Duurzaamheid hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.

2 Inhoudsopgave Leerdoelen Eindproduct-Beoordeling Werkwijze Aan de slag Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Extra: lvoorl Begrippenlijst Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Leerdoelen De term duurzaamheid hoor je tegenwoordig vaak. Duurzaam bouwen, duurzaam eten, duurzame kleding, duurzaam ondernemen enzovoort. Wat betekent dit eigenlijk? Dat is de vraag die in deze opdracht centraal staat. Aan het eind van deze opdracht: weet je wat wordt bedoeld met het begrip duurzaamheid. weet je wat duurzame hulpbronnen zijn. weet je wat duurzame energiebronnen zijn. Eindproduct-Beoordeling Pagina 2

4 Eindproduct Jullie maken een eindproduct over duurzaamheid. Jullie mogen zelf bedenken wat voor soort eindproduct jullie maken. In het eindproduct wordt duidelijk wat wordt bedoeld met duurzaamheid en wat het gebruik van hulpbronnen en energiebronnen daarmee te maken heeft. Beoordeling Het eindproduct laten jullie beoordelen door jullie docent. Jullie eindproduct wordt beoordeeld op: de inhoud: het eindproduct laat zien wat wordt bedoeld met duurzaamheid. de vorm: het eindproduct is origineel en is met zorg gemaakt. Werkwijze Groepsgrootte Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Benodigdheden Afhankelijk van de keuze van het eindproduct. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig. Pagina 3

5 Aan de slag Stap1 Duurzaam Bestudeer uit de Kennisbank biologie het volgende onderdeel: KB: Er zijn vele definities van de term duurzaam. Een ervan is: 'duurzaamheid is de mate waarin een samenleving in staat is in haar eigen behoeften te voorzien zonder toekomstige generaties de kans te ontnemen in hun behoeften te voorzien'. Hieronder wordt iets over de productie van een aantal goederen vertelt. Geef per productieproces aan of het volgens jou wel of niet duurzaam is. Voor de productie van kozijnen wordt hardhout uit Brazilië gebruikt. Kartonnen dozen worden gemaakt van gerecycled papier. Voor de productie van een kipfilet is 4300 liter water nodig. Uit één boom worden 15 pakken A4-papier gemaakt. Als je in de winter aardbeien eet, zijn die afkomstig uit Egypte of Israël. Gerecycled plastic wordt gebruikt voor de productie van vuilniszakken. Bespreek je antwoorden met een klasgenoot. Zijn jullie het met elkaar eens? Bediscussieer de verschillen. Stap2 Pagina 4

6 Duurzame hulpbronnen Voor de producten die je dagelijks gebruikt zijn grondstoffen en energie nodig. IJzererts is een voorbeeld van zo'n grondstof en aardolie wordt gebruik voor de opwekking van energie. Bekijk onderstaande clips van de site van SchoolTV. Video: IJzererts Video: Aardolie Hulpbronnen worden soms ingedeeld in uitputbare hulpbronnen en onuitputbare hulpbronnen. Soms is de grens tussen deze twee soorten hulpbronnen niet zo duidelijk. Het ligt er aan hoe je met de hulpbron omgaat. Hieronder zie je een aantal grondstoffen en energiebronnen. Zijn ze volgens jou uitputbaar, onuitputbaar of vernieuwbaar bij verstandig gebruik? ijzererts katoen hout tarwe vis regenwater windenergie aardolie Stap3 Pagina 5

7 Duurzame energie Veel van onze energie komt van fossiele brandstoffen, zoals aardolie, gas en kolen. Het kan ook anders. Kijk naar de volgende clip op SchoolTV. Video: Biomassa Beantwoord de volgende vragen. kn.nu/t3ufc 1 Waar of niet waar? Kolen en gas zijn voorbeelden van uitputbare fossiele brandstoffen. a. waar b. niet waar 2 Wat is de verzamelnaam van verschillende biologische materialen die de natuur voortbrengt en die je kunt gebruiken om energie uit op te wekken. a. fossiele brandstoffen b. biomassa 3 Waar of niet waar? Mest is een voorbeeld van biomassa. a. Waar b. Niet waar 4 Waar of niet waar? Tijdens de verbranding van biomassa komt er geen koolstofdioxide (CO2) vrij. Pagina 6

8 a. Waar b. Niet waar 5 Tijdens de groei neemt biomassa koolstofdioxide (CO2) op en zet dit om in zuurstof. Hoe heet dit proces? a. Vergisting b. Fotosynthese 6 Als je biologisch materiaal afgesloten bewaard gaat het rotten en ontstaat een brandbaar gas. Hoe heet dit proces? a. Vergisting b. Vermesting 7 Hoe heet de elektriciteit die opgewekt wordt uit biomassa? a. blauwe stroom b. groene stroom Stap4 Duurzaam De term duurzaamheid hoor je tegenwoordig vaak. duurzaam bouwen, duurzaam eten, duurzame kleding, duurzaam ondernemen, enzovoort. Kies één van deze onderwerpen uit of bedenk zelf nog een andere vorm van duurzaamheid. Over dat onderwerp gaan jullie een eindproduct maken. Pagina 7

9 Jullie mogen zelf kiezen wat voor soort eindproduct jullie maken. In het eindproduct vertellen jullie iets over de grondstoffen die worden gebruikt, over de productiemethoden en over het transport van de grondstoffen en het eindproduct. Klaar? Laat het eindproduct beoordelen door jullie docent. Extra: lvoorl Leerlingen voor leerlingen Op de website vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Video: Organisch en anorganisch Let op: Als je de video wilt stoppen, druk dan eerst op de stopknop en klik dan de popup weg. Pagina 8

10 Begrippenlijst Definitie van de drie P's (People, Planet, Profit): rekening houden met mensen, welvaart en aarde bij alles wat je doet. Definitie uit Our Common future : Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Bio-industrie Vee-industrie. De industrie die met zoveel moge dierlijke producten produceert. Recycling Ander woord voor 'hergebruik'. Natuurlijk evenwicht Het evenwicht dat heerst als de mens niet de na Alternatieve energiebronnen Energiebronnen waarbij de energie opgewekt wordt door natuurlijke krachten. Voorbeelden: windenergie, waterkracht, zonne-energie, energie uit de bodem. Cradle to cradle Het idee dat er geen afval overblijft doordat alles maakt gerecycled wordt. Pagina 9

11 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 July 2016 om 16:39 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2; Leerinhoud en Energie; Biologie; Milieugebruiksruimte als maatstaf voor duurzaamheid; doelen Aardrijkskunde; Natuurlijke hulpbronnen nu en toekomst; ; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden rearrangeerbare Pagina 10