groningen 5 maart 2013 Corr.nr , W Nummer 07/2013 Zaaknr

Transcriptie

1 c a J))j. proviitbcie groningen 5 maart 2013 Corr.nr , W Nummer 07/2013 Zaaknr Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen betreffende het voorstel te starten met de verkenning van het RSP project Merbetering busverbinding corridor West. Aanleiding/Inleiding SAMENVATTING: In onze voordracht 20/2012 die betrekking heeft op de spoorlijn Groningen- Heerenveen hebben wij u, gezien de hoge vervoerswaarde op de corridor Groningen - Roden/Leek gemeld dat het in de rede ligt een verkenning te starten naar een hoogwaardige OV-verbinding op deze corridor. Wij hebben tijdens de behandeling van deze voordracht steun ervaren voor het starten van een verkenning. Via de voorliggende voordracht vragen wij u hiervoor een opname- en bijbehorend acceptatiebesluit te nemen. Hoogwaardig openbaar vervoerverbinding op de westelijife corridor Bij de verdere uitwerking van hoogwaardig openbaar vervoer op de corridor Groningen- Roden/Leek sluiten wij aan bij kennis die is opgedaan bij de verkenning naar de mogelijkheden van een hoogwaardig openbaar vervoer tussen Groningen en Heerenveen. Daarbij zijn destijds een viertal vervoersmogelijkheden in beeld gebracht: 1. Verbeterde bus; 2. Lightrail (tram/regiotram); 3. Heavyrail (trein) en 4. Superbus. Verbeterde bus In het vervoersconcept Verbeterde bus zien wij goede mogelijkheden. Met - in vergelijking tot de overige mogelijkheden - beperkte investeringen kan de busverbinding worden versneld en verknopingmogelijkheden worden gecreëerd. Lightrail en Heavvrail Ten aanzien van Lightrail geldt, zoals u weet, dezelfde conclusie als bij het onderzoek naar de spoorlijn Groningen - Heerenveen (Heavyrail) en de reden waarom u daarmee gestopt bent: er zijn onvoldoende middelen beschikbaar voor dergelijke investeringen. Voor nader informatie verwijzen wij u naar onze voordracht 20/2012. Superbus Tijdens de eerder genoemde verkenning zijn de risico's en onzekerheden van het vervoersconcept Superbus aangegeven. Deze waren van dien aard dat het vervoersconcept Superbus geen optie is als middel voor openbaar vervoer. Wij hebben u hierover per brief van 4 december 2012 (zaaknummer ) geïnformeerd. Conciusie Gezien het vorenstaande wordt, wat ons betreft, verder gegaan met verbetering van de busverbinding en hebben wij aan dit project de titel Verbetering busverbinding corridor West gegeven. 7-1

2 Probleemstelling Door toenemende druk van en naar de stad Groningen via de westelijke corridor, ondervindt het openbaarvervoer hinder daar waar openbaarvervoer en het overige verkeer van dezelfde infrastructuur gebruik maken. Dit heeft vertraging tot gevolg waardoor het openbaarvervoer minder betrouwbaar en daardoor minder aantrekkelijk wordt. Daarnaast hebben langere reistijden hogere exploitatiekosten tot gevolg. Een kwalitatief hoogwaardig openbaar vervoer is van belang om de dekkingsgraad zo hoog mogelijk te houden. Een hoge kostendekkingsgraad is gunstig voor de exploitatie. Naast een betrouwbaar openbaarvervoer is ook de kwaliteitsbeleving van belang. Hierbij moet worden gedacht aan bedieningsfrequentie, haltevoorzieningen, reizigersinformatie, comfort en een optimale verknoping van lijnen. Vanuit de onderzoeken ten behoeve van de spoorlijn Groningen - Heerenveen is bevestigd dat de vervoersstroom van en naar het westen van Groningen groot is. Vanuit Groningen gezien worden de richtingen Zuidhorn, Winsum, Bedum, Hoogezand en Assen zowel per spoor als per weg ontsloten. Vanuit de richting Drachten, Roden/Leek en P+R Hoogkerk ontbreekt echter een ontsluiting via spoor. Nu de spoorlijn Groningen - Heerenveen geen haalbare kaart is gebleken is er alle aanleiding om het openbaarvervoer vanuit deze corridor anderszins te verbeteren. Doelstelling Verbetering busverbinding corridor West Het hoofddoel van Verbetering busverbinding corridor West is het verbeteren van de kwaliteit van het openbaar vervoer op de westelijke corridor. Het maatschappelijk doel is het stimuleren van het gebruik van het openbaar vervoer. Door het optimaliseren van lijnen en het boeken van reistijdwinst worden de kwaliteit en de dekkingsgraad hoger en worden de exploitatiekosten lager. Het doel van deze voordracht is door het nemen van een opname en acceptatiebesluit uw instemming te verkrijgen zodat gestart kan worden van de verkenningsfase voor dit project. Dagintensiteiten op deeltrajecten Op de corridor West worden verschillende busdiensten gereden door Q-buzz en Arriva. Groningen - Roden/Leek - Drachten - Heerenveen Om een beeld te schetsen waarover we het hebben zijn in onderstaande tabel dagintensiteiten^ (gecumuleerd en afgerond) weergegeven op verschillende deeltrajecten. traject dagintensiteit gecumuleerd Heerenveen - Drachten 6800 gecumuleerd Drachten - Leek 6800 gecumuleerd Leek - P+R hoogkerk gecumuleerd P+R Hoogkerk - station Groningen (busbaan en A7) gecumuleerd P+R Hoogkerk - station Groningen via busbaan Bestaande knelpunten Bestaande knelpunten op corridor west zijn: HOV-West {busbaan Peizerweg): Deze busbaan is nog niet volledig af. De busbaan start nu bij de Paterswoldseweg en gaat vandaar nagenoeg geheel vrij naar P+R Hoogkerk; P+R Hooglierli - A7: Bussen die vanaf P+R Hoogkerk niet via de busbaan rijden maar de A7 weer op gaan (richting Martini Ziekenhuis en Leek) maken gebruik van dezelfde infrastructuur als het overige verkeer. Dit leidt tot vertraging (in de spits ernstige vertraging). Ook bussen vanaf de A7 die naar P+R Hoogkerk rijden maken gebruik van dezelfde infrastructuur als het overige verkeer. Ook dit leidt tot vertraging. Ontbrel<en van een P+R aan de Al bij Leel< en de busdoorstroming op de N372. Ook hier rijden de bussen over dezelfde infrastructuur als het overige verkeer hetgeen ^ Dagintensiteit tijdens een reguliere week; dit zijn ca. 40 weken per jaar. 7-2

3 leidt tot vertragingen. Ook ontbreekt een verknoping/overstapmogelijkheid bus-bus en auto-bus. Informatievoorziening naar reizigers: OV-reizigers in Groningen en Drenthe zijn over het algemeen tevreden over hun bus en trein. De bus- en treinverbindingen krijgen van de klant waarderingen tussen de 7.2 en 7.5. Het landelijk gemiddelde komt uit op een 7.2. (bron: de landelijke OV-Klantenbarometer 2011) Uit diezelfde OV-klantenbarometer weten we ook dat de busreiziger in Groningen en Drenthe niet tevreden is over de informatieverstrekking over vertragingen en/of andere problemen. Hiervoor hebben zij het rapportcijfer 4,5 gegeven waarbij wij enigzins afwijken van het landelijk gemiddelde met het rapportcijfer 4,8. Dynamische reizigersinformatie systemen (DRIS) bieden de reiziger informatie over de dienstregeling en eventuele vertragingen. Mogelijke maatregelen Onder verbeterding van de busverbinding verstaan wij het treffen van maatregelen waardoor de kwaliteit van de reis wordt verbeterd. Deze maatregelen moeten invulling geven aan de doelstelling Verbetering busverbinding corridor West en het gebruik van het openbaarvervoer verder bevorderen. Maatregelen voor Verbetering busverbinding corridor West zijn onder te brengen onder de volgende kopjes. 1. De bus zelf; 2. De omgeving (haltes, busstations); 3. De route/reistijd; 4. Dienstregelingfrequentie Naast deze maatregelen is het van belang om lopende het project zorg te dragen voor juiste en voldoende communicatie. Het opstellen van een communicatieplan om dit vorm te geven is wat ons betreft nadrukkelijk onderdeel van het project. Eerste denl<riclitingen voor maatregelen ad 1. Comfort bus, hoge zitplaatskans, DRIS in de bus; ad 2. Parkeergelegenheid, (overdekte) fietsstalling, DRIS op de halte, goede verlichting, schuilmogelijkheid tegen regen/wind; ad 3. Gebruik maken van busbanen daar waar bussen hinder ondervinden van (spits)drukte, goede verknopingen (minder tijdverlies bij overstappen) minder halteren/kritisch omgaan met eventuele extra haltes (werkt rijtijdverhogend) maar wel met oog voor dienstverlening, hogere snelheid op snelweg, bus op vluchtstrook; ad 4. Frequentie in en buiten de spits goed afstemmen op vraag/aanbod en betrouwbaarheid (kwartier/halfuur/uurdiensten) Afbakening Verbetering busverbinding corridor West Het project verbetering busverbinding corridor West heeft betrekking op infrastructurele mogelijkheden van de eerste denkrichtingen voor maatregelen om de busverbinding op de westelijke corridor te verbeteren. Daarbinnen wordt de afbakening van het project Verbetering busverbinding corridor West bepaald door een tweetal aspecten: 1. de provinciegrens en 2. de buslijnen op deze corridor. Dit heeft tot gevolg dat voor bussen die gebruik maken van de A7 in westelijke richting de afbakening ligt bij de bushaltes aan de A7 bij Marum. Voor de onderliggende lijnen 89 (Groningen - Drachten via onderliggende dorpen) en 85 (Groningen - Oosterwolde) ligt de afbakening bij de Wilp resp. de provinciegrens op de N979. Voor de buslijnen richting Roden ligt de afbakening bij de provinciegrens bij P+R Hoogkerk. Corridor West Het traject corridor West bestaat uit verschillende onderdelen die een relatie hebben. Vanaf Groningen CS/Busstation richting provinciegrens komen wij achtereenvolgend de volgende onderdelen tegen. 7-3

4 1. HOV-west; 2. P+R Hoogkerk; 3. A7; 4. Leek; 5. A7; 6. Boerakker (A7) en Marum Daarnaast zijn de aspecten bushaltes en communicatie projectbreed aan de orde. HOV-west De HOV-west is de busbaan vanaf het station naar P+R Hoogkerk. Twee van de drie fases zijn inmiddels gerealiseerd. Het laatste deel, tussen de Paterswoldseweg en het station, nog niet. Dit is een bestaand project van de gemeente Groningen maar heeft ook grote samenhang met de kruising met de Paterswoldseweg (die onder Groningen-Leeuwarden is opgenomen). Voor nadere informatie verwijzen wij u naar onze brief van 12 februari 2013 (zaaknummer ). P+R Hoogl<erl< Dit P+R aan de westkant van de Stad heeft zich ontwikkeld. Naast het creëren van een mogelijkheid voor automobilisten om over te stappen op het openbaar vervoer richting Groningen heeft het P+R ook een OV-knoop functie. Anders dan P+R Kardinge en P+R Haren (A28) die beide rechtstreekse verbindingen hebben met UMCG, Grote Markt en Station hebben reizigers vanaf het P+R Hoogkerk naast deze bestemmingen ook de mogelijkheid om over te stappen richting Zernike en Martiniziekenhuis. De gemeente Groningen heeft een project dat gericht is op de aansluiting van P+R Hoogkerk naar de A7. Maar dat project heeft alleen betrekking op de aansluiting vanuit en naar de A7 richting stad. Voor de bussen die vanaf P+R Hoogkerk richting Leek (en verder) reizen ontbreekt een snelle opgang naar de A7. Voor deze bussen is reistijd te winnen door optimalisatie. A7 Hoogl(erf( - Leelf Bussen op de A7 die vanaf Groningen richting Leek en verder reizen ondervinden geen noemenswaardige problemen van het gecombineerd rijden met het overige verkeer. Bussen die richting Groningen reizen, ondervinden wel regelmatig hinder van het gecombineerd rijden met overig wegverkeer. Dit knelpunt is reeds opgelost door het project Bus op de Vluchtstrook (BOV) waardoor bussen richting Groningen tussen Leek en Hoogkerk op de vluchtstrook mogen rijden. Lee/r In Leek ontbreekt aan de A7 een goede P+R met mogelijkheden voor modaliteitwisseling/verknoping bus-bus, auto-bus, fiets-bus. Ook ondervinden bussen hinder bij de doorstroming vanaf de A7 richting Leek. De ideeën voor een dergelijk P+R bestaan al langer, maar waren onderdeel van het IGS Roden/Leek. In deze plannen waren een P+R A7 en de busdoorstroming zogenaamde no-regret maatregelen. In de voorgesprekken met de gemeente Leek is duidelijk geworden dat dit deelproject geheel in lijn is met de doelstelling van Verbetering busverbinding corridor West en is afgesproken om deze no-regret maatregelen bij Verbetering busverbinding corridor West onder te brengen. A7 Leelf - IVI arum Bussen op A7 tussen Leek en Marum ondervinden geen noemenswaardige problemen van het gecombineerd rijden met het overige verkeer. Daarom hoeft wat ons betreft dit onderdeel niet betrokken te worden bij de voorgestelde verkenning. Boerakker (A7) en Marum Zowel bij de afslag Boerakker als bij de afslag Marum is sprake van een zogenaamde Haariemmermeeraansluiting (ook wel diamantaansluiting genoemd; een aansluiting waarbij alle op- en afritten parallel aan de hoofdrijbaan liggen in de vorm van een platte diamant wanneer vanaf de zijkant bekeken). Bij dit type aansluiting ontstaat voor bussen die de A7 af- en vervolgens weer opgaan de minste vertraging. Hierdoor zijn (infrastructurele) maatregelen om reistijdwinst te boeken hier niet aan de orde en kan, naar ons idee, dit onderdeel ook buiten de verkenning blijven. 7-4

5 Bushaltes Op de gehele lijn en onderliggende lijnen zijn bushaltes aanwezig. Vanuit verschillende projecten lopen al acties of zijn acties verkend. Hierbij moet gedacht worden aan haltevoorzieningen als toegankelijke bushaltes (voor minder validen), fietsenstalling, en abri's. DRIS Binnen het beheersgebied van het OV-bureau Groningen Drenthe is gestart met het project Dynamische Reizigersinformatie op bushaltes (DRIS) bij haltes waar gemeente(n) of provincie wegbeheerder is. Een mogelijkheid om snel en zichtbaar een kwaliteitsverbetering uit te voeren is aan te haken bij dit project. Wij zullen op basis van instapgegevens beoordelen welke haltes in aanmerking komen voor DRIS. Voor nadere informatie omtrent DRIS verwijzen wij u naar onze voordracht 29/2012. Parkeren Daarnaast zijn in de omgeving van een aantal haltes parkeerplaatsen gerealiseerd. Wij zullen verkennen of aanpassing of uitbreiding gewenst dan wel noodzakelijk is Communicatie Belangrijk onderdeel van het project is communicatie. Interactief contact met de omgeving is daarbij van belang. Hiervoor wordt een communicatieplan gemaakt, waarin de momenten en wijze van communiceren met de betrokken partijen wordt weergegeven. Afstemming met Fryslan, Drenthe en Stakeholders Afstemming met Fryslan vindt plaats doordat beide provincies samen met de concessiehouders optimalisatiemogelijkheden gaan verkennen. Uitgangspunt hierbij is: Samenwerking en afstemming tussen provincies waar mogelijk, investeringen per provincie gescheiden. Afstemming met Drenthe en overige stakeholders (gemeenten. Rijkswaterstaat, Regio Groningen-Assen en OV-bureau Groningen-Drenthe) zal plaatsvinden door deze te betrekken bij de (deel)projectgroepen. Besluitvorming en Financiën Besluitvorming zal conform de MIT-systematiek verlopen zoals u die heeft vastgesteld op basis van voordracht 3/2009. Zoals wij in onze voordracht 41/2011 (betreffende de uitvoering van RSP en MIT projecten en de invoering van de capaciteitskredieten) al hebben aangegeven kan het in aantal gevallen voorkomen dat op het moment van het starten met de verkenningsfase nog geen sprake van een projectbudget waardoor dus ook geen sprake kan zijn van het afzonderen van middelen ter dekking van de voor deze fase benodigde capaciteit. Dit is zo'n project waar nog geen goed zicht bestaat op de omvang van de investeringskosten. Overeenkomstig de in voordracht 41/2011 geschetste werkwijze hebben wij een zo nauwkeurig mogelijke inschatting gemaakt van de benodigde capaciteit die in de verkenningsfase is benodigd. Hiermee is een bedrag gemoeid groot ,--. Op het moment dat een planuitwerkingsbesluit voor dit project aan de orde is zullen wij u een voorstel doen toekomen voor de uiteindelijke dekking van de in de verkenningsfase gemaakte kosten. Voorstel Wij stellen u voor een opname- en acceptatiebesluit te nemen voor het project Verbetering busverbinding corridor West. Een positief opnamebesluit betekent dat u, met ons, voldoende aanleiding ziet het project Verbetering busverbinding corridor West te verkennen. Via het bijbehorende acceptatiebesluit geeft u aan dat u een mogelijke claim op de inzet van middelen accepteert. 7-5

6 Wij stellen u daarom voor het in ontwerp bijgevoegde besluit vast te stellen. Groningen, 5 maart Gedeputeerde Staten van Groningen: M.J. van den Berg, voorzitter. H.J. Bolding, secretaris. 7-6

7 Nr. 07/2013 Provinciale Staten van Groningen: Gelezen de voordracht van Gedeputeerde Staten van 5 maart 2013, nr , W; BESLUITEN: Een opname- en acceptatiebesluit te nemen voor het project Verbetering busverbinding corridor West. Groningen, Provinciale Staten voornoemd:, voorzitter. griffier. 7-7