Rapportage Individuele Voorzieningen Wmo & Rapportages SGBO

Transcriptie

1 Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Rapportage Individuele Voorzieningen Wmo & Rapportages SGBO Programma / Programmanummer Zorg & Welzijn / 1051 BW-nummer Portefeuillehouder B. Frings Samenvatting Ten behoeve van een adequate informatievoorziening over de uitvoering van prestatieveld 6 van de Wmo brengen wij periodiek de halfjaarrapportage Individuele Voorzieningen uit. In deze rapportage wordt ingegaan op het aantal verstrekte voorzieningen en de kosten daarvan. Bij deze bieden wij de rapportage aan de raad aan. Teneinde ons Wmo beleid te evalueren, de klanttevredenheid te meten en onszelf te kunnen vergelijken met andere gemeenten voert SGBO jaarlijks de Basisbenchmark Wmo en het Klantonderzoek Wmo uit. Ook deze twee stukken evenals de door SGBO opgestelde samenvatting van dit alles bieden wij middels deze brief aan de raad aan. Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. MO10, Lisette Mennen, 2754 Datum ambtelijk voorstel 20 augustus 2014 Registratienummer Ter besluitvorming door het college 1. De brief aan de raad over de halfjaarrapportage Individuele Voorzieningen Wmo en de SGBO-benchmark Wmo vast te stellen. Paraaf akkoord Datum Steller Lisette Mennen Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad Besluit B&W d.d. 30 september 2014 X Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 4.1 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder Cvs_rapportage_IV_en_SGBO_stukken_2013_

2 Maatschappelijke Ontwikkeling Beleidsontwikkeling Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat PP Nijmegen Telefoon Telefax (024) gemeente@nijmegen.nl Postbus HG Nijmegen Datum 30 september 2014 Ons kenmerk MO10/ Contactpersoon Lisette Mennen Onderwerp SGBO benchmarkrapporten Wmo 2013 Datum uw brief Doorkiesnummer (024) Geachte leden van de raad, Ten behoeve van een adequate informatievoorziening over de uitvoering van prestatieveld 6 van de Wmo heeft ons college besloten tot het uitbrengen van halfjaarlijkse rapportage over de Individuele Voorzieningen. In bijgaande rapportage over de eerste helft van 2014 (bijlage 1) wordt ingegaan op de aantallen verstrekte voorzieningen en de uitgaven hiervoor. SGBO voert daarnaast jaarlijks een basisbenchmark Wmo uit (bijlage 2). In deze landelijke benchmark worden resultaten vergeleken op alle negen prestatievelden die wij kennen in het kader van de Wmo. Door middel van onze deelname aan de benchmark voldoen wij als gemeente aan onze horizontale verantwoordingsplicht zoals neergelegd in artikel 9, lid 1 van de Wmo. Naast de basisbenchmark Wmo heeft SGBO ook een klantonderzoek uitgevoerd ten aanzien van onze Wmo-voorzieningen (bijlage 3). In deze rapportage wordt ingegaan op de tevredenheid van Wmo-klanten in Nijmegen ten aanzien van het contact met de gemeente, de hulp bij het huishouden, de overige Wmo-voorzieningen en onderwerpen als mantelzorg, vrijwilligerswerk en participatie. SGBO heeft voor ons ook een samenvatting opgesteld ten aanzien van het gehele pakket aan benchmarks en monitoren. Ook dit document bieden wij u ter kennisgeving aan in bijlage 4. Wij sluiten de brief af met een korte uiteenzetting van de ontwikkelingen bij de afdeling Zorg op het gebied van dienstverlening. Halfjaarrapportage Individuele Voorzieningen Wmo en prognose 2014 In de rapportage over het eerste half jaar van 2014 (bijlage 1) wordt uitgebreid ingegaan op het aantal verstrekte Wmo-voorzieningen. Wij hebben enkele conclusies uitgelicht: Voorzieningen In totaal zijn in de eerste zes maanden van 2014 bijna voorzieningen verstrekt. De Hulp bij het Huishouden is hierin in omvang de belangrijkste voorziening. Raadsbrief_SGBO_benchmarks_Wmo_2013 doc (3)

3 Gemeente Nijmegen Maatschappelijke Ontwikkeling Beleidsontwikkeling Vervolgvel 1 Huishoudelijke Hulp Het aantal uren geleverde Huishoudelijke Hulp is ten opzichte van 2013 verder afgenomen. Wij verwachten in 2014 in totaal uur Hulp bij het Huishouden (HH) te leveren. Dit is een daling van 1,2% ten opzichte van De verhouding tussen het aandeel HH1 en HH2 is de afgelopen jaren gestabiliseerd en is voor de eerste zes zorgperioden in 2014 uitgekomen op 74% : 26%. Uitgaven De uitgaven voor Hulp bij het Huishouden in natura laat in de periode een stijgende lijn zien. Eind 2012 constateerden wij een afname van de groei die later in het omsloeg in een daling. In 2014 zien wij dat de daling doorzet en verwachten we uit te geven. Dit is minder dan in Een meerjarige prognose voor de huishoudelijke hulp is op dit moment lastig. Vanaf 2015 kort het rijk het budget voor de huishoudelijke hulp met 32%. Voor 2016 zijn de budgetten nog niet bekend gemaakt. Mogelijk geldt er vanaf deze datum een korting van 40%. We verwachten dat we de korting met de in het coalitieakkoord genoemde maatregelen kunnen opvangen. De uitgaven voor PGB s laten een lichte daling zien. Bij de vervoersvoorzieningen zien wij na een aanzienlijke daling in 2012 een stabiel verloop. Voor de rolstoelen en woningaanpassingen verwachten we dat de kosten zich op het niveau van 2013 voortzetten. Basisbenchmark Wmo (alle prestatievelden) De basisbenchmark Wmo biedt op hoofdlijnen een Wmo-breed beeld van onze gemeente over alle prestatievelden heen. De Wmo thermometer laat zien dat Nijmegen hoger scoort dan het landelijk gemiddelde en hoger dan de referentiegemeenten (met grootteklasse: > inwoners). In het rapport (bijlage 2) wordt uitgebreid ingegaan op alle afzonderlijke prestatievelden. Wij hebben enkele conclusies uitgelicht: Beleidsparticipatie Op het onderdeel beleidsparticipatie scoren wij iets hoger dan het gemiddelde van de referentiegemeenten en hoger dan het gemiddelde van de benchmark. Een verbeterpunt kan zijn om mantelzorgers en vrijwilligers deel te laten nemen aan een adviescommissie. Leefbaarheid Ten aanzien van leefbaarheid scoren wij ongeveer gelijk aan het gemiddelde. Leefbaarheid betreft volgens SGBO een schone, veilige en prettige leefomgeving, waar burgers weinig te kampen hebben met verloedering en overlastgevend gedrag en zich veilig voelen, zowel op straat als in huis. Jeugd Ook op het onderdeel Jeugd scoren wij 68%. Dat is lager dan het gemiddelde (landelijke gemiddelde is 72% en het gemiddelde voor de referentiegemeenten 73%). In het onderzoek is de registratie van het gebruik van faciliteiten en het gebruik van preventie meegenomen. Gemeente Nijmegen heeft daar geen registratie voor. Op de jeugdthermometer is daardoor niet volledig gescoord door Nijmegen, waardoor een lager gemiddelde ontstaat. De uitgaven jeugd 2013 en begrote uitgaven jeugd 2014 zijn lager dan gemiddeld. Raadsbrief_SGBO_benchmarks_Wmo_2013 doc (3)

4 Gemeente Nijmegen Maatschappelijke Ontwikkeling Beleidsontwikkeling Vervolgvel 2 Toegang en oplossing voor Wmo-ondersteuningsvragen Op het gebied Toegang en oplossing voor Wmo-ondersteuningsvragen scoren wij ruim boven het gemiddelde met 89%. Positief is dat mantelzorgers altijd gevraagd worden aanwezig te zijn bij een keukentafelgesprek. Ook is positief dat wij bijna altijd nazorg bieden voor inwoners met een ondersteuningsvraag. De monitoring/ evaluatie van de aard van de oplossingen kan verbeterd worden. Op samenwerking met maatschappelijke partners in het sociale wijkteam scoren wij beter dan het landelijk gemiddelde. Mantelzorg De score voor mantelzorg is hoger dan het gemiddelde van de referentiegemeenten en ongeveer gelijk aan het landelijke gemiddelde. De uitgaven mantelzorg 2013 per inwoner en de begrote uitgaven 2014 per inwoner zijn in Nijmegen hoger dan het gemiddelde. Vrijwilligerswerk Ook op het gebied van vrijwilligerswerk ligt onze score tussen het landelijke gemiddelde en het gemiddelde van de referentiegemeenten in. Wij vervullen vele functies zoals bemiddeling van vrijwilligers, belangenbehartiging, promoten vrijwilligerswerk en verminderen regeldruk. Wij hebben daarentegen volgens de uitkomsten van dit onderzoek relatief weinig zicht op het gebruik van de ondersteuning. Wonen, zorg en toegankelijkheid Op het onderdeel wonen, zorg en toegankelijkheid scoren wij boven gemiddeld. Er is in Nijmegen een groot aanbod van algemene voorzieningen. Ook wordt er ingezet op de ontwikkeling van multifunctionele accommodaties. Daarnaast zetten wij actief in op levensloopbestendig bouwen en een fysiek toegankelijke openbare ruimte; Opvang Ten aanzien van opvang en ondersteuning van dak- en thuislozen, slachtoffers van huiselijk geweld, zorgwekkende zorgmijders en kwetsbare doelgroepen komt uit de basisbenchmark naar voren dat wij bovengemiddeld hoog scoren (94%). (Het landelijke gemiddelde is 67% en het gemiddelde voor de referentiegemeenten 79%) Klantonderzoek Wmo In het kader van het klanttevredenheidsonderzoek Wmo heeft SGBO 415 ingevulde vragenlijsten ontvangen van Wmo-klanten in Nijmegen. In het rapport (bijlage 3) wordt uitgebreid ingegaan op een aantal onderdelen. Wij hebben enkele conclusies uitgelicht: Contact met de gemeente Respondenten geven gemiddeld een 7,2 voor het contact. In de referentiegroep is dit cijfer een 7,3. Mensen zijn tevreden met de tijd die er voor hen wordt uitgetrokken. 95% is (zeer) tevreden met de voorgestelde oplossing. In de referentiegroep is dit 96%. Raadsbrief_SGBO_benchmarks_Wmo_2013 doc (3)

5 Gemeente Nijmegen Maatschappelijke Ontwikkeling Beleidsontwikkeling Vervolgvel 3 Aanvraagprocedure Wij krijgen een 6,8 voor de aanvraagprocedure (referentiegroep: 7,1). 88% van de cliënten geeft aan (zeer) tevreden te zijn over de wachttijd tussen de aanvraag en het verkrijgen van de voorziening (referentiegroep: 90%). Hulp bij het huishouden Respondenten met zorg in natura geven gemiddeld een 7,7 (referentiegroep: 7,8) en respondenten met een pgb geven gemiddeld een 8,2 (referentiegroep: 8,1). Wmo voorzieningen inclusief collectief vervoer Ten aanzien van de totale tevredenheid over de Wmo-voorziening(en) geven de respondenten gemiddeld een 7,8 (referentiegroep: 7,4). Het gemiddelde rapportcijfer voor het collectief vervoer in Nijmegen is een 6,7. In de referentiegroep is dat een 7,1. Meedoen aan de maatschappij 86% van de respondenten geeft aan dat de ondersteuning / het hulpmiddel veel of redelijk bijdraagt aan het zelfstandig kunnen blijven wonen (referentiegroep: 85%). 73% geeft aan dat de ondersteuning hen helpt om mee te doen in de maatschappij (referentiegroep 74%). Dienstverlening afdeling Zorg In het kader van het programma Dienstverlening zijn door de afdeling Zorg, cluster Wmo, in 2012 en 2013 een aantal acties ondernomen om de dienstverlening te verbeteren. In de vorige brief (september 2013) hebben wij het positieve resultaat gemeld van deze inspanning. In onderstaande tabellen zijn het aantal ingediende klachten, bezwaren en beroepen weergegeven. Zij geven een beeld over de zorgvuldigheid en de tevredenheid van cliënten over het proces bij afdeling Zorg. klacht bezwaar beroep extrapolatie op halfjaarcijfers Per 2014 worden de prestaties van de leveranciers van Huishoudelijke Hulp twee maal per jaar door een extern bedrijf beoordeeld. De beoordeling kan gevolgen hebben voor de ranking van de leverancier. Ook bij het contract met de leveranciers van hulpmiddelen hebben wij een soortgelijke constructie bewerkstelligd. Op deze wijze willen wij ook bijdragen aan een grotere tevredenheid van cliënten. Raadsbrief_SGBO_benchmarks_Wmo_2013 doc (3)

6 Gemeente Nijmegen Maatschappelijke Ontwikkeling Beleidsontwikkeling Vervolgvel 4 Met al het bovenstaande heeft u een beeld van de meest opvallende uitkomsten van de halfjaarraportage Individuele Voorzieningen Wmo, de drie rapportages van SGBO en de ontwikkelingen op het gebied van dienstverlening door afdeling Zorg. Als wij de resultaten van de Basisbenchmark Wmo 2013 vergelijken met de ambities van de gemeente Nijmegen, is het zeer positief dat gemeente Nijmegen vergevorderd is op het gebied van de Kanteling. Bij iedere melding of ondersteuningsvraag wordt een keukentafelgesprek gevoerd. Daarnaast wordt het aantal gevoerde (keukentafel)gesprekken geregistreerd. Samenwerkende partners nemen ook meldingen in behandeling en klanten krijgen een gespreksverslag. De mate waarin Nijmegen nazorg verleent aan inwoners met een ondersteuningsvraag is bovengemiddeld. Positief is ook dat Nijmegen in 2013 gestart is met sociale wijkteams. Brede vraagverheldering is belegd bij het sociaal (wijk)team. Ook hebben wij een hoge score ten aanzien van klanttevredenheid omtrent Hulp bij het Huishouden. In 2015 staat veel te veranderen rondom de Wmo. De toeleiding naar zorg en ondersteuning verloopt via de Sociale Wijkteams. Dat geldt ook voor individuele maatwerkvoorzieningen. Eerst wordt gekeken wat de mogelijkheden van de burger zijn om op eigen kracht of met gebruikelijke hulp zijn zelfredzaamheid of zijn participatie te verbeteren. Daarna wordt gekeken naar mogelijkheden van mantelzorg of hulp van andere personen uit zijn sociale netwerk. Als dat niet toereikend is, wordt gekeken naar een geschikte algemene voorziening. Indien deze mogelijkheden de burger niet compenseren, dan wordt een individuele maatwerkvoorziening ingezet. Ook voor de Benchmark en het klantonderzoek zal dat een verandering met zich meebrengen. Landelijk wordt er een nieuwe monitor ontwikkeld, Monitor Sociaal Domein genaamd. Hoogachtend, College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls drs. B. van der Ploeg Bijlagen: 1. Halfjaarrapportage Individuele Voorzieningen Wmo 2. SGBO Basisbenchmark Wmo SGBO Klantonderzoek Individuele Voorzieningen Wmo SGBO Samenvatting rapport Raadsbrief_SGBO_benchmarks_Wmo_2013 doc (3)

7 Rapportage Individuele voorzieningen Wmo September 2014 Rapportage Individuele voorzieningen Wmo 1

8 Inhoudsopgave Inleiding Samenvatting 1 Aantal verstrekkingen 2 Hulp bij het huishouden uitgelicht 2.1 Geleverde uren 2.2 Leveringspercentages 3 Uitgaven per voorziening 3.1 Hulp bij het Huishouden 3.2 Persoonsgebonden budgetten 3.3 Woonvoorzieningen en bouwkundige aanpassingen 3.4 Rolstoelen 3.5 Vervoersvoorzieningen 4 Conclusie 2

9 Inleiding Deze rapportage gaat in op de individuele voorzieningen die verstrekt worden in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Naast de aantallen verstrekte voorzieningen in het eerste half jaar van 2014 (hoofdstuk 1) wordt specifiek ingegaan op ontwikkelingen rond de Hulp bij het Huishouden (hoofdstuk 2). Tot slot worden de uitgaven per voorziening voor 2014 in beeld gebracht. Samenvatting Voorzieningen In totaal zijn in de eerste zes maanden van 2014 bijna voorzieningen verstrekt. De Hulp bij het Huishouden is hierin in omvang de belangrijkste voorziening. Huishoudelijke Hulp Het aantal uren geleverde Huishoudelijke Hulp is ten opzichte van 2013 verder afgenomen. We verwachten in 2014 in totaal uur Hulp bij het Huishouden (HH) 1 te leveren. Dit is een daling van 1,2% ten opzichte van De verhouding tussen het aandeel HH1 en HH2 is de afgelopen jaren gestabiliseerd en is voor de eerste zes zorgperioden in 2014 uitgekomen op 74% : 26%. Uitgaven De uitgaven voor Hulp bij het Huishouden in natura liet in de periode een stijgende lijn zien. Eind 2012 constateerden we een afname van de groei die later in het omsloeg in een daling. In 2014 zien we dat de daling doorzet en verwachten we uit te geven. Dit is minder dan in Een meerjarige prognose voor de huishoudelijke hulp is op dit moment lastig. Vanaf 2015 kort het rijk het budget voor de huishoudelijke hulp met 32%. Voor 2016 zijn de budgetten nog niet bekend gemaakt. Mogelijk geldt er vanaf deze datum een korting van 40%. We verwachten dat we de korting met de in het coalitieakkoord genoemde maatregelen kunnen opvangen. De uitgaven voor PGB s laten een lichte daling zien. Bij de vervoersvoorzieningen zien we na een aanzienlijke daling in 2012 een stabiel verloop. Voor de rolstoelen en woningaanpassingen verwachten we dat de kosten zich op het niveau van 2013 voortzetten. 1 Huishoudelijke Hulp, niveau 1 (HH-1). Medewerkers HH-1 verrichten huishoudelijke werkzaamheden. Schoonmaken, wassen, strijken, koken, afwassen, opruimen en beperkte verzorging van huisdieren. Huishoudelijke Hulp, niveau 2 (HH-2). Medewerkers HH-2 doen hetzelfde huishoudelijke werk als de medewerkers HH-1. Daarnaast zorgen ze ook o.a. nog voor de organisatie van het huishouden en het tijdelijk verzorgen en opvangen van kinderen. 3

10 1 Aantal verstrekkingen Wmo voorzieningen We verstrekken individuele voorzieningen op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) aan cliënten om hen in staat te stellen zo lang mogelijk zelfstandig te wonen en te leven: hulp bij het huishouden; rolstoelen; op het gebied van vervoer: een vervoerskostenvergoeding, autoaanpassingen, scootmobielen; op het gebied van wonen: bouwkundige aanpassingen en woonvoorzieningen. Alle hulpvragen/verzoeken om een voorziening, ontvangen per mail, telefoon dan wel digitaal, worden per maand geregistreerd. De aanvragen worden na een intake vastgelegd. Op elke aangevraagde voorziening en op eventueel additioneel te verstrekken voorzieningen wordt een indicatiebesluit genomen door het bureau voorzieningen Wmo. Het indicatiebesluit is de juridische afhandeling van de aangevraagde voorziening. De juridische afhandeling van een aanvraag wordt via een besluit aan de klant kenbaar gemaakt. Dit kan een toekenning dan wel afwijzing van een aanvraag inhouden. Op een positieve besluitvorming volgt de uiteindelijke verstrekking van de voorziening. In onderstaande tabel zijn het aantal nieuwe verstrekkingen gerelateerd per kwartaal weergegeven. Aantal Verstrekkingen 2014 Totaal Kw 1 Kw 2 Hulp bij het huishouden Rolstoel Vervoersvoorziening incidenteel Vervoersvoorziening periodiek Bouwkundige aanpassingen Woonvoorzieningen Totaal

11 2 Hulp bij het huishouden 2.1 Geleverde uren Hulp bij het Huishouden in natura In de eerste zes zorgperioden van 2014 is uur hulp bij het huishouden geleverd (ten opzichte van in dezelfde periode in 2013). Na een aantal jaren van stijging laat het aantal uren hulp dit jaar een lichte daling zien. Grafiek 2.1: Aantal uren Hulp bij het Huishouden per jaar ( ) Uren huishoudelijke hulp per jaar HH2 HH Prognose 2014 Bij de huishoudelijke hulp zien we na een aantal jaren van stijging een daling van het aantal uren hulp dat we verstrekken. De afgelopen jaren was er sprake van een toename van het aantal cliënten en de geleverde zorguren. Nijmegen heeft in deze periode een snellere groei doorgemaakt dan het landelijk gemiddelde. In 2012 was er landelijk een omslag van stijging naar daling, voor Nijmegen afzwakken van de stijging. Voor 2014 verwachten we een lichte daling. Sinds vorig jaar werken we gekanteld via keukentafelgesprekken in de sociaal wijkteams. We nemen in het gesprek nadrukkelijk mee wat de mogelijkheden zijn om het probleem te verhelpen met behulp van het eigen netwerk. Hierdoor leidt een aanvraag HH niet altijd tot een verstrekking HH. In de periode indiceerden we steeds meer de goedkopere hulpsoort HH1. Vanaf 2012 zien we dat de verhouding tussen de twee hulpsoorten gestabiliseerd is. Voor de eerste zes zorgperioden in 2014 blijkt dat deze verhouding tussen HH1 en HH2 is uitgekomen op 74%: 26%. Een indicatie voor HH2+ komt niet meer voor. Voor die situaties waarvoor extra begeleiding noodzakelijk is, wordt thuisbegeleiding (TBG) ingezet. Dit is apart ingekocht bij de ZZG. Klanten kunnen een keuze maken tussen zorg in natura en een persoonsgebonden budget. Voor de zorg in natura is met de nieuwe aanbesteding in mei 2013 met vijf zorgleveranciers een contract gesloten voor de levering van huishoudelijke hulp. In onderstaande grafiek is de verdeling van het aantal uren geleverde uren in 2014 naar zorgleverancier weergegeven. In deze grafiek staan de huidige leveranciers (TSN, Vérian, T-zorg, Oud Burgeren Gasthuis, Huize Rosa). 5

12 Grafiek 2.2: Aantal geleverde uren per zorgleverancier (januari - juni 2014) Geleverde uren per zorgleverancier 52% OBG Rosa 14% 3% 1% T zorg TSN Verian 30% 2.2 Leveringspercentages Met het leveringspercentage meten we het verschil tussen het aantal uren zorg waar een klant recht op heeft (op basis van de indicatie) en het aantal uren zorg dat hij/zij daadwerkelijk ontvangt. Een verschil ontstaat door het niet vervangen bij ziekte of vakantie van de hulp, door wachttijden voor de hulp gestart wordt en door het niet verzilveren van de indicatie. Door interne maatregelen bij de zorgleveranciers (ziekteverzuimbeleid, efficiencyverbetering) is de afgelopen jaren een kleinere afstand ontstaan tussen geleverde en maximale zorg. Bij de zorgleveranciers in Nijmegen bedraagt het aantal geleverde uren bij zowel de HH1 als de HH2 rond de 88% van de geïndiceerde uren. Grafiek 2.3: Leveringspercentages per zorgleverancier (2014) % uren geleverd OBG Rosa T zorg TSN Verian Gemiddeld HH1 87% 79% 93% 90% 93% 88% HH2 87% 71% 94% 89% 92% 87% Gemiddeld 87% 75% 94% 90% 92% 88% 6

13 3 Uitgaven per Wmo voorziening De verstrekking van individuele hulpmiddelen op basis van de Wmo heeft een zogenaamd open-einde karakter. Dit betekent dat indien de noodzaak voor een voorziening wordt vastgesteld, deze voorziening ook toegekend moet worden. Dit vloeit voort uit onze gemeentelijke compensatieplicht. In de zorg rekenen we met 13 perioden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de volgende voorzieningen : Hulp bij het huishouden in natura; Hulp bij het huishouden via persoonsgebonden budgetten (PGB); Woonvoorzieningen & bouwkundige aanpassingen; Rolstoelen; Vervoersvoorzieningen. 3.1 Hulp bij het huishouden (in natura) De uitgaven voor huishoudelijke hulp in natura laten tussen 2009 en 2012 een stijgende lijn zien. In 2013 is er sprake van een trendbreuk. In de eerste zes zorgperioden van 2014 zijn de uitgaven en daarmee lager dan in dezelfde periode in 2013 ( ). In onderstaande grafiek is het verloop van de uitgaven voor de periode weergegeven. Het gaat hier om de uitgaven per jaar. Grafiek 3.1: Uitgaven Hulp bij het Huishouden in natura per jaar Huishoudelijke hulp HH2 HH Prognose 2014 Bij de huishoudelijke hulp zien we na een aantal jaren van stijging een daling van de kosten. De dalende kosten zijn een direct gevolg van de afname van het aantal uren huishoudelijke hulp. Daar komt nog bovenop dat we vanaf 2013 een voordelig prijseffect hebben door de lagere uurtarieven die in de nieuwe contracten zijn afgesproken. 3.2 Hulp bij het huishouden via persoonsgebonden budgetten (PGB) De uitgaven voor de PGB s voor huishoudelijke hulp zijn nagenoeg constant gebleven. We verwachten in uit te geven aan PGB s ten opzichte van in In onderstaande grafiek zijn de uitgaven voor PGB s per jaar weergegeven over de jaren 2009 tot en met

14 Grafiek 3.2: Uitgaven PGB per jaar PGB De kosten voor PGB s laten dit jaar een lichte daling zien. Het lijkt erop dat het aantal mensen dat een PGB voor huishoudelijke hulp ten opzichte van vorig jaar licht daalt. In de tweede helft van 2014 zijn meer gegevens bekend. 3.3 Woonvoorzieningen en bouwkundige aanpassingen Onder woonvoorzieningen wordt een diversiteit aan voorzieningen verstaan: douche- en toiletvoorzieningen en verhuis- dan wel inrichtingskosten. Onder bouwkundige aanpassingen vallen de woningaanpassingen, installatie van trapliften, aanpassingen aan sanitaire voorzieningen etc. De verwachte uitgaven voor woonvoorzieningen en bouwkundige aanpassingen zijn ten opzichte van 2012 gedaald. In 2013 is uitgegeven aan woonvoorzieningen en woonaanpassingen. Voor 2014 verwachten we uit te geven. Grafiek 3.3: Uitgaven woningaanpassingen per jaar Woning aanpassingen In 2013 is zowel het aantal mensen dat een vergoeding voor woonvoorzieningen krijgt als de hoogte van de totale kosten voor woningaanpassing is teruggelopen. Hiervoor hebben we de volgende verklaringen: Roerende voorzieningen in douche en toilet zijn algemeen gebruikelijk verklaard. Dit heeft een daling van het aantal gebruikers en uitgaven tot gevolg. 8

15 Het grootste aandeel in de kostendaling komt voor rekening van de rubriek Woningaanpassing. Het aantal mensen dat daar een vergoeding voor krijgt halveert. Sinds 2012 moeten voor aanpassingen in de woning ook eigen bijdragen betaald worden. We denken dat vooral mensen met wat hogere inkomens hierdoor geen Wmo-voorziening meer aanvragen maar kleine aanpassingen zelf regelen. In 2014 blijft het niveau van de woonvoorzieningen redelijk stabiel. 3.4 Rolstoelen De uitgaven voor rolstoelen laten in de afgelopen jaren een fluctuerend verloop zien. In 2014 verwachten we aan kosten. Grafiek 3.4: Uitgaven rolstoelen per jaar Rolstoelen Zowel in aantal gebruikers als in kosten is er geen duidelijke ontwikkelingslijn in de jaren Vanaf juni 2014 worden de rolstoelen niet meer aangeschaft maar geleased (huur en onderhoud). 3.5 Vervoersvoorzieningen Onder de vervoersvoorzieningen vallen zowel periodieke als incidentele voorzieningen. We spreken van een periodieke vervoersvoorziening indien sprake is van maandelijks gereisde kilometers per (eigen) auto of taxi, rolstoeltaxi of regiotaxi. Onder de incidentele vervoersvoorzieningen vallen voorzieningen die we eenmalig verstrekken zoals een autoaanpassing, advies over individuele parkeervergunningen en scootmobielen. De uitgaven voor vervoersvoorzieningen zijn nagenoeg constant gebleven in vergelijking tot We verwachten dit jaar een bedrag van voor vervoersvoorzieningen. 9

16 Grafiek 3.5: Uitgaven vervoersvoorzieningen per jaar Vervoersvoorzieningen De meest voorkomende voorzieningen bij vervoer zijn een tegemoetkoming in vervoerskosten of de verstrekking van een scootmobiel. De kosten voor deze voorzieningen zijn met ingang van 2012 flink gedaald. Daarvoor zijn meerdere redenen: De hoogte van de generieke tegemoetkoming in vervoerskosten is in 2012 verlaagd van 500 naar 400 per persoon per jaar. Per saldo leverde dit een grotere besparing op dan verwacht. Cliënten mogen namelijk boven het forfaitaire bedrag tot maximaal declareren, maar in de praktijk declareert bijna niemand boven het forfaitaire bedrag (je moet dan immers ook de eerste 400 verklaren); Aan scootmobielen wordt minder uitgegeven. Een belangrijk verklaring hierbij is dat voor scootmobielen sinds 2012 een eigen bijdrage betaald moet worden. Daardoor is er een behoorlijk aantal uitstaande (maar niet of nauwelijks gebruikte) scootmobielen ingeleverd. Deze scootmobielen zijn vervolgens weer verstrekt aan nieuwe scootmobiel gebruikers. De kosten voor de gemeente voor deze hergebruikte scootmobielen zijn veel lager dan wanneer een nieuwe scootmobiel moet worden geleverd. 4 Conclusie De uitgaven voor PGB s zijn licht gedaald. Bij de vervoersvoorzieningen zien we na een aanzienlijke daling vanaf 2012 een stabiel verloop. Ook voor de rolstoelen en woningaanpassingen verwachten we dat de kosten zich op het niveau van 2013 voortzetten. 10

17 Benchmark Wmo 2014 Resultaten over 2013, Basisbenchmark Nijmegen Vrijdag 16 mei 2014 Projectnummer:

18

19 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Voorwoord Met deze benchmarkrapportage blikken we samen met u voor de laatste keer terug op de Wmo in de huidige vorm. U heeft daarmee een belangrijke informatiebron in handen: u heeft inzicht in de inzet van middelen, de uitvoering en de effecten van uw huidige beleid. Deze informatie kunt u gebruiken bij de verantwoording over uw beleidsprestaties en als input bij de voorbereiding op de nieuwe Wmo, die vanaf 2015 ingaat. Met de invoering van de decentralisaties wordt 2015 een spannend jaar. U wordt verantwoordelijk voor een aantal nieuwe taken en doelgroepen. Tegelijkertijd wordt u binnen het Sociaal Domein geconfronteerd met enorme bezuinigingen. Het eenvoudig voortzetten van het huidige beleid is in deze situatie niet meer mogelijk. U wordt uitgedaagd om een nieuwe visie op Maatschappelijke Ondersteuning te introduceren, meer integrale aanpakken te bedenken en de toegang tot voorzieningen anders te organiseren. De introductie van het Sociale Wijkteam binnen gemeenten is hiervan een goed voorbeeld. Gelijktijdig met de invoering van de Wmo 2015 gaan we van start met de nieuwe benchmark Wmo, die op al deze ontwikkelingen inspeelt. De benchmark wordt daarmee een actueel stuurinstrument voor bestuur en management, waarbij u periodiek inzicht heeft in de inzet van middelen, uw prestaties en effecten van uw nieuwe beleid. Zo kunt u waar nodig tijdig bijsturen op beleid, bedrijfsvoering en budget. Ook de vormgeving en de techniek van de benchmark veranderen, waardoor u minder gegevens handmatig in moet voeren. Indien u vragen heeft over dit benchmarkrapport of u wilt meer weten over ons onderzoeksaanbod in het algemeen, dan kunt u contact opnemen met uw contactpersoon. Angid Pons Projectleider Benchmark Wmo 1

20 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Hoofdstuk 1 Inleiding Basisbenchmark Gemeente Nijmegen De gemeente Nijmegen heeft samen met 86 andere gemeenten deelgenomen aan de basisbenchmark van de Benchmark Wmo. In de benchmark is op systematische wijze informatie verzameld over de negen verschillende prestatievelden. 1.1 Wet maatschappelijke ondersteuning De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is een participatiewet: maatschappelijke ondersteuning omvat activiteiten die het mensen mogelijk maken om mee te doen in de samenleving. Dat kan bijvoorbeeld met mantelzorgondersteuning of dagbesteding, maar ook met goede informatie en advies, opvoedondersteuning en huishoudelijke hulp. Sinds de invoering in 2007 is de uitvoering van de Wmo door gemeenten wel veranderd. Nieuwe ontwikkelingen, zoals de decentralisaties van de AWBZ en de Jeugdzorg en de invoering van de Participatiewet, zijn richtinggevend voor de inrichting van de nieuwe Wmo. De toepassing van de principes van de Kanteling spelen in dit proces een belangrijke rol. Daarnaast zijn veel gemeenten geconfronteerd met bezuinigingsdoelstellingen en worden discussies gevoerd over de grenzen van de ondersteuning door de gemeente. De Benchmark Wmo genereert informatie voor de gemeente die nuttig kan zijn voor de discussie en implementatie van genoemde ontwikkelingen. 1.2 Benchmark Wmo Met de Benchmark Wmo verkrijgt u inzicht in de prestaties van de eigen gemeente op de negen prestatievelden van de Wmo. Bovendien biedt de benchmark de mogelijkheid om te leren van andere gemeenten. Het doel van de Benchmark Wmo is drieledig: Leren van elkaar Verbeteren door vergelijken Instrument voor horizontale verantwoording De Benchmark Wmo bestaat uit twee verschillende vragenlijsten, twee rapporten, individuele vergelijkingsmogelijkheden, bijeenkomsten en een overkoepelende jaarpublicatie. De vragenlijst voor de benchmark is niet ieder jaar hetzelfde, maar wordt aangepast aan ontwikkelingen in het veld. Daarbij houden wij rekening met het wettelijk kader voor de horizontale verantwoording. Verder worden onderdelen van de gehele beleidscyclus uitgevraagd in de vragenlijst. Tenslotte worden waar mogelijk ook de maatschappelijke effecten opgenomen in de benchmark. Hiervoor gebruiken wij bijvoorbeeld de gegevens van het cliënttevredenheidsonderzoek (CTO) dat SGBO onder ongeveer 100 gemeenten uitvoert, waaronder ook de meeste deelnemers van de benchmark. 2

21 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen 1.3 Leeswijzer Deze rapportage bevat de resultaten van uw gemeente. Deze resultaten zijn weergegeven met behulp van thermometers per thema. Deze thermometers zijn gebaseerd op verschillende indicatoren waaraan SGBO een waardeoordeel heeft gegeven. Omdat de thermometers jaarlijks worden aangepast, zijn deze vooral geschikt om een vergelijking met andere gemeenten te maken en minder geschikt om uw eigen gemeente in de tijd te vergelijken. Ze geven een beeld van waar u op een bepaald beleidsterrein staat in relatie tot andere gemeenten. Onder iedere thermometer is een tekstvak opgenomen waarin de indicatoren staan vermeld. Zo kunt u zien uit welke indicatoren de thermometer is opgebouwd. In bijlage 1 is de exacte scorebepaling per kernindicator (per thermometer) terug te vinden. Het rapport voor de basisbenchmark is opgebouwd uit de volgende thema s: Beleids- en maatschappelijke participatie Leefbaarheid en sociale samenhang Prestatieveld 1 Jeugd Prestatieveld 2 Toegang en oplossingen voor Wmo-ondersteuningsvragen Prestatievelden 3 en 6 Mantelzorg Prestatieveld 4 Vrijwilligerswerk Prestatieveld 4 Wonen, zorg en toegankelijkheid Prestatieveld 5 Opvang Prestatievelden 7, 8 en 9 Beleid en organisatie van de Wmo eigen bijdragen, kwaliteit en financiële middelen. Bijlage 2 gaat in op de weergave van de benchmarkresultaten en in bijlage 3 zijn de deelnemers aan de benchmark terug te vinden. 3

22 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Hoofdstuk 2 De resultaten: de Wmo-thermometer gemeente Nijmegen De Wmo-thermometer is het gewogen gemiddelde van de scores op de hiernavolgende thema's: beleidsparticipatie, leefbaarheid en sociale samenhang, jeugd, toegang en oplossingen voor Wmo- ondersteuningsvragen, mantelzorg, vrijwilligerswerk, wonen, zorg en toegankelijkheid en opvang. De Wmo-thermometer geeft een indicatie waar uw gemeente staat ten opzichte van andere gemeenten in het totale Wmo-beleid. 5 De Wmo-thermometer laat zien dat uw gemeente hoger dan het gemiddelde van uw gemeentegrootteklasse scoort en hoger dan het gemiddelde van de benchmark scoort % 68% % 4

23 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Hoofdstuk 3 Beleidsparticipatiethermometer % verschillen. 75% 69% Het hoofddoel van de Wet maatschappelijke ondersteuning is participatie van alle burgers, ongeacht hun eventuele beperkingen. Niet alleen meedoen in de samenleving (maatschappelijke participatie), maar ook participatie in de beleidsvorming. Beleidsparticipatie omvat alle activiteiten die de gemeente onderneemt om de inwoners te betrekken bij beleid en uitvoering. Dit zijn bijvoorbeeld inspraakbijeenkomsten, consultering van burgerpanels of het uitvoeren van een bewonersenquête. De gemeente is verplicht om burgers, cliënten en burger- of cliëntenorganisaties te betrekken bij het voorbereiden en opstellen van het lokale Wmo-beleid. In welke fase van de beleidscyclus de burgers of cliënten, panels, platforms of andere burger- en cliëntenorganisaties worden betrokken, kan per gemeente Bepalen van de score Deze thermometer geeft enerzijds aan hoe breed en intensief de beleidsparticipatie is opgezet. Hoe breder en intensiever (meer doelgroepen, intensiever betrokken, in meerdere fasen van de beleidscyclus), hoe hoger de score. Dit geldt ook voor de communicatie door de gemeente over beleidsbeslissingen en resultaten van onderzoek of evaluatie. Anderzijds is de score op beleidsparticipatie ook hoger naarmate de Wmo-raad (of ander participatieorgaan) breder is samengesteld. Indicatoren beleid 1. Participatie: Aantal betrokken prestatievelden en intensiteit betrokkenheid (verplichte vraag) 2. Participatie: Aantal ingezette participatiemethoden en intensiteit (verplichte vraag) 3. Participatie: Vertegenwoordiging Wmo-raad 4. Participatie: Betrekken ingezetenen in verschillende fases van de beleidscyclus 5. Participatie: Communicatie naar burgers Op beleidsparticipatie scoort uw gemeente ongeveer gelijk aan het gemiddelde van uw gemeentegrootteklasse en hoger dan het gemiddelde van de benchmark. De Wmo-raad (of ander participatieorgaan) is in de meeste gemeenten de voornaamste partner bij de beleidsontwikkeling. De Wmo bevat 9 prestatievelden met minstens even zoveel doelgroepen. Een Wmo-raad (of ander participatieorgaan), bestaande uit vertegenwoordigers van de diverse prestatievelden, kan makkelijker adviseren over de diverse beleidsvelden van de Wmo. 5

24 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Uit de volgende tabel kunt u aflezen welke doelgroepen zijn vertegenwoordigd in uw Wmo-raad (of ander participatieorgaan) in vergelijking met de gemeenten uit uw grootteklasse en alle benchmarkgemeenten. 50% van de gemeenten in de benchmark geeft aan dat er nog andere doelgroepen worden vertegenwoordigd in hun Wmo-raad. Dit zijn bijvoorbeeld ouderen of senioren, kerkelijke vertegenwoordigers, allochtonen, wijkverenigingen, cliënten sociale zaken (minima, WsW, WWB). Tabel 1: Vertegenwoordiging van doelgroepen in de Wmo-raad (of ander participatieorgaan) (vraag 0.8) Uw gemeente Grootteklasse % ja Benchmark % ja Bewoners Nee 73 % 80 % Ouders Ja 82 % 67 % Jongeren en jongvolwassenen (tussen jaar) Ja 55 % 53 % Inwoners met fysieke beperking Ja 91 % 89 % Inwoners met verstandelijke beperking Ja 91 % 82 % Inwoners met chronisch psychische of psychosociale problemen Ja 91 % 83 % Mantelzorgers Nee 82 % 87 % Vrijwilligers Nee 82 % 84 % Dak- en thuislozen en verslaafden Ja 73 % 37 % OGGz-cliënten Ja 91 % 65 % Slachtoffers van huiselijk geweld Ja 55 % 25 % Anders Ja 75 % 50 % Wmo-raden (of andere participatieorganen) kunnen bestaan uit leden die vanuit persoonlijke titel in de raad zitten of door burgers die doelgroepen vertegenwoordigen. In uw gemeente hebben sommige leden van de Wmo-raad zitting op persoonlijke titel. Het budget dat uw gemeente in 2013 beschikbaar heeft gesteld aan de Wmo-raad (of ander participatieorgaan) en de uitgaven aan de vacatiegelden en/of vrijwilligersvergoedingen staan in de volgende tabel weergegeven, samen met het gemiddelde van de gemeenten uit dezelfde gemeentegrootteklasse en het benchmarkgemiddelde. Daarnaast maakt de tabel zichtbaar welke andere ondersteuning, naast het beschikbaar stellen van een budget en vacatiegelden, uw gemeente de Wmo-raad (of ander participatieorgaan) verleent. 6

25 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Tabel 2: Uitgaven en ondersteuning Wmo-raad (of ander participatieorgaan) (vragen 0.9 en 0.10) Uw gemeente Grootteklasse Benchmark Budget Wmo-raad per inwoner 0,22 0,18 0,25 Vacatiegelden per inwoner 0,10 0,10 0,17 Coaching Nee 9 % 23 % Deskundigheidsbevordering Nee 36 % 52 % Facilitering Ja 91 % 88 % Ambtelijke ondersteuning Ja 100 % 82 % 3.1 Maatschappelijke participatie Het bevorderen van maatschappelijke participatie is één van de uitgangspunten van de Wmo-gedachte. Maatschappelijke participatie heeft onder andere betrekking op het zelfstandig kunnen wonen, deelnemen aan de arbeidsmarkt, het hebben van financiële ruimte om te participeren, het ontwikkelen van een eigen netwerk, het zorgen voor een naaste, het doen van vrijwilligerswerk en het onderhouden van sociale contacten. Kortom: meedoen aan de maatschappij. Maatschappelijke participatie wordt niet door middel van een thermometer weergegeven. De indicatoren voor maatschappelijke participatie zijn deels achtergrondvariabelen die door Wmo-beleid maar moeilijk te beïnvloeden zijn. Dit heeft bijvoorbeeld te maken met de historische, economische en gezondheidssituatie in een regio. Daarom is het lastig om deze variabelen te waarderen. Vergelijken van deze kenmerken is natuurlijk wel goed mogelijk. De achtergrondvariabelen geven de (economische) situatie weer die de maatschappelijke participatie van (jeugdige) burgers kan belemmeren of bevorderen. Dit gaat om arbeidsparticipatie, aandeel burgers dat leeft van een bijstandsuitkering en het aandeel huishoudens met een laag inkomen. Ook het aandeel burgers met een of meer lichamelijke beperking (onder en boven de 65 jaar) en de ervaren gezondheid wordt in de volgende tabel weergegeven. Uit het databoek Kinderen in Tel is ook de indicator kinderen met een handicap toegevoegd 1. 1 Kinderen in Tel bundelt de gegevens op gemeentelijk en provinciaal niveau over het welzijn van kinderen en jongeren in Nederland. 7

26 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Tabel 3: Kenmerken participatie 234 Uw gemeente Grootteklasse % Benchmark % Inwoneraantal (CBS) Aandeel ouderen (65+) (CBS) 14 % 16 % 18 % Aandeel ouderen (75+) (CBS) 6 % 7 % 8 % Netto arbeidsparticipatie: aandeel van de 64 % 67 % 67 % werkzame beroepsbevolking in de potentiële beroepsbevolking [3] (CBS) Bijstandsuitkeringen: aandeel 8 % 5 % 3 % bijstandsuitkeringen op grond van WWB en WIJ op de beroepsbevolking[2] (CBS) Jeugdwerkloosheid: aandeel niet-werkende 3 % 2 % 2 % werkzoekende jongeren van 15 t/m 22 jaar 2011 (CBS, jeugdmonitor) Kinderen in uitkeringsgezin: aandeel kinderen 10 % 6 % 4 % van 0-18 jaar in uitkeringsgezin (Kinderen in Tel)[1] Aandeel huishoudens met een laag inkomen, 12 % 8 % 7 % in de eerste 10 procentsgroep (CBS)[4] Ervaren gezondheid (goed / zeer goed) 76 % 77 % 77 % (gezondheidsmonitor 2012 GGD'en, RIVM en CBS) Een of meer lichamelijke beperkingen % 10 % 10 % jaar oud (gezondheidsmonitor 2012 GGD'en, RIVM en CBS) Een of meer lichamelijke beperkingen 65 jaar 32 % 30 % 29 % en ouder (gezondheidsmonitor 2012 GGD'en, RIVM en CBS) Kinderen met een handicap (Kinderen in Tel)[1] 2 % 2 % 2 % 2 Deze CBS-gegevens zijn beschikbaar voor gemeenten boven inwoners. 3 Dit is het (totaal) aantal uitkeringen gedeeld door de beroepsbevolking. Deze CBS-gegevens zijn alleen beschikbaar voor gemeenten boven de inwoners. 4 De eerste 10 procent groep zijn de 10% huishoudens met het laagste inkomen. 8

27 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Hoofdstuk 4 Leefbaarheidsthermometer (Prestatieveld 1) % 70% Prestatieveld 1 van de Wmo gaat over het bevorderen van de sociale samenhang en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten. Leefbaarheid laat zich definiëren als het wonen in een prettige en veilige omgeving, met de mogelijkheid om (thuis of in de buurt) gebruik te maken van (eenvoudige) zorg-, welzijns- en gemaksdiensten. Bepalen van de score 1 Het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid in wijken, 0 dorpen en buurten is in de leefbaarheidsthermometer weergegeven 69% in acht indicatoren. Twee indicatoren betreffen de inzet van beleid, zoals het maken van afspraken over het verbeteren van de leefbaarheid en inzicht in de situatie en de overige indicatoren geven de resultaten en effecten weer in de vorm van schaalscores of een (tevredenheids)percentage. De schaalscores betreffen de sociale kwaliteit, de fysieke verloedering van de woonomgeving, sociale overlast en overige overlast. Daarnaast is gekeken naar de onveiligheidsbeleving en naar de mening van burgers over de fysieke collectieve voorzieningen. Een aanzienlijk deel van de indicatoren is gebaseerd op de basisvragenlijst van de Integrale Veiligheidsmonitor 5.. De beleidsindicatoren en de resultaat- en effectindicatoren tellen even zwaar mee. Indicatoren beleid 1. Leefbaarheid: Inzet (gemeentelijke activiteiten) bevorderen sociale klimaat en leefbaarheid (verplichte vraag) 2. Leefbaarheid: Afspraken met woningcorporaties over sociale samenhang en leefbaarheid Indicatoren resultaten en effecten 3. Leefbaarheid: Sociale kwaliteit van de woonomgeving 4. Leefbaarheid: Fysieke verloedering van de woonomgeving 5. Leefbaarheid: Aandeel onveiligheidsbeleving 6. Leefbaarheid: Sociale overlast 7. Leefbaarheid: Overige overlast 8. Leefbaarheid: Tevredenheid fysieke collectieve voorzieningen in de buurt Uw gemeente scoort ongeveer gelijk aan het gemiddelde van uw gemeentegrootteklasse en ongeveer gelijk aan het gemiddelde van de benchmark op de leefbaarheidsthermometer. 5 Indien deze cijfers niet voorhanden zijn, zal dit de score niet negatief beïnvloeden. 9

28 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Sociale samenhang gaat over contact, ontmoeting en gezamenlijke activiteiten met als doel de wederzijdse hulpverlening te versterken. Het stimuleren van ontmoeting en het vergroten van de betrokkenheid bij de eigen leefomgeving zijn belangrijke pijlers van het gemeentelijk beleid. Het verbeteren van de onderlinge contacten kan gevoelens van eenzaamheid verminderen en inwoners motiveren om meer te participeren. Uit het Belevingsonderzoek onder inwoners van SGBO 2013 blijkt dat driekwart van de inwoners wel eens buren helpt met kleine klusjes, zoals planten water geven tijdens afwezigheid of de post bewaren. Uitgebreide en langdurige structurele burenhulp komt nog moeilijk van de grond. Leefbaarheid betreft een schone, veilige en prettige leefomgeving, waar burgers weinig te kampen hebben met verloedering en overlastgevend gedrag en zich veilig voelen, zowel op straat als in huis. Ook de aanwezigheid van basisvoorzieningen, zoals speelplaatsen, scholen en winkels, draagt bij aan het gevoel in een fijne wijk of kern te wonen. In de volgende tabel kunt u zien hoe uw gemeente scoort op sociale kwaliteit/sociale cohesie en fysieke verloedering van de woonomgeving, sociale overlast en overige overlast. Het aandeel inwoners dat zich onveilig voelt, wordt ook in de tabel weergegeven. Dit zijn de gegevens die door uw gemeente zijn ingevuld op basis van cijfers uit bijvoorbeeld een leefbaarheidsmonitor, een veiligheidsmonitor of een GGD-bevolkingsenquête. Bij alle schaalscores, behalve de schaalscore sociale kwaliteit leefomgeving geldt hoe hoger de score, hoe lager de prestatie. Dus een hoog cijfer op de schaalscore sociale overlast, betekent dat de inwoners veel sociale overlast ervaren. Een deel van de benchmarkdeelnemers beschikt niet over de genoemde schaalscores of percentages. Voor deze gemeenten is de volgende tabel dan ook (deels) niet ingevuld. Tabel 4: Schaalscores en aandelen sociale kwaliteit, fysieke kwaliteit, sociale overlast, overige overlast, aandeel onveiligheidsbeleving (vraag 1.2, 1.3(a), 1.4, 1.5(a) en 1.6) Uw gemeente Grootteklasse Benchmark Sociale kwaliteit leefomgeving (vraag 1.2) 5,9 6,0 6,6 Fysieke verloedering van de leefomgeving als schaalscore (vraag 1.3) Fysieke verloedering van de leefomgeving als percentage (vraag 1.3a) Tabel Sociale overlast als percentage (vraag 1.5a) 3,7 3,8 3,0 22 % 25 % 24 % 10 % 10 % 8 % Overig overlast (vraag 1.6) 2,1 1,7 Aandeel onveiligheidsbeleving (%ja) (vraag 1.4) 22 % 23 % 17 % 10

29 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen In de volgende tabel is opgenomen hoe de inwoners van uw gemeente oordelen over het functioneren van de gemeente in het verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid in de buurt. De weergegeven percentages zijn een optelling van de antwoorden helemaal mee eens of mee eens op de in de tabel genoemde stellingen. De stellingen worden meegenomen in een (integrale) veiligheidsmonitor of kunnen onderdeel uitmaken van een lokaal onderzoek. De tabel bevat ook de percentages voor de gemeentegrootteklasse en de benchmark. Tabel 5: Functioneren van uw gemeente op leefbaarheid en veiligheid (vraag 1.7) De gemeente heeft aandacht voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de buurt De gemeente informeert de buurt over de aanpak van leefbaarheid en veiligheid in de buurt De gemeente betrekt de buurt bij de aanpak van leefbaarheid en veiligheid in de buurt Helemaal mee eens, mee eens % Grootteklasse % Benchmark % 54 % 50 % 47 % 49 % 46 % 42 % 44 % 39 % 36 % 11

30 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Hoofdstuk 5 Jeugdthermometer (Prestatieveld 2) % 72% Prestatieveld 2 is de op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met opgroeiproblemen en van ouders met opvoedproblemen. Gemeenten vullen deze preventie onder andere in met inlooppunten, aanwezigheid op het web of doelgerichte programma s. Indicatoren op dit prestatieveld zijn de aanwezigheid van (opvoed)faciliteiten, zicht op het gebruik van ondersteuning en de aanwezigheid van beleid. 1 Bepalen van de score 0 De jeugdthermometer is opgebouwd uit twaalf indicatoren die 68% ingaan op beleid, afspraken en registratie en drie indicatoren die kunnen worden betiteld als achtergrondvariabelen (uit databoek Kinderen in Tel) en resultaten van beleid. Bij het bepalen van de score op de jeugdthermometer is gekeken of gemeenten zicht hebben op het gebruik van opvoedondersteuning, op het gebruik van het (fysieke, telefonische of digitale) opvoedsteunpunt, hoeveel zij investeren in schoolmaatschappelijk werk en welke faciliteiten het fysieke inloopsteunpunt biedt. Daarnaast is gekeken wat de stand van zaken is van de jeugd op basis van een aantal indicatoren uit het databoek Kinderen in Tel 6. Indicatoren beleid, afspraken en registratie 1. Jeugd: Faciliteiten opvoedondersteuning (verplichte vraag) 2. Jeugd: Zicht op gebruik faciliteiten opvoedondersteuning 3. Jeugd: Fysieke faciliteiten ondersteuning voor de jeugd 4. Jeugd: Zicht op gebruik fysieke faciliteiten ondersteuning voor de jeugd 5. Jeugd: Faciliteiten op afstand 6. Jeugd: Zicht op gebruik faciliteiten op afstand 7. Jeugd: Faciliteiten en werkwijze CJG-inlooppunt 8. Jeugd: Preventief verzuimbeleid 9. Jeugd: (Intensiteit van) de samenwerking met organisaties voor uitvoering jeugdbeleid 10. Jeugd: Aantallen verzuim schooljaar 11. Jeugd: Resultaat veiligheid 12. Jeugd: Kwaliteitsafspraken met uitvoerders Indicatoren resultaten van beleid en achtergrondvariabelen 13. Jeugd: Ranking kinderen met delict voor rechter (Kinderen in Tel) 14. Jeugd: Ranking in Jeugdzorg (Kinderen in Tel) 15. Jeugd: Ranking meldingen kindermishandeling (Kinderen in Tel) 6 Hoe hoger de positionering, hoe slechter de score. 12

31 BENCHMARK WMO 2014, RESULTATEN OVER 2013, Nijmegen Uw gemeente scoort lager dan het gemiddelde van uw gemeentegrootteklasse en lager dan het gemiddelde van de benchmark op de jeugdthermometer. Naast de thermometer zoomen we graag op een aantal gegevens in die goed met andere gemeenten te vergelijken zijn. Het gebruik van faciliteiten preventie en ondersteuning jeugd vindt u terug in de volgende tabellen. De gemiddelden per inwoner van 0 tot en met 22 jaar van uw gemeentegrootteklasse en de benchmark zijn ook in de tabel toegevoegd. Tabel 6: Gegevens gebruik faciliteiten per inwoners 0 tot en met 22 jaar (vraag 2.1a) Aantal bezoekers bij het fysieke inloopsteunpunt van het CJG Aantal contacten met de opvoedtelefoon of digitale opvoedondersteuning Aantal gezinnen dat (pedagogische) gezinsbegeleiding heeft ontvangen Aantal gezinnen dat individuele begeleiding en/of ondersteuning heeft ontvangen Aantal kinderen/jongeren in aanraking met school-/jeugd- /gezinsmaatschappelijk Werk Aantal kinderen/jongeren in aanraking met kinderwerk en jongeren werk Aantal kinderen/jongeren betrokken bij een ZAT Aantal kinderen/jongeren waarbij zorg coördinatie heeft plaatsgevonden Uw gemeente Grootteklasse Benchmark N 31,9 70, ,6 53, ,8 11, ,0 19, ,3 20, ,9 315, ,1 11, ,7 11,0 35 Tabel 7: Gegevens gebruik preventie per inwoners 0 tot en met 22 jaar (vraag 2.1c) Uw gemeente Grootteklasse Benchmark N Aantal jongeren waarvoor één gezin, één 2,1 5,9 27 plan is geregeld Aantal kinderen in een VVE programma 8,7 13,5 15,7 72 Aantal gevolgde trainingen /cursussen 3,6 5,5 41 door kinderen/jongeren Aantal gevolgde trainingen /cursussen 2,6 6,0 42 voor ouders Aantal contact 12,7 17,