Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

Transcriptie

1 Twentse Arbeidsmarktmonitor Mei 2016

2 Colofon: Samenstelling en coördinatie: P. Mollink (Regio Twente), E. van de Wiel en H. Seker (Kennispunt Twente) Meegewerkt hebben: P. Kuiper (gemeente Almelo), M. Locht (UWV WERKbedrijf), B. Bakker-Mulder (gemeente Hengelo en ROZ), I. Huiskes (Regio Twente) Ambtelijk opdrachtgever: Bestuurlijk opdrachtgever: S. v.d. Steen (Regio Twente, programmamanager Economie) P. Welman (voorzitter Portefeuillehouders overleg Arbeidsmarkt en wethouder Economie en Werk van de gemeente Enschede) Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

3 Werkloosheid in Twente daalt Sinds medio 2014 daalt de werkloosheid in Twente. Deze ontwikkeling is een gevolg van de verbeterde economische omstandigheden en een toenemend vertrouwen van ondernemers in de economie. Het laatste officiële werkloosheidspercentage voor Twente betreft een jaargemiddelde van 2015: 7,2 procent. (landelijk in 2015: 6,9%) Per eind april 2016 is het landelijke werkloosheidspercentage 6,4 procent. Op basis van de ontwikkeling van de landelijke CBS cijfers, kan het werkloosheidspercentage in Twente per eind april 2016 geschat worden op 6,8 procent. De positieve economische ontwikkeling zorgt tevens voor een stijging van het aantal vacatures. ING geeft aan dat er over een jaar gemeten per maand in Twente nieuwe vacatures worden gemeld. In 2014 waren er dat nog Het aantal vacatures groeide in de periode in Twente sneller dan in Nederland. Ook het aantal banen in Twente neemt toe. LISA/ BIRO meldde van 2014 tot 2015 een toename van banen. Twente behoorde daarmee tot de top vijf regio s in stijgende banen in Nederland. Voor het eerste kwartaal van 2016 geeft het CBS landelijk een lichte daling van banen aan. Deze ontwikkeling lijkt vooral ingezet door de daling van het aantal banen in de zorg. Deze daling is sterker geweest dan de stijging van banen in andere sectoren waaronder de zakelijke dienstverlening. Voor Twente zijn nog geen cijfers over 2016 bekend, verwacht mag worden dat de regio meeloopt in de landelijke ontwikkelingen. Op jaarbasis is ook een andere arbeidsmarktindicator positief: het aantal geregistreerde Niet- Werkende Werkzoekenden (NWW) daalt. Eind april 2016 telde Twente ruim NWW-ers. Vooral het aantal geregistreerde jongeren daalt. Ondanks de afgenomen werkloosheid en een stijging van vacatures is het aantal WW-uitkeringen in eerste kwartaal landelijk en regionaal toegenomen. In de eerste maand van het tweede kwartaal is echter een daling te zien. Het verschil tussen dalende werkloosheid en de gestegen WW uitkeringen in het eerste kwartaal, komt voort uit het gaan werken in part-time banen of gaan werken voor een lager salaris. Hierbij blijft voor personen die gaan weer werken het recht op een gedeeltelijke WWuitkering behouden. Ook geeft UWV aan dat de administratie van uitkeringen later wordt beëindigd, waardoor er het aantal personen met een lopende uitkeringen minder daalt dan voorheen. Het aantal gemeentelijke uitkeringen WWB blijft landelijk en regionaal langzaam stijgen. Er is sprake van een na-ijleffect, doordat er vanuit eerder gestegen WW-uitkeringen, meer personen in een bijstandsuitkering terecht zijn gekomen. Er worden meer aanvullende WWB uitkeringen verstrekt aan mensen die in een kleine parttime baan zijn begonnen. Wethouder Patrick Welman, voorzitter van het Twentse Portefeuillehoudersoverleg Arbeidsmarkt: Er waait een positieve economische wind, deze zorgt in eerste instantie voor meer vacatures en houdt veel commerciële banen in stand. Bij een verder aantrekkende economie mag naast een daling van de werkloosheid, ook een daling van het aantal uitkeringen verwacht worden. Verder in de Arbeidsmarktmonitor: De ontwikkeling van banen in het eerste kwartaal 2016 kent twee kanten: Stijging van banen van zelfstandigen, maar tegelijkertijd een grotere daling van werknemersbanen. De regionale arbeidsmarkt is nog steeds ruim, wel er tekent zich krapte af bij hoger geschoold technisch ICT personeel. De beroepsbevolking is vorig jaar in Twente naar verhouding harder gestegen dan landelijk.. Voor Nederland wordt in 2016 een economische groei van 2,3 procent (BBP) verwacht en voor Twente een groei van 2,2 procent (ING). Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

4 DE NEDERLANDSE ECONOMIE IS IN DE AFGELOPEN MAANDEN GEGROEID De economie blijft zich positief ontwikkelen Net als in het voorgaande kwartaal staan bijna alle seinen voor de Nederlandse economie op groen. Het beeld van de conjunctuur is in april iets gunstiger dan in maart. Zo nemen bijvoorbeeld de productie, investeringsvolume en het aantal uitzenduren toe. Voor Nederland wordt een groei van het bruto binnenlands product (BBP) verwacht van 2,3 procent, voor Twente een groei van 2,2 procent (bron: ING). Consumentvertrouwen en -bestedingen nemen toe Het vertrouwen van de consument heeft zich na een daling in het eerste kwartaal in april hersteld en is nu positief. Het consumentenvertrouwen ligt in april 2016 ruim boven het meerjaren gemiddelde. Consumenten hebben in februari in Nederland 0,1 procent meer uitgegeven dan in februari 2015, meldt het CBS. Dat is overigens wel de laagste stijging van de consumptie sinds oktober Er werden minder goederen gekocht, maar tegelijk werden wel meer diensten afgenomen. Voor Twente zijn geen regionale cijfers bekend, maar verwacht mag worden dat de regio meebeweegt met deze landelijke ontwikkelingen. Ontwikkeling BBP, orders, investeringen en arbeidsvolume positief Deze belangrijke economische indicatoren zijn allen positief en ontwikkelen zich in lijn van de afgelopen maanden. Na een lichte daling in het eerste kwartaal van 2016 neemt het landelijk exportvolume weer toe. Aantal banen is toegenomen De groeiende economie resulteert zowel in Nederland als in Twente in een toename van het aantal banen. In de periode medio 2014 tot medio 2015 kwamen er in Nederland per saldo arbeidsplaatsen bij, in Twente was de toename Veel regio s kende een daling van het aantal banen. Hiermee stond Twente op positie vijf in de lijst van procentueel meest gegroeide regio s. Aantal vacatures in twee jaar verdubbeld Het aantal vacatures in Twente nam de afgelopen tweejaar snel toe. Het 12- maandsgemiddelde aan nieuwe vacatures steeg in de periode 2014 tot 2016 van naar (bron: ING) Ook het aantal openstaande vacatures is toegenomen. Landelijk groeide het aantal vacatures met 19,6 procent in de periode In Twente was deze groei met 26,9 procent een stuk hoger. In 2015 stonden gemiddeld vacatures open in Twente. De meeste vacatures zitten in technische-, commerciële-, bedrijfseconomische- en administratieve beroepen Werkloosheid daalt Het werkloosheidspercentage in Nederland is het afgelopen jaar gedaald van 7,4 procent in 2014 gemiddeld naar 6.9 procent gemiddeld in In Twente daalde het percentage werkloze beroepsbevolking van gemiddeld 7,6 procent in 2014 naar 7,4 procent in In de lijn met de landelijke ontwikkeling is de Twentse werkloosheid in het eerste kwartaal van 2016 gedaald naar 6,8 procent (raming). Minder geregistreerde werkzoekenden., De daling van geregistreerde werkzoekenden (NWW) in Twente is sterker dan in Nederland (- 5,3 procent tegen - 4,1 procent). Eind april 2016 telde Twente ruim NWW-ers. Het aantal jongere geregistreerde werkzoekenden (<27 jaar) nam verhoudingsgewijs sterk af. De groep tot 27 jaar en de groep 50 en ouder, laten in Twente ten opzichte van Nederland een sterkere daling zien. De middengroep daalt even sterk als gemiddeld in Nederland (UWV). maar tegelijk meer uitkeringen in het eerste kwartaal 2016 Naast een daling van het aantal geregistreerde werkzoekenden, zien we een sterke toename van het aantal personen met WW-uitkering in het eerste kwartaal van 2016, in Nederland +5,4 procent, in Twente +7,2 procent. De stijging zien we in alle leeftijdsgroepen. In de leeftijdsgroep onder de 27 jaar steeg het aantal uitkeringen het meest. In alle Twentse gemeenten zijn in het eerste kwartaal meer WW-uitkeringen verstrekt. Nog steeds een ruime arbeidsmarkt De spanning op de arbeidsmarkt is in 2016 nauwelijks veranderd. Bij een in het algemeen ruime markt (meer aanbod van dan vraag naar personeel), is er op deelmarkten sprake van krapte: ICT. Afnemende werkloosheid en toenemend aantal banen maken de markt in 2016 krapper, met name in gespecialiseerde en hoog opgeleide technische functies. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

5 Werkloosheidspercentage 2015 In de Arbeidsmarktmonitor wordt onder werkloosheid het officiële cijfer werkloze beroepsbevolking van het CBS weergegeven (internationale definitie). Het werkloosheidspercentage is het aandeel werkloze beroepsbevolking op de totale beroepsbevolking (werkloos en werkend). Om tot de werkloze beroepsbevolking te horen moet men bij navraag in een enquête een leeftijd tussen de 15 en 75 jaar hebben, actief zoeken naar werk en direct beschikbaar zijn. Personen met kleine baantjes (vanaf 1 uur per week) worden tot de werkende beroepsbevolking gerekend en niet tot de werkloze beroepsbevolking. Een registratie als werkzoekend of het hebben van een uitkering staat los van toerekening als werkloze. Twentse werkloosheid in 2015 met personen gedaald Een graadmeter voor de arbeidsmarkt is het aantal werklozen en het werkloosheidspercentage. Hiermee wordt het aantal personen weergegeven dat geen werk heeft, maar actief werk zoekt op het totaal van werkende of actief werkzoekende bevolking (zie schema op een volgende pagina). De totale Nederlandse werkloosheid is in het afgelopen jaar gedaald (jaargemiddelde 2014: 7,4 procent, jaargemiddelde 2015: 6,9 procent) In 2015 was 7,2 procent van de Twentse beroepsbevolking werkloos Hiermee zijn zo n personen werkloos in Twente. Ten opzichte van 2014 is het percentage gedaald (7,6 procent) (CBS, 2016). Daarmee is de werkloosheid in Twente minder sterk afgenomen dan in Nederland als geheel. Het ontwikkelingsverschil wordt niet zozeer veroorzaakt door lager afname van het aantal werklozen, maar meer door een stijgende beroepsbevolking in Twente. Meer mensen zijn gaan werken of zijn werk gaan zoeken. Kortom de arbeidsmarktparticipatie in Twente neemt toe. Verschillen tussen gemeenten Er zijn grote verschillen tussen gemeenten. De grote gemeenten kennen een hogere werkloosheidspercentage dan regionaal gemiddeld: Enschede (8,5 procent), Hengelo (8,1 procent) en Almelo (9,9 procent. Kleinere gemeenten kennen lagere percentages: Dinkelland en Tubbergen 5,0 procent. In de bijlagen is de omvang van de beroepsbevolking en het werkloosheidspercentage per Twentse gemeente weergegeven. Werkloosheidspercentage in Twente in april 2016 gedaald naar 6,8 (raming) Werkloosheidspercentage in Twente wordt op basis van de landelijke cijfers voor de maand mei 2016 geschat op 6,8. Naar schatting telt Twente momenteel ruim werklozen. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

6 . Arbeidsaanbod Twente Potentiele beroepsbevolking (Bevolking jaar) Beroepsbevolking (15-75 jaar) Niet-beroepsbevolking (15-75 jaar) Werkzame beroepsbevolking (werk > 1u per week) (7,2%) Werkloze beroepsbevolking (zoekt actief naar werk > 1u per week) nb Wil werk / zoekt niet actief Onbenutte arbeidsaanbod nb Wil of kan niet werken Bovenstaande figuur geeft een beeld van de opbouw van de (potentiële) beroepsbevolking. Meer dan tweederde van de potentiële beroepsbevolking in Twente behoort tot personen die werken of werkloos zijn (beroepsbevolking). Het aantal niet-werkenden in Twente wordt naast werklozen ook gevormd door het aantal personen zonder werk dat niet-actief zoekt naar werk en het aantal personen dat niet wil of kan werken (schoolgaanden, vroeg gepensioneerden, zieken, gehandicapten, echtgenoten van éénverdieners etc,) Ontwikkeling van de werkloze beroepsbevolking vindt niet alleen plaats doordat werkenden werkloos worden, maar ook door dat niet-werkende personen actief opzoek gaan naar werk, of doordat schoolverlaters werk gaan zoeken. Omgekeerd daalt de werkloosheid niet alleen doordat mensen gaan werken, maar ook doordat werklozen niet meer actief zoeken, met pensioen gaan of een dagopleiding oppakken. Het al dan niet hebben van een uitkering staat los van bovenstaande indeling. Uitkeringen van ieder soort komen in alle groepen voor. Ook personen zonder een uitkering komen in alle groepen voor. Het hebben van een uitkering is geen voorwaarde om tot de werklozen gerekend te worden. Omgekeerd hebben veel werklozen en zeker veel werkzoekenden niet noodzakelijkerwijs een uitkering. Digitale Twentse Arbeidsmarktmonitor De Twentse arbeidsmarktmonitor wordt ook in een digitale versie gepresenteerd: Links naar de digitale tool staan op: en Op beide sites staat een knop Twentse Arbeidsmarktmonitor Deze digitale tool biedt de meest-recente gegevens in één oogopslag. Daaronder staan icoontjes met de onderwerpen. In de tabbladen erachter kan de gebruiker eigen selecties maken, o.a. per gemeente en voor verschillende leeftijdsgroepen. Ook grafisch zijn deze selecties weer te geven. De arbeidsmarktcijfers in de tool worden ververst aan het eind van de maand Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

7 GEREGISTREEERDE NIET WERKENDE-WERKZOEKENDEN Geregistreerde niet-werkendewerkzoekenden Een indicator voor arbeidsaanbod is het aantal geregistreerde niet-werkende-werkzoekenden (NWW) bij het UWV. Voordeel van dit cijfer is de maandelijkse telling en de registratie van veel persoonskenmerken. Nadeel is de verplichte inschrijving bij WW- en veelal WWBuitkering en niet verplichte uitschrijving bij het vinden van betaald werk Bij gebrek aan actuele en gedifferentieerde cijfers over werkloosheid is deze indicator in de arbeidsmarktmonitor opgenomen. Beduidend minder NWW ers in Twente In de eerste vier maanden van 2016 is het aantal geregistreerde werkzoekenden in Twente sterk gedaald. In april telde Twente NWW-ers. Dit is ten opzichte van eind 2015 een daling van 5,3 procent. In het eerste kwartaal 2015 zagen we een soortgelijke seizoensmatige daling. Sterker daling in Twente dan in Nederland In Nederland als geheel daalt het aantal NWWers ook, maar deze is minder sterk dan in Twente (- 4,1% tegen - 5,3%). Daling aantal NWW-ers in bijna alle gemeenten behalve Haaksbergen De daling doet zich in alle Twentse gemeenten voor, met uitzondering van Haaksbergen. Daar stijgt het aantal NWW-ers in het eerste kwartaal 2016 met 4,6 procent. Er is geen directe marktverklaring voor deze stijging te geven. Vorig jaar ook afname in eerste kwartaal Voorgaande jaren lieten ook een daling van het aantal werkzoekenden in het eerste kwartaal zien. Daarna nam het aantal weer toe. Twente vertoont hiermee een gelijke trend als de landelijke ontwikkeling. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

8 Daling in alle leeftijdsgroepen, maar vooral bij jongeren De daling ten opzichte van eind 2015 doet zich in alle leeftijdsgroepen voor. Maar deze daling is het sterkst in de groep tot 27 jaar. Zie hiervoor de volgende pagina. Sterkere daling jongeren en ouderen ten opzichte van Nederland De groepen tot 27 jaar en 50 en ouder laten in Twente ten opzichte van Nederland als geheel een sterkere daling zien. De middengroep daalt even sterk als Nederland als geheel. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

9 Vacatures Groei van vacatures in 2015 In 2015 waren er gemiddeld openstaande vacatures in Twente. Dit is 26,9 % meer dan in 2014.Het aantal vacatures groeide landelijk met 19,6%. De meeste vacatures zitten in technische-, commerciële-, bedrijfseconomische- en administratieve beroepen. Na een daling in het 3 e kwartaal van 2015 nam het aantal vacatures in het 4 e kwartaal 2015 licht toe. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

10 Spanningsindicator 1e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal 2015 Typering Arbeidsmarkt Typering Arbeidsmarkt Typering Arbeidsmarkt Typering Arbeidsmarkt Agrarische beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Bedrijfseconomische en administratieve beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Commerciële beroepen ruim ruim ruim ruim Creatieve en taalkundige beroepen ruim ruim zeer ruim zeer ruim Dienstverlenende beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Ict beroepen zeer krap zeer krap zeer krap zeer krap Managers zeer ruim ruim ruim ruim Openbaar bestuur, veiligheid en juridische beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim ruim Pedagogische beroepen zeer ruim ruim zeer ruim zeer ruim Technische beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Transport en logistiek beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Zorg en welzijn beroepen zeer ruim zeer ruim zeer ruim zeer ruim Spanning op de arbeidsmarkt kent in 2015 weinig verandering Door een stijging van het aantal vacatures en een daling van het aantal werkzoekenden neemt de spanning op de arbeidsmarkt toe. Hoewel de arbeidsmarkt als geheel nog erg ruim is, zijn er functies waar de verhouding tussen vacatures en werkzoekenden als krap wordt aangemerkt. Arbeidsmarkt ICT blijft zeer krap Naar beroepsgroep bekeken is de regionale arbeidsmarkttypering in 2015 niet sterk veranderd. De arbeidsmarkt voor ICTberoepen blijft zeer krap, Openbaar bestuur e.d. is minder ruim geworden. De overige arbeidsdeelmarkten zijn in de afgelopen kwartalen gelijk gebleven. "Wij zitten nu al met twaalf vacatures en hebben de komende jaren vijftig tot tachtig specialisten nodig, maar we vinden ze niet. Hans van der Kuil van Use System Engineering in Haaksbergen, Tubantia, 7 mei 2016 Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

11 Uitkeringen Forse stijging aantal WW-uitkeringen in het eerste kwartaal van 2016 Naast een daling van het aantal werklozen en van het aantal geregistreerde werkzoekenden, is een sterke toename van het aantal personen met WW-uitkering zichtbaar in het eerste kwartaal van In Nederland als geheel stijgt dit aantal met 5,4 procent, in Twente met 7,2 procent. Deze stijging zien we in alle leeftijdsgroepen, maar in de leeftijdsgroep onder de 27 jaar steeg het aantal uitkeringen het meest. In het eerste kwartaal van 2015 was een vermindering van het aantal WW-uitkeringen zichtbaar. De stijgende lijn vanaf juli 2015, heeft zich in het eerste kwartaal 2016 voortgezet, maar buigt in april om in een kleine daling (-2,7%). In alle Twentse gemeenten meer WWuitkeringen in eerste kwartaal 2016 De ontwikkeling van het WW-cijfer verschilt per Twentse gemeente. In het eerste kwartaal van 2016 steeg het aantal WW-uitkeringen in Wierden, Tubbergen en Rijssen-Holten het sterkst (respectievelijk 15,7%, 13,8% en 13,3%). In Oldenzaal steeg het aantal uitkeringen het minst (1,8%). Alle Twentse gemeenten laten in april een daling van het aantal WW-uitkeringen zien. Verschil geduid: meer personen met uitkering versus minder werklozen / werkzoekenden De invoering van de Wet werk en zekerheid, per 1 juli 2015 heeft geleid tot minder vaste en meer korte tijdelijke arbeidscontracten. Hierdoor krijgen mensen meer dan voorheen door afloop van een baan te maken met langere of kortere werkloosheidsperioden, terwijl ze al weer werk in het vooruitzicht hebben. Daarnaast neemt als reactie op de verdere toename van het aantal deeltijdbanen, het aantal deeltijduitkeringen nog steeds verder toe. Deze mensen zijn werkend en niet werkloos. Ook het opnieuw aan het werk gaan tegen een minder uren/lager salaris gaat gepaard met een aanvullende uitkering (idem niet werkloos). UWV geeft verder aan dat er een verhogend effect is door een andere administratieve verwerking van WW-uitkeringen. Uit onderzoek moet nog blijken of naast de stijging van het aantal uitkeringen, het uitkeringsvolume (de totaal uitgekeerde hoeveelheid geld) daalt. Verwacht mag worden dat op grond van deeltijduitkeringen gemiddeld minder per uitkeringsgerechtigde wordt uitgekeerd. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

12 WW onder jongeren neemt licht af In het eerste kwartaal van 2016 is er een forse stijging van het aantal WW-uitkeringen onder jongeren te zien (19,2%). Landelijk is dat 14,5 procent. In april 2016 neemt het aantal jongeren met een WW-uitkering af (-1,4%). We zien zowel in Twente als landelijk een enigszins vergelijkbare ontwikkeling: in het eerste kwartaal van 2015 was in Twente en in Nederland een sterke daling te zien. Vanaf oktober 2015 is het aantal WW-uitkeringen in Twente maandelijks sterker toegenomen dan in Nederland. In april 2016 daalt het aantal weer. Borne, Oldenzaal, Tubbergen en Twenterand kennen sterke daling De ontwikkeling van het WW-cijfer verschilt per Twentse gemeente. Borne, Oldenzaal, Tubbergen en Twenterand kennen in april 2016 een sterke daling. In het eerste kwartaal liet alleen Borne een daling zien. In alle overige gemeenten was toen sprake van een stijging. Hiervoor is geen directe marktverklaring te geven.. Digitale Twentse Arbeidsmarktmonitor De digitale tool biedt de meest-recente gegevens van de Twentse en Nederlandse arbeidsmarkt, ook van WW uitkeringen. Onder het icoontje Lopende WW uitkeringen kunnen eigen selecties maken worden. Zo kan het verloop in de tijd van het aantal uitkeringen grafisch in beeld gebracht worden. Ook kunnen gemeenten met elkaar vergeleken worden. Links naar de digitale tool staan op: en Op beide sites staat een knop Twentse Arbeidsmarktmonitor Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

13 Aantal WWB-uitkeringen groeit weer In het eerste kwartaal van 2016 is het aantal Twentse WWB-uitkeringen met 2,1 procent gestegen, in april 2016 met 0,3 procent. In het eerste kwartaal van 2015 was er nog sprake van een lichte daling (-0,5%). De ontwikkeling verschilt per leeftijdsgroep. De jongste leeftijdsgroep laat in de laatste vier maanden een stijging van 5,8 procent zien. Deze stijging is aanmerkelijk groter dan in de andere leeftijdsgroepen. Voor de middengroep van 27 tot 44 jaar is de stijging in de eerste vier maanden slechts 0,6 procent. Ontwikkeling per gemeente In bijna alle gemeenten is het aantal uitkeringen in het eerste kwartaal van 2016 gestegen. Alleen Oldenzaal kende een lichte daling (-0.2%). De afgelopen maand is dit beeld niet anders. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

14 Index bijlage: Informatieve Links Ontwikkeling geregistreerde Werkloosheid (NWW) per gemeente, gedifferentieerd naar jongeren en ouderen Ontwikkeling lopende uitkeringen WW, WWB per gemeente met een verbijzondering naar jongeren en ouderen Informatie over hulp aan startende ondernemingen Definities Informatieve links ARBEIDSMARKTMONITOR Twente Bijlage cijfers op gemeentelijk niveau en definities Sites met actuele regionale en landelijke arbeidsmarktontwikkelingen en arbeidsmarktinformatie: Twente Index zie: UWV (o.a. sectorpublicaties) zie: Kansrijke beroepen zie: UWV Regio in beeld 2015 zie: ING zie: Provincie Overijssel zie: (klik door op arbeidsmarkt-delen) SBB zie: Sites met Informatie over arbeidsmarktregelgeving: Stichting v.d. arbeid (o.a. Sectorplannen) zie: Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

15 ARBEIDSMARKTMONITOR Twente Bijlage: cijfers op gemeentelijk niveau Beroepsbevolking en Werkloosheid in Nederland, Twente en Twentse gemeenten BEROEPSBEVOLKING (x 1.000) Nederland Twente Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo (O.) Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden Bron: CBS, bewerking Kennispunt Twente WERKLOOSHEIDSPERCENTAGES (in procenten) Nederland 5,0 5,0 5,8 7,3 7,4 6,9 Twente 5,4 5,2 5,9 7,6 7,6 7,2 Almelo 6,3 6,1 7,1 9,1 9,9 9,9 Borne 4,4 4,1 4,8 5,8 6,3 6,2 Dinkelland 3,8 3,7 4,0 5,2 5,3 5,0 Enschede 7,3 7,2 7,7 10,0 9,4 8,5 Haaksbergen 4,5 4,3 4,9 6,2 6,2 5,3 Hellendoorn 4,3 4,0 4,7 6,0 6,5 5,9 Hengelo (O.) 5,2 5,1 6,3 7,6 7,8 8,1 Hof van Twente 4,0 3,8 4,7 6,0 6,1 5,5 Losser 4,7 4,6 5,1 6,6 7,0 6,8 Oldenzaal 5,0 4,9 5,1 6,6 6,7 6,1 Rijssen-Holten 4,0 3,8 4,8 6,2 6,1 5,5 Tubbergen 3,8 3,6 4,3 5,9 6,1 5,0 Twenterand 4,3 3,9 4,7 6,7 6,5 5,5 Wierden 4,1 4,0 4,5 5,9 5,8 5,5 Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

16 Geregistreerde Niet-Werkende-Werkzoekende (NWW) UWV registraties: TOTAAL NWW (UWV, aantal personen) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling apr'16-mrt'16 apr'16-okt'15 apr'16-apr'15 apr'15 sep'15 okt'15 nov'15 dec'15 jan'16 feb'16 mrt'16 apr'16 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE ,1% ,2% ,8% ALMELO ,2% 57 0,8% 291 4,5% BORNE ,0% -49-4,6% 47 4,9% DINKELLAND ,5% 61 7,5% 59 7,2% ENSCHEDE ,6% ,6% 262 2,0% HAAKSBERGEN ,7% ,9% ,4% HELLENDOORN ,9% 13 0,8% ,9% HENGELO ,3% ,5% 404 8,4% HOF VAN TWENTE ,7% -86-5,7% 71 5,2% LOSSER ,8% 3 0,2% 109 9,5% OLDENZAAL ,0% -18-1,1% 6 0,4% RIJSSEN-HOLTEN ,6% 36 2,6% ,7% TUBBERGEN ,3% 55 7,2% 70 9,3% TWENTERAND ,4% 93 5,7% ,7% WIERDEN ,2% 32 3,6% 33 3,7% Bron: UWV, bewerking Kennispunt Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

17 Geregistreerde werkzoekenden (ouderen 50-plus): NWW jaar (UWV, aantal personen) ontwikkeling apr'16-mrt'16 Ontwikkeling apr'16-okt'15 Ontwikkeling apr'16-apr'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 aug'15 sep'15 okt'15 nov'15 dec'15 jan'16 feb'16 mrt'16 apr'16 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE ,9% 2 0,0% 984 6,7% ALMELO ,0% 53 2,1% 141 5,7% BORNE ,6% 4 0,9% 52 12,7% DINKELLAND ,1% 28 6,7% 36 8,8% ENSCHEDE ,4% ,8% -52-1,1% HAAKSBERGEN ,3% 83 18,4% ,0% HELLENDOORN ,1% 4 0,5% 81 10,9% HENGELO ,8% 0 0,0% ,6% HOF VAN TWENTE ,3% 11 1,7% 76 12,7% LOSSER ,6% 4 0,7% 56 11,2% OLDENZAAL ,9% 28 3,8% 48 6,7% RIJSSEN-HOLTEN ,2% 34 6,3% 51 9,7% TUBBERGEN ,5% 32 8,7% 47 13,3% TWENTERAND ,6% 38 5,9% 85 14,3% WIERDEN ,2% 14 3,1% 45 10,5% Geregistreerde werkzoekenden (jongeren < 27 jaar): NWW jaar (UWV, aantal personen) ontwikkeling apr'16-mrt'16 Ontwikkeling apr'16-okt'15 Ontwikkeling apr'16-apr'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 aug'15 sep'15 okt'15 nov'15 dec'15 jan'16 feb'16 mrt'16 apr'16 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE ,4% ,2% ,3% ALMELO ,2% 13 2,0% 82 14,1% BORNE ,8% ,2% ,8% DINKELLAND ,4% 1 1,3% 12 17,4% ENSCHEDE ,3% -43-2,7% 133 9,6% HAAKSBERGEN ,2% 11 13,3% 33 54,1% HELLENDOORN ,3% -4-2,3% 41 32,5% HENGELO ,4% ,6% 18 4,0% HOF VAN TWENTE ,9% ,1% 1 1,0% LOSSER ,9% ,9% 0 0,0% OLDENZAAL ,5% ,8% -10-7,9% RIJSSEN-HOLTEN ,4% -15-8,0% 43 33,1% TUBBERGEN ,3% -3-3,8% 1 1,3% TWENTERAND ,8% 21 11,0% 52 32,5% WIERDEN ,0% -7-8,4% 5 7,0% Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

18 Geregistreerde werkzoekende (jongeren < 27 jaar): Uitsplitsing naar leeftijd, NWW jaar (UWV, aantal personen) Per eind mrt ' Totaal TWENTE ALMELO BORNE DINKELLAND ENSCHEDE HAAKSBERGEN HELLENDOORN HENGELO HOF V. TWENTE LOSSER OLDENZAAL RIJSSEN-HOLTEN TUBBERGEN TWENTERAND WIERDEN Bron: UWV, bewerking Kennispunt Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

19 Uitkeringen WW: WW (WerkloosheidsWet < 65 jaar, UWV, aantal personen) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling apr'16-mrt'16 apr'16-okt'15 apr'16-apr'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 aug'15 sep'15 okt'15 nov'15 dec'15 jan'16 feb'16 mrt'16 apr'16 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE ,7% ,8% ,6% ALMELO ,2% ,3% 141 6,2% BORNE ,8% 18 2,9% 31 5,1% DINKELLAND ,8% ,2% 84 14,6% ENSCHEDE ,5% 411 9,7% 326 7,6% HAAKSBERGEN ,8% 86 13,7% ,9% HELLENDOORN ,4% 95 9,5% 98 9,8% HENGELO ,3% 248 9,9% ,9% HOF VAN TWENTE ,6% 53 5,6% 76 8,3% LOSSER ,2% 73 12,0% 68 11,1% OLDENZAAL ,1% 43 5,0% 5 0,6% RIJSSEN-HOLTEN ,3% ,4% ,4% TUBBERGEN ,4% ,7% 78 15,0% TWENTERAND ,3% ,3% ,8% WIERDEN ,8% ,7% 89 15,6% WW (WerkloosheidsWet < 27 jaar, UWV, aantal personen) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling apr'16-mrt'16 apr'16-okt'15 apr'16-apr'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 aug'15 sep'15 okt'15 nov'15 dec'15 jan'16 feb'16 mrt'16 apr'16 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE ,0% ,7% ,6% ALMELO ,7% 35 21,2% 57 39,9% BORNE ,4% 1 2,5% 18 78,3% DINKELLAND ,9% 13 43,3% 16 59,3% ENSCHEDE ,9% ,5% ,4% HAAKSBERGEN ,2% 17 58,6% 18 64,3% HELLENDOORN ,6% 18 26,9% 37 77,1% HENGELO ,9% 11 6,6% 29 19,5% HOF VAN TWENTE ,6% 3 4,7% 14 26,4% LOSSER ,9% 12 30,8% 21 70,0% OLDENZAAL ,6% -2-3,8% ,4% RIJSSEN-HOLTEN ,1% 16 20,8% 31 50,0% TUBBERGEN ,8% -2-5,4% 0 0,0% TWENTERAND ,9% 28 35,0% 31 40,3% WIERDEN ,9% 22 73,3% 23 79,3% Bron: UWV, bewerking Kennispunt Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

20 Uitkeringen WWB: WWB, (Wet Werk en Bijstand t/m 65 jaar, Gemeenten, aantal huishoudens) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling apr'16-mrt'16 apr'16-okt'15 apr'16-apr'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 aug'15 sep'15 okt'15 nov'15 dec'15 jan'16 feb'16 mrt'16 apr'16 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE ,3% 578 4,1% 634 4,5% ALMELO ,2% 120 4,8% 144 5,8% BORNE ,1% 16 6,1% 4 1,5% DINKELLAND ,9% 2 1,2% 18 11,9% ENSCHEDE ,5% 167 2,7% 241 3,9% HAAKSBERGEN ,6% 22 6,5% 27 8,1% HELLENDOORN ,7% 33 8,7% 19 4,8% HENGELO ,6% 66 3,1% 26 1,2% HOF VAN TWENTE ,1% 12 3,4% 30 8,9% LOSSER ,6% 22 6,8% 12 3,6% OLDENZAAL ,0% 5 1,0% 21 4,2% RIJSSEN-HOLTEN ,0% 31 10,9% 23 7,9% TUBBERGEN ,9% 5 4,6% -8-6,6% TWENTERAND ,4% 66 15,6% 69 16,4% WIERDEN ,1% 11 6,5% 8 4,7% WWB (Wet Werk en Bijstand < 27 jaar, Gemeenten, aantal huishoudens) ontwikkeling Ontwikkeling Ontwikkeling apr'16-mrt'16 apr'16-okt'15 apr'16-apr'15 apr'15 mei'15 jun'15 jul'15 aug'15 sep'15 okt'15 nov'15 dec'15 jan'16 feb'16 mrt'16 apr'16 Abs. perc. Abs. perc. Abs. perc. TWENTE ,4% ,2% 139 9,2% ALMELO ,0% 26 9,0% 54 20,7% BORNE ,0% 3 16,7% -2-8,7% DINKELLAND ,8% 1 4,2% 6 31,6% ENSCHEDE ,8% 57 8,5% 8 1,1% HAAKSBERGEN ,0% 10 41,7% 11 47,8% HELLENDOORN ,1% 9 23,7% 10 27,0% HENGELO ,3% 30 13,5% 16 6,8% HOF VAN TWENTE ,8% 3 13,6% 6 31,6% LOSSER ,2% 0 0,0% -3-9,1% OLDENZAAL ,7% 2 5,0% 2 5,0% RIJSSEN-HOLTEN ,7% 8 27,6% 7 23,3% TUBBERGEN ,6% 4 30,8% -5-22,7% TWENTERAND ,6% 20 58,8% 16 42,1% WIERDEN ,4% 6 31,6% ,3% Bron: Twentse gemeenten, bewerking Kennispunt Twente Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

21 Het door het ROZ behandelde aantal nieuwe aanvragen van gevestigde ondernemers voor (financiële) ondersteuning bedroeg in maart 2016 in totaal 38. In maart 2016 zijn er daarnaast 8 coachingstrajecten bijgekomen. Het totaal van de intakes van starters in de maand maart 2016 bedroeg 85 en er zijn 20 deelnemers in deze maand gestart met een eigen bedrijf. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

22 Definities en toelichting op cijfers en begrippen Niet Werkende Werkzoekenden (NWW) en Werkloze beroepsbevolking (WBB): UWV Werkbedrijf publiceert cijfers over niet-werkende werkzoekenden (NWW) op de website De cijfers over de NWW verschillen van samenstelling met de werkloze beroepsbevolking (WBB) die het CBS publiceert. Enerzijds staan niet alle werklozen ingeschreven bij UWV Werkbedrijf (vooral personen zonder recht op een uitkering zoals jongeren en herintreders). Anderzijds staan er personen bij UWV ingeschreven die niet tot de werkloze beroepsbevolking horen (personen die bijvoorbeeld een opleiding volgen of die niet actief naar werk zoeken). Een ander verschil is de wijze waarop beide cijfers tot stand komen: het NWW-cijfer komt voort uit registratie van werkzoekenden door UWV-Werkbedrijf, het WBB-cijfer van het CBS komt tot stand door een enquête onder de beroepsbevolking. Definitie NWW NIEUW!: bij UWV ingeschreven werkzoekenden van (was 65) jaar als werkzoekende staat ingeschreven (was eerder:..of minder dan 12 uur per week werkzaam, die werk zoeken voor minimaal 12 uur per week.) Definitie WBB (CBS) NIEUW!: personen van (was 65) jaar zonder werk (was eerder:..of minder dan 12 uur per week werkzaam )die direct beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt en actief naar werk zoeken (was eerder: voor meer dan 12 uur per week) Gemeentelijke bijstandsuitkeringen (WWB): Als arbeidsmarktindicatoren zijn twee tabellen met aantallen WWB (bijstand) per einde maand opgenomen. De leeftijdsbegrenzingen zijn aangepast aan de leeftijdsbegrenzingen in de geregistreerde werkloosheid: een tabel met het totaal van 15 tot 65 jaar en een tabel met het subtotaal van jongeren tot 27 jaar. Op grond van bij gemeenten beschikbare gegevens kan telling niet plaats vinden op aantal personen, maar op het aantal door gemeenten opgegeven "bijstandseenheden" (= aantal huishoudens en niet het aantal personen in de bijstand). In uitgaven van arbeidsmarktmonitor voor september 2012 werden WWB bijstandscijfers van jongeren apart van niet-jongeren weergeven. De cijfers verstrekt door gemeenten worden geactualiseerd op door CBS gepubliceerde cijfers afgerond op tientallen, zodra deze vanuit CBS bekend worden. Dit betekent dat in de praktijk dat cijfers van vorige maanden aangepast kunnen worden! Voor de twee laatste maanden die nog niet door CBS worden gedekt worden voorlopige cijfers gebruikt gebaseerd op opgaven door gemeenten in de regio. Bij bekend worden van CBS cijfers worden ze door CBS cijfers vervangen. De weergeven WWB cijfers betreffen binnen de aangegeven leeftijdsgroepen conform de CBS telling het totaal aantal uitkeringen op grond van de Wet werk en bijstand (WWB). Indien in een huishouden met twee partners één partner een WWB-uitkering ontvangt en de andere partner een WWB/ WIJ-uitkering, worden beide uitkeringen meegeteld. Geteld zijn uitkeringen die aan het eind van de verslagperiode niet waren beëindigd, de zogeheten lopende uitkeringen. Bij het totaal zijn ook meegeteld de uitkeringen aan bijstandsontvangers van wie de leefvorm onbekend is en uitkeringen met onbekende uitkeringsduur. Relatie werkloosheid en uitkeringen: Kenmerk voor werkloosheid is de afwezigheid van werk en tegelijkertijd het zoeken naar en kunnen aanvaarden van werk. Daarbij blijkt dat mensen werkloos kunnen zijn zonder dat ze een werkloosheidsuitkering WW of WBB (bijstandsuitkering) hebben. Ook zijn er mensen die een werkloosheidsuitkering hebben, maar die niet of niet direct op zoek (kunnen) zijn naar werk. Daarmee zijn werkloosheid en het hebben van een werkloosheidsuitkering twee verschillende zaken, die vaak wel met elkaar samenhangen. Werkloosheid wordt altijd opgegeven in aantallen personen of in een percentage van de beroepsbevolking. Uitkeringen worden soms geteld in aantal mensen die een uitkering hebben, maar heel vaak ook in aantallen van verstrekte uitkeringen per huishouding. Een verstrekte uitkering kan daarmee meerder personen omvatten. Sommige personen ontvangen daarnaast twee soorten uitkering. Het is zaak om werkloosheid en uitkering te scheiden en ook om cijfers over verstrekte uitkeringen en cijfers over aantallen werklozen niet door elkaar te halen. Hetzelfde als hierboven geldt ook voor werkloze jongeren tot 27 jaar en voor jongeren die WWB uitkering hebben. Op landelijk niveau gelden CBS cijfers op basis van een steekproef enquête onder jongeren tot 27 jaar voor weergave van jeugdwerkloosheid. Veel werkloze jongeren registreren zich echter niet als zodanig, zodat zij niet in de NWW tellingen van UWV zitten. Nog minder werkloze jongeren melden zich aan bij de werkpleinen voor hulp van gemeenten op basis van de WWB en er zijn nog minder jongeren die daarbij ook een beroep kunnen doen op de inkomensvoorziening uit WWB. In een aantal andere gevallen krijgen jongeren een inkomensvoorziening uit de WWB, terwijl ze niet meer werkloos zijn. Tot slot verschillen opgaven in aantallen verstrekte inkomensvoorzieningen van aantallen personen. De conclusie is ook hier dat de cijfers van werkloosheid, geregistreerde jeugdwerkloosheid en jongeren met een uitkering (WW of WWB) sterk van elkaar kunnen verschillen. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente

23 Vacatures: In de regionale arbeidsmarktmonitor is gebruik gemaakt van vacaturegegevens van UWV WERKbedrijf (d.w.z. geregistreerde vacatures welke door UWV WERKbedrijf in behandeling zijn genomen/ WBS systeem). Het UWV heeft dit aantal vacatures aangevuld met een waarneming van geregistreerde vacatures in andere systemen. Daarmee kan een indicatie van de markt gegeven worden. Nadrukkelijk moet worden opgemerkt dat uit meldingen van personen die nieuw of ander werk hebben gevonden, moet worden opgemaakt dat veel ingevulde arbeidsplaatsen niet in deze vacaturemeting zitten. Veel te vervullen arbeidsplaatsen worden door werkgevers niet openbaar gemeld of op een andere wijze als vacature geregistreerd. Starters en faillissementen: De gegevens komen uit het bestand van de KvK. Faillissementen zijn de uitgesproken faillissementen. Het gaat alleen over de nog ingeschreven bedrijven, de uitgeschreven bedrijven zijn dus niet meegeteld. Arbeidsmarktmonitor Regio Twente