Aan de Bijbanen Monitor 2012 namen bijna respondenten deel. De meest opvallende resultaten zetten we hier uiteen.

Transcriptie

1 1

2 Samenvatting Aan de Bijbanen Monitor 2012 namen bijna respondenten deel. De meest opvallende resultaten zetten we hier uiteen. Het gemiddelde bruto uurloon van de respondenten is 7,91. In vergelijking met de BijBanen monitoren van 2008 ( 6,59) en 2010 ( 7,63) zijn de gemiddelde salarissen gestegen, echter was de groei de afgelopen twee jaar beperkt. Bij een loonstijging gelijk aan de inflatie (gemiddeld 2% over de laatste 2 jaar) zouden de respondenten nu een gemiddeld salaris van 7,94 ontvangen, zij zijn dus in koopkracht gedaald. In 2012 zijn de branches Media, Sales en Chauffeurs-/Koeriersdiensten de best betaalde branches met een bruto uurloon boven de 10,-. De branches waarin je het minst verdient zijn dit jaar Kranten- / Folder- / Postbezorging en Tuinbouw/Agrarisch met beiden een gemiddeld bruto uurloon onder de 6,-. Meer dan twee derde van de kandidaten wordt beïnvloed door de crisis in hun gedrag op de arbeidsmarkt. 23% van de respondenten is actief op zoek naar een andere baan, 22% van de respondenten zal minder snel van baan wisselen en 9% geeft aan bereid te zijn te werken tegen een lager salaris. Bij de open reacties wordt veel aangegeven dat de respondenten actief solliciteren, maar moeite hebben om aangenomen te worden. Gemiddeld werken respondenten nu 10,2 uur per week, t.o.v. 12 uur per week gemiddeld in % van de respondenten geeft aan dat hun salaris de voornaamste bron van inkomsten is. Op jongere leeftijd worden zij vaak nog (gedeeltelijk) door ouders ondersteund, echter vanaf 19 jaar zien we dat nog minder dan 5% van de respondenten geholpen wordt qua inkomsten. Van het salaris wordt 51% uitgegeven aan vaste lasten. Bij de vraag naar voorkeur voor het werken via een uitzendbureau of direct in dienst bij een werkgever, geven 9 van de 10 respondenten aan liever direct in dienst te gaan bij een werkgever. Ze verwachten zo meer zekerheid te vinden. Een groot gedeelte van de respondenten, 41%, geeft aan de huidige baan te blijven doen tot er een betere gevonden is. 23% van de respondenten heeft een bijbaan die aansluit bij de opleiding terwijl maar liefst 68% van de respondenten dit zou willen. Het belangrijkste in een toekomstige baan is voor onze respondenten een goed salaris. Over 20 jaar vinden ze het belangrijkste een baan te hebben waar ze veel plezier in hebben (50%). Goed verdienen is over 20 jaar van ondergeschikt belang (13%). In de huidige bijbaan zijn leuke collega s en het salaris even belangrijke redenen om te blijven. De belangrijkste kanalen voor het vinden van een bijbaan zijn vacaturewebsites (46%) en zoekmachines (24%). Slechts 1% van de respondenten zet social media in voor de zoektocht op dit moment. Opvallend is dat 59% van de respondenten actief berichten plaatst via social media, waarbij 2

3 Facebook verreweg het meest gebruikte kanaal is. Daarnaast zijn de respondenten het meest actief in het plaatsen van foto s en netwerken met respectievelijk 43% en 42%. Social media wordt passief het meest gebruikt om video s te bekijken en discussies, blogs, polls, informatie en evenementen te volgen. 3

4 Inleiding BijBanen.nl brengt elk jaar opnieuw de mening van de Nederlandse jongeren op het gebied van werken en bijbanen in kaart. Wanneer beginnen zij met werken? Waar letten zij op bij het zoeken naar een bijbaan? Wat vinden jongeren belangrijk in hun werk en waaraan besteden zij hun verdiende salaris? In deze BijBanen Monitor zijn de antwoorden op al onze vragen over jongeren op de arbeidsmarkt verzameld en geanalyseerd. Op deze manier leren wij onze doelgroep nog beter kennen en kunnen we nog beter inspelen op de ontwikkelingen. Daarnaast willen wij u als werkgever meer inzicht geven in de beweegredenen en wensen van uw jonge werknemer. In de Bijbanen Monitor 2012 vindt u de meest interessante en relevante uitkomsten van ons een onderzoek onder bijna 1100 Nederlandse jongeren. 4

5 Inhoudsopgave Samenvatting... 2 Inleiding... 4 Inhoudsopgave Gegevens respondenten Kerngegevens bijbanenmarkt Randvoorwaarden Dienstverband Vakantiewerk Inkomen Zoeken naar een bijbaan Bijbanen en Social media Toekomst

6 1.0 Gegevens respondenten Voor dit onderzoek hebben 1071 respondenten de BijBanen Monitor 2012 ingevuld. Om u een duidelijk beeld te geven van de ondervraagden hebben we enkele belangrijke kenmerken in kaart gebracht. 1.1 Leeftijd Alle leeftijden binnen de categorie 13 tot en met 26 jaar zijn in deze monitor vertegenwoordigd. Opvallend is dat tweederde van onze respondenten vrouw is. 6

7 1.2 Geografische spreiding Alle Nederlandse provincies zijn vertegenwoordigd binnen de BijBanen Monitor Wanneer we de geografische spreiding van de respondenten vergelijken met de bevolkingsaantallen van de provincies, zien we dat de respondenten een reële vertegenwoordiging zijn van Nederland. Hierbij constateren we een lichte ondervertegenwoordiging van Limburg en relatief veel respondenten uit Groningen. 1.3 Woonsituatie Bijna twee derde van de respondenten is woonachtig in de stad, één derde van de respondenten woont in een dorp. 7

8 Van de respondenten woont bijna de helft (49%) bij de ouders. 16% van de respondenten huurt een woning, 15% heeft een eigen koopwoning, 12% huurt samen een woning, 5% huurt een kamer en 3% woont in een studentenhuis. 1.4 Opleidingsniveau 45% van de respondenten heeft als huidige of hoogst genoten opleiding de middelbare school aangegeven. De verdeling van middelbare beroepsopleidingen vs. hogere- en wetenschappelijke opleidingen ligt op 52% vs. 48%. De opleidingsniveaus VMBO, HAVO, VWO, MBO, HBO en WO zijn binnen de BijBanen Monitor vertegenwoordigd. 8

9 2.0 Kerngegevens bijbanenmarkt In dit hoofdstuk wordt een beeld geschetst van de leeftijd waarop jongeren starten met hun eerste bijbaan, in welke branches zij hun eerste bijbaan hadden, hoeveel bijbanen zij hebben gehad, de huidige arbeidsparticipatie en de aansluiting van bijbanen op de opleiding. 2.1 Leeftijd eerste bijbaan Jongeren beginnen gemiddeld tussen hun 13 e en 16 e levensjaar met hun eerste bijbaan. Opvallend is dat meisjes gemiddeld eerder beginnen met werken dan jongens. In de leeftijd tot 18 jaar heeft 85% van de meisjes een eerste bijbaan gehad tegenover een kleine 75% van de jongens. 2.2 Branche eerste bijbaan Top 5 branches Kranten- / Folder- / Postbezorging 20% Detailhandel / Winkel 19% Horeca 13% Schoonmaak 6% Tuinbouw / Agrarisch 6% 9

10 Het merendeel van de respondenten had de eerste bijbaan in de Kranten-/ Folder- / Postbezorging. Daarnaast zijn respectievelijk Detailhandel/ Winkel en de Horeca de meest gebruikelijke branches om de eerste bijbaan in te starten. 2.3 Duur dienstverband 35% van de respondenten geeft aan gemiddeld langer dan 2 jaar voor een werkgever te werken, 23% werkt gemiddeld 1-2 jaar voor een werkgever en 12 % werkt gemiddeld 0-3 maanden voor een werkgever. Wanneer de respondenten met een cijfer aan moeten geven hoe belangrijk zij het vinden een langer dienstverband bij dezelfde werkgever te hebben, geven zij gemiddeld een 7,8 aan op een schaal van 1 tot 10, waarbij 10 heel belangrijk is en 0 helemaal niet belangrijk. 10

11 2.4 Aantal bijbanen 27% van de respondenten heeft, sinds de aanvang van de eerste bijbaan, 5 of meer bijbanen gehad. 20% heeft 2 bijbanen gehad, 16% heeft 3 bijbanen gehad, 15% heeft 4 bijbanen gehad, 14% heeft 1 bijbaan gehad en 7% heeft nog nooit een bijbaan gehad. 11

12 2.5 Huidige arbeidsparticipatie Top 5 branches Detailhandel / Winkel 16% Overige 15% Horeca 12% Schoonmaak 8% Kranten- / Folder- / Postbezorging 7% Als gevraagd wordt naar de huidige bijbaan van de respondenten geeft 16% aan in de branche Detailhandel/ Winkel te werken. 12% is werkzaam in de Horeca, gevolgd door schoonmaak met 8%. Het gemiddelde bruto uurloon van de respondenten is 7,91. Als we dit gaan vergelijken met de cijfers uit de BijBanen monitoren van 2008 en 2010 zien we dat er over het algemeen een stijgende lijn in het gemiddelde uurloon zit, al was er in de periode tussen 2008 en 2010 een grotere stijging te zien dan tussen 2010 en

13 Wanneer we het gemiddelde uurloon per branche uiteenzetten, zijn in 2012 de branches Media, Sales en Chauffeurs- / Koeriersdiensten de best betaalde branches met een bruto uurloon boven de 10,-. De Branches waarin je het minst verdient zijn dit jaar Kranten- / Folder- / Postbezorging en Tuinbouw/Agrarisch met beiden een gemiddeld bruto uurloon onder de 6,- 13

14 13% van de respondenten geeft aan 32 uur of meer te werken per week. Er zijn echter ook veel respondenten die een beperkt aantal uur werken; in totaal werkt 57% minder dan 12 uur per week. Van de totale respondentengroep werkt bijna een kwart minder dan 4 uur gemiddeld per week. Wanneer we de respondenten verdelen over de leeftijdsgroepen zien we dat de jarigen gemiddeld de minste uren per week werken. Naarmate de respondenten ouder worden gaat ook het gemiddeld aantal uren per week omhoog. leeftijd uren gemiddeld jaar 0-4 uur jaar 5-8 uur jaar 9-12 uur jaar 9-12 uur 25 of ouder uur In vergelijking met voorgaande jaren is het gemiddelde aantal gewerkte uren per week flink gedaald. Na een kleine groei tussen 2008 en 2010 zien we nu een behoorlijke daling. Jaar Gemiddeld aantal uren , ,2 14

15 2.6 Samenhang bijbaan en opleiding 23% van de respondenten heeft een bijbaan die aansluit bij de opleiding, terwijl maar liefst 68% van de respondenten aangeeft dat een bijbaan die aansluit op de opleiding wenselijk is. We bemerken hier duidelijk een groot verschil tussen wens en werkelijkheid en een enorme kans voor werving en behoud, wanneer er mogelijkheden zijn voor studiegerelateerde werkzaamheden. De belangrijkste redenen om de huidige bijbaan te behouden zijn op een gedeelde eerste plaats met 21%: leuke collega s en een goed salaris. 15

16 21% gaf een andere reden aan. Hieruit is de meest genoemde reden dat de respondent momenteel geen beter alternatief voor handen heeft. Een andere belangrijke reden om de huidige bijbaan te behouden is dat de werktijden van de bijbaan goed te combineren zijn met school. Gemiddeld geven de respondenten hun bijbaan het cijfer 6,7 op een schaal van 1 tot 10, waarbij 10 het beste is. 3.0 Randvoorwaarden Tijdens de inwerkperiode hecht 55% van de respondenten de meeste waarde aan goede begeleiding tijdens de eerste werkweken. Als andere redenen werden voornamelijk leuke en vriendelijke collega s genoemd. 16

17 39% van de respondenten vindt dat het sollicitatieproces niet langer dan 5 werkdagen mag duren. Bijna alle respondenten vinden dat een sollicitatie binnen 2 weken afgerond moet zijn, maar 5% vindt dat dit langer dan 2 weken mag duren. 17

18 Bij meer dan twee derde van de respondenten heeft de huidige crisis invloed op hun gedrag op de arbeidsmarkt. 23% is op zoek naar een andere baan en 22% zal minder snel van baan wisselen. Wanneer respondenten kozen voor antwoordmogelijkheid; Anders namelijk.. gaven zij bijvoorbeeld aan wel actief op zoek te zijn naar een baan maar tot nu toe nog niet te zijn aangenomen. De economische crisis oefent bij 32% van de respondenten geen invloed uit op hun gedrag op de arbeidmarkt. De respondenten vinden met 52% een fijne werksfeer het belangrijkste aspect aan een bijbaan, gevolgd door een goed salaris met 41%. Opvallend is dat in veel vacatureteksten de nadruk behoorlijk ligt op de werkzaamheden, terwijl in de praktijk deze andere zaken zwaarder wegen. Hier kan op ingespeeld worden! 20% vindt studiegerelateerde werkzaamheden belangrijk. 18

19 De meest voorkomende acceptabele reistijd voor respondenten is een half uur (48%). Een redelijk groot deel van de ondervraagden is daarnaast bereid maar liefst drie kwartier te reizen voor de bijbaan. 21% van de jongeren geeft dit aan. In het onderzoek is de respondenten ook gevraagd wat hun standpunt is wat betreft het dragen van bedrijfskleding tijdens de bijbaan. De meningen over werkkleding zijn erg verdeeld. 57% van de respondenten geeft aan liever in eigen kleding te werken. De overige 43% van de respondenten heeft liever bedrijfskleding aan tijdens hun werk. 19

20 4.0 Dienstverband Wanneer de respondenten naar hun mening over werken voor een bedrijf of voor een uitzendbureau wordt gevraagd valt het op dat een grote meerderheid van de respondenten liever direct in dienst is bij een bedrijf. 91% geeft aan dit te verkiezen boven het werken via een uitzendbureau. 20

21 De kleine groep respondenten die wel liever via een uitzendbureau werkt geeft als voornaamste reden aan dat ze het wenselijk vinden wekelijks uitbetaald krijgen. Andere redenen die genoemd worden zijn de afwisseling van het werk en het opdoen van ervaring binnen verschillende bedrijven. De reden dat bij een bedrijf werken aantrekkelijker is, is volgens 54% van de respondenten de zekerheid die erbij komt kijken. Dit is met name in deze crisistijd belangrijk. Andere redenen die genoemd worden zijn; het directe contact met de werkgever, het wederzijds vertrouwen en de mogelijkheid een carrière op te bouwen binnen een bedrijf. 21

22 5.0 Vakantiewerk Afgelopen zomervakantie heeft net iets meer dan de helft van de respondenten gewerkt. 62% geeft aan vakantiewerk gedaan te hebben tijdens de zomer. Het grootste deel van de respondenten heeft een fulltime vakantiebaan gehad tijdens de zomer. Maar liefst 29% heeft 32 uur of meer gewerkt tijdens deze periode. 22

23 Wij hebben de respondenten gevraagd of ze de komende zomervakantie opnieuw willen gaan werken. Meer dan de helft geeft aan dit te gaan doen. 15% wil liever meer uren gaan werken bij de huidige werkgever. 12% blijft evenveel werken als buiten de vakantie. 23

24 6.0 Inkomsten en Uitgaven 6.1 Inkomen Hoe afhankelijk zijn de Nederlandse jongeren van hun verschillende inkomsten bronnen? Wij hebben deze vraag aan onze respondenten voorgelegd. Duidelijk is dat de grootste inkomstenbron het salaris is met 53%. Een klein deel van de respondenten is afhankelijk van een lening, namelijk 6% van de ondervraagden. Studiefinanciering en bijdrage van ouders zijn met respectievelijk 19% en 15% ook belangrijke inkomstenbronnen. 24

25 Eerder werd geconstateerd dat het gemiddelde uurloon van de respondenten 7,91 is. Interessant is het verschil in uurloon tussen dorpen en steden. In dorpen ligt het uurloon iets hoger dan in steden, met een verschil van 1,76. Een mogelijke verklaring hiervan is het verschil in aanbod van werknemers; in de steden zijn er vaak meer gegadigden voor één functie waardoor het voor werkgevers mogelijk is lagere salarissen te bieden. 25

26 Ook zijn er verschillen in uurloon per leeftijdsgroep, uiteraard mede ingegeven door de wettelijke regels en marktwaarde van werknemers. De respondenten van 25 jaar en ouder verdienen het meeste, met een uurloon van 10,71. De sprongen in salarisstijging zijn het grootste voor de jongeren tussen de 19 en Verschil in salaris vrouwen versus mannen Uit ons onderzoek blijkt dat het salaris van vrouwen meer evenredig verdeeld is in vergelijking met de mannen. Gemiddeld verdienend de mannen per uur ook iets meer dan de vrouwen, namelijk 7,86 tegenover 7,57. 26

27 6.2 Uitgaven De respondenten geven aan redelijk zelfstandig te zijn op financieel gebied. Een groot deel van de deelnemers aan de monitor betaalt namelijk alle rekeningen zelf. 64% geeft aan dit te doen. 23% van de respondenten hoeft niet zelf de rekeningen te betalen, maar ontvangt een bijdrage van de ouders/ verzorgers. Tot slot is er een klein deel van de respondenten waarvan de ouders/ verzorgers alle rekeningen betalen. Dit geeft 13% van de respondenten aan. In onderstaande grafiek is te zien dat hoe ouder de respondenten worden, hoe meer zij zelf de rekeningen betalen. 27

28 Waaraan geven jongeren hun geld uit? Uit ons onderzoek blijkt dat iets meer dan de helft van de respondenten het grootste gedeelte van hun inkomen kwijt is aan maandlasten. 51% van de ondervraagden geeft dit aan. Hierna is kleding de populairste uitgavenpost. 28

29 Opvallend is dat de jongeren van 19 jaar en ouder aanzienlijk meer geld kwijt zijn aan vaste lasten dan jongeren van 13 tot en met % van de jongeren van 19 jaar en ouder geeft aan elke maand het meeste geld kwijt zijn aan vast lasten, tegenover slechts 16% van jongeren van 13 tot en met 18 jaar. Na het betalen van vaste lasten geeft 8% van jongeren van 19 jaar en ouder aan verzorging het belangrijkst te vinden om het geld aan uit te geven, gevolgd door vakantie met 7%. Aan uitgaan en gadgets wordt het minste geld gespendeerd. 29

30 45% van de respondenten geeft aan het geld dat aan het einde van de maand over is, te sparen. Een derde van de respondenten geeft aan geen geld over te hebben aan het einde van de maand. Opvallend is dat jongeren van 19 jaar en ouder aangeven aanzienlijk minder te sparen dan jongeren van 13 tot en met % van deze leeftijdscategorie kan niet sparen omdat zij aangeven geen geld over te hebben aan het eind van de maand. 12% lost iedere maand schulden af met het bedrag dat zij over houden. Jongeren van 13 tot en met 18 jaar geven aan nauwelijks geld kwijt te zijn aan de aflossing van schulden aan het eind van de maand. Zij geven met 62% aan het overgehouden geld aan het eind van de maand te sparen. 38% geeft het de volgende maand uit en 18% geeft aan geen geld over te houden. 30

31 6.3 Overige Willen jongeren bij het opnemen van een vrije dag uitbetaald krijgen of werken ze liever tegen een hoger uurloon? Wij hebben deze vraag aan de respondenten voorgelegd en ontvingen als reactie dat een overgroot deel liever een hoger uurloon ontvangt. 65% geeft aan hier voorkeur voor te hebben, tegenover de 35% die liever de vrije dag uitbetaalt krijgt. Met 51% geeft een kleine meerderheid aan zijn of haar vakantiegeld liever één keer per jaar te ontvangen als totaalbedrag. Het andere deel van de ondervraagden, 49%, krijgt het vakantiegeld liever direct uitbetaald. 31

32 Branche waarin het meeste geld wordt verdiend. Top 5 branches Fiscaal / Juridisch 11% Horeca 9% Administratie 7% Automatisering / ICT 7% Financieel / Accountancy 7% Opvallend is dat de antwoorden op de vraag in welke branche jongeren denken het meest te verdienen nogal verschillen. 11% denkt dat dit de Fiscaal/ Juridische Branche is, gevolgd door een groep van 9% die denkt het meest te verdienen in de Horeca. Ook de rest van de branches werden nagenoeg evenredig beoordeeld met als hekkensluiters de Agrarische sector en de branche Kranten-/ Folder- / Postbezorging. 7.0 Zoeken naar een bijbaan 32

33 Opvallend is dat het grootste deel van de respondenten een bijbaan zoekt via vacature websites. 46% zoekt op deze manier een bijbaan, 24% zoekt via zoekmachines en 9% gaat direct bij een bedrijf langs. De social media, die veel gebruikt worden door jongeren, worden nog amper ingezet voor het zoeken naar een bijbaan. Dit kan betekenen dat ze dit niet voor de hand vinden liggen, maar zal ook mede voortkomen uit het feit dat er nog relatief weinig geworven wordt op social media. Wanneer wij respondenten vragen van welke websites zij gebruik maken bij het zoeken naar een bijbaan kiest een derde voor BijBanen.nl, ook Studentenwerk.nl en Nationalevacaturebank.nl zijn populair. Als andere antwoorden werden gegeven; Jobbird.nl en Werk.nl 33

34 8.0 Bijbanen en Social media 46% van de respondenten geeft aan dat zij Facebook het meest gebruikt. Hyves heeft een flinke terugval gemaakt in vergelijking met voorgaande jaren. Opvallend is dat 13% van de respondenten aangeeft het nieuwe platform Google+ het meest te gebruiken, gevolgd door Twitter met 12%. 10% van de ondervraagden maakt helemaal geen gebruik van social media. 34

35 Facebook wordt door 74% van de respondenten voor persoonlijke doeleinden gebruikt en is veruit het populairste platform hiervoor. Social media wordt door de ondervraagden niet veel gebruikt voor zakelijke doeleinden. LinkedIn is hiervoor wel het meest gebruikte platform, 15% maakt op deze manier gebruik van LinkedIn. 35

36 Criteria: Actief = het zelf plaatsen van content. Passief = het bekijken/ waarderen van andere content. Opvallend is dat 59% van de respondenten actief berichten plaatst via social media. Hierna zijn de respondenten het meest actief in het plaatsen van foto s en netwerken met respectievelijk 43% en 42%. Social media wordt passief het meest gebruikt om video s te bekijken en discussies, blogs, polls, informatie en evenementen te volgen. 36

37 We hebben de respondenten ook gevraagd wat zij van BijBanen.nl willen zien op het gebied van social media. Veruit het grootste deel wil vacatures kunnen bekijken, met 34%. Daarnaast wil 11% van de respondenten vragen kunnen stellen aan Bijbanen.nl en contact op kunnen nemen met opdrachtgevers. 37

38 9.0 Toekomst Wanneer wij vragen hoe lang respondenten van plan zijn hun huidige bijbaan te blijven uitvoeren geeft een opvallend hoge 41% van de respondenten aan te vertrekken bij de huidige werkgever wanneer zij een betere baan gevonden hebben. 31% geeft aan het werk te blijven doen zolang het leuk is. Wij hebben onze respondenten gevraagd in welke branche zij willen werken na hun opleiding. Hieruit kwam naar voren dat 13% werkzaam wil zijn in de Zorg/ Welzijn, 12% in overig en 7% in de Administratie. Het minst populair zijn de branches Tuinbouw/Agrarisch en Kranten-/Folder- /Postbezorging. Top 5 branches Zorg / Welzijn 13% Overige 12% Administratie 7% Detailhandel / Winkel 6% Horeca 6% 38

39 Opvallend is dat een goed salaris door de respondenten als het meest belangrijke aspect wordt gezien in een toekomstige baan. 28% geeft dit aan. Het hebben van leuke collega s wordt door 20% als het belangrijkste aspect gezien. 39

40 Wanneer wij de respondenten vragen wat werkgevers de belangrijkste eigenschappen in een werknemer vinden, geven zij als top 3 aan: Inzet met 20%, motivatie met 17% en flexibiliteit met 15%. 40

41 Over 20 jaar ziet 50% van de respondenten zichzelf als een persoon die veel plezier in zijn baan heeft. 15% wil eigenaar zijn van een eigen zaak, en 13% wil een baan hebben waarmee veel verdiend wordt. Andere antwoorden die gegeven werden waren onder andere; Gelukkig, Rentenier en Kunstenaar. 41