Robeco Direct. Deelnemersbrochure Flexibel Individueel Pensioen Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef

Transcriptie

1 Robeco Direct Deelnemersbrochure Flexibel Individueel Pensioen Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef

2 Deelnemersbrochure ACF/Brocacef Inhoud 1. Inleiding Flexioen Beleggen financieel Verslag Praktische informatie Beleggingsadvies en informatie...17 Bijlage /2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 2 / 18

3 1. Inleiding Robeco Groep In 1929 begon een kleine club van investeerders onder de naam 'Rotterdamsch Beleggingsconsortium' (Robeco). Nu ruim vijfzeventig jaar later telt die kleine club van weleer meer dan zeventig beleggingsfondsen. Circa één miljoen klanten/aandeelhouders en 750 institutionele beleggers in binnen en buitenland maken inmiddels gebruik van de diensten die Robeco aanbiedt. Eenmaal klant van Robeco, kunt u profiteren van de jarenlang opgebouwde internationale expertise op het gebied van beleggen en financiële zaken. De dienstverlening van Robeco richt zich op kleine en grote spaarders en beleggers. Naast het realiseren van goede beleggingsresultaten, spelen het verstrekken van heldere informatie, resultaatgericht advies, toegankelijkheid en een goede bereikbaarheid een belangrijke rol. Dit alles heeft er toe bijgedragen, dat Robeco met een beheerd vermogen van 110,7miiljard (ultimo 2008) één van de grootste gespecialiseerde vermogensbeheerders in Europa is. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 3 / 18

4 2. Flexioen Flexioen staat voor Flexibel Individueel Pensioen. Het is een pensioensysteem waarmee u niet alleen een pensioenreserve kunt opbouwen, maar ook de hoogte van uw eindkapitaal kunt beïnvloeden. U kunt via uw pensioenfonds namelijk uw beschikbare premies fiscaal vriendelijk beleggen bij Robeco. Robeco heeft daarvoor een unieke service ontwikkeld, die u alle gemak biedt: de Life Cycle Service. Binnen de Life Cycle Service belegt u op basis van adviesmixen, die zorgen voor een optimale verhouding tussen risico en rendement. Wilt u meer beleggingsvrijheid hebben, dan kan dat tot op zekere hoogte ook. Uw beleggingen worden binnen de Life Cycle Service periodiek getoetst aan de adviesmixen geldend voor uw pensioenfonds. De Life Cycle Service komt hiermee optimaal tegemoet aan de wettelijke zorgplicht van pensioenfondsen om grote beleggingsrisico s met pensioenpremies te voorkomen. Meer over de Life Cycle Service leest u op pagina 10. Waarom Robeco? Individuele pensioenregelingen brengen een uitvoerige en omvangrijke administratie met zich mee, met name wanneer alle deelnemers in staat gesteld worden om hun beschikbare premies te beleggen. Bovendien is dan ook een grondige kennis van de financiële markten essentieel. Een hele operatie dus. Daarom heeft uw pensioenfonds besloten met Robeco in zee te gaan. In de ruim vijfenzeventig jaar dat Robeco bestaat, is een uitgebreide internationale beleggingsexpertise opgebouwd. Zorgvuldige selectie, wereldwijde spreiding en lage kosten zijn kenmerkend voor het beleggingsbeleid. Daarnaast heeft Robeco een enorme verwerkingscapaciteit vanwege het grote aantal rekeninghouders. Het rekeningensysteem van Robeco staat borg voor een optimale service en een efficiënte administratie. Zo kunt u per pensioenregeling via één rekening, de Flexioenrekening, sparen en beleggen in de Robecoproducten. Wat kan Flexioen voor u betekenen? Flexioen combineert de zekerheid van een pensioen met de keuzevrijheid en het rendement van beleggen. Met Flexioen bepaalt u zelf binnen het kader van uw pensioenregeling hoe uw financiële toekomst eruit ziet. De voordelen op een rijtje: Automatisch beleggen volgens op maat gesneden adviesmixen; Beleggingsvrijheid mogelijk; Overzichtelijke dagafschriften en online inzage Flexioenrekening; Heldere financiële informatie; Kosteloos beleggingsadvies op maat. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 4 / 18

5 3. Beleggen Beleggen is de laatste jaren steeds populairder geworden. Met name omdat het uitzicht kan bieden op aantrekkelijke rendementen. Nu is niet iedereen even bekend of ervaren met beleggen. Bovendien kan zelfstandig beleggen nogal wat tijd en geld kosten. Daarom krijgt u van Robeco alle ondersteuning die u wenst bij het kiezen van de voor u meest geschikte adviesmix. En eenmaal vastgesteld wordt uw beleggingsportefeuille met de grootste zorg voor u beheerd. Een geruststellende gedachte als u weet, dat Robeco inmiddels is uitgegroeid tot één van de grootste vermogensbeheerders ter wereld, met een beheerd vermogen van 145,8 miljard (ultimo 2007). Bovendien heeft Robeco de afgelopen vijfzeventig jaar een schat aan beleggingsexpertise opgebouwd. En daar kunt u optimaal van profiteren. Als u vragen hebt, of meer informatie wilt, kunt u altijd met de adviseurs van Robeco overleggen. Achter in deze brochure vindt u een overzicht van alle mogelijkheden om in contact te komen met de adviseurs van Robeco. Beleggen en sparen met Flexioen Dankzij de Life Cycle Service kunt u met Flexioen beleggen en sparen volgens adviesmixen die zijn afgestemd op verschillende leeftijdscategorieën. Uw leeftijd bepaalt dus hoe uw premies worden belegd. Komt u in de loop der tijd in een andere leeftijdscategorie te vallen? Dan stemmen wij uw beleggingen automatisch af op de adviesmix die daarbij hoort. Makkelijker kan het niet. Wilt u meer beleggingsvrijheid, dan behoort dat ook tot de mogelijkheden. Meer hierover leest u op pagina 10 onder het kopje Life Cycle Service. Adviesmixen Wanneer u belegt voor uw pensioen, is het belangrijk een juiste afweging te maken tussen beleggingshorizon, het maximaal gewenste risico en het te behalen rendement. In het algemeen geldt: hoe langer uw beleggingshorizon, hoe hoger uw percentage aandelen kan zijn, en hoe interessanter het resultaat kan worden. Binnen de Life Cycle Service van uw Flexioenregeling wordt hiermee optimaal rekening gehouden. De Life Cycle Service kent een verfijnde indeling van in totaal tien leeftijdsgroepen. Bij iedere leeftijdsgroep hoort een speciaal ontwikkelde adviesmix, met een specifieke spreiding over aandelen, obligaties en spaargeld. Deze adviesmixen zien er als volgt uit: 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 5 / 18

6 Leeftijdsafhankelijke mixen Marktrente Mix Mix 1 Mix 2 Mix 3 Mix 4 Mix 5 Mix 6 Mix 7 Mix 8 Mix 9 Mix 10 Beleggingsfonds Leeftijd < >63 Aandelen Robeco Emerging Markets Equities Robeco Property Equities Robeco European Equities % Robeco 30% 2 20% Alternatieve beleggingen Robeco Listed Private Equity Robeco Commodities Obligaties Robeco High Yield Obligaties Robeco Euro Obligaties Dividend % 20% 20% Rorento % 20% 20% Robeco Euro Bonds 40D 20% 4 40% 3 30% 2 Liquiditeiten Roparco Flexioen 1 2 Totaal Zorgvuldige selectie en spreiding De beleggingsexperts van Robeco selecteren zorgvuldig de beleggingsfondsen, waarna in overleg met uw pensioenfonds de adviesmixen worden samengesteld. Daarbij wordt gelet op voldoende spreiding over de verschillende beleggingscategorieën, om het risico zoveel mogelijk te beperken. Bovendien worden de mixen regelmatig geëvalueerd en geoptimaliseerd, zodat indien nodig, tijdig aanpassingen kunnen worden aangebracht. Bijgaand treft u een overzicht van de (beursgenoteerde) fondsen waaruit de mixen worden opgebouwd. FONDS CATEGORIE MATE VAN RISICO OMSCHRIJVING ROBECO EMERGING MARKETS EQUITIES ROBECO PROPERTY EQUITIES ROBECO OPEAN EQUITIES AANDELEN WERELDWIJD ONROEREND GOED WERELDWIJD AANDELEN OPA BELEGT IN ONDERNEMINGEN IN OPKOMENDE ECONOMIEËN. DIT FONDS PROFITEERT VAN DE ONTWIKKELINGEN IN DE ONROEREND GOED SECTOR. BELEGT IN VEELBELOVENDE WESTOPESE ONDERNEMINGEN. ROBECO AANDELEN WERELDWIJD BELEGT INTERNATIONAAL IN AANDELEN VAN SOLIDE ROBECO LISTED PRIVATE EQUITY ROBECO COMMODITIES ONDERNEMINGEN. ALTERNATIEVE BELEGGINGEN BELEGT IN NIETBSGENOTEERDE ONDERNEMINGEN ALTERNATIEVE BELEGGINGEN BELEGT IN EEN GESPREIDE GRONDSTOFFEN PORTEFEUILLE ROBECO HIGH YIELD OBLIGATIES OBLIGATIES WERELDWIJD BELEGT WERELDWIJD IN HOOGRENDERENDE OBLIGATIES ROBECO O OBLIGATIES DIVIDEND OBLIGATIES OLAND BELEGT IN OBLIGATIES DIE UITGEGEVEN ZIJN IN O'S. RORENTO OBLIGATIES WERELDWIJD BELEGT WERELDWIJD IN OBLIGATIES. HET FONDS PROFITEERT VAN RENTE EN VALUTASCHOMMELINGEN IN DE DIVERSE REGIO S ROBECO O BONDS 40D OBLIGATIES O ZONE BELEGT WERELDWIJD IN BEDRIJFS EN OVERHEIDSOBLIGATIES (LONG DURATION 40 JAAR) ROPARCO FLEXIOEN LIQUIDITEITEN SPAARREKENING MET EEN VARIABELE RENTE 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 6 / 18

7 Informatie over deze en andere beleggingsfondsen van Robeco kunt u aanvragen via Robeco Direct, telefoon (gratis). Uiteraard kunt u deze informatie ook vinden op het Internet, pagina FONDS MANAGEMENT FEE PER JAAR IN % VAN HET GEMIDDELD BEHEERDE VERMOGEN ROBECO EMERGING MARKETS EQUITIES 1,50% ROBECO PROPERTY EQUITIES 1,50% ROBECO OPEAN CONSERVATIVE 1,00% EQUITIES ROBECO OPEAN EQUITIES 1,2 ROBECO 1,00% ROBECO LISTED PRIVATE EQUITY 1,7 ROBECO COMMODITIES 1,00% ROBECO HIGH YIELD OBLIGATIES 0,90% ROBECO O OBLIGATIES DIVIDEND 0,70% ROBECO O BONDS 40D 0,7 ROPARCO FLEXIOEN N.V.T. Performancecijfers van de Robeco fondsen JAAR ROBECO EMERGING MARKETS EQUITIES ROBECO PROPERTY EQUITIES ROBECO OPEAN CONSERVATIVE EQUITIES* ROBECO OPEAN EQUITIES ROBECO ,7% 21,2% 41,4% 62,2% ,7% 26,0% 4,7% 3,4% ,8% 5,1% 22,2% 17, ,8% 13,6% 29,6% 34,8% ,2% 16,8% 11,0% 1,4% , 24,0% 6,2% 5,0% ,1% 29, 25,8% 28,6% , 21.9% 16, 7, ,1% 20,3% 3,0% 1,3% ,6% 44,6% 47, 40,9% 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 7 / 18

8 JAAR ROBECO LISTED PRIVATE EQUITY* ROBECO COMMODITIES* ROBECO HIGH YIELD OBLIGATIES ROBECO O OBLIGATIES DIVIDEND RORENTO ROBECO O BONDS 40D* ROPARCO FLEXIOEN ,3% 10.8% 3,4% ,7% 4,2% 8.3% 3,8% ,8% 9, 4.8% 4,0% ,1% 4,2% 2.3% 3, , 7,1% 1.3% 3,0% , 7,0% 2.8% 2,7% ,7% 5,1% 7.4% 2,3% ,1% 1,4% 0,6% 2,3% ,2% 0,4% 0,0% 2,3% 2,9% ,7% 28,4% 4,4% 1,0% 3,4% *i.v.m. recente introductie van het fonds zijn de cijfers nog niet beschikbaar Bron: IRIS Individueel risico/rendementsprofiel In de regel gaan beleggingen die een hoog rendement kunnen opleveren gepaard met een hoger risico. Aangezien niet iedereen evenveel risico wil of kan accepteren, wordt daarmee bij het samenstellen van de adviesmixen rekening gehouden. Dat komt tot uiting in het verschil in opbouw van de beleggingscategorieën. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 8 / 18

9 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 41,8% 39,1% 28,3% 26,2% 34,1% 22,0% Robeco Adviesmixen 9 betrouwbaarheid, 14 jaar historie 1 januari 1995 t/m 31 december ,3% 17,6% 23,3% 22,9% 11,8% 9,0% 17,8% 16, 5,2% 3,9% 13,6% 4,7% 4,9% 5,1% 5,3 5,6% 5,4% 5,4% 5, 5,3% 11,0% 1, 0,2% 5,0% Leeftijd < >63 Robeco Emrg mrkt.eq. Robeco Property Eq. Robeco European Eq. Robeco Robeco Listed Private Eq. Robeco Commodities Robeco High Yield Obl. Robeco Euro Obl.Div. Rorento Robeco Eur. Bonds 40D Roparco Flexioen Totaal % % 20% % % 8 20% 20% % 20% 30% % 20% 2 2 Het getoonde grijze profiel geeft de bandbreedte aan waarbinnen het beleggingsresultaat over een voortschrijdende periode van 10 jaar kan worden aangetroffen met een waarschijnlijkheid van 9. In het geval van mix 1 is de bovengrens van de bandbreedte 41,8% en de ondergrens 28,3%. Het gemiddelde jaarresultaat over de totale periode voor mix 1 is 4,7%. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Beleggingscategorieën In grote lijnen onderscheiden we drie beleggingscategorieën, elk gekenmerkt door een eigen risico/rendementsprofiel. Dit profiel geeft aan in welke mate het rendement van een belegging in zowel positieve als negatieve zin fluctueert. In onderstaande tabel zijn de profielen schematisch weergegeven. BELEGGINGSCATEGORIE SPAARGELD OBLIGATIES AANDELEN RISICO LAAG GEMIDDELD HOOG 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 9 / 18

10 Life Cycle Service De peilers onder de Life Cycle Service van Flexioen zijn twee serviceniveaus waar u uit kunt kiezen: Volledig Beheer en Eigen Beheer. U bepaalt zelf welk serviceniveau het beste bij u past. Wilt u zonder zorgen beleggen volgens uw adviesmix? Dan past het serviceniveau Volledig Beheer het beste bij u. Wilt u meer beleggingsvrijheid hebben, en afwijken van uw adviesmix? Kies dan voor het serviceniveau Eigen Beheer. Hieronder leest u hoe de serviceniveaus werken. Serviceniveau: Volledig Beheer Uw huidige beleggingsportefeuille wordt jaarlijks bij dit serviceniveau automatisch in overeenstemming gebracht met de voor u geldende adviesmix. Hetzelfde geldt voor uw af te dragen pensioenpremies: ook die worden belegd conform uw adviesmix. Als extra zekerheid worden uw beleggingen jaarlijks getoetst aan de adviesmix die voor u van toepassing is. Is aanpassing van uw portefeuille nodig, dan wordt dat automatisch door ons verzorgd. Kortom, u hebt bij dit serviceniveau geen enkel omkijken naar uw beleggingen. Serviceniveau: Eigen Beheer Hier kunt u zelf bepalen wanneer u uw huidige beleggingsportefeuille in overeenstemming laat brengen met uw adviesmix. Bovendien kunt u zelf bepalen hoe u uw af te dragen pensioenpremies wilt laten beleggen. U kunt kiezen voor een van de standaard adviesmixen, maar ook zelf eventueel een mix samenstellen van beleggingsfondsen. Aan de beleggingsvrijheid bij dit serviceniveau kunnen eventueel nadere grenzen worden gesteld door uw pensioenfonds. Standaard toegekend: Volledig Beheer Het meest uitgebreide serviceniveau Volledig Beheer wordt binnen de Life Cycle Service standaard aan u toegekend. Met dit serviceniveau hebt u geen enkel omkijken naar uw beleggingen. Bovendien hebt u altijd de zekerheid dat uw gehele portefeuille profiteert van een optimale risicorendementsverhouding. Kiest u liever voor het serviceniveau Gedeeltelijk Beheer of Eigen Beheer? Dan kunt u dat aangeven via een daarvoor bestemd formulier. U kunt dit doorgeven via het wijzigingsformulier. Dit formulier kunt u downloaden op onze website Inloggen doet u met uw persoonlijke toegangscodes. Aanpassen serviceniveau Past u uw serviceniveau aan van niveau Eigen Beheer naar Volledig Beheer? Dan brengen wij op dat moment uw stortingsmix en uw portefeuille in lijn met de adviesmix die bij uw leeftijd hoort. Bij de transacties die hiervoor nodig zijn, worden de gebruikelijke aan en verkoopkosten in rekening gebracht. Monitoring en advies Voor beide serviceniveaus geldt dat wij uw beleggingsgedrag jaarlijks volgen. U kunt rekenen op een individueel advies over uw beleggingen. Als uitgangspunten voor onze advisering gelden het door u gekozen serviceniveau, uw actuele beleggingsportefeuille en de voor u geldende beleggingskaders en adviesmixen. In serviceniveau Volledig en Eigen Beheer zal deze monitoring standaard jaarlijks plaatsvinden. Wanneer u heeft gekozen voor serviceniveau Eigen Beheer en uw gaat binnen 10 jaar met pensioen zullen we de monitoring twee maal paar uitvoeren. Gelet op de beperkte beleggingshorizon tot aan uw pensioendatum is het belangrijk dat uw de beleggingsportefeuille kritisch beoordeelt en zonodig aanpast. U kunt voor een passend beleggingsadvies contact opnemen met een van onze adviseurs. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 10 / 18

11 Beleggingsprofiel Met de introductie van de nieuwe Pensioenwet dienen pensioenuitvoerders deelnemers te adviseren over het te volgen beleggingsbeleid op basis van uw individuele beleggingsprofiel. Wanneer u ervoor kiest om te gaan deelnemen aan serviceniveau Eigen Beheer dient u een vragenlijst in te vullen om uw individuele beleggingsprofiel te bepalen. Met deze vragenlijst bepaalt u in 4 eenvoudige stappen het beleggingsprofiel van uw pensioenrekening. Op basis van het door u ingevulde beleggingsprofiel zullen wij u een advies verstrekken dat is gebaseerd op de adviesmixen zoals door uw pensioenuitvoerder zijn vastgesteld: Beleggingsprofiel* Correctie op beleggingshorizon: II Zeer defensief 20 % III Defensief 10 % IV Neutraal 0 V Offensief + VI Zeer offensief +20% * Profielen I en VII zijn niet van toepassing Voorbeeld: De portefeuille van een deelnemer (leeftijd 35 jaar) met een beleggingshorizon van 30 jaar, die uitkomt op beleggingsprofiel zeer offensief, wordt getoetst aan de adviesmix passende bij een horizon van 36 jaar, namelijk 30 jaar + 6 jaar (=20% * 30 jaar). Als u meerdere pensioenrekeningen hebt, dient u per rekening een vragenlijsten in te vullen. De volledig ingevulde vragenlijst en antwoordvel stuurt u tezamen met het wijzigingformulier naar Robeco. Na de verwerking van deze formulieren zullen wij uw serviceniveau en beleggingsprofiel aanpassen. U ontvangt hiervan een schriftelijke bevestiging. Wijzigingen in uw persoonlijke situatie kunnen van invloed zijn op uw belegginsgprofiel. Vult u in dat geval opnieuw de vragenlijst in om uw nieuwe profiel te bepalen. De formulieren kunt u vinden op onze website u dient hiervoor in te loggen met de username en password die u van ons heeft ontvangen. Gekozen pensioenleeftijd Bij de bepaling van de voor uw geldende adviesmix gaan we uit uw resterende beleggingshorzion. Om deze te bepalen gaan wij ervan uit dat u op 65jarige leeftijd met pensioen wenst te gaan. Wanneer u voornemens bent op een andere leeftijd te stoppen met werken dan kunnen wij hiermee rekening houden in onze Life Cycle Service en advisering. U kunt deze aangepaste pensioenleeftijd aan ons doorgeven via het wijzigingsformulier. Voorbeeld: Hoe werkt de Life Cycle Service Het onderstaande voorbeeld maakt duidelijk hoe de Life Cycle Service werkt. De uitgangspunten in dit voorbeeld zijn: Deelnemer met een leeftijd van 36 jaar Pensionering op 62jarige leeftijd Adviesmixen conform pagina 6 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 11 / 18

12 Gelet op de leeftijd van de deelnemer (36) en het moment van zijn pensionering (62) is de beleggingshorizon van de deelnemer 26 jaar. De deelnemer neemt in het voorbeeld al een aantal jaren deel aan Flexioen. De bestaande, oude portefeuille en stortingsmix van de deelnemer zien er als volg uit: Fonds Waarde Percentage Stortingsmix Aandelen Robeco European Equities ,0 % 35,0 % Robeco ,0 % 35,0 % Subtotaal ,0 % 70,0 % Obligaties Rorento ,0 % 15,0 % Robeco Euro Obligaties Dividend 800 8,0 % 15,0 % Subtotaal ,0 % 30,0 % Totaal % 100 % Gevolgen van de Life Cycle Service Bij de Life Cycle Service wordt jaarlijks beoordeeld of de portefeuille en de stortingsmix van de deelnemer aansluit bij de voor hem geldende uitgangspunten, inclusief het moment waarop hij met pensioen zal gaan. Wat zijn nu de gevolgen van de Life Cycle Service voor de bestaande portefeuille van de deelnemer na deze beoordeling? Serviceniveau Volledig Beheer: als de deelnemer heeft gekozen voor serviceniveau Volledig Beheer wordt de portefeuille en de stortingsmix automatisch aangepast. De portefeuille wordt op de volgende punten aangepast: de verdeling over de categorieën Aandelen, Obligaties en Sparen wordt aangepast de verdeling over verschillende fondsen binnen die categorieën wordt aangepast conform die van adviesmixnummer 3 (zie pagina 6). De stortingsmix wordt automatisch in overeenstemming gebracht met die mix die past bij de leeftijd/beleggingshorizon van de deelnemer in dit voorbeeld. In dit geval is dat adviesmixnummer 3 (zie pagina 6). Voor de aanpassingen gelden de gebruikelijke aan en verkoopkosten. De aangepaste portefeuille en stortingsmix komt er als volgt uit te zien: Fonds Waarde Percentage Stortingsmix Aandelen Robeco Emerging Markets Eq ,0 % 10,0 % Robeco Property Equities ,0 % 10,0 % Robeco European Equities ,0 % 20,0 % Robeco ,0 % 20,0 % Subtotaal ,0 % 60,0 % 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 12 / 18

13 Alternatieve Beleggingen Robeco Listed Private Equities 500 5,0 % 5,0 % Robeco Commodities 500 5,0 % 5,0 % Subtotaal ,0 % 10,0 % Obligaties Robeco High Yield Obligaties ,0 % 10,0 % Robeco Euro Obligaties Dividend ,0 % 10,0 % Rorento ,0 % 10,0 % Subtotaal ,0 % 30,0 % Totaal % 100 % Serviceniveau Eigen Beheer: heeft de deelnemer gekozen voor serviceniveau Eigen Beheer? Dan beoordelen we jaarlijks of zijn portefeuille nog overeenstemt met de door hem gekozen stortingsmix. Dit kan één van de adviesmixen zijn, dan wel een door de deelnemer zelf samengestelde mix. Ook hierbij houden we rekening met de bandbreedte. Dit houdt het volgende in. Wanneer de posities in aandelen, obligaties, mixfondsen of liquiditeiten op het moment van beoordeling minder dan afwijken van het geldende stortingsmixpercentage, wordt de portefeuille niet aangepast (serviceniveau Volledig Beheer). Wijkt de portefeuille van de deelnemer meer dan af van het geldende stortingsmixpercentage, dan krijgt de deelnemer het advies om zijn portefeuille weer in lijn te brengen met de gekozen mix. Hiervoor moet de deelnemer zelf opdracht geven. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van een opdrachtformulier dat wij deelnemers automatisch toesturen. In beide situaties houden we rekening met een bandbreedte op assetclassniveau. Zo werkt Flexioen voor u De werking van Flexioen is eenvoudig. Uw pensioenfonds opent een Flexioenrekening voor u bij Robeco, die op uw naam en adres komt te staan. Het juridische eigendom van uw Flexioenrekening blijft in handen van uw pensioenfonds. Vervolgens worden de onbelaste pensioenbijdragen van u en uw werkgever periodiek naar uw Flexioenrekening overgeboekt. Uw huidige portefeuille en uw nog af te dragen premies beleggen wij volgens de voor u geldende adviesmix binnen de Life Cycle Service, tenzij u anders aangeeft. Flexioenrekening Wegens wettelijke eisen, voortvloeiend uit de Pensioenwet (PW), mag alleen door uw pensioenfonds over het saldo op de Flexioenrekening worden beschikt. U mag dus niet zelf bedragen aan de rekening onttrekken of buiten het pensioenfonds om vanaf uw privérekening geld storten. Het is niet toegestaan om de rekening (saldo, inkomsten, dividendbelasting) op te nemen in uw aangifte inkomstenbelasting. Het reglement voor het Robeco Rekeningensysteem ontvangt u zodra er een Flexioen rekening voor u geopend is. Dit reglement is van toepassing op de overeenkomst tussen Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef en Robeco. Sommige artikelen zijn ook voor u als deelnemer van toepassing. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 13 / 18

14 Transacties Om er zeker van te zijn, dat de transacties worden uitgevoerd tegen de openingskoersen van de Robecofondsen, dienen uw opdrachten uiterlijk de beursdag voor aankoop om 15:00 uur bij Robeco binnen te zijn. Uitdiensttreding Wanneer u het pensioenfonds verlaat, behoudt u het recht op het saldo dat u hebt opgebouwd op de Flexioenrekening. U kunt het saldo op de rekening laten staan en daar te zijner tijd pensioen voor aankopen. U kunt het saldo ook overdragen naar de pensioenuitvoerder van uw nieuwe werkgever. Zie voor meer informatie uw pensioenreglement. (Vervroegd) pensioen Op het moment dat u met pensioen gaat, wordt er in overleg met het pensioenfonds in een pensioenuitkering voorzien. De Flexioenrekening wordt op uw pensioendatum beëindigd en het saldo wordt naar het pensioenfonds teruggestort. Met het bijeengespaarde kapitaal wordt via het pensioenfonds een (tijdelijke) pensioenuitkering aangekocht. Echtscheiding Ook bij echtscheiding wordt het kapitaal door ons bij Robeco opgevraagd en worden er aanspraken toegekend. De rekening blijft bestaan en er kunnen opnieuw stortingen op de rekening worden gedaan. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 14 / 18

15 4. financieel Verslag Dagafschrift Na elke door u doorgegeven transactie, die helemaal voltrokken is, ontvangt u een dagafschrift met daarop: het saldo uw rekening (portefeuilleoverzicht); de verrichte stortingen, wijzigingen en onttrekkingen; de bijschrijving van rente en dividend. Op de laatste pagina van deze brochure treft u een voorbeeld dagafschrift aan. Belangrijk Mochten er onjuistheden op uw dagafschrift of andere opgaven aan u voorkomen, dan moet u daarop schriftelijk reageren binnen een maand na ontvangst van het dagafschrift. Indien u de inhoud van een dagafschrift of andere opgaven niet hebt betwist binnen één maand nadat die stukken geacht worden u redelijkerwijs te hebben bereikt, geldt de inhoud ervan als door u te zijn goedgekeurd. Beleggingskosten De inleg of onttrekking brengen bij de spaarrekening Roparco geen kosten met zich mee. De aan en verkoop van de fondsen kost de belegger 0,3% van het bedrag. Een switch (zijnde een koop en een verkoop) kost zowel 0,3% over de verkoop als 0,3% over de aankoop. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 15 / 18

16 5. Praktische informatie Deelnemersbijeenkomsten In overleg met het pensioenfonds kan Robeco op regelmatige basis tijdens een bijeenkomst een presentatie voor deelnemers houden, waarin uitvoerig op de pensioenspaarregeling en de beleggingsresultaten zal worden ingegaan. Vragen Met vragen die betrekking hebben op uw pensioenregeling of op de overdracht van uw pensioen, kunt u terecht bij uw pensioenfonds. Wijzigingen in uw persoonlijke gegevens kunt u via het formulier 'Beleggingsopdrachten/wijziging persoonsgegevens rechtstreeks doorgeven aan Robeco. Hieronder vindt u het soort vragen en/of opdrachten en waar u hiermee terecht kunt nog een keer schematisch weergegeven PENSIOENFONDS WAARDEOVERDRACHT INHOUDELIJKE VRAGEN OVER DE PENSIOENREGELING NIEUWE WERKGEVER STORTINGEN ROBECO BELEGGINGSADVIES/LIFE CYCLE SERVICE ADRESWIJZIGINGEN MIX WIJZIGEN/SWITCHEN WEBSITE Om u beter te helpen bij de pensioenopbouw via uw Flexioenrekening, bieden wij u toegang tot onze website. De website van Pension Providers biedt u de volgende mogelijkheden: Inzage in uw persoonlijke gegevens zoals saldo en beleggingsmix; Overzichten van mutaties, stortingen en onttrekkingen; Downloaden wijzigingsformulier inclusief toelichting; Een pensioencalculator waarmee u kunt berekenen of uw pensioen op koers ligt. De uitkomsten uit de Pensioen Calculator zijn gebaseerd op algemene standaard tarieven. Het uiteindelijke Flexioensaldo zal op pensioen of ontslagdatum worden omgezet op basis van de specifieke tarieven van de Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 16 / 18

17 6. Beleggingsadvies en informatie Robeco Direct Voor individueel beleggingsadvies kunt u kosteloos de adviseurs van Robeco Direct raadplegen via telefoonnummer: Dit nummer is van maandag tot en met vrijdag bereikbaar van tot uur en op zaterdag van tot uur. U kunt hier ook terecht voor informatie over de beleggingsfondsen. Teletekst en dagbladen Op pagina 525 van NOS Teletekst (zie ook en in de beursrubrieken van alle landelijke dagbladen staan de actuele koersen van de beleggingsfondsen vermeld. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Robeco Direct N.V. is als bank geregistreerd bij De Nederlandsche Bank N.V. en als beleggingsonderneming bij de Autoriteit Financiële Markten. Handelsregisternummer Alle beleggingsfondsen die in deze publicatie staan vermeld, beschikken over een DNBvergunning op grond van de Wet toezicht beleggingsinstellingen. Opdrachten die de beursdag voor aankoop om 15:00 uur bij Robeco Direct binnen zijn, worden uitgevoerd tegen de openingskoersen van de volgende dag van de Robeco fondsen. 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 17 / 18

18 Bijlage 1 VOORBEELD DAGAFSCHRIFT Dagafschrift ROBECO DIRECT Rekeningnummer Datum dagafschrift 08 februarii 2007 Volgnummer 3 De datum waarop het dagafschrift is gemaakt Stichting Pensioenfonds Voorbeeld p/a de heer F.L. Voorbeeld Pensioenlaan ZZ PENSIOENSTAD Betreft storting stortingsmix Bruto bedrag 1.000,00 overgeboekt van rekeningnummer Robeco 15,00% Rorento Robeco European Equities Roparco 45,00% 10,00% 30,00% Gekozen beleggingsmix Aankoop aandelen Robeco Aankoop aandelen Rorento Bedrag 150,00 Bedrag 450,00 Openingskoers 29,80 Openingskoers 37,35 07 februari februari 2007 Omgerekend in aandelen Robeco 5,0336 Omgerekend in aandelen Rorento 12,0482 Aankoop aandelen Robeco European Equities Bedrag Openingskoers 07 februari 2007 Omgerekend in aandelen Robeco European Equities Datum aankoopkoers 100,00 36,60 2,7322 Betreft storting Roparco Bedrag Valutadatum 07 februari 2007 Datum waarop uw storting rentedragend wordt 300,00 Overzicht tegen openingskoers datum dagafschrift Product Vorig saldo Toename Nieuw saldo Koers Waarde Robeco St 130,9091 St 5,0336 St 135, , ,69 Rorento 200, , , , ,00 Robeco European Eq. 192,0000 2, , , Roparco 1.400,00 300, , , ,00 Totaal: ,24 Rente tot en met datum dagafschrift Rente Roparco 3,27 Rente die u tot en met de datum van dit dagafschrift heeft opgebouwd. Uitkering vindt jaarlijks per 1 januari plaats 01/2009 Stichting Pensioenfonds ACF/Brocacef 18 / 18