Leesprotocol Groep 1-8

Transcriptie

1 Leesprotocol Groep 1-8

2 Inhoudopgave Leerling onderwijs volgsysteem (LOVS) en het van gebruik toetsen m.b.t. het volgen van de leesontwikkeling 3 De niet methode gebonden toetsen (gestandaardiseerde, landelijk genormeerde toetsen) 3 Antwoorden op veelgestelde vragen Toegevoegd aan protocol leesbegeleiding 4 Taal- lees protocol groep 1 5 Taal- lees protocol groep 2 6 Taal- lees protocol groep 3 7 Taal- lees protocol groep 4 9 Taal- lees protocol groep 5 11 Taal- lees protocol groep 6 13 Taal- lees protocol groep 7 15 Taal- lees protocol groep 8 16 Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

3 Lees protocol groep 1-8 basisschool de Wegwijzer Leerling onderwijs volgsysteem en het van gebruik toetsen m.b.t. het volgen van de leesontwikkeling Met behulp van het LOVS ParnasSys wordt de ontwikkeling van elke leerling gevolgd. Binnen basisschool de Wegwijzer volgen we iedere leerling gedurende zijn/ haar schoolloopbaan. Dit doen we door het afnemen van methode gebonden toetsen en methode onafhankelijke toetsen. Eventuele achterstanden kunnen tijdig worden gesignaleerd en er kunnen gepaste maatregelen worden genomen (Pre-teaching, reteaching of Remedial Teaching). We gebruiken hiervoor een signaleringskalender. Op afgesproken momenten worden van alle leerlingen in een groep de vorderingen vastgesteld en geregistreerd binnen ParnasSys. Dit gebeurt met de toetsen die in de methode staan en met methodeonafhankelijke toetsen. Het LOVS kent drie functies: - communicatie (rapportage naar ouders, leerlingen, collega s, intern begeleiders (IBers), remedial teachers (RT-ers), directie); - ondersteuning van het leren en onderwijzen - kwaliteitszorg, waarbij de opbrengsten van ons onderwijs worden gevolgd en geanalyseerd. Ons streven is het protocol dyslexie te volgen (zie Masterplan Dyslexie ). Op dit moment gebruiken we in groep 3 de herfst-, winter- en lentesignalering van de methode VLL 2 de maanversie als belangrijk meetpunt. Leerlingen die hierop uitvallen, krijgen extra instructie en ondersteuning binnen en / of buiten de groep. In de daaropvolgende groepen krijgen de leerlingen met een lage score op de DMT ondersteuning binnen en/of buiten de groep voor technisch lezen en/of verlengde instructie voor (begrijpend) lezen. Ook leerlingen met een C score krijgen extra leesondersteuning binnen of buiten de groep. De niet methode gebonden toetsen (gestandaardiseerde, landelijk genormeerde toetsen). o In groep 2 wordt in de maand januari de kleuterscreening afgenomen. Dit om na te gaan in hoeverre kleuters al bezig zijn met klanken en letters. o We gebruiken de CITO kleutertoetsen voor taal en ordenen. o De CITO leestempo toets voor lezen wordt 2x per jaar afgenomen in groep 3 en 4. We volgen hierbij de landelijke norm. Vanaf groep 5 nemen we deze toets af indien dit nodig is voor het beter begrijpen van een vertraagde leesontwikkeling. o De DMT 2009 (woorden toets) wordt afgenomen in groep 3 en 4 op 3 momenten in het schooljaar. Vanaf groep 5 wordt de DMT 1x afgenomen op het M niveau van het leerjaar in maart. Vanaf groep 5 wordt de DMT 3x afgenomen als er sprake is van een vertraagde leesontwikkeling en er extra begeleiding wordt gegeven. Dit om de voortgang na te gaan. o Voor de groepen 3 tot en met 8 gebruiken we de CITO toetsen voor spelling, woordenschat/taal en begrijpend lezen. o Groep 7 doet mee met de entreetoets van CITO. o Groep 8 doet mee aan de eindtoets van CITO. Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

4 Antwoorden op veelgestelde vragen Toegevoegd aan protocol leesbegeleiding Bij wie moeten we een dyslexieonderzoek aanvragen? Waar moeten de leerlinggegevens naartoe? Het is niet de school die het dyslexieonderzoek aanvraagt. Dit doen de ouders. De ouders zijn in principe vrij in de keuze van de diagnosticus/behandelaar waar zij hun kind aanmelden. Het kan echter zijn dat er ten aanzien van de keuze die ouders hebben, beperkingen zijn opgenomen in de polisvoorwaarden van hun zorgverzekering. Het is voor ouders daarom van belang de polisvoorwaarden van hun zorgverzekering hierop goed na te kijken. Uiteraard kan de school de ouders een diagnosticus/behandelaar aanbevelen waar zij goede ervaringen/een goede samenwerkingsrelatie mee heeft. Voor de aanmelding geeft de school het leerling-dossier uit ParnasSys aan de ouders. Dit antwoord sluit aan bij de meest actuele ontwikkelingen in de implementatie van de regeling. Aan dit antwoord kunnen geen rechten worden ontleend. Wie mogen diagnostiek en behandeling van dyslexie uitvoeren? Het Protocol Dyslexie Diagnostiek & Behandeling (voor de Zorg) geeft aan dat diagnostiek en behandeling plaats moeten vinden onder eindverantwoordelijkheid van een gekwalificeerd gedragswetenschapper. Dit is een gekwalificeerde Gezondheidszorgpsycholoog (Wet BIG), Kinder- en Jeugdpsycholoog (NIP) of Orthopedagoog-Generalist (NVO). Daarnaast zijn zorgverzekeraars vrij om hun polisvoorwaarden voor dit type zorg vast te stellen. Deze voorwaarden kunnen (deels) afwijken van de kwaliteitseisen zoals ze door het protocol zijn gesteld. Het is voor ouders daarom van belang de polisvoorwaarden van hun zorgverzekering hierop goed na te kijken. Dit antwoord sluit aan bij de meest actuele ontwikkelingen in de implementatie van de regeling. Aan dit antwoord kunnen geen rechten worden ontleend. Wordt de diagnostiek wel vergoed als een leerling niet dyslectisch blijkt te zijn? Ja. Als voldaan is aan de voorwaarden in de regeling en als uit de diagnostiek blijkt dat er geen sprake is van ernstige enkelvoudige dyslexie, dan wordt wel de diagnostiek vergoed, maar niet de behandeling. De regeling kent twee belangrijke beslismomenten voor de vergoeding. Als eerste beoordeelt de diagnosticus of het leerling-dossier dat de ouders overleggen wanneer ze hun kind aanmelden, het vermoeden van ernstige dyslexie voldoende onderbouwt. Als dit het geval is, kan vergoede diagnostiek plaatsvinden. Als uit de diagnostiek blijkt dat er sprake is van ernstige, enkelvoudige dyslexie, dan kan er ook vergoede behandeling plaatsvinden. Dit antwoord sluit aan bij de meest actuele ontwikkelingen in de implementatie van de regeling. Aan dit antwoord kunnen geen rechten worden ontleend. Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

5 Lees protocol groep 1-8 basisschool de Wegwijzer Lees protocol groep 1 PREVENTIENIVEAU 1 - Mondelinge taalvaardigheid - Geletterde ervaringen en letterkennis - Fonemisch bewustzijn - Begrijpend luisteren MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Groep 1 We gebruiken de methode Schatkist 1 In kaart brengen beginsituatie Welke gegevens verstrekken ouders en peuterspeelzalen over de taalontwikkeling van het kind? -De peuterspeelzalen vullen een kindvolglijst in. -We doen navraag bij de ouders over de taalontwikkeling en eventuele logopedie. 2 meetmoment 1 (herfstsignalering) 3 Interventieperiode 1 herfstvakantie januari) 4 meetmoment 2 (februari) Hoe is het met de spraak/taalontwikkeling van de nieuwe kinderen? Stimuleren goede spraak/taalontwikkeling Na gaan effectiviteit stimulering spraak/taalontwikkeling Observeren met de volglijst van Schatkist. Indien gewenst doorverwijzen naar logopedie. Daarvoor wordt gebruikt: Methode Schatkist -Onvoldoende resultaten: inschakelen deskundige bijvoorbeeld een logopedist. Afname: CITO Taal voor kleuters M1 CITO Ordenen M1 5 Interventieperiode 2 Stimuleren spraak/taalontwikkeling en fonemisch bewustzijn 6 Meetmoment 3 (mei/juni) Nagaan effectiviteit spraak/taalontwikkeling en het fonemisch bewustzijn -Continueren Schatkist, waarbinnen aandacht voor fonemisch bewustzijn -Volglijst Schatkist -Afname: CITO Taal voor kleuters E1 CITO Ordenen E1 7 Interventieperiode 3 Stimuleren spraak/taalontwikkeling en fonemisch bewustzijn 8 Meetmoment 4: Eindevaluatie: Eind mei/begin juni Spraak/taalontwikkeling en fonemisch bewustzijn van alle leerlingen nagaan m.b.v. de volglijst Schatkist. Waar nodig de individuele kindlijst invullen. -Continueren Schatkist, waarbinnen aandacht voor fonemisch bewust. -Aandachtspunten voor groep 2 formuleren. Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

6 Lees protocol groep 2 MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? 1 In kaart brengen beginsituatie Gebruik maken van de gegevens uit ParnasSys Bepalen welke leerlingen specifieke aandacht nodig hebben 2 meetmoment 1 (herfstsignalering) 3 Interventieperiode 1 (herfstvakantie februari) 4 Meetmoment 2 Eind januari 5 Interventieperiode 2 Januari-mei/juni 6 Meetmoment 3 (voor de zomervakantie) Hoe is het met de spraak/taalontwikkeling van de kinderen? Stimuleren spraak/taalontwikkeling, kennis van de namen en klanken van letters en fonemisch bewustzijn Hoe verloopt de ontwikkeling van de spraak/taalontwikkeling, de ontwikkeling van letterkennis en fonemisch bewustzijn? Invullen volglijsten Schatkist. Invullen individuele kindvolglijsten voor de leerlingen die uitvallen op onderdelen. voor leerlingen die zwak scoren. Gesprekken met ouders van risicoleerlingen. Verder stimuleren spraak/taalontwikkeling, kennis van de namen en klanken van letters en fonemisch bewustzijn. Gesprekken met ouders over risicoleerlingen Invullen volglijsten Schatkist. Vaststellen fonemisch bewustzijn zwakke kinderen. Invullen individuele kindvolglijsten voor de leerlingen die uitvallen op onderdelen. Aandachtspunten voor groep 3 formuleren. Opstellen van een plan van aanpak. Observeren met de volglijst van Schatkist. Indien gewenst doorverwijzen naar logopedie. -Activeren en stimuleren gebeurt met behulp van Schatkist, veel interactief voorlezen en stimuleren van de ontluikende geletterdheid. -Letterkennis: met lettermuur en woorden schrijven bij voorwerpen in de klas en op het prikbord. Aanwezigheid van stempelhoek en leeshoek. -Afnemen van de kleuterscreening, Hoeveel letters kent de leerling? Schrijft het de eigen naam? Hoort de leerling goed en kan het onderscheid maken tussen klanken? CITO Taal voor kleuters M2 CITO Ordenen M2 Mei: Afnemen van de kleuterscreening bij leerlingen met onvoldoende score in januari. -Continueren werken met programma s interventie programma 1. -Tevens werken met de punten uit de voorschotbenadering: o.a. inzetten van drietal, stempelen enz. -Letterkennis met lettermuur. - afname van: CITO Taal voor kleuters E2 CITO Ordenen E2 Aandachtspunten voor groep 3 beschrijven. Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

7 Lees protocol groep 3 PREVENTIENIVEAU 2 Systematische aandacht voor de letter-klankkoppeling en de auditieve synthese: leren lezen! MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Groep 3 Doelgericht werken: alle kinderen eind groep 3 minimaal niv M3 beheersing. 1 Aanvang groep -Vastleggen beginsituatie 2 Aanvang groep - herfstvakantie Goed inplannen van de methode voor leren lezen:vll Ondersteuning mogelijke risicolezers door: klassenassistent/ Groepsleerkracht/RT-er RT plannen maken Veel voorlezen om de belangstelling voor lezen te stimuleren. Doornemen: - Informatie volglijsten Schatkist en kleuterscreening - Gegevens spraak/taalontwikkeling - Resultaten CITO Toetsen -afnemen instaptoets VLL en eventueel 6 onderdelen van Struiksma om te bepalen welke kinderen in aanmerking komen voor extra ondersteuning. We ondersteunen VLL met de klankgebaren van spreekbeeld en connect-rijtjes. Visuele ondersteuning van de letter m.b.v. drie-tal woorden. - Pre- en reteaching o.b.v. de klassenassistent met behulp van ReT volgens VLL 2 à 3 x per week - Inzet computerprogramma VLL - Interactief voorlezen - Alle leerlingen lezen elke dag 10 minuten samen m.b.v verhalen met woorden uit de kern. 3 meetmoment 1: Herfstsignalering (oktober) 4 Interventieperiode 1 (oktober tot februari) 5 meetmoment 2: eind januari lees- en schrijfvaardigheid van alle leerlingen toetsen Evalueren RT plannen Elementaire leeshandeling Werken met een afstreepblad om zelfstandig werken in de methode te bevorderen. voor leerlingen die op onderdelen uitvallen. Letterkennis en elementaire lees-/spelhandeling van alle leerlingen Evalueren RT plannen - VLL-herfstsignalering - Observaties/registratie binnen de groep als aanvulling van de signalering. - Pre- en reteaching met eigen methode: -Uitbreiding instructie- en leertijd voor de risicolezers met Pre- en reteaching o.b.v. de klassenassistent met behulp van ReT VLL 2 à 3 x per week - Vooral directie instructie en klankondersteunende gebaren en klankondersteunende schrijfoefeningen: o.a. connect rijtjes. - Inzet computerprogramma VLL om de instructietijd uit te breiden. Afname wintersignalering VLL - DMT 1 niveaugroepjes lezen maken Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

8 6 Interventieperiode 2: Februari-maart 7 meetmoment 3: eind maart 8 Interventieperiode 3: maart-juni 9 meetmoment 4: eindevaluatie: eind/mei-begin juni Volledige letterkennis en leessnelheid bevorderen. voor leerlingen die op onderdelen uitvallen. Letterkennis en leessnelheid Evalueren RT plannen Automatisering van het leesproces voor leerlingen die op onderdelen uitvallen. lees- en schrijfvaardigheid van alle leerlingen toetsen Evalueren RT plannen Nagaan: Welke kinderen hebben in groep 4 specifieke ondersteuning nodig? - Pre- en reteaching met de methode - Uitbreiding instructie- en leertijd voor de risicolezers met Pre- en reteaching o.b.v. de klassenassistent met behulp van de methode Connect: klank en letters: 2 à 3 x per week - Inzet computerprogramma VLL om de instructietijd uit te breiden. Lezen: Alle leerlingen lezen elke dag 10 minuten samen uit een boekjes op niveau M 3. Bij kinderen die begeleiding nodig hebben volgens de methode: voorlezen, koorlezen en lezen o.b.v. ouders en/of oudere leerlingen. Bij alle kinderen afnemen:lentesignalering VLL - DMT 1 en 2 - CITO spelling M3 - CITO leestempo M3 - CITO woordenschat (april) Zwakke lezers: lezen deze kinderen AVI- 1 op instructie niveau? Nagaan of er signalen zijn voor dyslexie. Vervolgt werkwijze van interventieperiode 2 met toevoeging van methode Connect: vloeiend lezen. 1 en 2 en 3 - AVI bij onvold score DMT -CITO begrijpend lezen E3 -CITO spelling E3 -CITO leestempo E3 Norm: minimaal C-niveau (DMT) Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

9 Taal- lees protocol groep 4 PREVENTIENIVEAU 3 - lezen 2- en 3-lettergrepige woorden - verhogen leessnelheid, vloeiend lezen - leesplezier - begrip van de tekst MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Groep 4 Doelgericht werken: alle kinderen eind groep 4 minimaal M4/E4 Veel voorlezen om de belangstelling voor lezen te stimuleren. Op het moment dat het leesniveau van de leerling te laag is om de opdrachten/teksten op groepsniveau te lezen, worden deze voorgelezen door de leerkracht of een schoudermaatje. 1 Aanvang groep Vastleggen beginsituatie van lezers die lezen lager dan E3. 2 Interventieperiode 1 Aanvang groep - herfstvakantie 3 meetmoment 1: Herfstsignalering (oktober) 4 Interventieperiode 2 oktober-maart 5 meetmoment 2: (eind februari/begin maart) 6 Interventieperiode 3 Februari-meivakantie Ondersteuning mogelijke risicolezers door: klassenassistent/ Groepsleerkracht/RT-er - plannen maken voor leerlingen die op onderdelen uitvallen. Lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen evalueren RT plannen Werken met bijgestelde RT plannen (zie interventieperiode 1) -lees- en schrijfvaardigheid van alle leerlingen nagaan - nagaan effectiviteit interventies lezers die op onderdelen uitvallen evalueren RT plannen Werken met bijgestelde RT plannen (zie interventieperiode 2) Bij vermoeden dyslexie met ouders nagaan hoe een onderzoek te regelen. - zie Meetmoment 4 in groep 3 niveaugroepjes maken a.d.h.v.de scorelijst DMT Hoekenwerk groepjes samenstellen met zwakke lezers ter begeleiding begrijpend lezen. - Exra leesondersteuning met Connect vloeiend lezen: uitbreiding instructietijd 3x per week o.b.v.klassenassistent en thuis met de ouders. Hierbij maken we gebruik van de leesbladen of andere teksten op niveau. - Technisch lezen: boekjes op niveau B/M4 volgens de methode: voorlezen, koorlezen en lezen o.b.v. ouders en/of oudere leerlingen voor leerlingen met onvoldoende score, andere leerlingen gaan samen lezen. Dit 5x per week aan de start van de dag. 3 - bij onv DMT en 2 - Verloop begrijpend lezen: afname woordenschattoets (November) volgen methodetoetsen Zie interventieperiode 1 - AVI onvoldoende - CITO Lezen met begrip M4 - CITO leestempo M4 - CITO spelling M4. Zie interventieperiode 1/2 -Inzet computerprogramma voor zwakke spellers: woordentotaal Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

10 7 meetmoment 3 voor meivakantie 8 Interventieperiode 4 april juni 9 Meetmoment 4 en Eindevaluatie eind mei/juni - Tussenmeting lees- en schrijfvaardigheid zwakke lezers - nagaan effectiviteit interventies en aanpak bijstellen evalueren RT plannen Werken met bijgestelde RT plannen (zie interventieperiode 3) - Lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen; - Effecten interventies vaststellen: evalueren van RT plannen - Advies voor groep 5 opstellen: Welke kinderen lezen lager dan E4 en moeten in groep 5 ondersteund worden? Welke kinderen moeten op het gebied van spelling in groep 5 ondersteund worden? Bij vermoeden dyslexie met ouders nagaan hoe een onderzoek te regelen. CITO Taal E4 Bij twijfel vooruitgang afname AVI toets/klepel. Beantwoorden van de vraag: haalt de zwakke lezer eind groep 4 niv.m4-dmt C score Nagaan of er signalen zijn voor dyslexie. Is inschakelen van externe hulp nodig? - Vervolg interventieperiode 3 - Eventueel inzet computerprogramma deskbot, voorlezen van teksten. -Inzet computerprogramma voor zwakke spellers: woordentotaal - DMT M onvoldoende - CITO begrijpend lezen E4 - CITO spelling E4. - CITO leestempo E4 Norm DMT: minimaal C-niveau Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

11 Taal- lees protocol groep 5 MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Groep 5 Doelgericht werken: alle kinderen eind groep 5 minimaal niv. M5/ E5 Op het moment dat het leesniveau van de leerling te laag is om de opdrachten/teksten op groepsniveau te lezen, worden deze voorgelezen door de leerkracht of een schoudermaatje. 1 Aanvang groep Vastleggen beginsituatie zwakke lezers (lezen lager dan niv E4) en spellers: onvoldoende score methode toetsen en D/E score CITO. 2 Interventieperiode 1 Aanvang groep - herfstvakantie 3 meetmoment 1: Herfstsignalering (oktober) 4 Interventieperiode 2 oktober-februari 5 meetmoment 2: (maart) Ondersteuning mogelijke risicolezers door: Groepsleerkracht/RT-er - plannen maken voor zwakke leerlingen -lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen - plannen zwakke leerlingen evalueren Ondersteuning mogelijke risicolezers door: Groepsleerkracht/RT-er voor zwakke leerlingen. -lees- en schrijfvaardigheid van alle leerlingen nagaan - nagaan effectiviteit interventies zwakke lezers; RT plannen evalueren - zie Meetmoment 4 in groep 4 niveaugroepjes maken a.d.h.v.de scorelijst DMT. - Zwakke lezers: RT met methode RALFI - Zwakke spellers: Pre- en reteaching met Taal op Maat: woordspel -Inzet computerprogramma voor zwakke spellers: woordentotaal - Technisch lezen: boekjes op niveau B/M5 volgens de methode: voorlezen, koorlezen en lezen o.b.v. ouders en/of oudere leerlingen voor leerlingen met onvoldoende score, andere leerlingen gaan samen lezen. Dit 5x per week aan de start van de dag.. - DMT onvoldoende DMT Verloop begrijpend lezen: afname CITO taal M5 (november) volgen methodetoetsen - Zwakke lezers: RT met methode RALFI - Zwakke spellers: Pre- en reteaching met Taal op Maat: woordspel - Technisch lezen: boekjes op niveau B/M6 volgens de methode: voorlezen, koorlezen en lezen o.b.v. ouders en/of oudere leerlingen voor leerlingen met onvoldoende score, andere leerlingen gaan samen lezen. Dit 5x per week aan de start van de dag. - AVI onvoldoende - DMT 1 en 2 en 3 - CITO begrijpend lezen M5 - CITO spelling M5. 6 Interventieperiode 3 Februari-meivakantie 7 meetmoment 3 voor meivakantie 8 Interventieperiode 4 april juni 9 Meetmoment 4 en Eindevaluatie eind mei/juni Werken met bijgestelde RT plannen (zie interventieperiode 2) - Tussenmeting lees- en schrijfvaardigheid zwakke lezers - nagaan effectiviteit interventies Evalueren RT plannen Is inschakelen van externe hulp nodig? Werken met bijgestelde RT plannen (zie interventieperiode 3) Bij vermoeden dyslexie met ouders nagaan hoe een onderzoek te regelen. - Lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen; - Effecten interventies vaststellen: RT plannen evalueren - Advies voor groep 6 opstellen Welke kinderen moeten in groep 6 ondersteund worden voor lezen en spelling? zie interventieperiode 2 CITO Taal E6 (april) Bij twijfel vooruitgang afname AVI toets/klepel. Beantwoorden van de vraag: haalt de zwakke lezer eind groep 5 M5 Nagaan of er signalen zijn voor dyslexie. Vervolg interventieperiode 3 Vaststellen lees- en spellingvaardigheid: - DMT onvoldoende DMT afname Cito Spelling E 5 - Verloop begrijpend lezen: volgen methodetoetsen Norm: minimaal C-niveau (DMT) Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

12 Bij vermoeden dyslexie met ouders nagaan hoe een onderzoek te regelen. Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

13 Lees protocol groep 6 PREVENTIENIVEAU 4 - vlot kunnen lezen - begrijpen van verhalende en informatieve teksten - woordenschatontwikkeling - beperkt aantal leesstrategieën kunnen toepassen. MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Groep 6 Doelgericht werken: alle kinderen eind groep 6 minimaal niv. M6/M6 1 Aanvang groep Vastleggen beginsituatie zwakke lezers (lezen lager dan niv. E5 ) en spellers: onvoldoende score methode toetsen en D/E score CITO. 2 Interventieperiode 1 Aanvang groep - herfstvakantie 3 meetmoment 1: Herfstsignalering (oktober) 4 Interventieperiode 2 oktober-februari Ondersteuning mogelijke risicolezers door: Groepsleerkracht/RT-er -RT plannen maken voor zwakke leerlingen -lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen -RT plannen zwakke leerlingen evalueren Ondersteuning mogelijke risicolezers door: Groepsleerkracht/RT-er - RT plannen maken / bijstellen voor zwakke leerlingen -Op het moment dat het leesniveau van de leerling te laag is om de opdrachten/teksten op groepsniveau te lezen, worden deze voorgelezen door de leerkracht of een schoudermaatje. - zie Meetmoment 4 in groep 5 niveaugroepjes maken a.d.h.v.de scorelijst DMT. - Zwakke lezers: RT met methode RALFI - Niveaulezen: boekjes op AVI niveau volgens de methode: voorlezen, koorlezen en lezen o.b.v. ouders en/of oudere leerlingen - Zwakke spellers: Pre- en reteaching met Taal op Maat: woordspel, eventueel RT -Inzet computerprogramma voor zwakke spellers: woordentotaal - Zwakke begrijpende lezers: pre- en reteaching. afnemen: - DMT onvoldoende - Verloop begrijpend lezen: afname CITO taal M6 (november) volgen methodetoetsen - Zwakke lezers: RT met methode RALFI - Technisch lezen: boekjes op niveau B/M6 volgens de methode: voorlezen, koorlezen en lezen o.b.v. ouders en/of oudere leerlingen voor leerlingen met onvoldoende score, andere leerlingen gaan samen lezen. Dit 5x per week aan de start van de dag. Zwakke spellers: Pre- en reteaching met Taal op Maat: woordspel, eventueel RT -Inzet computerprogramma voor zwakke spellers: woordentotaal - Zwakke begrijpende lezers: pre- en reteaching Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

14 5 meetmoment 2: (maart) 6 Interventieperiode 3 Maart- meivakantie 7 meetmoment 3 voor de meivakantie 8 Interventieperiode 4 april mei 9 Meetmoment 4 en Eindevaluatie eind mei/juni -lees- en schrijfvaardigheid van alle leerlingen nagaan - nagaan effectiviteit interventies zwakke lezers:rt plannen evalueren Bij vermoeden dyslexie met ouders nagaan hoe een onderzoek te regelen. Werken met bijgestelde RT plannen (zie interventieperiode 2) - Tussenmeting lees- en schrijfvaardigheid zwakke lezers - nagaan effectiviteit interventies en aanpak bijstellen Werken met bijgestelde RT plannen (zie interventieperiode 3) - Lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen; - Effecten interventies vaststellen; - Advies voor groep 7 opstellen. Welke kinderen moeten in groep 6 ondersteund worden voor lezen en spelling? Afnemen: - AVI onvoldoende - DMT 1 en 2 en 3 - CITO begrijpend lezen M6 - CITO spelling M6 zie interventieperiode 2 CITO Taal E6 (april) Bij twijfel vooruitgang afname AVI toets/klepel. Beantwoorden van de vraag: haalt de zwakke lezer eind groep 6 M 6. Nagaan of er signalen zijn voor dyslexie. Is inschakelen van externe hulp nodig? Vervolg interventieperiode 3 Vaststellen lees- en spellingvaardigheid: - DMT onvoldoende -afname CITO entreetoets groep 6 Norm: DMT 2009 C-niveau Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

15 Lees protocol groep 7 MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Groep 7 Doelgericht werken: alle kinderen eind groep 7 minimaal niv. M7/E7 Op het moment dat het leesniveau van de leerling te laag is om de opdrachten/teksten op groepsniveau te lezen, worden deze voorgelezen door de leerkracht of een schoudermaatje. 1 Aanvang groep Vastleggen beginsituatie zwakke lezers (lezen lager dan niv. B6) en spellers. 2 Interventieperiode 1 Aanvang groep - herfstvakantie 3 meetmoment 1: Herfstsignalering (oktober) 4 Interventieperiode 2 oktober-februari 5 meetmoment 2: (maart) 6 Interventieperiode 3 Maart- meivakantie 7 meetmoment 3 voor de meivakantie 8 Interventieperiode 4 april mei 9 Meetmoment 4 en Eindevaluatie eind mei/begin juni Ondersteuning mogelijke risicolezers door: Groepsleerkracht/RT-er -RT plannen maken voor zwakke leerlingen -lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen - RT plannen evalueren zwakke leerlingen voor zwakke leerlingen -lees- en schrijfvaardigheid van alle leerlingen nagaan - nagaan effectiviteit interventies zwakke lezers. Bij vermoeden dyslexie met ouders nagaan hoe een onderzoek te regelen voor zwakke leerlingen - Tussenmeting lees- en schrijfvaardigheid zwakke lezers - nagaan effectiviteit interventies en aanpak bijstellen Beantwoorden van de vraag:haalt de zwakke lezer eind groep 7 niv E6 Is inschakelen van externe hulp nodig? Dyslexie onderzoek? voor zwakke leerlingen - Lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen; - Effecten interventies vaststellen:rt plannen evalueren - Advies voor groep 8 opstellen. Kinderen die lager dan B7 lezen en zwak op begrijpend lezen en spellen zijn moeten in groep 8 ondersteund worden. - zie Meetmoment 4 in groep 6 - bepalen of er sprake is van een hardnekkigheid in de achterstand en er sprake is van dyslexie. - Technisch lezen: boekjes op niveau B/M7 volgens de methode: voorlezen, koorlezen en lezen o.b.v. ouders en/of oudere leerlingen voor leerlingen met onvoldoende score, andere leerlingen gaan samen lezen. Dit 5x per week aan de start van de dag. - Zwakke lezers: RT met methode RALFI - Zwakke lezers: Pre- en reteaching met Goed Gelezen: uitbreiding - Zwakke spellers: Pre- en reteaching met Taal op Maat (werkwoordspelling centraal). Inzet computer bij hardnekkige problemen. Afnemen: - DMT onvoldoende - Verloop begrijpend lezen: afname CITO taal M7 (november) volgen methodetoetsen -Zie interventieperiode 1 - Zwakke spellers: Pre- en reteaching met Taal op Maat en dan met name gericht op werkwoordsspelling Afnemen: - DMT onvoldoende - CITO begrijpend lezen M7 - CITO spelling M7 Werken met bijgestelde RT plan (zie interventieperiode 2) CITO Taal E7 (april) Bij twijfel vooruitgang afname ILO toets/klepel. Hoe is het niveau van begrijpend lezen? Hoe is het spellingniveau en dan vooral bij het spellen van werkwoorden? Vervolg interventieperiode 3 Vaststellen lees- en spellingvaardigheid: - DMT onvoldoende -afname CITO entreetoets groep 7 Norm: DMT 2009 Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september

16 Lees protocol groep 8 MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Groep 8 Doelgericht werken: alle kinderen eind groep 8 minimaal niv M8/ E8 Op het moment dat het leesniveau van de leerling te laag is om de opdrachten/teksten op groepsniveau te lezen, worden deze voorgelezen door de leerkracht of een schoudermaatje. 1 Aanvang groep Vastleggen beginsituatie zwakke lezers (lezen lager dan AVI-9 en zijn zwak in begrijpend lezen) en spellers. - zie Meetmoment 4 in groep 7 2 Interventieperiode 1 Aanvang groep - herfstvakantie 3 meetmoment 1: Herfstsignalering (oktober) 4 Interventieperiode 2 oktober-februari 5 meetmoment 2: (maart) 6 Interventieperiode 3 Maart- meivakantie 7 meetmoment 3 voor de meivakantie 8 Interventieperiode 4 april mei Ondersteuning mogelijke risicolezers door: Groepsleerkracht/RT-er -RT plannen maken voor zwakke leerlingen -lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen - RT plannen evalueren zwakke leerlingen voor zwakke leerlingen. Nagaan welke leerlingen de gesproken versie van de CITO eindtoets mogen gebruiken. Bij vermoeden dyslexie met ouders nagaan hoe een onderzoek te regelen. -lees- en schrijfvaardigheid van alle leerlingen nagaan - nagaan effectiviteit interventies zwakke lezers voor zwakke leerlingen - Tussenmeting lees- en schrijfvaardigheid zwakke lezers - nagaan effectiviteit interventies en aanpak bijstellen Beantwoorden van de vraag:haalt de zwakke lezer eind groep 8 niv E7. Is inschakelen van externe hulp nodig? Dyslexie onderzoek? voor zwakke leerlingen - Technisch lezen: boekjes op niveau B/M8 volgens de methode: voorlezen, koorlezen en lezen o.b.v. ouders en/of oudere leerlingen voor leerlingen met onvoldoende score, andere leerlingen gaan samen lezen. Dit 5x per week aan de start van de dag. - Zwakke lezers: RT met methode RALFI - Zwakke lezers: Pre- en reteaching met Goed Gelezen: uitbreiding - Zwakke spellers: Pre- en reteaching met Taal op Maat (werkwoordspelling centraal). Inzet computer bij hardnekkige problemen. Afnemen: - DMT onvoldoende - Verloop begrijpend lezen: afname CITO taal M8 (november) volgen methodetoetsen Goed gelezen -Zie interventieperiode 1 - Zwakke spellers: Pre- en reteaching met Taal op Maat en dan met name gericht op werkwoordsspelling Afnemen: - DMT onvoldoende - CITO eindtoets (februari) Werken met bijgestelde RT plan (zie interventieperiode 2) Hoe is het niveau van begrijpend lezen? Hoe is het spellingniveau en dan vooral bij het spellen van werkwoorden? Hoe bereiden we voor op het vervolgonderwijs? Vervolg interventieperiode 3 9 Meetmoment 4 en Eindevaluatie eind mei/begin juni - Lees- en schrijfvaardigheid toetsen van alle leerlingen; - Effecten interventies vaststellen /RT plannen evalueren. - Advies voor het voortgezet onderwijs opstellen. Vaststellen lees- en spellingvaardigheid Kinderen die laag scoren op DMT lezen en zwak zijn in begrijpend lezen en/of spelling: informatie vermelden in het onderwijskundig rapport voor het voortgezet onderwijs. Leesprotocol groep 1-8 Basisschool De Wegwijzer versie september