Opleiding Physical Trainer - Initiatie van de trainingsleer

Transcriptie

1 Welkom

2 Opleiding Physical Trainer - Initiatie van de trainingsleer

3 WIE BEN JIJ? - Naam - Opleidingen en ervaringen - Hobbies - Trainingservaring - Wat wil je leren?

4 Ledenzone 1. Klik op «Login» rechtsboven op alle pagina s van onze website. 2. Voer de gebruikersnaam in die u ontvangen hebt in de ing. 3. Voer uw wachtwoord in dat hoort bij uw gebruikersnaam, deze vindt u ook terug in de ing. 4. Klik op «Inloggen»

5 Ledenzone Als u bent ingelogd in de ledenzone, kunt u door de hele site navigeren en ons Training portfolio bekijken. U hebt toegang tot de gedetailleerde opleidingsfiches via uw persoonlijke pagina. Klik op «meer info» (pijl) om de gedetailleerde informatie te raadplegen van uw opleiding.

6 Ledenzone Als u op uw opleiding klikt, komt u terecht op de gedetailleerde opleidingsfiche, zoals getoond in het screenshot hieronder: Via het tabblad «Documenten» kunt u alle documenten relatief aan uw opleiding raadplegen.

7 Ledenzone U vindt hier de PowerPoints van de lesdagen en bijkomende documenten.

8 1. Introductie

9 1.1. Waar beginnen? Intake: - anamnese (objectieve & subjectieve informatie) - fysiologische metingen (lengte, gewicht,...) - screening - inspanningstest -... PAR-Q, informed consent Observatie! Praktijkoefening: evalueer per 2 elkaars houding (statisch)

10

11 2. Anatomie

12 2.1. Het skeletsysteem functies van het skelet Structurele steun voor het lichaam Beweging door hefboomwerking i.s.m. spieren Bescherming interne organen Weerstand aan fysieke krachten Opslag mineralen (calcium, kalium, natrium,...)

13 skeletstructuur Axiaal skelet 80 beenderen Hoofd, nek, romp Biedt grootste ondersteuning Bescherming CZS Stabiel oppervlak voor spieraanhechting Respiratoire beweging Sagittale balans

14 Appendiculair skelet 126 beenderen Bovenste & onderste ledematen, bekkenen pectorale gordels Grotere ROM

15 soorten botten lange botten Grotere lengte dan breedte Lichte kromming (schokabsorptie) Vnl. ledematen Ondersteunen gewicht Hefboomwerking vbn. Humerus, radius, ulna, metacarpalen, metatarsalen, phalangen, femur, fibula, tibia

16 korte botten Even lang als breed stabiliteit Beperkte beweeglijkheid vbn. Carpalen in de pols, tarsalen in de enkel platte botten Bescherming interne organen (schild) Grote hechtingsplaatsen voor spieren vbn. Bekken, ribbenkast, scapula, sternum

17 onregelmatige botten Variabel in vorm & structuur Bescherming interne organen Hechtingsplaats voor spieren vbn. Wervelkolom, pubis, ilium, ischium sesamoïde botten Kleine botten omgeven door pezen Beschermen pezen tegen stress en slijtage Vb. botjes grote teen

18 Soorten gewrichten synarthrodiale (fibreuze) gewrichten onbeweeglijk Omgeven door bindweefsel Vb. Schedel amphiathrodiale (kraakbeenachtige) gewrichten Beperkte beweeglijkheid Multidirectionaal (kleine hoeveelheid) Vbn. Wervelkolom, sacro-iliacaal gewricht, tibiofibulair gewricht

19 diarthrodiale (synoviale) gewrichten Grote beweeglijkheid Multidirectionaal Meeste gewrichten in ledematen Omgeven door kraakbeenkapsel en synoviaal vocht Gekenmerkt door gewrichtskop en gewrichtskom Vb. Heupgewricht

20 Gewrichtskraakbeen: absorbeert druk Gewrichtsholte: uniek voor synoviale gewrichten, biedt plaats voor synoviaal vocht Gewrichtsvloeistof: smeermiddel, zorgt voor schokdemping, minder wrijving, voeding van kraakbeen Gewrichtskapsel: binnenwand (produceert nieuw synoviaal vocht en resorbeert oud vocht) en buitenwand (collageen bindweefsel bestand tegen hoge trekkrachten) Ligamenten: intracapsulair (in de gewrichtsruimte), capsulair (versterkingen van gewrichtskapsel), extracapsulair (buiten het gewrichtskapsel)

21 Classificatie gewrichten assige gewrichten Platte gewrichtsvlakken: Translaties (over elkaar schuiven) en rotaties, al dan niet gecombineerd Beweging: beperkt door ligamenten en omliggende beenstukken Vb. Facetgewrichten op ruggewervels, handwortels Hoek-, scharnier- of schroefgewricht: Gewrichtsvlak is deel van een convexe cilindermantel, gewrichtspan is deel van de overeenkomstige concave cilindermantel Beweging: flexie, extensie, hyperextensie Vb. Ellebooggewricht, enkelgewricht Draaigewricht: As ligt evenwijdig met de lengteas van de beenderen die het gewricht vormen Beweging: rotatie Vb. Radius en ulna

22

23 assige gewrichten Ellipsoïde gewricht (eigewricht): Gewrichtsuiteinden zijn ellipsvormige segmenten waarvan het ene uiteinde convex is en het andere concaaf Beweging rond de lange as enkel mogelijk zonder vervorming, beweging rond de kleine as mogelijk door vervormbaarheid van het kraakbeen Beweging: flexie/extensie, adductie/abductie Vb. polsgewricht Zadelgewricht Het ene gewrichtsuiteinde heeft de vorm van een zadel, het andere past erin Beweging: iets breder bewegingsveld dan eigewricht Vb. duimgewricht

24

25 assige gewrichten Kogelgewricht Het ene gewrichtsuiteinde is convex, andere concaaf Beweging: frontale, sagittale en longitudinale as (circumductie) Vb. Schoudergewricht, heupgewricht

26

27 2.2. Terminologie van de beweging Beschrijving van de bewegingen: Flexie: hoek tussen 2 botten verkleint Extensie: hoek tussen 2 botten vergroot Hyperextensie: gewricht verder dan de anatomische positie strekken Lateroflexie: zijwaartse buiging van de wervelkolom Abductie: zijwaartse beweging weg van het lichaam Adductie: zijwaartse beweging naar het lichaam toe Horizontale abductie: weg van het lichaam in het horizontale vlak Horizontale adductie: naar het lichaam toe in het horizontale vlak Protractie: voorwaartse beweging van de scapula Retractie: achterwaartse beweging van de scapula Elevatie: omhoogwaartse beweging van de scapula Depressie: neerwaartse beweging van de scapula

28 Supinatie: buitenwaarts draaien van arm of been Pronatie: binnenwaarts draaien van arm of been Plantaire flexie: tenen naar de grond toe strekken Dorsiflexie: tenen optrekken Eversie: voetzool naar buiten draaien Inversie: voetzool naar binnen draaien Endorotatie: naar binnen draaien Exorotatie: naar buiten draaien Altijd bekeken vanuit de anatomische houding!

29 Beschrijving van de posities: Anterior: aan de voorzijde Posterior: aan de achterzijde Superior: aan de bovenkant Inferior: aan de onderkant Mediaal: tegen de middellijn Lateraal: weg van de middellijn Proximaal: dicht tegen het referentiepunt Distaal: weg van het referentiepunt Ipsilateraal: aan dezelfde zijde Contralateraal: Aan de andere zijde Altijd bekeken vanuit de anatomische houding!

30

31

32

33 2.3. Beweegvlakken Sagittaal vlak Verticaal Verdeelt lichaam in linker- en rechterhelft Flexie/extensie bewegingen Bewegingen: Flexie Extensie Hyperextensie Dorsiflexie (enkel) Plantair flexie (enkel)

34 Frontaal vlak Verticaal Verdeelt lichaam in voor- en achterkant Abductie/adductie/lateroflexie Bewegingen: Abductie Adductie Lateroflexie Radiale deviatie (pols) Ulnaire deviatie (pols) Elevatie en depressie van de scapula Op- en neerwaartse rotatie van de scapula

35 Transversaal vlak Horizontaal Verdeelt lichaam in boven- en onderkant Abductie/adductie/lateroflexie Bewegingen: Horizontale abductie Horizontale adductie Interne rotatie (naar binnen) Externe rotatie (naar buiten) Pronatie (voorarm) Supinatie (voorarm) Rotatie van hoofd, nek, romp

36 2.4. Beweegassen Sagittale of anterioposterieure as (Z-as) Horizontaal Voorkant (anterieur) naar achterkant (posterieur) Frontale vlak Frontale of mediolaterale as (X-as) Horizontaal Linkerkant naar rechterkant Sagittale vlak Verticale of longitudinale as (Y-as) Verticaal Bovenkant (superior) naar onderkant (inferior) Transversaal vlak

37 Praktijk - Analyseer de apparaten in de fitnesszaal, noteer je conclusies. - In welk vlak situeren zich volgende bewegingen? 1. Biceps curl 2. Squat 3. Chest press 4. DB lateral raises 5. Shoulder press 6. Pushup 7. Lunges

38 2.5. Houdingsafwijkingen

39 Correcte Houding Correcte anatomische positie: optimaal evenwicht tussen buik- en rugspieren Wat is een optimale houding? Veranderingen in curvatuur van wervelkolom compensatie bekken Chronisch verkeerde houdingspatronen Spieronevenwicht agonist veel sterker dan antagonist, verschil in lengte of spanning van de spieren

40 Cervicale wervels lordose Thoracale wervels kyfose Lumbale wervels lordose

41 Psoas major Verkort Iliacus

42 Soorten houdingsafwijkingen upper cross syndrome Onevenwicht in de spieren van het hoofd en de nek Vaak bij lange tijd bureaujob Verkort/overactief: - pectoralis & SCM (anterieur) - bovenste deel trapezius & levator scapulae (posterieur) Verzwakt/geïnhibeerd: - diepe cervicale nekflexoren (anterieur) - onderste deel trapezius & rhomboideus (posterieur)

43 lower cross syndrome Onevenwicht in de spieren van de heupregio Vaak bij mensen die lange tijd zitten, slechte houding, weinig stabiliteit rond de wervelkolom Verkort/overactief: - iliopsoas & rectus femoris (anterieur) - erector spinae (posterieur) Verzwakt/geïnhibeerd: - buikspieren (anterieur) - gluteus (posterieur)

44 Houdingscorrecties Werk van de coach? (5:163 ratio) Afhankelijk van doel van de klant Afhankelijk van klant tot klant Progressief correcties inbouwen in plan Soms ook deels psychologisch

45 2.6. Spiersysteem functies van het spiersysteem Produceren van beweging Stabiliseren van botten Houding van het lichaam Vormbaar (esthetisch)

46 Soorten spierweefsel skeletspieren Vrijwillige contractie (enige!) Spieren en pezen die trekken aan botten Functie: beweging creëren viscerale spieren =gladde spieren Onvrijwillige contractie (autonoom zenuwstelsel) In organen zoals maag, darmen, bloedvaten Functie: substanties door organen stuwen (vertering, circulatie, secretie, excretie,..) cardiale spieren Onvrijwillige contractie Rond het hart Functie: contractie van het hart (gestuurd door hormonen vanuit de hersenen)

47

48 De spierstructuur Skeletspier + epimysium Spierbundel + perimysium Spiervezel + endomysium Myofibril + sarcoplasmatisch reticulum (+actine/myosine)

49

50 De spiercontractie Spiervezels: bestaan uit functionele eenheden, myofibrillen Sarcomeer = kleinste contractiele eenheid binnen een myofibril Sarcomeren worden gescheiden van elkaar door Z banden De sarcomeren bestaan uit 2 filamenten: myosine: - dik filament - A band - behoudt +/- dezelfde lengte tijdens contractie actine: - dun filament - I band - veranderd in lengte tijdens contractie waardoor spanning in Z-banden ontstaat

51

52 Optimale lengte: optimaal contact tussen actine en myosine meeste kracht Te kort: teveel overlap tussen de filamenten Te lang: te weinig overlap tussen de filamenten

53 Spierreflexen monosynaptische reflex (=stretchreflex) Spier verlengt spierspoeltjes die lengteveranderingen detecteren reageren zenuw in de spierspoeltjes zendt signaal naar motorische eenheden spiervezels reageren door samen te trekken Bescherming van spieren tegen overrekking (spierscheuren) bij bruuske extensies Vb. Patellapees reflex

54 reciproke inhibitie Naast monosynaptische reflex, 2 de reflex die geactiveerd wordt vanuit ruggemerg Opspannen van de agonist zorgt voor reflexmatig ontspannen van de antagonist (wet van Sherrington)

55 autogene inhibitie (=omgekeerde monosynaptische reflex) Spierspoeltjes: detecteren verandering in lengte van de spier Golgi-pees apparaat: detecteert verandering in spanning in de spier Uitrekking spier spierspoeltjes reageren monosynaptische reflex contractie van spier golgi-pees apparaat detecteert verandering in spanning zendt signaal waardoor spier terug ontspant Wordt dominant na 30 seconden of minder

56

57 toepassing: stretching Statische methode Dynamische (proprioceptieve) methode Ballistische methode PNF methode (proprioceptieve neuromusculaire facilitatie) Contract relax Hold relax Contract relax antagonist contract

58 Type spiervezels Motorische eenheid (ME) = alle spiervezels die bezenuwd worden door 1 motorneuron Alle spieren van 1 ME zijn van hetzelfde vezeltype spiervezels per ME Impuls CZS naar motorische eenheden spiercontractie Alles of niets principe Hoeveelheid kracht die geproduceerd wordt afhankelijk van grootte (eerst kleine ME, dan grotere ME) en hoeveel motorische eenheden gerecruteerd worden

59 Spiertonus: steeds enkele ME actief Zonder activatie treedt atrofie op Spiervezels binnen motorische eenheid zijn onder te verdelen in 3 types, afhankelijk van contractiesnelheid

60 type 1 spiervezels Trage contractie Weinig kracht Weinig vermoeidheid Aëroob Veel myoglobine (rood) Weinig glycogeen, veel triglyceriden type 2A spiervezels Snellere contractie dan type 1 Meer kracht Minder vermoeidheid dan type 2B Aëroob & anaëroob Veel myoglobine

61 type 2B spiervezels Snelle contractie Veel kracht Snel vermoeid Anaëroob Veel glycogeen

62

63 Vragen of opmerkingen