20 december 2016 Corr.nr , VV Nummer 90/2016 Zaaknr

Transcriptie

1 20 december 2016 Corr.nr , VV Nummer 90/2016 Zaaknr Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen over het nemen van een planuitwerkingsbesluit voor de Fietsroute Plus Groningen-Leek. 1. Samenvatting In deze voordracht stellen wij u voor een planuitwerkings- en reserveringsbesluit te nemen voor de Fietsroute Plus Groningen-Leek. Aan deze route is momenteel gelabeld. Op dit moment is er geen duidelijke fietsroute tussen Groningen en Leek. Fietsers maken gebruik van verschillende routes waarbij ze veelal de weg moeten delen met het autoverkeer. Met veel inzet van bewoners, gebruikers en andere betrokken organisaties is onderzocht wat de beste oplossing is voor de Fietsroute Plus Groningen-Leek met als doelstellingen een veilige fietsverbinding en hoger fietsgebruik. Dit heeft geresulteerd in een route langs de A7 (hoofdalternatief 2). Wij stellen u daarom voor met deze route de planuitwerkingsfase in te gaan. In de nadere uitwerking zijn er nog verschillende mogelijkheden voor de route zoals de noord- of zuidkant van de A7. Ook de aansluiting (aanlanding) in zowel Groningen als Leek is nog onderwerp van nadere uitwerking. 2. Doel en wettelijke grondslag In uw vergadering van 26 juni 2013 heeft u met voordracht 23/2013 ingestemd met de herbestemming van vrijgevallen RSP- en MIT-middelen. Voor de Fietsroute Plus Groningen-Leek (in de voordracht hoogwaardige fietsverbinding Leek-Groningen genoemd) heeft u toen een opname- en acceptatiebesluit genomen. Daarmee heeft u 7 miljoen aan MIT-middelen gelabeld aan dit project. Met voordracht 71/2015 heeft u op 16 december 2015 ingestemd om een bedrag van van de beschikbare 7 miljoen in te zetten voor cofinanciering van de Fietsroute Plus Groningen-Haren. Daarbij hebben wij aangegeven dat op het moment dat mocht blijken dat deze uitname geheel of gedeeltelijk moet worden teruggedraaid wij u zullen voorstellen hiervoor de Algemene Investeringsruimte Infrastructuur aan te spreken. Conform de MIT-systematiek stellen wij u in deze voordacht voor een planuitwerkingsbesluit te nemen en een reserveringsbesluit voor een bedrag van prijspeil Procesbeschrijving en planning Al sinds onze eerste Beleidsnota Fiets uit 2002 zetten wij in op de realisatie van Fietsroutes Plus tussen de stad Groningen en omliggende grotere kernen. Door de aanleg van deze fietsroutes moet het fietsen prettiger en veiliger worden, waardoor op afstanden tot vijftien kilometer meer mensen voor de fiets kiezen in plaats van de auto. In ons collegeprogramma 'Vol Vertrouwen' hebben wij aangegeven dit beleid te willen voortzetten en dat wij naast de al geplande fietsroutes naar Winsum, Bedum en Leek gaan werken aan snelle fietsroutes vanuit Groningen naar Haren- Zuidlaren en tussen Groningen en Assen. In onze Fietsstrategie nemen de Fietsroutes Plus ook een prominente plaats in. De ontwikkeling van de Fietsroute Plus Groningen-Leek is eind 2014 gestart met een fietsenquête en workshop in het gebied. Voor de aansturing van dit project is gewerkt met een projectgroep en een stuurgroep bestaande uit onze partners: de gemeenten Leek, Noordenveld en Groningen, de provincie Drenthe, Rijkswaterstaat en de politie. Daarnaast heeft de omgeving een belangrijke rol 90-1

2 gespeeld. Op basis van de workshop met de betrokkenen zijn begin 2015 alternatieven ontwikkeld. Omdat alternatief 3 door kwetsbaar natuurgebied loopt, is naar dit alternatief eind 2015/begin 2016 extra natuuronderzoek gedaan. Na de workshop met de omgeving, in april 2016, is door de stuurgroep definitief bepaald om ten behoeve van de planuitwerkingsfase u voor te stellen om in de volgende fase alleen alternatief 2 verder te onderzoeken. In de planuitwerkingsfase zullen wij ook de omgeving weer nauw betrekken om te komen tot een voorstel voor het definitieve tracé. Het gaat dan om de verschillende mogelijkheden voor de route zoals de noord- of zuidkant van de A7, de aansluiting (aanlanding) in zowel Groningen als Leek, maar ook de landschappelijke en ruimtelijke inpassing. Naar verwachting kunt u begin 2018 een voordracht voor een realisatiebesluit van ons tegemoet zien. Bij een positief realisatiebesluit hangt de uitvoering sterk af van de te doorlopen bestemmingsplanprocedures en grondverwervingstrajecten. Daar waar de bestemming van de grond niet wijzigt en wij of een van de overheidspartners de grond in bezit hebben, kan de uitvoering snel naar het realisatiebesluit starten. Wij verwachten echter dat de uitvoering voor 2019 niet opportuun is. 4. Begroting Op dit moment is nog niet duidelijk wat de precieze kosten voor de varianten voor de Fietsroute Plus zullen zijn. Dit is sterk afhankelijk van de keuzes voor definitieve route en de uitvoering hiervan. Het is onze ambitie om de route in een keer geheel aan te leggen, passend in het landschap en met hoge belevingswaarde. De kosten hiervan schatten wij globaal in op tussen de 11 en 14 miljoen. Dat is aanmerkelijk meer dan nu voor deze fietsroute beschikbaar is. Wij zullen aan het einde van de planuitwerkingsfase ingaan op de vraag of onze ambitie om de route in één keer aan te leggen financieel haalbaar is. Het ziet er op voorhand naar uit dat de uitname van moet worden teruggedraaid. Daar hebben wij in de Algemene Investeringsruimte Infrastructuur rekening mee gehouden. Terugvaloptie zou verder kunnen zijn om voor een gefaseerde uitvoering te kiezen. Om dit project conform de MIT-werkwijze verder in het proces te brengen stellen wij u voor een planuitwerkingsbesluit en, in financiële zin, een daarbij behorend reserveringsbesluit van te nemen. Deze wordt daarmee in de reserve MIT daadwerkelijk gelabeld aan dit project. Volgens voordracht 41/2011, die betrekking heeft op de uitvoering van de RSP- en MIT-projecten, wordt 3,2 % van het totaal van (oftewel ) gestort t.b.v. dekking van de kosten voor planuitwerking en toezicht. 5. Inspraak/participatie Als initiatiefnemer geven wij leiding aan dit project. Daarbij beseffen wij dat wij tot de beste ideeën komen als wij dat samen met anderen doen. Naast onze bestuurlijke partners, verenigd in de stuurgroep, is dat ook de omgeving: betrokken inwoners (frequente fietsers), dorpsbelangen en belangverenigingen. De opzet is daarbij om geweest om samen in een interactief proces met elkaar het beste alternatief te verkennen. In het bijgevoegde rapport "Fietsroute Plus Groningen- Leek; Analyse, afweging en advies verkenningsfase" is in hoofdstuk 1.2 het proces rond participatie verder beschreven. Alternatief 3, een route door natuurgebied de Onlanden, zorgde voor weerstand op bij een aantal belangenverenigingen. Ze verwachten ernstige schade door aanleg van de route. Wij hebben daarvoor een aparte informatiebijeenkomst belegd voor een nadere toelichting. En daarbij ook aangegeven dat wij een aanvullend natuuronderzoek zullen doen. In het volgende paragraaf gaan wij daar inhoudelijk verder op in. Het natuuronderzoek is als bijlage bij deze voordracht toegevoegd. Op 30 november 2016 hebben wij een inloopbijeenkomst georganiseerd in het gebied. Bij deze bijeenkomst zijn meer dan 40 bezoekers geweest. Er was sprake van veel interesse en welwillendheid. De belangrijkste punten die wij daar hebben gehoord zijn: - De verkeersveiligheid is vaak genoemd. Fietsers zijn een kwetsbare groep. Specifiek wordt de situatie op de Hoofdstraat vaak genoemd; fietsers delen de weg hier met auto- en vrachtverkeer. Ook worden fietsers langs de A7 in het donker verblind door tegemoetkomend autoverkeer. 90-2

3 - Zorg waar de route komt te liggen. Hoewel bewoners het belang van een goede en veilige fietsroute erkennen, hebben mensen liever niet dat de route te dicht langs hun woonhuis komt te liggen of dat zij grond moeten afstaan. - Mensen zijn blij dat ze geïnformeerd en betrokken worden. Het leidde tot goede gesprekken. In de reacties kwamen ook veel ideeën over mogelijke routes. Een overzicht van alle reacties is bijgevoegd in de nota reacties en commentaar. Vervolg planuitwerkingsfase Als op basis van uw planuitwerkingsbesluit duidelijk wordt in welk gebied wij de Fietsroute Plus verder gaan uitwerken, zullen wij ook kijken naar slimme combinatiemogelijkheden. Zo zijn inwoners van Oostwold actief bezig met een onderzoek naar de mogelijkheden van een zonnewal aan de noordkant van de A7. In de planuitwerkingsfase onderzoeken wij of een combinatie met de Fietsroute Plus voor beide projecten aantrekkelijk is. Verder vindt afstemming plaats met inwoners en gebruikers zoals wij dat ook voor deze fase hebben gedaan. Daarnaast zullen wij onderzoeken hoe wij gestalte kunnen geven aan de duurzaamheid van deze Fietsroute Plus. 6. Nadere toelichting Voor de verkenningsfase van dit project is een overzichtelijk rapport opgesteld met als titel 'Fietsroute Plus Groningen - Leek, analyse, afweging en advies verkenningsfase'. In dit rapport vindt u veel achtergrondinformatie over het procesverloop, interactie met de omgeving, de inventarisatie en de totstandkoming en afweging van de alternatieven. In dit hoofdstuk volgt en opsomming van de hoofdpunten uit het rapport. Het rapport is als bijlage toegevoegd aan deze voordracht. Fietsroute Plus Onder een Fietsroute Plus wordt verstaan: een hoogwaardig fietspad waarbij de fietser extra kwaliteit wordt geboden op de aspecten comfort, breedte en doorstroming. Achterliggend doel is dat een Fietsroute Plus een belangrijke bijdrage kan leveren aan de verbetering van de concurrentiepositie van de fiets ten opzichte van de auto. Het grootste gedeelte van de route is nu geen apart fietspad beschikbaar. Fietsers delen de weg met lokaal autoverkeer. Verkeersonveiligheid is dan ook een aspect wat vaak terugkomt. Naast het verbeteren van de verkeersveiligheid is een belangrijke doelstelling dat er meer wordt gefietst tussen Groningen en Leek. Potentieel Momenteel fietsen dagelijks zo'n 700 mensen tussen Groningen en Leek. Op basis van cijfers van CBS en DUO is de totale dagelijkse pendel tussen Groningen en Leek ongeveer 3900 personen. Er is dus ruimte voor groei en daar zetten wij met dit project ook vol op in. Fietsenquête Een belangrijke eerste stap in het project was een fietsenquête onder huidige gebruikers. Dit leverde waardevolle informatie op over de gebruikte routes van fietsers, en herkomst en bestemming. De meeste bestemmingen in de stad Groningen bevinden zich aan de zuidzijde en centrum. Daarnaast gaven fietsers ons goede informatie over de knelpunten die zij ervaren (onveilige punten, hinder van licht, geluid van de A7). Een aantal fietsers heeft daarna ook actief meegedaan bij de verschillende workshops. 90-3

4 Onderzochte alternatieven Alternatief 1: dit alternatief loopt via de Hoofdstraat door de dorpen Midwolde, Lettelbert en Oostwold. Het wordt door fietsers veel gebruikt. Daarom hebben wij dit alternatief op haalbaarheid voor de Fietsroute Plus onderzocht. Er is geen apart fietspad. Fietsers delen de rijbaan met autoverkeer. Uit de inventarisatie blijkt dat het realiseren van een apart fietspad op grote delen niet mogelijk is vanwege de bebouwing aan beide kanten van de weg. Daarnaast is de route voor veel fietsers (met name met een bestemming aan de zuidkant van de stad) te ver om. Alternatief 2: de bestaande route van alternatief 2 loopt parallel aan de zuidkant van de A7. Deze route wordt nu het meeste door fietsers gebruikt omdat deze het kortst is. De route kent een aantal knelpunten. Zo is er hinder van de A7 (zowel veiligheid, verblinding en lawaai), is de brug over de Munnikesloot erg smal en is er combinatie met auto- en vrachtverkeer. In de plantuitwerkingsfase werken we na positieve besluitvorming uwerzijds dit alternatief verder uit en lossen daarbij ook zoveel mogelijk knelpunten op. Naast een route aan de zuidkant onderzoeken wij ook of een nieuwe route aan de noordkant tot de mogelijkheden behoort. Alternatief 3: dit nieuwe alternatief aan de zuidkant van het Leekstermeer zou voor veel fietsers de beste route zijn. Het is de meeste directe en dus kortste route en vanwege weinig kruisingen met overig verkeer ook het meest verkeerveilig. Daarnaast zou de route de beleving van het Leekstermeer vanaf de zuidkant mogelijk maken en daarmee ook voor recreatieve fietsers interessant zijn. Omdat deze route door Natura2000 gebied en NNN (voorheen EHS) loopt, hebben we de haalbaarheid getoetst. Wij hebben deze toets ook gedaan om meer te weten te komen over de mogelijkheden van ingrepen in natuurgebieden. De conclusie voor alternatief 3 is al volgt: "Uit de uitgevoerde verkennende natuuronderzoeken naar de potentiële effecten van de aanleg en het gebruik van een Fietsroute Plus tussen Groningen en Leek blijkt dat tracéalternatief 3 waarschijnlijk geen haalbare optie is. Een significant negatief effect op de instandhoudingsdoelstellingen van het Natura 2000-gebied Leekstermeergebied kan niet op voorhand worden uitgesloten. Indien ook uit nader onderzoek (passende beoordeling) blijkt dat een significant negatief effect niet is uit te sluiten, dan moet een ADC-toets (waarbij o.a. moet worden gekeken of er alternatieven met minder/geen effecten op natuur zijn) met succes worden doorlopen voor het verkrijgen van een Nbwet vergunning. Aangezien er een alternatief is (tracéalternatief 2) met minder/geen effecten op Natura 2000, is de kans klein dat een Nbwet vergunning kan worden verleend. In het kader van de Flora- en faunawet kunnen lokaal effecten op beschermde soorten optreden. 90-4

5 Een ontheffing lijkt op voorhand niet haalbaar omdat er een andere bevredigende oplossing (tracéalternatief 2) mogelijk is met minder/geen effecten op beschermde soorten. In dat geval kan er voor tabel 3-soorten geen ontheffing op grond van de Ffwet verleend worden. Op grond van de vigerende provinciale ruimtelijke verordeningen van Drenthe en Groningen is een bestemmingswijziging binnen de begrenzing van het NNN niet mogelijk. Aangezien sprake is van een significante aantasting van de wezenlijke kenmerken en waarden van het NNN, is het doorlopen van een Nee, tenzij-toets noodzakelijk. Wanneer er alternatieven met minder/geen effecten op natuur (tracéalternatief 2) mogelijk zijn, dan kan de Nee, tenzij-toets niet met succes worden doorlopen. Het bestemmingsplan kan dan op grond van de vigerende provinciale verordening van Drenthe niet worden gewijzigd binnen de begrenzing van NNN." Een uitgebreide toelichting treft in de bijgevoegde rapportages 'Verkennende natuurtoets Fietsroute Plus Groningen-Leek Toetsing in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998' en Toetsing in het kader van de Flora- en faunawet en het NNN beleid'. Alternatief 4: dit alternatief volgt de bestaande infrastructuur (fietspaden en wegen) via Roderwolde. Voor fietsers met als bestemming de zuidkant van de stad kan dit een aantrekkelijk alternatief worden, ook omdat de provincie Drenthe een fietstunnel realiseert onder de provinciale weg N372 Groningen-Peize. Voor de meeste fietsers betekent alternatief 4 een omweg. Daarom wordt er ook nu weinig gebruik gemaakt van deze verbinding. Om deze reden heeft de stuurgroep besloten om dit alternatief te laten afvallen. Aandachtspunten planuitwerkingsfase Wij stellen voor om alternatief 2 verder te onderzoeken in de planuitwerkingsfase. Wij leggen de uitwerking van alternatief 2 te zijner tijd aan u voor met een voordracht realisatiebesluit. In het realisatiebesluit zullen wij aangeven wat de voorgestelde definitieve route voor de Fietsroute Plus wordt en hoe deze passend binnen het landschap wordt vormgegeven. Daarbij komen ook aspecten als duurzame aanleg en beheer en onderhoud aan de orde. Dit in nauwe afstemming met onze projectpartners en de omgeving. 7. Voorstel Wij stellen u voor het in ontwerp bij deze voordracht gevoegde besluit vast te stellen. Groningen, Gedeputeerde Staten van Groningen: F.J. Paas, voorzitter. H.J. Bolding, secretaris. Behandeld door : F. Woudstra Telefoonnummer : f.woudstra@provinciegroningen.nl 90-5

6 Bijlagen bij de voordracht Nr. Titel Soort bijlage 1 Fietsroute Plus Groningen-Leek Rapport Analyse, afweging en advies verkenningsfase, 20 oktober Verkennende natuurtoets Fietsroute Plus Groningen-Leek Rapport Toetsing in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998, 4 april Verkennende natuurtoets Fietsroute Plus Groningen-Leek Rapport Toetsing in het kader van de Flora- en faunawet en het NNN beleid, 4 april Nota reacties en commentaar Fietsroute Plus Groningen-Leek Nota 90-6

7 Nr. 90/2016 Provinciale Staten van Groningen: Gelezen de voordracht van Gedeputeerde Staten van 20 december 2016, corr.nr , VV; Gelet op - op voordracht 23/2013 over de herbestemming van MIT- en RSP-middelen - op voordracht 71/2015 over de provinciale bijdrage aan de realisatie van de Fietsroute Plus Groningen-Haren(-Zuidlaren). Besluiten: 1. Overeenkomstig de provinciale MIT-methodiek een planuitwerkingsbesluit te nemen voor alternatief 2 van het project Fietsroute Plus en een reserveringsbesluit van te nemen. Groningen, Provinciale Staten voornoemd:, voorzitter., griffier. 90-7