Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 december 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/61315 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Driehoekshandel Vooraf Stap1 Stap2 Stap3 Extra: lvoorl Begrippenlijst Over dit lesmateriaal Pagina 1
Driehoekshandel Vooraf Het handelskapitalisme van de VOC en de WIC van de 17e eeuw heeft Nederland veel rijkdom gebracht. Maar tegenwoordig wordt niet alleen positief terug gekeken op deze 'Gouden Eeuw'. Met name de driehoekshandel van de WIC was niet iets om trots op te zijn. Het hoe en waarom van deze driehoekshandel staat centraal in deze opdracht. Aan het eind van de opdracht: kun je beschrijven wat wordt bedoeld met een plantage. kun je de driehoekshandel tussen Europa, Afrika en Amerika omschrijven. Eindproduct Je brengt op (een deel van) een wereldkaart in beeld wat een plantage is en hoe de driehoekshandel er in de 17e en 18e uit zag. Beoordeling Je krijgt een goede beoordeling voor de opdracht als: Activiteiten je eindproduct laat zien wat een plantage is. je eindproduct laat zien welke producten er werden verscheept in de driehoekshandel. in je eindproduct beeld en tekst goed zijn gecombineerd. je eindproduct met zorg gemaakt is. je eindproduct origineel is. je eindproduct op tijd klaar is. Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Alleen Kennisbanken 'Driehoekshandel' en 'Plantages' bestuderen en vragen beantwoorden. Pagina 2
Stap 2 Alleen Eindproduct: Op een kaart de driehoekshandel en een plantage in beeld brengen. Stap 3 Alleen Toets 'Driehoekshandel' maken. Benodigdheden Een kaart met daarop Europa, Afrika en Amerika. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig. Het eerste uur doe je stap 1 en 2. Het tweede uur gebruik je voor het maken van het eindproduct. Stap1 De grootmachten van Europa veroverden overzeese gebieden. Ze beheersten met een lucratieve handel in exotische producten de wereldeconomie. Deze exotische producten uit de koloniën waren populair. De handel in de 17e eeuw nam verder toe. Om aan de stijgende vraag te kunnen voldoen werden plantages aangelegd. Uit Afrika werden slaven aangevoerd. Producten van de plantages werden vervolgens verscheept naar Europa. Zo ontstond een driehoekshandel waarmee veel winst werd gemaakt. KB: Driehoekshandel KB: Plantages Pagina 3
Pagina 4
Bekijk nu ook de volgende twee videoclips op de website van SchoolTV. Vragen: 1. Waar of niet waar? De Europeanen hebben in het westen van Afrika op grote schaal plantages aangelegd. 2. Waar of niet waar? Op één plantage werden verschillende gewassen verbouwd zoals koffie, thee, suikerriet en tabak. 3. Waar of niet waar? Vanaf het allereerste begin werden slaven uit Afrika gehaald om de plantages te bewerken. 4. Met welke producten aan boord vertrokken de schepen vanuit Europa naar Afrika? A. koffie, suikerriet en tabak B. drank, textiel en wapens C. slaven 5. Met welke producten aan boord vertrokken de schepen vanuit Afrika naar Amerika? A. koffie, suikerriet en tabak B. drank, textiel en wapens C. slaven 6. Welke producten werden vanuit Amerika naar Europa verscheept? A. koffie, suikerriet en tabak B. drank, textiel en wapens C. slaven 7. Speelde Nederland een belangrijke rol in de driehoekshandel? A. Nee, Nederlandse schepen voeren alleen naar het Oosten (Nederlands Indië). B. Ja, de West Indische Compagnie had korte tijd een monopolie op slavenhandel. Pagina 5
Stap2 Driehoekshandel op de kaart Ga op zoek naar een (deel van een) wereldkaart waarop je de driehoekshandel kunt weergeven. Geef op de kaart ook aan waar Europeanen veel plantages aanlegden. Maak met woorden en/of afbeeldingen duidelijk wat een plantage is. Geef op de kaart met woorden en een afbeelding aan welke producten van waar naar waar werden vervoerd. Maak duidelijk waarom deze handel bekend is onder de naam driehoekshandel. Geef op de kaart met woorden en/of afbeeldingen aan hoeveel slaven er vanuit Afrika naar Amerika zijn verscheept en hoe de overtocht verliep. Stap3 Toets De opdracht sluit je af met het maken van de toets 'Driehoekshandel'. De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Pagina 6
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score. Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien. De score wordt opgenomen in het volgsysteem. Klik op de knop 'Start' om te beginnen: Driehoekshandel kn.nu/xfg3a 1 Het handelskapitalisme van de VOC en de WIC van de 17e eeuw heeft Nederland veel rijkdom gebracht. Maar tegenwoordig wordt niet alleen positief terug gekeken op deze 'Gouden Eeuw'. Met name de driehoekshandel van de WIC was niet iets om trots op te zijn. Met welke producten aan boord vertrokken de schepen vanuit Europa naar Afrika? a. Koffie, suikerriet en tabak b. Drank, textiel en wapens c. Slaven 2 Het handelskapitalisme van de VOC en de WIC van de 17e eeuw heeft Nederland veel rijkdom gebracht. Maar tegenwoordig wordt niet alleen positief terug gekeken op deze 'Gouden Eeuw'. Met name de driehoekshandel van de WIC was niet iets om trots op te zijn. Met welke producten aan boord vertrokken de schepen vanuit Afrika naar Amerika (het Caribisch gebied)? a. Koffie, suikerriet en tabak b. Drank, textiel en wapens c. Slaven 3 Het handelskapitalisme van de VOC en de WIC van de 17e eeuw heeft Nederland veel rijkdom gebracht. Maar tegenwoordig wordt niet alleen positief terug gekeken op deze 'Gouden Eeuw'. Met name de driehoekshandel van de WIC was niet iets om trots op te zijn. Met welke producten aan boord vertrokken de schepen vanuit Amerika naar Europa? a. Koffie, suikerriet en tabak b. Drank, textiel en wapens c. Slaven Pagina 7
4 In de 17e eeuw was er in Europa een grote vraag naar overzeese producten, zoals koffie, cacao, suiker, katoen en tabak. Om aan die grote vraag te kunnen voldoen werden er in de koloniën plantages aangelegd. Welk eiland groeide uit tot een belangrijke handelspost waar slaven werden verkocht aan plantagehouders? a. Aruba b. Bonaire c. Curaçao Extra: lvoorl Leerlingen voor leerlingen Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Video: Slavernij Let op: Als je de video wilt stoppen, druk dan eerst op de stopknop en klik dan de popup weg. Begrippenlijst Driehoekshandel Vanuit Europa vertrokken handelsschepen met handelswaar (voornamelijk geweren en stoffen) naar de Goudkust in Afrika. Daar werden de handelswaren geruild tegen slaven, die in de forten aan de kust waren verzameld. De slaven werden vervolgens ingescheept en naar Amerika vervoerd. Daar werden de slaven verkocht en van de winst werden producten van de plantages ingekocht. Daarna voeren de schepen terug naar Europa om de producten daar weer te verkopen. WIC De West-Indische Compagnie werd in 1621 opgericht om handel te drijven met Afrika en Amerika. Het kreeg net zoals de VOC een monopolie op die handel. De WIC handelde uiteindelijk vooral in slaven, die vanuit Afrika naar Amerika werden gebracht. Pagina 8
Kolonie Een kolonie is een overzees gebiedsdeel dat onder het bestuur van een ander land staat. Vaak wordt zo'n gebied veroverd om winst mee te maken. Slaven Slavernij is een toestand waarin een mens eigendom is van een ander of als zodanig behandeld wordt. Arbeidskracht Iemand die werkt of kan werken. Slavenhandel Het kopen en verkopen van mensen om door middel van deze handel in slaven financieel voordeel te kunnen behalen. Handelspost Een handelspost is een plaats waar handel gedreven wordt. Plantages Op de plantages in Noord- en Zuid-Amerika werden producten verbouwd, waar veel arbeidskracht (slaven) voor nodig was en die veel winst opleverden. Pagina 9
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 december 2016 om 14:46 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2; Leerinhoud en Slavenarbeid op plantages en de opkomst van het abolitionisme; De tijd van doelen pruiken en revoluties (1700-1800); Geschiedenis; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 10