4 4 De kaders voor het Verkeers- en Vervoerbeleid 2005-2015 van de gemeente Amersfoort
Bereikbaar en bewegen Voorwoord van H. Brink, Wethouder verkeer gemeente Amersfoort Hoe houden we Amersfoort bereikbaar voor haar inwoners en bezoekers? Dat is de ogenschijnlijk eenvoudige vraag die de gemeenteraad en het college elkaar hebben gesteld. Het complexe antwoord is, in een bestuurlijk vernieuwend samenwerkingsproces tussen raad en college, geformuleerd. De resultaten daarvan mag ik u hierbij voorleggen. Het is zonneklaar. We willen Amersfoort de komende jaren bereikbaar houden. En dat terwijl we hoge eisen stellen aan de kwaliteit en doelmatigheid van bereikbaarheid en infrastructuur. En die kwaliteit moet ook nog eens voor elke verkeersdeelnemer gelden. Behalve voor verkeer wat niets te zoeken heeft in onze stad, het sluipverkeer bijvoorbeeld. Dat willen we natuurlijk weren. Maar alle andere weggebruikers moeten onze stad zo comfortabel en veilig mogelijk kunnen bereiken. En als mensen in onze stad willen verblijven - voor werk, winkelen of recreëren - dan is het wenselijk dat ze hun auto of fiets makkelijk kwijt kunnen. En als het even kan staat de bus om de hoek klaar. En dat willen we graag voor elkaar krijgen, zonder dat we de leef- en werkomgeving van mensen ingrijpend aantasten. 3 Eén van de kernwoorden van de aanpak van dit Verkeers- en Vervoersbeleid is bewegen. Bewegen in de letterlijke zin van het woord: iedereen moet zijn weg kunnen vinden en het verkeer moet vlot doorstromen. Maar voor mij als bestuurder staat bewegen ook symbool voor de vinger aan de pols houden, aan de slag gaan en monitoren wat zich op verkeersgebied in onze stad voordoet. Ik wil daarmee slagvaardig en alert kunnen reageren, maatregelen nemen en aanpassingen doen als dat nodig. Het was een boeiende aanpak waarin de kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraad en de uitvoerende, bestuurlijke rol van het college gespeeld werden. En het resultaat is veelbelovend. We hebben onze ambities gesteld, zonder hoogdravend te zijn. We hebben maatregelen aangekondigd, zonder uitsluitend te willen reguleren. En we hebben doelstellingen verwoord, waarvan we verwachten dat ze ook echt bereikt kunnen worden. Amersfoort zal ook straks bereikbaar zijn; voor bewoners, bezoekers en bedrijven. H. Brink Wethouder verkeer gemeente Amersfoort
Inhoud pagina 1. Inleiding... 7 2. Doelstellingen... 8 3. Auto... 10 4. Fiets...12 5. Openbaar vervoer...14 6. Veilig en leefbaar...16 7. Ten slotte...18 5
1. Inleiding In 1999 heeft Amersfoort een Verkeers- en Vervoerplan vastgesteld. Gedurende 2003 en 2004 is door de raad, het college en raadscommissie aandacht geschonken aan de ontwikkelingen en actualisatie van dit plan. Het resultaat daarvan is: kaders voor het Verkeers- en Vervoerbeleid van de gemeente Amersfoort voor de jaren 2005 tot 2015. Dit VVP vervangt het genoemde plan uit 1999. Omdat de plannen, voornemens en besluiten opgenomen zijn in meerdere stukken, besloot de raad in november 2004 om deze brochure te laten maken voor de geïnteresseerde Amersfoorters en andere betrokkenen. Het Verkeers- en Vervoerplan uit 1999 bevatte niet alleen de beleidskaders, maar ook uitwerkingen en projecten. In deze kaders voor 2005 tot 2015 zijn die niet meegenomen. Nu komen uitwerkingen in separate stukken, zoals het Plan van Aanpak Verkeersveiligheid en de Nota Integraal Parkeerbeleid. De projecten komen terug in het jaarlijks op te stellen Uitvoeringsprogramma en de daaraan gekoppelde budgetten. Geïnteresseerden kunnen de diverse stukken zoals te doen gebruikelijk raadplegen. Groei Het is nuttig om regelmatig beleidsvoornemens te toetsen aan de actualiteit. Zeker in een stad die volop in beweging is. Grootschalige ruimtelijke ontwikkelingen als Vathorst, Wieken-Vinkenhoef, het NS-emplacement en het Centraal Stadsgebied hebben direct weerslag op de mobiliteit in en rond de stad. Andere belangrijke aspecten zijn de economische ontwikkeling en de mobiliteitsgroei. Ontwikkelingen De contouren van nieuw nationaal beleid worden zichtbaar. Het economisch belang van mobiliteit wordt meer en meer onderstreept, alsook het nut van samenwerking tussen alle partijen in het wegennetwerk. Daarnaast komt er meer aandacht voor beheer en onderhoud en zien we dat er minder geld beschikbaar is. Onlangs is met vertraging de Nota Mobiliteit van het rijk verschenen. Rondom de projecten die voor Amersfoort belangrijk zijn, zal de besluitvorming nauwgezet gevolgd worden. Het is voor ons van groot belang wat er gebeurt op de A1, de A28, het Knooppunt Hoevelaken en rondom de Spoedwet Wegverbreding. In 2003 heeft de provincie Utrecht de kaders voor verkeer en vervoer vastgelegd in het Strategisch Mobiliteitsplan Utrecht. 7
2. Doelstellingen 8 Ten opzichte van het doel van het Verkeers- en Vervoerplan uit 1999 is er sprake van een accentverschuiving. In aansluiting op rijksbeleid en opgedane ervaringen is er geen sprake meer van het willen terugdringen van de groei van het autoverkeer. Vanaf nu worden álle vervoerswijzen gefaciliteerd binnen een aantal randvoorwaarden. De doelstellingen zijn als volgt verwoord. 1. Het realiseren van een doelmatig verkeers- en vervoersysteem om de bereikbaarheid in en van Amersfoort voor alle vervoerswijzen te waarborgen. 2. Het waarborgen van de economische bereikbaarheid door terugdringen van doorgaand en sluipverkeer. 3. Het verbeteren van de verkeersveiligheid en leefbaarheid. Monitoren Met deze ambitie erkent Amersfoort dat de groei van het autoverkeer niet afgeremd kan worden door een actief beleid gericht op fietsen of openbaar vervoer. Deze conclusie moest net als elders in Nederland getrokken worden na de ervaring van de laatste jaren. Toch zijn de verhoudingen in Amersfoort gunstig gebleven: op een gemiddelde weekdag in de jaren 2001 en 2002 zijn de verplaatsingen in de stad als volgt verdeeld: 49% per auto, 5% per openbaar vervoer, 28 % per (brom)fiets en 18% lopend of overig. Om deze zogenoemde modal split vast te houden, blijft de gemeente met prioriteit inzetten op de fiets en openbaar vervoer. Monitoring zal plaatsvinden zodat de mobiliteitsontwikkelingen zichtbaar worden en waar mogelijk bijgestuurd kunnen worden. Samenspel De mobiliteit blijft de komende jaren groeien. We verwachten zelfs een verdubbeling in 30 jaar. Sinds enige tijd praten we met gemeenten, rijkswaterstaat, provincie, gewest Eemland, stadsregio Utrecht, mobilisten en bedrijfsleven om gezamenlijk de verkeersproblematiek aan te pakken (conform de zogenoemde Luteijn-aanpak). We kijken naar het stelsel van wegen alsof het één netwerk is en zoeken naar oplossingen die elkaar versterken. De auto, de fiets en het openbaar vervoer worden in samenhang bezien. We zijn ervan overtuigd dat de samenwerking zal leiden tot een betere benutting van het verkeers- en vervoersysteem. We blijven ons ook onverminderd inzetten voor het versterken van de vervoerketens, zodat eventueel gewenste overstap van de ene naar de andere vervoerwijze mogelijk is (denk bijvoorbeeld aan carpoolplaatsen, fietsparkeren, OV haltes).
9 We kijken naar het stelsel van wegen als één samenhangend netwerk en zoeken naar oplossingen die elkaar versterken. De auto, de fiets en het openbaar vervoer worden in samenhang bezien.