dyslexie en dyslexiebeleid
|
|
- Myriam Sanders
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inleiding Dit document is specifiek geschreven voor de Bloemcampschool. Het sluit aan bij de landelijke protocollen die er op het gebied van leesproblemen en dyslexie zijn. Daarnaast sluit het aan bij de flyer vergoeding van diagnostiek en behandeling van ernstige dyslexie bij kinderen in het primair- en speciaal onderwijs. van het Masterplan dyslexie. Door middel van dit document wil de school een zo goed mogelijk inzicht geven in de handelwijze bij vermoede- en vastgestelde dyslexie. De Bloemcampschool ziet het als haar taak de leerlingen, ouders en leerkrachten te ondersteunen tijdens het proces van signalering, diagnostiek en behandeling en voorts zorg te dragen voor een goede uitvoering van de gemaakte afspraken. Stichting Openbaar Primair Onderwijs Bloemcampschool 2010
2 Inhoudsopgave bladzijde 1. Wat is dyslexie Algemene kenmerken Problemen bij het lezen Problemen bij het spellen Problemen bij het schrijven 3 2. Oorzaken dyslexie 4 3. Signalen per leeftijdsgroep Signalen op kleuterleeftijd Signalen onderbouw basisonderwijs Signalen bovenbouw basisonderwijs Signalen voortgezet onderwijs 5 4. Belangrijkste gevolgen van dyslexie 6 5. Dyslexiebeleid Signalering Onderbouw Groepen 3 en Begeleiding Onderbouw Groepen 3 en Groepen 5 en hoger 8 6. Vergoedingsregeling zorgverzekeraars ernstige dyslexie 8 7. Diagnose en begeleiding vanuit SAD/HCO 9 8. Faciliteiten en hulpmiddelen 9 9. Bronvermelding 10 2
3 1. Wat is dyslexie? Dyslexie betekent letterlijk: moeilijk kunnen lezen. Bij dyslexie kunnen zowel lees- als spellingproblemen voorkomen, maar deze komen ook los van elkaar voor. Officieel wordt dyslexie in Nederland aangeduid als: "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau." Hardnekkigheid is een belangrijk kenmerk van dyslexie, niet alleen bij het leren lezen en spellen, maar ook bij het snel en vlot kunnen lezen. Kinderen met dyslexie hebben veel extra oefening nodig om het (technisch) lezen aan te leren. Het is van belang dat dyslexie bij een kind zo vroeg mogelijk wordt ontdekt. Hoe eerder een gerichte aanpak van lees- en spellingproblemen kan starten, hoe groter de kans op succes. Gebleken is dat bij jonge kinderen het effect van de hulp groter is, mogelijk omdat de hersenen nog niet volgroeid zijn. 1.1 Algemene kenmerken Hieronder volgt een aantal algemene kenmerken van dyslexie. Meer specifieke signalen tijdens kleutertijd, basis- en voortgezet onderwijs vindt u in het hoofdstuk signalen per leeftijdsgroep. Kinderen met dyslexie kunnen moeite hebben: om het verschil te horen tussen klanken als m en n; p, t en k; s, f en g; eu, u en ui om de klanken in volgorde te zetten, zoals bij 'dorp' en 'drop' of '12' en '21' om de aandacht te houden bij klankinformatie (gesproken woord) met het inprenten van reeksen, bijvoorbeeld tafels of spellingsregels met het onthouden van vaste woordcombinaties, uitdrukkingen of gezegdes met het onthouden van losse gegevens, zoals rijtjes, woordjes en jaartallen 1.2. Problemen bij het lezen De leesproblemen van kinderen met dyslexie vallen het meest op bij hardop lezen. Sommige kinderen hebben een traag leestempo en lezen de woorden spellend. Andere kinderen hebben een hoog leestempo, maar maken daarbij veel fouten door te raden. Er kan ook sprake zijn van een combinatie van beide Problemen bij de spelling Kinderen met dyslexie maken langdurig veel spellingfouten en hebben, om dat te voorkomen, veel steun nodig van spellingregels. Het kan zijn dat ze één bepaald woord op een bladzijde op verschillende manieren spellen. Kinderen met dyslexie proberen vaak de spelling van specifieke woorden te onthouden. Dit is een enorme belasting voor het geheugen. Bovendien beklijft de kennis meestal niet, omdat deze op een ongestructureerde manier in het geheugen opgeslagen wordt Problemen bij het schrijven Kinderen met dyslexie schrijven vaak onleesbaar en maken veel doorhalingen. Bij leerlingen die wel leesbaar schrijven, valt het trage schrijftempo op. 3
4 2. De oorzaken van dyslexie De precieze oorzaak van dyslexie is nog niet exact bekend, maar wel is duidelijk dat het zich afspeelt in de hersenen. Het lijkt erop dat het hersengebied waar klanken aan schrifttekens worden gekoppeld, te zwak is aangelegd of moeilijk bereikbaar is. De klankcodes worden daardoor onvolledig of incorrect in de hersenen verwerkt en minder goed in het geheugen opgeslagen. Het gevolg is dat deze ook minder goed uit het geheugen zijn op te halen om gekoppeld te worden met het woordbeeld. Duidelijk is dat mensen met dyslexie problemen hebben met de fonologische verwerking van taal en/of het snel benoemen van woorden. Erfelijkheid Het staat vast dat bij dyslexie sprake is van een erfelijke factor. Een kind dat één ouder heeft met dyslexie, heeft 40 tot 50% kans er ook aanleg voor te hebben. Bij twee dyslectische ouders ligt dit percentage rond de 80%. 3. Signalen per leeftijdsgroep Per leeftijdsgroep zijn er verschillende signalen die kunnen duiden op (aanleg voor) dyslexie bij kinderen Signalen op kleuterleeftijd Op de kleuterleeftijd (groep 1 en 2) is dyslexie nog niet vast te stellen. Wel kan er een aantal signalen zijn die aanleiding geven om het kind extra in de gaten te houden. Bijvoorbeeld wanneer het kind: een algemeen zwak taalniveau heeft slecht versjes kan onthouden en slecht kan rijmen moeite heeft met het aanleren van willekeurige afspraken, zoals de begrippen 'links' en 'rechts', de namen van kleuren, de dagen van de week moeite heeft met het nazeggen van zinnen Niet alle kinderen met deze problemen ontwikkelen echter dyslexie. Een vertraagde spraak-/taalontwikkeling en dyslexie in de familie heeft wel een zekere voorspellende waarde Signalen onderbouw Basisonderwijs Signalen voor dyslexie in groep 3 kunnen zijn: lang spellend lezen of vroeg radend lezen moeite met aandacht voor verbale informatie moeite om het verschil te horen tussen klanken als m en n, t en k, ba en da, met ritme, klemtoon en de betekenis van woorden moeite om verschil te zien tussen bijvoorbeeld p en q, b en d, en met volgorde in woorden (zodat omkeringen en weglatingen het gevolg zijn) moeite met het inprenten van reeksen (bijv. tafels), met het onthouden van woordcombinaties, uitdrukkingen en gezegdes. 4
5 Signalen voor dyslexie in groep 4 kunnen zijn: een hekel aan hardop lezen lang spellend lezen veel radend lezen vaak struikelen bij het lezen vaak een woord overslaan delen van woorden weglaten woorden die hetzelfde klinken door elkaar halen een groeiend verschil tussen het leesvermogen en het vermogen een verhaal te begrijpen 3.3. Signalen bovenbouw Basisonderwijs In de bovenbouw van de basisschool is het leesonderwijs erop gericht om leerlingen steeds meer woorden te leren lezen, steeds zelfstandiger te maken en door middel van lezen informatie op te laten doen en hun kennis uit te breiden. De signalen van dyslexie in de bovenbouw zijn te merken aan een toenemende weerstand tegen leestaken en/of toenemende faalangst en kenmerken die opvallen bij a) het hardop lezen, b) de spelling, c) het schrijven en d) taken die te maken hebben met snel benoemen en/of de belasting van het verbale korte termijn geheugen. a) bij hardop lezen valt op dat de leerling: te traag leest veel spellend leest veel fouten maakt door het raden van woorden een grote weerstand en/of faalangst tegen leesbeurten ontwikkelt b) bij de spelling valt op dat de leerling: veel spellingfouten maakt bij vrije schrijfopdrachten vaak fonetisch spelt (letterlijk opschrijft wat hij hoort) de spellingsregels slecht onthoudt zichzelf niet of nauwelijks corrigeert c) bij het schrijven valt op dat de leerling: een traag schrijftempo heeft vaak een onleesbaar schrift heeft met veel doorhalingen (hoeft niet door een motorisch probleem te komen) d) bij het snel benoemen valt op dat de leerling: problemen heeft met het onthouden van namen of het ophalen van namen uit het geheugen, bijvoorbeeld bij vakken als geschiedenis en topografie Signalen Voortgezet Onderwijs Soms wordt dyslexie pas ontdekt als een kind al naar het voortgezet onderwijs gaat. Dit kan komen doordat de basisschool het niet heeft herkend, of omdat de leerling door een zeer goede intelligentie in staat was de problemen te camoufleren. In het voortgezet onderwijs vallen deze kinderen dan op omdat ze: heel veel nieuwe woorden tegelijk moeten leren en vaak onder tijdsdruk moeten presteren 5
6 vreemde talen krijgen, waarbij de spellingsregels vaak onduidelijk zijn moeite hebben met het aanbrengen van structuur in het huiswerk 4. Belangrijkste gevolgen De belangrijkste gevolgen van dyslexie voor een kind zijn: Belemmeringen in het onderwijs In het onderwijs moet veel gelezen en geschreven worden. Dyslexie heeft ernstige gevolgen voor het volgen van onderwijs en belemmert kinderen om hun capaciteiten te ontwikkelen. Veel kinderen met dyslexie kiezen ook een onderwijsniveau dat lager is dan ze op grond van hun intelligentie aan kunnen. Sociaal-emotionele problemen Dyslexie kan het gevoel van eigenwaarde bij een kind zwaar ondermijnen. Het kan tot frustraties leiden als het kind voldoende intelligent is maar het technisch lezen niet onder de knie krijgt, terwijl het bij klasgenootjes probleemloos lijkt te verlopen. Ook kunnen motivatieproblemen ontstaan waardoor kinderen geen zin meer hebben om het lezen te blijven oefenen, terwijl zij juist extra oefening nodig hebben om een minimaal leesniveau te halen. 5. Dyslexiebeleid Op de Bloemcampschool wordt gewerkt aan de hand van de protocollen dyslexie van het Masterplan Dyslexie. Met de signalering wordt al vroeg begonnen. 5.1 Signalering Onderbouw (groepen 1 en 2) In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Bij kinderen die een groter risico lopen op dyslexie is het in deze periode heel belangrijk goed te letten op de signalen van leesproblemen. Het begint al bij de fase van het voorbereidend lezen waarin kinderen taalbewustzijn ontwikkelen en eerste pogingen doen om letters te lezen en te schrijven. Ouders kunnen in deze periode een heel belangrijke rol spelen door aan de ene kant veel met taal bezig te zijn, veel voor te lezen en daar samen over te praten, veel rijmspelletjes en dergelijke te doen. Aan de andere kant kunnen ouders letten op signalen die wijzen op problemen. In de groepen 1 en 2 wordt veel tijd besteed aan het voorbereidend leesonderwijs. De gevolgde methode Schatkist zorgt ervoor dat alle elementen van het voorbereidend leesonderwijs aan bod komen. Door het doen van eigen observaties en observaties aan de hand van de bij Schatkist behorende observatielijst hebben de leerkrachten al snel een beeld van kinderen die op dit gebied achterblijven. In juni voorafgaand aan het jaar dat een leerling doorstroomt naar groep 2 wordt voor de eerste maal een toets afgenomen in het kader van het leerling volgsysteem. (CITO) Op het gebied van het Taal- en leesonderwijs is dit de Taal voor Kleuters-toets groep 1. Wanneer na analyse van deze toets blijkt dat de leerling achterblijft bij dat deel dat betrekking heeft op het voorbereidend leesproces volgt voor deze leerlingen een uitgebreide observatie uit het Protocol Dyslexie (Masterplan Dyslexie). Bij deze observatie komen alle voorwaarden aan bod waaraan voldoen moet worden alvorens te kunnen starten met het aanvankelijk leesproces. Dit zelfde proces wordt gevolgd wanneer uitval blijkt na de Taal voor Kleuters-toets in januari van groep 2. 6
7 De school beschikt daarnaast over een speciaal screeningsinstrument beginnende geletterdheid (CITO) Dit instrument is ontwikkeld door CITO i.s.m. het expertisecentrum Nederlands en in opdracht van het Masterplan Dyslexie. Deze toets kan worden afgenomen in de groepen 2 en 3 en heeft tot doel om leerlingen met risico op leesproblemen of dyslexie vroegtijdig op te sporen Groepen 3 en 4 Bij de herfstsignalering van groep drie is het moment aangebroken om te beoordelen of het leesonderwijs aanslaat. Als de leesontwikkeling dan achterblijft, wordt op dat moment extra hulp ingezet. In eerste instantie gebeurt dit in de klassensituatie door de leerkracht d.m.v. extra instructie m.b.v. de aanwezige extra materialen van de leesmethode Veilig Leren Lezen. In januari en juni worden vervolgens de genormeerde (CITO) toetsen afgenomen. De uitslag van de DMT (drieminutentoets) is uitgangspunt voor signalering van eventuele dyslexie. D.m.v. deze meetmomenten in groep 3 en 4 wordt de achterstand van kinderen in kaart gebracht. We spreken van een ernstige achterstand indien een kind op drie achtereenvolgende toetsmomenten een E-score behaalt (laagste 10%) 5.2 Begeleiding Signalering is de eerste stap, maar deze dient gevolgd te worden door intensieve adequate didactische hulp. Hierbij worden de volgende aandachtspunten gevolgd: Onderbouw: Wanneer er tijdens de kleuterleeftijd signalen zijn die wijzen op dyslexie kunnen er op dat moment al interventies gedaan worden. Het protocol Leesproblemen en Dyslexie groep 1 en 2 biedt tal van handreikingen om hulp te bieden. De volgende stappen worden genomen: De leerkracht bespreekt de zorg met de ouders en de interne begeleider. In overleg met ouders en interne begeleider stelt de leerkracht een handelingsplan op. In de groep wordt aandacht besteed aan extra instructie en begeleiding Ook aan ouders wordt gevraagd zich thuis in te zetten Op gezette tijden wordt vervolgens geëvalueerd en het handelingsplan wordt aangepast of stopgezet groepen 3 en 4 Als in groep 3 na de herfstsignalering blijkt dat er een vermoeden is van dyslexie worden de volgende stappen genomen: De instructietijd wordt uitgebreid en het frequente hulp wordt geboden. De begeleiding is een aanvulling op de leesinstructie in de groep en geen vervanging ervan. De frequentie is belangrijker dan de duur. Dagelijks 15 minuten geeft meer effect dan wekelijks 75 minuten. De extra begeleiding dient minimaal maal per week plaats te vinden. Extra instructie en begeleide inoefening wordt gegeven door de leerkracht. Terwijl de rest van de groep werkt geeft de leerkracht extra instructie aan een kleine groep. Hier wordt het sterprogramma van de methode Veilig Leren Lezen voor ingezet. Specifieke interventies gericht op lees- en spellingproblemen van de zwakst scorende leerlingen bij de genormeerde toetsen in januari en juni. Hiervoor zijn diverse interventieprogramma s beschikbaar: Connectlezen voor groep 3 en 4, Zuid-Vallei, Speciale leesbegeleiding (Luc Koning) De hulp wordt na overleg met ouders en Intern begeleider vastgelegd in een handelingsplan en wordt na van te voren afgesproken periodes geëvalueerd. 7
8 Indien een leerling na 2 interventieperiodes van 12 weken didactisch adequate hulp bij de zwakst scorende leerlingen blijft horen (3 maal een E-score) kan gesproken worden van didactische resistentie. Als er bij een kind zowel sprake is van achterstand als van didactische resistentie en er is geen sprake van een andere (leer)stoornis (comorbiditeit), dan is er een vermoeden van ernstige dyslexie. Hierbij dient ook de leerontwikkeling van het kind in het algemeen te worden bekeken. Er moet een discrepantie zijn tussen de scores van lezen en/of spellen en begrijpend lezen en/of rekenen. Uiteindelijk wordt op zijn vroegst in groep 4 dyslexie gediagnosticeerd groepen 5 en hoger In de meeste gevallen kan dyslexie in groep 4 worden vastgesteld. Het komt echter voor dat kinderen hun leesproblemen kunnen verbloemen d.m.v. hun intelligentie. Hoe meer de lesstof uit leeswerk gaat bestaan, hoe meer problemen zij krijgen. Wanneer het vermoeden pas in en hogere groep ontstaat worden dezelfde interventieperiodes in acht genomen. Er wordt gebruik gemaakt van andere interventiemethodes dan in groep 3 en 4 (Bijv. Ralfi-lezen) Ook deze interventies worden vastgelegd in handelingsplannen in het leerling-dossier. 6. Vergoedingsregeling ernstige dyslexie (zorgverzekeraars) Per 1 januari 2009 zijn diagnostiek en behandeling van ernstige dyslexie in het basispakket van de zorgverzekering opgenomen. De vergoedingsregeling wordt stapsgewijs ingevoerd in de periode t/m De regeling geldt in principe voor leerlingen van 7 jaar en ouder in het primair onderwijs en leerlingen van 7 t/m 13 jaar in het speciaal onderwijs. Deze regel geldt in: 2010 voor 7 t/m 9 jarigen 2011 voor 7 t/m 10 jarigen 2012 voor 7 t/m 11 jarigen 2013 voor 7 t/m 13 jarigen De regeling geldt voor leerlingen waarbij sprake is van een ernstige, enkelvoudige dyslexie. Enkelvoudig betekent dat er naast dyslexie geen sprake mag zijn van andere (leer)stoornissen (comorbiditeit). Om als kind in aanmerking te komen voor de regeling dient de school het vermoeden van ernstige dyslexie te onderbouwen met behulp van het leerling-dossier. Hiervoor is het van belang dat de school zorgt voor een goede signalering en begeleiding van deze leerlingen. De ouders melden hun kind met behulp van de gegevens van de school en aan een instantie die vergoede dyslexiezorg kan bieden Deze instantie onderzoekt eerst of er daadwerkelijk sprake is van dyslexie en of het kind gebaat is bij een intensieve externe behandeling. Wanneer daadwerkelijk ernstige dyslexie wordt gediagnosticeerd zal ook de behandeling vanuit de zorgverzekering worden vergoed. Indien niet de diagnose ernstige dyslexie wordt gesteld, maar wel de vermoedens en het dossiervorming reden gaven tot onderzoek, zal wel de diagnostiek, maar niet de behandeling vergoed worden. Ouders zullen tijdens dit traject geadviseerd en begeleid worden door de interne begeleider van de school. 8
9 7. Diagnose en begeleiding vanuit SAD/HCO Het onderwijsadviesbureau HCO, aangesloten bij de landelijke coöperatie Onderwijszorg Nederland (ONL) in Den Haag voldoet aan de eisen die de zorgverzekeraars aan de behandelende instantie stellen Op 4 januari 2011 hebben de Schooladviesdienst Wassenaar (SAD) en de collega-organisatie HCO uit Den Haag een samenwerkingsovereenkomst voor de diagnostiek en behandeling van ernstige enkelvoudige dyslexie bij kinderen in Wassenaar. Hierdoor mogen medewerkers van de SAD, die zijn opgeleid door ONL, de behandeling uitvoeren, onder supervisie van een hoofdbehandelaar HCO/ONL. Wassenaarse kinderen met ernstige enkelvoudige dyslexie hoeven daardoor niet langer naar locaties buiten Wassenaar af te reizen voor diagnose en behandeling. Er zijn meerdere locaties in Wassenaar geschikt gemaakt voor onderzoek en behandeling. 8. Faciliteiten en/ of hulpmiddelen Wanneer bij een leerling dyslexie is vastgesteld, betekent het dat gekeken moet worden welke extra hulp deze leerling geboden moeten worden om het leerproces te vergemakkelijken. Samen met ouders leerkracht en Intern begeleider wordt bekeken en afgesproken welke extra faciliteiten en of hulpmiddelen de leerling nodig heeft. De afgesproken hulpmiddelen en faciliteiten worden vastgelegd op een zogenaamde dyslexiekaart, zodat er geen misverstanden kunnen ontstaan bij wisseling van leerkracht, invalleerkrachten etc. Indien noodzakelijk wordt deze kaart bijgesteld. faciliteiten en hulpmiddelen waaruit geput kan worden Remedial teaching buiten de groep Extra tijd bij het verwerken van de lesstof en bij toetsen Vergrote versies van toetsen (CITO en/of methodegebonden) Gesproken versies van toetsen (CITO en/of methodegebonden) Mondeling afnemen van toetsen (CITO en methodegebonden) Hulpkaarten voor spellingregels Hulpkaartjes rekenen Bij dictees alleen het fout berekenen van de geleerde woorden Niet berekenen van spellingfouten bij zaakvakken Dyslexie-pen Daisyspeler (door ouders zelf aan te schaffen) Andere nader af te spreken hulpmiddel 9
10 9. Bronvermelding Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 1-2 (Wentink, Verhoeven en van Druenen,2008) Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 1-4 (Wentink, Verhoeven en van Druenen,2003) Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 5-8 (Wentink, Verhoeven en van Druenen,2004) Flyer Masterplan Dyslexie Vergoeding van diagnostiek en behandeling van ernstige dyslexie bij kinderen in het primair en speciaal onderwijs Website steunpunt dyslexie Voor verdere informatie zie ook:
Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep...
Dyslexie protocol Inhoudsopgave Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... 3 1. Signalen op kleuterleeftijd...
Nadere informatieInhoudsopgave: Bijlagen: 1. Signalen c.q. kenmerken van dyslexie 2. Format dyslexiekaart
Dyslexiebeleid Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Definitie van dyslexie 3. De procedure binnen onze school met betrekking tot zorg t.a.v. de leesontwikkeling. 4. Overdracht aan Voortgezet Onderwijs Bijlagen:
Nadere informatieDyslexie protocol Het Talent Inhoudsopgave
Protocol dyslexie Dyslexie protocol Het Talent Inhoudsopgave Wat is dyslexie? 2 Kenmerken van dyslexie 3 Wat te doen bij dyslexie? 5 Algemeen schoolprotocol 6 Spil 9-12 7 Lezen 8 Spellen 9 2 Wat is dyslexie?
Nadere informatieDyslexiebeleid. April 2016
1 Dyslexiebeleid April 2016 2 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Wat is dyslexie? 3. Samenwerking met ouders 4. Signaleren van dyslexie 5. Zorgstructuur 'De Kring' en hulp bij lees- en spellingproblemen 6.
Nadere informatieDyslexie. "een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau"
Dyslexie Dyslexie betekent letterlijk niet kunnen lezen. Bij dyslexie kunnen zowel lees- als spellingsproblemen voorkomen, maar deze komen ook los van elkaar voor. "een hardnekkig probleem met het aanleren
Nadere informatieDyslexieprotocol PCB de Schakel
Dyslexieprotocol PCB de Schakel Hoe herken je vroegtijdig dyslexie? Een handreiking voor leerkrachten en ouders. B.Vos en C.Bulk 15-4-2007 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Dyslexie in het kort...3
Nadere informatieDyslexieprotocol 2013
Dyslexieprotocol 2013 Waar hebben we het over? Officieel hebben we het bij dyslexie over "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.
Nadere informatieLeerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie
Leerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie dekroon,diagnostiek enbehandelcentrum Koningin Wilhelminalaan 9 7415 KPDeventer Tel:06-81285377 info@centrumdekroon.nl Leerlingdossier Vergoedingsregeling Dyslexie
Nadere informatieProtocol risicolezers De Vrijheit
Protocol risicolezers De Vrijheit Inleiding Dit protocol beschrijft met welke stappen we de leesontwikkeling van alle kinderen nauwgezet te volgen. In elke groep zijn er kinderen die op het gebeid van
Nadere informatiedoen dat 3 het dyslexieprotocol
doen dat 3 het dyslexieprotocol Het dyslexieprotocol juni 2008 Vooraf De scholen van de Stichting Peelraam hebben in het schooljaar 2007-2008 gezamenlijk een dyslexieprotocol ontwikkeld. Dit protocol is
Nadere informatieStappenplan Dyslexietraject
Stappenplan Dyslexietraject Een leerling komt in aanmerking voor dyslexie-onderzoek wanneer: Criterium van de achterstand: er sprake is van een significante achterstand op het gebied van lezen en/of spelling
Nadere informatie2014 Protocol dyslexie
Protocol dyslexie 2014 Protocol dyslexie Inleiding Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen 1. De term komt uit het latijn, want dys = niet goed functioneren, lexis = taal of woorden. Bij dyslexie
Nadere informatieDyslexie protocol en stappenplan
Dyslexie protocol en stappenplan Wat is dyslexie? Dyslexie is een taalverwerkingsstoornis, waardoor leren lezen en spellen voor veel problemen zorgt. Kinderen met dyslexie hebben vooral veel moeite met
Nadere informatieDeel II Aanmeldingsformulier dyslexiezorg (in te vullen door school)
033-2983197 info@praktijkdeziel.nl www.praktijkdeziel.nl Deel II Aanmeldingsformulier dyslexiezorg (in te vullen door school) 1.0 Algemeen deel Gegevens school Adres: PC/Woonplaats: Telefoon: E-mail adres:
Nadere informatieWe spreken van dyslexie als:
Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau (Stichting Dyslexie Nederland,
Nadere informatieRichtlijnen Dyslexie. Voor
Richtlijnen Dyslexie Voor De Divi Divi School Prinsenlaan 3 September 2018 INHOUDSOPGAVE Dyslexie blz. 02 Kenmerken van dyslexie blz. 03 Kwaliteiten en talenten blz. 03 Aanpassingen blz. 04 Normering blz.
Nadere informatieProtocol zwakke lezers en spellers
Mei 2016 Protocol zwakke lezers en spellers Bianca Bos en Marry Grasman Inhoudsopgave Inleiding... 2 Hoofdstuk 1: Doel van het protocol... 3 1.1. Vroegtijdige onderkenning en aanpak van leesproblemen...
Nadere informatieProtocol Leesproblemen en dyslexie
www.pcpokrimpenerwaard.nl Protocol Leesproblemen en dyslexie Geloof in onderwijs DE ARK - DE WEGWIJZER - ICHTHUSSCHOOL - DE RANK - KON. JULIANASCHOOL - KON. WILHELMINASCHOOL - EBEN-HAËZER - DE BRON Inhoudsopgave
Nadere informatieBeleidsstuk dyslexie. Augustus 2014
Beleidsstuk dyslexie Augustus 2014 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 4
Nadere informatieBeleid leesproblemen en dyslexie. Als lezen niet leuk is. RKBS De Waterwilg - De Poort PT Nootdorp
Beleid leesproblemen en dyslexie Als lezen niet leuk is RKBS De Waterwilg - De Poort 4-2631 PT Nootdorp Inleiding Als lezen niet leuk is Op De Waterwilg vinden wij lezen erg belangrijk. Als een leerling
Nadere informatieDyslexieprotocol Bibit mei 2013
Inhoudsopgave 1. Uitgangspunt 2. Het lees- en spellingonderwijs 3. Signalering 4. Diagnose 5. Hoe gaan we om met dyslectische kinderen? De aanpak. 6. Tips voor ouders en kinderen Uitgangspunt Als we het
Nadere informatieAanvraag vergoed dyslexie-onderzoek
Aanvraag vergoed dyslexie-onderzoek Aanmeldingsformulier school Leerlinggegevens Geb.datum Geslacht m v Groep Doublure nee ja, in groep Op deze school sinds groep Schoolgegevens Adres Postcode Plaats Telefoon
Nadere informatieDyslexieprotocol 0 Hooghuis Heesch
Dyslexieprotocol 0 Hooghuis Heesch Inhoudsopgave 1.1 Uitgangspunten pag. 2 2.1 Definitie dyslexie pag. 3 2.2 Kenmerken van dyslexie pag. 3 2.2.1 Problemen bij lezen pag. 3 2.2.2 Problemen bij spellen pag.
Nadere informatietoetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8
onderwijs en zorgarrrangement op De Wilgen uitgevoerd door meetinstrumenten Zorgniveau 1 = basisarrangenment Zorgniveau 1 Leerkracht Methodegebonden Gestructureerde stimulering van beginnende geletterdheid
Nadere informatieAanvraag vergoed dyslexie-onderzoek
Aanvraag vergoed dyslexie-onderzoek Aanmeldingsformulier school Leerlinggegevens Geb.datum Geslacht m v Groep Doublure nee ja, in groep Op deze school sinds groep Schoolgegevens Adres Postcode Plaats Telefoon
Nadere informatieNeem er even de tijd voor!
DYSLEXIE Neem er even de tijd voor! Ongeveer 3,5 procent van alle leerlingen in het basis- en het voortgezet onderwijs heeft problemen met lezen en spellen als gevolg van dyslexie. Een deel van deze kinderen
Nadere informatieAanmeldingsformulier school Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / interne begeleider
Aanmeldingsformulier school Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / interne begeleider Datum invullen Gegevens leerling Achternaam Voornaam (voluit) Geslacht M / V* Adres Postcode
Nadere informatiePROTOCOL DYSLEXIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG. 1.Inleiding
PROTOCOL DYSLEXIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG 1.Inleiding In dit protocol wordt beschreven hoe op de Annie M.G. Schmidtschool wordt gewerkt aan het voorkomen, onderkennen en aanpakken van lees-
Nadere informatieDyslexieprotocol. Versie: mei 2018
Dyslexieprotocol 1 Versie: mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding blz.3 2. Doel van het protocol blz.3 3. Wat is dyslexie? blz.3 4. Signaleringsmiddelen blz.4 5. Minimumdoelen voortgezet technisch lezen blz.5
Nadere informatiePROTOCOL. DYSLEXIE en DYSCALCULIE
PROTOCOL DYSLEXIE en DYSCALCULIE Vastgesteld 10 februari 2014 Inleiding In dit protocol zet het Montessori College Eindhoven in grote lijnen uiteen: - hoe leerlingen met leerstoornissen als dyslexie en
Nadere informatieVragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider
Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Gegevens leerling Naam leerling :.. 0 jongen 0 meisje Geboortedatum Groep
Nadere informatieAls het leren lezen niet zo soepel gaat
Als het leren lezen niet zo soepel gaat In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Wij letten bij het aanleren van de letters gelijk al op de signalen van leesproblemen. Het aanleren
Nadere informatieLeerlingdossier ONL Dyslexie
Leerlingdossier ONL Dyslexie Richtlijnen bij het invullen Met dit begeleidend schrijven willen wij het invullen van het leerlingdossier voor onderzoek en behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie
Nadere informatieLeerlingdossier Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie
Leerlingdossier Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / interne begeleider Datum invullen Gegevens leerling Achternaam Voornaam (voluit) Geslacht M / V* Adres Postcode en plaats
Nadere informatieAanmeldingsformulier Dyslexie
Aanmeldingsformulier Dyslexie Van Graafeiland Psychologie/Dyslexiekliniek Beukenlaan 4-i 2612 VC DELFT De Korf 53 2924 AH KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Tjeerd Kuipersstraat 29 2662 GM BERGSCHENHOEK Telefoonnummer:
Nadere informatieDyslexieprotocol De Wegwijzer
Dyslexieprotocol De Wegwijzer 2010 1 Inhoud A. Wat is dyslexie? B. Wie doet binnen de school uitspraken over dyslexie? C. Hoe spreken we over dyslexie met de ouders? D. Strategie voor de begeleiding van
Nadere informatieLeidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0
Leidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Femke
Nadere informatieStudiesucces met dyslexie mbo
Studiesucces met dyslexie mbo Karin Lukassen, APS Marga Kemper, Cinop Oktober 2012 Wat is dyslexie? Wat is dyslexie? Definitie en kenmerken Vaardigheidsniveau Criterium van de didactische resistentie Criterium
Nadere informatieVergoedingsregeling ernstige, enkelvoudige dyslexie
Vergoedingsregeling ernstige, enkelvoudige dyslexie Vanaf januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de vergoeding van het onderzoek en de behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie voor
Nadere informatieAanvraag particulier dyslexieonderzoek
Aanvraag particulier dyslexieonderzoek Aanmeldingsformulier school Individueel onderzoek Groepsonderzoek (alleen mogelijk vanaf eind groep 7) Leerlinggegevens Geb.datum Geslacht m v Groep Doublure nee
Nadere informatieLeerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0
Leerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Chris Struiksma, NKD Boukje Toering, NKD Jolanda Roelfsema, NKD Marijke van Grafhorst,
Nadere informatieBinnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er
Dyslexie Protocol Wie doet binnen de school uitspraken over dyslexie? Binnen de school zijn de volgende personen goed ingevoerd op het gebied van dyslexie: - Intern begeleider - Groepsleerkracht - RT-er
Nadere informatieAanmeldformulier scholen vergoed dyslexie onderzoek
Aanmeldformulier scholen vergoed dyslexie onderzoek 1. School- en leerlinggegevens Gegevens school Naam school Adres Postcode en plaats BRIN-nummer Verwijzer e-mail adres IB Werkdagen IB Leerkracht(en)
Nadere informatieDyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie in de zorgverzekering, wat gaat er veranderen?
Uw kind en dyslexie Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie is aangeboren en onafhankelijk
Nadere informatieStudiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo. Juni 2012
Studiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo Bert de Vos Marga Kemper - b.devos@aps.nl - mkemper@cinop.nl Juni 2012 Vraag bij binnenkomst Wat zie je in de klas, waarbij je denkt: dit zou door dyslexie
Nadere informatieDyslexieprotocol Oranje Nassauschool
Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool Protocol bij ernstige leesproblemen en dyslexie 1. Inleiding Het protocol Ernstige leesproblemen en dyslexie is onderdeel van ons zorgbeleid op de Oranje Nassauschool.
Nadere informatieLeerlingdossier ONL Dyslexie Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie
Leerlingdossier ONL Dyslexie Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / intern begeleider Voor wij een aanmelding in behandeling nemen, is het nodig dat ouders/verzorgers hun
Nadere informatieVergoedingsregeling ernstige, enkelvoudige dyslexie
Vergoedingsregeling ernstige, enkelvoudige dyslexie Vanaf januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de vergoeding van het onderzoek en de behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie voor
Nadere informatieLeerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0
Leerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Chris Struiksma, NKD Boukje Toering, NKD Jolanda Roelfsema, NKD Marijke van Grafhorst,
Nadere informatieProtocol Leesproblemen en Dyslexie
Protocol Leesproblemen en Dyslexie Inleiding In dit protocol is vastgelegd hoe op onze school goed leesonderwijs wordt gerealiseerd. Hoe leerlingen in hun leesontwikkeling worden gevolgd en hoe en met
Nadere informatieProtocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl
Protocol Dyslexie Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Dyslexie: Het woord dyslexie betekent, letterlijk vertaald uit het Grieks, niet
Nadere informatieDyslexie. Protocol. April Expertisecentrum Innoord Breedveld PZ Amsterdam
Protocol Dyslexie April 2018 1 Expertisecentrum Innoord Breedveld 7 1025 PZ Amsterdam Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Wat is dyslexie? 3. Samenwerking met ouders 4. Signaleren van dyslexie 5. Diagnostiek/onderzoek
Nadere informatieVan onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling
Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Het onderwijs en de gezondheidszorg dragen samen de verantwoordelijkheid voor het voorkomen
Nadere informatieLeerlingdossier Dyslexie
Leerlingdossier Dyslexie VERSIE 3.0 De PPO poortwachters EED werken met dit vernieuwde format Leerlingdossier Dyslexie. Enkele toevoegingen zijn gedaan en hebben betrekking op PPO Rotterdam. Samenstelling
Nadere informatieVragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider
Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Gegevens leerling Naam kind Geboortedatum O jongen O meisje Groep Groepsverloop
Nadere informatiePLD de Spindel, bijlage 4
Checklist Onderkenning Dyslexie Edux Beoordeling van de ernst en hardnekkigheid van de lees- en/of spellingproblemen t.b.v. de continuïteit van de zorg in het primair en voortgezet onderwijs Naam leerling
Nadere informatieDyslexieprotocol. Wat is dyslexie? Het belang van vroegtijdige signalering
Dyslexieprotocol Wat is dyslexie? Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren van het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.
Nadere informatieOok een rivier begint met de eerste druppel
Ook een rivier begint met de eerste druppel Update Afstemmingsdocument Ernstige lees- en/of spellingproblemen en/of dyslexie Onderwijs aan leerlingen van 4 tot 18 jaar op Walcheren juni 2011 Inleiding
Nadere informatieDyslexie, wat is dat eigenlijk?
Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie is aangeboren en onafhankelijk van intelligentie.
Nadere informatieProtocol dyslexie. Dreefschool. Dyslexieprotocol Dreefschool dec. 2011 Pagina 1
Protocol dyslexie Dreefschool Dyslexieprotocol Dreefschool dec. 2011 Pagina 1 Inhoudsopgave Inleiding blz 3 Stappenplan van het signaleren blz 3,4,5 Mogelijke compensatie blz 5 Organisatie en begeleiding
Nadere informatieNL Onderwijszorg Nederland
0 NL Onderwijszorg Nederland Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie is aangeboren en
Nadere informatieProtocol dyslexie op het Maaswaal College Locatie Veenseweg (havo- vwo)
Protocol dyslexie op het Maaswaal College Locatie Veenseweg (havo- vwo) Vastgesteld directie: 31 januari 2018 Vastgesteld MR: 11 april 2018 locatie Veenseweg (havo-vwo) Protocol dyslexie op het Maaswaal
Nadere informatieAanvraag particulier dyslexieonderzoek
Aanvraag particulier dyslexieonderzoek Aanmeldingsformulier school Leerlinggegevens Geb.datum Geslacht m v Groep Doublure nee ja, in groep Op deze school sinds groep Schoolgegevens Adres Postcode Plaats
Nadere informatieDYSLEXIEPROTOCOL Sneek, januari 2018
DYSLEXIEPROTOCOL Sneek, januari 2018 1- Wat is dyslexie 2- Signalen 3- Planmatig handelen 4- Handelingsplan 5- Remediëring. compensatie en dispensatie 6- Didactische principes/ aandachtspunten 1.Wat is
Nadere informatieDyslexiebeleid. Greijdanus Enschede
Dyslexiebeleid Greijdanus Enschede 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding dyslexie Pag. 3 1.1. Wat is dyslexie? 1.2. Hoe uit dyslexie zich? 2. Dyslexiescreening en onderzoek Pag. 5 2.1. Screening in klas 1 2.2.
Nadere informatieInformatiebrief Ernstige Enkelvoudige Dyslexiezorg
Informatiebrief Ernstige Enkelvoudige Dyslexiezorg Voor de directeuren en intern begeleiders van basisscholen, rectoren en zorg coördinatoren van scholen voor voortgezet onderwijs met leerlingen die wonen
Nadere informatiePROTOCOL DYSLEXIE o.b.s. De Drift. de Pol 4a 9444 XE Grolloo
PROTOCOL DYSLEXIE 2011-2015 o.b.s. De Drift de Pol 4a 9444 XE Grolloo 0592-501480 drift@primah.org mei 2013 Inhoudsopgave 1. Wat is dyslexie 2. Van signaleren tot individueel handelingsplan De procedures
Nadere informatieProtocol dyslexie. In de volgende tabel wordt aangegeven welke toetsmomenten er in de jaarplanning zijn opgenomen om leesproblemen te signaleren.
Protocol Dyslexie Inhoud Inleiding... 2 Signaleren... 3 Interventies... 4 Handelingsgerichte interventies gericht op leesuitval... 4 Handelingsgerichte interventies gericht op spellingproblemen... 5 Interventies
Nadere informatieDyslexiegids
Dyslexiegids 2017-2018 Woord vooraf Beste ouders, Onze school zet hoog in op passend onderwijs. Want niet ieder kind leert op dezelfde manier en heeft behoefte aan dezelfde dingen. Dat vinden wij heel
Nadere informatieOnderwijskundig Rapport Dyslexiebijlage t.b.v. leerlingen met vermoedens van dyslexie
Onderwijskundig Rapport Dyslexiebijlage t.b.v. leerlingen met vermoedens van dyslexie Vertrouwelijk Naam leerling: Naam verwijzende school: Dit dyslexiegedeelte dient als aanvulling op het algemene gedeelte
Nadere informatieBeleidsstuk dyslexie. Oktober 2016
Beleidsstuk dyslexie Oktober 2016 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 3
Nadere informatieDyslexieprotocol van OBS Prinses Wilhelmina Herziene versie 22-09-2015. Dyslexieprotocol van OBS Prinses Wilhelmina September 2015 1
Dyslexieprotocol van OBS Prinses Wilhelmina Herziene versie 22-09-2015 Dyslexieprotocol van OBS Prinses Wilhelmina September 2015 1 Inhoudsopgave: Wat is dyslexie?... 2 Een dyslexieonderzoek?... 6 Met
Nadere informatieVeelgestelde vragen (FAQ) EED Ernstige Enkelvoudige Dyslexie-ondersteuning SWV Brabantse Wal
Veelgestelde vragen (FAQ) EED Ernstige Enkelvoudige Dyslexie-ondersteuning SWV Brabantse Wal Inhoud Basisondersteuning: waarvoor zijn scholen verantwoordelijk, op het gebied van lees- en/of spellingsproblemen?...
Nadere informatieUw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten?
Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? 1 Inhoud Voorwoord... 3 1 Leesproblemen... 4 2 Mogelijk dyslexie... 4 2.1. De dagelijkse lespraktijk.... 4 2.2: De stappen die genomen
Nadere informatie1. Een aantal kinderen komt in aanmerking voor de vergoede dyslexie.
Dyslexieonderzoeken WSNS-Salland Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en/of vlot toepassen van het lezen en/of het spellen op woordniveau. (SDN 2008)
Nadere informatieNiet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling:
R.K. Daltonschool De Driesprong Taal- leesprotocol groep 1 8, versie 01-08-2011 Dit protocol is onze vertaling van het Dyslexieprotocol naar onze schoolsituatie. De taal- leesontwikkeling van de wordt
Nadere informatieMijn kind heeft moeite met lezen en spellen. Is het misschien dyslectisch? En wat nu?
Mijn kind heeft moeite met lezen en spellen. Is het misschien dyslectisch? En wat nu? voorlichtingsfolder voor ouders R.K. basisschool De Wingerd Zwaag Inleiding In deze folder willen we u iets vertellen
Nadere informatieDyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs. De Meent
DE DE DE DE MEENT MEENT MEENT MEENT MAARN MAARN MAARN MAARN Dyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs De Meent Inhoud 1. Inleiding... 1 2. Wat is dyslexie... 1 3. Van signaleren tot
Nadere informatieLeesproblemen en dyslexie 3
Leesproblemen en dyslexie 3 Mariette Sibbing msibbing@hetabc.nl Nina Willemse ninawillemse@hetabc.nl Agenda 27-1-2016 Overgang onderbouw-middenbouw Continuüm van zorg signaleren van kinderen met leesproblemen
Nadere informatieVergoedingsregeling ernstige, enkelvoudige dyslexie
Vergoedingsregeling ernstige, enkelvoudige dyslexie Vanaf januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de vergoeding van het onderzoek en de behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie voor
Nadere informatieCRAYENESTERBASISSCHOOL. Richtlijn Dyslexiebeleid
CRAYENESTERBASISSCHOOL Richtlijn Dyslexiebeleid dd. 23 juni 2015 Maart 2015 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Wat is dyslexie 3. De procedures binnen onze school met betrekking tot zorg 4. Samenwerking met
Nadere informatieDyslexieprotocol. Inhoudsopgave. Inleiding. Hoofdstuk 1: Wanneer spreken wij van dyslexie? Hoofdstuk 2: Signalering
Dyslexieprotocol Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1: Wanneer spreken wij van dyslexie? Hoofdstuk 2: Signalering Hoofdstuk 3: Interventies Lees- en spellingsonderwijs Diagnosestelling Interventie na diagnose
Nadere informatieONL_Folder2011_scholen_WT.indd 1
2899.1026 ONL_Folder2011_scholen_WT.indd 1 29-03-2011 17:42:01 Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen
Nadere informatieAfspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:
11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep
Nadere informatieDyslexiebeleid CBS De Springplank 2014-2015
Dyslexiebeleid CBS De Springplank 2014-2015 Dyslexie onderzoek De resultaten van alle leerlingen worden door de intern begeleiders gevolgd. Wanneer een leerling drie keer achtereenvolgend een E scores
Nadere informatieDyslexie protocol de Werkschuit
Dyslexie protocol de Werkschuit Doel van het protocol Het protocol beoogt dat leerlingen in de groepen 1 t/m 8 de basisprincipes en basisvaardigheden van lezen en spellen onder de knie krijgen. Dat wil
Nadere informatieVragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid
Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid Datum: Ingevuld door: Naam leerling: m/v * Leeftijd: jaar; maanden. Geboortedatum: Land van herkomst: Thuistaal: Schoolloopbaan: Heeft de leerling
Nadere informatie2. Leesonderwijs op de Koningin Julianaschool
Dyslexiebeleid Mei 2014: opgesteld in werkgroep dyslexie September 2014: van feed-back voorzien door enkele ouders Oktober 2014: besproken in het team April 2015: feedback verwerkt en meest recente procedure
Nadere informatieBijlage 2 Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid
Bijlage 2 Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid Datum: Ingevuld door: Naam leerling: m/v * Leeftijd: jaar; maanden. Geboortedatum: Land van herkomst: Thuistaal: Schoolloopbaan: Heeft
Nadere informatieProtocol dyslexie op het Maaswaal College, locatie Oosterweg (vmbo)
Protocol dyslexie op het Maaswaal College, locatie Oosterweg (vmbo) Vastgesteld directie: 26.09.2012 Vastgesteld MR: 21 november 2012 Dyslexie protocol Maaswaal College, locatie Oosterweg (vmbo) Protocol
Nadere informatieLeesproblemen en dyslexie
Leesproblemen en dyslexie Bijeenkomsten Bijeenkomst 1- dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Bijeenkomst 2- groep 1-2 : signaleren en begeleiden van potentiele zwakke lezers Bijeenkomst 3:
Nadere informatieDyslexie; algemeen. Dyslexie op de Haanstra Basisschool. Het dyslexie protocol van de Haanstra basisschool. November 2011
Het dyslexie protocol van de Haanstra basisschool. November 2011 Dyslexie; algemeen Ongeveer 10 à 15 procent van alle schoolgaande kinderen heeft moeite met het (aanvankelijk) lezen en spellen. Voor 3,5
Nadere informatieZorg om je toekomst. Wat is. dyslexie?
Zorg om je toekomst Wat is dyslexie? 2 Inleiding Dyslexie is een complex probleem. Dyslectische leerlingen zijn niet dom of lui, hun falen is geen onwil. Deze leerlingen doen vaak extra hun best, besteden
Nadere informatieProtocol leesproblemen en dyslexie
1 KC Den Krommen Hoek Protocol leesproblemen en dyslexie Verantwoording: Het protocol leesproblemen en dyslexie van kindcentrum Den Krommen Hoek is opgesteld op basis van het Protocol Leesproblemen en
Nadere informatieDyslexie Onderzoek vergoed vanuit de Jeugdwet INFORMATIE VOOR OUDERS
Dyslexie Onderzoek vergoed vanuit de Jeugdwet INFORMATIE VOOR OUDERS Voorwoord In samenwerking met Onderwijszorg Nederland (ONL) bieden wij vergoede zorg voor kinderen met ernstige enkelvoudige dyslexie.
Nadere informatieLees- en dyslexiebeleid
Lees- en dyslexiebeleid Koningin Julianaschool Barneveld 2016-2017 2015-2016 Inhoudsopgave Inleiding 1 1. Signaleren leesproblemen en dyslexie 1.1 Vroegtijdig onderkennen 2 2 1.2 Beginnende geletterdheid
Nadere informatieDyslexie. Beatrijs Brand
Dyslexie Beatrijs Brand Hoe lezen wij? T s errassend oeveel ekst r emist an orden Vlgones een oznrdeeok op een Eglnese uvinretsiet mkaat het neit uit in wlkee vloogdre de lttres in een wrood saatn (c)
Nadere informatieUw leerling en dyslexie
Uw leerling en dyslexie Brochure voor scholen Dyslexie, wat is dat eigenlijk? Dyslexie is een handicap die iedereen kan treffen. Het is een ernstige beperking bij het lezen en spellen van taal. Dyslexie
Nadere informatieDyslexieprotocol van OBS Prinses Wilhelmina April 2011 Herziene versie april 2014
Dyslexieprotocol van OBS Prinses Wilhelmina April 2011 Herziene versie april 2014 Dyslexieprotocol van OBS Prinses Wilhelmina april 2014 1 Dyslexieprotocol van OBS Prinses Wilhelmina april 2014 Inhoudsopgave:
Nadere informatieDyslexiebeleid. 1. Inleiding en verantwoording
Dyslexiebeleid 1. Inleiding en verantwoording Waarom hebben wij als school gekozen voor dyslexiebeleid? Wij vinden het als school belangrijk om voor leerlingen die hardnekkige problemen met lezen en spellen
Nadere informatie