Richtlijnen Dyslexie. Voor

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Richtlijnen Dyslexie. Voor"

Transcriptie

1 Richtlijnen Dyslexie Voor De Divi Divi School Prinsenlaan 3 September 2018

2 INHOUDSOPGAVE Dyslexie blz. 02 Kenmerken van dyslexie blz. 03 Kwaliteiten en talenten blz. 03 Aanpassingen blz. 04 Normering blz. 05 1

3 DYSLEXIE Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen. De term komt uit het Grieks. Dys = niet goed functioneren, beperkt, en lexis = taal of woorden. Officieel wordt dyslexie op Curaçao aangeduid als: Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau. Hardnekkigheid is een belangrijk kenmerk van dyslexie, niet alleen bij het leren lezen en spellen, maar ook bij het snel en vlot kunnen lezen. Dyslexie belemmert ook het vlot leren lezen. De meeste kinderen met dyslexie leren uiteindelijk wel lezen, maar blijven trager lezen. Ze moeten er meer energie in steken en zijn sneller afgeleid dan de gemiddelde lezer. Dat gaat vaak ten koste van het begrip van wat gelezen is. Sommige kinderen kunnen hun dyslexie jarenlang onbewust verbergen. Door hun intelligentie hebben ze manieren gevonden om hun leesproblemen te compenseren, bijvoorbeeld doordat ze een heel goed geheugen hebben en daardoor alle gesproken uitleg goed onthouden. 2

4 KENMERKEN VAN DYSLEXIE Kinderen met dyslexie kunnen moeite hebben: Om het verschil te horen tussen klanken als m en n; p, t en k; s, f en g; eu, u en ui Om de klanken in volgorde te zetten, zoals bij dorp en drop of 12 en 21 Om de aandacht te houden bij klankinformatie (gesproken woord) Met het inprenten van reeksen, bijvoorbeeld tafels of spellingsregels Met het onthouden van vaste woordcombinaties, uitdrukkingen of gezegdes Met het onthouden van losse gegevens, zoals rijtjes, woordjes en jaartallen KWALITEITEN EN TALENTEN Doordat dyslectici conceptuele denkers zijn, kunnen sij goed zijn in: kunnen improviseren; kritisch kunnen denken; een sterke intuïtie; veel ideeën hebben en innovatief zijn; vooruit kunnen zien en denken; goed overzicht hebben; oorzaak en gevolg kunnen zien; een goede neus voor kansen hebben; hooggevoelig zijn: aanvoelen wat er gebeuren gaat, of wat er onder de oppervlakte speelt; snel oplossingen zien voor complexe problemen; problemen of situaties van verschillende kanten kunnen bekijken; sterk beeldend vermogen; creatief zijn; goed ruimtelijk inzicht; gevoelig voor sfeer, kleur en schoonheid; goed kunnen improviseren; goed kunnen netwerken; meerdere taken tegelijk kunnen uitoefenen. 3

5 AANPASSINGEN Leerlingen op de Divi Divi School die in het bezit zijn van een dyslexieverklaring kunnen gebruikmaken van het dyslexie-logo en/of in aanmerking komen voor een aantal aanpassingen. De aanpassingen worden altijd gedaan in overleg met het kind, de ouders en de schoolleider. Een aangepaste toets wordt als dusdanig genoteerd in het leerlingvolgsysteem ParnasSys. De aanpassingen die wij op de Divi Divi School hanteren kunnen zijn: extra tijd voor schriftelijke opdrachten en toetsen het gebruiken van een leesliniaal meerkeuzevragen in plaats van openvragen, korte vragen, voorlezen, toetsen mondeling afnemen, bij spellingtoetsen woorden flitsen en/of zinnen plakken. 4

6 NORMERING Een aangepaste toets wordt als dusdanig genoteerd in het leerlingvolgsysteem ParnasSys. Vak Normering Opmerking Technisch lezen (AVI) Reguliere normering Bij moeite met tempo, krijgt het kind de toets mee om te oefenen. Hij/zij wordt een week later hertoetst. Begrijpend lezen Taaloefeningen Werkwoorden vervoegen Woordenschat Spelling Indien aangepast, dan is de reguliere normering van toepassing Niet aangepast: -0,25 punt per schrijffout (rekening houdend met uitzonderingssituaties) Uitzonderingssituatie is reguliere normering. Aangepast is reguliere normering - 0,25 punt per schrijffout Reguliere normering Een aangepaste toets kan zijn: *invulwoorden staan bovenaan genoteerd, *lijn trekken van woord naar woord/ woord naar zin. *antwoord inkleuren Voorbeeld van uitzonderingssituaties: *Hij WORTT verdrietig (in dit geval wordt het woord fout gerekend. Wanneer wordt het woord niet als fout gerekend: *Hij ZOGT zijn schoenen. Aangepast kan zijn: *invulwoorden bovenaan *lijnen trekken *inkleuren Reguliere normering geldt voor plakzinnen, en overschrijfdictees 5

7 Taalmap Werkstukken aangepast is reguliere normering Aangepast kan zijn: *invulwoorden bovenaan *lijnen trekken *inkleuren NB: De reguliere normering is 1 fout 1 punt. Het dyslexielogo ziet er als volgt uit: Dit logo is te vinden op de medewerkersserver van de school 6

Dyslexie. "een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau"

Dyslexie. een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau Dyslexie Dyslexie betekent letterlijk niet kunnen lezen. Bij dyslexie kunnen zowel lees- als spellingsproblemen voorkomen, maar deze komen ook los van elkaar voor. "een hardnekkig probleem met het aanleren

Nadere informatie

Protocol dyslexie Vechtstede College 1-5-2013. A. Verhulst Remedial Teacher

Protocol dyslexie Vechtstede College 1-5-2013. A. Verhulst Remedial Teacher Protocol dyslexie Vechtstede College 1-5-2013 A. Verhulst Remedial Teacher INHOUDSOPGAVE Wat is dyslexie 3 Begeleiding van leerlingen met dyslexie 3 Faciliteiten voor leerlingen met dyslexie 4 Afspraken

Nadere informatie

Dyslexieprotocol 2013

Dyslexieprotocol 2013 Dyslexieprotocol 2013 Waar hebben we het over? Officieel hebben we het bij dyslexie over "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.

Nadere informatie

Dyslexieprotocol PCB de Schakel

Dyslexieprotocol PCB de Schakel Dyslexieprotocol PCB de Schakel Hoe herken je vroegtijdig dyslexie? Een handreiking voor leerkrachten en ouders. B.Vos en C.Bulk 15-4-2007 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Dyslexie in het kort...3

Nadere informatie

2014 Protocol dyslexie

2014 Protocol dyslexie Protocol dyslexie 2014 Protocol dyslexie Inleiding Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen 1. De term komt uit het latijn, want dys = niet goed functioneren, lexis = taal of woorden. Bij dyslexie

Nadere informatie

Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep...

Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... Dyslexie protocol Inhoudsopgave Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... 3 1. Signalen op kleuterleeftijd...

Nadere informatie

Begeleidingswijzer Dyslexie

Begeleidingswijzer Dyslexie Begeleidingswijzer Dyslexie Dyslexie Ongeveer 5% van de studenten in het mbo heeft dyslexie. Dit is één op de twintig studenten. Iedereen die bij Rijn IJssel werkt, kan dus te maken krijgen met studenten

Nadere informatie

Als je op de school in Heeten dyslexie hebt kun je kiezen voor begeleiding door Obalo.

Als je op de school in Heeten dyslexie hebt kun je kiezen voor begeleiding door Obalo. Meike Gerritsen groep 6a Ik koos het onderwerp dyslexie om dat ik dyslexie heb. Twee jaar geleden heb ik een onderzoek gedaan en daar kwam uit dat ik dyslectisch ben. Nu lees ik er meer over zodat ik ook

Nadere informatie

Het ABC van de leerstoornissen

Het ABC van de leerstoornissen Het ABC van de leerstoornissen 23 oktober 2012 K.A. Redingenhof Leuven Nadia Gielen Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek PraxisP Inhoud Leerstoornissen, dyslexie, dyscalculie een beknopt overzicht

Nadere informatie

Zorgplan Dyslexie, CBS de Duif. Wat is dyslexie?

Zorgplan Dyslexie, CBS de Duif. Wat is dyslexie? Zorgplan Dyslexie, CBS de Duif Wat is dyslexie? Uitgaande van algemeen aanvaarde wetenschappelijke afspraken hierover nemen wij aan dat een dyslecticus altijd problemen heeft met: Het verwerken van lettertekens

Nadere informatie

OSB PROTOCOL DYSLEXIE

OSB PROTOCOL DYSLEXIE OSB PROTOCOL DYSLEXIE Amsterdam, 25 februari 2016 Vastgesteld door de schoolleiding Open Schoolgemeenschap Bijlmer 1 INHOUDSOPGAVE Wat is dyslexie? De OSB & de begeleiding van leerlingen met dyslexie Wederzijdse

Nadere informatie

Dyslexieprotocol 0 Hooghuis Heesch

Dyslexieprotocol 0 Hooghuis Heesch Dyslexieprotocol 0 Hooghuis Heesch Inhoudsopgave 1.1 Uitgangspunten pag. 2 2.1 Definitie dyslexie pag. 3 2.2 Kenmerken van dyslexie pag. 3 2.2.1 Problemen bij lezen pag. 3 2.2.2 Problemen bij spellen pag.

Nadere informatie

Inhoudsopgave: Bijlagen: 1. Signalen c.q. kenmerken van dyslexie 2. Format dyslexiekaart

Inhoudsopgave: Bijlagen: 1. Signalen c.q. kenmerken van dyslexie 2. Format dyslexiekaart Dyslexiebeleid Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Definitie van dyslexie 3. De procedure binnen onze school met betrekking tot zorg t.a.v. de leesontwikkeling. 4. Overdracht aan Voortgezet Onderwijs Bijlagen:

Nadere informatie

PROTOCOL. DYSLEXIE en DYSCALCULIE

PROTOCOL. DYSLEXIE en DYSCALCULIE PROTOCOL DYSLEXIE en DYSCALCULIE Vastgesteld 10 februari 2014 Inleiding In dit protocol zet het Montessori College Eindhoven in grote lijnen uiteen: - hoe leerlingen met leerstoornissen als dyslexie en

Nadere informatie

Protocol. dyslexie. Insula College, Koningstraat

Protocol. dyslexie. Insula College, Koningstraat Protocol dyslexie Insula College, Koningstraat versie oktober 2016 1 Inleiding Dit dyslexieprotocol van het Insula College vmbo-tl, locatie Koningstraat is opgesteld ten behoeve van de leerlingen die een

Nadere informatie

Protocol dyslexie. Dreefschool. Dyslexieprotocol Dreefschool dec. 2011 Pagina 1

Protocol dyslexie. Dreefschool. Dyslexieprotocol Dreefschool dec. 2011 Pagina 1 Protocol dyslexie Dreefschool Dyslexieprotocol Dreefschool dec. 2011 Pagina 1 Inhoudsopgave Inleiding blz 3 Stappenplan van het signaleren blz 3,4,5 Mogelijke compensatie blz 5 Organisatie en begeleiding

Nadere informatie

Onderwijs op Lariks - Dyslexie. M. Hurenkamp, RT-er L.A. Smit, orthopedagoog

Onderwijs op Lariks - Dyslexie. M. Hurenkamp, RT-er L.A. Smit, orthopedagoog Onderwijs op Lariks - Dyslexie M. Hurenkamp, RT-er L.A. Smit, orthopedagoog Definitie dyslexie Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat

Nadere informatie

Neem er even de tijd voor!

Neem er even de tijd voor! DYSLEXIE Neem er even de tijd voor! Ongeveer 3,5 procent van alle leerlingen in het basis- en het voortgezet onderwijs heeft problemen met lezen en spellen als gevolg van dyslexie. Een deel van deze kinderen

Nadere informatie

PROTOCOL DYSLEXIE OP HET KAJ MUNK COLLEGE. Wat is dyslexie?

PROTOCOL DYSLEXIE OP HET KAJ MUNK COLLEGE. Wat is dyslexie? PROTOCOL DYSLEXIE OP HET KAJ MUNK COLLEGE Wat is dyslexie? Een definitie: Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Januari Informatie, afspraken en tips voor leerlingen, ouders en docenten

Dyslexieprotocol. Januari Informatie, afspraken en tips voor leerlingen, ouders en docenten Informatie, afspraken en tips voor leerlingen, ouders en docenten Door: Carla Boonstra, remedial teacher Wilma Kreeft, orthopedagoog/leerondersteuner Yvonne Roes, orthopedagoog/leerondersteuner Laatste

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Zwin College Oostburg

Dyslexieprotocol Zwin College Oostburg Dyslexieprotocol Zwin College Oostburg Dyslexie is een leerstoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Taken van de dyslexiecoach

Dyslexieprotocol. Taken van de dyslexiecoach Dyslexieprotocol Dit protocol heeft als doel meer duidelijkheid scheppen wat (dyslectische) leerlingen kunnen verwachten van het dyslexiebeleid op het Wolfert Lyceum. Het Wolfert Lyceum wil een school

Nadere informatie

Draaiboek voor de begeleiding van leerlingen met DYSORTHOGRAFIE of SPELLINGSproblemen en dyslexie (schrijven)

Draaiboek voor de begeleiding van leerlingen met DYSORTHOGRAFIE of SPELLINGSproblemen en dyslexie (schrijven) Draaiboek voor de begeleiding van leerlingen met DYSORTHOGRAFIE of SPELLINGSproblemen en dyslexie (schrijven) Naam leerling: Klas:.. Wat is het? DYSORTHOGRAFIE Moeizame automatisatie aan de klank-tekenkoppeling.

Nadere informatie

1. Wat is dyslexie? Hoe wordt dyslexie vastgesteld? Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de leerling Wat kan de school doen?

1. Wat is dyslexie? Hoe wordt dyslexie vastgesteld? Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de leerling Wat kan de school doen? Inhoud 1. Wat is dyslexie? 2 2. Hoe wordt dyslexie vastgesteld? 3 3. Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de leerling 3 4. Wat kan de school doen? 4 5. Wat doen de docenten? 5 6. Wat doet de leerling? 6

Nadere informatie

Wat is dyslexie en wat zijn de gevolgen hiervan voor het volgen van onderwijs?

Wat is dyslexie en wat zijn de gevolgen hiervan voor het volgen van onderwijs? Augustus 2014 Wat is dyslexie en wat zijn de gevolgen hiervan voor het volgen van onderwijs? Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren van het accuraat

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Versie: mei 2018

Dyslexieprotocol. Versie: mei 2018 Dyslexieprotocol 1 Versie: mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding blz.3 2. Doel van het protocol blz.3 3. Wat is dyslexie? blz.3 4. Signaleringsmiddelen blz.4 5. Minimumdoelen voortgezet technisch lezen blz.5

Nadere informatie

Zorg om je toekomst. Wat is. dyslexie?

Zorg om je toekomst. Wat is. dyslexie? Zorg om je toekomst Wat is dyslexie? 2 Inleiding Dyslexie is een complex probleem. Dyslectische leerlingen zijn niet dom of lui, hun falen is geen onwil. Deze leerlingen doen vaak extra hun best, besteden

Nadere informatie

Protocol dyslexie. op het Zwin College

Protocol dyslexie. op het Zwin College Protocol dyslexie op het Zwin College Akkoord Directie: juni 2016 Protocol dyslexie op het Zwin College Inhoud 1. Wat is dyslexie? 2 2. De overgang van de basisschool naar het Voortgezet Onderwijs 3. Signaleren

Nadere informatie

Dyslexiegids

Dyslexiegids Dyslexiegids 2017-2018 Woord vooraf Beste ouders, Onze school zet hoog in op passend onderwijs. Want niet ieder kind leert op dezelfde manier en heeft behoefte aan dezelfde dingen. Dat vinden wij heel

Nadere informatie

Ouderavond Segbroek College Marjolein Wennekers

Ouderavond Segbroek College Marjolein Wennekers Ouderavond Segbroek College 16-10-2012 Marjolein Wennekers m.wennekers@hco.nl Agenda Wat is dyslexie? Welke problemen kan ik tegenkomen? Hoe kan ik mijn kind helpen? Vragen Wat is dyslexie? Dyslexie is

Nadere informatie

Hoe is uw gezinssamenstelling op dit moment? Vul eerst de gegevens van u en uw partner in en daarna de gegevens van uw kinderen, van oud naar jong.

Hoe is uw gezinssamenstelling op dit moment? Vul eerst de gegevens van u en uw partner in en daarna de gegevens van uw kinderen, van oud naar jong. Orthopedagogenpraktijk Athena drs. Simone Verhoeven W.M. Dudokweg 10 a-b 1703 DB Heerhugowaard info@athenaweb.nl Intake vragenlijst bij dyslexieonderzoek Ingevuld door: U wordt vriendelijk gevraagd deze

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool

Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool Dyslexieprotocol Oranje Nassauschool Protocol bij ernstige leesproblemen en dyslexie 1. Inleiding Het protocol Ernstige leesproblemen en dyslexie is onderdeel van ons zorgbeleid op de Oranje Nassauschool.

Nadere informatie

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8 onderwijs en zorgarrrangement op De Wilgen uitgevoerd door meetinstrumenten Zorgniveau 1 = basisarrangenment Zorgniveau 1 Leerkracht Methodegebonden Gestructureerde stimulering van beginnende geletterdheid

Nadere informatie

Dyslexie. Protocol. April Expertisecentrum Innoord Breedveld PZ Amsterdam

Dyslexie. Protocol. April Expertisecentrum Innoord Breedveld PZ Amsterdam Protocol Dyslexie April 2018 1 Expertisecentrum Innoord Breedveld 7 1025 PZ Amsterdam Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Wat is dyslexie? 3. Samenwerking met ouders 4. Signaleren van dyslexie 5. Diagnostiek/onderzoek

Nadere informatie

PROTOCOL DYSLEXIE OP HET KAJ MUNK COLLEGE. Wat is dyslexie?

PROTOCOL DYSLEXIE OP HET KAJ MUNK COLLEGE. Wat is dyslexie? PROTOCOL DYSLEXIE OP HET KAJ MUNK COLLEGE Wat is dyslexie? Een definitie: Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen

Nadere informatie

Protocol Dyslexie. In groep 1 tm 8 wordt het protocol Leesproblemen en Dyslexie (M.Gijsel, F. Scheltinga, M. van Druenen, L. Verhoeven) gehanteerd.

Protocol Dyslexie. In groep 1 tm 8 wordt het protocol Leesproblemen en Dyslexie (M.Gijsel, F. Scheltinga, M. van Druenen, L. Verhoeven) gehanteerd. Protocol Dyslexie In groep 1 tm 8 wordt het protocol Leesproblemen en Dyslexie (M.Gijsel, F. Scheltinga, M. van Druenen, L. Verhoeven) gehanteerd. Een leerling met de diagnose dyslexie heeft recht op de

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. Het dyslexiebeleid van het Wolfert Lyceum is vastgesteld door het MT in overleg met de dyslexiecoach.

Dyslexieprotocol. Het dyslexiebeleid van het Wolfert Lyceum is vastgesteld door het MT in overleg met de dyslexiecoach. Dyslexieprotocol Dit protocol heeft als doel meer duidelijkheid te scheppen over wat (dyslectische) leerlingen kunnen verwachten van het dyslexiebeleid op het Wolfert Lyceum. Het Wolfert Lyceum wil een

Nadere informatie

Studiesucces met dyslexie mbo

Studiesucces met dyslexie mbo Studiesucces met dyslexie mbo Karin Lukassen, APS Marga Kemper, Cinop Oktober 2012 Wat is dyslexie? Wat is dyslexie? Definitie en kenmerken Vaardigheidsniveau Criterium van de didactische resistentie Criterium

Nadere informatie

Protocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl

Protocol Dyslexie. Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Protocol Dyslexie Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Dyslexie: Het woord dyslexie betekent, letterlijk vertaald uit het Grieks, niet

Nadere informatie

Studiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo. Juni 2012

Studiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo. Juni 2012 Studiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo Bert de Vos Marga Kemper - b.devos@aps.nl - mkemper@cinop.nl Juni 2012 Vraag bij binnenkomst Wat zie je in de klas, waarbij je denkt: dit zou door dyslexie

Nadere informatie

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten?

Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? 1 Inhoud Voorwoord... 3 1 Leesproblemen... 4 2 Mogelijk dyslexie... 4 2.1. De dagelijkse lespraktijk.... 4 2.2: De stappen die genomen

Nadere informatie

Probleem bij: Komt tot uiting bij: Consequentie: Fonetische uitspraak (= een woord uitspreken zoals het klinkt)

Probleem bij: Komt tot uiting bij: Consequentie: Fonetische uitspraak (= een woord uitspreken zoals het klinkt) DYSLEXIEPROTOCOL Dit dyslexieprotocol heeft als doel meer duidelijkheid te scheppen over wat (dyslectische)leerlingen kunnen verwachten van het dyslexiebeleid op De RSG Tromp Meesters. Dyslexie Het woord

Nadere informatie

Workshop Dyslexie. Opbouw. Dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Toeleiding naar vergoede zorg.

Workshop Dyslexie. Opbouw. Dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Toeleiding naar vergoede zorg. Workshop Dyslexie Nina Willemse nwillemse@hetabc.nl Opbouw Dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Toeleiding naar vergoede zorg. Zorg op niveau 3; leestechnieken

Nadere informatie

DYSLEXIEPROTOCOL Sneek, januari 2018

DYSLEXIEPROTOCOL Sneek, januari 2018 DYSLEXIEPROTOCOL Sneek, januari 2018 1- Wat is dyslexie 2- Signalen 3- Planmatig handelen 4- Handelingsplan 5- Remediëring. compensatie en dispensatie 6- Didactische principes/ aandachtspunten 1.Wat is

Nadere informatie

DYSLEXIE Deels vernieuwde aanpak

DYSLEXIE Deels vernieuwde aanpak DYSLEXIE 2015-2016 Deels vernieuwde aanpak 1 OUDERAVOND DYSLEXIE OP HET SONDERVICK COLLEGE Dyslexie: even ter verduidelijking Voorafgaand van het schooljaar Tijdens het schooljaar Didactische ondersteuning

Nadere informatie

7. DYSLEXIE. Hoe voelt dyslexie aan?

7. DYSLEXIE. Hoe voelt dyslexie aan? 7. DYSLEXIE Hoe voelt dyslexie aan? Testje voorlezen (klassikaal lezen is geen goed idee, tenzij het koorlezen is). Voor de persoon met dyslexie: genant, frustratie, gokken of raden, opgeven, niet begrijpen

Nadere informatie

Dyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs. De Meent

Dyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs. De Meent DE DE DE DE MEENT MEENT MEENT MEENT MAARN MAARN MAARN MAARN Dyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs De Meent Inhoud 1. Inleiding... 1 2. Wat is dyslexie... 1 3. Van signaleren tot

Nadere informatie

Waar dyslexie precies vandaan komt, kun je bij de oorzaak van dyslexie lezen.

Waar dyslexie precies vandaan komt, kun je bij de oorzaak van dyslexie lezen. Wat is dyslexie? Dat zoeken we op! Van Dale zegt het volgende: Of dyslexie hetzelfde is als woordblindheid, valt te betwisten (zie kopje dyslexie of woordblind? ), maar moeite met lezen, schrijven en spellen

Nadere informatie

Dyslexie protocol en stappenplan

Dyslexie protocol en stappenplan Dyslexie protocol en stappenplan Wat is dyslexie? Dyslexie is een taalverwerkingsstoornis, waardoor leren lezen en spellen voor veel problemen zorgt. Kinderen met dyslexie hebben vooral veel moeite met

Nadere informatie

Intake vragenlijst bij dyslexieonderzoek Ingevuld door:

Intake vragenlijst bij dyslexieonderzoek Ingevuld door: Orthopedagogenpraktijk Athena drs. Simone Verhoeven W.M. Dudokweg 10 a-b 1703 DB Heerhugowaard info@athenaweb.nl Intake vragenlijst bij dyslexieonderzoek Ingevuld door: Onderzoeksopdracht en toestemming:

Nadere informatie

Informatiepakket Dyslexie voor ouders/ verzorgers. september 2008, herzien in september 2012

Informatiepakket Dyslexie voor ouders/ verzorgers. september 2008, herzien in september 2012 Informatiepakket Dyslexie voor ouders/ verzorgers september 2008, herzien in september 2012 Wat is dyslexie? In groep 3 leren kinderen vormen herkennen als letters, ze leren deze letters te koppelen aan

Nadere informatie

Hoofdstuk 15 - Spellingfouten voorkomen

Hoofdstuk 15 - Spellingfouten voorkomen Hoofdstuk 15 - Spellingfouten voorkomen 15.1. Inleiding 205 15.2. Hoorfouten opsporen met voorleessoftware 207 15.3. Gelijkende woorden controleren met de homofonenfunctie 209 Deel 4 - ICT als brug tussen

Nadere informatie

dyslexie en dyslexiebeleid

dyslexie en dyslexiebeleid Inleiding Dit document is specifiek geschreven voor de Bloemcampschool. Het sluit aan bij de landelijke protocollen die er op het gebied van leesproblemen en dyslexie zijn. Daarnaast sluit het aan bij

Nadere informatie

Dyslexie protocol Het Talent Inhoudsopgave

Dyslexie protocol Het Talent Inhoudsopgave Protocol dyslexie Dyslexie protocol Het Talent Inhoudsopgave Wat is dyslexie? 2 Kenmerken van dyslexie 3 Wat te doen bij dyslexie? 5 Algemeen schoolprotocol 6 Spil 9-12 7 Lezen 8 Spellen 9 2 Wat is dyslexie?

Nadere informatie

Hoe is uw gezinssamenstelling op dit moment? Vul eerst de gegevens van u en uw partner in en daarna de gegevens van uw kinderen, van oud naar jong.

Hoe is uw gezinssamenstelling op dit moment? Vul eerst de gegevens van u en uw partner in en daarna de gegevens van uw kinderen, van oud naar jong. Orthopedagogenpraktijk Athena drs. Simone Verhoeven W.M. Dudokweg 10 a-b 1703 DB Heerhugowaard info@athenaweb.nl Intake vragenlijst bij dyslexieonderzoek Ingevuld door: U wordt vriendelijk gevraagd deze

Nadere informatie

We spreken van dyslexie als:

We spreken van dyslexie als: Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau (Stichting Dyslexie Nederland,

Nadere informatie

Leesproblemen en dyslexie

Leesproblemen en dyslexie Leesproblemen en dyslexie Bijeenkomsten Bijeenkomst 1- dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Bijeenkomst 2- groep 1-2 : signaleren en begeleiden van potentiele zwakke lezers Bijeenkomst 3:

Nadere informatie

LEZE L1 L2 L3 L4 L5 L6

LEZE L1 L2 L3 L4 L5 L6 Schoolloopbaanrooster Overzicht sticordi-maatregelen voor leerlingen met (een vermoeden van) dyslexie Vrije Basisschool Zandvoorde Handelingsplan: Ondersteunende maatregelen voor.. (naam leerling) 0 vermoeden

Nadere informatie

Handboek DYSLEXIE

Handboek DYSLEXIE Handboek DYSLEXIE 2016-2017 Handboek Leerlingbegeleiding onderdeel Dyslexie 2016-2017 LC INHOUD INHOUD... 2 1. KORTE OMSCHRIJVING EN TOELICHTING... 3 2. BELEID EN WERKWIJZE VESPUCCI COLLEGE... 4 3. FACILITEITEN

Nadere informatie

Ouderavond Segbroek College Annemieke de Jong-Roeleveld

Ouderavond Segbroek College Annemieke de Jong-Roeleveld Ouderavond Segbroek College 12-11-2013 Annemieke de Jong-Roeleveld a.roeleveld@hco.nl Agenda Wat is dyslexie? Welke problemen kan ik tegenkomen? Hoe kan ik mijn kind helpen? Vragen Groot Dictee der Dyslexie

Nadere informatie

3. Gevolgen van dyslexie Veel voorkomende belemmeringen die als gevolg van dyslexie kunnen voorkomen zijn:

3. Gevolgen van dyslexie Veel voorkomende belemmeringen die als gevolg van dyslexie kunnen voorkomen zijn: Dyslexiebeleid Berlage Lyceum 1. Inleiding Het Berlage Lyceum is een school waar volop kansen worden geboden. Wij streven ernaar het maximale uit de leerlingen te halen zodat zij hun talenten ten volle

Nadere informatie

1. Wat is dyslexie? 2. 2. Hoe kun je dyslexie vaststellen? 3. 3. Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de leerling 4. 4. Wat doet de school?

1. Wat is dyslexie? 2. 2. Hoe kun je dyslexie vaststellen? 3. 3. Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de leerling 4. 4. Wat doet de school? Inhoud 1. Wat is dyslexie? 2 2. Hoe kun je dyslexie vaststellen? 3 3. Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de leerling 4 4. Wat doet de school? 4 5. Wat doen de docenten? 6 6. Wat doet de leerling? 8 7.

Nadere informatie

Protocol dyslexie op het Maaswaal College, locatie Oosterweg (vmbo)

Protocol dyslexie op het Maaswaal College, locatie Oosterweg (vmbo) Protocol dyslexie op het Maaswaal College, locatie Oosterweg (vmbo) Vastgesteld directie: 26.09.2012 Vastgesteld MR: 21 november 2012 Dyslexie protocol Maaswaal College, locatie Oosterweg (vmbo) Protocol

Nadere informatie

Dyslexie; algemeen. Dyslexie op de Haanstra Basisschool. Het dyslexie protocol van de Haanstra basisschool. November 2018

Dyslexie; algemeen. Dyslexie op de Haanstra Basisschool. Het dyslexie protocol van de Haanstra basisschool. November 2018 Het dyslexie protocol van de Haanstra basisschool. November 2018 Dyslexie; algemeen Ongeveer 10 à 15 procent van alle schoolgaande kinderen heeft moeite met het (aanvankelijk) lezen en spellen. Voor 3,5

Nadere informatie

Beleid leesproblemen en dyslexie. Als lezen niet leuk is. RKBS De Waterwilg - De Poort PT Nootdorp

Beleid leesproblemen en dyslexie. Als lezen niet leuk is. RKBS De Waterwilg - De Poort PT Nootdorp Beleid leesproblemen en dyslexie Als lezen niet leuk is RKBS De Waterwilg - De Poort 4-2631 PT Nootdorp Inleiding Als lezen niet leuk is Op De Waterwilg vinden wij lezen erg belangrijk. Als een leerling

Nadere informatie

Inleiding. Dyslexieprotocol

Inleiding. Dyslexieprotocol Inleiding Dyslexieprotocol Dit dyslexieprotocol heeft als doel meer duidelijkheid te scheppen over wat dyslectische leerlingen kunnen verwachten van het dyslexiebeleid op het Technisch College Velsen &

Nadere informatie

Dyslexie. Beatrijs Brand

Dyslexie. Beatrijs Brand Dyslexie Beatrijs Brand Hoe lezen wij? T s errassend oeveel ekst r emist an orden Vlgones een oznrdeeok op een Eglnese uvinretsiet mkaat het neit uit in wlkee vloogdre de lttres in een wrood saatn (c)

Nadere informatie

Bijlage 1 - Gebruik van regelkaarten in klas 1, 2 en 3

Bijlage 1 - Gebruik van regelkaarten in klas 1, 2 en 3 Dyslexieprotocol Dit dyslexieprotocol heeft als doel meer duidelijkheid te scheppen over wat (dyslectische) leerlingen kunnen verwachten van het dyslexiebeleid op De Capellenborg. De locatie Capellenborg

Nadere informatie

Beleidsnotitie Dyslexie. Driestar College

Beleidsnotitie Dyslexie. Driestar College Beleidsnotitie Dyslexie Driestar College Gouda, oktober 2014 Inhoudsopgave 1 Visie... 3 2 Algemene afspraken... 5 3 Nederlands... 6 4 Engels... 6 5 Frans... 7 6 Duits... 7 7 Slot... Fout! Bladwijzer niet

Nadere informatie

Dyslexiebeleid. April 2016

Dyslexiebeleid. April 2016 1 Dyslexiebeleid April 2016 2 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Wat is dyslexie? 3. Samenwerking met ouders 4. Signaleren van dyslexie 5. Zorgstructuur 'De Kring' en hulp bij lees- en spellingproblemen 6.

Nadere informatie

DYSLEXIEBELEID. Roald Dahl school Hoorn

DYSLEXIEBELEID. Roald Dahl school Hoorn DYSLEXIEBELEID Roald Dahl school Hoorn Juni 2008 WAT IS DYSLEXIE Verschillende verklaringen Het verschijnsel dyslexie wordt in verschillende wetenschappen onderzocht. Bij de neurologie gaat het om onderzoek

Nadere informatie

Definitie van dyslexie. Bron: Stichting Dyslexie Nederland, Diagnose van Dyslexie, 2004

Definitie van dyslexie. Bron: Stichting Dyslexie Nederland, Diagnose van Dyslexie, 2004 DYSLEXIEPROTOCOL Dit dyslexieprotocol heeft als doel meer duidelijkheid te scheppen over wat (dyslectische) leerlingen kunnen verwachten van het dyslexiebeleid op De Capellenborg. De locatie Capellenborg

Nadere informatie

DYSLEXIE IS DAT NIET ZOIETS ALS GEEN LETTERS IN JE SOEP LUSTEN

DYSLEXIE IS DAT NIET ZOIETS ALS GEEN LETTERS IN JE SOEP LUSTEN Informatieboekje dyslexie DYSLEXIE IS DAT NIET ZOIETS ALS GEEN LETTERS IN JE SOEP LUSTEN Schooljaar 2016-2017 Inhoudsopgave Voorwoord 2 Wat is dyslexie? 3 Definitie 3 De oorzaak van dyslexie 3 Kern van

Nadere informatie

Dyslexie; algemeen. Dyslexie op de Haanstra Basisschool. Het dyslexie protocol van de Haanstra basisschool. November 2011

Dyslexie; algemeen. Dyslexie op de Haanstra Basisschool. Het dyslexie protocol van de Haanstra basisschool. November 2011 Het dyslexie protocol van de Haanstra basisschool. November 2011 Dyslexie; algemeen Ongeveer 10 à 15 procent van alle schoolgaande kinderen heeft moeite met het (aanvankelijk) lezen en spellen. Voor 3,5

Nadere informatie

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave: 11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep

Nadere informatie

Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms

Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO Betsy Ooms Opzet Doel leesonderwijs (en spellingonderwijs) Doorgaande lijn Kenmerken goed leesonderwijs Extra aandacht voor monitoring, als belangrijk

Nadere informatie

1. Een aantal kinderen komt in aanmerking voor de vergoede dyslexie.

1. Een aantal kinderen komt in aanmerking voor de vergoede dyslexie. Dyslexieonderzoeken WSNS-Salland Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en/of vlot toepassen van het lezen en/of het spellen op woordniveau. (SDN 2008)

Nadere informatie

Dyslexieprotocol. PCBO "het Anker"

Dyslexieprotocol. PCBO het Anker Dyslexieprotocol PCBO "het Anker" Inhoud A. Wat is dyslexie? B. Wie doet binnen de school uitspraken over dyslexie? C. Hoe spreken we over dyslexie met de ouders? D. Strategie voor de begeleiding van kinderen

Nadere informatie

doen dat 3 het dyslexieprotocol

doen dat 3 het dyslexieprotocol doen dat 3 het dyslexieprotocol Het dyslexieprotocol juni 2008 Vooraf De scholen van de Stichting Peelraam hebben in het schooljaar 2007-2008 gezamenlijk een dyslexieprotocol ontwikkeld. Dit protocol is

Nadere informatie

Informatieboekje dyslexie

Informatieboekje dyslexie Informatieboekje dyslexie Voorwoord Dyslexie: als je door de letters het woord niet meer ziet De informatie in dit boekje is speciaal samengesteld voor leerlingen, ouders en docenten van het VeenLanden

Nadere informatie

Gegevens thuissituatie Hoe is de gezinssamenstelling?

Gegevens thuissituatie Hoe is de gezinssamenstelling? Deel I: Ouderformulier Deze vragenlijst bestaat uit twee delen. Een deel vult u als ouder in, het tweede deel is bestemd voor school. Heeft u vragen? Neemt u dan gerust contact met ons op. Alvast hartelijk

Nadere informatie

Dyslexie en Hoogbegaafdheid

Dyslexie en Hoogbegaafdheid Dyslexie en Hoogbegaafdheid Amber de Wilde in samenwerking met Evelyn Kroesbergen - Universiteit Utrecht, afdeling Orthopedagogiek - Ambulatorium Universiteit Utrecht - Pieter Span Expertisecentrum Hoogbegaafdheid

Nadere informatie

Aanpak ter voorkoming van leesproblemen en het snel opsporen van dyslexie

Aanpak ter voorkoming van leesproblemen en het snel opsporen van dyslexie Aanpak ter voorkoming van leesproblemen en het snel opsporen van dyslexie 1. Inleiding Lezen is een basale vaardigheid. Het belang van goed lezen kan niet genoeg worden benadrukt. Plezier in lezen staat

Nadere informatie

Wat is een dyslecticus? Dyslexie zal altijd wel hebben bestaan. Een oogafwijking?

Wat is een dyslecticus? Dyslexie zal altijd wel hebben bestaan. Een oogafwijking? Wat is een dyslecticus? Dat is iemand met dyslexie. Dyslexie is een woord uit het Grieks dat slecht lezen betekent. Dyslectici, dat is het meervoud van dyslecticus, hebben niet alleen moeite met lezen,

Nadere informatie

Dyslexiebeleid De Nieuwe Veste

Dyslexiebeleid De Nieuwe Veste Dyslexiebeleid De Nieuwe Veste Coevorden, juni 2016 Wat is dyslexie? De Nederlands definitie voor dyslexie is: "Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen

Nadere informatie

Handboek Dyslexie 2015-2016

Handboek Dyslexie 2015-2016 Handboek Dyslexie 2015-2016 INHOUD INHOUD... 2 1. KORTE OMSCHRIJVING EN TOELICHTING... 3 2. BELEID EN WERKWIJZE VESPUCCI COLLEGE... 3 3. FACILITEITEN DYSLECTISCHE LEERLINGEN... 4 4. EINDEXAMEN... 5 BIJLAGE

Nadere informatie

Dyslexie. Een grote tegenvaller. Een vervelend probleem

Dyslexie. Een grote tegenvaller. Een vervelend probleem Dyslexie Een grote tegenvaller Als iemand dyslexie heeft heet dat een dyslecticus. Het meervoud van een dyslecticus is dyslectici. Dyslexie is een woord uit de Griekse taal, het betekent `slecht lezen`.

Nadere informatie

Dyslexieprotocol Pallas Athene College

Dyslexieprotocol Pallas Athene College Dyslexieprotocol Pallas Athene College 1. Inleiding Doel en uitgangspunten Het Pallas Athene College wil alle leerlingen met dyslexie die ondersteuning en begeleiding bieden die zij nodig hebben om de

Nadere informatie

Beleid leesproblemen en dyslexie. Als lezen niet leuk is. RKBS De Waterwilg - De Poort PT Nootdorp

Beleid leesproblemen en dyslexie. Als lezen niet leuk is. RKBS De Waterwilg - De Poort PT Nootdorp Beleid leesproblemen en dyslexie Als lezen niet leuk is RKBS De Waterwilg - De Poort 4-2631 PT Nootdorp Inleiding Als lezen niet leuk is Op De Waterwilg vinden wij lezen erg belangrijk. Als een leerling

Nadere informatie

Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4

Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 September Oktober November * KIJK registratie * KIJK registratie signaleringslijst gr.2 (zie zorgmap) * Herfstsignalering signaleringslijst gr.3 (zie zorgmap) December Januari

Nadere informatie

Om de kwaliteit van ons onderwijs te bewaken en de vorderingen van uw kind te volgen, nemen wij in iedere groep niet-methode gebonden toetsen af.

Om de kwaliteit van ons onderwijs te bewaken en de vorderingen van uw kind te volgen, nemen wij in iedere groep niet-methode gebonden toetsen af. Leerlingvolgsysteem. Leerkrachten volgen de ontwikkeling van de kinderen in hun groep nauwgezet. Veel methoden die wij gebruiken, leveren toetsen die wij afnemen om vast te stellen of het kind de leerstof

Nadere informatie

Protocol Leesproblemen en dyslexie

Protocol Leesproblemen en dyslexie www.pcpokrimpenerwaard.nl Protocol Leesproblemen en dyslexie Geloof in onderwijs DE ARK - DE WEGWIJZER - ICHTHUSSCHOOL - DE RANK - KON. JULIANASCHOOL - KON. WILHELMINASCHOOL - EBEN-HAËZER - DE BRON Inhoudsopgave

Nadere informatie

Stappenplan Dyslexietraject

Stappenplan Dyslexietraject Stappenplan Dyslexietraject Een leerling komt in aanmerking voor dyslexie-onderzoek wanneer: Criterium van de achterstand: er sprake is van een significante achterstand op het gebied van lezen en/of spelling

Nadere informatie

Voorwoord. Dyslexie is lastig, maar er valt goed mee te leven!

Voorwoord. Dyslexie is lastig, maar er valt goed mee te leven! Voorwoord Dyslexie is lastig, maar er valt goed mee te leven! Als uw kind dyslexie heeft, is de rol van u als ouder van belang. Dyslexie kan namelijk grote impact hebben op het kind en zijn omgeving. Door

Nadere informatie

PROTOCOL ONDERSTEUNING t.b.v. LEERLINGEN MET DYSLEXIE

PROTOCOL ONDERSTEUNING t.b.v. LEERLINGEN MET DYSLEXIE PROTOCOL ONDERSTEUNING t.b.v. LEERLINGEN MET DYSLEXIE Inhoudsopgave december 2016 1. Inleiding p.3 2. Wat is dyslexie? p.4 3. Voor wie is dit ondersteuningsplan bedoeld? p.4 4. De ondersteuning p.5 4.1

Nadere informatie

Januari Dyslexieplan

Januari Dyslexieplan Januari 2014 Dyslexieplan Inhoud 1. Definitie en kenmerken dyslexie 3 2. Signalering 3 3. Dyslexieonderzoek 4 4. Dyslexiebehandeling 5 5. Faciliteiten op school 5 6. Communicatie met ouders 5 7. Tips voor

Nadere informatie

Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool

Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool B. Hesselinkstraat 2 9076EC Sint Annaparochie. Tel.: 0518-402144 Email: info@cbs-slotschool.nl Dyslexieprotocol van CBS de Slotschool INHOUD: 1 definitie dyslexie 2 signalering 3 analyse 4 schoolprocedure

Nadere informatie

Handtekening directie

Handtekening directie Aanmeldingsformulier school dyslexieonderzoek in het kader van de vergoede dyslexiezorg Datum invullen Ingevuld door Gegevens kind Achternaam Voornaam (voluit) Geboortedatum Gegevens school Naam school

Nadere informatie

Kader dyslexie Clusius College

Kader dyslexie Clusius College Kader dyslexie Clusius College Vastgesteld door de Directieraad Datum: 16-06-2014 Inleiding Het Clusius College heeft te maken met een grote groep leerlingen die op het gebied van taal problemen heeft,

Nadere informatie

AANMELDINGSFORMULIER OUDERS VOOR ONDERZOEK EN BEHANDELING VAN DYSLEXIE

AANMELDINGSFORMULIER OUDERS VOOR ONDERZOEK EN BEHANDELING VAN DYSLEXIE AANMELDINGSFORMULIER OUDERS VOOR ONDERZOEK EN BEHANDELING VAN DYSLEXIE De heer en mevrouw ouders / verzorgers van: Voornaam kind: Achternaam kind: Geboortedatum: Geslacht: jongen meisje Verlenen BNT-consult

Nadere informatie