Dorpsbelevingsonderzoek Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie

Transcriptie

1 Dorpsbelevingsonderzoek Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Een diepgaand onderzoek Lars van Gorp Irene Kamperman Lars Weerstand Paul van der Haar Hessel van Stralen Freek Wiltvank

2 Dorpsbelevingsonderzoek Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Een diepgaand onderzoek Leeuwarden, 27 januari 2016 Auteurs: Opdrachtgever: Begeleider: Module: Bron foto omslag: Lars van Gorp, Irene Kamperman, Lars Weerstand, Paul van der Haar, Hessel van Stralen, Freek Wiltvank VPBK (vereniging plaatselijk belang Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie) Gerrie Koopman (HVHL), Luit Hummel (BOKD), Lia van der Meij (VPBK) LM1002VN Dorpsbelevingsonderzoek Jan Lambers, 5.jpg

3 Voorwoord Beste lezer, Voor u ligt het resultatenrapport over het dorpsbelevingsonderzoek Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. Het rapport is tot stand gekomen door studenten van Hogeschool Van Hall Leeuwarden. Wij studeren de opleiding Management van de Leefomgeving (Toegepaste Aardrijkskunde), bij deze opleiding staat zowel het fysische als sociale aardrijkskunde centraal en ben je bezig met het managen van de leefomgeving. Het onderzoek vond plaats van november 2015 tot en met januari 2016 in het Groningse dorp Kiel- Windeweer. We vonden het zeer interessant om samen te werken met verschillende partijen zoals de brede overleggroep kleine dorpen (BOKD), Vereniging plaatselijk belang Kiel-Windeweer (VPBK), Gemeente Hoogezand-Sappemeer, en natuurlijk de bewoners zelf. Bij het onderzoek willen we erachter komen wat de aandachtspunten zijn in de leefomgeving van de bewoners. Het onderzoek wordt gebruikt door de VPBK om de basis voor een dorpsplan op te stellen. Wij willen graag de werkgroep VPBK en BOKD bedanken, zij hebben ons in de gelegenheid gesteld om mee te helpen tijdens dit project, ook het moduleteam willen wij bedanken voor de hulp met het juist uitvoeren van het onderzoek. En ten slotte de bewoners met de grote bijdrage bij het onderzoek. Het dorpsbelevingsonderzoek heeft ons geprikkeld, gestimuleerd en plezier meegebracht. Bedankt! Veel leesplezier Lars van Gorp, Paul van der haar, Freek Wiltvank, Lars Weerstand, Hessel van Stralen Leeuwarden, 27 januari 2016 Figuur 1 Het Kiel-team van links naar rechts: Irene Kamperman, Paul van der Haar, Freek Wiltvank, Lars Weerstand, Hessel van Stralen, Lars van Gorp

4 Samenvatting Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zijn twee aangrenzende dorpen in de gemeente Hoogezand- Sappemeer, gelegen in de provincie Groningen. Het zijn beiden ontginning dorpen. Kiel-Windeweer is van de twee het grootst en heeft sinds 2006 een door de monumentenwet beschermd dorpsgezicht. De dorpen liggen in de buurt van de stad Hoogezand en zijn ook gunstig gesitueerd op een grotere stad in het noorden: Groningen. In de maanden november 2015 tot januari 2016 is er een dorpsbelevingsonderzoek gedaan waarbij er enquêtes onder de inwoners van de dorpen werden uitgedeeld. Van de 329 uitgedeelde enquêtes zijn er 217 weer teruggekomen. Dit resulteert dus in een respons van 66 % (65,96%). Om een zo goed mogelijk beeld de krijgen wat er onder de inwoners van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie speelt zijn er interviews afgenomen alvorens de enquêtes zijn opgesteld. De enquêtes zijn daarna persoonlijk huis aan huis afgeleverd en weer opgehaald, wat ook een hoge respons stimuleert. Vanwege de relatief hoge respons schetsen de resultaten een redelijk beeld van de dorpen en hun inwoners, wat zich afspeelt en wat de sterke en zwakke punten zijn. De meeste inwoners waarderen hun leefomgeving met een ruime voldoende, namelijk gemiddeld een 7,6. Uit het onderzoek is gebleken dat de meeste mensen voornamelijk gesteld zijn op de rust en ruimte in hun omgeving, ook de Amshoff en het Kieldiep dragen bij aan een positieve woonervaring. Desalniettemin zijn er ook een aantal zaken waar de inwoners minder tevreden over zijn. Zo worden t Woldhuus, de verloedering van De Toekomst en andere gebouwen en de oude koekfabriek Barkhuis vaak gezien als een doorn in het oog. Ook het openbaar vervoer, het eventuele sluiten van de basisschool en de verkeersveiligheid worden gezien als zwakke punten van het dorp. Het doel van dit onderzoek is om een basis te leggen om een dorpsplan te realiseren zodat dorpen zich goed op de toekomst kunnen richten, en waar dorpsbewoners samen aan en naar een prettige leefomgeving werken.

5 Inhoudsopgave Inleiding... 6 Leeswijzer Onderzoeksmethode Resultaten Respons Algemeen Het dorp en de omgeving Sociale omgeving en identiteit Verenigingsleven, ontmoeting en voorzieningen Wonen en de buurt Veranderende Samenleving Overige vragen Conclusie Het dorp en de omgeving Sociale omgeving en identiteit Verenigingsleven, ontmoeting en voorzieningen Wonen en de buurt Veranderde Samenleving Overige vragen Discussie Inhoudsopgave Bijlagen Bijlage I Dorpsgebied met grensaanduidingen Bijlagen II Dorpsbeschrijving Bijlage III Vragenlijst Bijlage IV ingevulde vragenlijst gesloten vragen Bijlage V Niet thuis brief Bijlage VI Open vragen Bijlage VII Krantenartikel

6 Inleiding Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zijn twee dorpen in de gemeente Hoogezand-Sappemeer, Groningen. Door de huidige participatiemaatschappij, het terugtrekken van de gemeente, krimp en verschillende andere zaken is er vanuit de Vereniging Plaatselijke Belangen Kiel-Windeweer (VPBK) de behoefte ontstaan om een algeheel onderzoek te doen naar de beleving in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie onder de dorpsbewoners, een dorpsbelevingsonderzoek. Dit onderzoek zal de basis zijn van de nieuwe dorpsvisie voor de komende jaren. Er spelen op dit moment verschillende zaken in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. Het behoud van de basisschool, de toekomst van t Woldhuus, leegstand Barkhuis en de Toekomst, het terugtrekken van de gemeente en dreigende krimp, om er maar een paar op te noemen. Het doel van dit dorpsbelevingsonderzoek is om informatie te verzamelen over de beleving onder de dorpsbewoners in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. De mening en ideeën van de bewoners staan hierbij centraal en zullen de basis vormen voor de nieuwe dorpsvisie. Leeswijzer Het dorpsbelevingsonderzoek is opgedeeld in 7 thema s: Thema 1: Algemene informatie respondenten Denk aan geslacht, leeftijd, opleidingsniveau Thema 2: Het dorp en de omgeving Uitstraling van de openbare omgeving, veiligheid, toekomstbeeld Thema 3: Sociale omgeving en identiteit De gedachten van de bewoners, zorg, hulp Thema 4: Verenigingsleven, ontmoeting en voorzieningen Verenigingen, activiteiten, verschillende voorzieningen en t Woldhuus worden hier besproken. Thema 5: Wonen en de buurt De fysieke kwaliteit van het dorp wordt hier besproken. Zaken als; kwaliteit van het wegdek, voldoende woongelegenheid, netheid van de buurt. Thema 6: Veranderende samenleving De opkomst van de participatiemaatschappij, digitalisering Thema 7: Overige vragen Alle vragen die niet onder de bovenstaande thema s te verdelen zijn, maar wel belangrijk waren voor dit onderzoek. 6

7 1. Onderzoeksmethode In dit hoofdstuk worden de gebruikte onderzoeksmethoden van het dorpsbelevingsonderzoek toegelicht in verschillende fases. De methoden om informatie te verzamelen en de verkregen informatie worden hier behandeld. Voor het dorpsbelevingsonderzoek is er allereerst kennisgemaakt met het dorp. Het ontvangst werd verzorgd door de plaatselijke belangen in de Kielster Koffiemolen, waar de enthousiaste leden van de VPBK (Vereniging Plaatselijke Belangen Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie) en leden van stichting t Woldhuus zich voorstelden. Er werd een inleidend verhaal over de dorpen gehouden waarbij ook al verschillende onderzoekpunten vanuit de vereniging werden behandeld. Daarna volgde een rondleiding door de dorpen, waarbij Doeke Schrage vertelde over het dorpen in hun huidige bestaan en hun historische achtergrond. Na de rondleiding werden zeventien interviews afgenomen bij de bewoners van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. De groep bewoners die werd geïnterviewd hadden veel verschillende achtergronden, waardoor een zo goed mogelijk beeld van de gemiddelde inwoner van Kiel- Windeweer/Nieuwe Compagnie ontstond. Met behulp van deze interviews en de onderzoekpunten van de belangenvereniging zijn de dorps specifieke vragen in de enquête geformuleerd. Ook is de informatie uit de rondleiding en uit de interviews gebruikt bij de dorpsbeschrijving. Deze dorpsbeschrijving is te vinden in de bijlage I. Nadat een eerste versie van de enquête was gerealiseerd, is deze gedeeld met de docenten, Luit Hummel, werkzaam voor de project-tak van de BOKD en met de VPBK. Deze verstrekten aanmerkingen en/of verbeterpunten om hiermee tot de uiteindelijke enquête te komen. (Bijlage II) De enquêtes zijn in twee rondes persoonlijk bij de inwoners van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie afgeleverd, waarbij het belang van de enquête in het kort werd benadrukt. Wanneer mensen niet thuis waren, fungeerde de eerste pagina van de enquête als niet thuis brief (bijlage IV). Daarna werden ze ook weer persoonlijk opgehaald in twee rondes, waarbij er een niet thuis briefje werd afgeleverd wanneer mensen die dag niks in hadden geleverd. Enquêtes die later werden ingeleverd werden verzameld bij leden van de werkgroep Dorpsbelevingsonderzoek en afgehaald door een docent bij de Kielster Koffiemolen. Op de hogeschool van Hall Larenstein in Leeuwarden is daarna begonnen met het verwerken van de gegevens in SPSS. Dit is een statistiek verwerkingsprogramma waarmee na het invoeren de verkregen resultaten kunnen worden geanalyseerd en verwerkt. Hiervoor werden alle open vragen eerst geïnventariseerd voor het verwerken in SPSS, later werden deze volledig overgenomen en word en zijn ze toegevoegd in de bijlage VI. Na het verwerken van de open vragen, zijn de gesloten vragen per thema geanalyseerd en verwerkt in grafieken en tabellen. Ook zijn er verschillende variabelen tegen over elkaar gezet om een verbanden aan te kunnen tonen. Het conceptrapport wat hieruit voort is gekomen is opgestuurd naar alle betrokkenen partijen voor aanmerking en verbeterpunten. Nadat de feedback was verwerkt is dit rapport ontstaan. Uiteindelijk zullen de resultaten van dit onderzoek gepresenteerd worden in de Amshoff in Kiel- Windeweer op 27 januari Alle bewoners van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zijn hiervoor uitgenodigd en ook de gemeente zal aanwezig zijn. 7

8 2. Resultaten 2.1 Respons In totaal zijn er 329 vragenlijsten uitgedeeld, daarvan zijn er 217 ingeleverd. 217/329 * 100 = 65,96% Er is dus afgerond een respons van 66 procent behaalt. 2.2 Algemeen Als eerst worden de algemene gegevens van de respondenten besproken, om inzicht te geven in wat voor mensen de vragenlijst hebben ingevuld. Respondenten onderverdeeld in geslacht Respondenten onderverdeeld in leeftijd Figuur 2 Geslacht respondenten Figuur 3 Leeftijd respondenten In totaal hebben meer vrouwen de enquêtes ingevuld in verhouding tot mannen, 56% was vrouw. Zo n 76% van de respondenten valt in de leeftijdsgroep van 41 t/m 70. De meeste mannen en vrouwen die de enquêtes ingevuld hebben zitten in de leeftijdscategorie 55 tot 60. Woonplaats Respondenten Het grootste deel van de respondenten van de enquête woont in Kiel-Midden (tussen Figuur 2 Geslacht respondenten Zuidlaarderweg en Veendammerweg). Dat is zo n 52% van de respondenten. 24% van de respondenten uit Kiel-Noord (ten noorden van de Zuidlaarderweg) en de kleinere aantal van de respondenten Komt uit Kiel-Zuid (ten zuiden van de Veendammerweg) 18% en Nieuwe Compagnie 6%. Figuur 4 Vrouwen en mannen respondenten Figuur 5 Waar wonen de respondenten 8

9 Oorsprong bewoners Aantal inwonende kinderen respondenten Figuur 6 Oorsprong bewoners Figuur 7 Aantal kinderen in leeftijd klassen Het grootste deel van de respondenten(84%) is niet geboren in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie. 12% van de respondenten is geboren in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie en is er ook blijven wonen, terwijl 4% een tijdje ergens anders heeft gewoond en weer terug is gegaan. 15 van de respondenten hebben kleine kinderen tussen 0 en 4 jaar. 40 kinderen hebben een leeftijd tussen de 4 en 12 jaar, die nog naar de basisschool gaan. 39 respondenten hebben kinderen tussen de 12 en 16 jaar die op de middelbare school zitten. 59 respondenten hebben kinderen die ouder dan 18 jaar zijn. 48% van de respondenten heeft iemand in het huishouden met HBO/WO als hoogst genoten opleiding. 29% daarvan heeft het mbo als hoogste opleiding gehad. 9% heeft als hoogste opleiding HAVO/VWO gevolgd. 14% heeft vmbo of lager afgerond. Hoogst genoten opleiding respondenten Alleenstaand of samenwonend? Figuur 8 Hoogst genoten opleiding Het grootste deel, zo n 86%, van de respondenten woont samen of is gehuwd. 14% woont alleen. Figuur 9 Samenstelling huishouden 9

10 Woon-werkafstand respondenten Locatie werk respondenten Figuur 10 Woon-werkafstand Figuur 11 Plaats betaald werk De afstand tussen werk en woning verschilt van 0 km tot meer dan 200 km. Een groot deel, namelijk 44%, rijdt 11 tot 25 km naar hun werk. 28% van de respondenten woont op 0 tot 10km van een werk af. Van de respondenten werkt 28% thuis. 7% werkt in eigen dorp, 65% werkt elders. Belangrijkste activiteit respondenten zonder betaald Hoofdactiviteit onderverdeeld in leeftijd Figuur 12 Respondenten zonder betaald werk Figuur 13 Hoofdactiviteit leeftijdscategorie De 34% die onbetaalde activiteiten als hoofdactiviteit hebben geven de volgende activiteiten als belangrijkste activiteit op: 46% huishouden, 24% vrijwilligerswerk, 6% schoolgaand en 23% anders. Tabel 1 Woon werk afstand Gemiddeld Maximum Mediaan Minimum Woon werkafstand [km] % geeft aan tussen de 0 en 50 km te moeten reizen om bij zijn werk te komen. De gemiddelde woon-werkafstand is 32km waarbij 250km het hoogste is en 1km het laagst. 10

11 2.3 Het dorp en de omgeving In dit hoofdstuk wordt het dorp en de omgeving van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie behandeld. Er is gekeken naar de uitstraling van de openbare omgeving, naar de veiligheid, het toekomstbeeld en naar de voorzieningen. Het zijn belangrijke onderwerpen, omdat bewoners hier dagelijks mee te maken hebben of ook in de toekomst mee te maken krijgen. Er is met behulp van een aantal stellingen uitgezocht wat de bewoners van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie van de omgeving en de voorzieningen in en om hun dorp vinden. Ook zijn er nog enkele stellingen uitgelicht om te verduidelijken in welke deel van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie de stelling het meest van toepassing is. Het dorp en de omgeving (en veiligheid) Weinig straatverlichting 8% 21% 26% 45% De kwaliteit wegdek is voldoende 27% 40% 24% 9% Er moet een afscheiding komen tussen dorpsstraat en het 6% 8% 19% 67% De viersprong moet veiliger 34% 32% 21% 13% Er word te hard gereden in Kiel-Windeweer en Nieuwe 37% 42% 14% 8% Ik ondervind overlast van vrachtverkeer 14% 24% 27% 35% Tevreden met verkeersveiligheid woonomgeving 15% 42% 31% 12% Ik hecht waarde aan cultuurhistorie woonomgeving 53% 39% 5% 3% Tevreden over het onderhoud van groenvoorzieningen 21% 33% 27% 19% Voldoende groen in omgeving 56% 29% 9% 6% Het dorp is mooi en aantrekkelijk 50% 45% 4% 0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Figuur 14 Het dorp en de omgeving (en veiligheid) Vooral de cultuurhistorische aspecten van de woonomgeving en de (passende) hoeveelheid groen dragen bij dat de meeste inwoners van Kiel-Windeweer en Nieuwe compagnie hun dorp als aantrekkelijk ervaren. Respondenten zijn wel erg verdeeld over het onderhoud van de groenvoorzieningen in het dorp. Ook vinden veel respondenten dat er te hard gereden wordt in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie. 11

12 Het dorp en de omgeving (en toekomst) Het dorpsfeest vaker dan 1 keer in 5 jaar 7% 11% 27% 54% Aanlegsteigers in Kieldiep 43% 36% 14% 7% Glasvezel in de dorpen 58% 28% 13% 2% Tevreden over de internetverbinding 31% 29% 17% 23% Het dorp heeft een karakteristieke uitstraling en behouden moet worden 69% 25% 5% 2% Meer toerisme geeft een positieve impuls 24% 46% 18% 12% De dorpen moeten zich meer richten op toerisme 18% 44% 26% 11% Beschermd dorpsgezicht moet behouden worden 57% 27% 11% 5% Leegstaande gebouwen in dorp storen 18% 24% 27% 32% Kwaliteit woonomgeving is gezamenlijke verantwoordelijkheid 38% 50% 8% 4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Figuur 15 Het dorp en de omgeving (en toekomst) Zoals te zien in de stellingen zijn de meeste respondenten tevreden met de viering van het dorpsfeest eens in de 5 jaar, is het merendeel van de inwoners voor glasvezel, en de tevredenheid over hun huidige internetverbinding is zeer verschillend. Ook ervaren bewoners de karakteristieke uitstraling van hun dorp als zeer positief en vinden dat dit voor de toekomst ook belangrijk is. Mede daardoor zijn de meeste bewoners ook voor het behouden van het beschermd dorpsgezicht. 70% van de respondenten vinden dat toerisme een positieve impuls geeft aan het dorp, dus het zou mogelijk een kans kunnen zijn voor het dorp. 12

13 Klachten te hard rijden onderverdeeld in woonplaats Figuur 16 Word er te hard gereden in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Hier is goed te zien dat de mening in bijvoorbeeld Nieuwe Compagnie verdeeld is, terwijl de meeste bewoners van Kiel-Noord en Kiel-Zuid het voornamelijk eens zijn met de stelling. Over het algemeen zijn de bewoners in Kiel-Windeweer van mening dat er te hard wordt gereden in hun dorp. Mening veiligheid viersprong onderverdeeld in woonplaats Figuur 17 De viersprong moet veiliger De bewoners die regelmatig met de viersprong te maken hebben zijn van mening dat deze tot onveilige situaties kan leiden. Het meest aannemelijk is dat de viersprong benaderd wordt vanaf de Dorpsstraat of de Pieter Venemakade het meest als onveilig wordt ervaren. 13

14 De viersprong moet veiliger onderverdeeld in inwonende kinderen Figuur 18 Veiligheid viersprong uitgedrukt in inwonende kinderen Respondenten met inwonende kinderen vinden vaker dat de viersprong onveilig in vergelijking tot respondenten zonder inwonende kinderen. Dus het blijkt dat mensen met inwonende kinderen sneller een gevaarlijke verkeerssituatie als gevaarlijk beschouwen. Overlast vrachtverkeer onderverdeeld in woonplaats Figuur 19 Overlast van vrachtverkeer Over het algemeen is er weinig overlast van vrachtverkeer met uitzondering van Kiel-Noord, wat waarschijnlijk betrekking heeft op het vrachtverkeer op de Zuidlaarderweg. 14

15 Tevredenheid verkeersveiligheid onderverdeeld in woonplaats Figuur 20 Tevreden met verkeersveiligheid Aan de hand van deze grafiek is te zien dat in Kiel-Noord en Kiel-Zuid de helft van de inwoners (of meer) de verkeersveiligheid als onvoldoende ervaart. Ook wordt in Kiel-Midden en in Nieuwe Compagnie de verkeersveiligheid niet als volledig veilig ervaren. Behoefte afscheiding Kieldiep en dorpsstraat onderverdeeld in woonplaats Figuur 21 Afscheiding tussen Dorpsstraat en Kieldiep De behoefte aan een afscheiding tussen de Dorpsstraat en het Kieldiep is beperkt en niet gewenst zowel in Kiel-Windeweer als in Nieuwe Compagnie. 15

16 Behoefte straatverlichting onderverdeeld in woonplaats Figuur 22 Straatverlichting De hoeveelheid straatverlichting is zowel in Nieuwe Compagnie als in Kiel-Windeweer voldoende dan wel te veel. Naast de voordelen van straatverlichting worden ook vaak nadelen genoemd door inwoners, zoals lichtvervuiling of standplaats van de lantarenpalen. 16

17 2.4 Sociale omgeving en identiteit Hier komen de gedachten van de bewoners naar voren omtrent de sociale omgeving. De band met het dorp, hulp van dorpsbewoners en mantelzorg zijn hier belangrijke onderwerpen. Er zijn verschillende onderwerpen met elkaar vergeleken en tegenover elkaar gezet. De zorg is een voornaamst onderwerp bij dit thema en hier wordt ook veel aandacht aan besteed. Sociale omgeving en identiteit Ik voel mij een echte dorpsbewoner 38% 38% 17% 7% Ik kan rekenen op buren en dorpsgenoten 56% 32% 9% 2% Ik geef regelmatig ondersteuning of hulp aan 29% 42% 16% 13% Ik vind het belangrijk om mee te doen aan 19% 45% 24% 11% Ik voel mij veilig in mijn dorp 73% 23% 3% In mijn dorp komen zaken gemakkelijk van de grond 4% 35% 49% 13% Ik heb voldoende sociale contacten in mijn dorp 50% 36% 10% 5% Ik voel me wel eens eenzaam 2% 9% 16% 74% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Figuur 23 Sociale omgeving en identiteit Het merendeel van de bewoners van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie voelen zich een echte Kielster of inwoner van Nieuwe Compagnie en doet ook voldoende mee aan verschillende activiteiten van het dorp namelijk 45%. Doordat het dorp zo hecht is met elkaar is er ook maar een klein percentage dat zich eenzaam voelt in het dorp. Toch zijn dit in totaal 23 respondenten, wat toch een groot percentage is dat zich toch wel eens eenzaam voelt. Dit versterkt dus ook de banden en relatie. Respondenten vinden wel dat zaken moeilijk van de grond komen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie, zo heeft slechts 4% deze stelling met helemaal mee eens beantwoord en vindt 62% van het dorp dat zaken moeilijk van de grond komen. 17

18 Band met dorp onderverdeeld in geslacht Figuur 24 Band met het dorp Vanuit deze tabel is op te merken dat er een sterke band is met het dorp in verhouding tot man en vrouw. Deze bewoners zijn in de meerderheid op het gebied van een sterke band of ik bemoei me niet met het dorp. Als je kijkt naar de vrouwen is het fiftyfifty. Band met dorp onderverdeeld in oorsprong Figuur 25 Oorsprong en band met het dorp Het verschil tussen de band met dorp en de oorsprong van de bewoners is opvallend aangezien de groep mensen die niet geboren zijn in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie het hoogst is. Maar dit komt ook omdat in de dorpen hier de meeste bewoners niet geboren zijn in het dorp. 18

19 Tabel 2 Hulp aan huis Aantal mensen dat hulp ontvangt en van wie. Type hulp Familie Buren/Kennis Organisatie Totaal Huishoudelijk Boodschappen Maaltijd Klusjes Verzorging Vervoer Totaal De opvallendste zaken die voorkomen zijn dat 39 bewoners het meest hulp ontvangen bij klusjes van verschillende actoren. De meeste type hulp worden gevormd door kennissen/buren en familie dus vooral de naasten. Aantal uren mantelzorg onderverdeeld in geslacht Figuur 26 Geslacht van mantelzorg Uit de boxplot is te zien dat de verhouding man/vrouw de meeste mannen meer uur aan mantelzorg besteden dan vrouwen gemiddeld. Zo besteed 50% van de vrouwelijke mantelzorgers tussen de 3 en 6 uur aan mantelzorg terwijl 50% van de mannelijk mantelzorgers tussen de 4 en 8 uur aan mantelzorg. Dus je kunt stellen dat mannen over het algemeen meer tijd besteden aan mantelzorg. 19

20 De verschillende soorten mantelzorg die gedaan worden in procenten De opvallende zaken rond de hulp bij mantelzorg en de hoofdactiviteit van de bewoner is vooral dat er verschil te zien is tussen betaald werk en zorg, en onbetaalde activiteiten en zorg. Betaalde werkenden gaan toch meer voor de normalere zorgtaken terwijl niet werkenden voor specifiekere zorgtaken gaan. Figuur 27 Hulp mantelzorg Verrichte hulp Figuur 28 De kluisjes De klusjes in en rond de woning worden het meest gedaan voor de bewoners van het dorp. Ook kan worden opgemerkt uit de cirkeldiagram dat de verschillende klusjes wel goed zijn verdeeld en zo overal wel aandacht wordt aan gegeven. 20

21 Rapportcijfer over de sociale omgeving in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Cijfer Personen Percentage 2 0 0% 3 1 0% 4 1 0% 5 3 1% % % % 9 4 2% % Totaal % Tabel 3 Rapportcijfer Sociale omgeving Tabel 4 Dorpsprofiel Kiel-Windeweer Nieuwe Compagnie 21

22 Zaken komen makkelijk van de grond/bereidheid opknappen t Woldhuus Figuur 39 Opknappen t Woldhuus Respondenten die vinden dat zaken gemakkelijk van de grond komen zijn ook vaker bereid een actieve bijdrage te leveren aan het opknappen van t Woldhuus en zijn bijna altijd bereid tot vrijwilligerswerk. Ook zijn respondenten die vinden dat zaken moeilijk van de grond komen juist ook minder vaak bereid tot vrijwilligerswerk of een actieve bijdrage te leveren Zaken komen makkelijk van de grond/vrijwilligerswerk Figuur 40 vrijwilligerswerk 22

23 Bereidheid vrijwilligerswerk uitgedrukt in band met dorp Figuur 31 Band met dorp Respondenten met een sterke band met het dorp zijn ook vaker bereid tot het leveren van vrijwilligerswerk, zo is 68% van de respondenten met een sterke band met het dorp bereid tot vrijwilligerswerk, terwijl dat bij respondenten die zich niet bemoeien met het dorp lager ligt met 31%. 23

24 Rapportcijfer over de sociale omgeving Figuur 32 Rapportcijfer sociale omgeving De meeste bewoners zijn erg tevreden over de sociale omgeving in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. Het cijfer dat het meest voorkomt is een 7 bij man en vrouw en het gemiddelde is een 7,2 voor de sociale omgeving. 24

25 2.5 Verenigingsleven, ontmoeting en voorzieningen In Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zijn verschillende verenigingen actief en voorzieningen aanwezig. In dit hoofdstuk wordt hier dieper op ingegaan. t Woldhuus, VBPK, activiteiten en voorzieningen zijn hier belangrijke onderwerpen. Verder wordt er ingegaan op de kwaliteiten die de respondenten te bieden hebben. t Woldhuus moet worden opgeknapt In deze grafiek is te zien dat 82% van bewoners van Kiel-Windeweer vindt dat t Woldhuus zou moeten worden opgeknapt. Terwijl maar 18% vindt dat het niet zou moeten worden opgeknapt. Figuur 33 t Woldhuus opknappen Bereidheid actieve bijdrage opknappen t Woldhuus Hier is te zien dat 40% van het dorp bereidt is een actieve bijdrage te leveren aan het opknappen van t Woldhuus. Terwijl een meerderheid van het dorp niet bereid is een actieve bijdrage te leveren. Figuur 34 Bijdrage 't Woldhuus 25

26 Figuur 35 Bijdrage respondenten Van de mensen die vinden dat t Woldhuus moet worden opgeknapt zijn 73 respondenten bereid een actieve bijdrage te leveren en 69 zijn niet bereid een bijdrage te leveren. Dus de meerderheid van degenen die willen dat t Woldhuus zou moeten worden opgeknapt is ook bereid hier iets voor te doen. Ook is opmerkelijk dat van degenen die niet willen dat t Woldhuus wordt opgeknapt er wel een persoon is die wel een actieve bijdrage wil leveren. Wel of geen lid dorpsbelangenvereniging Figuur 36 Lid van vereniging dorpsbelangen Met 90% is veruit het grootste deel van de respondenten is lid van de vereniging dorpsbelangen en maar slechts 10% is geen lid. Dus een grote meerderheid van de respondenten vind het belangrijk lid te zijn van de vereniging dorpsbelangen. 26

27 Bereidheid vrijwilligerswerk Figuur 37 Vrijwilligerswerk Op het gebied van bereidheid tot vrijwilligerswerk is het dorp erg verdeeld. Met een kleine meerderheid van 51% is toch de meerderheid van het dorp bereid vrijwilligerswerk te leveren. Een kleine minderheid van 49% is niet bereid vrijwilligerswerk te leveren. Voorzieningen binnen of buiten het dorp? Figuur 38 Voorzieningen Een groter deel van het dorp richt zich nog voor het grootste gedeelte op de nog aanwezige voorzieningen in het dorp. Het andere deel richt zich met name op voorzieningen buiten het dorp, en het zal deze dus mogelijk ook niet uitmaken of de nog aanwezige voorzieningen zouden verdwijnen. 27

28 Gemis van activiteiten Figuur 39 Missen van activiteiten in het dorp In deze grafiek is te zien dat slechts 14% van het dorp activiteiten, waarbij zij wel denken dat voldoende draagvlak is, mist. Een overgroot deel van 86% is waarschijnlijk tevreden met de activiteiten in het dorp, of mist deze gewoon niet. Genoeg voorzieningen voor kinderen van 1-12 jaar Figuur 40 Genoeg voorzieningen 1-12 jaar Op het gebied van genoeg voorzieningen voor jonge kinderen is het dorp redelijk verdeeld. Zo vindt 57% van het dorp dat er niet genoeg voorzieningen voor jonge kinderen. 43% van het dorp is wel tevreden over de voorzieningen voor jonge kinderen in het dorp. 28

29 Verschillende in te zetten kwaliteiten Figuur 41 Kwaliteiten Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie In deze grafieken is te zien welke kwaliteiten de lokale bevolking zou hebben mochten zij vrijwilligerswerk willen verrichten. Over het algemeen zijn alle kwaliteiten wel voldoende aanwezig in het dorp. De meest voorkomende activiteiten zijn algemeen ondersteunend, creatief en bestuurstaak. Respondenten zijn het minst enthousiast over klusjes bij anderen thuis, hond uitlaten en voorlichting geven. Verschillende kwaliteiten van de respondenten Figuur 42 Kwaliteit Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie 29

30 Rapportcijfer voor voorzieningen Figuur 39 Voorzieningen Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Figuur 43 Rapportcijfer voorzieningen Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Over het algemeen zijn de respondenten positief over de voorzieningen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. Zo geeft het grootste gedeelte van de respondenten de voorzieningen in de dorpen een 6 of een 7 een kleiner gedeelte is negatiever en geeft de voorzieningen een 5 of lager. 30

31 Stellingen Vereningsleven, ontmoeting en voorzieningen Er zijn voldoende speelmogelijkheden voor kinderen Er zijn voldoende recreatie voorzieningen Winkelvoorzieningen zijn bereikbaar Medische voorzieningen zijn bereikbaar Genoeg voorzieningen voor jongeren 4% Graag een dorpscafe in Kiel-Windeweer en Nieuwe 't Woldhuus moet een echt dorpshuis blijven 20% 29% 22% 33% 62% 55% 52% 41% 45% 49% 36% 27% 13% 16% 10% 28% 5% 4% 32% 9% 4% 25% 17% 14% 36% 9% 3% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 44 Voorzieningen Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens In deze grafieken is te zien hoe mensen hebben geantwoord op een aantal stellingen. Zo zijn 61% van de respondenten positief over de speelmogelijkheden voor kinderen. En waren mensen zelfs nog positiever over recreatievoorzieningen in het algemeen. Bereikbaarheid van voorzieningen zijn mensen ook erg positief over. Over de voorzieningen voor jongeren waren mensen juist heel negatief. Zo was slechts maar 4% erg positief over de jongerenvoorzieningen. Over het komen van een dorpscafé is men ook vrij positief. Ook al ziet 14% helemaal niets in een dorpscafé. Over het feit dat t Woldhuus een dorpshuis moet blijven was een overgroot deel positief en zag slechts 12% van het dorp hier niets in. Stellingen Vereningsleven, ontmoeting en voorzieningen Een publieke ontmoetingsruimte is essentieel voor leefbaarheid Er zijn voldoende ontmoetingsplekken Er worden voldoende activiteiten georganiseerd Er zijn voldoende sportverenigingen Samenwerking tussen de verenigingen is essentieel voor de Ik ben tevreden over de Vereniging Dorpsbelangen 57% 26% 40% 48% 52% 46% 38% 29% 30% 48% 36% 35% 43% 10% 4% 6% 10% 2% 10% 5% 8% 4% 7% 4% Figuur 45 ontmoetingen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Een groot deel van het dorp vindt een publieke ontmoetingsruimte erg belangrijk zo vindt zelfs 57% dit erg belangrijk. Over het aantal ontmoetingsplekken is het dorp erg verdeeld maar toch is een meerderheid vrij tot erg positief over de ontmoetingsplekken in het dorp. Men vindt ook dat er genoeg activiteiten worden georganiseerd want slechts 12% vind dat er niet genoeg activiteiten worden georganiseerd. Over de sportverenigingen zijn mensen net zo positief als over de het aantal georganiseerde activiteiten. Ook was men het algemeen over eens dat samenwerking tussen de verschillende verenigingen essentieel is voor de toekomst van het dorp. Ook zijn mensen erg tevreden over de VPBK en is slechts 11% negatief over de vereniging. 31

32 Stellingen Vereningsleven, ontmoeting en voorzieningen Ik wil meer activiteiten voor jeugd van jaar Ik wil meer activiteiten voor jeug van 1-12 jaar De opvang voor kleine kinderen is voldoende aanwezig Ik ben tevreden met het OV in de omgeving Ik vind dat de basisschool behouden moet blijven De straatverlichting zorgt voor voldoende veiligheid Zorgvoorzieningen zijn voldoende bereikbaar voor ouderen 24% 23% 31% 22% 43% 10% 31% 50% 47% 49% 33% 23% 89% 43% 42% 21% 5% 24% 5% 15% 5% 22% 8% 1% 2% 9% 5% 17% Figuur 46 Voorzieningen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Een groot deel van het dorp vindt dat er meer activiteiten moeten worden georganiseerd worden voor kinderen en jongeren. Ook vindt men dat er voldoende opvang voor kleine kinderen aanwezig is. Over de het openbaar vervoer is het dorp harstikke verdeeld maar is toch het grootste deel van het dorp positief over het ov in de buurt. Bijna het hele dorp is het erover eens dat de basisschool moet blijven. Zo is maar 3% het niet eens dat deze zou moeten blijven. Ook is de bevolking erg tevreden over de straatverlichting in het dorp. Maar de zorgvoorzieningen voor ouderen zijn volgens het grootste deel van het dorp niet voldoende bereikbaar, ook al vindt een vrij grote groep van 41% dat deze wel voldoende bereikbaar is. 32

33 2.6 Wonen en de buurt Vooral de fysieke kwaliteit aspecten van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie komen hier naar voren. Er wordt gekeken naar de tevredenheid van de respondenten met betrekking tot wonen en de buurt. Het aanbod van woningen voor zowel ouderen als jongeren. De kwaliteit van het wegdek en eigen woning en nieuwbouw zijn hier belangrijke onderwerpen. Tevredenheid wonen en buurt Gezamelijk optrekken bij initiatieven of bedreigingen Als je in KW of NC woont kun je niet zonder auto Kwaliteit wegen is voldoende Voldoende woongelegenheid voor 75 plussers 5% 30% 22% 68% 70% 42% 41% 28% 22% 19% 32% 2% 1% 6% 3% 8% Ik kan tot op hoge leeftijd in mijn woning blijven Ouderen trekken weg uit dorp Belangrijk dat er meer huizen in KW en NC komen Er zijn voldoende starterswoningen Tevreden met woning De buurt is netjes 33% 28% 26% 10% 26% 45% 21% 77% 39% 47% 23% 37% 42% 22% 6% 19% 6% 30% 27% 18% 2% 3% 10% 3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Figuur 47 Wonen en buurt In figuur 43 is te zien dat Kiel-Midden het meest tevreden is over de netheid van de wijk. Terwijl Nieuwe Compagnie het meest ontevreden is over de netheid van de omgeving. Echter is ook bij Nieuwe Compagnie 69% relatief tevreden over de wijk, terwijl Kiel-Midden 93% tevreden en geen ontevreden respondenten zijn. Dat is anders in Nieuwe Compagnie. Daar is zo n 15% ontevreden over de netheid van de wijk. In Kiel-Midden zijn er weinig die niet enigszins ontevreden zijn. Bij de andere wijken is het ongeveer gelijk met de aantal respondenten die enigszins ontevreden zijn. 33

34 Tevredenheid buurt Tevredenheid woning Figuur 48 Netheid buurt Figuur 49 Tevreden met woning Kiel-Noord is met 98% het meest tevreden over hun woningen. Niet ver daarachteraan komt Kiel- Midden met 96%. Kiel-Zuid is het meest ontevreden 87%. De meeste respondenten zijn relatief tevreden over hun woning. Toch is 21% van de respondenten ontevreden over hun woning, dat zijn 46 respondenten. Woongelegenheid 75-plussers Figuur 50 Woongelegenheid 75-plussers Er zijn geen woongelegenheid voor ouderen. Vooral de jongeren van 0 tot 20 (twee respondenten) zijn er 100% mee eens dat er te weinig woongelegenheid voor ouderen is. Wanneer men ouder wordt gaat men het minder belangrijke vinden tot de leeftijd van 70 tot 90 jaar. Zeker de ouderen van 80 tot 90 jaar zijn er met 50% eens dat er woongelegenheid moet komen voor 75-plussers. De 70 tot 80-jarige vinden met 31% dat 75-plussers woongelegenheid moet komen. De rest van de aantal respondenten die vindt dat er woongelegenheid voor 75-plussers moet komen zit rond de 25% en de 30%. 34

35 Meer huizen in Kiel-Windeweer Zeggenschap nieuwbouwstijl Figuur 51 Huizen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Figuur 52 Zeggenschap nieuwbouwstijl Wanneer er nieuwe woningen gebouwd gaan worden zoals ouderenwoningen of starters woningen, wilt 77% daar zeggenschap over. Vooral in Nieuwe Compagnie wil 67% van de respondenten zeggenschap hebben over wat er gebouwd gaat worden. In Kiel-Noord heeft 35% behoefte om zeggenschap te hebben over wat er in Kiel-Windeweer gebouwd wordt. 36% vindt dat er starters woningen moet komen, zie figuur 45 (tevreden wonen en buurt). 35

36 2.7 Veranderende Samenleving De maatschappij verandert, men wordt steeds mee geacht zichzelf te redden en bij andere mensen aan te kloppen voor hulp in plaats van bij de overheid (participatiemaatschappij). Hoewel dit veel geld scheelt, levert dit ook zijn problemen op voor mensen die het lastiger vinden zich aan te passen aan deze veranderingen. In dit hoofdstuk is er gekeken naar hoe respondenten met deze verandering omgaan, wat ze moeilijk vinden en minder moeilijk vinden. Figuur 53 Moeilijk met verandering om kunnen gaan Uit deze tabel is af te lezen mensen vooral last hebben met het feit dat ze niet weten bij welke instantie ze moeten aankloppen en het feit dat alles tegenwoordig digitaal moet. Dit wijst erop dat er vooral moeite wordt ondervonden met het veranderen van de samenleving en verandering in het algemeen. 36

37 Figuur 54 Omgaan met veranderingen De meeste respondenten (34%) geven aan dat ze beter met de veranderingen om zouden kunnen gaan als ze meer informatie ontvingen over de gevolgen die de veranderingen in de samenleving met zich meebrengen. Ook zou een groot percentage (27%) het fijn vinden als ze wisten wie ze in hun eigen dorp hierover konden benaderen. 37

38 Veranderende Samenleving Bereid actief deel te nemen aan onderhoud dorp 5% 26% 31% 38% Collectieve postbus voor suggesties aan de gemeente zou goed zijn 28% 46% 18% 9% Zelf verantwoordelijkheid nemen wordt lastig gevonden 10% 44% 33% 13% Genoeg daadkracht vrijwilligers tot verantwoordelijkheid 14% 46% 34% 7% Vrijwilligers te veel op bordje 27% 47% 20% 7% Zichtbaarheid talenten in dorp nodig 30% 55% 10% 5% Gemeente moet zelfredzaamheid beter ondersteunen 33% 47% 14% 7% Minder financiële steun voor dorpsactiviteiten 38% 46% 13% 3% Goede informatie/ bereikbaarheid gemeente 11% 30% 44% 15% Prima ontwikkeling 26% 51% 18% 5% 0% 20% 40% 60% 80% 100% helemaal mee eens enigzins mee eens enigzins mee oneens helemaal mee oneens Figuur 55 Verandering samenleving We hebben in de enquête een aantal stellingen gegeven met antwoordmogelijkheden zoals hierboven weergegeven. Opvallend hier is dat het merendeel van de mensen het er mee eens is dat het voor het dorp nodig is dat de talenten die het heeft zichtbaar zijn, dat de gemeente zelfredzaamheid beter moet ondersteunen en het is duidelijk dat er steeds minder financiële steun is voor dorpsactiviteiten. Ook lijkt men niet bereid actief deel te nemen aan onderhoud in het dorp en vind men dat de gemeente onvoldoende bereikbaar is en/of goede informatie verschaft. 38

39 Gevoel veiligheid en tevredenheid straatverlichting Figuur 56 Veiligheid dorp verlichting Respondenten die zich niet veilig voelen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zijn ook vaker van mening dat er te weinig straatverlichting is in de dorpen. Tegenovergesteld, mensen die zich wel veilig voelen in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie vinden juist wel dat er genoeg straatverlichting is in de dorpen. 39

40 2.8 Overige vragen Alle vragen die niet onder de bovenstaande thema s te verdelen waren, maar wel belangrijk waren voor dit onderzoek worden in dit hoofdstuk uitgelicht. Figuur 58 Waarom Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie Uit ons onderzoek blijkt dat de inwoners van Kiel-Windeweer hier voornamelijk wonen vanwege de rust, maar liefst 48% geeft aan dat dit een van de redenen is om er te wonen. Daarnaast is de veilige omgeving ook een belangrijke reden. 40

41 Figuur 59 Gebruik van communicatie om op de hoogte te blijven van gebeurtenissen in het dorp De inwoners van Kiel-Windeweer maken voornamelijk gebruik van het dorpskrantje De Koerier, blijkt uit de enquête. Ook de Facebookpagina en sociale contacten zijn een belangrijke bron van informatie. Informatieborden worden nauwelijks gebruikt om op de hoogte te blijven van de gebeurtenissen in het dorp. 41

42 Figuur 60 Rapportcijfer woonomgeving Uit deze grafiek blijkt dat men over het algemeen tevreden is over de woonomgeving die Kiel- Windweer en Nieuwe Compagnie biedt. Vrouwen zijn overwegend positiever dan mannen, maar beide geslachten geven hoge beoordelingen. Vrouwen geven gemiddeld een 8 voor de woonomgeving, bij de mannen ligt dit iets lager met een 7. Het gemiddelde voor het hele dorp ligt op een mooie 8. 42

43 Figuur 61 mooiste plekken Op de vraag Wat vindt u de mooiste plekken in uw woonomgeving werd redelijk eenduidig antwoord gegeven. De Amshoff en het Kieldiep zijn duidelijk verkozen tot mooiste plekken van Kiel- Windeweer. Met op een mooie derde plek het eigen huis van de respondenten. 43

44 Figuur 62 lelijkste plekken Tegenover de mooiste plekken staan natuurlijk de lelijkste plekken. Hier scoren t Woldhuus en de oude koekfabriek erg hoog. Men lijkt zich vooral te ergeren aan de slechte staat van de gebouwen, wat ook goed te zien is aan de gedeelde nummer 3, verwaarloosde gebouwen in het algemeen. Het terrein van Nieboer en de Toekomst completeren het rijtje van de lelijkste plekken in de woonomgeving. 44

45 Figuur 63 belangrijkste kwaliteiten De belangrijkste kwaliteiten van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zijn de rust en de ruimte. Ook de sociale betrokkenheid wordt als zeer positief ervaren. 45

46 Figuur 64 tekortkomingen De grootste tekortkomingen zijn redelijk gelijk gespreid wat betreft het aantal keer dat dit is ingevuld. Het sluiten van de school, het (gebrek aan) openbaar vervoer en de verkeersveiligheid blijken de grootste minpunten van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. 46

47 Conclusie Het dorp en de omgeving Veel mensen vinden hun eigen woonplaats aantrekkelijk en veel respondenten vinden dat het authentieke karakter, en dus ook het beschermd dorpsgezicht, van het dorp behouden moet worden. Ook vinden veel respondenten dat er glasvezel in het dorp moet komen. Veel respondenten hebben last van verkeersoverlast, en dan met name in Kiel-zuid Sociale omgeving en identiteit Uit dit hoofdstuk blijkt dat er bijna geen mensen zijn die zich eenzaam voelen of voelen dat ze te weinig sociale contacten hebben in het dorp, in relatie tot de rest van de respondenten. Ook valt het op dat er evenveel respondenten zijn die zich echt verbonden voelen met het dorp als mensen die zich niet met het dorp bemoeien. Verenigingsleven, ontmoeting en voorzieningen Hieruit blijkt dat het hele dorp het belangrijk vindt dat t Woldhuus word opgeknapt en veel zijn hier zelfs bereid zelf een actieve bijdrage te leveren. Ook blijkt dat veel mensen het erover eens dat er niet genoeg voorzieningen voor de jeugd zijn. Een heel belangrijk punt is dat het dorp er bijna compleet over eens is dat de basisschool moet blijven. Ook zijn heel veel respondenten het erover eens dat er genoeg straatverlichting is. Wonen en de buurt Over het algemeen wordt gevonden dat je in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie niet zonder auto kunt. Ook zijn respondenten over het algemeen erg tevreden over hun eigen woning. Ook vindt bijna het complete dorp dat ze gezamenlijk moeten optrekken bij initiatieven en bedreigingen. Veel oudere respondenten vinden ook dat er niet genoeg woongelegenheid is voor 75-plussers. De dorpen zijn erg verdeeld over het feit of er nieuwe woningen moeten komen in de dorpen. Veranderde Samenleving Hieruit blijkt dat veel mensen behoefte hebben in meer informatie op het gebied van de veranderende samenleving. Ook blijkt dat mensen die zich niet veilig voelen ook vaak vinden dat er te weinig straatverlichting is. Overige vragen Uit de open vragen blijkt dat bijna het grootste gedeelte van bevolking hier is komen wonen, of hier is blijven wonen, vanwege de rust. Vooral de Amshoff, het Kieldiep, respondenten hun eigen woning, de sluis, de klapbrug en het uitzicht worden als mooi beschouwd. Ook worden de school, het schelpenpad richting Zuidlaarderveen en de weilanden als mooi ervaren. Als lelijk worden De Toekomst, het terrein van Nieboer, t Woldhuus en verwaarloosde gebouwen vaak opgegeven. Ook worden de zendmast, het kruispunt bij de Zuidlaarderweg en de Zuidlaarderweg vaak als lelijke plekken opgegeven. Volgens de respondenten zijn de rust, de ruimte, de saamhorigheid en sociale contacten, de omgeving en natuur, het dorpsgezicht en het Kieldiep de grootste kwaliteiten van het dorp. Als grootste tekortkomingen worden beschouwd: de verkeersveiligheid, het ontbreken van voorzieningen, het ontbreken van een ontmoetingsplaats (dorpshuis, dorpscafé), het ontbreken van openbaar vervoer, de onzekerheid over de school en het niet maaien van de bermen. 47

48 Discussie Niet alle aangedragen onderwerpen uit de interviews en vanuit de VPBK zijn in de enquête terecht gekomen. Dit omdat er afwegingen gemaakt moest worden om de enquête voor de inwoners behapbaar te houden. De respons had met onze methodiek hoger gekund dan 66%. De respons was wel hoog genoeg om een resultatenverslag te kunnen schrijven dat een representatief beeld geeft van de mening van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. Door het winterse weer in de maand januari 16 is een week uit het werkschema weggevallen. De tijd is grotendeels weer ingehaald, maar zorgde wel voor een hoge druk op de verwerking van de resultaten. Desondanks hebben we geprobeerd zo accuraat mogelijk aan de afronding van het dorpsbelevingsonderzoek te werken. De samenwerking binnen de groep goed is verlopen, alle groepsleden hebben evenredig meegewerkt aan alle onderdelen van het dorpsbelevingsonderzoek. Alle leden hebben op tijd gecommuniceerd wanneer de persoon niet op tijd aanwezig kon zijn bij de afspraken/lessen of niet aanwezig kon zijn door belemmeringen. 48

49 Inhoudsopgave bijlagen Bijlage I Dorpsgebied met grens aanduidingen Bijlage II Dorpsbeschrijving Bijlage III Vragenlijst... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.61 Bijlage IV ingevulde vragenlijst openvragen Bijlage V Niet thuis brief Bijlage VI Open vragen Bijlage VII Krantenartikel

50 Bijlage I Dorpsgebied met grensaanduidingen 50

51 Bijlage II Dorpsbeschrijving Kiel-Winderweer en Nieuwe Compagnie ( Opdrachtgever: VPBK BOKD Gerrie Koopman Auteurs: Freek Wiltvank Lars van Gorp Lars Weerstand Hessel van stralen Paul van der Haar Irene Kamperman 51

52 Inhoudsopgave dorpsbeschrijving Inleiding Historisch Het ontstaan van de Oude Veenkoloniën Landschapsopbouw Landschapsgeschiedenis Vroegste bewoning en Middeleeuwen Nieuwe Tijd ( ) Moderne Tijd ( ): Industriële hoogconjunctuur Historie van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Fysisch Geologie Natuur in Kiel-Winderweer en Nieuw Compagnie Sociaal Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Demografie Voorzieningen Bedrijvigheid Verenigingen Recreatie 59 Bibliografie 60 52

53 Inleiding Het dorp Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie is een typisch lintdorp in de Groninger Veenkoloniën, dat in de 17 de eeuw is ontstaan als hoogveen-ontginningsdorp. Kiel-Windeweer is ongeveer 100 meter breed en 7 kilometer lang en heeft 355 huishoudens. Van oorsprong is het dorp ontstaan door de turfwinning. Nieuwe Compagnie is een klein, iets ouder dorpje gelegen ten noordwesten van Kiel-Windeweer. Het kanaal Kielsterdiep heeft een grote rol gespeeld bij de ontginning van het gebied werd gebruikt om turf te verschepen naar andere locaties. Nadat de beroepsvaart stopte omdat er geen turf meer werd afgegraven en er andere vormen van transport kwamen verloor het Kieldiep zijn functie. Bruggen werden vervangen door dammen en het Kieldiep was niet langer meer bevaarbaar. In 2008 kwam daar veranderingen in door de dammen te vervangen door bruggen en het renoveren van de oude sluizen en bruggen. Nu wordt het Kieldiep weer gebruikt voor de pleziervaart. In 2006 kreeg Kiel-Windeweer en Nieuw Compagnie het beschermd dorpsgezicht toegewezen (Wikipedia, 2015). 53

54 1. Historisch 1.1 Het ontstaan van de Oude Veenkoloniën Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zijn van oorsprong veenkoloniën. Veenkoloniën kenmerken zich door rechte vaarten en wijken, bebouwing langs deze waterwegen en landwegen en weidse ruimten tussen de nederzettingen. De Oude Veenkoloniën grenzen in het noorden aan het de lage zandruggen van het Wold- Oldambt. In het oosten liggen de hogere ruggen van Westerwolde. In het zuiden grenzen zij aan het Stadskanaal en de provinciegrens met Drenthe Landschapsopbouw Oorspronkelijk behoorde dit hele gebied tot het Bourtanger Moor of Moeras, dat vanaf 1600 werd verveend. De afvoer van de turf werd vanaf de 17e eeuw verzorgd door het Winschoterdiep. De eerste ontginningsassen, die uit Hoogezand en Sappemeer kwamen, waren dan ook gericht op dit kanaal. Ook de veenkoloniën Muntendam, Veendam-Wildervank en de Pekela s hadden deze relatie met het Winschoterdiep. Vanuit Hoogezand-Sappemeer werd vervolgens in zuidoostelijke richting verveend in Kalkwijk, Borgercompagnie en Kiel-Windeweer. Afbeelding 1 Locatie voormalig Bourtanger Moor ( Wiki 2011 ) Het Winschoterdiep is nog steeds een belangrijk vaarwater dat het deelgebied van de Oude Veenkoloniën van west naar oost doorkruist. Het Stadskanaal heeft in feite geen functie meer voor scheepvaart en afwatering. Daarvoor is eind jaren 80 het A.G. Wildervanckkanaal en het Kanaal Veendam-Musselkanaal gegraven. 1.2 Landschapsgeschiedenis Vroegste bewoning en Middeleeuwen Nog voordat de veenvorming begon, woonden hier mensen. Bij het Hoetmansmeer zijn sporen gevonden uit de Middensteentijd. Na de uitbreiding van het veen, werd het Bourtanger Moeras vrijwel ontoegankelijk. Wel zijn er veenwegen gevonden, onder meer bij Nieuw-Dordrecht en vooral 54

55 Valthe-Ter Apel, aan de rand van de Oude Veenkoloniën. Vanaf de 10e eeuw begonnen de bewoners van nederzettingen in het westelijke deel van het Bourtanger Moeras met kleinschalige vervening en ontginning voor eigen gebruik. Begin 13e eeuw begonnen boeren in de omgeving van Wolfsbarge meer systematisch te vervenen, in opdracht van de kloosters van Aduard en Essen Nieuwe Tijd ( ) De eerste groep die op grootschalige, commerciële wijze in het Bourtanger Moeras verveende, was de Friesche Compagnie in de Pekela s. Nog voor 1600 werd hier vanuit Winschoten voorzichtig mee begonnen. Daarna was de regie in handen van de stad Groningen. Zij nam in 1616 bij Hoogezand een Utrechtse veencompagnie over en begon sindsdien in oostelijke richting het Winschoterdiep te verlengen. In 1637 werd Winschoten bereikt. Alle afgestoken turf van de Veenkoloniën werden aanvankelijk via dit vaarwater afgevoerd. De stad Groningen kreeg de opbrengsten van de doorvaart van de turfschepen, terwijl zij door middel van de conditiën van verhuyringhe op lucratieve wijze de door haar aangekochte gronden verhuurde. Hoogezand en Sappemeer waren de eerste nederzettingen van de Oude Veenkoloniën. De venen van dit gebied werden vanaf 1621 aan snee gebracht. Vanuit Hoogezand en Sappemeer werden hoofdwijken zuidoostwaarts aangelegd, zoals het Kielsterdiep en de Kalkwijk. Haaks hierop werden zijwijken gegraven en verder verveend. Zo ontstonden ten zuiden van Hoogezand-Sappemeer de veenkoloniën Kiel-Windeweer en Borger-Compagnie. De laatste was vernoemd naar een consortium van tien Groninger verveners, die in 1647 van start gingen met de aanleg van een hoofdwijk naar het Winschoterdiep. Tezelfdertijd nam de stad Groningen de verveningsactiviteiten van de Friese veencompagnie in de Pekela s over. In diezelfde tijd, midden 17e eeuw, werden de uitgestrekte venen tussen Hoogezand-Sappemeer en de Pekela s ook aangesneden. Hier werd bij Veendam een dubbelkanalenstelsel gegraven, met een Oosterdiep en een Westerdiep. Daardoor ontwikkelde zich hier al vroeg een dorpskern, die in de meeste andere veenkoloniën niet aanwezig was. Afbeelding 2 De Oude Veenkoloniën ( Alterra 2011) Tussen 1600 en 1800 werden in de verveningssystemen van Hoogezand-Sappemeer, Veendam- Wildervank en de Pekela s een fijnmazig net van waterwegen aangelegd. Dit liep van hoofdafvoerwegen als het Winschoterdiep via hoofdwijken als de Kalkwijk, het Ooster- en Westerdiep en de Pekel A tot de talloze wijken en sloten in het achterland. Naarmate de vervening vorderde, trokken veel veenarbeiders met het werk mee en vestigden zich buiten de grote kernen. Hoogezand, Veendam en Oude Pekela ontwikkelden zich tot welvarende nederzettingen, vooral door de scheepvaart en scheepsbouw. Vooral in en rond Hoogezand en Veendam leidde de welvaart tot een verdichting van de huizen langs de hoofdkanalen. Voor het Groninger stadspatriciaat werden met name in en rond Hoogezand en Veendam diverse landhuizen en veenborgen gebouwd, zoals Woelwijk, Jachtwijk en Sorghvliet. 55

56 Van deze huizen is alleen Welgelegen bij Borgercompagnie (ca 1750) overgebleven Moderne Tijd ( ): Industriële hoogconjunctuur Vanaf eind 18e eeuw begon de stad Groningen met de aanleg van het Stadskanaal in zuidoostelijke richting. Begin 17e eeuw was door Johan Sems de grens bepaald in het moerassige grensgebied tussen Groningen en Drenthe. Lange tijd bleven er evenwel grensgeschillen tussen de bewoners van de Drentse zanddorpen en de Groninger nederzettingen. Anderzijds wilden de Drentse veenmarken graag hun turf afvoeren via het nieuwe Stadskanaal in plaats van de Oostermoersche Vaart of Hunze. In 1817 werd in een Convenant tussen Groningen en negen Drentse veenmarken zowel de definitieve grens als de turfafvoer geregeld. De grens werd daarbij bepaald ten westen van de Semslinie, ten voordele van de provincie Groningen. De Drentse turf werd voortaan via het Stadskanaal en de diepen van Wildervank en Veendam verscheept. Het Stadskanaal werd steeds verder doorgetrokken, totdat in 1856 Ter Apel werd bereikt. Ten noorden van het kanaal in de provincie Groningen werd sindsdien driftig verveend. De langgerekte nederzettingen Stadskanaal en Musselkanaal ontstonden, terwijl van hieruit wijken noordnoordoostwaarts werden gegraven. In de 20ste eeuw ontstonden hier veenkoloniën als Vledderveen, Veenhuizen en Alteveer. Daarvoor waren in deze veengebieden op kleine zandopduikingen al gehuchten als de Horsten, Oomsberg, Tange en Ter Maarsch ontstaan. Ten westen van het Stadskanaal, op Drents grondgebied, werden de zogenaamde Monden aangesloten op het kanaal. Ook hier begon de vervening het dichtst bij het afvoerkanaal, het Stadskanaal dus. In de 18e eeuw begon de Veenkoloniale scheepvaart. Aanvankelijk was dit vooral kustvaart op het nabije buitenland, Duitsland, Groot-Brittannië, België en Frankrijk. In de 19e eeuw breidde dit zich uit tot Scandinavië, Rusland en het Middellandse Zeegebied. De scheepsvaart ging gepaard met scheepsbouw, oorspronkelijk in alle Oude Veenkoloniën. Later concentreerde dit zich vooral bij Hoogezand-Martenshoek. Mede vanuit de scheepsbouw en scheepvaart ontwikkelde zich vanaf het midden van de 19e eeuw de landbouwindustrie. In de Oude Veenkoloniën was een combinatie van grondstoffen (aardappelen, stro), brandstoffen (turf en hout), water van goede kwaliteit en een goed natte infrastructuur aanwezig. Dit leidde tussen 1860 en 1900 tot de oprichting van 31 aardappelmeelfabrieken. De meeste fabrieken stonden in Veendam-Wildervank. Na 1900 begonnen boerencoöperaties met de oprichting van coöperatieve aardappelmeelfabrieken en deze stonden in het gehele Veenkoloniale gebied, vaak dichtbij de akkerbouwgebieden. Strokartonfabrieken werden na 1870 gesticht, in totaal tien particuliere fabrieken, waarvan negen in Oude Pekela. Na 1900 ontstonden ook overal verspreid coöperatieve strokartonfabrieken. In het kielzog van deze landbouwindustrie vestigde zich ook zeer diverse industriële bedrijven in de Oude Veenkoloniën, met als kernen Veendam-Wildervank, Hoogezand-Sappemeer en de Pekela s. De industrieën stonden vrijwel alle langs de hoofdwijken van de veenkoloniale nederzettingen. (Vries, 2013). 1.3 Historie van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Kiel-Windeweer is een samenvoegsel van de dorpen Windeweer en de Kiel. De naam Kiel is een benaming van twee kanalen die bij elkaar zijn gekomen. Over de naam Windeweer is niet veel bekend maar men vermoed dat het komt van een tijd waarin de veenontginning een tijdje stil lag en 56

57 op een gegeven moment winde men weer dus Windeweer. Deze dorpen ontstonden in het midden van de 17 de eeuw toen het gebied in handen kwam van de stad Groningen. De dorpen werden gesticht langs het Kieldiep, dat rond die tijd is gegraven. De dorpen werden gesticht als ontginningsdorpen voor het winnen van turf. Turf is een brandstof die vroeger veel werd gebruikt voor het verwarmen van huizen en in de industrie. De turf die in Kiel-Windeweer werd gewonnen ging vooral per turfschip naar Groningen. Rond die tijd trok het gebied veel mensen uit heel Nederland aan. In het begin van de 18 de eeuw werd er ook begonnen met landbouw in het gebied en kwam er een school. Ook werd er toen, met toestemming van Groningen, een kerk gebouwd. Deze kerk bleek al heel snel te klein te zijn voor de groeiende dorpen en werd enkele jaren later verder uitgebreid. Eind 18 de eeuw werden de bruggen over het Kieldiep ook gelegd. Tussen 1811 en 1821 was Windeweer samen met Lula een zelfstandige gemeente. Maar de gemeente werd al snel opgeheven en weer bij Hoogezand gevoegd. In 1900 werd er in Nieuwe Compagnie een aardappelmeelfabriek geopend die tot 1970 zou bestaan. Aardappel(zet)meel wordt, zoals de naam al aangeeft, gewonnen uit aardappelen. Aardappelmeel wordt vooral gebruikt in de voedingsindustrie als ingrediënt voor onder andere noedels, winegums, borrelnootjes en chips, ook al word hier tegenwoordig veel meer mais zetmeel of tarwezetmeel voor gebruikt. Ook kan het als lijm of stijfsel gebruikt worden. In 1920 werd het dorp aangesloten op het elektriciteitsnet. Na de 2 de wereldoorlog werd de voormalige dorpskade vernoemd naar Pieter Venema. Pieter Venema was een plaatselijke verzetsstrijder en in de Tweede wereld oorlog gefusilleerd door de Duitsers. In 1973 werd er een dam door het Kieldiep gelegd waar nu de viersprong is, maar in 2007 kwam hier weer een brug (VPBK, 2012). 2. Fysisch 2.1 Geologie Het Dorp is gesitueerd in het voormalige hoogveengebied het Bourtanger Moeras. Dit Veengebied ontstond ongeveer rond 5000 v.chr. en was zo n ha groot. Dit Moeras was gesitueerd in het grensgebied van Groningen en Drenthe, en naar het oosten tot in het Duitse Emsland. Van dit moeras lag 70% in Nederland. Het had de vorm van een V, waarbij Westerwolde als hoger gelegen zandgebied tussen de twee poten lag. In het zuiden/westen werd het gebied begrenst door de Hondsrug, waarlangs ook de rivier/stroom de Hunze loopt. Deze stroom liep langs dit voormalige hoogveengebied, omdat dit door de veenvorming hoger lag dan de rest van de omgeving. Veen ontstaat in een natte, zuurstofarme omgeving door de ophoping van dode plantenresten. Het hoogveen bestaat voornamelijk uit veenmossen, die zelf als een spons het water vasthouden en hierdoor door kunnen blijven groeien, boven de grondwaterspiegel. Uiteindelijk komt zo n hoogveenplateau dan vaak hoger te liggen dan zijn omgeving. Het Bourtanger veengebied lag tussen het zandgebied van de Drentse Hondsrug en de zee, met de kanttekening dat vroeger ook Duurswold 57

58 en Wold-Oldambt veengebieden waren. In het gebied ligt de Westerwolde, wat een hoger zandruggenlandschap is gelegen in het veengebied. 2.2 Natuur in Kiel-Windeweer en Nieuw Compagnie Echt natuur in Kiel Windeweer en Nieuwe Compagnie is er niet. Het meeste groen is dan ook te vinden in de tuinen, de weilanden zijn vooral open land waar weinig tot geen bomen langs staan. Er is staat een productiebos die na 25 jaar weggehaald wordt. Dit omdat er een contract loopt van 25 jaar bij een van de bewoners van Kiel-Windeweer. Het Kieldiep heeft verschillende kleine zijtakken die richting de weilanden lopen. Deze werden gebruikt om de hoogveenturf over het water te vervoeren in kleine bootjes, later werd het Kieldiep gebruikt om landbouwproducten te vervoeren. Een grotere zijtak van het Kieldiep is de Leinewijk. Deze ligt haaks door Nieuwe Compagnie en is gegraven richting het Zuidlaardermeer. 3. Sociaal Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie 3.1 Demografie Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie hebben in 2010 een inwonersaantal van 920 inwoners. Het aantal mannelijke inwoners is 480, en het aantal vrouwen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie is 435. In de leeftijdsklasse is er te zien dat er weinig 65 plussers aanwezig zijn in het dorp. Dat ligt rond de 9%. Maar het valt ook op dat in de leeftijdscategorie 15 tot 25 weinig inwoners aanwezig zijn. Dit kan dus duiden op een ontgroening doordat er weinig voorzieningen zijn voor deze mensen. Het allochtonen percentage in het dorp ligt vrij laag met 5% westerse allochtonen en 2% niet westerse allochtonen. De bevolkingsdichtheid van het dorp ligt rond de 64 personen per vierkante kilometer en dit geeft aan dat de mensen relatief ver uit elkaar wonen. Het woning aantal in het dorp ligt op 355 woningen met als gemiddelde WOZ-waarde euro, van deze huishoudens is 89% koop en 11% huur. De voorzieningen liggen wat dat betreft ver uit elkaar, zoals dat je 4,7 km moet rijden voor de eerste supermarkt (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2010). 3.2 Voorzieningen Afbeelding 3 De Kielster Koffiemolen (bron 58

59 Het voorzieningenniveau in Kiel-Windeweer/Nieuwe Compagnie is laag, maar dat is wel logisch aangezien het een dorp is met rond de 920 inwoners en er grotere dorpen nabij liggen. In het hart van het centrum ligt het voetbalveld met bijbehorende kantine die tevens dient als dorpshuis, maar er is tegenwoordig wat onenigheid, over het dorpshuis. Tegenwoordig wordt daarom noodgedwongen gebruik gemaakt van de Kielster Koffiemolen waar men bijeen kan komen voor een drankje en hapje. Overige voorzieningen zijn weinig aanwezig in het dorp. Voor bezoek aan een supermarkt, horeca en winkels is men meestal afhankelijk van de nabij gelegen dorpen zoals Hoogezand of Veendam. Tevens zijn zorginstellingen te vinden in de grotere dorpen. Er is nog wel een school aanwezig met 59 leerlingen, maar het is de vraag of de school kan blijven bestaan in de toekomst. Er is ook een rommelmarkt aanwezig in de oude aardappelzetmeelfabriek De Toekomst (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2010). 3.4 Bedrijvigheid In Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie is een aantal bedrijfjes gevestigd. Desondanks zijn Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie dorpen waar vooral boeren en zelfstandig ondernemers wonen waaronder een B&B en De Amshoff. Bewoners zijn ook vooral aan het werk in steden zoals Groningen en Assen. Wel zijn veel dorpelingen actief in het verenigingswerk in de eigen dorpen. 3.5 Verenigingen Het verenigingsleven In Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie is zeker aanwezig, ondanks het kleine inwonersaantal wordt er actief gerecreëerd. Met 14 verenigingen is er dus genoeg te doen. Ten eerste de Vereniging Plaatselijke Belangen Kiel-Windeweer en Nieuwe-Compagnie (VPBK), een vereniging die de belangen van de inwoners behartigt. Een duidelijke leidraad hierbij is de Toekomstvisie Bij Stichting Algemeen Belang kan het dorp om financiële steun verzoeken. Sportverenigingen: SVK Sportvereniging Kiel-Windeweer Voetbalvereniging Kielwindeweer Biljartclub Het Aandeeltje Hengelsportvereniging Ons Vermaak IJsvereniging Ontspanning Kaartclub Kunst en Cultuur: Kerkmuziekgroep Stichting Kunst op drift Vrouwen van Nu Landbouwvereniging 3.6 Recreatie Er loopt een vaarroute door het dorp waarmee het Zuidlaardermeer verbonden is met het Stadskanaal. En zo kun je met je bootje varend door het gebied heen. En sinds 2011 heeft Kiel- Windeweer een eigen Dorpsommetje, waarmee je een landelijke wandeling kunt maken. Veel fietsen motortochten leiden door het dorp. Kiel-Windeweer heeft een Beschermd dorpsgezicht, met vele authentieke boerderijen, heren- en arbeidershuizen. Het oude hervormde kerkje met pastorie en Engelse landschapstuin "De Amshoff" is ook te bezoeken (VPBK, 2012). 59

60 Bronnen Centraal Bureau voor de Statistiek. (2010). Gemeente op Maat Hoogezand-Sappemeer. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek. VPBK. (2012). Kiel-Windeweer. Opgeroepen op November 2015, van Kiel-Windeweer: Vries, G. d. (2013). Oude Veenkoloniën. Opgeroepen op november 22, 2015, van Landschappen van Noord Nederland: Wikipedia. (2015, augustus 9). Kiel-Windeweer. Opgeroepen op november 22, 2015, van Wikipedia: 60

61 Bijlage III Vragenlijst 7 december 2015 Beste bewoner van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie, In samenwerking met de gemeente Hoogezand-Sappemeer, de Werkgroep Belevingsonderzoek Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie en de BOKD (Brede Overleggroep Kleine dorpen in Drenthe) voeren wij, studenten van de opleiding Management van de Leefomgeving aan de Hogeschool Van Hall Larenstein te Leeuwarden, een dorpsbelevingsonderzoek uit in uw dorp. Het belangrijkste onderdeel van dit onderzoek is deze vragenlijst. Wij nodigen u daarom uit om ons mee te helpen met dit onderzoek, door de bijgeleverde vragenlijst in te vullen. Het doel van deze vragenlijst is om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van hoe u, als bewoner van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie, het leven in het dorp ervaart. Om hier een zo goed mogelijk beeld van te krijgen hopen wij dat iedereen bereid is om de bijgeleverde vragenlijst in te vullen. De resultaten worden anoniem verwerkt en worden uiteindelijk gebruikt om voor het dorp een plan voor de toekomst te ontwikkelen. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 20 minuten. Nadere uitleg over het invullen van de vragenlijst vindt u in de instructie op de volgende pagina. Met de resultaten wil de VPBK (Vereniging Plaatselijke Belangen Kiel-Windeweer) een toekomstvisie ontwikkelen voor Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. Wij komen de ingevulde vragenlijst op donderdag 10 december persoonlijk bij u ophalen. Bent u op donderdag 10 december niet thuis, dan kunt u de vragenlijst in een gesloten plastic tasje aan- of in de buurt van uw voordeur hangen. Als u het prettiger vindt om de vragenlijst persoonlijk in te leveren dan kunt u dit doen bij een van de volgende adressen: Anka Kremer Dorpsstraat 306 Lia van der Meij Dorpsstraat 218 Mathy Buist P. Venemakade 7b Doeke Schrage Nieuwe Compagnie 4 Presentatie resultaten Bij deze nodigen wij u alvast uit voor de presentatie van de resultaten van het dorpsbelevingsonderzoek op maandagavond 25 januari Nadere informatie over de tijd en plaats volgt, onder meer via Facebook en de Koerier. Wij stellen uw deelname erg op prijs en danken u bij voorbaat voor de moeite! Met vriendelijke groet, Lars van Gorp Irene Kamperman Lars Weerstand Paul van der Haar Hessel van Stralen Freek Wiltvank Voor vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met onze docent Gerrie Koopman via Gerrie.Koopman@wur.nl of

62 Instructie voor het invullen van de vragenlijst Deze vragenlijst bevat 109 vragen. Het is de bedoeling dat slechts één persoon in uw huishouden deze vragenlijst invult. Wij verzoeken u vriendelijk om de vragenlijst in te laten vullen door de persoon in uw huishouden die als eerste jarig is en dan 18 jaar of ouder is. Vul bij iedere vraag slechts één antwoord in, tenzij anders aangegeven. De vragenlijst is genummerd van 1-65 (algemene vragen) en van 1 44 (dorps-specifiek), omdat de vragen apart van elkaar worden verwerkt. Bij meerkeuze vragen antwoordt u door het hokje voor het antwoord dat bij u past in te kleuren. Bij stellingen antwoordt u door binnen de tabel een kruisje te zetten in het door u gekozen vakje. Hierbij geven wij een korte instructie over de verschillende vraagvormen die in de vragenlijst voorkomen. 1. Keuzevragen: Indien u een dergelijke vraag tegenkomt, hoeft u maar één bolletje in te kleuren. o Wat is uw geslacht? Man Vrouw 2. Meerkeuzevragen: Indien u een meerkeuzevraag tegenkomt, mag u een of meerdere opties aankruisen. Hoe gaat u naar uw werk/school? (Meerdere antwoorden mogelijk) Auto Fiets Lopend OV Anders, nl Open vragen: Indien u een open vraag tegenkomt, kunt u hier zelf uw antwoord invullen. Wat is uw leeftijd? jaar 4. Stellingen: Indien u een dergelijke vraag tegenkomt, kunt u kiezen uit vier opties die te maken hebben met de stelling. 21. Verbetering van verlichting is in het dorp noodzakelijk Helemaal mee eens X Mee eens Mee oneens Helemaal mee oneens Mocht een vraag niet op u van toepassing zijn, dan verzoeken wij u om de vraag open te laten. 62

63 Foutieve invoer Mocht u zich bij een vraag vergist hebben, dan verzoeken wij u om zo goed mogelijk aan te geven welk antwoord u wel bedoelt. Dit kan bij keuzevragen door middel van het doorkruisen van het foutieve antwoord, om vervolgens het juiste bolletje of vakje in te kleuren. ALGEMEEN Het thema Algemeen bestaat uit vragen die betrekking hebben op uw persoonlijke situatie. 1. U bent een: 0 Vrouw 0 Man 2. Wat is uw leeftijd?... jaar 3. Hoe is uw huishouden samengesteld? 0 Alleenstaand 0 Samenwonend/gehuwd 01. Waar woont u? Nieuwe Compagnie Kiel-noord = ten noorden van de Zuidlaarderweg (Kiel) Kiel-midden = tussen Zuidlaarderweg en Veendammerweg (Windeweer Noord) Kiel-zuid = ten zuiden van de Veendammerweg (Boven Kiel) 4. Heeft uw huishouden inwonende kinderen? 0 Nee 0 Ja Aantal van 0 tot 4 jaar Aantal van 4 tot 12 jaar Aantal van 12 tot 16 jaar Aantal van 16 jaar en ouder 5. Wat is de hoogst genoten opleiding in uw huishouden? 0 Basisonderwijs 0 Lager- of beroepsonderwijs 0 VMBO/MAVO/LBO 0 mbo 63

64 0 HAVO/VWO 0 HBO/WO 0 Anders, namelijk:. 6. Welke van de volgende beschrijvingen is op u van toepassing? 0 Ik ben in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie geboren, getogen en er blijven wonen 0 Ik ben in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie geboren, getogen, naar elders verhuisd maar weer teruggekeerd 0 Ik ben niet in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie geboren 7. Hoe zou u uw belangrijkste hoofdactiviteit omschrijven? 0 Ik heb betaald werk als zelfstandige of in loondienst 0 Ik doe andere onbetaalde activiteiten (ga verder naar vraag 10) 8. Waar bent u de meeste tijd van de dag actief met deze activiteiten? 0 Thuis 0 In Kiel-Windeweer en/of Nieuwe Compagnie 0 Elders 9. Indien u buiten het dorp werkzaam bent, hoeveel kilometer is uw woon-werkafstand?... km 10. Indien u geen betaald werk heeft, hoe zou u uw belangrijkste activiteiten omschrijven? 0 Ik doe het huishouden 0 Ik doe vrijwilligerswerk 0 Ik ben schoolgaand 0 Anders, namelijk... 64

65 THEMA HET DORP EN DE OMGEVING Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens 11. Ik vind mijn dorp mooi en aantrekkelijk 12. Ik vind dat er voldoende groen is in mijn omgeving 02. Ik ben tevreden over het onderhoud van de groenvoorzieningen in het dorp (gemaaide bermen, bosjes) 13. Ik hecht waarde aan de cultuurhistorie van mijn woonomgeving 14. Ik ben tevreden over de verkeersveiligheid in mijn woonomgeving Ik ondervind overlast van vrachtverkeer Ik vind dat er in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie te hard gereden wordt. Ik vind dat de viersprong veiliger moet. (kruising Zuidlaarderweg/Dorpsstraat/Sluisweg) Ik vind dat er een afscheiding moet komen tussen de Dorpsstraat en het Kieldiep Ik vind de kwaliteit van het wegdek in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie voldoende. Ik vind dat er te weinig straatverlichting is in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie. 15. De kwaliteit van de woonomgeving is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid 16. Ik stoor mij aan leegstaande gebouwen in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie Ik vind dat het beschermd dorpsgezicht behouden moet worden Ik vind dat Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zich meer moet richten op toerisme 65

66 Meer toerisme geeft een positieve impuls aan Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Ik vind dat het dorp een karakteristieke uitstraling heeft en dat deze behouden moet worden Ik ben tevreden met de internetverbinding in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Ik vind dat er glasvezel moet komen in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie Ik vind het belangrijk dat er aanlegsteigers worden aangelegd aan het Kieldiep Het dorpsfeest moet vaker dan 1 keer in de 5 jaar gehouden worden 66

67 THEMA SOCIALE OMGEVING EN IDENTITEIT Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens 17. Ik voel mij een echte Kielster of inwoner van Nieuwe Compagnie 18. Als ik hulp nodig heb, kan ik rekenen op mijn buren en dorpsgenoten 19. Ik geef ondersteuning of hulp aan een van mijn dorpsgenoten 20. Ik vind het belangrijk om mee te doen aan dorpsactiviteiten 21. Ik voel mij veilig in mijn dorp 22. In Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie komen zaken makkelijk van de grond 23. Ik heb voldoende sociale contacten binnen mijn dorp 24. Ik voel me wel eens eenzaam 17. De gemeente en het dorp staan goed met elkaar in contact 25. Welk van de volgende twee beschrijvingen is het meest op u van toepassing? 0 Ik heb een sterke band met het dorp als gemeenschap en vind dat prettig 0 Ik bemoei mij niet met het dorp en heb daar ook geen behoefte aan 26. Kunt u in het volgende overzicht aangeven of u voor één of meer van de volgende zaken hulp ontvangt en van wie u deze hulp krijgt: nee ja Familie Buren/kennis Vanuit een organisatie A B C D E F Huishoudelijke hulp Boodschappen doen Maaltijdbereiding Klusjes in en rond de woning Persoonlijke verzorging Vervoer 67

68 Mantelzorgers zijn mensen die langdurig en onbetaald zorgen voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende persoon uit hun omgeving. Dit kan een partner, ouder of kind zijn, maar ook een ander familielid, vriend of kennis. 27. Verleent u mantelzorg? 0 Ja,... uren per week 0 Nee 28. Indien u mantelzorger bent, bij welke zaken zou u het prettig vinden om (meer) ondersteuning te krijgen bij het uitvoeren van de volgende taken: 0 Huishoudelijke taken 0 Zorgtaken 0 Respijtzorg (iemand die uw taak zo nu en dan overneemt) 0 Lotgenotencontact 0 Anders, namelijk Welk rapportcijfer geeft u de sociale-omgeving in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie in zijn geheel?

69 THEMA VERENIGINGSLEVEN, ONTMOETING EN VOORZIENINGEN Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens 29. Ik ben tevreden over de rol en de zichtbaarheid van de VPBK (Vereniging Plaatselijk Belang Kiel- Windeweer en Nieuwe-Compagnie) 19. Samenwerking tussen de verenigingen in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie is essentieel voor de toekomst van het dorp 30. Ik vind dat er voldoende sportverenigingen in mijn dorp en in de nabije omgeving zijn 31. Er worden voldoende activiteiten in mijn dorp georganiseerd 32. Er zijn voldoende ontmoetingsplekken in mijn dorp 33. Ik vind een publieke ontmoetingsruimte zoals een dorpshuis, dorpscafé of iets dergelijks essentieel voor de leefbaarheid van mijn dorp 20. t Woldhuus moet een echt dorpshuis worden en blijven Ik zou een dorpscafé willen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. Er zijn genoeg voorzieningen voor jongeren. 34. Medische voorzieningen zijn voor mij voldoende bereikbaar 35. Winkelvoorzieningen voor dagelijkse boodschappen zijn voor mij voldoende bereikbaar 36. Ik vind dat er voldoende recreatie voorzieningen zijn in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie (denk aan fietspaden, bankjes en dergelijke) 37. Ik vind dat er voldoende speelmogelijkheden en activiteiten voor kinderen zijn in mijn dorp 23. De zorgvoorzieningen zijn voldoende bereikbaar voor ouderen 69

70 De straatverlichting zorgt voor voldoende veiligheid in het dorp Ik vind dat de basisschool in Kiel-Windeweer behouden moet blijven Ik ben tevreden met het openbaar vervoer in de omgeving van het dorp De opvang voor kleine kinderen is voldoende aanwezig Ik wil dat er meer activiteiten worden georganiseerd voor kinderen van 1 t/m 12 jaar Ik wil dat er meer activiteiten worden georganiseerd voor de jeugd van 12 t/m 18 jaar 70

71 30. Vindt u dat t Woldhuus moet worden opgeknapt? 0 Ja 0 Nee 31. Bent u bereid hieraan een actieve bijdrage te leveren? 0 Ja 0 Nee 38. Bent u lid van de VPBK (de Vereniging Plaatselijke Belangen Kiel-Windeweer en Nieuwe- Compagnie)? 0 Ja 0 Nee 39. Van welke van de volgende verenigingen in het dorp bent u lid/betrokken? 0 SVK Sportvereniging Kielwindeweer 0 Voetbalvereniging Kiel-Windeweer 0 Biljartclub Het Aandeeltje 0 Hengelsportvereniging Ons Vermaak 0 IJsvereniging Ontspanning 0 Kerkmuziekgroep 0 Stichting Kunst op drift 0 Kaartclub 0 Landbouwvereniging 0 Vrouwen van Nu 0 Anders, namelijk Indien u hebt aangegeven geen lid te zijn van een vereniging, wat is daarvan de hoofdreden? 0 Ik heb geen tijd 0 Ik heb geen interesse 0 Ik kan het met bepaalde mensen binnen de vereniging niet goed vinden 0 ik ben niet op de hoogte van het bestaan van verschillende verenigingen 0 Anders, namelijk Mist u activiteiten in uw dorp die volgens u wel voldoende draagkracht zouden hebben om te worden georganiseerd? 0 Nee 71

72 0 Ja, namelijk Doet u vrijwilligerswerk voor één of meerdere van de verenigingen in uw dorp? 0 Ja, gemiddeld... uur in de week 0 Nee 43. Ik ben bereid als vrijwilliger iets voor mijn dorp te doen. 0 Ja 0 Nee 72

73 44. Ik/wij heb(ben) de volgende kwaliteiten in te zetten vanuit mijn/ons huishouden voor Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie. Meerdere antwoorden zijn mogelijk. 0 Bestuurstaak 0 Mensen enthousiast maken 0 Creatief 0 Administratief 0 Voorlichting geven 0 Algemeen ondersteunend 0 Organiseren van activiteiten 0 Technische klussen 0 Begeleiden van mensen 0 Tuin- en/of buitenwerken 0 Bezoeken van mensen, luisterend oor 0 Hond uitlaten 0 Klusjes bij mensen thuis 0 Anders, namelijk Welk van de volgende twee beschrijvingen is het meest op u van toepassing? 0 Ik kies zo veel mogelijk voor de voorzieningen die nog in mijn dorp zijn en ik maak me sterk voor het behoud van deze voorzieningen 0 Het maakt mij niet uit of er voorzieningen in mijn dorp zijn, ik richt mij vrijwel alleen op de voorzieningen buiten het dorp 32. Zijn er in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie genoeg voorzieningen voor kinderen van 1 t/m 12 jaar oud? 0 Ja 0 nee 33. Welk rapportcijfer geeft u de voorzieningen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie?

74 THEMA WONEN EN DE BUURT 46. Wat voor woning heeft uw huishouden? 0 Huurwoning 0 Koopwoning Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens 47. Ik vind dat mijn buurt er netjes uitziet 48. Ik ben tevreden over mijn woning 49. Er zijn voldoende starterswoningen in mijn dorp 34. Ik vind het belangrijk dat er meer huizen in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie komen 50. In Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie trekken ouderen weg naar grotere dorpen met voorzieningen 51. Ik kan zonder problemen tot op hoge leeftijd in mijn woning blijven 35. Er is voldoende woongelegenheid voor ouderen boven de 75 jaar 36. De kwaliteit van de wegen in het dorp is voldoende 37. Als je in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie woont, kun je niet zonder auto 38. We moeten als dorp gezamenlijk optrekken bij initiatieven (duurzame energie) of bedreigingen (gaswinning, zoutwinning) 74

75 39. Vindt u dat u als dorp zeggenschap zou moeten hebben over de nieuwbouwstijl in Kiel- Windeweer en Nieuwe compagnie? (In plaats van alleen de gemeente) 0 Ja 0 Nee 40. Wat zal volgens u een goede bestemming zijn voor de leegstaande Koekfabriek Barkhuis in Kiel-Windeweer? Noem 1 initiatief. 75

76 THEMA VERANDERENDE SAMENLEVING De rollen van overheid en burgers veranderen: de overheid trekt zich terug en de burgers zijn steeds meer zelf verantwoordelijk. Hoe kijkt u aan tegen de veranderende samenleving? Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens 52. Ik vind het een prima ontwikkeling, mensen zijn verantwoordelijk voor zichzelf 53. Ik vind dat de gemeente de burgers hierover goed informeert en gemakkelijk bereikbaar is 54. Er is steeds minder financiële steun voor dorpsactiviteiten 55. De gemeente moet de burgers beter ondersteunen om zelfredzaam te worden 56. De talenten in het dorp zouden zichtbaar moeten zijn om zo elkaar beter te kunnen vinden 57. Vrijwilligers in het dorp krijgen te veel op hun bordje 58. De vrijwilligers in mijn dorp hebben genoeg daadkracht om meer verantwoordelijkheid op zich te nemen 59. Ik zie om mij heen dat andere mensen het lastig vinden zelf verantwoordelijkheid te nemen Een collectieve postbus voor suggesties en ideeën aan de gemeente zou goed zijn Ik ben bereid actief deel te nemen aan het onderhouden van het dorp (berm, paden, speeltuinen, etc.) 76

77 60. Ik vind het moeilijk om mee te kunnen komen en zelf de verantwoordelijkheid te nemen, omdat: (meerdere antwoorden zijn mogelijk) 0 Ik het lastig vind dat je tegenwoordig alles digitaal per computer moet regelen 0 Ik voor veel dingen niet weet bij welke instanties ik moet aankloppen 0 Ik het vervelend vind om mijn dorpsgenoten om hulp te vragen 0 Ik niet weet of ik bij mijn dorpsgenoten terecht kan 0 Anders, namelijk. 61. Ik zou beter met de veranderingen om kunnen gaan als: (Meerdere antwoorden zijn mogelijk) 0 Ik begeleiding krijg met de vraagstukken die ik persoonlijk heb 0 Ik met mijn hulpvraag (bijv. Wmo, maatschappelijk werk) terecht kan bij een inloopspreekuur in mijn eigen dorp 0 Ik meer informatie zou ontvangen over de gevolgen van de veranderende samenleving 0 Ik weet wie ik in mijn dorp kan benaderen met vragen 0 Anders, namelijk.. 77

78 OVERIGE VRAGEN 43. Waarom woont u in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie? Meerdere antwoorden mogelijk De rust Werk Veilige omgeving Ik hoor hier thuis Anders, namelijk Welk communicatiemiddel gebruikt u om op de hoogte te blijven van de gebeurtenissen in het dorp? De facebookpagina De Koerier Website Via sociale contacten Informatieborden Anders, namelijk. 62. Wat vindt u de drie mooiste en de drie lelijkste plekken in uw woonomgeving? De drie mooiste plekken: De drie lelijkste plekken: Wat zijn voor u de twee belangrijkste kwaliteiten van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie?

79 64. Wat zijn voor u de twee belangrijkste tekortkomingen van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie? Met welk rapportcijfer waardeert u uw woonomgeving als geheel? (Omcirkel uw waardering)? Een 10 = zeer tevreden en 1 = zeer ontevreden

80 Heeft u nog opmerkingen of aanvullingen? Dan kunt u die hier aangeven: 80

81 Bijlage IV ingevulde vragenlijst gesloten vragen 7 december 2015 Beste bewoner van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie, In samenwerking met de gemeente Hoogezand-Sappemeer, de Werkgroep Belevingsonderzoek Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie en de BOKD (Brede Overleggroep Kleine dorpen in Drenthe) voeren wij, studenten van de opleiding Management van de Leefomgeving aan de Hogeschool Van Hall Larenstein te Leeuwarden, een dorpsbelevingsonderzoek uit in uw dorp. Het belangrijkste onderdeel van dit onderzoek is deze vragenlijst. Wij nodigen u daarom uit om ons mee te helpen met dit onderzoek, door de bijgeleverde vragenlijst in te vullen. Het doel van deze vragenlijst is om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van hoe u, als bewoner van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie, het leven in het dorp ervaart. Om hier een zo goed mogelijk beeld van te krijgen hopen wij dat iedereen bereid is om de bijgeleverde vragenlijst in te vullen. De resultaten worden anoniem verwerkt en worden uiteindelijk gebruikt om voor het dorp een plan voor de toekomst te ontwikkelen. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 20 minuten. Nadere uitleg over het invullen van de vragenlijst vindt u in de instructie op de volgende pagina. Met de resultaten wil de VPBK (Vereniging Plaatselijke Belangen Kiel-Windeweer) een toekomstvisie ontwikkelen voor Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. Wij komen de ingevulde vragenlijst op donderdag 10 december persoonlijk bij u ophalen. Bent u op donderdag 10 december niet thuis, dan kunt u de vragenlijst in een gesloten plastic tasje aan- of in de buurt van uw voordeur hangen. Als u het prettiger vindt om de vragenlijst persoonlijk in te leveren dan kunt u dit doen bij een van de volgende adressen: Anka Kremer Dorpsstraat 306 Lia van der Meij Dorpsstraat 218 Mathy Buist P. Venemakade 7b Doeke Schrage Nieuwe Compagnie 4 Presentatie resultaten Bij deze nodigen wij u alvast uit voor de presentatie van de resultaten van het dorpsbelevingsonderzoek op maandagavond 25 januari Nadere informatie over de tijd en plaats volgt, onder meer via Facebook en de Koerier. Wij stellen uw deelname erg op prijs en danken u bij voorbaat voor de moeite! Met vriendelijke groet, Lars van Gorp Irene Kamperman Lars Weerstand Paul van der Haar Hessel van Stralen Freek Wiltvank Voor vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met onze docent Gerrie Koopman via Gerrie.Koopman@wur.nl of

82 Instructie voor het invullen van de vragenlijst Deze vragenlijst bevat 109 vragen. Het is de bedoeling dat slechts één persoon in uw huishouden deze vragenlijst invult. Wij verzoeken u vriendelijk om de vragenlijst in te laten vullen door de persoon in uw huishouden die als eerste jarig is en dan 18 jaar of ouder is. Vul bij iedere vraag slechts één antwoord in, tenzij anders aangegeven. De vragenlijst is genummerd van 1-65 (algemene vragen) en van 1 44 (dorps-specifiek), omdat de vragen apart van elkaar worden verwerkt. Bij meerkeuze vragen antwoordt u door het hokje voor het antwoord dat bij u past in te kleuren. Bij stellingen antwoordt u door binnen de tabel een kruisje te zetten in het door u gekozen vakje. Hierbij geven wij een korte instructie over de verschillende vraagvormen die in de vragenlijst voorkomen. 1. Keuzevragen: Indien u een dergelijke vraag tegenkomt, hoeft u maar één bolletje in te kleuren. o Wat is uw geslacht? Man Vrouw 2. Meerkeuzevragen: Indien u een meerkeuzevraag tegenkomt, mag u een of meerdere opties aankruisen. Hoe gaat u naar uw werk/school? (Meerdere antwoorden mogelijk) Auto Fiets Lopend OV Anders, nl Open vragen: Indien u een open vraag tegenkomt, kunt u hier zelf uw antwoord invullen. Wat is uw leeftijd? jaar 4. Stellingen: Indien u een dergelijke vraag tegenkomt, kunt u kiezen uit vier opties die te maken hebben met de stelling. 22. Verbetering van verlichting is in het dorp noodzakelijk Helemaal mee eens Mee eens Mee oneens Mocht een vraag niet op u van toepassing zijn, dan verzoeken wij u om de vraag open te laten. X Helemaal mee oneens Foutieve invoer Mocht u zich bij een vraag vergist hebben, dan verzoeken wij u om zo goed mogelijk aan te geven welk antwoord u wel bedoelt. Dit kan bij keuzevragen door middel van het doorkruisen van het foutieve antwoord, om vervolgens het juiste bolletje of vakje in te kleuren. 82

83 ALGEMEEN Het thema Algemeen bestaat uit vragen die betrekking hebben op uw persoonlijke situatie. 1. U bent een: 0 Vrouw 120; 55,3% 0 Man 96; 44,2% Totaal: 217; 100% 2. Wat is uw leeftijd?... jaar 0 t/m 20 jaar 2; 0,8% 21 t/m 30 jaar 8; 3,7% 31 t/m 40 jaar 20; 9,2% 41 t/m 50 jaar 50; 23% 51 t/m 60 jaar 68; 31,3% 61 /m 70 jaar 45; 20,7% 71 t/m 80 jaar 17; 7,8% 80 t/m 90 jaar 5; 2,3% Totaal 217; 100% 3. Hoe is uw huishouden samengesteld? 0 Alleenstaand 31; 14,3% 0 Samenwonend/gehuwd 184; 84,8% 01. Waar woont u? Totaal: 217; 100% Nieuwe Compagnie 13; 6% Kiel-noord = ten noorden van de Zuidlaarderweg (Kiel) 52; 24% Kiel-midden = tussen Zuidlaarderweg en Veendammerweg (Windeweer Noord)110; 50,7% Kiel-zuid = ten zuiden van de Veendammerweg (Boven Kiel) 38; 17,5% Totaal: 213; 98,2% 4. Heeft uw huishouden inwonende kinderen? 0 Nee 131; 60,4% 0 Ja 84; 38,7% Totaal: 215; 99,1% 83

84 Aantal van 0 tot 4 jaar 13; 6% Aantal van 4 tot 12 jaar 25; 11,5% Aantal van 12 tot 16 jaar 28; 12,9% Aantal van 16 jaar en ouder 40; 18,4% Totaal 106; 48,8% 5. Wat is de hoogst genoten opleiding in uw huishouden? 0 Basisonderwijs 1; 0,5% 0 Lager- of beroepsonderwijs 10; 4,6% 0 VMBO/MAVO/LBO 17; 7,8% 0 mbo 62; 28,6% 0 HAVO/VWO 19; 8,8% 0 HBO/WO 102; 47,7 0 Anders, namelijk:. 3; 1,4% Totaal: 214; 98,6 6. Welke van de volgende beschrijvingen is op u van toepassing? 0 Ik ben in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie geboren, getogen en er blijven wonen 26; 12% 0 Ik ben in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie geboren, getogen, naar elders verhuisd maar weer teruggekeerd 8; 3,7% 0 Ik ben niet in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie geboren 183; 84,3% Totaal: 217; 100% 7. Hoe zou u uw belangrijkste hoofdactiviteit omschrijven? 0 Ik heb betaald werk als zelfstandige of in loondienst 129; 59,4% 0 Ik doe andere onbetaalde activiteiten (ga verder naar vraag 10) 63; 29,0% Totaal: 192; 88,5% 8. Waar bent u de meeste tijd van de dag actief met deze activiteiten? 0 Thuis 45; 20,7% 0 In Kiel-Windeweer en/of Nieuwe Compagnie 12; 5,5% 0 Elders 105; 48,4% Totaal: 162; 74,7% 84

85 9. Indien u buiten het dorp werkzaam bent, hoeveel kilometer is uw woon-werkafstand?... km 0 t/m 10 km 30; 13,8% 11 t/m 25 km 46; 21,2% 26 t/m 50 km 17; 7,8% 51 t/m 100 km 6; 2,8% 101 t/m 200 km 2; 0,9% Totaal 105; 48,4 10. Indien u geen betaald werk heeft, hoe zou u uw belangrijkste activiteiten omschrijven? 0 Ik doe het huishouden 38; 17,5 % 0 Ik doe vrijwilligerswerk 20; 9,2% 0 Ik ben schoolgaand 5; 2,3% 0 Anders, namelijk... 19; 8,8% Totaal: 82, 37,8% 85

86 THEMA HET DORP EN DE OMGEVING Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Totaal 11. Ik vind mijn dorp mooi en aantrekkelijk 105; 48,4% 96; 44,2% 9; 4,1% 1; 5% 211, 97,2% 12. Ik vind dat er voldoende groen is in mijn omgeving Ik ben tevreden over het onderhoud van 02. de groenvoorzieningen in het dorp (gemaaide bermen, bosjes) 13. Ik hecht waarde aan de cultuurhistorie van mijn woonomgeving 14. Ik ben tevreden over de verkeersveiligheid in mijn woonomgeving 118; 54,4% 62; 28,6% 20; 9,2% 12; 5,5% 212; 97,7% 45; 20,7% 70; 32,3% 59; 27,2% 41; 18,9% 215; 99,1% 112; 51,6% 84; 38,7% 11; 5,1% 6; 2,8% 213; 98,2% 32; 14,7% 91; 41,9% 66; 30,4% 26; 12% 215; 99,1% 03. Ik ondervind overlast van vrachtverkeer 29; 13,4% 52; 24% 58; 26,7% 75; 34,6% 214; 98,6% Ik vind dat er in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie te hard gereden wordt. Ik vind dat de viersprong veiliger moet. (kruising Zuidlaarderweg/Dorpsstraat/Sluisweg) Ik vind dat er een afscheiding moet komen tussen de Dorpsstraat en het Kieldiep Ik vind de kwaliteit van het wegdek in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie voldoende. Ik vind dat er te weinig straatverlichting is in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. 78; 35,9% 88; 40,6% 29; 13,4% 17; 7,8% 212; 97,7% 74; 34,1% 68; 31,3% 46; 21,2% 27; 12,4% 215; 99,1% 13; 6% 17; 7,8% 40; 18,4% 139; 64,1% 209; 96,3% 58; 26,7% 85; 39,2% 52; 24% 19; 8,8% 214; 98,6% 18; 8,3% 45; 20,7% 55; 25,3% 97; 44,7% 215; 99,1% 15. De kwaliteit van de woonomgeving is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid 16. Ik stoor mij aan leegstaande gebouwen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie 09. Ik vind dat het beschermd dorpsgezicht behouden moet worden 80; 36,9% 107; 49,3% 18; 8,3% 8; 3,7% 213; 98,2% 37; 17,1% 50; 23% 56; 25,8% 68; 31,3% 211; 97,2% 123; 56;7% 58; 26,7% 24; 11,1% 11; 5,1% 216; 99,5% 86

87 Ik vind dat Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie zich meer moet richten op toerisme Meer toerisme geeft een positieve impuls aan Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Ik vind dat het dorp een karakteristieke uitstraling heeft en dat deze behouden moet worden 39; 18% 93; 42,9% 56; 25,8% 11; 5,1% 212; 97,7% 51; 23,5% 98; 45,2% 39; 18% 25; 11,5% 213; 98,2% 148; 68,2% 53; 24,4% 10; 4,6% 4; 1,8% 215; 99,1% Ik ben tevreden met de internetverbinding in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Ik vind dat er glasvezel moet komen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie 64; 29,5% 53; 24,4% 10; 4,6% 4; 1,8% 215; 99,1% 117; 53,9% 56; 25,85 26; 12% 4; 1,8% 203; 93,5% Ik vind het belangrijk dat er aanlegsteigers worden aangelegd aan het Kieldiep Het dorpsfeest moet vaker dan 1 keer in de 5 jaar gehouden worden 92; 42,4% 78; 35,9% 30; 23,8% 14; 6,5% 214; 98,6% 16; 7,4% 24; 11,1% 59; 27,2% 116; 53,5% 215; 99,1% 87

88 THEMA SOCIALE OMGEVING EN IDENTITEIT Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Totaal 17. Ik voel mij een echte Kielster of inwoner van Nieuwe Compagnie 18. Als ik hulp nodig heb, kan ik rekenen op mijn buren en dorpsgenoten 19. Ik geef ondersteuning of hulp aan een van mijn dorpsgenoten 20. Ik vind het belangrijk om mee te doen aan dorpsactiviteiten 82; 37,8% 82; 37,8% 37; 17,1% 14; 6,5% 215; 99,1% 120; 55,3% 69; 31,8% 20; 9,2% 5; 2,3% 214; 98;6% 59; 27,2% 87; 40,1% 33; 15,2% 27; 12,4% 206; 94,9% 41; 18,9% 95; 43,8% 51; 23,5% 24; 11,1% 211; 97,2% 21. Ik voel mij veilig in mijn dorp 156; 71,9% 50; 23% 7; 3,2% 1; 0,5% 214; 98,6% 22. In Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie komen zaken makkelijk van de grond 23. Ik heb voldoende sociale contacten binnen mijn dorp 8; 3,7% 66; 30,4% 93; 42,9% 24; 11,1% 191; 88% 105; 48,4% 75; 34,6% 20; 9,2% 10; 4,6% 210; 96,8% 24. Ik voel me wel eens eenzaam 4; 1,8% 18; 8,3% 33; 15,2% 153; 70,5% 208; 95,9% 17. De gemeente en het dorp staan goed met elkaar in contact 16; 7,4% 18; 8,3% 33; 15,2% 153; 70,5% 208; 95,9% 25. Welk van de volgende twee beschrijvingen is het meest op u van toepassing? 0 Ik heb een sterke band met het dorp als gemeenschap en vind dat prettig 103;47,5% 0 Ik bemoei mij niet met het dorp en heb daar ook geen behoefte aan 85; 39,2% Totaal: 188; 86,6% 88

89 26. Kunt u in het volgende overzicht aangeven of u voor één of meer van de volgende zaken hulp ontvangt en van wie u deze hulp krijgt: nee ja Familie Buren/kennis Vanuit een organisatie A Huishoudelijke hulp 137; 63,1% B Boodschappen doen 146; 67,3% C Maaltijdbereiding 147; 67,7% D Klusjes in en rond de woning 129; 59,4% E Persoonlijke verzorging 148; 68,2% F Vervoer 143; 65,9% 17; 7,8% 8; 3,7% 8; 3,7% 28; 12,9% 3; 1,4% 12; 5,5% 3; 1,4% 8; 3,7% 5; 2,3% 5; 2,3% 1; 0,5% 1; 0,5% 5; 2,3% 1; 0,5% - 16; 7,4% 18; 8,3% 5; 2,3% 1; 0,5% - 1; 0,5% 6; 2,8% 5; 2,3% 5; 2,3% Mantelzorgers zijn mensen die langdurig en onbetaald zorgen voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende persoon uit hun omgeving. Dit kan een partner, ouder of kind zijn, maar ook een ander familielid, vriend of kennis. 27. Verleent u mantelzorg? 0 Ja,... uren per week 23; 10,6% 1 t/m 5 uur 40; 6,1% 6 t/m 10 uur 6; 2,8% 11 t/m 15 uur 1; 0,9% 16 t/m 25 uur 1; 0,5% Totaal 48; 10,3% 0 Nee 137; 63,1% Totaal: 154; 71% 28. Indien u mantelzorger bent, bij welke zaken zou u het prettig vinden om (meer) ondersteuning te krijgen bij het uitvoeren van de volgende taken: 0 Huishoudelijke taken 2; 0,9% 0 Zorgtaken 5; 2,3% 0 Respijtzorg (iemand die uw taak zo nu en dan overneemt) 8; 3,7% 0 Lotgenotencontact 6; 2,8% 0 Anders, namelijk... 89

90 18. Welk rapportcijfer geeft u de sociale-omgeving in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie in zijn geheel? Totaal - - 1; 1; 3; 31; 104; 70; 4; - 214; 0,5% 0,5% 1,4% 14,3% 47,9% 32,3% 1,8% 98,6% 90

91 THEMA VERENIGINGSLEVEN, ONTMOETING EN VOORZIENINGEN Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens Totaal 29. Ik ben tevreden over de rol en de zichtbaarheid van de VPBK (Vereniging Plaatselijk Belang Kiel-Windeweer en Nieuwe- Compagnie) 19. Samenwerking tussen de verenigingen in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie is essentieel voor de toekomst van het dorp 30. Ik vind dat er voldoende sportverenigingen in mijn dorp en in de nabije omgeving zijn 31. Er worden voldoende activiteiten in mijn dorp georganiseerd 32. Er zijn voldoende ontmoetingsplekken in mijn dorp 33. Ik vind een publieke ontmoetingsruimte zoals een dorpshuis, dorpscafé of iets dergelijks essentieel voor de leefbaarheid van mijn dorp 20. t Woldhuus moet een echt dorpshuis worden en blijven 96; 44,2% 90; 41,5% 15; 6,9% 8; 3,75 209; 96;3% 107; 49,3% 72; 33,2% 16; 7,4% 9; 4,1% 204; 94% 102; 47% 76; 35% 22; 10,1% 11; 5,1% 211; 97,2% 84; 38,7% 101; 46,5% 20; 9,2% 5; 2,3% 210; 96,8% 54; 24,9% 78; 35,9% 63; 29% 12; 5,5% 207; 95,4% 120; 55,3% 62; 28,6% 22; 10,1,% 8; 3,7% 212; 97,7% 108; 49, 8% 75; 34,6% 19; 8,8% 7; 3,2% 209; 96,3% Ik zou een dorpscafé willen in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie. Er zijn genoeg voorzieningen voor jongeren. 71; 32,7% 76; 35% 35; 16,1% 30; 13,8% 212; 97,7% 7; 3,2% 43; 19,8% 94; 43,3% 49; 22,6% 193; 88,9% 34. Medische voorzieningen zijn voor mij voldoende bereikbaar 35. Winkelvoorzieningen voor dagelijkse boodschappen zijn voor mij voldoende bereikbaar 36. Ik vind dat er voldoende recreatie voorzieningen zijn in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie (denk aan fietspaden, bankjes en dergelijke) 119; 54,8% 69; 31,8% 19; 8,8% 8; 3,7% 215; 99,1% 134; 61,8% 61; 28,1% 11; 5,1% 9; 4,1% 215; 99,1% 62; 28,6% 94; 43,3% 34; 15,7% 21; 9,7% 211; 97,2% 91

92 37. Ik vind dat er voldoende speelmogelijkheden en activiteiten voor kinderen zijn in mijn dorp De zorgvoorzieningen zijn voldoende bereikbaar voor ouderen De straatverlichting zorgt voor voldoende veiligheid in het dorp Ik vind dat de basisschool in Kiel-Windeweer behouden moet blijven Ik ben tevreden met het openbaar vervoer in de omgeving van het dorp De opvang voor kleine kinderen is voldoende aanwezig Ik wil dat er meer activiteiten worden georganiseerd voor kinderen van 1 t/m 12 jaar Ik wil dat er meer activiteiten worden georganiseerd voor de jeugd van 12 t/m 18 jaar 40; 18,4% 81; 37,3% 53; 24,4% 25; 11,5% 199; 91,7% 20; 9,2% 60; 27,6 83; 38,2 33; 15,2% 196; 90,3% 91; 41,9% 91; 41,9% 19; 8,8% 11; 5,1% 212; 97,7% 191; 88% 17; 7,8% 3; 1,4% 4; 1,8% 215; 99,1% 46; 21,2% 68; 31,3% 47; 21,7% 45; 20,7% 206; 94;9% 54; 24,9% 85; 39,2% 27; 12,4% 9; 4,1% 175; 80,6% 41; 18,9% 83; 38,2% 43; 19,8% 9; 4,1% 176; 81,1% 43; 19,8% 91; 41,9% 38; 17,5% 9; 4,1% 181; 83;4% 30. Vindt u dat t Woldhuus moet worden opgeknapt? 0 Ja 164; 75,6% 0 Nee 35; 16,1% Totaal: 199; 91,7% 31. Bent u bereid hieraan een actieve bijdrage te leveren? 0 Ja 74; 34,1% 0 Nee 109; 50,2% Totaal: 183; 84,3% 38. Bent u lid van de VPBK (de Vereniging Plaatselijke Belangen Kiel-Windeweer en Nieuwe- Compagnie)? 0 Ja 188; 86,6% 0 Nee 20; 9,2% Totaal: 208; 95,9% 92

93 39. Van welke van de volgende verenigingen in het dorp bent u lid/betrokken? 0 SVK Sportvereniging Kielwindeweer 43; 15,7% 0 Voetbalvereniging Kiel-Windeweer 7; 3,2% 0 Biljartclub Het Aandeeltje 7; 3,2% 0 Hengelsportvereniging Ons Vermaak 5; 2,3% 0 IJsvereniging Ontspanning 76; 35% 0 Kerkmuziekgroep 1; 0,5% 0 Stichting Kunst op drift 2; 0,9% 0 Kaartclub 9; 4,1% 0 Landbouwvereniging 16; 7,4% 0 Vrouwen van Nu 6; 2,8% 0 Anders, namelijk... 30; 13,8% Totaal: 196; 88,9% 40. Indien u hebt aangegeven geen lid te zijn van een vereniging, wat is daarvan de hoofdreden? 0 Ik heb geen tijd 31; 14,3% 0 Ik heb geen interesse 58; 26,7% 0 Ik kan het met bepaalde mensen binnen de vereniging niet goed vinden 2; 0,9% 0 ik ben niet op de hoogte van het bestaan van verschillende verenigingen 9; 4,1% 0 Anders, namelijk... 26; 12% Totaal: 126; 58,1% 41. Mist u activiteiten in uw dorp die volgens u wel voldoende draagkracht zouden hebben om te worden georganiseerd? 0 Nee 154; 71% 0 Ja, namelijk... 26; 12% Totaal; 180; 82,89% 42. Doet u vrijwilligerswerk voor één of meerdere van de verenigingen in uw dorp? 0 Ja, gemiddeld... uur in de week 34; 15,7% 1 18; 7,3% 2 2; 0,9% 4 2; 0,9% 5 2; 0,9% 15 1; 0,5% Totaal 25; 11,5% 0 Nee 159; 73,3% Totaal: 193; 88,9% 93

94 43. Ik ben bereid als vrijwilliger iets voor mijn dorp te doen. 0 Ja 96; 44,2% 0 Nee 93; 42,9% Totaal: 189; 87,1% 44. Ik/wij heb(ben) de volgende kwaliteiten in te zetten vanuit mijn/ons huishouden voor Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie. Meerdere antwoorden zijn mogelijk. 0 Bestuurstaak 35; 16,1% 0 Mensen enthousiast maken 24; 11,1% 0 Creatief 42; 19,4% 0 Administratief 22; 10,1% 0 Voorlichting geven 18; 8,3% 0 Algemeen ondersteunend 43; 19,8% 0 Organiseren van activiteiten 36; 16,6% 0 Technische klussen 27; 12,4% 0 Begeleiden van mensen 22; 10,1% 0 Tuin- en/of buitenwerken 28; 12,9% 0 Bezoeken van mensen, luisterend oor 33; 15,2% 0 Hond uitlaten 19; 8,8% 0 Klusjes bij mensen thuis 11; 51,% 0 Anders, namelijk... 9; 4,1% Totaal: 369; 215,9% 45. Welk van de volgende twee beschrijvingen is het meest op u van toepassing? 0 Ik kies zo veel mogelijk voor de voorzieningen die nog in mijn dorp zijn en ik maak me sterk voor het behoud van deze voorzieningen 119; 54,8% 0 Het maakt mij niet uit of er voorzieningen in mijn dorp zijn, ik richt mij vrijwel alleen op de voorzieningen buiten het dorp 63; 29% Totaal: 182; 83,9% 94

95 32. Zijn er in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie genoeg voorzieningen voor kinderen van 1 t/m 12 jaar oud? 0 Ja 58; 26,7% 0 nee 76; 35% 33. Welk rapportcijfer geeft u de voorzieningen in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie? Totaal - - 2; 0,9% 11; 5,1% 34; 15,7% 81; 37,3% 67; 30,9% 7; 3,2% ; 93,1% 95

96 THEMA WONEN EN DE BUURT 1. Wat voor woning heeft uw huishouden? 0 Huurwoning ( 13 ; 6% ) 0 Koopwoning ( 146 ; 67% ) Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens 2. Ik vind dat mijn buurt er netjes uitziet 97 45% 89 41% 22 10% 6 3% 3. Ik ben tevreden over mijn woning % 38 18% 4 2% 7 3% 4. Er zijn voldoende starterswoningen in mijn dorp 19 9% 50 23% 71 33% 51 24% 34. Ik vind het belangrijk dat er meer huizen in Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie komen 54 25% 43 20% 48 22% 63 29% 5. In Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie trekken ouderen weg naar grotere dorpen met voorzieningen 58 27% 96 44% 39 18% 13 6% 6. Ik kan zonder problemen tot op hoge leeftijd in mijn woning blijven 70 32% 83 38% 47 22% 12 6% 35. Er is voldoende woongelegenheid voor ouderen boven de 75 jaar 10 5% 45 21% 83 38% 65 30% 36. De kwaliteit van de wegen in het dorp is voldoende 64 30% 90 42% 41 19% 18 8% 37. Als je in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie woont, kun je niet zonder auto % 46 21% 12 6% 6 3% 38. We moeten als dorp gezamenlijk optrekken bij initiatieven (duurzame energie) of bedreigingen (gaswinning, zoutwinning) % 57 26% 5 2% 3 1% 39. Vindt u dat u als dorp zeggenschap zou moeten hebben over de nieuwbouwstijl in Kiel- Windeweer en Nieuwe compagnie? (In plaats van alleen de gemeente) 0 Ja ( 156; 72% ) 0 Nee ( 46; 21% ) 96

97 40. Wat zal volgens u een goede bestemming zijn voor de leegstaande Koekfabriek Barkhuis in Kiel-Windeweer? Noem 1 initiatief.. 97

98 THEMA VERANDERENDE SAMENLEVING De rollen van overheid en burgers veranderen: de overheid trekt zich terug en de burgers zijn steeds meer zelf verantwoordelijk. Hoe kijkt u aan tegen de veranderende samenleving? Stelling Helemaal mee eens Enigszins mee eens Enigszins mee oneens Helemaal mee oneens 7. Ik vind het een prima ontwikkeling, mensen zijn verantwoordelijk voor zichzelf 54 25% % 39 18% 10 5% 8. Ik vind dat de gemeente de burgers hierover goed informeert en gemakkelijk bereikbaar is 24 11% 63 29% 93 43% 32 14% 9. Er is steeds minder financiële steun voor dorpsactiviteiten 75 35% 90 42% 25 12% 5 2% 10. De gemeente moet de burgers beter ondersteunen om zelfredzaam te worden 67 31% 95 44% 28 13% 14 6,5% 11. De talenten in het dorp zouden zichtbaar moeten zijn om zo elkaar beter te kunnen vinden % % 20 9% 9 4% 12. Vrijwilligers in het dorp krijgen te veel op hun bordje 48 22% 84 39% 36 17% 12 6% 13. De vrijwilligers in mijn dorp hebben genoeg daadkracht om meer verantwoordelijkheid op zich te nemen 23 11% 77 36% 58 27% 11 5% 14. Ik zie om mij heen dat andere mensen het lastig vinden zelf verantwoordelijkheid te nemen 19 9% 80 37% 61 28% 23 11% 41. Een collectieve postbus voor suggesties en ideeën aan de gemeente zou goed zijn 54 25% 89 41% 34 16% 17 8% 42. Ik ben bereid actief deel te nemen aan het onderhouden van het dorp (berm, paden, speeltuinen, etc.) 11 5% 53 24% 63 29% 79 36% 98

99 15. Ik vind het moeilijk om mee te kunnen komen en zelf de verantwoordelijkheid te nemen, omdat: (meerdere antwoorden zijn mogelijk) 0 Ik het lastig vind dat je tegenwoordig alles digitaal per computer moet regelen ( 43; 19,8% ) 0 Ik voor veel dingen niet weet bij welke instanties ik moet aankloppen ( 44; 20,3% ) 0 Ik het vervelend vind om mijn dorpsgenoten om hulp te vragen ( 25; 11,5% ) 0 Ik niet weet of ik bij mijn dorpsgenoten terecht kan ( 20; 9,2% ) 0 Anders, namelijk. ( 33; 15,2% ) 16. Ik zou beter met de veranderingen om kunnen gaan als: (Meerdere antwoorden zijn mogelijk) 0 Ik begeleiding krijg met de vraagstukken die ik persoonlijk heb ( 8; 3,7% ) 0 Ik met mijn hulpvraag (bijv. Wmo, maatschappelijk werk) terecht kan bij een inloopspreekuur in mijn eigen dorp ( 26; 12% ) 0 Ik meer informatie zou ontvangen over de gevolgen van de veranderende samenleving ( 47; 21,7% ) 0 Ik weet wie ik in mijn dorp kan benaderen met vragen ( 37; 17,1% ) 0 Anders, namelijk.. ( 21; 9,7% ) 99

100 OVERIGE VRAGEN 43. Waarom woont u in Kiel-Windeweer of Nieuwe Compagnie? Meerdere antwoorden mogelijk De rust 0 Werk Veilige omgeving Ik hoor hier thuis 0 Anders, namelijk Welk communicatiemiddel gebruikt u om op de hoogte te blijven van de gebeurtenissen in het dorp? De facebookpagina ( 17% ) De Koerier ( 37% ) Website ( 14% ) Via sociale contacten ( 26% ) 0 Informatieborden ( 7% ) Anders, namelijk. 17. Wat vindt u de drie mooiste en de drie lelijkste plekken in uw woonomgeving? De drie mooiste plekken: 0 Kieldiep 0 De Toekomst 0 De koffiemolen De drie lelijkste plekken: 0 De koekfabriek 0 dorpshuis 0 wegen 18. Wat zijn voor u de twee belangrijkste kwaliteiten van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie? 0 saamhorigheid 0 vriendelijkheid 100

101 19. Wat zijn voor u de twee belangrijkste tekortkomingen van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie? 0 een langgerekt dorp 0 het omgaan over het dorpshuis 20. Met welk rapportcijfer waardeert u uw woonomgeving als geheel? (Omcirkel uw waardering)? Een 10 = zeer tevreden en 1 = zeer ontevreden Totaal: 0,5% 0% 0% 0,5% 0% 10% 29% 46% 12% 2% 100%

102 Heeft u nog opmerkingen of aanvullingen? Dan kunt u die hier aangeven: 102

103 Bijlage V Niet thuis brief Beste bewoner van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie Helaas was u niet thuis tijdens het ophalen van de vragenlijst ten behoeve van het dorpsbelevingsonderzoek. Omdat ook uw inbreng belangrijk is voor ons en het dorp, kunt u de ingevulde vragenlijst alsnog uiterlijk zondag 13 december afleveren op een van de volgende adressen: Anka Kremer Dorpsstraat 306 Lia van der Meij Dorpsstraat 218 Mathy Buist P. Venemakade 7b Doeke Schrage Nieuwe Compagnie 4 103

104 Bedankt voor het invullen! Met vriendelijke groet, De studenten opleiding Management van de Leefomgeving, Hogeschool Van Hall Larenstein Freek, Hessel, Irene, Lars, Lars en Paul 104

105 Bijlage VI Open vragen.40 Wat zal volgens u een goede bestemming zijn voor de leegstaande koekfabriek Barkhuis in Kiel Windeweer? Noem een initiatief. In totaal hebben 201 bewoners deze vraag ingevuld van de 217. Dit is een percentage van 92,6% Initiatief Aantal keer genoemd Percentage % Ouderenwoningen 31 15,8 Nieuwbouwwoningen 31 15,8 Ondernemingen (restaurant, supermarkt, 25 12,8 sportschool) Multifunctioneel centrum 19 9,7 Afbreken 15 7,7 Asielzoekerscentrum 14 7,1 Sociale woningbouw 12 6,1 Bedrijven 10 5 Voor de jeugd 9 4,6 Dorpscafé 8 4,1 Dorpshuis 7 3,6 Starterswoningen 5 2,6 Kinderverblijf 4 2 Inzetten voor toerisme 3 1,5 Gezondheidscentrum 2 1 Historisch centrum 1 0,5 Totaal

106 Vraag 62 Hier is de uitwerking van de open vraag 62 Wat vindt u de drie mooiste en de drie lelijkste plekken in uw dorp? te vinden. A. De drie mooiste plekken (tussen haakjes staat het aantal keer dat het onderwerp genoemd is) van hoog naar laag. (94) Amshoff (59) Kieldiep (47) Eigen woning (41) Sluis (29) Klapbrug (21) Uitzicht (8) School (8) Schelpenpad richting Zuidlaarderveen (5) Weilanden (4) Vossenburg (4) Natuur (4) De Toekomst (4) Dorpsommetje (4) Evenemententerrein en bos (3) Kruispunt Zuidlaarderweg (3) Boven-Kiel (3) Fietspaden (3) Bosje bij voetbalveld (3) Kerklaantje (2) Tennisveld (2) Omgeving voetbalveld (2) Sportveld en omgeving (2) Kiel midden (1) Veeboerderij Tillema (1) Boten (1) Het uitzicht naar Zuid(er)laarderveen van uit onze tuin (1) Het uitzicht vanaf de Blinkbrug over het Kieldiep (1) Wijken (1) Cymac BV (1) De tuin (1) Mooie huizen (1) Uitzicht achterin mijn tuin (1) Mooie straatverlichting (1) Romala (1)De straat (1) Viswater (1) Mast (1) Landerijen (1) Monumentale panden (1) Onderkant Sluisweg (1) Het kerkpad (1) Kinderspeelplaatsen 106

107 (1) Dorpsstraat (1) Leienwijk (1) Brug Zuidlaarderweg (1) Bankjes kieldiep (1) Kade Zuidlaarderweg tot klapbrug (1) Productiebos (1) Dokterswoning (1) Klaplaan (1) Bomen Dorpsstraat 94 (1) Lintbebouwing (1) Akkers achter Nieuwe Compagnie (1) Paadje voetbalveld (1) Kielster Koffiemolen (1) Oude panden en bebouwing (1) Landerij bij wijds gebied (1) Fietspad tussen Sluisweg en Nieuwe Compagnie (1) Nieuwe Compagnie (1) t Vloort B. De drie lelijkste plekken (tussenhaakjes staat het aantal keer dat het onderwerp genoemd is) van hoog naar laag. (38) Woldhuus (33) Koekfabriek (26) Terrein Nieboer (26) Verwaarloosde gebouwen (25) De Toekomst (10) Zendmast (10) Kruispunt Zuidlaarderweg (8) Zuidlaarderweg (5) Voetbalveld (5) Bermen (4) Vlomarkt (3) Speeltuin (3) Eilandje bij kruispunt Zuidlaarderweg (3) Kunstwerken langs Kieldiep (2) Kielsterachterweg (2) Verschillende loodsen bij boerderijen (2) Gaswinning locatie (2) Nieuwbouw (2) Container ijsbaan (2) Boven-Kiel (2) Zorgboerderij (1) Woonhuis 228 (1) Begraafplaats (1) Nieuwbouw dorpshuis (1) Skatebaan 107

108 (1) Electriciteitshuis naast Dorpsstraat 240 (1) Kale waterkanten (1) Buurman (1) Huis Sluisweg 9 (1) Permanent brandende rode stoplicht brug (1) Begroeiing Kieldiep (te weinig maaien) (1) Begroeiing Kieldiep (1) Boerenland bij de hoge mast (1) Elfdelaan (1) Brug Zuidlaarderweg (1) Klaplaan (1) Hondenpoep bij kinderspeelplaatsen (1) Lantarenpalen (1) Nieuwe Compagnie (1) Half afgebouwde zorghuis in Boven-Kiel (1) Vossenburg (1) Autohandel Boven-Kiel (1) Huizen die niet passend zijn in de omgeving (1) Hagen Dorpsstraat 98 en 96 (1) De z.g. witte schimmel huizen (1) VV Kielwindeweer (1) Erf paar huizen verder (1) Nieuwe huizen op nieuwe kavels (1) Rommelmarkt locatie (1) Omgeving Blinkbrug (1) Zuidlaarderweg (oost zijde) (1) Kerklaan (1) Woning aan de PV kade met moderne architectuur (1) Blinkbrug (1) Nieuwbouw Blinkbrug (1) Open plek Zuidlaarderweg tussen 11 en 11a (1) Witte huis bij de sluis wat leeg staat (1) NAM locatie (1) Witte huizen op rij in Kiel bij de Blinkbrug (1) Rommel in het water bij de sluis (1) Eendrachtsbrug (1) Parkeerplek voetbalveld (1) V/D Velde loods (1) Sluisweg (1) Evenemententerrein (1) Paardenbakken 108

109 Vraag 63 Kwaliteiten : (82) Rust (58) Ruimte (41) Saamhorigheid/sociale contacten (24) Omgeving/Natuur (16) Dorpsgezicht (16) Kieldiep/bruggen (9) School (9) Vrijheid (7) Vertrouwdheid/veiligheid (3) Ligging dorp (2) Gemoedelijk (2) Je kunt jezelf blijven (2) Kleine ondernemers (2) Cultuur historie (2) Evenementen/Kerstroute (2) Landbouw (2) Verenigingen (1) Overzichtelijkheid (1) Woongenot (1) Dorpsfeest (1) Gemengde bevolking (1) De mooie luchten (1) Creatief (1) Goede wegen 109

110 Vraag 64 Tekortkomingen : (21) Verkeersveiligheid (20) Geen voorzieningen (19) Geen ontmoetingsplek (19) Openbaar vervoer (15) Onzekerheid school (12) Bermen niet gemaaid (11) Te kaal (8) Voetbalvereniging/Woldhuus (8) Gemeente (7) Overlast landbouw/industrie (5) Geen woonvoorzieningen ouderen (4) Te weinig voor jeugd (4) Zeurende mensen (4) Internet (3) Beperkingen bouw (2) Te weinig jeugd (2) Onderhoud huizen (2) Geen aanlegsteigers (2) Geen kerk (2) Onderhoud wegen (2) Kieldiep (2) Lintbouw (2) Geen saamhorigheid (1) Snelheidsbeperkingen (1) Nieuwbouw (1) GFT container (1) Beperkte openstelling Amshoff (1) Stofstormen (1) Verandering 110

111 (1) Geen samenwerking ondernemers (1) Niet zelf bedienen bruggen (1) Geen voorzieningen ouderen (1) Vergrijzing (1) Sluis (1) Middenstand 111

112 Opmerkingen en aanvullingen (6) KW is een typisch lintdorp zonder echte kern. Noord en Zuid-Kiel liggen ver uit elkaar. Je hebt ook veel eilandjes waar mensen wonen en contact met elkaar met hebben. (9) Erger mij aan gerommel rondom het Woldhuis te Kiel-Windeweer. Zou wenselijk zijn alle namen naar 1 richting werken. Als partijen vechtend en rollend over straat gaan dan beslist een derde partij de gemeente. Dan loopt het slecht af voor ons dorp. Ik dacht dat plaatselijk belang een neutrale onderneming is. Bestuursleden hebben verschillende petten op? (11) Voor een goede en sociale samenleving in een lintdorp als Kiel-Windeweer is het van essentieel belang dat er een school aanwezig is. Dat juist dit nu een punt van twijfel is vind ik ronduit ongehoord. Een dorp, en dan met name een beschermd dorpsgezicht, hoort een school te hebben. Uiteraard hangt dit samen met grote dorp maar voor dorp als dit moet dat toch haalbaar zijn. Hiervoor mocht je niet kijken naar gemiddelde gemeentecijfers maar het buitengebied koesteren en helpen in zijn bestaansrecht. Hoeveel mensen uit de stad Hoogezand komen er zit weekend op uit naar platteland om te genieten van de rust en ruimte dit mag niet verloren gaan en kost nou eenmaal inzet. (15) Een aantal vragen vind ik niet relevant voor onszelf. Daardoor lastig te beantwoorden. Met name: veranderende samenleving (16) Als het s avonds donker is bij de weg, zoals de Dorpsstraat en mensen met een hond langs de weg lopen zonder gewenste kleding, is dit levensgevaarlijk en met name als het ook nog regent, door een tegenligger wordt het zicht heel slecht. Een groen of oranje hesje kost 1,99. (20) Is maar 1 formulier per gezin uitgegeven terwijl er meerdere personen kunnen wonen, wordt het beeld nu niet iets vertekend? (24) Verkeer: Als er te hard gereden wordt in het dorp zal het 9 van de 10 keer gaan om een bewoner van het dorp. De onoverzichtelijkheid van de viersprong zorgt ervoor dat je de kruising langzaam moet naderen = veiliger Vrachtverkeer in ons geval is landbouwverkeer en dat hoort er gewoon bij in een landelijke omgeving. Als je dat vervelend vindt moet je hier niet gaan wonen. Omgeving en onderhoud: Je kunt vooral in het voorjaar zien dat het maaibeleid zijn vruchten begint af te werpen. Er komen steeds meer wilde bloemen terug in de walkant van het kieldiep. Ook de brandnetels verdwijnen. Mooi! Alleen daar waar bewoners gras uit de tuin in de walkant gooien zijn nog veel brandnetels. (29) School moet behouden blijven!! Doodzonde als deze verdwijnt daar worden vriendschappen gesloten die het sociale karakter van het dorp waarborgt. Ook komen hierdoor jonge mensen van het dorp wonen. Ik ben bang dat het dorp dan sterk achteruit gaat. Dorpsschool moet blijven!!!! (33) De vragen waar een * bij staat zijn voor ons moeilijk te beantwoorden. Wij kregen op 1 september 2015 de sleutels van onze woning in Kiel-Windeweer. Hierdoor zijn wij nog niet zo betrokken en bekend met het dorp. (34) Als de school sluit is Kiel-Windeweer niet leefbaar meer voor starters en gezinnen. (35) Als er wat gebeurt met je buren dan help je als het nodig is, vinden wij de normaalste zaak van de wereld maar niet overdrijven. Vrachtverkeer is super hinderlijk en die veroorzaken gedurig overlast zoals afsnijden op de Zuidlaarderweg. Het gewone verkeer houdt zich behoorlijk aan de snelheid. 30km zones moeten afschaft worden. Belachelijke uitvinding al die drempels net zo. Mensen moeten hun gezonde verstand gewoon gebruiken. Allemaal geldverspilling. Straatverlichting te weinig vooral Zuidlaarderweg bij die huizen net voor de weg. Het is er enorm donker in die lelijke gevaarlijke bocht. (43) In het vervolge een kortere enquête s.v.p. (49) De bermen worden te weinig gemaaid. Het wemelt er nu van de mollen die maken de berm zwak en de weg daarmee ook. Dat kost de gemeente uiteindelijk meer vermoed ik. (51) Het wonen hier heeft niet te maken met je leeftijd, maar met je geestelijke en lichamelijke gesteldheid. Stel: als ik met 40 jaar in een rolstoel was gekomen, kon ik hier niet meer wonen. Mantelzorgers kunnen ieder jaar een vergoeding aanvragen. 112

113 (59) Ik miste regelmatig de mogelijkheid geen mening. Bepaalde onderwerpen boeien mij niets. Bermen maaien bijvoorbeeld. (vraag 39) Waarom staat de Stichting t Woldhuus hier niet maar wel de stichting kunst op drift? Ook de stichting dorpsevenementen mist hier. Beide stichtingen zijn weliswaar geen vereniging (zoals de vraagstelling) maar kennen erg veel vrijwilligers/ betrokkenen. (68) Deze enquête is psychologisch opgezet. Niet op waarheid gedoeld. Geen hedendaagse werkelijkheid. Je moet het toch zelf doen en waarheid kun je niet op een grafiek weergeven. (69) Ik denk erover om mijn lidmaatschap op te zeggen. VPBK dient belangen van alle verenigingen te behartigen en niet zoals bij t Woldhuus partij te kiezen. Dit conflict zal alleen maar verliezers opleveren en het verenigingsleven kapot maken. (72) Een aantal vragen heb ik niet kunnen beantwoorden omdat ik daar geen zicht op heb. (74) School hoort wel bij leefbaarheid van het dorp. Voetbalvereniging draagt niet bij, leden hebben geen binding met het dorp. (83) Momenteel spelen er zaken in Kiel-Windeweer die ook te maken hebben met persoonlijke belangen van een aantal inwoners. Dit komt ons dorp niet ten goede. Jaren geleden is t Woldhuus in Kiel-Windeweer gebouwd met grote inzet van vrijwilligers waarvan een deel nog in ons dorp woont. Veel later is er een vereniging opgericht voor alle inwoners zodat er multifunctioneel gebruik van kon worden gemaakt. Dit was een prima uitgangspunt echter de personen in het bestuur van de stichting zijn zeer mondige personen (zacht uitgedrukt) Al snel bestond de indruk dat men de voetbalvereniging uit de exploitatie van de kantine wilde drukken. Deze gang van zaken heeft ons zeer gestoord. Vanuit de politiek in HS voelden we ons niet gesteund. Nu lijkt de VPBK partij te kiezen tegen de voetbal vereniging. Dit stoort ons: we overwegen ons lidmaatschap op te zeggen. Een bestuurslid van de VPBK heeft persoonlijk belang bij dat de voetbalkantine geen activiteiten kan ontplooien. We hebben het ook over cultureel erfgoed van KW. Dan hoort de voetbal vereniging hierbij, anders vinden wij dat KW geen recht heeft op status van de werelderfgoed lijst van UNESCO! En dit is iets waar we trots op zijn. VPBK zorg voor het hele dorp en laat je niet imponeren door personen met een zeer grote mond die de voetbal kantine het licht niet in de ogen wil laten schijnen! (96) Onze school MOET blijven. De gemeente moet meer op andere zaken bezuinigen. Niet op belangrijke zaken. (100) Lege plekken in de lintbebouwing opvullen/nieuwbouw. Het huidige bestuur van de voetbalclub moet weg heeft mijn inzien alleen eigenbelang of zakkenvullerij voor ogen. Op deze manier heeft het voetbal geen draagkracht in Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie. De prijsstelling zaalhuur consumpties zijn niet zoals in de andere dorpshuizen in de gemeente. Als het gemeentebestuur het lef heeft de school te sluiten. Moet iedere bewoner euro van de ozb aftrekken deze CDA wethouder had in zijn verkiezingsprogramma als kerntaak staan, openhouden kleine scholen. Zijn dus mensen zonder ruggengraat waarvan akte. (110) Kiel-Windeweer is een prachtig mooi dorp echter zonder dorpskern. Voor ontmoetingen moeten er voorwaarden gecreëerd worden. Een dorpshuis zou hier meer inhoud aan kunnen geven. Belangrijk hierin is de beeldvorming. De uitdaging zit (naar de bewoners toe) in de verandering van een veredelde voetbalkantine naar een dorpshuis. Bestierd door mensen uit het dorp en binding hebben met het dorp. (116) Dorpshuis is opgezet met veel subsidie gelden, daar voor is een stichting opgericht. Het beheer moet bij de grootste gebruiker zijn. Als de gebruikers opmerkingen hebben inzake het gebruik, moet dit gemeld worden. Als het stichting bestuur het beheer naar zich toe trekt en door meerdere mensen bezet wordt, alleen maar gevoeliger wordt om het dorpshuis open te houden. Daarom geen gedonder met elkaar en zorg voor beter contact met elkaar, stichting bestuur en voetbalclub. (117) Ik heb mijn mening gebaseerd op de kleine 1,5 jaar dat wij hier wonen. Ik vind het erg goed dat dit onderzoek plaatsvind, zo krijgen jullie een beter beeld van wat er leeft! (119) Gemeente HS schiet tekort, onbewust onbekwaam. Onderhoud wallen. Heeft voetbalvereniging kiel windeweer (waar al lang geen kielsters meer inzitten) te lang laten aan modderen. Waardoor welwillende mensen en daarmee aan het kortste eind trekken. Functie dorpshuis staat onder spanning. Afgelopen jaren al meerder mensen/bestuursleden vanuit het dorp op stukgelopen. Laten ontstaan van teveel fte s aan leerkrachten. Kleine scholen dreigen hiervan nu 113

114 de dupe te worden! Gedoe met bouwkavels, waardoor verder ontwikkeling van het dorp en ontstaan van jonge gezinnen met kinderen voor de school wordt tegengewerkt. Waarschijnlijk tegengewerkt vanuit de grootsheidswaanzin groene compagnie waar ze nu achter zijn dat het niet door kan gaan. (122) Nieboer gaat gewoon door. Stank overlast, er wonen hier mensen! Te hard rijden. (125) Het bedrijf Nieboer Recycling doet nog steeds veel afbreuk aan onze leefomgeving. Anders zou het cijfer voor de woonomgeving veel hoger uitvallen. (132) Als de school gaat sluiten, komen er minder jonge gezinnen naar Kiel-Windeweer. Wegvallen van contacten via school en vergrijzing van het dorp met uiteindelijke leegloop van het platteland zijn hierop de gevolgen. Als t Woldhuus verdwijnt, vervalt er ook een bindende factor in het dorp. Oplossingen zijn nieuwbouw voor starters en jonge gezinnen, nieuwbouw voor ouderen om de doorstroming te bevorderen. Werkgelegenheid creëren? (137) De bermen aan de weg kant bij regen veel modder. Op de Sluisweg wonen veel kinderen maar geen genoeg maatregels voor veilig verkeer. Bermen moeten vaker gemaaid worden. En dat er s winters geen boten in Kiel mogen blijven liggen is onzin vind ik. Voor de ouderen een buurtbus op vaste dagen. Naar centrum en bushaltes. (152) het blijven van de school is volgens mij het belangrijkste issue in het dorp. Hecht ik veel meer waarde aan dan het dorpshuis. Dat er verder weinig voorzieningen zijn weet je al als je hier komt wonen. Is voor ons een bewuste keuze geweest om buiten te gaan wonen. (153) Burgers moeten de mogelijkheid krijgen om te pionieren! Huizen zijn door de bevingsproblematiek slecht verkoopbaar, dus minder regels zodat inwoners op andere manier geld kunnen verdienen met hun huis en grond bijv. (157) Ik ben tevreden (158) De vragen zijn veelal te zwart-wit gesteld. Daarom zijn genuanceerde antwoorden nauwelijks te geven. (160) De school moet open blijven voor de leefbaarheid van dit prachtige dorp! Een echte kroeg zou leuk zijn! Snelheid aan de Zuidlaarderweg beter bewaken bijv. snelheidscontroles! (171) Beter onderhoud aan het speeltoestel. Takken hangen over het toestel heen. Het zand is erg vies. Op het zand en op het gras poepen/plassen honden en katten. Diverse bermen vaker maaien visitekaartje van het dorp voor de toervaart. Klaplaan bermen vaker maaien, hoger gras slecht voor de honden. Meer kans op ziektes. Het onverplicht fietspad tussen fam. Meeldijk en meneer Kamphuis verbeteren. Mooie omgeving maar slecht te fietsen. (Fietspad richting vossenburg ). (172) Te hard rijden is/blijft aandachtspunt. Gaat om gedragsverandering. Is probleem, gevaar in het dorp. Met name vrachtenwagens, landbouwvoertuigen rijden (te) hard op de smalle wegen. Oude situatie herstellen: P.V. Kade tot aan het water, weg achter de huizen langs. Meer aandacht voor duurzaamheid en natuur. Bijv. slimme verlichting. (174) Ons dorp zou wat leefbaarheid betreft een stuk minder worden als het dorpsschooltje er niet meer zou zijn. Dan zouden er minder jonge gezinnen komen wonen. (177) Graag fatsoenlijke oplossing voor problemen tussen dorpshuis en voetbalvereniging. (182) Verplaatsen van kinderspeelplaats, klimhuisje met glijbaan, van westzijde van jeu de boules baan naar oostzijde van jeu de boules baan. Veel meer zon geen blad. (185) Beschermd dorpsgezicht in ere houden. Dorpsbewoners erop aanspreken indien huis er vervallen uitziet. Dorpskern zou welkom kroeg, bakker, kleine supermarkt. Doorvaart Kieldiep herstellen naar Winschoterdiep Sluisweg -> op brug bij sluis paaltjes dus geen doorgaande weg meer voor auto s/vrachtwagens. 30km zone overal, meer drempels. Bermverharding bij Sluisweg. (191) Opmerking: de BOKD is toch voor Drenthe? (192) Dat de school en t Woldhuus moeten blijven. (197) Het dorp heeft een zeer diverse populatie. Van oudsher zeer gericht op het boerenleven, maar zo langzamerhand ook meer import. Men leeft in een redelijke harmonie met elkaar. Je kunt je wel of niet storten in t dorpsgebeuren met meer of minder succes. Veranderingen gaan niet of langzaam. 114

115 Belangrijk in een dorp is dat je wat eensgezinde mensen kent en hiermee je eigen stille kring hebt. Verder vooral leven en laten leven. (198) Parkeerplaats bij voetbalveld is groot, ijsbaan wordt goed bezocht, daar zou een houten huisje voor verkoop chocomelk etc. goed op zijn plaats zijn. Evt. op een andere locatie grotere ijsbaan. Activiteiten 8-18 jaar verbeteren. 1x per 2 jaar een feesttent met band, ( geen dorpsfeest met versierde wagen enzo) in het dorp zijn genoeg mensen die daar wat kunnen doen in catering. Helderheid: wie heeft hulp nodig bij kleine ondersteunende werkzaamheden bijv.: boodschappen, huishoudelijk en of grasmaaien. (199) Houdt rekening met de veranderende samenleving, leer bewoners met internet/web shops etc. om te gaan. I.p.v. terugvallen op de kruidenier van vroeger. IPV behoud Woldhuus zou je ook kunnen denken aan een combinatie in de school. Dorpshuis, school, inclusief kinderopvang evt bibliotheek, en werkruimte (soort digitaal centrum ) misschien een spreekkamer ruimte ( zou even niet weten waarvoor ). Woldhuus zou dan afgebroken kunnen worden. Toerisme + horeca in het dorp vinden we erg positief. Aandachtspunt is wel: bied verscheidenheid en ook niet te veel gelegenheden om te voorkomen dat men elkaar beconcurreerd. De gelegenheden moeten bestaansrecht hebben! Concerten in De Amshoff, lezingen etc. uitbreiden. (202) Zonder school en dorpshuis wordt het stil in Kiel. (207) Door mijn baan, ons bedrijf, vrijwilligers werk en sport kan ik helaas mij niet structureel aanmelden voor meer dingen. Natuurlijk wil ik me graag inzetten op meerdere gebieden en vind ik dit belangrijk, op dit moment zijn de 7 dagen vol. Ik zou meerdere tekortkomingen voor Kiel kunnen noemen, appartementen voor ouderen en starterswoningen zouden er gelijk gebouwd moeten worden. De school openhouden is heel belangrijk speerpunt, want sluiting heeft grotere gevolgen voor de sportclub en meerdere activiteiten en de leefbaarheid. Mijn cijfer gaat naar beneden wanneer de school sluit. Ik vrees dat veel jeugd in het dorp verdwijnt bij sluiting en dit zal invloed hebben op mijn waardering v/d woonomgeving. (208) De enige opmerking is dat het hier fantastisch wonen is. Maar aan de weg en verkeersveiligheid kan nog een hoop verbeterd worden. En dan bedoel ik niet alleen meer drempels maar ook dat het voor doorgaand verkeer minder aantrekkelijk is om via Kiel te rijden. Meer borden waar de MAX snelheid aangegeven wordt en mensen bewust maken dat er langs heel kiel (Sluisweg) bijna om de drie huizen kinderen wonen van 0 tot 5 jaar. Verder hoop ik dat het hier aantrekkelijk rustig blijft om te wonen en dat er geen nieuwbouwwijken komen en het dorpsaangezicht zo blijft zoals het is. (209) Er wordt te hard gereden door eigen inwoners. Het asociale gedrag van ouders bij het brengen en halen van de kinderen bij de school. Veel slecht geparkeerde auto s. De slechte bermen aan de Sluisweg, daar is al jaren niets aan gedaan. De diversiteit aan planten is erg toegenomen door het maaibeleid en levert prachtige gezichten op. De straatverlichting is dusdanig teveel en geeft verkeerd licht, dat wandelaars en fietsers slecht zichtbaar zijn, vooral bij slecht weer. Tip: zou het mogelijk zijn om een soort buurtbus a la Hoogezand te krijgen. (211) Wellicht valt jullie een tegenstrijdigheid op> Ik vind het dorp met zijn voorzieningen erg belangrijk maar wil me er niet voor inzetten. Dat klinkt zo onaardig maar het is wel zo. Mijn prioriteiten liggen niet bij het dorp. Ondanks dat vind ik het dorp wel belangrijk en laat het me niet koud. Ik hou van Kiel-Windeweer en ik denk dat voor degene die veel aan sociale voorzieningen hechten. Dit ook heel belangrijk is. Hoe mooi is het dat je ergens woont waar men elkaar kent, waar je elkaar vertrouwt, je niet eenzaam hoeft te voelen. Ik zou ervoor pleiten dat ons dorp meer voorzieningen zou hebben en ik neem daarbij een voorbeeld aan het dorp Oostwold bij Leek. Een dorp met minder inwoners dan Kiel-Windeweer maar met een supermarkt gerund door mensen met een beperking. Ik zou me kunnen voorstellen dat bijvoorbeeld in Barkhuis iets dergelijks of dat het een plek wordt waar je kan vergaderen of samen kan handwerken of lezen of andere workshops kan organiseren. Wat mij intrigeert is de eeuwig lopende situatie rond de voetbalkantine. Ik zit niet in de materie maar begrijp niet waarom dit niet opgelost kan worden. Kan het zijn dat men teveel blijft hangen in het verleden en moeten er knopen worden doorgehakt worden? 115

116 (213) Er zijn zoveel verenigen met ieder hun eigen belang. Voorzitter, bestuur. Waarom niet alles onder een paraplu. Dan sta je veel sterker. Dorpshuis opdoeken + voetbalvelden opdoeken. School behouden en verenigingen onder een bestuur, Alles samenvoegen. 116

117 Bijlage VII Krantenartikel Dorpsbelevingsonderzoek Kiel-Windeweer / Nieuwe Compagnie In de periode van 10 november 2015 tot 28 januari 2016 zullen wij, zes eerstejaars studenten van de opleiding Management van de Leefomgeving (Hogeschool Van Hall Larenstein), in de dorpen Kiel- Windeweer en Nieuwe Compagnie een dorpsbelevingsonderzoek uitvoeren. Wij zijn Lars van Gorp, Paul van der Haar, Irene Kamperman, Hessel Stralen, Lars Weerstand en Freek Wiltvank. En wij zullen als projectgroep in de genoemde weken interviews houden, een enquête opstellen, de enquêtes persoonlijk huis aan huis uitdelen en weer ophalen, de resultaten verwerken en uiteindelijk een resultatenrapport schrijven. Het doel van dit onderzoek is om een duidelijk beeld te krijgen hoe u over uw woonomgeving denkt en welke toekomstige ontwikkelingen u graag zou zien in uw dorp. Wij willen graag de resultaten van het dorpsbelevingsonderzoek eind januari aan alle inwoners van Kiel-Windeweer en Nieuwe Compagnie presenteren. Wij hopen dat u allemaal mee wilt werken aan onze enquête en we nodigen u alvast uit voor onze presentatie op maandagavond 25 januari