Visie op verkeer. Modulaire opzet VSP

Vergelijkbare documenten
Module bereikbaarheid

Module verkeersveiligheid

Module 4. Autoverkeer


Notitie km snelheidslimiet Antwerpsestraatweg

Essentiële herkenbaarheidskenmerken

Gemeentelijk verkeers- en vervoerplan (GVVP) 2e klankbordgroepbijeenkomst 16 maart 2017

Duurzaam Veilig(e) Wegen

Module 7. Parkeren. Inleiding. Situatiebeschrijving

Bij de prioritering hebben de volgende overwegingen een belangrijke rol gespeeld:

Figuur 1: Wegencategorisering gemeente Vlissingen

Herinrichting Beusichemseweg. Binnen bebouwde kom t Goy

Module 3. Fiets. Inleiding

De module is door nieuw beleid van hogere overheden geactualiseerd.

Integraal maatregelenpakket GVVP Asten

Maatregelen ter verbetering van de verkeersveiligheid op de Bosscheweg

HET LINT OOSTZAAN. Aanleiding. Centrale doelstelling

Verkeersveiligheidsanalyse Bommenweg Dreef (Wadenoijen, Gemeente Tiel) 28 juli 2017

Onderwerp Zaaknummer Uw kenmerk Datum Verkeerskundige analyse Torenlaan

Voorbereiding raadsbijeenkomst Verkeers- en vervoersvisie 7 maart februari 2013

Inrichtingsvarianten N640 Presentatie Raadsinformatiebijeenkomst Halderberge 28 feb

Gemeente Venray. Visie wegenstructuur en wegcategorisering Bijlagenrapport

Wegcategorising HHSK

Datum: maandag 06 juli Kenmerk: Epemawei, Ysbrechtum

Dijklint Alblasserdam

Gemeentelijk verkeer- en vervoersplan

Aan de gemeenteraad, Vergadering: 21 november Agendanummer: 9

SAB Arnhem. Beoordeling verkeerssituatie herontwikkeling Expo Center Hengelo

Bereikbaarheid woonwijken rondom Bentz-Berg

Verkeersveiligheidsanalyse Teisterbantlaan Papesteeg Spoorstraat

Categoriseringsplan gemeente Doetinchem

Middelveen IV Zuidwolde

Factsheet Verkeer. 1. Inleiding. 2. Ambities. Definities, bestaande wetgeving en beleid

kennis te nemen van de beantwoording van de artikel 45 vragen die de Swollwacht-fractie heeft gesteld over verkeersveiligheid.

B en W. nr d.d

Inventarisatie van verkeersknelpunten en oplossingen in de omgeving van Buytewech-Noord Verslag 25 april p 1

Rapport: Hillegoms Verkeers- en Vervoerplan (HVVP)

UITWERKING EVALUATIE VERKEER OP DIJKWEGEN. Aanbevelingen voor verkeersveilige dijkwegen in Lingewaard

Voorstel: Het categoriseringsplan Doetinchem 'Naar een herkenbare categorie-indeling van wegen' vaststellen.

VERKEERSKUNDIGE UITGANGSPUNTEN VOOR EEN LEEFBAAR EN VEILIG WIERINGERWERF

Herinrichting Oude Willemsweg. Ondertitel. Beeldenboek oplossingsrichtingen

Toepassing verkeersveiligheid op maat

P r o v i n c i e F l e v o l a n d

Memo. Verhouding auto-fiets 2015

Beleidsplan wegcategorisering voor de periode voor de gemeente Laarbeek

Snelfietsroute Arnhem - Wageningen. Oosterbeek

Keuzenota Onderwerp: Kaders stellen GVVP

Verkeersarrangement Elsloo

Dilemma s over provinciale wegen. Technische briefing 18 januari 2017 Chris Pit

WAT IS ER MOGELIJK ZONDER HET BESTEMMINGSPLAN TE WIJZIGEN HOE SPAREN WE ZOVEEL MOGELIJK BOMEN

Veilig oversteken in Haren

College van burgemeester en wethouders. Consequenties wijziging weg categorisering

Voorkeursschetsontwerp traverse Lemmer

Aanleiding. Presentatie doortrekken Haarsweg. Communicatietraject. Onderdelen van het onderzoek. Ondernemersvereniging Ommen

Inrichting wegen Duurzaam Veilig

1 Inleiding. 2 Interne wegenstructuur. Kerkdriel Noord. Gemeente Maasdriel. Verkeerseffecten woningen fase september 2015 MDL013/Fdf/0074.

Verslag van inspraak

VERKEERSVEILIGHEID in de Gemeente Niedorp

UITGANGSPUNTEN HERINRICHTING INGENIEUR SMEDINGPLEIN WIERINGERWERF

Aanvulling evaluatie Duurzaam Veilig

Leidraad inrichting veilige schoolomgeving

Betreft ontwerp verkeersbesluit kruising Zwartemeerlaan Westlanderwerf - Teunisbloem: opheffen voetgangersoversteekplaats, Wervepad wordt fietspad.

Addendum bij nota Fietsen in Lelystad: Voldoen de gestelde voorrangsregels aan CROW-richtlijnen

Memo. Ruimte en Economie. Advies. Doorkiesnummers: Aan. Van Wiebe Mulder Afschrift aan. Datum Opsteller Wiebe Mulder Bijlage 3

Van: Aan: Gecontroleerd door: J. Mazier M. Schurink

Bijlage 2M Maatregelen

Wegencategoriseringsplan Gemeente Alblasserdam

Gemengd verkeer - fietssuggestiestroken

Gemeentewerken Cluster Beheer Gemeentewerken (071) Raadsleden

Gemeente Halderberge. Analyse verkeersmaatregelen Bosschenhoofd

Verkeersveiligheidsplan. Gemeente Helmond. Dienst Stedelijke Ontwikkeling en Beheer Team Verkeer en Vervoer. Datum:

Verkeersveiligheids monitor. Gemeente Waterland

Met vriendelijke groeten, verblijf ik...

Categorisering en Basiskenmerken Wegontwerp nieuwe stijl

Burgemeester en Wethouders van Noordenveld. Samenvatting actualisatie Gemeentelijk Verkeer en VervoersPlan (GVVP)

Memo van de gedeputeerde C.A. van der Maat Gedeputeerde Mobiliteit en Samenwerking

Aanpassing grenzen bebouwde kom Nijmegen-NoordProgramma / Programmanummer Mobiliteit / 1072

Actualisatie GVVP Noordenveld

Verkeer en Verkeersveiligheid. Herziening dorpsplan Eric van Berkum

Bijlage bij de raadsbrief Fietsveiligheid Sleeuwijksedijk (september 2012)

Wilhelminalaan verkeersveiliger. Hier komt tekst. Hier komt ook tekst. Informatiebijeenkomst 9 maart Utrecht.nl.

ZIENSWIJZENNOTA GVVP WINSUM

Verkeersonderzoek. Kenmerken advies: veiligverkeer.nl

Fietsstraat. Beelden van een groene stad, voorstel 6. Samenvatting

Verkeersveiligheid fietsroutes gemeente Nieuwkoop Inventarisatie van knelpunten

Wonen in Woerden: geen overlast, veilig en prettig wandelen en fietsen in de wijk

VERKEER OP DE RINGDIJK ENQUÊTE ONDER BEWONERS, BEDRIJVEN EN DORPSRADEN

In deze verkeerskundige onderbouwing is de verkeersaantrekkende werking bepaald van de woonwijk Ammersoyen in Ammerzoden Noord, gemeente Maasdriel.

Het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer wordt gewijzigd als volgt:

Verkeer en Verkeersveiligheid. Herziening dorpsplan - Dorpsstraat Eric van Berkum

Wilhelminalaan verkeersveiliger. Hier komt tekst. Hier komt ook tekst. 2 e bewonersbijeenkomst 30 juni Utrecht.nl.

Verkeersveiligheid in Bronckhorst

Verkeersveiligheidspla. n Harderwij k

Mededeling van het college aan de gemeenteraad ( )

GVVP Asten. Evaluatie periode Gemeente Asten

Verkeersveiligheid op maat

1 Inleiding. 2 Ligging van de route. Verkeersstudie Olst. Gemeente Olst-Wijhe. Analyse route Olsterveer - N juni 2017 OLW032/Fdf/concept

Verkeer en vervoer. Op weg naar de toekomst

Statenmededeling aan Provinciale Staten

Rob Kösters Beleidsmedewerker Projectleider

Transcriptie:

Visie op verkeer In het verkeersstructuurplan (VSP) 2010 2015 is een algemene visie op de verkeersstructuur van Halderberge beschreven. Het beleid biedt een goede balans tussen de drie elementen bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid. Duurzaam Veilig is de (landelijke) basis waarbinnen uitvoering wordt gegeven aan het verkeersbeleid. De categorisering van wegen stuurt het verkeer over die wegen die daarvoor bedoeld zijn en daarvoor geschikt zijn gemaakt. Dit binnen de beschikbare fysieke en financiële ruimte. Modulaire opzet VSP Het VSP wordt modulair opgezet. Deze visie vormt daarvoor de kop, waarin het verkeersbeleid op hoofdlijnen wordt uitgewerkt. Binnen de kaders van de kop worden vervolgens de modules uitgewerkt (de romp). De maatregelen komen samen in de staart. Wanneer dan thema s geactualiseerd of aangevuld worden, kunnen deze eenvoudig ingevoegd en aangevuld worden met maatregelen in de staart. Dit kan door ze onder aan het lijstje toe te voegen, of om ze op basis van een hoge(re) prioriteit in de lijst op te nemen. Het beleid in de kop Het beleid in de kop kan iedere bestuurscyclus opnieuw aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Politieke voorkeuren kunnen dan worden aangegeven. Bijvoorbeeld de prioritering van de thema s onderling. De keuzes van de raad worden verwerkt in de romp en de staart. Daarmee is het verkeersbeleid dan weer actueel gemaakt. De gemeente kan dit zelf verzorgen. Uitwerken van de thema s in de modules De romp van het VSP wordt gevormd door de thematische uitwerking van de modules. Iedere module vormt een los onderdeel. Per thema wordt het beleid beschreven en wordt een vertaling gemaakt naar maatregelen. Het is altijd mogelijk modules te actualiseren of toe te voegen. Fysiek is het VSP een losbladig systeem dat eenvoudig vervangen kan worden. Actualisatie of toevoegen van thema s is dus niet voorbehouden aan een grote actualisatie. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 1

Maatregelen in de staart De maatregelen per module komen samen in de staart. Hier wordt een integraal maatregelenpakket van gemaakt, voor de komende periode. De maatregelen zijn de input voor werk-met-werk, samen met weg- en rioolbeheer. Iedere bestuurscyclus wordt de kop getoetst en wordt het maatregelenpakket daar op afgestemd. Door op de ingeslagen weg, actualiteit inbrengen De gemeente gaat door op de ingeslagen weg en blijft inzetten op dezelfde balans tussen bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid. Duurzaam Veilig blijft daarbij het vertrekpunt. Invoering van Duurzaam Veilig Doel van het categoriseren van het wegennet is het sturen van verkeer en het duidelijk maken van verwachtingen over het gewenste gedrag ter plaatse. Dit wordt aan de weggebruiker duidelijk gemaakt door de voorkeurskenmerken van de wegfunctie aan te brengen op straat. Ingezet wordt op de verdere invoering van Duurzaam Veilig op het wegennet van Halderberge, hiervoor moeten middelen worden vrijgemaakt. Dat betekent ook het realiseren van de verblijfsgebieden buiten de bebouwde kom, de 60 km/uur zones. Invoering gebeurt sober en doelmatig, met het aangeven van poortconstructies bij de toegangen van het gebied. Inzet hierbij is dat werk-met-werk wordt gemaakt. Dit maakt het mogelijk om slim om te gaan met de beschikbare budgetten en grote investeringen te voorkomen. Infrastructureel en mensgericht Het zichtbaar maken van de wegfunctie aan de weggebruiker kan alleen worden bereikt door de weg ook als zodanig in te richten. Dit vraagt om infrastructurele maatregelen. Verkeersonveilige locaties moeten worden aangepast om ongevallen te helpen voorkomen of om de ernst van ongevallen terug te dringen. Om verkeersonveilige locaties te bepalen is een verkeersveiligheidsanalyse uitgevoerd, waarin een relatie is gelegd met de gereden snelheid. Daar zijn concrete locaties uit naar voren gekomen. Voor die locaties moeten maatregelen benoemd worden. Echter, bij een aanzienlijk gedeelte van de verkeersongevallen ligt de oorzaak niet bij de inrichting van de weg, maar is het menselijk handelen een factor. Daarom wordt ook ingezet op mensgericht verkeersbeleid. Campagnes, snelheidsdisplays (smileys) en communicatie zijn instrumenten om mensen bewust te maken van hun verkeersgedrag. Door een beroep te doen op de eigen verantwoordelijkheid, kan breed gestuurd worden. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 2

Mensgerichte maatregelen zijn breed inzetbaar, relatief goedkoop en niet aan een specifieke locatie gebonden. Daarmee vormt dit type maatregelen een uitstekende aanvulling op de infrastructurele aanpak van knelpuntlocaties. De structuurvisie geeft hiervoor aanzetten, door een duidelijke rol voor de gemeente te benoemen. Die is ondersteunend en gericht op samenwerking. De gemeente is niet voor ieder detail verantwoordelijk en meningsverschillen hoeven niet altijd door de gemeente opgelost te worden. Thema s/modules Voor het actualiseren van het VSP zijn de volgende thema s benoemd: verkeersveiligheid bereikbaarheid leefbaarheid parkeren fiets lopen (met aandacht voor voetgangers, minder validen en schoolomgevingen) landbouwverkeer openbaar vervoer ruimtelijke ontwikkelingen Vanwege alle infrastructurele ontwikkelingen is het nu nog niet mogelijk om alle onderdelen uit te werken. Hiervoor moeten eerst de lopende werken zijn afgerond. Dat geeft inzicht in de effecten op het verkeer, daarna kan verdere uitwerking plaatsvinden. Uitwerking van de eerste vier thema s Continuïteit van aandacht voor het verkeersbeleid is belangrijk. Daarom wordt nu ingezet op actualisatie van de eerste vier thema s. Deze garanderen die blijvende aandacht en pakken de belangrijkste aandachtspunten aan of zetten acties in gang. In 2017 is het effect van de infrastructurele maatregelen zichtbaar, wat het mogelijk maakt om dan een grondige actualisatie op alle thema s te doen. In dat proces moet voldoende ruimte zijn voor burgerparticipatie, om draagvlak te krijgen. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 3

Mensgericht Zoals aangegeven wordt er ingezet op beperkte infrastructurele maatregelen en is mensgericht verkeersbeleid een belangrijke aanvulling. Dit betekent een uitbreiding op dat vlak ten opzichte van het huidige verkeersbeleid. Concreet gaat het om: benadering van alle doelgroepen op het gebied van permanente verkeerseducatie informeren vanuit en door de gemeente een beroep doen op de eigen verantwoordelijkheid, maar hierin wel ondersteunen Benadering alle doelgroepen Permanente verkeerseducatie betekent dat burgers in alle fasen van hun leven geïnformeerd worden en blijven over verkeer, verkeersgedrag, verkeersregels en verkeersveiligheid. Dit betekent dat het aantal projecten moet worden uitgebreid naar alle leeftijdsgroepen en vervoerswijzen. Informeren Om begrip te krijgen voor acties en maatregelen en om effecten te vergroten is het belangrijk dat de gemeente de burgers informeert over het hoe en waarom van acties en maatregelen. Dit geeft duidelijkheid en verkleint de afstand tussen burger en gemeente. Eigen verantwoordelijkheid De gemeente moet niet verantwoordelijk worden gesteld voor alle klachten, meldingen en meningsverschillen van en tussen burgers onderling. De boodschap van de gemeente is dat mensen problemen onderling bespreekbaar moeten kunnen maken. De gemeente gaat niet overal een bord of paal plaatsen. Om dit voor mensen mogelijk te maken, neemt de gemeente een ondersteunende rol aan. Door hierover te communiceren en eventueel partijen hulpmiddelen in handen te geven. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 4

Vertaling naar acties en maatregelen Hier is vanuit de visie een doorvertaling gemaakt naar concrete acties en maatregelen die in het kader van het actuele verkeersbeleid nodig zijn. Duurzaam Veilig Een aantal gebieden, vooral in het buitengebied van Halderberge, is nog niet ingericht volgens de landelijke voorkeurskenmerken. Om aan de weggebruiker zichtbaar te maken wat er verwacht wordt, is het belangrijk dat de principes van Duurzaam Veilig worden doorgevoerd op het wegennet. Hierop wordt ingezet, in de combinatie met werk-met-werk maken. Grenzen duidelijk markeren Overgangen van snelheidsregimes, bij de verblijfsgebieden, maar vooral bij de bebouwde komgrenzen, moeten duidelijk herkenbaar zijn. Komgrenzen moeten een dwingend karakter hebben om de snelheid aan te passen. Een goede fysieke inrichting is daarom essentieel. Bij voorkeur betekent dit dat na het binnen rijden van de bebouwde kom de snelheid als vanzelf door bestuurders wordt aangepast. Blijvend aandacht voor verkeersveiligheid Verkeersveiligheid is en blijft belangrijk. Daarom moet aan de weggebruiker duidelijk worden gemaakt wat van hem of haar verwacht wordt. Er moet dan ook blijvend aandacht voor verkeersveiligheid zijn. Daar wordt op ingezet met de inrichting van de weg en door monitoring. Meten is weten Per wegtype zijn voorkeurskenmerken benoemd waaraan de weginrichting moet voldoen. Ook zijn hierin aspecten benoemd die richting geven aan het verkeersgedrag. Aspecten waarop relatief eenvoudig gemonitord kan worden zijn: analyse (ontwikkeling van) verkeersongevallen, gericht op het in beeld brengen van locaties van verkeersongevallen en bij ongevallen betrokken doelgroepen verkeerstellingen, deze geven inzicht in: o hoeveelheid verkeer o percentage vrachtverkeer o gereden snelheid van verkeer Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 5

Om dit mogelijk te maken, wordt het abonnement op ViaStat en Speedprofiles voortgezet en wordt een telprogramma opgezet. Dat telprogramma is tevens input voor bijvoorbeeld actualisaties van het verkeersmodel. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 6

Module bereikbaarheid Bereikbaarheid gaat over de uitwisseling van verkeer, tussen de kernen van de gemeente onderling en naar het hoofdwegennet. Een goede bereikbaarheid is belangrijk, maar leefbaarheid en verkeersveiligheid moeten wel gewaarborgd blijven. Hierin zit een spanningsveld. De categorisering van wegen geeft hier sturing aan. Situatiebeschrijving Recent heeft de gemeente de wegencategorisering geactualiseerd. Deze staat in figuur 1. De wegen binnen de gemeentegrenzen die niet specifiek zijn aangeduid, zijn gecategoriseerd als erftoegangsweg type II. Deze wegcategorie kent een maximum snelheid van 30 km/uur binnen de bebouwde kom en van 60 km/uur buiten de bebouwde kom. Legenda ETW I (60) GOW (80) GOW B fiets (50) GOW C zonder fiets (50) figuur 1: categorisering wegen Halderberge 2015 Voor iedere wegfunctie zijn in het huidige VSP voorkeurskenmerken opgenomen die sturing geven aan de inrichting van de weg. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 7

Beleid De categorisering uit figuur 1 houdt rekening met de ZOO rondom Oudenbosch. De voorkeurskenmerken per wegfunctie zijn bijgevoegd aan deze module. De tabellen voor binnen en buiten de bebouwde kom zijn afgestemd op wegfuncties die in Halderberge voorkomen, niet relevante wegfuncties en aspecten komen daar niet in terug. Bebouwde komgrenzen In de module verkeerveiligheid is aangegeven dat de snelheidsovergangen belangrijk zijn. Deze maken aan de weggebruiker duidelijk welk verkeersgedrag verwacht wordt. Daarom is voorgesteld de komgrenzen meer fysiek in te richten. Dit vergroot de herkenbaarheid en zorgt voor een lagere rijsnelheid door het autoverkeer. In de module verkeersveiligheid is dit verder uitgewerkt. Aandachtslocaties categorisering wegennet Kruislandseweg in Oud Gastel en verkeersintensiteiten in Bosschenhoofd Binnen de module verkeersveiligheid zijn de Kruislandseweg in Oud Gastel en de aandacht voor de verkeersintensiteit in Bosschenhoofd al benoemd. Er is voorgesteld de Kruislandseweg af te waarderen naar 50 km/uur. Dit betekent een aanpassing van de wegencategorisering, zoals deze in de situatiebeschrijving is opgenomen. Voor de situatie in Bosschenhoofd zorgt de aandacht voor de hoeveelheid verkeer niet voor aanpassing van de categorisering, die blijft gebiedsontsluitingsweg. Wel moet nagedacht worden over de inrichting van het tracé door de kern. Aspecten die hierin meegenomen moeten worden, zijn fietsvoorzieningen en markering van de hoofdrijbaan. Bovendonksestraat Hoeven In Hoeven is de nieuwbouw in het zuidelijke deel van de kern nagenoeg afgerond. Door de uitbreiding van het woongebied, moet de categorisering van het wegennet hierop aangepast worden. Hierover is een besluit genomen: De komgrens wordt verplaatst naar noordelijk en oostelijk van de rotonde met de Bovenstraat. Het eerste deel van de Bovendonksestraat is gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom met een maximum snelheid van 50 km/uur. Bij de aansluiting van de Hertog Janlaan gaat de gebiedsontsluitingsweg over in een erftoegangsweg met een maximum snelheid van 30 km/uur. Het nieuwbouwgebied bestaat uit erftoegangswegen met een maximum snelheid van 30 km/uur. Het gedeelte Bovenstraat dat binnen de bebouwde kom komt te liggen wordt gebiedsontsluitingsweg met een maximum snelheid van 50 km/uur. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 8

Categorisering wegennet VSP 2016-2017 Door de aandachtspunten in de categorisering te verwerken ontstaat voor het VSP 2016 2017 het categoriseringsplan uit figuur 2. Legenda ETW I (60) GOW (80) GOW B fiets (50) GOW C zonder fiets (50) figuur 2: wegencategorisering VSP 2016-2017 Voorkeurskenmerken Per wegfunctie zijn voorkeurskenmerken gegeven, zoals weergegeven in de bijlage van deze module. Monitoring en evaluatie Belangrijke reden om een VSP voor 2016 en 2017 op te stellen, zijn de grootschalige aanpassingen aan de infrastructuur. In de module verkeersveiligheid is ruimte opgenomen voor monitoring en evaluatie. Vanuit de gemeentelijke adviesraden zijn de volgende locaties genoemd, waar monitoring wenselijk is: Kralen in Oud Gastel Oude Antwerpsepostbaan in Hoeven Sprangweg in Hoeven Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 9

Sturing voor netwerken Wanneer alle infrastructurele ingrepen eind 2017 gereed en opengesteld zijn, worden de verkeerseffecten inzichtelijk. Op basis daarvan is de nota wegencategorisering sturend voor de netwerken van bijvoorbeeld de fiets en het landbouwverkeer. Het netwerk voor openbaar vervoer is door de gemeente niet te sturen. Wel kan de gemeente haar wensen aangeven aan provincie en vervoerder. Aanvullend aan de netwerken voor fiets en landbouwverkeer kan ook een module lopen/voetgangers worden benoemd, waarin aandacht wordt gevraagd voor gebieden waar lopen prioriteit heeft en goed gefaciliteerd moet worden. Voorbeelden zijn centrumgebieden, schoolomgevingen en gebieden waar veel ouderen wonen. Beleidskeuzes Binnen het thema bereikbaarheid zijn de volgende beleidskeuzes geformuleerd: De bebouwde komgrenzen markeren de snelheidsovergangen. Daarom worden deze goed herkenbaar gemaakt. Dit is uitgewerkt in de module verkeersveiligheid. De categorisering wordt vastgesteld zoals figuur 2 aangeeft, samen met de voorkeurskenmerken uit de bijlage van deze module. Verkeerseffecten van de infrastructurele ingrepen worden gemonitord. In de module verkeersveiligheid is dit uitgewerkt. De categorisering uit dit thema is sturend voor de netwerken fiets en landbouwverkeer en voor het thema lopen/voetgangers een uitgangspunt om gebieden te benoemen waar lopen prioriteit heeft. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 10

Maatregelen en kosten Maatregelen en kosten die uit deze module komen, staan in tabel 1. Nr. Maatregel Kosten/uren 1 Bebouwde komgrenzen markeren, zoals uitgewerkt in de module Geen verkeersveiligheid. 2 De categorisering met voorkeurskenmerken vaststellen, zoals Geen weergegeven in figuur 2 en de bijlage bij deze module. 3 Ruimtelijke ontwikkelingen toetsen aan CROW publicatie 317. Geen 4 Verkeerseffecten monitoren, zoals uitgewerkt in de module Geen verkeersveiligheid. 5 De categorisering is leidend voor de netwerken voor fiets, landbouwverkeer en lopen/voetgangers. Uit te werken in 2017. Geen Totaal Geen tabel 1: doorkijk kosten in uitgaven en uren ambtelijke capaciteit Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 11

Bijlage module bereikbaarheid: Voorkeurskenmerken wegcategorisering Buiten de bebouwde kom Categorie Stroomweg Gebiedsontsluitingswegen Erftoegangsweg Type Nationale stroomweg gebiedsontsluitingsweg I gebiedsontsluitingsweg II erftoegangsweg I erftoegangsweg II Verkeerskenmerken Maximumsnelheid 120 80 80 60 60 Ontwerpsnelheid 120 80 80 60 60 Trajectsnelheid 80 60 50 50 Intensiteit > 15000 > 20.000 5.000-20.000 < 6.000 < 6.000 Minimale binding geen regio regio verblijfsgebied verblijfsgebied Wegindeling Rijbaanindeling 2x2 2x2 1x2 1 rijbaan 1 rijbaan Scheiding rijrichting niet doorschrijdbaar niet doorschrijdbaar overrijdbaar geen scheiding geen scheiding Verhardingsbreedte 2 x 7,50 7,5 > 4,50 maximaal 4,50 Voorkeursverharding asfaltverharding asfaltverharding asfaltverharding asfaltverharding asfaltverharding positie bromfiets parallelstructuur parallelstructuur parallelstructuur hoofdrijbaan hoofdrijbaan positie fiets parallelstructuur parallelstructuur parallelstructuur fietspad of -strook hoofdrijbaan positie voetganger parallelstructuur fietsstrook parallelstructuur positie landbouwverkeer parallelstructuur parallelstructuur parallelstructuur hoofdrijbaan hoofdrijbaan halten openbaar vervoer vrijliggend aanliggend aanliggend op rijbaan op rijbaan Parkeren parallelstructuur parallelstructuur parallelstructuur rijbaan rijbaan Pechvoorzienigen vluchtstrook vluchtstrook vakken geen geen Inrichtings- en omgevingskenmerken Verlichting bij kruispunten bij kruispunten bij kruispunten waar nodig waar nodig Obstakelvrije zone 10 6 6 1,5 1,5 Kantmarkering Doorgetrokken Onderbroken Onderbroken Onderbroken Geen Asmarkering Doorgetrokken langs Doorgetrokken langs Dubbele asmerkering Geen geen middenberm middenberm Snelheidsbeperkende maatregelen nee nee nee ja, indien nodig ja, indien nodig Erfaansluitingen niet toegestaan niet toegestaan bij voorkeur niet ja ja Kruispuntprincipes Met nationale stroomweg knooppunt ongelijkvloerse aansluiting ongelijkvloerse aansluiting n.v.t. n.v.t. met gebiedsontsluitingsweg I ongelijkvloerse aansluiting voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en snelheidsbeperking snelheidsbeperking snelheidsbeperking snelheidsbeperking met gebiedsontsluitingsweg II ongelijkvloerse aansluiting voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en snelheidsbeperking snelheidsbeperking snelheidsbeperking snelheidsbeperking met erftoegangsweg I n.v.t. voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en snelheidsbeperking snelheidsbeperking met erftoegangsweg II n.v.t. voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en gelijkwaardig kruispunt gelijkwaardig kruispunt snelheidsbeperking snelheidsbeperking en snelheidsbeperking en snelheidsbeperking met fietspaden ongelijkvloers ongelijkvloers ongelijkvloers of ter voorrangskruispunt en gelijkwaardig kruispunt hoogte van een kruispunt snelheidsbeperking en snelheidsbeperking met openbaar-vervoerbanen ongelijkvloers ongelijkvloers ongelijkvloers of bewaakte ongelijkvloers of bewaakte ongelijkvloers of bewaakte overgang overgang overgang Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 12

Binnen de bebouwde kom Categorie Type Wijkontsluitingsweg met fietspad Wijkontsluitingsweg met fietsstrook Erftoegangsweg Wegtype GOW-B GOW-C ETW Verkeerskenmerken Maximumsnelheid 50 50 30 Ontwerpsnelheid 50 40 30 Intensiteit stedelijke omgeving 5.000-15.000 5.000-10.000 < 4.000 Intensiteit rurale omgeving 5.000-10.000 5.000-8.000 < 3.000 Minima binding lokaal lokaal buurt Vrachtverkeer matig matig zeer weinig Wegindeling Scheiding rijrichting asstreep geen geen scheiding Rijbaanindeling 1x2 plus fietspad 1 rijbaan met fietsstroken 1 rijbaan gemengd verkeer Verhardingsbreedte 5,50-7,10 7,50-8,50 max. 5,50, bij busroute max. 6,00 Voorkeursverharding asfaltverharding asfaltverharding elementenverharding Wegvaklengte 250-500 meter 250-500 meter < 100 meter Inhalen Niet toegestaan Geen maatregelen positie bromfiets rijbaan rijbaan rijbaan positie fiets fietspad fietsstrook rijbaan positie voetganger trottoir trottoir trottoir/loopstrook positie landbouwverkeer rijbaan rijbaan rijbaan halten openbaar vervoer aanliggend of rijbaan aanliggend of rijbaan rijbaan Parkeren niet of in havens niet of in havens vakken Inrichtings- en omgevingskenmerken Verlichting middelhoog (6-8 m) middelhoog (6-8 m) laag (3-5m) Bebouwing op afstand (10-20 m) op enige afstand (> 10m) dicht op de weg (< 10m) Asmerkering enkele asmarkering* geen* nee Erfaansluitingen Beperkt toegestaan Beperkt toegestaan Ja Kruispuntprincipes met gebiedsontsluitingsweg B voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en snelheidsbeperking snelheidsbeperking snelheidsbeperking met gebiedsontsluitingsweg C voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en snelheidsbeperking snelheidsbeperking snelheidsbeperking met erftoegangsweg voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en snelheidsbeperking snelheidsbeperking snelheidsbeperking met fietspaden n.v.t. n.v.t. Bij hoofdfietsroute voorrang voor fiets met voetgangers voorrangskruispunt en voorrangskruispunt en Geen voorziening snelheidsbeperking snelheidsbeperking met spoorlijn ongelijkvloers of bewaakte ongelijkvloers of bewaakte ongelijkvloers of bewaakte overgang overgang overgang * = volgens de richtlijn Essentiële herkenbaarheidskenmerken: alle gebiedsontsluitingswegen een dubbele asmarkering of downgraden tot erftoegangsweg Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 13

Module leefbaarheid Leefbaarheid is erg subjectief en moeilijk te toetsen. Daarom bevat deze module kaders voor het beoordelen van klachten en meldingen. Daarmee wordt het mogelijk klachten en meldingen te objectiveren, zodat van daaruit naar oplossingen gezocht kan worden. Situatiebeschrijving Klachten en meldingen zijn een indicatie voor hoe men de openbare ruimte en het verkeer ervaart. In Halderberge zijn relatief veel klachten en meldingen ontvangen. Veel van deze klachten en meldingen hebben echter betrekking op de verharding van de wegen, fietspaden en trottoirs. De kwaliteit van de verharding valt onder wegbeheer, tenzij als gevolg van de gebrekkige kwaliteit een verkeersonveilige situatie ontstaat. Daarvoor moet uiteraard altijd gewaakt worden. Klachten en meldingen over verkeersveiligheid komen maar beperkt voor. Het klachtenoverzicht geeft geen omschrijving van de klachten, zodat het moeilijk is deze te beoordelen. Beleid Met name op erftoegangswegen komt de verblijfsfunctie makkelijk onder druk te staan door gemotoriseerd verkeer. Voorbeelden zijn de centrale ontsluiting van een wijk of een doorgaande route door een kleine kern. De voorkeurskenmerken geven richting aan de maximale verkeersintensiteit en ontwerpsnelheid, maar zeggen niet hoe om te gaan met de gereden snelheid of het percentage vrachtverkeer. Spanningsveld bereikbaarheid en leefbaarheid Bereikbaarheid prevaleert. Dat sluit aan bij de breder gedragen wens terughoudend te zijn met het strak toepassen van verkeersmaatregelen conform duurzaam veilig en het aanleggen van snelheidsremmende maatregelen, zoals drempels. Verkeersremmers hebben ook nadelen die steeds vaker doorslaggevend zijn bij bewoners, openbaar vervoer, hulpdiensten en weggebruikers om drempels niet toe te passen. Het actief betrekken van (vertegenwoordigers van) bewoners bij de aanpak van een leefbaarheidsknelpunt en de eventuele uitwerking van verkeersmaatregelen helpt daarbij. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 14

Toetsingskader leefbaarheid en verkeer Om het voorgaande punt meer werkbaar en meetbaar te maken, wordt een toetsingskader voorgesteld. Dat gaat uit van snelheden en intensiteit van het gemotoriseerd verkeer, zoals tabel 2 laat zien. Dat biedt een goed instrument en hulpmiddel voor de objectivering van leefbaarheidsknelpunten. Het heeft niet de functie van een stroomschema waar een ja of nee uitkomt, maar geeft een beleidsmatig vertrekpunt voor de discussie en afweging. Functie Wettelijke maximum Maximum V85 1 Intensiteit Vrachtverkeer snelheid (km/uur) (km/uur) (mvt/etm) (%) Buiten de bebouwde kom Gebiedsontsluitingsweg 80 87 > 5.000 > 12% Erftoegangsweg type 1 60 67 < 6.000 8 12% Erftoegangsweg type 2 60 67 < 6.000 < 8% Binnen de bebouwde kom Gebiedsontsluitingsweg B 50 57 5.000 15.000 > 10% Gebiedsontsluitingsweg C 50 57 5.000 10.000 8 10% Erftoegangsweg 30 37 < 4.000 < 8% tabel 2: toetsingskader leefbaarheid en verkeer Parkeren in bestaande gebieden Bij parkeerproblemen in bestaande situaties, veelal een woongebied of wijk, dient naar een integrale oplossing te worden gezocht. In sommige gevallen kunnen eenvoudig maatregelen worden getroffen, maar soms zijn belangen tegenstrijdig. Uitgaande van een goede afstemming met de omgeving en inbreng van bewoners zelf biedt de volgende aanpak een goede leidraad voor het vinden van oplossingen. Uitgangspunt hierbij is dat de voorgestelde aanpak niet voor iedere vraag wordt doorlopen, maar dat vooral bij meer complexe vragen deze aanpak wordt aangehouden. Aanpak vraagstuk parkeren bestaande gebieden De aanpak, kort en bondig: Met een enquête wordt vastgesteld wat bewoners van een gebied onder kwaliteit van de openbare ruimte verstaan (bijvoorbeeld parkeren, groen, spelen). Dit borgt dat alle bewoners worden gehoord en niet alleen de verzoeker. Een enquête kan eenvoudig via internet worden afgenomen en verwerkt, begeleid met een uitnodigingsbrief aan de bewoners. Een alternatief is een inloopavond. Op basis van de enquêteresultaten worden binnen de gemeente de kaders en randvoorwaarden gesteld, inclusief financiën en in afstemming met verschillende beleidsterreinen. 1 De V85 is de snelheid die door 85% van de geregistreerde voertuigen niet wordt overschreden. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 15

Vervolgens worden de burgers actief betrokken, door ze zelf oplossingen te laten aandragen binnen de gestelde kaders. Een alternatief is hen te laten deelnemen in een miniklankbordgroep onder regie van de gemeente. Zo krijgen de bewoners de mogelijkheid om hun eigen buurt te verbeteren. Resultaat van voorgaande stappen kan worden uitgewerkt en uitgevoerd door de gemeente. Deze aanpak kan doodlopen, bijvoorbeeld bij gebrek aan goede respons, geen animo om mee te denken of wanneer stemmen staken. Dan maakt de gemeente zelf een keuze en voert deze al dan niet door. Deze aanpak regelt twee zaken: enerzijds wordt het algemeen belang boven het individuele belang gesteld en de aanpak geeft invulling aan het willen betrekken van de burgers zelf. Voorgaande aanpak is niet goed toepasbaar voor bedrijventerreinen. Daar ligt een goed overleg met de ondernemersvereniging (parkmanagement) voor de hand om gezamenlijk tot een passende aanpak en afstemming met de omgeving te komen. Toetsen aan ruimtelijke aspecten Het CROW geeft richtlijnen voor parkeernormen. Voor Halderberge is dat uitgewerkt in de module parkeren. De meest actuele normen heeft het CROW bekend gemaakt in publicatie 317 (2012). Deze CROW-publicatie 317 beschrijft ook hoeveel verkeersbewegingen bepaalde ontwikkelingen tot gevolg hebben en dient daarom ook als vertrekpunt voor het beoordelen van verkeerseffecten van ruimtelijke ontwikkelingen. Door de verkeersgroei te toetsen, is het mogelijk het extra verkeer toe te delen aan het wegennet in de omgeving van de ruimtelijke ontwikkeling. Mocht uit een toets aan de kaders uit tabel 2 blijken dat problemen kunnen gaan ontstaan dan moeten deze vanuit de ontwikkeling opgelost en bekostigd worden. Burgerparticipatie, communicatie en voorlichting In de Structuurvisie Halderberge 2025 staat aangegeven dat de gemeente streeft naar samenwerking met bewoners en maatschappelijke organisaties. Dit betekent ook dat wordt ingezet op zelfredzaamheid. De gemeente kan niet in ieder meningsverschil over verkeer in de openbare ruimte een rol hebben. Burgers moeten elkaar op een nette manier kunnen aanspreken en een oplossing vinden voor een ervaren probleem. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 16

De gemeente betrekt burgers bij de uitwerking van grote projecten en vraagstukken, communiceert hier actief over en legt uit wat wordt gedaan en waarom. Dit zorgt voor duidelijkheid, begrip en draagvlak. Maatschappelijke organisaties hebben hierin een actieve rol, zij vormen de schakel tussen hun achterban en de gemeente. Handvatten om een ander aan te spreken Soms is het makkelijker een ander aan te spreken als dit vanuit een bepaalde achtergrond kan worden gedaan. Als een schooldirecteur of leerkracht de ouders aanspreekt op hun parkeergedrag heeft dit meer effect dan wanneer een omwonende dit doet. Ook de politie of BOA kan hierin een rol hebben. Gezamenlijke acties, gericht op bewustwording hebben zich bewezen. Rode en groene kaarten op auto s die foutief geparkeerd staan bijvoorbeeld. Snelheidshandhaving met beloning als men niet te hard rijdt. Dit zijn voorbeelden van projecten waarbij de uitstraling veel belangrijker is dan het bekeuren van de automobilist. De gemeente ondersteunt soortgelijke initiatieven. VVN en andere maatschappelijke organisaties hebben hierin nadrukkelijk een rol. Voor verkeerseducatie zijn maatregelen opgenomen in de module verkeersveiligheid. Het gericht en actief communiceren met de burger wordt in deze module expliciet uitgesproken. Schoolomgevingen en kinderdagverblijven Voorbeelden die genoemd zijn, kunnen betrekking hebben op de schoolomgevingen. Hier is op piekmomenten vaak sprake van drukte. Zowel de school, als de ouders en gemeente hebben hierin een rol. Maatregelen zijn locatie specifiek en niet generiek aan te geven. De gemeente zet in op de gezamenlijke aanpak. Gebruik van de fiets en lopen worden gestimuleerd. Halen en brengen met de auto heeft niet de voorkeur. Er wordt, indien de ruimte beschikbaar is, voorzien in voldoende parkeerplaatsen. Piekdruktes worden echter geaccepteerd. Indien dit meerwaarde heeft, kan in overleg met de school onderzocht worden of een Kiss en Ride strook aangelegd kan worden voor het afzetten van de kinderen. Beleidskeuzes De beleidskeuzes van het thema leefbaarheid zijn: Er wordt gewerkt met een toetsingskader voor de hoeveelheid en samenstelling van het verkeer. Voor vraagstukken over parkeren in de bestaande omgeving is een procesaanpak opgesteld. Verkeerseffecten van ruimtelijke ontwikkelingen worden getoetst aan de richtlijnen van de CROW, volgens publicatie 317. Gemeente Halderberge vindt burgerparticipatie belangrijk en zet in op actieve communicatie, met een rol voor alle betrokken partijen. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 17

Maatregelen Uit de module leefbaarheid komen geen kosten vragende maatregelen naar voren, wel zijn er maatregelen benoemd in de werkwijze van de gemeente, zie tabel 1. Nr. Maatregel Kosten/uren 1 Toetsingskaders hanteren voor vragen, klachten en meldingen Geen 2 Complexere parkeervraagstukken in de bestaande omgeving worden Geen aangepakt volgens het voorgestelde proces. 3 Effecten van ruimtelijke ontwikkelingen worden bepaald en Geen verkeerseffecten worden vervolgens vergeleken met de toetsingskaders. 4 Gemeente Halderberge stimuleert zelfredzaamheid, samenwerking en burgerparticipatie, hierover wordt actief gecommuniceerd Geen Totaal Geen tabel 3: doorkijk kosten in uitgaven en uren ambtelijke capaciteit Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 18

Module parkeren De gemeentelijke Kadernota parkeren 2012 2016 vormt de basis voor het parkeerbeleid. Deze wordt in de tweede helft van 2016 herzien. Situatiebeschrijving De kadernota beschrijft een basisvisie voor het parkeren. Hierin zijn parkeernormen voor ontwikkelingen opgenomen, waarbij in principe altijd wordt voorzien in voldoende parkeerplaatsen binnen de plangrenzen van de ontwikkeling. Bij herontwikkeling en verpaupering kan gebruik worden gemaakt van een afkoopregeling. Parkeren bij scholen Er worden diverse brede scholen ontwikkeld. Parkeren is hierbij aandachtspunt, maar als sluitstuk van de oplossingen. Eerst wordt ingezet op duurzame vervoerwijzen en educatie. Pas daarna wordt ingezet op infrastructurele maatregelen. Parkeerregulering Het sturen van parkeergedrag is mogelijk door het parkeren te reguleren. Bij winkels is kort parkeren wenselijk en door regulering is dit af te dwingen. De kadernota stelt dat voor betaald parkeren onvoldoende draagvlak is en dat dit niet wordt ingevoerd. Blauwe zones zijn bespreekbaar. Belangrijk is dat er voldoende handhavingscapaciteit is bij het instellen van een blauwe zone. Zonder voldoende capaciteit bij een BOA kan de werking van de blauwe zone niet gewaarborgd worden. Beleidslijn parkeren Binnen de kadernota parkeren is een beleidslijn opgesteld, waarin de aspecten van het thema parkeren aan bod komen, zie figuur 3. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 19

figuur 3: beleidslijn parkeren kadernota parkeren 2012-2016 Beleid Omdat een actualisatie van de kadernota parkeren in 2016 wordt opgepakt, vat deze module de belangrijkste onderdelen samen. Parkeernormen Ontwikkelingen moeten binnen de plangrenzen voorzien in het aantal parkeerplaatsen volgens de parkeernorm. Daarbij wordt volgens de landelijke richtlijn gebruik gemaakt van de volgende typen gebieden (ieder met hun eigen parkeernorm): centrum schil/overloopgebied rest bebouwde kom Alleen voor de kern Oudenbosch wordt een centrumgebied onderscheiden. In de andere kernen is er onvoldoende aanbod van alternatieve vervoerwijzen om voor het centrum met een andere (lagere) parkeernorm te kunnen werken. Voor parkeerbalansen en behoeftebepaling wordt verwezen naar de vigerende kadernota. Parkeersituatie rondom scholen Hier ligt een gedeelde verantwoordelijkheid voor ouders, school en gemeente. De gemeente bekijkt samen met de scholen of de omgeving voldoende als schoolomgeving herkenbaar is. Doel is een verkeersveilige omgeving te creëren, zodat kinderen zelfstandig naar school kunnen gaan. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 20

Parkeren van grote voertuigen Binnen de bebouwde kom van de kernen van de gemeente Halderberge mogen grote voertuigen niet parkeren tussen 18.00 en 6.00 uur. Er zijn een aantal locaties aangewezen waar dit wel wordt toegestaan: industrieterrein Hoge Akker in Hoeven industrieterrein Bosschendijk in Oudenbosch, met uitzondering van de parallelweg Bosschendijk industrieterreinen Industrieweg en De Gorzen in Oudenbosch industrieterrein Korenweide met uitzondering van de Standerd-molen in Oud Gastel Oudlandsedijk in Oudenbosch Havendijk, tussen Schuitevaartstraat en voormalige rioolzuivering in Oudenbosch Parkeerregulering Onder de voorwaarde van handhaving door een BOA is instellen van een parkeerschijfzone (blauwe zone) bespreekbaar in het centrum van Oudenbosch. Voor inzet van de BOA moeten kosten gemaakt worden (aannemen of inhuren), zonder dat hieruit direct inkomsten gegenereerd worden. Doelgroepenparkeren Binnen de gemeente worden diverse doelgroepen onderscheiden waarvoor specifieke parkeerplaatsen aangewezen kunnen worden. Er zijn in de kadernota parkeren voorwaarden benoemd voor de volgende doelgroepen: gehandicapten elektrische voertuigen (oplaadpunten) Fietsparkeernormen Om het gebruik van de fiets te stimuleren, zijn voldoende en goede stallingsvoorzieningen bij bestemmingen wenselijk. Vooral het centrum van Oudenbosch is hierin een belangrijk aandachtsgebied. Er wordt samenwerking gezocht met ondernemers. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 21

Beleidskeuzes Binnen het thema parkeren zijn de volgende beleidskeuzes, vanuit de kadernota parkeren 2012 2016, benoemd: Ontwikkelingen voorzien binnen de grenzen in de parkeerbehoefte volgens de normen. Alleen in gevallen van herontwikkeling en verpaupering is afkoop mogelijk. Rondom scholen geldt een gezamenlijke aanpak, waarbij infrastructurele maatregelen komen na duurzame vervoermiddelen en educatie. Grote voertuigen parkeren tussen 18.00 en 6.00 uur alleen op daarvoor aangewezen locaties. Een blauwe zone in Oudenbosch is bespreekbaar, onder de voorwaarde van voldoende handhaving door een BOA. Doelgroepenparkeren is mogelijk, rekening houdend met de voorwaarden uit de kadernota. Om fietsgebruik te stimuleren, worden voldoende stallingsplaatsen gerealiseerd, volgens de fietsparkeernormen. Uitvoering is in overleg met de ondernemers. Maatregelen Hieruit komen nu geen nieuwe maatregelen en dus geen kosten voort. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 22

Module verkeersveiligheid Binnen het brede spectrum van verkeer en vervoer is en blijft aandacht voor verkeersveiligheid belangrijk. Het categoriseren van de wegen is hiervoor de basis (zie module bereikbaarheid). Door de inrichting van de weg te toetsen aan de voorkeurskenmerken kunnen infrastructurele maatregelen worden benoemd. Verder moeten onveilige locaties veilig worden gemaakt en moet de weggebruiker weten wat van hem of haar verwacht wordt. Situatiebeschrijving Ontwikkeling aantal verkeersslachtoffers De verkeersongevallen in de gemeente Halderberge zijn geïnventariseerd en geanalyseerd. Bij de inventarisatie is uitgebreid gekeken naar de huidige stand van zaken van bij verkeersongevallen gevallen slachtoffers in relatie tot de (landelijke) doelstelling. Hieruit blijkt dat Halderberge er op hoofdlijnen goed voor staat. De ontwikkeling van het aantal verkeersdoden en ziekenhuisgewonden verkeersslachtoffers staat in figuur 4. Aantal verkeersslachtoffers gemeente Halderberge doden ziekenhuisgewonden 35 30 25 20 15 10 5 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 figuur 4: ontwikkeling aantal dodelijke en ziekenhuisgewonden verkeersslachtoffers 2001 2014 Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 23

Het aantal verkeerdoden is laag, met enkele slachtoffers per jaar. Hierin zijn alle wegen binnen de gemeente meegenomen, omdat de gemeente een signalerende functie heeft naar de andere overheden. De lichte toename van het aantal ziekenhuisgewonden in 2014 wordt toegeschreven aan de verbeterde registratie. Daarom is monitoring belangrijk, zie ook verderop in deze module. Bij ongevallen betrokken doelgroepen Uit de analyse is naar voren gekomen dat een aantal doelgroepen relatief gezien meer betrokken is bij verkeersongevallen. Dit zijn: personenautomobilisten in alle leeftijdsgroepen bestuurders van een bestelauto in de leeftijdsgroepen 25 t/m 39 jaar en 40 t/m 49 jaar de bromfietsers in het algemeen en vooral in de leeftijd van 16 t/m 17 jaar fietsers in de leeftijdsgroepen 16 t/m 17 jaar, 18 t/m 24 jaar, 40 t/m 49 jaar en 70 jaar en ouder Met name mensgerichte maatregelen zijn geschikt om doelgroepen aan te spreken, omdat de doelgroepen niet locatiegericht aan te pakken zijn. Verkeersonveiligheid in relatie tot snelheid Uit de analyse blijkt verder dat er drie locaties zijn waar de gereden snelheid de oorzaak is van verkeersongevallen: kruispunt Bovenstraat Arnoutlaan in Hoeven kruispunt Kruislandseweg Kruidenlaan in Oud Gastel kruispunt Kruislandseweg Kerkstraat in Oud Gastel Voor deze locaties zijn in de analyse maatregelen voorgesteld. Het is wenselijk deze uit te voeren, om de verkeersonveiligheid aan te pakken. Beleid Wegen Duurzaam Veilig inrichten Om het gewenste verkeersgedrag te verkrijgen op het wegennet, moet voor de weggebruiker duidelijk zijn wat van hem of haar verwacht wordt. Dit gebeurt door de wegen in te richten volgens de voorkeurskenmerken die bij de betreffende wegfunctie horen. Dat pleit er voor om ook gebieden, die nog niet volgens de wegencategorisering zijn ingericht, alsnog zo in te richten. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 24

Omdat middelen beperkt beschikbaar zijn en de prioriteit niet hoog is, wordt hierop ingezet door werk-met-werk te maken. In ieder geval zijn de gebieden tussen Rucphen en Bosschenhoofd aandachtsgebied. Hier komen onlogische snelheidsovergangen voor. Bewoners klagen over onduidelijkheid en hoge rijsnelheden van het gemotoriseerde verkeer. Komgrenzen Belangrijke punten om te markeren voor de weggebruiker zijn de snelheidsovergangen. Er moet aanleiding zijn om de snelheid te verlagen. Daarom worden bebouwde komgrenzen meer fysiek uitgevoerd. Automobilisten moeten dan de snelheid minderen en rijden minder hard de kernen in. Hiermee wordt een algehele snelheidsreductie gerealiseerd. Een goed voorbeeld is de noordelijke komgrens van Bosschenhoofd. De inrichting maakt duidelijk dat de kom wordt ingereden en zorgt er voordat de snelheid wordt aangepast. Een foto staat in figuur 5. figuur 5: goed ingerichte noordelijke komgrens in Bosschenhoofd Het is niet noodzakelijk alle komgrenzen zo in te richten als in Bosschenhoofd, maar het voorbeeld laat duidelijk het principe en de meerwaarde zien. De inrichting kan ook bestaan uit twee eilanden langs de rijbaan, welke zijn voorzien van een komportaal. Ook daarmee wordt een komgrens beter fysiek herkenbaar gemaakt. De komgrenzen die voor aanpassing in aanmerking zijn weergegeven in figuur 6. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 25

Geadviseerd wordt aan weerszijden een portaal te plaatsen, met banden aan de kant van de weg en/of een verticaal element. figuur 6: fysiek in te richten komgrenzen De komgrenzen op de Kruislandseweg in Hoeven kunnen worden meegenomen in het groot onderhoud aan de weg. Doelgroepen en permanente verkeerseducatie Iedere bewoner van de gemeente Halderberge moet permanente verkeerseducatie krijgen. VVN verwoordt dit als iedereen veilig over straat, van nul tot en met 130 jaar oud. Op iedere leeftijd krijgen verkeersdeelnemers, informatie, educatie en scholen op het gebied van verkeer en verkeersveiligheid. Dit is afgestemd op hun levensfase en eventueel de vervoerwijze waar ze (dan) veel gebruik van maken. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 26

Gemeente Halderberge stimuleert Permanente VerkeersEducatie (PVE) en heeft daarin een faciliterende en ondersteunende rol. Dat betekent dat de uitvoering van maatregelen en acties bij andere partijen ligt. Dit kan VVN zijn, maar ook partijen als de scholen (BVL, Brabants VerkeersveiligheidsLabel), Cumela, ZLTO en ouderenorganisaties als KBO kunnen hierin een rol vervullen. PVE mogelijk maken Doel van de gemeente is de permanente verkeerseducatie mogelijk te maken en alle doelgroepen te benaderen. De gemeente stelt geld beschikbaar voor goede projecten die passen binnen PVE en vraagt subsidie aan bij de provincie (cofinanciering). Uitgangspunt is dat op verkeerseducatieprojecten 80% subsidie wordt gegeven. Dit impliceert dat een structureel gemeentelijk budget eenvoudig verveelvoudigd kan worden. Het is wenselijk de huidige acties en maatregelen uit te breiden naar alle PVE doelgroepen. Er zijn in Nederland veel goede voorbeelden van acties en maatregelen beschikbaar. Kijkend naar de Halderbergse situatie en de praktijkvoorbeelden is een principe-pakket opgesteld voor de permanente verkeerseducatie. Dat kan een basis zijn voor de uitwerking en verdere invulling daarvan, samen met andere partners. De afkorting SBV in de tabel staat voor Stichting Bevordering Verkeerseducatie. Doelgroep Actie, project Initiatief 0-4 jaar Leer in het verkeer (Tjinco) peuterspeelzaal, kinderdagverblijf 4-12 jaar, basisschool Voortzetting BVL Streetwise (ANWB-lesprogramma) Let s go (ANWB-lesprogramma) 12-18 jaar, jeugd Totally Traffic VOMOL (landbouw-fiets) Theater Zeven Sloten Demonstratie stopafstanden (SBV) 19-24 jaar, jongeren Witte Waas Veiligrijden.nl (VVN) Projecten van TeamAlert Streettalk (ROV-Limburg) 25-60 jaar, volwassenen Veiligrijden.nl (VVN) Slipcursus Rijvaardigheidstraining auto Vaardigheidstraining motor (ANWB) Landelijke campagnes Scholen Scholen Scholen Middelbare scholen ZLTO/Cumela Nader te bepalen VVN Stichting Team Alert Werkgevers, vervoerbedrijven Voetbal-/Sportvereniging VVN, ONIS, jongerenwerk Werkgevers, vervoerbedrijven Nader te bepalen/rijscholen Nader te bepalen/rijscholen Nader te bepalen/rijscholen Gemeente en VVN Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 27

61-70 jaar, oudere volwassenen e-bike-dag Bijtanken en Oppoetsen (SBV) KBO s/vvn/fietsersbond KBO s/vvn 70+ jaar, ouderen BROEM Scootmobieltraining KBO s/vvn VVN tabel 4: doorkijk principepakket permanente verkeerseducatie Halderberge Snelheidsdisplays Daarnaast blijken snelheidsdisplays een goede attentiewaarde te hebben. De gemeente schaft ieder jaar een display aan. Per geval wordt beoordeeld of het een vaste of een mobiele display moet zijn. Dit wordt ook nu ook voortgezet. Hier wordt jaarlijks een bedrag voor gereserveerd. Landelijke en provinciale campagnes Naast het stimuleren en faciliteren, sluit de gemeente Halderberge aan op landelijke, provinciale en regionale campagnes. Die gezamenlijkheid zorgt voor een brede uitstraling en houdt de investeringen klein. Een voorbeeld is Brabant op weg naar nul verkeersdoden. Ieder jaar kiest de provincie een thema waarop gefocust wordt. Door hier als gemeente op aan te sluiten, kan met beperkte middelen aan verkeerseducatie en voorlichting worden gedaan. Voor het aansluiten op de campagnes van hogere overheden is het belangrijk dat hiervan kennis wordt genomen en dat idealiter op regionale campagnes ook gestuurd wordt. Hiervoor participeert de gemeente in de regionale overleggen. Dit wordt ook de komende jaren voortgezet. Verkeersonveilige locaties in relatie tot snelheid Kruislandseweg in Oud Gastel Er zijn twee verkeersonveilige locaties benoemd in Oud Gastel, beiden op de Kruislandseweg. De weg heeft een brede opzet en ruim dwarsprofiel. De maximum snelheid ter plaatse is nu 70 km/uur. De weg staat op het programma voor (groot) onderhoud. Dat maakt het mogelijk het wegvak af te waarderen naar 50 km/uur. Daarvoor wordt het volgende voorgesteld: fysiek inrichten van de komgrenzen op dit wegvak opstelstroken voor afslaand verkeer verwijderen/opheffen kruisingsvlakken met de Kruidenlaan en Kerkstraat verkleinen, verkeerslichten Kerkstraat verwijderen (na toetsing van de verkeersafwikkeling) en onderzoeken of rotondes mogelijk zijn De Kruislandseweg zal een doorgaande route blijven, maar de snelheid wordt zo teruggebracht. Afremmend en optrekkend verkeer blijft, maar hoeft minder te stoppen. Rotondes op deze kruispunten zijn verkeersveiliger en vriendelijker voor overstekend verkeer. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 28

Kruispunt Bovenstraat Arnoutlaan in Hoeven Dit kruispunt is voorzien van een plateau met rood bovenvlak. In de verkeersveiligheidsstudie wordt de verwachting uitgesproken dat de onveiligheid te maken heeft met de snelheid van het zuidelijke wegvak van de Bovenstraat. Hier kunnen aanvullende snelheidsremmende maatregelen mogelijk een oplossing bieden. Voordat tot het treffen van maatregelen wordt overgegaan, wordt eerst aan de hand van een meting de gereden snelheid bepaald. Als blijkt dat de gereden snelheid inderdaad de oorzaak is, hebben snelheidsremmende maatregelen in de Bovenstraat meerwaarde. Wegversmallingen of drempels zijn mogelijkheden. Drempels hebben meer effect, omdat voor versmallingen het verkeersaanbod te laag is. Aandachtspunten structuurvisie In de Structuurvisie zijn een aantal aandachtspunten benoemd. Twee daarvan hebben betrekking op verkeersveiligheid, het doorgaande verkeer door Oudenbosch en door Bosschenhoofd. Het probleem in Oudenbosch wordt aangepakt met de aanleg van de ZOO. In Bosschenhoofd worden maatregelen getroffen als de intensiteit in de Pastoor van Breugelstraat te hoog wordt. Voor maatregelen is een budget gereserveerd. Uitwerking van de maatregelen gebeurt samen met de bewoners en omgeving. Monitoring en evaluatie Door jaarlijks verkeerstellingen uit te voeren, blijft er inzicht in de hoeveelheid, samenstelling, snelheid en ontwikkeling van verkeer. Verder wordt jaarlijks gekeken naar verkeersongevallen, met aandacht voor locaties en betrokken doelgroepen. De displays geven hierin duidelijkheid, maar periodieke tellingen op de belangrijke wegvakken in de gemeente blijven noodzakelijk. Beleidskeuzes Binnen deze module verkeersveiligheid zijn de volgende beleidskeuzes geformuleerd: Wegen worden volgens de categorisering van het wegennet ingericht en voorzien van de voorkeurskenmerken van de wegfunctie. Hieraan wordt uitvoering gegeven door werk-met-werk te maken. De komgrenzen worden beter herkenbaar gemaakt door aan weerszijden komportalen te plaatsen en een fysieke inrichting (trottoirbanden en/of een verticaal element en eventueel aanbrengen van een snelheidsremmende maatregel). Alle PVE doelgroepen worden aangesproken met permanente verkeerseducatie. Daarvoor wordt het huidige aantal acties en maatregelen uitgebreid. Er wordt jaarlijks een snelheidsdisplay aangeschaft, per jaar wordt beoordeeld of dit een vast of mobiel display moet zijn. Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 29

De gemeente sluit aan op landelijke, provinciale en regionale verkeersveiligheidscampagnes. De verkeersonveiligheid op de Kruislandseweg wordt aangepakt door de snelheid te verlagen naar 50 km/uur en de inrichting van de weg hierop aan te passen. Dat maakt het mogelijk de kruispunten te verkleinen. Maatregelen worden uitgevoerd binnen het grote onderhoud. Voor het kruispunt Bovenstraat Arnoutlaan wordt een snelheidsmeting uitgevoerd, om te bepalen of dit de oorzaak is van de ongevallen. Indien dit het geval blijkt, worden in de Bovenstraat drempels aangebracht. Voor de Pastoor van Breugelstraat wordt, samen met de omgeving, een proces doorlopen als de hoeveelheid verkeer door de kern te hoog wordt. Voor monitoring en evaluatie wordt een telprogramma opgesteld om de verkeerssituatie actueel in beeld te houden en worden geregistreerde ongevallengegevens geanalyseerd. Maatregelen en kosten Een pakket van maatregelen geeft invulling aan de voorgaande beleidskeuzes. Volgende tabel zet die maatregelen op een rij en vult aan welke investering deze vragen. Dit is uitgedrukt zowel in geld, als in inzet van het ambtelijke apparaat, voor de komende twee jaar bij elkaar. Maatregelen Nr. Maatregel Kosten/uren 1 Keuze inrichting wegen volgens de categorisering en bijbehorende Geen voorkeurskenmerken. Uitvoering door werk-met-werk te maken. 2 Komgrenzen fysiek inrichten. 5.000,- per locaties en uitgaande van 11 55.000,-/20 uur locaties (inclusief Kruislandseweg) 3 Bestuurlijke prioriteit voor Permanente VerkeersEducatie (PVE). 100.000,-/80 uur Voortzetten huidige bedragen, met ophoging naar alle doelgroepen. Voor twee jaar (2016 2017). 4 Jaarlijkse aanschaf snelheidsdisplay. Normbedrag is 4.300,- per jaar. 8.600,-/0 5 Afstemming regio en meeliften met campagnes (jaarlijks) 1.000,-/10 uur 6 Downgraden Kruislandseweg naar 50 km/uur en herinrichting van de Geen weg binnen het grote onderhoud. 7 Snelheidsmetingen Bovenstraat en reservering voor maatregelen (twee 10.000,-/10 uur drempels) 8 Aanpak verkeer Pastoor van Breugelstraat Bosschenhoofd 300.000,-/40 uur 9 Jaarlijkse monitoring (bedrag voor twee jaar) 5.000,-/20 uur Totaal 479.600,-/180 uur tabel 5: doorkijk kosten in uitgaven en uren ambtelijke capaciteit Visie VSP, gemeente Halderberge pagina 30