GETALLENLEER 1 Wandelen door de soorten getallen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "GETALLENLEER 1 Wandelen door de soorten getallen"

Transcriptie

1 GETALLENLEER Wndelen door de soorten getllen G Ntuurlijke getllen G Ntuurlijke getllen op een getllens en in een ssenstelsel 9 G Bewerkingen met ntuurlijke getllen G Gemiddelde en medin 9 G Gehele getllen G7 Gehele getllen op een getllens en in een ssenstelsel G8 Rtionle getllen G9 Verhoudingen G Bijzondere verhoudingen 9 G Kommgetllen G Overziht ntuurlijke, gehele en rtionle getllen

2 G Ntuurlijke getllen Getlwrde B De lngste fstnd op rde is de lengte vn de evenr. Die edrgt 7 km. Wt is de wrde vn?. Wt is de wrde vn 7?. Wt is de wrde vn?. B Ook de Kreeftskeerkring is een ijzondere reedtelijn. De Kreeftskeerkring is minder lng dn de evenr: 787 km. Wt is de wrde vn?... Wt is de wrde vn?... Wt is de wrde vn 8?... B De Kreeftskeerkring is 787 km lng. B Vul n Wt geeurt er met de wrde vn 8 ls je de lengte uitdrukt in meter? Als je een getl deelt door wordt een TD een... vermenigvuldigt met wordt een H een... deelt door wordt een TD een... Het grootste ntuurlijk getl dt estt uit vijf ijfers is... Het kleinste ntuurlijk getl dt estt uit vier vershillende ijfers, is... Het kleinste ntuurlijk getl dt estt uit ht honderdtllen en drie tientllen is... d Het ntuurlijk getl dt preies estt uit 7 tientllen en vijf eenheden is... B Wt is het grootste en het kleinste getl dt je kunt mken met de volgende ijfers? Je moet lle ijfers geruiken. Een nul mg niet voorn in het getl stn ,, 9 grootste getl... kleinste getl...,,, grootste getl... kleinste getl... 8,,, grootste getl... kleinste getl... d 7,,, 9 grootste getl... kleinste getl... H TD E B Noteer het ntuurlijk getl in ijfers dt preies estt uit... drie honderdtllen en ht eenheden... zes honderdduizendtllen, zeven honderdtllen en vijf eenheden... zeven tienduizendtllen, ht tientllen en drie eenheden... d zes duizendtllen, zes honderdtllen en vijf tientllen... e één tienduizendtl, één duizendtl en twee honderdtllen G NATUURLIJKE GETALLEN

3 7 B Noteer het ntuurlijk getl in ijfers dt preies estt uit... 8 veertien honderdtllen en elf eenheden... drie tienduizendtllen, tientllen en twee eenheden... twlf duizendtllen en elf eenheden... d ht honderdtllen en tien eenheden... 8 B Bij het etlen vn dienstenheques moet Ptrik een edrg etlen vn 9 euro vi homenking. Hij verwisselt per ongeluk de eenheden en de tientllen. te weinig Hij heeft 7 euro te weinig etld. Heeft hij te veel of te weinig etld?... Wt is het vershil? B Vi internet etlt Witse zijn nieuwste spelonsole. Ahterf lijkt ehter dt hij het ijfer vn de eenheden en de tientllen heeft omgewisseld. Betlde hij te veel of te weinig? te... veel... 98,99 89,99 9 Hij heeft 9 euro te veel etld. Hoeveel etlde hij te veel of te weinig? PS voordeelpk PS voordeelpk Console + NHL K7 + The Drkness PS G voordeelpk met de gmes The Drkness en NHL K7. De PS G is ompleet uitgevoerd met Blu Ry speler, Full High Definition output, G hrde shijf voor opslg/fspelen vn foto s, MP s en films. Tevens eshikt de PS over een internetrowser op de TV en Wifi-nsluiting. Drnst per mnd, Vn,9 voor 89,99 B Verwissel het ijfer 7 en 8 vn plts in de volgende getllen. Wt geeurt er? 78 Het getl vergroot lijft even groot verkleint 87 Het getl vergroot lijft even groot verkleint 87 Het getl vergroot lijft even groot verkleint NATUURLIJKE GETALLEN G 7

4 B Verwissel het ijfer vn de tientllen met het ijfer vn de honderdtllen. Wt geeurt er? 8 Het getl vergroot lijft even groot verkleint 9 8 Het getl vergroot lijft even groot verkleint Het getl vergroot lijft even groot verkleint Turven B Het getl pi met zijn eerste deimlen is gegeven., Turf hoeveel keer het ijfer voorkomt.... Turf hoeveel keer het ijfer voorkomt.... B Tijdens de lnge utorit nr het zuiden vn Frnkrijk telt Cédri een tijdje de wgenmerken die hij psseert. Hij turft ze ls volgt op een kldriefje. Volkswgen Opel Ford Peugeot Renult Toyot Citroën Hoeveel wgens heeft Cédri in totl zien psseren?... Welk wgenmerk telde Cédri het meest?... Hoeveel vn deze wgens telde hij?... d Hoeveel Toyot s telde Cédri minder dn Peugeots?... Vlmingen Nederlnders Peugeot 7 7 Hij telde Toyot s minder dn Peugeots. B Op het Groot Ditee der Nederlndse Tl mkt de jury een smenvtting vn het ntl fouten ij de Vlmingen en de Nederlnders. Alleen de este resultten worden meegerekend. 9 9 Nederlnders In welk kmp evindt zih de winnr? evenveel vn elk Komen er het meeste Vlmingen of... Nederlnders voor in de top tien?... 8 G NATUURLIJKE GETALLEN

5 Turf het ntl fouten en zet de resultten in een tel. Vlmingen Nederlnders resultt ntl 7 resultt ntl Een nder tlstelsel U Ontijfer de volgende hiërogliefen met ehulp vn het overziht op p. in het leerwerkoek G Ntuurlijke getllen op een getllens en in een ssenstelsel Getllen ordenen B Vul in met < of > < e < < 8 f... <... > g < 7 d... < h 9... > 99 7 B Rngshik de volgende getllen vn klein nr groot. 7 < 7 < 7 < 7 < < < < < < 7, 7, 7, 7...,,,...,,,... Getllen op een getllens 8 E Welke getllen horen ij de punten M, A, T, R, I en X op de volgende getllenssen? M A T R I X 8 9 M... A... T... R... I... X... M A T R I X M... A... T... R... I... X... NATUURLIJKE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL G 9

6 M A T R I X 7 M... A... T... R... I... X... d M A T R I X 8 9 M... A... T... R... I... X... 9 E Welke getllen horen ij deze punten? A B C A... B... C... 8 D E F 7 D... E... F... G H I V* Noteer de getllen op de getllens. 7, 8 en B Noteer de getllen op de getllens., en 9,,,, m 9, 9 en 9, m, 7 en 89 9, G... H... I m, m 7 m m m m, en 7, en 8 8 d, 9 en 9 G NATUURLIJKE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL

7 V* Zet een kruisje hter de getllenssen wr de punten op de verkeerde plts stn. Vereter de fout. OF 8 Coördinten in een ssenstelsel E Geef de oördinten vn de punten in het ssenstelsel. y G E C H B I F A D 7 (,) (,) A... B... (,) (,) (,) (,) (,) (,) (,) C... D... E... F... G... H... I... B Plts de punten in het ssenstelsel. Verind de opeenvolgende punten met elkr. Verind L ook met A. Welke figuur ekom je? de letter M... A(,) B(,7) C(,7) D(,) E(,7) F(,7) G(,) H(,) I(,) J(,) K(,) L(,) y 8 7 B K C D E I F J A L H G 7 x NATUURLIJKE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL G

8 B Plts de volgende drie punten vn het prllellogrm ABCD in het ssenstelsel. Het punt D is het vierde punt vn het prllellogrm. Bepl de oördinten vn het punt D. A(,) B(,) C(,) (,) D... y 7 B C A D 7 x B Plts deze vier punten in het ssenstelsel. A(,) B(,) C(,) D(,) y B Verind de opeenvolgende punten. 9 d Welke vlkke figuur ekom je? een ruit... Teken de digonlen vn deze figuur. Bepl de oördint vn het snijpunt E vn de twee digonlen. E(,) A E C D 7 x 7 B Teken de punten A(,) en B(,) in het ssenstelsel. Teken een rehte lijn die door eide punten gt. Teken het punt C(7,7). Ligt dit punt ook op de rehte lijn?... Teken het punt D(,). Ligt dit punt ook op de rehte lijn?... J Neen d Plts de oördinten vn de punten, die op de rehte lijn liggen, in de tel en vul de tel verder n. x 7 8 y e Vul de oördinten n vn volgende punten op de rehte lijn. V(9,...) M(..., 8) G NATUURLIJKE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL

9 f Geef de oördinten vn vier punten die ook op deze rehte lijn liggen.... g Hoe zie je n de oördint vn een punt of het op de rehte lijn ligt?... y C P(,) Q(,)... R(7,7) S(,) Punten wrij het eerste... oördintgetl (x) gelijk is n het tweede oördintgetl (y) liggen op deze rehte. B D A x 8 B Teken de punten A(,) en B(,7) in het ssenstelsel. Teken een rehte lijn die door eide punten gt. J Neen Teken het punt C(,). Ligt dit punt ook op de rehte lijn?... Teken het punt D(,). Ligt dit punt ook op de rehte lijn?... d Plts de oördinten vn de punten, die op de rehte lijn liggen, in de tel en vul de tel verder n. x 7 8 y e Vul de oördinten n vn deze punten op de rehte lijn. V(9,...) M(..., 8) f Geef de oördinten vn vier punten die ook op de rehte lijn liggen.... g Hoe zie je n de oördint vn een punt of het op de rehte lijn ligt?... y B 7 P(,) Q(,)... R(,) S(,) Als de x-oördint één minder... is dn de y-oördint, dn ligt het punt op de rehte. C A D x NATUURLIJKE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL G

10 9 V* Op deze ssenstelsels zijn de ssen nog niet voorzien vn een ijk. IJk ssenstelsel zodt de punten A(,), B(7,) en C(,8) gepltst kunnen worden. Plts A, B en C in ssenstelsel. IJk ssenstelsel zodt de punten D(,), E(,) en F(,) gepltst kunnen worden. d Plts D, E en F in ssenstelsel. e Shrp wt niet pst: Als je grote getllen op een s wilt pltsen, kies je est een grote/kleine ijk. Als je kleine getllen op een s wilt pltsen, kies je est een grote/kleine ijk. y y 8 C B E A D F x Assenstelsel Assenstelsel x V* Op dit ssenstelsel zijn de ssen nog niet voorzien vn een ijk. Kies een ijk zodt de punten G(,), U(,) en Y(8,8) gepltst kunnen worden. Plts de punten G, U en Y in het ssenstelsel. y 8 8 U(,) Y(8,8) G(,) 8 x G NATUURLIJKE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL

11 B Evi en Mthilde mken smen met hun ouders een fietstoht op het Deense eilnd Funen. Ze krijgen een krt mee. Ze strten in het hvenstdje Middelfrt. 8 7 Middelfrt Odense Nyorg E Svendorg Lngelnd M(,7) Wt is de oördint vn Middelfrt?... De meisjes willen het sprookjesmuseum vn Hns Christin Andersen ezoeken. In de gids stt dt ze dit museum vinden ij de oördint (7,7). In welke std evindt het museum zih? Odense... N het museumezoek willen de ouders met de fiets voorij Egeskov Cstle, met oördinten (8,), één vn de ekendste wterurhten in Europ. Duid de urht n op de krt met E. d Hun kmpeerplts Cmping Crlserg heeft de oördint (,). Lngelnd Neen, je kunt er vi de weg gerken. Op welk (shier)eilndje evindt de kmpeerplts zih?... Moeten de meisjes een oot nemen? G Bewerkingen met ntuurlijke getllen Cijferen en shtten E Los op door te ijferen. Sht eerst het resultt. Reken uit. Controleer het resultt met je rekenmhine shtting: shtting: shtting: d e f shtting:... shtting: shtting:... BEWERKINGEN MET NATUURLIJKE GETALLEN G

12 g 7 8 shtting:... h 9 78 B Welke ijfers ontreken in deze ewerkingen? Vul de ontrekende ijfers in elke ewerking n B Reken uit indien mogelijk Terminologie d : f +... B Reken uit. Shrijf nst de opgve de orrete wiskundige nm vn het resultt dt je ekomt. B Reken uit d : Neem je geoortejr. Trek er vn f. Vermenigvuldig het vershil met. Verminder het produt met 7. Deel het vershil door 7. Verminder het quotiënt met. Deel het vershil door. Tel 9 ij deze som. Wt is de som? shtting:... 9 : produt d g 7... h :... e f g : h B In de driehoek stn de termen. Buiten de driehoek vind je de som. Vul de volgende driehoeken n. 7 e... / 9 som vershil vershil 9 som quotiënt quotiënt 8 produt vooreeld met 998: : : OF OF OF G BEWERKINGEN MET NATUURLIJKE GETALLEN

13 8 V* Vul in. Shrijf nst de opgve de orrete wiskundige nm vn het getl dt je het ingevuld : d e f V* Comineer de vier getllen en de ewerkingstekens (+ :) tot het getl. g h 9 : i j k 8 : l Je moet lle getllen geruiken, mr mg wel de volgorde vn de getllen vernderen. Je moet niet lle ewerkingstekens geruiken. Vergelijk je ntwoorden met je uur. Zoek smen nr ten minste één ndere oplossing term deeltl produt term (ftrektl) ftor som Vooreeld term deler term (ftrektl) ftor quotiënt vershil Andere mogelijkheid: d : 9 B Het Vermoeden vn Colltz Lothr Colltz edht in 97 het volgende: Neem een willekeurig ntuurlijk getl. Als jouw ntuurlijk getl even is, deel het door. Als jouw ntuurlijk getl oneven is, vermenigvuldig het met, tel er drn ij op en deel het door. Je ekomt een nieuw ntuurlijk getl. Blijf deze tehniek herhlen. Noteer hier de rij getllen die je vindt Welk getl vind je uiteindelijk met jouw vooreeld, ls je de tehniek voldoende lng herhlt?... Kies een nder ntuurlijk getl en ps de tehniek opnieuw toe Je vermoedt l dt deze tehniek voor elk ntuurlijk getl zl kloppen. Ook Lothr Colltz vermoedde dit l... mr tot op heden heeft er nog niemnd zijn vermoeden kunnen ewijzen. BEWERKINGEN MET NATUURLIJKE GETALLEN G 7

14 V* Bereken de som vn de volgende vier termen: V* Vul in. De eerste term is het vershil vn en De tweede term is meer dn de eerste term De derde term is de helft vn de tweede term De vierde term is het vershil vn de tweede en de eerste term het produt vn de volgende ftoren:... Eén ftor is gelijk n.... De ndere ftor is het drievoud vn de eerste ftor het vershil vn de volgende getllen: : De eerste term is het produt vn en De tweede term is de som vn en De som is. De eerste term is. De tweede term is gelijk n het deeltl 97 8 De deler is. Het quotiënt is De som vn 9 en is d Het produt vn een getl met is 8. Wt is de ndere ftor? e Het vershil vn twee getllen is. Het grootste getl is 8. Het ndere getl is V** Reken uit. Het vershil vn twee getllen is 7. Het grootste getl is 8. Het ndere getl is Het deeltl is gelijk n de som vn 88 en de helft vn. De deler is gelijk n het tweevoud vn 7. Zoek het quotiënt : 7 Het quotiënt is gelijk n de helft vn de deler. Het deeltl is 8. Zoek het quotiënt : V** Vul in. Als een ftor één vijfde is vn het produt, dn is de ndere ftor gelijk n Als de eerste term het duel is vn de tweede term, dn is het vershil gelijk n Deeltl en quotiënt zijn gelijk n 8. Dn is de deler gelijk n d De kleinste term is de helft vn de grootste term. De som is e De som vn twee getllen is. Het vershil vn deze getllen is. De termen zijn f Het quotiënt is. Dit etekent dt de tweede term ( de ftrekker) het drievoud vn de kleinste term ( + 9 ) en 9 9 Het deeltl gelijk is n en de deler vershillend vn. 8 G BEWERKINGEN MET NATUURLIJKE GETALLEN

15 G Gemiddelde en medin B Bereken het gemiddelde en de medin vn elke reeks getllen Gemiddelde: Medin: Gemiddelde: Medin: Gemiddelde: Medin:... d 8 Gemiddelde: Medin: B Bereken het gemiddelde en de medin vn elke reeks getllen. Rond f op één deiml indien nodig : : : : : d,,7,7,,8,9, : 9 7, : 7 7, :,8 7 9 d, +,7 +,7 +, + +,8 +,9 +,7,, : 8,,,,7,7,7,8,9,7 gemiddelde 7,8 7,,8, medin 8 8,7 gemiddelde medin gemiddelde medin 7,8 8,8 7, 8 d,,7 GEMIDDELDE EN MEDIAAN G 9

16 7 B Op shool werd een runh georgniseerd, die grtis ws voor de leerlingen. Elke leerling moht ook vrienden en fmilieleden uitnodigen op dit eetfestijn. Vrienden en fmilieleden etlden vijf euro per persoon. kls ntl leerlingen in de kls (grtis) vrienden en fmilie ( euro) d 7 e f totl Hoeveel leerlingen nmen in totl deel n de runh? Hoeveel extr genodigden nmen in totl deel n de runh? Hoeveel extr genodigden wren er gemiddeld per kls?... d Welke kls hd het grootste ntl extr genodigden?... e Hoeveel euro rht deze kls hiermee in het ltje?... f y :, 7 kls (7 extr genodigden) 7 euro 7 euro Mk een stfdigrm vn het totl ntl personen per kls (leerlingen en extr genodigden). Shrijf de juiste informtie ij de ssen. Antl deelnemers per kls Antl deelnemers n runh 8 d e f x g Hoeveel euro rht de runh in totl op? euro 99 euro h Welke kls heeft het grootst ntl personen 7... :, 7 :, per leerling ingeshreven? 7... :, :, :,8 :, kls... e (ijn personen per leerling)... G GEMIDDELDE EN MEDIAAN

17 8 B Een klimtogrm toont de gemiddelde tempertuur en neerslg per mnd. Bereken voor Deurne d de gemiddelde jrtempertuur is 9, C.... de gemiddelde tempertuur in de zomervkntie is 7 C.... de jrneerslg (de som vn de neerslg per mnd) edrgt 77 mm.... het gemiddelde vn de neerslg per mnd. is mm.... Neerslg in mm N in mm T in C J, F 9, Antwerpen Deurne (België) M A M J J A S O N D , 8,8,, 7,,9,,,, Bron: KMI Tempertuur in C 9 B Meneer Vn de Vyver hield een enquête ij zijn leerlingen om n te gn hoeveel uur per week ze esteden n shoolwerk en n televisiekijken. shoolwerk televisiekijken uur uur uur 7 uur 8 uur 9 uur uur uur uur Teken een stfdigrm wrin je het ntl uur weergeeft dt de leerlingen per week esteden n shoolwerk tv-kijken y Hoeveel leerlingen zitten in de kls? Antl leerlingen Hoeveel uur esteden de leerlingen gemiddeld n hun shoolwerk? Tijdesteding per week shoolwerk tv-kijken x ntl uur :,9 Elke leerling esteedt gemiddeld uur per week n shoolwerk. d Hoeveel uur esteden ze gemiddeld n tv-kijken? : 9,7 Elke leerling kijkt gemiddeld ijn uur tv per week. GEMIDDELDE EN MEDIAAN G

18 V* Lus heeft op ehld voor Frns en moet de overhoring lten ondertekenen door zijn ouders. Hij wil een smoes verzinnen. Lus twijfelt nog tussen Het klsgemiddelde ws mr en De medin vn de kls ws ook slehts... Voor welke smoes kiest hij est ls je weet dt dit de sores zijn vn zijn kls? Medin: De medin is 7. Klsgemiddelde: :, Het klsgemiddelde is,/. Lus kiest ls smoes est voor het klsgemiddelde V* Op een mndgohtend weegt men het gewiht vn de oekentssen vn leerlingen. Dit zijn de resultten in kg Mk een tel wrij je het gewiht vn de oekentssen en het ntl leerlingen voorstelt. Gewiht (in kg) Antl oekentssen Bereken het gemiddelde gewiht vn de oekentssen vn deze leerlingen : 8, Het gemiddelde gewiht is 8, kilogrm. Wt is de medin voor het gewiht vn de oekentssen in deze kls? Het ste en ste getl zijn eiden 8. Je kunt dit gemkkelijk erekenen door in de tel de ntllen vn links nr rehts op te tellen en te kijken met welk gewiht het ste en ste getl overeenkomen. De medin is 8. G GEMIDDELDE EN MEDIAAN

19 B Hieronder zie je de resultten vn Ediths kls voor een proef vn rdrijkskunde op tien punten Antl leerlingen Teken een stfdigrm met het ntl leerlingen per sore. Wt is het klsgemiddelde voor deze proef? y Antl leerlingen per sore :,7 Het klsgemiddelde is, x sore Edith hlde een 7 op deze proef. Soort ze meer/minder dn de medin vn de kls? De medin is, Edith soort eter. B Hieronder zie je de resultten vn Ediths kls voor een proef vn iologie op tien punten Behlde sore Antl leerlingen Mk vn deze resultten een overziht in telvorm. In de ovenste rij shrijf je de vershillende resultten. In de onderste rij shrijf je het ntl leerlingen die deze sore ehlden. leerlingen Hoeveel leerlingen zitten er in Ediths kls?... d Wt is het klsgemiddelde voor deze proef? :,89 Het klsgemiddelde is,87/. Edith hlde een 8 op deze proef. Soort ze meer/minder dn de medin vn de kls? medin: De medin is 7, Edith soort eter. GEMIDDELDE EN MEDIAAN G

20 V** Hieronder zie je het eerste shoolrpport vn Peter. Om het gemiddelde op dit shoolrpport te erekenen, moet je de sore per vk vermenigvuldigen met het ntl lesuren vn het etreffende vk. De totle som vn deze getllen deel je door het totl ntl lesuren. Rpport Antl lesuur Sore Klsgemiddelde Godsdienst 9 8 Nederlnds 7 7 Frns 9 8 Wiskunde 79 7 Ardrijkskunde 8 7 Geshiedenis 9 7 Biologie 9 8 Muzikle Opvoeding 7 7 Tehnologishe Opvoeding 7 77 Lihmelijke opvoeding Plstishe Opvoeding 7 88 Gemiddelde Bereken het gemiddelde vn Peters eerste shoolrpport. Rond f op één deiml : 8,987 Peter hlt een gemiddelde vn 8,/. Bereken het klsgemiddelde. Rond f op één deiml : 77,87 Het klsgemiddelde is 77,8/. V** Vorig shooljr orgniseerde de leerlingenrd een enquête over zkgeld. ntl leerlingen,,,,,,,, 7, 8,,, zkgeld per week (in euro) Vul de tel n., zkgeld (in euro) 8 ntl leerlingen Hoeveel leerlingen deden mee n deze enquête? leerlingen deden mee n deze enquête. 7, G GEMIDDELDE EN MEDIAAN

21 Hoeveel zkgeld kreeg een leerling vn het eerste jr gemiddeld? Rond f op één euroent , , ,, : 9,78 Een leerling vn het eerste jr kreeg gemiddeld,78 euro zkgeld. G Gehele getllen E Geef n met een positief of negtief getl. Het dkterrs is op de zesde verdieping.... De windmolens in zee zijn vernkerd op 8 m onder de zeespiegel.... Het vriest grden.... d De vijver is op zijn diepste punt twee meter.... e Ik win euro ij het krtspel B Vul de tel n. geheel getl tegengestelde solute wrde () ( ) ( ) B Noteer het tegengestelde vn de getllen in wiskundetl. Geef het resultt. 8 ( 8) 8 () (+) ( 7) 7 () d 7... e... ( ) (+) ( ) (+8) 8 (7) 7 f... g +... h... i j B Shrijf eenvoudiger. 7 (+)... ( 7) ( )... d +(+7)... e ( )... 8 f +(+8) g (+7)... h ( 7)... i ()... j +( )... GEHELE GETALLEN G

22 V* Vul n. ( ) V** Is de uitsprk wr of niet wr? Geef een tegenvooreeld ls de uitsprk niet wr is. d e Als een positief getl is, dn is negtief. dn Als een negtief getl is, dn is positief. Als gelijk is n zijn tegengestelde, dn is. Het tegengestelde vn de solute wrde vn een getl is ltijd negtief. Het tegengestelde vn het tegengestelde is ltijd positief. wr wr wr wr wr niet wr niet wr De solute wrde is ltijd positief, wnt het is het getl zonder toestndsteken. niet wr Geen enkel nder getl is gelijk n zijn tegengestelde. niet wr De solute wrde is het getl zonder toestndsteken (en dus positief). Het tegengestelde vn een positief getl is een negtief getl. niet wr [ ( ) ] () Het tegengestelde vn het tegengestelde vn een getl is dt getl zelf. Als dt een negtief getl is, is het tegengestelde vn het tegengestelde ook een negtief getl. G7 Gehele getllen op een getllens en in een ssenstelsel Gehele getllen ordenen B Vul in met <, >,. > > d... < < < < e 9... f... V* Vul in met <, >,. > >... ( )... (+)... d < < e... f... ( ) Gehele getllen op de getllens B Plts de getllen op de getllens.,,, 8,,, 8 G7 GEHELE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL

23 B Geef het getl dt ij de punten A, B, C en D hoort op de getllens. A B C D A C D B 7 C B A D V* Geef het getl dt ij de punten A, B, C en D hoort op de getllens. A B C D B A 9 C D 9 7 C D A B 8 7 V* Geef het getl dt ij de punten A, B, C en D hoort op de getllens. A B C D A D C B C D A B 9 8 D A B C 8 Gehele getllen in een ssenstelsel 8 E Bepl de oördinten vn de punten in het ssenstelsel. y F E B G A C x A(...,... ) B(...,... ) C(...,... ) D(...,... ) E(...,... ) F(...,... ) G(...,... ) D GEHELE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL G7 7

24 9 B Plts de punten in het ssenstelsel. y G D 8 7 B A x A(,) B(,) C(, ) D(,) E(, ) F(, ) G( 7,) C F E B Welke grfiek hoort ij Vlnderen, Wllonië en België ls je weet dt Brussel het grootste ntl Mrokknen telt in Wllonië meer Itlinen wonen dn in Vlnderen en in Brussel het grootste ntl llohtonen vn Turkse fkomst in Vlnderen woont Welke grfiek hoort ij Vlnderen?... Welke grfiek hoort ij Wllonië?... Welke grfiek hoort ij Brussel?... middelste kolom () ltste (lihtste) kolom () eerste (donkerste) kolom () Europenen (EU) Itlinen Europenen (EU7) Niet-Europenen Mrokknen Turken EU () omvt de mensen met een ntionliteit vn de volgende lnden (zonder België): Denemrken, Duitslnd, Finlnd, Frnkrijk, Griekenlnd, Ierlnd, Itlië, Luxemurg, Nederlnd, Oostenrijk, Portugl, Spnje, het Verenigd Koninkrijk en Zweden. EU(7) omvt nst de lnden vn de EU() ook Bulgrije, Cyprus, Estlnd, Hongrije, Letlnd, Litouwen, Mlt, Polen, Roemenië, Slovenië, Slowkije en Tsjehië. 8 G7 GEHELE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL

25 7 B Fisel en Murt mken een fietstoht. Fisel vertrekt minuten eerder dn Murt. Welke grfiek hoort ij Fisel?... Wt etekent de horizontle lijn in de grijze grfiek?... Wie fietst het snelst nr het ontmoetingspunt?... d Verzin een verhl ij de ltste vier km.... fstnd (in km) y D de lihtste grfiek Fisel wht op Murt. Murt fietst iets sneller. Zodr Fisel Murt ziet nkomen, vertrekt hij en fietsen ze smen verder B C A E x tijd 7 B Teken een prllellogrm ABCD in het ssenstelsel met ls hoekpunten A(,), B(,), C(, ), D(, ). Spiegel het prllellogrm ten opzihte vn de Y-s en noem het nieuwe prllellogrm A B C D. Wt zijn de oördinten vn... de gespiegelde punten? A (,) B (,) C (, ) D (, ) Vergelijk deze oördinten vn eide prllellogrmmen.... Wt vlt je op? Het eerste oördintgetl is vn teken vernderd.... B B A A C C D D 7 B Teken in het ssenstelsel het punt A(,). d Teken B: neem het tegengestelde vn het eerste oördintgetl vn A en ehoud het tweede oördintgetl. Teken C: ehoud het eerste oördintgetl vn A en neem het tegengestelde vn het tweede oördintgetl. Teken D: neem het tegengestelde vn eide oördintgetllen vn A. Verind de punten ABCD. Welke vlkke figuur herken je? een rehthoek... A C B D GEHELE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL G7 9

26 7 B Teken een grfiek met deze gegevens. Moni gt zwemmen. Ze woont km vn het zwemd. Ze vertrekt om tien uur. Om twintig over tien is ze hlverwege. Dn edenkt ze dt ze hr zwempk vergeten is en fietst terug nr huis. Moni komt thuis n om.8 uur en vertrekt terug om. uur. Om. uur is ze n het zwemd. fstnd (in km) y 8 7 V* Kristel neemt de trein vnuit Hsselt nr Antwerpen. Teken een grfiek met de gegevens uit de tel. sttion fstnd nkomst vertrek Hsselt : Diest km : : Arshot km : : Heist-Op- Den-Berg km : : Lier 7 km : : Antwerpen- Berhem 8 km : : Antwerpen- Centrl 9 km :7 fstnd y x tijd in uren 7 V* Mrlies mkt met hr gezin (vier personen) een reis nr de Provene. Voor het verlijf vindt ze twee ntrekkelijke huurwoningen. Teken een grfiek met de gegevens voor Le Loup in het luw en de gegevens voor L Londe les Mures in het groen. Welk vkntiehuis is het voordeligst ls ze één week met vkntie gn? Verklr je ntwoord x L Londe les Mures: hiervoor etlt ze. Voor Le Loup moet Mrlies etlen. tijd in uren Welk vkntiehuis is het voordeligst ls het verlijf twee weken duurt? Verklr je ntwoord. Le Loup: hiervoor etlt ze. L Londe les Mures kost voor twee weken. G7 GEHELE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL

27 Le Loup: Huurprijs: euro/dg Bed-, d- en keukenlinnen: 7 euro/persoon/week Eindshoonmk: euro prijs in euro y L Londe les Mures: Huurprijs: euro/dg Bed-, d- en keukenlinnen: inegrepen Eindshoonmk: inegrepen Le Loup L Londe les Mures duur vn het verlijf in dgen x 77 B Koud in deemer? Wt is het vershil tussen de minimumtempertuur en de mximumtempertuur op deemer? 7... dgen 9 dgen Hoeveel dgen ws de (mximum)tempertuur hoger dn C?... Hoeveel dgen heeft het gevroren?... tempertuur (in C) y mximumtemperturen gemiddelde temperturen minimumtemperturen / / / / / / x dg GEHELE GETALLEN OP EEN GETALLENAS EN IN EEN ASSENSTELSEL G7

28 78 V* Vertel een verhl dt ij de grfiek pst over Inge en hr roer Jo. Stel zelf zinvolle vrgen ij deze grfiek en entwoord ze. Jo vertrekt om. uur nr het sportterrein. Hij is ruim op tijd vertrokken en moet zih dus niet hsten. Onderweg, km verder, gt hij nog een winkel innen. minuten lter fietst hij rustig verder nr de sporthl, wr hij dn ook lijft Inge vertrekt minuten lter dn Jo in een rustig tempo. Plots edenkt zij dt zij hr portefeuille misshien vergeten is. Zij stopt, zoekt in hr ts en vindt niets en fietst snel nr huis terug. Ze heeft hr moeder opgeeld. Die stt klr met hr portefeuille en met de uto om hr nr de sporthl te rengen. N ijn km rijdt Inge Jo voorij fstnd (in km) 7 sporthl Inge Jo huis tijd G8 Rtionle getllen 79 B Welk deel vn de figuur is gekleurd? Welk deel vn de figuur is niet gekleurd? Wt is de verhouding vn de niet gekleurde vierkntjes tot het totl? _ 8 _ 7 _ 8 8 _ G8 RATIONALE GETALLEN

29 8 B Welk deel vn de figuur is gekleurd? d e _ _ 9 8 V* Kleur _ 8 vn de figuur rood, % groen en _ luw. De rest kleur je grijs. _ De verhouding vn het rode tot het luwe deel is... _ 8 R R R R R R R R R R G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G G B B B B B B B B B B B B B B B B GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR 8 B Kleur _ vn elke figuur groen. 8 V* Kleur _ vn elke figuur luw. RATIONALE GETALLEN G8

30 8 B Lees het rtikel over internetgeruik door jongeren. Onderstreep in de tekst lle woorden en getllen die een verhouding uitdrukken. Shrijf elke verhouding ls een reuk. Leerlingen geruiken mssl internet mr ondershtten de gevren Internet is stevig ingeurgerd. 7 % vn de Vlmse leerlingen tussen negen en veertien jr geruikt internet één of meer keren per week, % zelfs ijn elke dg. Slehts % geruikt nooit internet. Ruim de helft vn de leerlingen geruikt internet voor shoolwerk, om informtie op te zoeken en te downloden en om te e-milen. Ongeveer % speelt online spelletjes of gt htten. Bijn één op drie leerlingen ht elke dg en nog eens één op vier ht één of meer keren per week. Driekwrt vn de leerlingen kent iedereen met wie hij online elt. Meestl zijn dt kls- of leeftijdgenoten. Eén op vier ht dus ook met vreemden. Dt doen voorl de jongste leerlingen. Kinderen htten meer nrmte ze ouder worden. % vn de kinderen is zih ewust vn de gevren die het we met zih meerengt. Voorl oudere kinderen heen dt esef. Ze spreken over porno en geweld, stlkers, plunderrs vn nkrekeningen, hkers en omputervirussen. Omgekeerd etekent dit dt één op drie zih vn geen gevr ewust is. 7 %: 7 %: %: de helft: _... %: één op drie: één op vier: driekwrt: _... %: B Welke getllen horen ij elkr? Shrijf de getllen op de juiste plts in de tel. Kies uit: ht op tien, een vierde deel een derde drie kwrt drie op tien _ een vijfde,,7, een tiende _,8, % % % d % e 7 % f 8 % ls reuk ls kommgetl in woorden, een tiende _, een vijfde, een vierde deel _, drie op tien _,7 drie kwrt _,8 ht op tien Breuk ls kns 8 B Kop of munt? mogelijkheden: kop - kop; kop - munt; munt - kop; munt - munt Als je een munt vn vijf en een munt vn tien ent gooit,... hoeveel mogelijke ominties he je dn? Als je keer met twee munten gooit,... keer hoe vk verwht je dn dt eide munten smen op kop vllen?... G8 RATIONALE GETALLEN

31 87 V* Welke kns he je om volgende krten te trekken uit een stpel speelkrten ( krten)? een rode krt... een hrten krt... _ een ijferkrt... d een even krt... _ e een klveren eeldkrt _... _ f een even zwrte krt... _ 88 V** Adil heeft in zijn kleerkst drie T-shirts (rood, wit en luw), twee roekjes (wit en luw) en twee pr sokken (wit en rood). Hoeveel ominties kn hij hiermee mken?... G9 Hij kiest zonder te kijken een volledige uitrusting. Welke kns heeft Adil om drie keer dezelfde kleur te kiezen?... (x wit) Adil kiest zonder te kijken een roekje en een pr sokken. Welke kns heeft hij om dezelfde kleur te kiezen?... (witte roek + R W B W B W B W B W R W R W R W R W R W R Verhoudingen witte sokken)... Breuk ls deel vn een geheel 89 B Reken uit. _ 9 B Reken uit. 7_ 9 vn... vn... vn ( 9 7 ) ( _ 7 9 _ 7 ) vn 7... vn ( _ 9 _ ) _ ( _ ) 9 ( _ 9 _ 8 ) d 7 d e f 8 ( 8 ) ( _ 7 _ 9 ) vn 8... vn 9... vn... vn... vn... e f 7 _ ( 8 _ 7 ) _ ( _ ) 8 _ ( _ 8 ) ( _ ) ( 99 ) vn... vn B Reken uit. vn 8... _ 7_ vn _ ( 7 8 _ 8 ) _ vn ( 8 ) 9 ( 9 ) 9 V* Een shool heeft 7 leerlingen. Bereken het ntl leerlingen per leerjr ls je weet dt 9 vn de leerlingen in het eerste jr zit _ ( 9 _ 7 ) in het tweede jr zit... 7 _ ( _ 7 ) in het derde jr zit... 7 _ ( _ 7 ) VERHOUDINGEN G9

32 d 9 V* Het omposteringsedrijf ALM heeft een nvoer vn 8 ton huisvuil per jr. Vn dit huisvuil mkt het edrijf ompost. G n welk deel vn het huisvuil uiteindelijk ompost wordt. Een kwrt vn het huisvuil is grofvuil. Dt wordt ergens gestort en fgedekt met rde ton ton ( _ 8 ) Vn de rest gt een vijfde deel verloren door gisting.... ( _ ) Vn wt overlijft wordt de helft ompost. / hiervn is tuinompost, het overige deel is edelompost ompost: _ 8 ton ton ( _ tuinompost: _ 8 ) ton ton ( ) 9 V* In een iliotheek wordt onderzoht welke oeken het meest geleend worden. Een vierde vn de oeken die op een dg geleend worden, ehoort tot de tegorie jeugdoeken. De rest vn de oeken is estemd voor volwssenen. Vn deze oeken voor volwssenen is / een romn. De rest estt uit non-fitieoeken. Drie kwrt vn deze non-fitieoeken zijn studieoeken. De rest vn de non-fitieoeken gt over hoy en vrije tijd. Bereken hoeveel studieoeken geleend worden op een dg. _ Gelijke reuken 9 E Vul de ontrekende tellers of noemers n. _ 8 vn de rest in het vierde jr zit _ e in het vijfde jr vijf leerlingen meer zitten dn in het zesde jr... edelompost: 8 8 jeugdoeken en oeken voor volwssenen _... _ 8_... _ B Vul de ontrekende tellers of noemers n. _ 9_ _ V* Vul de ontrekende tellers of noemers n. _... _ oeken zijn informtieve oeken 7_ 9... _ _... _ 9_ _ 8 _ ( _ 8 _ 9 ) de jr 9 leerlingen de jr 9 leerlingen 8 ton ton 7 8 oeken zijn studieoeken 9 _ _ B Bepl de sisreuk e _ 8... g 8_ d 7_ 8 9_... f _... h _ 88_... G9 VERHOUDINGEN

33 Breuk ls verhouding 99 B Voor het mken vn een hlssnoer geruik je telkens n drie kleine prels twee grote prels. Vul de verhoudingstel n voor het ntl prels vn elke soort. Antl grote prels 8 8 Antl kleine prels 9 7 B Ellen mkt een vriendshpsndje met preltjes. Hiernst stt het ptroontje dt ze geruikt. N één ptroontje is het rmndje twee m lng. g z w z g g groen w g g w z zwrt w g w w wit z w z luw Mk een verhoudingstel voor het ntl witte en het ntl groene preltjes. ntl witte prels ntl groene prels Ellen geruikt in het totl preltjes. Hoeveel groene prels heeft ze dn geruikt? Mk een tel, wrij je kunt flezen hoeveel preltjes Ellen vn elke kleur nodig heeft om een vriendshpsnd te mken vn,,, 8 en m. lengte in m ntl groene prels ntl zwrte prels ntl witte prels ntl luwe prels totl ntl 8 groene prels... _ prels Ellen heeft groene prels geruikt V* Een vloerder legt tegels in een lnge gng. Voor een lengte vn, meter heeft hij in totl tegels nodig om een vst ptroon te leggen: vier rode, zes grijze en vijftien witte. Vul de verhoudingstel n. ntl rode tegels 8 8 ntl grijze tegels Mk een tel met de verhouding tussen het totle ntl tegels en de etegelde lengte. ntl tegels lengte in m, 7, 7, 7 Mk een tel met de verhouding tussen de rode tegels en het totle ntl tegels. ntl rode tegels totl ntl tegels 8 7 VERHOUDINGEN G9 7

34 d e Hoeveel tegels he je nodig om de gng vn meter te etegelen? Ps het stppenpln toe. lengte gng ntl tegels Hoeveel meter kn de vloerder nog etegelen ls hij vn de witte en de rode tegels nog voldoende voorrd heeft, mr nog slehts grijze tegels heeft? lengte gng ntl tegels,, 97 Je het 97 tegels nodig om m te etegelen Je... kunt m etegelen ls je nog grijze tegels (en voldoende rode en witte tegels) het.... V** Figuren verkleinen en vergroten. Teken in de driehoek een nieuwe driehoek wrij je vn de hoogte en vn de sis mm ftrekt. Teken in de driehoek een nieuwe driehoek wrij je vn de hoogte en vn de sis / ftrekt. e Teken in de rehthoek een nieuwe vierhoek wrij je vn de lengte en vn de reedte mm ftrekt. Heen de driehoeken dezelfde vorm? Verklr. Nee,... wnt de verhoudingen zijn vershillend.... d Heen de driehoeken dezelfde vorm? Verklr. J, wnt de verhoudingen zijn gelijk f Heen de vierhoeken dezelfde vorm? Verklr. Nee,... de rehthoeken heen niet dezelfde vorm.... V** Lis wil deze vlg tweeml vergroten. Vul de verhoudingsgetllen n en teken de nieuwe figuur nst de gegeven figuur. _ _ Wt is de verhouding vn de lengte vn de kleine vlg tot de lengte vn de grote vlg? kleine _ vlg _ 8 grote vlg 8 _... d Bereken de oppervlkte vn de vlg en de vergrote vlg Wt is de verhouding vn de oppervlkte vn de kleine vlg tot de oppervlkte vn de grote vlg? _ 78 8 _ 9 De oppervlkte vn de grote vlg is _ 9 vn de oppervlkte vn de kleine vlg. 8 G9 VERHOUDINGEN

35 G Bijzondere verhoudingen Proent B Bereken het gevrgde perentge. % vn 88 % vn 7 % vn d % vn 88, , 88, B Hoeveel proent vn de figuur is gekleurd in volgende kleuren? _ kleur... 8 _ % 8_ kleur... 8 _ % _ kleur... 8 _,,% kleur... 8 _ % 8_ kleur... 8 _ % _ kleur... 8 _,, % B Bereken hoeveel grm vetstof het pkje oter evt. deel: vetstoffen geheel: oter % werkelijke getllen 7 7 Dit pkje oter evt 7 g vet B Op een toets soort Finn 8/. Hoeveel proent is dt? deel: geheel: Finn ehlde %. % werkelijke getllen B Een utodeler koopt een uto voor euro. Hij verkoopt de uto weer voor 9 euro. Met hoeveel winst verkoopt hij?... Welk deel is dt vn euro?... _ Met hoeveel proent winst verkoopt hij de uto?... De koper vn de uto ruilt de uto drie jr lter in voor euro. 9 euro euro euro % 9 euro euro euro _ 9 _, d Met hoeveel verlies verkoopt hij de uto?... e Hoeveel proent is de uto in wrde gedld?... BIJZONDERE VERHOUDINGEN G 9

36 9 V** Proent in meer of minder. Een rtikel kost, euro inlusief tw. Hoeveel tw moet je etlen ls je weet dt het tw-trief % is? Stppenpln met verhoudingstel Stel de verhoudingstel op en vul de ekende getllen in. werkelijke getllen proent eginwrde tw eindwrde 7,, Zoek uit de gegevens een vierde getl om twee gelijke verhoudingen te noteren. werkelijke getllen proent eginwrde tw eindwrde x : :, De tw is %, dit wil zeggen dt een produt vn euro, nu door de toegevoegde elsting ( + ) euro kost. Bij % is de eindwrde dus. Zoek het vernd tussen de kolommen en shrijf het ij de pijlen. Formuleer je ntwoord. De tw edroeg 7, euro.... Je koopt een uto vn euro, mr je moet er nog wel % tw ij rekenen. Wt kost deze wgen? werkelijke getllen proent eginwrde tw eindwrde De wgen kost Antwoord:... Volkn heeft nog enkele spelletjes voor de gmeoy en verkoopt ze vi het internet voor euro. Ze hdden hem 8 euro gekost. Hoeveel proent verlies heeft hij gemkt? werkelijke getllen proent eginwrde 8 eindwrde,9 Volkn heeft zijn spelletjes verkoht n,9 % vn de nkoopprijs. Hij heeft dus 7, % verlies gemkt. Antwoord:... G BIJZONDERE VERHOUDINGEN

37 B Zet volgende reuken om in proenten. d Shl _... % _... % 7 _ 9... % 9 _... % B Nmen en Dinnt Bereken de werkelijke fstnd in vogelvluht tussen Nmen en Dinnt. De shl vn de krt is /. e f g h _... % _... % _... %... % i j 7_... % _ 9... % B Shrijf ls een ewerking. een kwrt vn %... 8 een htste vn 8 %... de helft vn %... d % vn drie kwrt... e een derde vn 7 %... f % vn de helft _ 8 8 _ _ _ 7 _ _ shl Getekende lengte Werkelijke lengte lengte 9 7 De fstnd is 7 km. Indien de shl vn een krt / is, wt is dn de fstnd tussen twee steden op de krt ls de werkelijke fstnd km is? De fstnd tussen de twee steden is, m shl lengte Getekende lengte, Werkelijke lengte BIJZONDERE VERHOUDINGEN G

38 B Geruik de fstnd tussen Houfflize en Bstogne om de shl vn deze krt te eplen. Getekende lengte Werkelijke lengte shl lengte 7,, km B Op de feelding zie je een deel vn de plttegrond vn een kntoorgeouw op shl. Bereken de shl vn de plttegrond ls je weet dt de treden vn de trp in werkelijkheid twee meter lng zijn. Getekende lengte Werkelijke lengte shl lengte Hoeveel keer vergroot de reedte? De reedte vergroot keer.... Hoeveel keer worden de treden groter?, m m,8 m m m 8 m De treden worden keer groter G BIJZONDERE VERHOUDINGEN

39 G Kommgetllen Kommgetllen shrijven ls reuk en omgekeerd B Shrijf deze reuken ls een kommgetl. Is het kommgetl egrensd of onegrensd? Plts een kruisje in de juiste kolom. Duid de periode n wr er een is. d e f g _ kommgetl egrensd periode,8..., x, x, x,87 x,..., B Shrijf ls een sisreuk. _... _,... _ 7 B Shrijf ls een sisreuk. 7 7,... _,... _ 7_ 7,... _ d,... _ 7 7,... _ 7 _ 8 d,7... _ 7 _ 7 e 7,... f,8 8_... _ e,8 8_... 7 _ f 7,... Afronden 8 E Rond f tot één ijfer n de komm. 87,9, 87,89...,87..., 7,,78... d 7, , 8, e 8,7... f 8,...,, g,7... h, B Rond zinvol f. 7, :,8,8 ( vn hen moet ent extr etlen) 7 :,, Vier vrienden kopen smen een doos snoep vn 7, euro.... Hoeveel moet elk etlen? Mike deelt een lijn vn 7 entimeter in drie gelijke delen.... Hoe lng is elk deel?... 7 : 7,87, Mohmmed verdeelt 7 kg kersen onder zeven personen.... Hoeveel krijgt ieder?... 8 : 9, d Len kt 8 pnnenkoeken voor hr httien klsgenoten.... pnnenkoeken Hoeveel pnnenkoeken krijgt iedere leerling gemiddeld ls Len ook mee-eet?... KOMMAGETALLEN G

40 e Bereken de gemiddelde tempertuur.... dg temp in C :,777 De gem. temp. is C.... V** In een whtkmer vn een groepsprktijk vn huisrtsen moeten zoveel mogelijk stoelen stn. Elke stoel is m reed. De whtkmer is op shl / getekend. Hoeveel stoelen kn de rts mximl pltsen tegen de muren? De... lengte vn de kmer: 7,... m :, m, Je... kunt dus stoelen pltsen tegen elke muur... in de lengte. Ahter de deur plts je geen... stoel. Dt is een stoel minder. Dus... stoelen tegen de ene muur en... stoelen tegen de ndere muur. In... de hoeken kun je geen stoelen duel pltsen.... Je neemt dus ij elke hoek... m weg. Voor... muur met de deur:, m, m m m :, m, Tegen... deze muur kun je nog stoelen pltsen. Voor... de tegenoverliggende muur:, m m, m :, m 7,77777 Tegen deze muur kun je 7 stoelen pltsen. Je kunt mximl stoelen pltsen.... Rtionle getllen op de getllens B Plts de getllen op de getllens. 7_ 7 7_,,,7, V* Plts de getllen op de getllens., _ 7 8, 9,,, _ 8 9,,,7 _ 7_ 7_ 7 _ G KOMMAGETALLEN

41 Rtionle getllen ordenen V* Binnen een eplde tijd moet een hindernissenprours fgelegd worden. Wie gerkt het verst? Jos legt f.. Hns loopt _ vn het prours.. Peter kn 7_ 9 7_ vn de fstnd ereiken.. Jelle loopt 8_ vn het prours..... V* Dit zijn de sores vn vier spelers op een sketltrining. Inge: 8... Mrgot:... Merel: 8 8_... Elle:......,8 Rngshik de sores. De lgste sore komt links.,8 9, ,87 Hns heeft het grootste deel vn de n fgelegd en gerkte dus het verst. 9 8_ < < _ 8,7 (7 %),8 (8 %),8888 (89 %),8 (8 %)... Shrijf elke sore ls een perentge. 8_... _ _ 88,9 8 Bereken het gemiddelde perentge : 8 De vier meisjes soren gemiddeld 8 % G Overziht ntuurlijke, gehele en rtionle getllen V* Vul in met of.... n d... n g _... Z j _... Z... Z e... n h _... Z k,78... q _... q f 8... q i _... n l... q OVERZICHT NATUURLIJKE, GEHELE EN RATIONALE GETALLEN G

42 V** Plts de getllen in het shem., 7_ _ 8,7,,7, 8_, 8,7, n _ 8 Z,7 q 7_ _, 7 V** Plts de getllen in het shem, en reer het geied zonder elementen. 8 Z n 8 _, 8_ _ Z _ 8_, _ q G OVERZICHT NATUURLIJKE, GEHELE EN RATIONALE GETALLEN

Gemiddelde en mediaan

Gemiddelde en mediaan G5 Gemiddelde en medin 45 B Bereken het gemiddelde en de medin vn elke reeks getllen. 7 8 9 1 14 14 Gemiddelde: Medin: 17 22 35 14 18 11 44 Gemiddelde: Medin: 1 7 9 6 8 Gemiddelde: Medin: d 18 141 164

Nadere informatie

Natuurlijke getallen op een getallenas en in een assenstelsel

Natuurlijke getallen op een getallenas en in een assenstelsel Turf het ntl fouten en zet de resultten in een tel. Vlmingen Nederlnders resultt ntl resultt ntl 9 9 en nder tlstelsel U Ontijfer de volgende hiërogliefen met ehulp vn het overziht op p. in het leerwerkoek.........................

Nadere informatie

Geef een tegenvoorbeeld als de uitspraak niet waar is. Als a een positief getal is, dan is a negatief.

Geef een tegenvoorbeeld als de uitspraak niet waar is. Als a een positief getal is, dan is a negatief. V* Vul n. ( ) 7 7 7 7 7 7 9 9 9 9 9 9 7 7 7 7 7 7 V** Is de uitsprk wr of niet wr? Geef een tegenvoorbeeld ls de uitsprk niet wr is. b d e ls een positief getl is, dn is negtief. = dn = ls b een negtief

Nadere informatie

Bewerkingen met eentermen en veeltermen

Bewerkingen met eentermen en veeltermen 5 Bewerkingen met eentermen en veeltermen Dit kun je l 1 werken met letters ls onekenden, ls vernderlijken en om te verlgemenen 2 een tel mken ij een situtie 3 de fsprken over lettervormen toepssen 4 oppervlkteformules

Nadere informatie

Hoofdstuk 5: Vergelijkingen van de

Hoofdstuk 5: Vergelijkingen van de Werkoek Alger (ursus voor 5u wiskunde) Hoofdstuk 5 : Vergelijkingen vn de e grd met één onekende Nm:. Hoofdstuk 5: Vergelijkingen vn de - 45 - e grd met één onekende. Instp (oek pg 7). Vn een rehthoek

Nadere informatie

Pak jouw passer en maak de afstand tussen de passerpunten 3 cm.

Pak jouw passer en maak de afstand tussen de passerpunten 3 cm. Psser en irkel Verkennen Opgve 1 Op de foto hiernst wordt met ehulp vn een psser een irkel getekend. Pk jouw psser en mk de fstnd tussen de psserpunten 3 m. Teken een punt M en zet drin de stlen punt vn

Nadere informatie

les 1 1 Welke breuk is het grootst? 2 Hoe kun je een meter veterdrop in zes gelijke stukken verdelen? Hoe vergelijk je de breuken?

les 1 1 Welke breuk is het grootst? 2 Hoe kun je een meter veterdrop in zes gelijke stukken verdelen? Hoe vergelijk je de breuken? 0 vergelijken en op volgorde zetten vn eenvoudige reuken en kommgetllen reuken omzetten in kommgetllen en omgekeerd Welke reuk is het grootst? 5 6 2 7 9 5 5 9 2 5 7 2 7 8 8 9 8 5 00 5 6 7 20 5 7 27 70

Nadere informatie

Het reëel getal b is een derdewortel van het reëel getal a c. Een getal en zijn derdewortel hebben hetzelfde toestandsteken.

Het reëel getal b is een derdewortel van het reëel getal a c. Een getal en zijn derdewortel hebben hetzelfde toestandsteken. Werkoek Alger (cursus voor 5u wiskunde) Hoofdstuk : Rekenen in R Nm:. 1. Derdewortel vn een reëel getl (oek pg 7) Een derdewortel vn het reëel getl is dus een getl wrvn de derdemcht gelijk is n. Vooreelden:

Nadere informatie

1.3 Wortels. x x 36 6 = x = 1.5 Breuken. teller teller noemer noemer. Delen: vermenigvuldig met het omgekeerde.

1.3 Wortels. x x 36 6 = x = 1.5 Breuken. teller teller noemer noemer. Delen: vermenigvuldig met het omgekeerde. Voorereidende opgven Stoomursus Tips: Mk de volgende opgven het liefst voorin in één vn de A4-shriften die je gt geruiken tijdens de ursus. Als een som niet lukt, werk hem dn uit tot wr je kunt en g verder

Nadere informatie

1a Een hoeveelheid stof kan maar op één manier veranderen. Hoe?

1a Een hoeveelheid stof kan maar op één manier veranderen. Hoe? Oefenopgven over Stoffen en Mterilen Uitwerking en ntwoord op elke opgve stt n de ltste opgve. Gegevens kunnen worden opgezoht in de tellen hterin. Als de zwrteftor niet vermeld is mg je 9,81 N/kg nemen.

Nadere informatie

Opgave 1 Stel je eens een getal voor, bijvoorbeeld: 504,76. a b c

Opgave 1 Stel je eens een getal voor, bijvoorbeeld: 504,76. a b c Opgve 1 Stel je eens een getl voor, ijvooreeld: 504,76. Wt zijn de ijfers vn dit getl? Hoeveel is elk vn die ijfers wrd? Wt etekent de komm? Opgve 2 Bekijk het getl 6102,543. d e Hoeveel ijfers hter de

Nadere informatie

Rekenregels van machten

Rekenregels van machten 4 Rekenregels vn mchten Dit kun je l 1 mchten met een ntuurlijke exponent berekenen mchten met een gehele exponent berekenen 3 terminologie in verbnd met de mchtsverheffing correct gebruiken Test jezelf

Nadere informatie

Getallenverzamelingen

Getallenverzamelingen Getllenverzmelingen Getllenverzmelingen Ntuurlijke getllen Het getlegrip heeft zih wrshijnlijk ontwikkeld op een wijze die overeenkomt met de mnier wrop u zelf de getllen geleerd het. De sis is het tellen.

Nadere informatie

Werkblad TI-83: Over de hoofdstelling van de integraalrekening

Werkblad TI-83: Over de hoofdstelling van de integraalrekening Werkld TI-8: Over de hoofdstelling vn de integrlrekening. Inleiding We ekijken chtereenvolgens in onderstnde figuren telkens de grfiek vn een functie f met in het intervl [; ]. f ( ) = f ( ) = + y = 5

Nadere informatie

Het kwadraat van een tweeterm a+b. (a+b)²

Het kwadraat van een tweeterm a+b. (a+b)² Merkwrdig producten: Het kwdrt vn een tweeterm + (+)² Even herhlen Wnneer een getl of een lettervorm met zichzelf vermenigvuldigd wordt, dn duid je dt n door dt getl of die lettervorm één keer te schrijven

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 DE STELLING VAN PYTHAGORAS

Hoofdstuk 2 DE STELLING VAN PYTHAGORAS Hoofdstuk DE STELLING VAN PYTHAGORAS INHOUD. De stelling vn Pythgors formuleren 98. Meetkundige voorstellingen 06. De stelling vn Pythgors ewijzen 09. Rekenen met Pythgors. Construties.6 Pythgors in de

Nadere informatie

MEETKUNDE 2 Lengte - afstand - hoeken

MEETKUNDE 2 Lengte - afstand - hoeken MTKUN 2 Lengte - fstnd - hoeken M7 Lengtemten en meetinstrumenten 186 M8 Lengte en fstnd 187 M9 Gelijke fstnden 194 M10 Hoeken meten en tekenen 198 185 M7 1 Titel Lengtemten en meetinstrumenten 579 Vul

Nadere informatie

Merkwaardige producten en ontbinden in factoren

Merkwaardige producten en ontbinden in factoren 6 Merkwrdige producten en ontinden in fctoren Dit kun je l 1 een mcht tot een mcht verheffen eentermen vermenigvuldigen 3 eentermen delen 4 veeltermen vermenigvuldigen 5 een veelterm delen door een eenterm

Nadere informatie

De oppervlakte van de rechthoek uit de vorige opgave hangt van dezelfde variabelen af.

De oppervlakte van de rechthoek uit de vorige opgave hangt van dezelfde variabelen af. Opgve 1 Vn twee korte en twee lnge luifers is een rehthoek geleg. Omt je geen fmetingen weet hngt e omtrek vn eze rehthoek f vn twee vrielen, nmelijk lengtekorteluif er en lengtelngeluif er. Welke formule

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: Bewerkingen in R

Hoofdstuk 2: Bewerkingen in R Werkoek Alger (cursus voor 5u wiskunde) Hoofdstuk : Rekenen in R Nm:. Hoofdstuk : Bewerkingen in R - 7 Kls:... 1. Optellen, ftrekken, vermenigvuldigen en delen in R (oek pg 15): Som: 1. vn twee getllen

Nadere informatie

Hoofdstuk 4 : Ongelijkheden

Hoofdstuk 4 : Ongelijkheden Werkoek Alger (cursus voor u wiskunde) hoofdstuk : Oplossen ongelijkheden vn e gr met on in Nm:. Hoofdstuk : Ongelijkheden - -. Ongelijkheden Vul in met of : 0,... 0,07 we zeggen dt 0,... is dn 0,07 -,...

Nadere informatie

GETALLENLEER 1 Wandelen door de soorten getallen

GETALLENLEER 1 Wandelen door de soorten getallen GETALLENLEER 1 Wandelen door de soorten getallen G2 Natuurlijke getallen 6 G3 Natuurlijke getallen op een getallenas en in een assenstelsel 9 G4 Bewerkingen met natuurlijke getallen 15 G5 Gemiddelde en

Nadere informatie

Opgave 1. Waarom kun je bij het Noorden twee getallen neerzetten? Geldt dit ook voor andere windrichtingen? Hoeveel graden hoort er bij het Oosten?

Opgave 1. Waarom kun je bij het Noorden twee getallen neerzetten? Geldt dit ook voor andere windrichtingen? Hoeveel graden hoort er bij het Oosten? Opgve 1 Hier zie je een windroos met de windrihtingen er in getekend. Hij is verder verdeeld in 360 hoekjes, elk vn die hoekjes heet 1 grd. Bij het Noorden (N) hoort 0 grden (en dus ook 360 grden). file:

Nadere informatie

Werkkaarten GIGO 1184 Elektriciteit Set

Werkkaarten GIGO 1184 Elektriciteit Set Werkkrten GIGO 1184 Elektriiteit Set PMOT 2006 1 Informtie voor de leerkrht Elektriiteit is één vn de ndhtsgeieden ij de nieuwe kerndoelen voor ntuur en tehniek: 42 De leerlingen leren onderzoek doen n

Nadere informatie

Spiegelen, verschuiven en draaien in het vlak

Spiegelen, verschuiven en draaien in het vlak 2 Spiegelen, vershuiven en drien in het vlk it kun je l 1 de iddelloodlijn vn een lijnstuk herkennen en tekenen 2 een hoek eten en tekenen 3 de issetrie vn een hoek herkennen en tekenen 4 de oördint vn

Nadere informatie

Handig rekenen met eigenschappen G15 + + + + + ( 14 + 24) + (3 19) 10 16 = 6 (6 + 14) + (5 + 55) 20 + 60 = 80 (27 + 35) + ( 12 58 3) 62 73 = 11

Handig rekenen met eigenschappen G15 + + + + + ( 14 + 24) + (3 19) 10 16 = 6 (6 + 14) + (5 + 55) 20 + 60 = 80 (27 + 35) + ( 12 58 3) 62 73 = 11 84 V** Vul binnen de hkjes de juiste tekens in zodt de gelijkheden kloppen. De letters stellen gehele getllen voor. + + + + + + + + + b + + d + e f = (... b...... d... e... f ) b b + + d + e f = ( b) +

Nadere informatie

6.0 INTRO. 1 a Bekijk de sommen hiernaast en ga na of ze kloppen. 1 2 0 3 = 2 2 3 1 4 = 2 3 4 2 5 = 2 4 5 3 6 = 2 5 6 4 7 = 2...

6.0 INTRO. 1 a Bekijk de sommen hiernaast en ga na of ze kloppen. 1 2 0 3 = 2 2 3 1 4 = 2 3 4 2 5 = 2 4 5 3 6 = 2 5 6 4 7 = 2... 113 6.0 INTRO 1 Bekijk de sommen hiernst en g n of ze kloppen. Schrijf de twee volgende sommen uit de rij op en controleer of deze ook ls uitkomst 2 heen. c Schrijf twee sommen op die veel verder in de

Nadere informatie

Hoeveel betaal je in totaal? Hoe kun je dat bedrag narekenen? Hoe bereken je het bedrag dat je van de 20 euro terug krijgt?

Hoeveel betaal je in totaal? Hoe kun je dat bedrag narekenen? Hoe bereken je het bedrag dat je van de 20 euro terug krijgt? Opgve 1 Je ziet hier een eenvoudige ksson. Hoeveel dingen he je volgens de ksson gekoht? Hoeveel etl je in totl? Hoe kun je dt edrg nrekenen? Hoe ereken je het edrg dt je vn de 20 euro terug krijgt? Je

Nadere informatie

element (of de rol van nul bij opt)

element (of de rol van nul bij opt) Atheneum Wispelerg - Wispelergstrt - 9000 Gent Bijlge - Leerfihes (3 e jr 5uur wiskunde) Eigenshppen vn de ewerkingen in R Nm Kls. - 1 - Leerfihe 1 Eigenshppen vn de optelling in R Nm vn de eigenshp Eigenshp

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv I- I- 38 lok 3 IT - eetkundige pltsen met Geoger ldzijde 8 H Het spoor vn lijkt een irkel te zijn. De irkel is de meetkundige plts vn een onstnte hoek. Het ewijs komt voor ij de stelling vn Thles. Gegeven:

Nadere informatie

Praktische Opdracht Lineair Programmeren V5

Praktische Opdracht Lineair Programmeren V5 Prktische Opdrcht Lineir Progrmmeren V5 Bij deze prktische opdrcht g je n het werk met een ntl prolemen die je door middel vn Lineir Progrmmeren kunt oplossen. Je werkt lleen of in tweetllen. De prktische

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN

HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN I - 1 HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN 1.1. Het egrip krcht 1.1.1. Definitie vn krcht Een stoffelijk punt is een punt wrn een zekere mss toegekend wordt. Dit punt is meestl de voorstellende vn een lichm. Zo

Nadere informatie

6.4 Rekenen met evenwichtsreacties

6.4 Rekenen met evenwichtsreacties 6.4 Rekenen met evenwihtsreties An de hnd vn een reeks vooreelden zullen we het rekenwerk ehndelen n evenwihtsreties. Vooreeld 6.2 We estuderen het gsevenwiht: A(g) + B(g) C(g) + D(g) In een ruimte vn

Nadere informatie

Voorbereidende opgaven Kerstvakantiecursus

Voorbereidende opgaven Kerstvakantiecursus Voorbereidende opgven Kerstvkntiecursus Tips: Mk de volgende opgven het liefst voorin in één vn de A4-schriften die je gt gebruiken tijdens de cursus. Als een som niet lukt, kijk dn even in het beknopt

Nadere informatie

wedstrijden, dus totaal 1 n ( n 1)

wedstrijden, dus totaal 1 n ( n 1) Hoofdstuk : Comintoriek.. Telprolemen visuliseren Opgve :. ;. voordeel: een wegendigrm is compcter ndeel: ij een wegendigrm moet je weten dt je moet vermenigvuldigen terwijl je ij een oomdigrm het ntl

Nadere informatie

element (of de rol van nul bij opt)

element (of de rol van nul bij opt) - 1 - Leerfihe 1 Eigenshppen vn de optelling in R Voor elk koppel reële getllen De optelling is overl gedefinieerd estt er een reëel getl dt hun som is., R R + De optelling is ssoitief Een som vn reële

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv

Noordhoff Uitgevers bv ICT - Grfieken met VU-grfiek ldzijde 64 1 De snijpunten met de x-s zijn ( 3, ), (4, ) en (5, ). f( 3) =, 5 ( 3) 3 ( 3) 35, 3+ 3= f( 4) =, 5 ( 4) 3 ( 4) 35, 4+ 3= f( 5) =, 5 ( 5) 3 ( 5) 35, 5+ 3= Met de

Nadere informatie

Je gaat naar de winkel en koopt 4 pakken melk van 1,40 per stuk.

Je gaat naar de winkel en koopt 4 pakken melk van 1,40 per stuk. Opgve 1 Je gt nr de winkel en koopt 4 pkken melk vn 1,40 per stuk. Hoeveel etl je in totl? Wt he je met de getllen 4 en 1,40 gedn om het ntwoord te vinden? Hoe doe je dt zonder rekenmhine? Opgve 2 Je gt

Nadere informatie

03 02 11 12 dagen. Ongeopend: 22 01 2014. 1 juni 1 juli

03 02 11 12 dagen. Ongeopend: 22 01 2014. 1 juni 1 juli lok les en C Hoelng is het houdr? in de winkelwgen houdrheidsdtum onsumeren innen 0 0 dgen zterdg jnuri 0 Ongeopend: 0 0 Ongeopend: 0 jr Ongeveer mnden 8 0 dgen C Reken met tijd. het is nu over dgen is

Nadere informatie

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 20 mei 13.30 16.30 uur

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 20 mei 13.30 16.30 uur Wiskunde B Profi Exmen VWO Voorereidend Wetenschppelijk Onderwijs Tijdvk Donderdg 20 mei 3.30 6.30 uur 9 99 Dit exmen estt uit 5 vrgen. Voor elk vrgnummer is ngegeven hoeveel punten met een goed ntwoord

Nadere informatie

De cirkel M22. het middelpunt een koorde de straal de diameter een middelpuntshoek een middellijn. 2 cm 4 cm. Cirkel en elementen van een cirkel

De cirkel M22. het middelpunt een koorde de straal de diameter een middelpuntshoek een middellijn. 2 cm 4 cm. Cirkel en elementen van een cirkel M De irkel Cirkel en elementen vn een irkel 781 E Geef de nm vn de ngeduide delen in de irkel. Y X O T S het middelpunt een koorde de strl de dimeter een middelpuntshoek een middellijn O:... [XY]:... OS

Nadere informatie

Gehele getallen: vermenigvuldiging en deling

Gehele getallen: vermenigvuldiging en deling 3 Gehele getllen: vermenigvuldiging en deling Dit kun je l 1 ntuurlijke getllen vermenigvuldigen 2 ntuurlijke getllen delen 3 de commuttieve en de ssocitieve eigenschp herkennen 4 de rekenmchine gebruiken

Nadere informatie

1.3 Wortels. = a b c. x = 1.5 Breuken. teller teller. noemer noemer. Delen: vermenigvuldig met het omgekeerde.

1.3 Wortels. = a b c. x = 1.5 Breuken. teller teller. noemer noemer. Delen: vermenigvuldig met het omgekeerde. Voorereidende opgven Kerstvkntieursus Tips: MEER DAN 0 JAAR ERVARING Mk de volgende opgven het liefst voorin in één vn de A-shriften die je gt geruiken tijdens de ursus. Als een som niet lukt, werk hem

Nadere informatie

= = = = = = = =

= = = = = = = = 0 ld nm Hulp Reken uit met cijferen 0 Reken uit met splitsen Honderdvouden ij elkr en dn de rest ij elkr. + 0 = 0 + = 0 + = 0 + 0 = + 0 = 0 + 0 = 0 + = 0 + = Honderdvouden vn elkr f en dn de rest vn elkr

Nadere informatie

MEETKUNDE 5 Cirkels en cilinders

MEETKUNDE 5 Cirkels en cilinders MEETKUNDE 5 Cirkels en ilinders M22 De irkel 254 M23 De ilinder 262 253 M22 De irkel Cirkel en elementen vn een irkel 781 E Geef de nm vn de ngeduide delen in de irkel. Y X O T S het middelpunt een koorde

Nadere informatie

Nu precies. Het kan zo: Hulpsommen Maar het kan ook korter: 1 1 8 = 1 8 1 0 1 8 = 1 8 0 2 0 1 8 = 3 6 0 1638 : 18 1519 : 26

Nu precies. Het kan zo: Hulpsommen Maar het kan ook korter: 1 1 8 = 1 8 1 0 1 8 = 1 8 0 2 0 1 8 = 3 6 0 1638 : 18 1519 : 26 86 lok 6 les C Hoeveel krtjes zijn er verkoht? Een krtje voor het irus kost 8. An het eind vn de dg zit er 86 in de kss. Sht eerst het ntl. 86 : 8 4000 : 0 = Nu preies. Het kn zo: Hulpsommen Mr het kn

Nadere informatie

2 Maak vast aan de getallenlijn Welke getallen horen bij de streepjes? a

2 Maak vast aan de getallenlijn Welke getallen horen bij de streepjes? a 3 Les 1 2 Mk vst n de getllenlijn Welke getllen horen ij de streepjes? 0 10 000 3 000 4 000 5 000 7 000 9 000 Wr liggen de getllen ongeveer? Tussen de duizendvouden. 0 10 000 5 000 2 500 3 500 6 500 7

Nadere informatie

Rapportage Enquête ondergrondse afvalinzameling Zaltbommel

Rapportage Enquête ondergrondse afvalinzameling Zaltbommel Rpportge Enquête ondergrondse fvlinzmeling Zltommel Enquête ondergrondse fvlinzmeling Zltommel VERSIEBEHEER Versie Sttus Dtum Opsteller Wijzigingen Goedkeuring Door Dtum 0.1 onept 4-11-09 VERSPREIDING

Nadere informatie

Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 1

Antwoorden Natuurkunde Hoofdstuk 1 Antwoorden Ntuurkunde Hoofdstuk 1 Antwoorden door Dn 2719 woorden 3 pril 2016 4,3 2 keer eoordeeld Vk Methode Ntuurkunde Systemtishe ntuurkunde 1.1 Grootheden en eenheden Opgve 1 Kwntittieve metingen zijn

Nadere informatie

De standaard oppervlaktemaat is de vierkante meter. Die is afgeleid van de standaard lengtemaat, de meter.

De standaard oppervlaktemaat is de vierkante meter. Die is afgeleid van de standaard lengtemaat, de meter. Opgve 1 Dit is een roosterord. Elk roosterhokje is 5 m ij 5 m. Hoeveel edrgt de oppervlkte vn dit ord? Opgve 2 Welke oppervlktemten ken je l? Noem er zoveel mogelijk. De oppervlkte-eenheid is de vierknte

Nadere informatie

Rangschik van klein naar groot. Vul aan. Meet de lengte van onderstaande voorwerpen.

Rangschik van klein naar groot. Vul aan. Meet de lengte van onderstaande voorwerpen. 582 Rngshik vn klein nr groot. 583 Vul n. 0,3 km 500 m 200 000 m 25 000 dm... 0,3 m 40 m 12 dm 240 mm... 1 mm is... mm kleiner dn 1 m. 8 m is... m kleiner dn 1 m. d 9 92 70 47 3 m is... mm kleiner dn 1

Nadere informatie

1 Uw secretaresse vraagt u wie u voor deze sessie wilt uitnodigen. Aan welke mensen denkt u?

1 Uw secretaresse vraagt u wie u voor deze sessie wilt uitnodigen. Aan welke mensen denkt u? CREATIVITEIT drs. R.B.E. vn Wijngrden 1 SITUATIE Elke dg zijn er momenten die om retiviteit vrgen. Een proleem oplossen, een nieuw idee ontwikkelen, ties edenken, vereterpunten zoeken zken wrvoor het nuttig

Nadere informatie

a Hoeveel zijn dat er ongeveer per jaar? 50 1500 = 75 000 b Hoeveel zijn dat er precies? 52 1519 = 78 988 Eerst rekenden we zo: 5 2 x

a Hoeveel zijn dat er ongeveer per jaar? 50 1500 = 75 000 b Hoeveel zijn dat er precies? 52 1519 = 78 988 Eerst rekenden we zo: 5 2 x lok les C Hoeveel huizen zijn het? C C C Hoeveel zijn dt er ongeveer per jr? 0 00 = 7 000 Hoeveel zijn dt er preies? 9 = 78 988 Hoeveel huizen zijn het? In 008 werden per week gemiddeld 6 huurwoningen

Nadere informatie

Les 1. 2 Maak vast aan de getallenlijn. a Waar liggen de getallen ongeveer? b Welke schatting past het best bij de som?

Les 1. 2 Maak vast aan de getallenlijn. a Waar liggen de getallen ongeveer? b Welke schatting past het best bij de som? 3 Les 1 2 Mk vst n de getllenlijn 0 10 000 3 000 4 000 5 000 7 000 9 000 Wr liggen de getllen ongeveer? 0 10 000 5 000 2 500 3 500 6 500 7 500 9 500 3 Welke shtting pst het est ij de som? Geef de vkken

Nadere informatie

Voorbereidende opgaven Stoomcursus

Voorbereidende opgaven Stoomcursus Voorereidende opgven Stoomcursus Tips: MEER DAN 0 JAAR ERVARING Dit document estt uit twee delen: de voorereidende opgven en een overzicht met lgerïsche vrdigheden. Mk de volgende opgven het liefst voorin

Nadere informatie

Lespakket Belsimpel.nl

Lespakket Belsimpel.nl Lespkket Belsimpel.nl Alles over wt een smrtphone kost Met een telefoon kun je heel veel dingen doen, zols gmes spelen, video s kijken, internetten en htten met je vrienden. Een telefoon kost veel geld.

Nadere informatie

1 Vlaamse Wiskunde Olympiade 1994 1995 : Eerste Ronde.

1 Vlaamse Wiskunde Olympiade 1994 1995 : Eerste Ronde. Vlmse Wiskunde Olmpide 994 995 : Eerste Ronde De eerste ronde bestt uit 30 meerkeuzevrgen, opgemkt door de jur vn VWO Het quoteringsssteem werkt ls volgt : een deelnemer strt met 30 punten Per goed ntwoord

Nadere informatie

Werkloosheid, armoede, schooluitval en criminaliteit. Er zal veel belastinggeld nodig zijn om al die problemen op te lossen.

Werkloosheid, armoede, schooluitval en criminaliteit. Er zal veel belastinggeld nodig zijn om al die problemen op te lossen. vk Mtshppijleer them Multiulturele smenleving onderwerp Het multiulturele drm vn P. Sheffer ntwoorden ij de vrgen over het rtikel kls Hvo 5 dtum jnuri 2014 1 2 3 4 5 6 7 8 De vrg hoe de slehte werk-, woon-

Nadere informatie

Lucht in je longen. Streep de foute woorden door. Hoe komt lucht in je longen? Zet een cirkel om de dieren met longen.

Lucht in je longen. Streep de foute woorden door. Hoe komt lucht in je longen? Zet een cirkel om de dieren met longen. 9 Luht in je longen Hoe komt luht in je longen? = longen = middenrif Kleur op de tekening de volgende onderdelen: Streep de foute woorden door. Ons lihm heeft zuurstof / kooldioxide nodig. Bij het indemen

Nadere informatie

INTERVIEWEN 1 SITUATIE

INTERVIEWEN 1 SITUATIE INTERVIEWEN drs. W. Bontenl 1 SITUATIE Een interview vlt te omshrijven ls een gesprek tussen één of meerdere personen - de interviewers - en een ndere persoon (of diverse nderen) - de geïnterviewden -

Nadere informatie

Wiskunde voor 2 havo. Deel 1. Versie 2013. Samensteller

Wiskunde voor 2 havo. Deel 1. Versie 2013. Samensteller Wiskunde voor 2 hvo Deel 1 Versie 2013 Smensteller 2013 Het uteursreht op dit lesmteril erust ij Stihting Mth4All. Mth4All is derhlve de rehtheende zols edoeld in de hieronder vermelde retive ommons lientie.

Nadere informatie

C 1 C 2. 42 blok 6. Er zijn 1440 tegels nodig.

C 1 C 2. 42 blok 6. Er zijn 1440 tegels nodig. 42 blok 6 C De zomervkntie komt ern! Voor de zomervkntie moet het zwembd in de gemeente Dorpstein gebruiksklr worden gemkt. Het 4 meter brede tegelpd rondom het zwembd moet vn nieuwe tegels vn 50 bij 50

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 16 mei 13.30-16.30 uur

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 16 mei 13.30-16.30 uur Emen VW 0 tijdvk woensdg 6 mei 3.30-6.30 uur wiskunde B (pilot) Dit emen bestt uit 5 vrgen. Voor dit emen zijn miml 83 punten te behlen. Voor elk vrgnummer stt hoeveel punten met een goed ntwoord behld

Nadere informatie

De formule van het opslagpercentage voor alle producten luidt:

De formule van het opslagpercentage voor alle producten luidt: 4.3 Verkoopprijs erekenen Om een product of een dienst met winst te verkopen, moet je eerst goed weten wt de kosten zijn. Als je dt weet, dn kun je de verkoopprijs eplen. Kosten De kostprijs vn een product

Nadere informatie

Opgave 1 Je ziet hier twee driehoeken op een cm-rooster. Beide driehoeken zijn omgeven door eenzelfde

Opgave 1 Je ziet hier twee driehoeken op een cm-rooster. Beide driehoeken zijn omgeven door eenzelfde Oppervlkte vn riehoeken Verkennen Opgve 1 Je ziet hier twee riehoeken op een m-rooster. Beie riehoeken zijn omgeven oor eenzelfe rehthoek. nme: Imges/hv-me7-e1-t01.jpg file: Imges/hv-me7-e1-t01.jpg Hoeveel

Nadere informatie

In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers van het college: eindige automaten.

In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers van het college: eindige automaten. 9 2 Eindige utomten In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers vn het college: eindige utomten. 2.1 Deterministische eindige utomten We eginnen met een vooreeld. Vooreeld 2.1 Beschouw het volgende

Nadere informatie

1.0 Voorkennis. Voorbeeld 1:

1.0 Voorkennis. Voorbeeld 1: 1.0 Voorkennis Voorbeeld 1: 4 2 4 2 8 5 3 5 3 15 Als je twee breuken met elkr vermenigvuldigd moet je de tellers en de noemers vn beide breuken met elkr vermenigvuldigen. Voorbeeld 2: 3 3 1 5 4 8 3 5 4

Nadere informatie

Verschil zal er zijn hv bovenbouw WERKBLAD

Verschil zal er zijn hv bovenbouw WERKBLAD Vershil zl er zijn hv ovenouw WERKBLAD 1. Hoe heet de gemeente wr jij in woont? 2. Hoeveel inwoners heeft je gemeente in 2010? 3. Is het ntl inwoners in jouw gemeente sinds 2010 gestegen of gedld? 4. In

Nadere informatie

aantal stroken van euro

aantal stroken van euro Les 1 Vul in ntl vellen vn 1 ntl stroken vn 1 ntl losse zegels 42 zegels 47 zegels 4 zegels 4 Hoeveel s? 25 4 5 15 45 5 Vul in 27 7 752 9 444 Reken uit 5 + = 2 + 7 = = 9 4 = 5 + = 2 + 7 = = 9 4 = 5 + =

Nadere informatie

Meet de lengte en de breedte van de rechthoek.

Meet de lengte en de breedte van de rechthoek. M15 Rechthoek en lk 692 E Je kunt hieronder eenvoudig de oppervlkte vn een rechthoek vinden door de ruitjes te tellen. Elk ruitje is 1 cm². Hoe groot is de oppervlkte vn deze rechthoek?... 693 B Bereken

Nadere informatie

= = = = = = = = = = = =

= = = = = = = = = = = = 4 nm Hulp ld 1 1 eken uit 50 + 20 = 60 + 30 = 40 + 30 = 20 + 60 = 10 + 50 = 30 + 20 = 70 + 10 = 30 + 50 = 2 eken uit Denk n de getllenlijn. 30 + 24 = 50 + 26 = 70 + 19 = 40 + 39 = 60 + 32 = 30 + 38 = 50

Nadere informatie

CD van het jaar 15,- NU voor de helft van de prijs LOVE HITS LOVE HITS

CD van het jaar 15,- NU voor de helft van de prijs LOVE HITS LOVE HITS 2 lok 1 les 1 CD 1 Weet je het nog? CD van het jr 15,- NU voor de helft van de prijs LOVE HITS 80 ekers 0,071 0,7 0,07 0,007 0,71 LOVE HITS 0 a welk deel is meer? 2 3 of 3? 1 Inwonertal Hoeveel nog te

Nadere informatie

Havo B deel 1 Uitwerkingen blok 1 Moderne wiskunde

Havo B deel 1 Uitwerkingen blok 1 Moderne wiskunde Hvo B deel Uitwerkingen lok Moderne wiskunde Blok Vrdigheden ldzijde 0 l gt door (0, ) dus strtgetl l gt door (0, ) en (, ), dus nr rehts en omlg ofwel nr rehts en 0, omlg. Het hellingsgetl is dn 0, y

Nadere informatie

Breuken en verhoudingen

Breuken en verhoudingen WISKUNDE IN DE BOUW Breuken en verhoudingen Leerdoelen N het estuderen vn dit hoofdstuk moet je in stt zijn om: te rekenen met reuken en verhoudingen; reuken toe te pssen in erekeningen vn onder ndere

Nadere informatie

Onafhankelijk van a. f snijdt de x-as in punt A ( , 0) Voor elke positieve waarde van a is een functie f. gegeven door F ( x) = x e ax.

Onafhankelijk van a. f snijdt de x-as in punt A ( , 0) Voor elke positieve waarde van a is een functie f. gegeven door F ( x) = x e ax. Onfhnkelijk vn Voor elke positieve wrde vn is een functie f gegeven door f ( x) = (1 x) e x en een functie F gegeven door F ( x) = x e x. De functie 3p 1 Toon dit n. F is een primitieve functie vn f. De

Nadere informatie

Lijn, lijnstuk, punt. Verkennen. Uitleg. Opgave 1

Lijn, lijnstuk, punt. Verkennen. Uitleg. Opgave 1 Lijn, lijnstuk, punt Verkennen Opgve 1 Je ziet hier een pltje vn spoorrils vn een modelspoorn. De rils zijn evestigd op dwrsliggers. Hoe liggen de rils ten opziht vn elkr? Hoe liggen de dwrsliggers ten

Nadere informatie

a _ 196 + 3 (15 ( 2) 4 ) = 14 + 3 (15 + 2 4 ) = 14 + 3 (15 + 16) = 14 + 3 31 = 14 + 93 = 107 10 5 + 1 = 51 25 5 + 1 = 126

a _ 196 + 3 (15 ( 2) 4 ) = 14 + 3 (15 + 2 4 ) = 14 + 3 (15 + 16) = 14 + 3 31 = 14 + 93 = 107 10 5 + 1 = 51 25 5 + 1 = 126 = 1 + (1 : 3) 1 = 1 + 1 = Mk met e getllen 3, 1, 1, 1 het getl...................................................................................................................................................................................

Nadere informatie

Aanzet 1 tot een document van parate kennis en vaardigheden wiskunde 1 ste graad

Aanzet 1 tot een document van parate kennis en vaardigheden wiskunde 1 ste graad Anzet 1 tot een document vn prte kennis en vrdigheden wiskunde 1 ste grd 1. TAALVAARDIGHEID BINNEN WISKUNDE ) Begrippen uit de getllenleer Bewerking Symool optelling + ftrekking vermenigvuldiging deling

Nadere informatie

opgaven formele structuren procesalgebra

opgaven formele structuren procesalgebra opgven formele struturen proeslger Opgve 1. (opgve 3.3.7 op p.97 vn het ditt 2005) Een mier moet vn links voor onder nr rehts hter oven op een kuus, met ties (rehts), (hter), en (oven). Uitwerking vn opgve

Nadere informatie

10 Les 1. 1 Hoe groot is het verschil in hoogte? Welke sommen passen hierbij? Hoe reken je? 2 Hoeveel nog sparen? Hoe reken je?

10 Les 1. 1 Hoe groot is het verschil in hoogte? Welke sommen passen hierbij? Hoe reken je? 2 Hoeveel nog sparen? Hoe reken je? 10 Les 1 ftrekken t/m 1000 door nvullen met sommen ls 312 287 1 Hoe groot is het vershil in hoogte? 306 m d 312 m 287 m 298 m 287? 312 287 287 312 0 0 Welke sommen pssen hierij? Hoe reken je? 2 Hoeveel

Nadere informatie

Moderne wiskunde: berekenen zwaartepunt vwo B

Moderne wiskunde: berekenen zwaartepunt vwo B Moderne wiskunde: erekenen zwrtepunt vwo B In de edities 7 en 8 ws er in de slotdelen vn VWO B ruimte genomen voor een prgrf over het erekenen vn een zwrtepunt. In de negende editie is er voor gekozen

Nadere informatie

Zelfstudie practicum 1

Zelfstudie practicum 1 Zelfstudie prtium 1 1.8 Gegeven is de volgende expressie:. () Geef de wrheidstel vn deze expressie. () Minimliseer de gegeven expressie. () Geef een poort implementtie vn de expressie vn onderdeel ().

Nadere informatie

1.3 Wortels. = a. x = 1.5 Breuken. teller teller. noemer noemer. Delen: vermenigvuldig met het omgekeerde.

1.3 Wortels. = a. x = 1.5 Breuken. teller teller. noemer noemer. Delen: vermenigvuldig met het omgekeerde. Voorereidende opgven Emenursus Tips: MEER DAN 0 JAAR ERVARING Mk de volgende opgven het liefst voorin in één vn de A4-shriften die je gt geruiken tijdens de ursus. Als een som niet lukt, werk hem dn uit

Nadere informatie

Ajodakt. Rekenen Tijd groep 5. Colofon. Tijd. Zelfstandig werken. Antwoorden. Rekenen. Groep 5

Ajodakt. Rekenen Tijd groep 5. Colofon. Tijd. Zelfstandig werken. Antwoorden. Rekenen. Groep 5 Zelfstndig werken Tijd Ajodkt Rekenen Groep Antwoorden Colofon Auteurs Wim Sweers Henk vn Wieringen Redtie Hnn Molenr Vormgeving Mur vn Wermeskerken, Apeldoorn Zinder, Utreht omslg Rekenen Tijd groep Over

Nadere informatie

Wiskunde voor 1 havo/vwo

Wiskunde voor 1 havo/vwo Wiskunde voor 1 hvo/vwo Deel 2 Versie 2013 Smensteller 2013 Het uteursreht op dit lesmteril erust ij Stihting Mth4All. Mth4All is derhlve de rehtheende zols edoeld in de hieronder vermelde retive ommons

Nadere informatie

les 1 1 Hoeveel kost de vakantie? 2 Hoe rekenen de kinderen? 3 Reken uit 4 Van verhaal naar rekentaal Hoe reken je? Ntumba cijferen Marit kolomsgewijs

les 1 1 Hoeveel kost de vakantie? 2 Hoe rekenen de kinderen? 3 Reken uit 4 Van verhaal naar rekentaal Hoe reken je? Ntumba cijferen Marit kolomsgewijs 3 les 1 ijferen vermenigvuligen 1 Hoeveel kost e vkntie? Hoe reken je? 2 Hoe rekenen e kineren? Mrit kolomsgewijs Sjk kolomsgewijs 5 3 8 7 7 500 3 5 0 0 7 30 2 1 0 7 8 5 6 3 7 6 6 5 3 8 7 7 8 56 7 30 2

Nadere informatie

De supermarkt. a Welk karretje heeft de duurste boodschappen? Leg uit waarom je dat denkt. b Hoeveel klanten nog tot de 1000ste klant? Reken uit.

De supermarkt. a Welk karretje heeft de duurste boodschappen? Leg uit waarom je dat denkt. b Hoeveel klanten nog tot de 1000ste klant? Reken uit. lesboek groep 8 1 De supermrkt nt 0ste kl De 0 inuut grtis! mg 1 mhppen doen boods en: bloem bij bloemen extr! grtis 3 193 86 0 klnten 1 Welk krretje heeft de duurste boodshppen? Leg uit wrom je dt denkt.

Nadere informatie

Opdrachten bij hoofdstuk 2

Opdrachten bij hoofdstuk 2 Opdrchten ij hoofdstuk 2 2.1 Het vullen vn je portfolio In hoofdstuk 2 he je gezien op welke mnier je de informtie kunt verzmelen. An de hnd vn die informtie kun je de producten mken wrmee jij je portfolio

Nadere informatie

Verschil zal er zijn mvbo bovenbouw WERKBLAD

Verschil zal er zijn mvbo bovenbouw WERKBLAD Vershil zl er zijn mvo ovenouw WERKBLAD 1. Hoe heet de gemeente wr jij in woont? 2. Hoeveel inwoners heeft je gemeente in 2010? 3. Is het ntl inwoners in jouw gemeente sinds 2010 gestegen of gedld? 4.

Nadere informatie

Ajodakt. Rekenen. Breuken. Breuken groep 8. Colofon. Zelfstandig werken. Antwoorden. Rekenen. Groep 8

Ajodakt. Rekenen. Breuken. Breuken groep 8. Colofon. Zelfstandig werken. Antwoorden. Rekenen. Groep 8 Ajokt Rekenen Breuken Breuken groep Colofon Vormgeving Ziner, Utreht omslg Vn Wermeskerken, Apeloorn innenwerk Antwooren Opmk PrePressMeiPrtners, Wolveg ũžěăŭƚ ŵăăŭƚ ĚĞĞů Ƶŝƚ ǀĂŶ ŚŝĞŵĞDĞƵůĞŶŚŽī ĞůĨƐƚĂŶĚŝŐ

Nadere informatie

Voorbereidende opgaven Stoomcursus

Voorbereidende opgaven Stoomcursus Voorereidende opgven Stoomcursus Tips: Mk de volgende opgven het liefst voorin in één vn de A4-schriften die je gt geruiken tijdens de cursus. Als een som niet lukt, kijk dn even in het eknopt overzicht

Nadere informatie

Hoofdstuk 8 Beslissen onder risico en onzekerheid

Hoofdstuk 8 Beslissen onder risico en onzekerheid Hoofdstuk 8 Beslissen onder risico en onzekerheid 8.5 Tectronis Tectronis, een friknt vn elektronic, kn vn een nder edrijf een éénjrige licentie verkrijgen voor de fricge vn product A, B of C. Deze producten

Nadere informatie

1 Vlaamse Wiskunde Olympiade : Tweede ronde

1 Vlaamse Wiskunde Olympiade : Tweede ronde 1 Vlmse Wiskunde Olympide 000-001: Tweede ronde De eerste ronde estt uit 0 meerkeuzevrgen Het quoteringssysteem werkt ls volgt: per goed ntwoord krijgt de deelnemer 5 punten, een lnco ntwoord ezorgt hem

Nadere informatie

6 116 = 696. som: = som: = som: = zo groot één 0 erbij = = 7 600

6 116 = 696. som: = som: = som: = zo groot één 0 erbij = = 7 600 LES 1 Reken uit (met cijferen of kolomsgewijs) 5 74 = 1 87 8 45 = 2 76 4 62 = 2 492 6 517 = 12 9 462 = 4 158 7 219 = 1 5 4 Vn verhl nr rekentl Reken uit met cijferen of kolomsgewijs. Vder koopt een ndere

Nadere informatie

Inhoudsmaten. Verkennen. Uitleg. Opgave 1. Dit is een kubus met ribben van 1 m lengte. Hoeveel bedraagt de inhoud ervan?

Inhoudsmaten. Verkennen. Uitleg. Opgave 1. Dit is een kubus met ribben van 1 m lengte. Hoeveel bedraagt de inhoud ervan? Inhousmten Verkennen Opgve 1 Dit is een kuus met rien vn 1 m lengte. Hoeveel ergt e inhou ervn? Kun je e nm kuieke meter ls eenhei vn inhou verklren? In hoeveel kleinere kuussen is eze kuieke meter vereel?

Nadere informatie

Link Quality Access Point Wireless Power WPS. Installatiegids. Wi-Fi Bridge

Link Quality Access Point Wireless Power WPS. Installatiegids. Wi-Fi Bridge Link Qulity Aess Point Wireless Power WPS Instlltiegids Met de sluit u uw modem drdloos n op uw Proximus TV-deoder Instellingen volgens het model vn uw modem. U heeft: een -ox 3-modem Zie punt 1 een -ox

Nadere informatie

DOEL: Weten wat de gevolgen en risico s kunnen zijn van het plaatsen van (persoonlijke) informatie op internet.

DOEL: Weten wat de gevolgen en risico s kunnen zijn van het plaatsen van (persoonlijke) informatie op internet. kennismking met i-respect.nl INTRODUCTIE GEMAAKT DOOR: Annèt Lmmers ONDERWERP: Een eerste kennismking met i-respect.nl en het onderwerp publiceren. DOEL: Weten wt de gevolgen en risico s kunnen zijn vn

Nadere informatie

REKENEN MACHTEN MET. 5N4p EEBII 2013 GGHM

REKENEN MACHTEN MET. 5N4p EEBII 2013 GGHM REKENEN MET MACHTEN Np EEBII 0 GGHM Inhoud Herhlin: Eponentiele roei... Netieve Mchten... Geroken mchten... Etr Oefeninen... 9 Hoere-mchts functies... 0 Overzicht vn de reels... Herhlin: Eponentiële roei

Nadere informatie

Accenten blok 10 10 7 = 7 = 7 = 7 = 7 = 7 = 1 minder. de helft. 1 meer 1 meer. 1 minder

Accenten blok 10 10 7 = 7 = 7 = 7 = 7 = 7 = 1 minder. de helft. 1 meer 1 meer. 1 minder Accenten lok 0 0 De leerlingen leren het optellen vnf een tienvoud in één sprong, ijv. 0. 0 7 de helft minder 7 Bij het rekenen met geld leren de leerlingen edrgen ls,98 fronden. 7 7 minder meer meer 7

Nadere informatie

Eigenschappen van de bewerkingen in R Toets jezelf: herhalingsoefeningen voor examen I

Eigenschappen van de bewerkingen in R Toets jezelf: herhalingsoefeningen voor examen I Toets jezelf: herhlingsoefeningen voor emen I - - Overzicht vn wt je moet kennen voor dit emen:. Alger:. Hoofdstuk : Reële getllen. Hoofdstuk : Eigenschppen vn de ewerkingen in R o Optellen, ftrekken,

Nadere informatie