 en 2 3 1.3 Aanvankelijk lezen en spellen groep 3 5 1.4 Voortgezet

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Versie: mei 2018

Dyslexieprotocol. Versie: mei 2018 Dyslexieprotocol 1 Versie: mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding blz.3 2. Doel van het protocol blz.3 3. Wat is dyslexie? blz.3 4. Signaleringsmiddelen blz.4 5. Minimumdoelen voortgezet technisch lezen blz.5

Nadere informatie

Schooljaar 2013/2014 KBS DE ZONNEWENDE PROTOCOL DYSLEXIE. Caroline Wenum

Schooljaar 2013/2014 KBS DE ZONNEWENDE PROTOCOL DYSLEXIE. Caroline Wenum Schooljaar 2013/2014 KBS DE ZONNEWENDE PROTOCOL DYSLEXIE Caroline Wenum Inhoudsopgave 1. Theorie... 2 1.1 Wat is dyslexie... 2 1.2 Stadia van geletterdheid... 2 1.3 risicofactoren... 3 1. 4 Aanpak mogelijke

Nadere informatie

Dyslexieprotocol o.b.s. Kiezel en Kei

Dyslexieprotocol o.b.s. Kiezel en Kei Dyslexieprotocol o.b.s. Kiezel en Kei Inhoud Inleiding 1 Definitie dyslexie 2 Uitgangspunt 2 Misvattingen en dwalingen 3 Aanmelding 3 Signalering en toetskalender 4 Het lees- en spellingsonderwijs 5 Zorgniveau

Nadere informatie

Dyslexiebeleid CBS De Springplank 2014-2015

Dyslexiebeleid CBS De Springplank 2014-2015 Dyslexiebeleid CBS De Springplank 2014-2015 Dyslexie onderzoek De resultaten van alle leerlingen worden door de intern begeleiders gevolgd. Wanneer een leerling drie keer achtereenvolgend een E scores

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie, groep 1 en 2

Protocol leesproblemen en dyslexie, groep 1 en 2 Protocol leesproblemen en dyslexie, groep 1 en 2 Een vertaling Ivonne Vossen Steffi Nowacki Wie zijn wij? Ivonne Vossen Steffi Nowacki Wie zijn jullie? Wat gaan we in deze workshopronde doen? Sprookje

Nadere informatie

1. Een aantal kinderen komt in aanmerking voor de vergoede dyslexie.

1. Een aantal kinderen komt in aanmerking voor de vergoede dyslexie. Dyslexieonderzoeken WSNS-Salland Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en/of vlot toepassen van het lezen en/of het spellen op woordniveau. (SDN 2008)

Nadere informatie

Protocol zwakke lezers en spellers

Protocol zwakke lezers en spellers Mei 2016 Protocol zwakke lezers en spellers Bianca Bos en Marry Grasman Inhoudsopgave Inleiding... 2 Hoofdstuk 1: Doel van het protocol... 3 1.1. Vroegtijdige onderkenning en aanpak van leesproblemen...

Nadere informatie

Iedereen kan leren lezen

Iedereen kan leren lezen Iedereen kan leren lezen Versie 2: december 2015 Inhoudsopgave Voorwoord blz 2 Voorbereidend lezen groep 1/2 blz 3 Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 blz 5 Effectief leesonderwijs groep 4 blz 7 Effectief

Nadere informatie

Ook een rivier begint met de eerste druppel

Ook een rivier begint met de eerste druppel Ook een rivier begint met de eerste druppel Update Afstemmingsdocument Ernstige lees- en/of spellingproblemen en/of dyslexie Onderwijs aan leerlingen van 4 tot 18 jaar op Walcheren juni 2011 Inleiding

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie Protocol leesproblemen en dyslexie 1 Inhoud 1. PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE... 3 2. STAPPENPLAN GROEP 1... 5 3. STAPPENPLAN GROEP 2... 7 4. STAPPENPLAN GROEP 3... 10 5. STAPPENPLAN GROEP 4... 14

Nadere informatie

Dyslexie. Protocol. April Expertisecentrum Innoord Breedveld PZ Amsterdam

Dyslexie. Protocol. April Expertisecentrum Innoord Breedveld PZ Amsterdam Protocol Dyslexie April 2018 1 Expertisecentrum Innoord Breedveld 7 1025 PZ Amsterdam Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Wat is dyslexie? 3. Samenwerking met ouders 4. Signaleren van dyslexie 5. Diagnostiek/onderzoek

Nadere informatie

Na blauw tabblad. Dyslexieprotocol groep 1 en 2 Blz. 4-6

Na blauw tabblad. Dyslexieprotocol groep 1 en 2 Blz. 4-6 INHOUDSOPGAVE PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE. - Protocol Dyslexie op basisschool DE SCHARE. - Algemene informatie dyslexie. Na blauw tabblad. Dyslexieprotocol groep 1 en 2 Blz. 4-6 Na groen tabblad.

Nadere informatie

Aanmelding Achterstand, scores, meetmomenten, doublure Geboden hulp, ondersteuningsniveaus, interventies lezen en spellen Comorbiditeit Verwachtingen

Aanmelding Achterstand, scores, meetmomenten, doublure Geboden hulp, ondersteuningsniveaus, interventies lezen en spellen Comorbiditeit Verwachtingen ONL Leerlingdossier Aanmelding Achterstand, scores, meetmomenten, doublure Geboden hulp, ondersteuningsniveaus, interventies lezen en spellen Comorbiditeit Verwachtingen naar ouders Aanmelden Wie? Ouders

Nadere informatie

Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep...

Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... Dyslexie protocol Inhoudsopgave Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... 3 1. Signalen op kleuterleeftijd...

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. OBS t Jok. April 2013.

Dyslexieprotocol. OBS t Jok. April 2013. Dyslexieprotocol OBS t Jok. April 2013. Hoofdstuk 1 Wat is dyslexie? Op OBS t Jok wordt uitgegaan van de definitie van de gezondheidsraad (2008), die verder uitgewerkt is in de brochure van de Stichting

Nadere informatie

Aanmeldingsformulier Dyslexie

Aanmeldingsformulier Dyslexie Aanmeldingsformulier Dyslexie Van Graafeiland Psychologie/Dyslexiekliniek Beukenlaan 4-i 2612 VC DELFT De Korf 53 2924 AH KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Tjeerd Kuipersstraat 29 2662 GM BERGSCHENHOEK Telefoonnummer:

Nadere informatie

Protocol dyslexie. In de volgende tabel wordt aangegeven welke toetsmomenten er in de jaarplanning zijn opgenomen om leesproblemen te signaleren.

Protocol dyslexie. In de volgende tabel wordt aangegeven welke toetsmomenten er in de jaarplanning zijn opgenomen om leesproblemen te signaleren. Protocol Dyslexie Inhoud Inleiding... 2 Signaleren... 3 Interventies... 4 Handelingsgerichte interventies gericht op leesuitval... 4 Handelingsgerichte interventies gericht op spellingproblemen... 5 Interventies

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013

Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013 Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013 Gebaseerd op Protocol Leesproblemen en Dyslexie 1 INHOUDSOPGAVE Stappenplan groep 1 t/m 8 blz.3 Toetskalender groep 1 t/m 8 blz. 5 Continuüm van de zorg blz.

Nadere informatie

Handreiking invulling zorgniveau 2 en 3 bij vermoeden (ernstige enkelvoudige) dyslexie

Handreiking invulling zorgniveau 2 en 3 bij vermoeden (ernstige enkelvoudige) dyslexie Handreiking invulling zorgniveau 2 en 3 bij vermoeden (ernstige enkelvoudige) dyslexie Adelante audiologie & communicatie Vanaf 1 januari 2015 is de bekostiging en uitvoering van beleid met betrekking

Nadere informatie

Het systematisch volgen van leerlingen

Het systematisch volgen van leerlingen Het systematisch volgen van leerlingen uteurs: Rosemarie Irausquin en Susan van der Linden Het systematisch volgen van de leesontwikkeling van leerlingen is essentieel om tijdig problemen bij het leren

Nadere informatie

Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften

Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften Deel 4.1 Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften 1. Omschrijving van de zorg De kinderen behalen bij lezen en spellen herhaaldelijk niet het gewenste niveau of lijken een

Nadere informatie

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Aanvankelijk technisch lezen Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.

Nadere informatie

Een kind heeft recht op een stevig fundament.

Een kind heeft recht op een stevig fundament. Overgangsprotocol groep 1 - groep 2 groep 3 Inleiding Ooit was er een zelfstandige kleuterschool naast een zelfstandige lagere school. In die tijd werd het begrip schoolrijpheid gebruikt waarmee de mate

Nadere informatie

MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN?

MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Protocol Leesproblemen en dyslexie, groep 7-8 Groep 7 Aandachtspunten: Vlot en vloeiend kunnen lezen Onderhouden en verbeteren technische leesvaardigheid Enkele leesstrategieën Tekstkennis bijbrengen Aandacht

Nadere informatie

Dyslexie-Protocol. 1.Wat is Dyslexie

Dyslexie-Protocol. 1.Wat is Dyslexie Dyslexie-Protocol 1.Wat is Dyslexie Een definitie: De Stichting Dyslexie Nederland hanteert als definitie voor dyslexie: dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige probleem met het

Nadere informatie

Protocol dyslexie basisschool De Tweemaster

Protocol dyslexie basisschool De Tweemaster Protocol dyslexie herziene versie d.d. 1 december 2010 Protocol dyslexie basisschool De Tweemaster Inhoudsopgave Algemene, schoolinterne aspecten Doel van het protocol Vroegtijdige onderkenning en aanpak

Nadere informatie

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken

Nadere informatie

Dyslexieprotocol De Wegwijzer

Dyslexieprotocol De Wegwijzer Dyslexieprotocol De Wegwijzer 2010 1 Inhoud A. Wat is dyslexie? B. Wie doet binnen de school uitspraken over dyslexie? C. Hoe spreken we over dyslexie met de ouders? D. Strategie voor de begeleiding van

Nadere informatie

Protocol Doublure. Doublure protocol Basisschool De Zonnewijzer Diepenveen

Protocol Doublure. Doublure protocol Basisschool De Zonnewijzer Diepenveen Protocol Doublure 1.Inleiding Het doel van doublure is in eerste instantie dat een opgelopen achterstand het komende schooljaar wordt ingehaald zodat het kind in ieder geval de minimumdoelen van de basisschool

Nadere informatie

Protocol Methode-onafhankelijke toetsen

Protocol Methode-onafhankelijke toetsen Protocol Methode-onafhankelijke toetsen Sint Maartensschool Wijkerlaan 10 2271 EP Voorburg November 2016 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 METHODE-ONAFHANKELIJKE TOETSEN EN DE TOETSKALENDER.... 3 3 ALGEMENE RICHTLIJNEN...

Nadere informatie

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol

Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Katholieke Basisschool Op weg Dyslexieprotocol Protocol dyslexie Basisschool Op Weg 1 Dyslexieprotocol Basisschool Op Weg Haarle: Doelen die de school nastreeft i.v.m. dyslexie: -Ons doel is om de leerlingen

Nadere informatie