Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel Openbaar. Onderwerp Resultaten en voortzetting huurteams

Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Resultaten en voortzetting huurteams Programma / Programmanummer Wonen / 1021 BW-nummer Portefeuillehouder J. van der Meer Samenvatting In de Stadsbegroting is tot 2014 jaarlijks 31.250 beschikbaar gesteld voor ondersteuning van de Stichting Huurteams Nijmegen. Op basis van het jaarverslag 2010 besluiten we nu over definitieve vaststelling van de subsidie over 2010. Op basis van de tussenrapportage 2011 besluiten we over subsidiëring in 2012 en informeren de raad hierover. Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. G340, Bas Böhm, 3436 Datum ambtelijk voorstel 24 oktober 2011 Registratienummer 11.0021744 Ter besluitvorming door het college 1. De subsidie voor de Stichting Huurteams Nijmegen 2010 definitief vast te stellen op 25.000. 2. De definitieve vaststelling van subsidies voor de Stichting Huurteams Nijmegen te mandateren aan de programmamanager Wonen. 3. Op basis van de tussenrapportage 2011 en de concept begroting 2012 een bijdrage van 31.250 aan de Stichting Huurteams Nijmegen vast te stellen voor de voortzetting van de Stichting Huurteams Nijmegen in 2012. 4. De brief aan de raad vast te stellen. 5. De brief aan de Stichting Huurteams Nijmegen vast te stellen. 6. De subsidiebeschikking vast te stellen. Leidinggevende K. Donné, G340 Programmamanager K. Donné Paraaf akkoord Datum Programmadirecteur E. van Aalzum (wnd) Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad Besluit B&W d.d. 7 november 2011 nummer: 3.9 Conform advies Aanhouden Anders, nl. Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Gemeentesecretaris Portefeuillehouder cv resultaten en voortzetting huurteams

Collegevoorstel 1 Probleemstelling Sinds 2009 is de Stichting Huurteams Nijmegen actief dankzij financiële ondersteuning van de gemeente. In 2009 en 2010 stond hiervoor per jaar een bedrag van 25.000 in de begroting. December 2010 heeft de gemeenteraad deze bijdrage verhoogd naar 31.250 per jaar voor de periode 2011 tot en met 2014. Nu stellen we op basis van het jaarverslag de subsidie over 2010 definitief vast en wordt de bijdrage over 2012 vastgesteld. 2 Juridische aspecten De AKKU heeft de Stichting Huurteams Nijmegen opgericht die de werkzaamheden coördineert en uitvoert. Wij ondersteunen dit met een financiële bijdrage, eigen expertise en informatie. De financiële bijdrage wordt verstrekt conform de regels van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking. De huurteams kondigen zich schriftelijk aan bij kamerverhuurpanden en treden alleen binnen na toestemming van de huurder(s). Mocht er sprake zijn van een te hoge huur, dan kan de huurder de stichting machtigen om een procedure bij de Huurcommissie te voeren. Als gemeente spelen wij hierin geen rol. Dit is een juridisch zuivere vorm. De gemeente heeft wettelijk toezicht op bouwkundige kwaliteit van panden maar niet op de huurstelling. Voor geschillen over de hoogte van de huur is de Huurcommissie de aangewezen instelling. Dit is een onafhankelijke commissie. Het secretariaat is onderdeel van het ministerie van BZK. 3 Doelstelling Door het faciliteren van de Stichting Huurteams Nijmegen: het realiseren van huurverlaging voor huurders die op dit moment teveel betalen en een beeld verkrijgen van de huursituatie op de Nijmeegse particuliere huurmarkt. 4 Argumenten 1. Huurteams hebben (steeds meer) meerwaarde Uit het jaarverslag over 2010 en het halfjaarverslag over 2011 blijkt dat de huurteams meerwaarde hebben gehad. 1.1 Veel huurders geholpen en huren verlaagd In 2010 zijn 318 huurders geholpen en zijn 228 zaken afgerond (in 2009 respectievelijk 209 en 113). In 2010 is, omgerekend over de bewoningsduur (de tijd die huurders gemiddeld na huurverlaging nog in hun huidige woning blijven wonen), bijna 300.000 aan huur bespaard. Dit is 4 keer zoveel als in 2009 en 12 keer de subsidie die in 2010 is verleend. In 2011 zijn tot 31 juni 174 huurders geholpen, 116 zaken afgerond en is omgerekend over de bewoningsduur bijna 150.000 bespaard. 1.2 Doelgroep is en wordt verbreed De raad heeft december 2010 aan de huurteams gevraagd de doelgroep te verbreden door meer aandacht te gaan besteden aan niet-studenten. Uit het halfjaarverslag 2011 blijkt dat de huurteams hier op hebben ingezet. Dit heeft ertoe geleid dat 32% van de geholpen huurders in 2011 geen student was. De jaren hiervoor was dit 21-22%. 1.3 Meer samenwerking met andere maatschappelijke organisaties De raad heeft ons college opgeroepen om met de huurteams en andere maatschappelijke organisaties in gesprek te gaan, teneinde meer synergie uit samenwerking te behalen. Er zijn contacten gelegd met de Sociaal Raadslieden, de Nijmeegse woningcorporaties, wijkcentra, de politie en nieuwe contacten met de Huurcommissie. Hierdoor zijn deze partijen beter op de

Collegevoorstel Vervolgvel 2 hoogte van elkaars werkzaamheden, kunnen organisaties elkaar beter aanvullen en worden huurders beter geholpen. 1.4 Meer zaken afgerond ondanks intimidatie In 2010 is in 37 zaken sprake geweest van intimidatie en in de eerste helft van 2011 8. In 2010 is in 12 gevallen de zaak hierdoor afgebroken, in 2011 gebeurde dit slechts bij 1 zaak. Het aantal zaken in 2010 is vergelijkbaar met 2009 (37 om 31), het aantal zaken dat is doorgezet is een stuk hoger (25 om 13). De huurteams geven aan dat dit te danken is aan een professionelere begeleiding van hun kant. Ook denken zij dat de navraag naar intimidatie beter is, waardoor in 2009 zaken mogelijk zijn doorgezet zonder dat bekend was dat er sprake was van intimidatie. In 2011 is het aantal gevallen met intimidatie tot op heden een stuk lager en worden vrijwel alle zaken doorgezet. Samen met de politie wordt in 2011 gekeken op welke manier de politie hiertegen kan optreden. 2. Financiële ondersteuning noodzakelijk voor voortgang De huurteams zijn momenteel financieel vrijwel volledig afhankelijk van gemeentelijke ondersteuning. Een financiële bijdrage van 31.250 is noodzakelijk voor voortzetting van de huidige werkzaamheden. 2.1 Alternatieve inkomstenbronnen worden onderzocht De raad heeft gevraagd te verkennen of er een eenvoudig en laagdrempelig no cure, no pay -systeem te bedenken is dat per 2012 ingevoerd zou kunnen worden (en de ervaringen in andere steden daarbij te betrekken) en de raad hierover te informeren. Op basis van contacten met huurteams in Amsterdam, Rotterdam, Groningen en Utrecht zijn mogelijkheden hiervoor geïnventariseerd. Uit deze steden zijn een aantal problemen naar voren gekomen: hogere drempel voor huurders, veel administratie en minder goodwill. De huurteams hebben besloten voorlopig een vrijwillige bijdrage te vragen. Daarnaast wordt huurders gevraagd om legeskosten van een zaak bij de huurcommissie voor te schieten. Vooralsnog zijn er weinig vrijwillige bijdragen; het voorschot lijkt goed te werken. 3. Uitvoering coalitieakkoord Met de vaststelling van de subsidie voor 2012 wordt invulling gegeven aan één van de doelstellingen uit het coalitieakkoord: voortzetting van de huurteams. 4. Mandatering zorgt voor deregulering De huurteams doen goed werk. Gezien het subsidiebedrag kan de definitieve vaststelling van subsidies (op basis van verantwoording door de huurteams) worden gemandateerd aan de programmamanager Wonen. Hiermee zorgen we voor een snellere afwikkeling van procedures en deregulering. 5 Klimaat Dit voorstel heeft geen relatie met het klimaat- en energievraagstuk en onze doelstellingen op dat terrein. 6 Financiën In de Stadsbegroting is tot en met 2014 jaarlijks 31.250 gereserveerd ter ondersteuning van de huurteams. De dekking is opgenomen onder deelproduct 61150-D-43039. 7 Communicatie Toelichting in persgesprek.

Collegevoorstel Vervolgvel 3 8 Uitvoering en evaluatie Het bestuur van de Stichting Huurteams Nijmegen wordt per brief geïnformeerd over de definitieve vaststelling van de subsidie 2010 en de vaststelling van het bedrag waarvoor ze in 2012 in aanmerking komen. De verantwoording over 2010 is pas in oktober 2011 naar de gemeente verstuurd. Dit diende vóór 1 april 2011 te gebeuren. De huurteams hebben aangegeven over 2011 vóór 1 april 2012 te verantwoorden. 9 Risico Geen. Bijlage(n): Brief aan de Raad 2 brieven aan Bestuur Huurteams Nijmegen:Vaststelling subsidie 2010 en subsidiebeschikking huurteams 2012 Concept begroting 2012 Jaarverslag 2010 Tussenrapportage 2011

Directie Grondgebied Bouwen en Wonen Aan de gemeenteraad van Nijmegen Mariënburg 75 6511 PS Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 322 78 48 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen Datum 7 november 2011 Ons kenmerk G340/11.0021748 Contactpersoon Bas Böhm Onderwerp Resultaten en voortzetting huurteams Datum uw brief Doorkiesnummer 3436 Geachte leden van de raad, Sinds 2009 is de Stichting Huurteams Nijmegen actief dankzij een gemeentelijke subsidie. December 2010 heeft u besloten de subsidie voor de huurteams te verhogen, zodat tot en met 2014 jaarlijks 31.250 beschikbaar is. In deze brief informeren wij u over de resultaten in 2010 en de eerste helft van 2011. Vanwege de goede resultaten heeft ons college besloten de huurteams ook in 2012 te ondersteunen. Resultaten 2010 en eerste helft 2011 Bijgaand vindt u jaarverslag over 2010 van de huurteams en de tussenrapportage over 2011. Helaas is het jaarverslag over 2010 pas in oktober 2011 verstuurd naar de gemeente, waardoor wij u nu pas kunnen informeren over de resultaten van vorig jaar. De huurteams hebben aangegeven dat met name bestuurswisselingen hier oorzaak voor waren en hebben aangegeven volgend jaar het jaarverslag op tijd te zullen leveren. Uit het jaarverslag blijkt dat de huurteams in 2010 318 huurders hebben geholpen en zijn 228 zaken afgerond (in 2009 respectievelijk 209 en 113). Er is, omgerekend over de bewoningsduur (de tijd die huurders gemiddeld na huurverlaging nog in hun huidige woning blijven wonen), bijna 300.000 aan huur bespaard. Dit is vier keer zoveel als in 2009 en twaalf keer de subsidie die in 2010 is verleend. In 2011 zijn tot 31 juni 174 huurders geholpen, 116 zaken afgerond en is omgerekend over de bewoningsduur bijna 150.000 bespaard. De effectiviteit van de huurteams is hiermee uitermate groot. Bij het besluit over verhoging van de subsidie heeft uw raad aandacht gevraagd voor een drietal punten: verbreding van de doelgroep, meer samenwerking met andere maatschappelijke organisaties en verkenning van een no cure-no pay -systeem. De huurteams hebben op alle punten ingezet: - De doelgroep is verbreed waardoor in 2011 32% van de geholpen huurders geen student was. Voorheen lag dit percentage op 21-22%; - Er zijn contacten gelegd met de Sociaal Raadslieden, de Nijmeegse woningcorporaties, wijkcentra, de politie en nieuwe contacten met de Huurcommissie. Hierdoor zijn deze www.nijmegen.nl Brief raad resultaten en voortzetting huurteams

Gemeente Nijmegen Directie Grondgebied Bouwen en Wonen Vervolgvel 1 partijen beter op de hoogte van elkaars werkzaamheden, kunnen organisaties elkaar aanvullen en worden huurders beter geholpen; - Op basis van contacten met huurteams in Amsterdam, Rotterdam, Groningen en Utrecht zijn mogelijkheden geïnventariseerd voor een no cure-no pay systeem. Uit deze steden zijn een aantal problemen naar voren gekomen: hogere drempel voor huurders, veel administratie en minder goodwill. De huurteams hebben besloten voorlopig een vrijwillige bijdrage te vragen. Daarnaast wordt huurders gevraagd om legeskosten van een zaak bij de huurcommissie voor te schieten. Vooralsnog zijn er weinig vrijwillige bijdragen; het voorschot lijkt goed te werken. Daarnaast blijkt uit de verslagen dat intimidatie door verhuurders in 2010 ongeveer gelijk is gebleven (37 gevallen; 2009: 31 gevallen) en in de eerste helft van 2011 sterk is verminderd (8 gevallen). Positief is dat het aantal zaken dat hierdoor wordt afgebroken sterk verminderd (2009: 18; 2010: 12, eerste helft 2011: 1). De huurteams geven aan dat dit te danken is aan een professionelere begeleiding van hun kant. Ook wordt in 2011 in dit kader samengewerkt met de politie en wordt bekeken welke rol de politie in de toekomst hierbij kan innemen. Financieel kwamen de huurteams tekort in 2010. De verhoogde subsidie in 2011 hebben zij ingezet om dit tekort weg te werken. De uitgaven lopen in de eerste helft van 2011 in de pas met de inkomsten. Wij gaan ervan uit u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben en blijven u informeren over de resultaten van de huurteams. Hoogachtend, college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, mr. Th.C. de Graaf drs. B. van der Ploeg Aantal Bijlagen: 2 www.nijmegen.nl Brief raad resultaten en voortzetting huurteams

Tijd voor stabiliteit Stichting Huurteams Nijmegen Jaarverslag 2010 N.H. Oost Coördinator Huurteams L. Groenewegen Voorzitter Stichting C.B. Jansen Penningmeester Stichting H. van den Bosch Secretaris Stichting

Samenvatting van de kerncijfers Stand van zaken 31 december 2010 318 huurders geholpen, waarvan 96 in 2009 gestart en 222 in 2010 Voor 228 huurders hun zaken afgerond sinds 1 januari 2010 Waarvan voor 54 huurders 69 procedures bij de Huurcommissie afgerond: 59 procedures gewonnen, 6 procedure verloren en 4 procedures afgebroken Waarvan 68 zaken onderling met verhuurder opgelost Waarvan 45 zaken met advies afgerond Waarvan 12 zaken afgebroken wegens intimidatie door de verhuurder Waarvan 49 zaken om andere reden afgebroken 90 lopende zaken Waarvan 45 procedures bij de Huurcommissie voor 33 huurders Besparing huurders sinds 1 januari 2010 12 449, 40 Geconstateerde huur per maand boven wettelijk maximum 448 178, 40 Over bewoningsduur 1 8 183, 30 Bespaarde huur per maand van afgeronde zaken 294 598, 80 Over bewoningsduur 1 4 551, 09 Te besparen huur per maand van lopende zaken 163 839, 24 Over bewoningsduur 1 Doelen 2011 Afronden 90 lopende zaken en opstarten 234 nieuwe zaken. Groei van het aantal nietstuderende huurders dat wij helpen met 25%. Gedurende het jaar een voldoende groot, actief en ervaren vrijwilligersbestand behouden. De werkplek arbo-verantwoord maken. Contact met huurcommissie en woningbouwcorporaties verbeteren. Nieuw administratiesysteem realiseren en documentatie van kerninformatie schrijven. Een no cure, no pay-systeem onderzoeken en dat systeem zo mogelijk invoeren. Naast huurders ook verhuurders informeren en ondersteunen. In samenwerking met gemeente en politie intimidatie actiever bestrijden. Overige kerninformatie De voornaamste doelen voor 2010 zijn gerealiseerd. Het stroomlijnen van de administratie is echter niet gelukt. Het financiële tekort van 1 615 kan worden gedicht met een deel van de verhoogde subsidie voor de komende jaren. Daarnaast biedt deze subsidie ons financiële ruimte en mogelijkheid tot verdere professionalisering in de komende jaren. 1 Uit cijfers van andere steden waar huurteams actief zijn, weten we dat na controle studenten gemiddeld nog twee tot drie jaar in hun woning blijven en andere huurders zeven tot acht jaar. Conservatief geschat gaan wij daarom uit van een gemiddelde bewoning van drie jaar na controle. Dit is de totale besparing waar een huurder in die drie jaar van zal profiteren. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 2

Inhoud Samenvatting van de kerncijfers 2 Stand van zaken 31 december 2010 2 Besparing huurders sinds 1 januari 2010 2 Doelen 2011 2 Overige kerninformatie 2 Inhoud 3 Voorwoord 4 In deze rapportage 4 Huurteams in het kort 5 Begrippenlijst 5 Gegevens van huurders 6 Student of niet 6 Verspreiding huurders over Nijmegen 6 Huurprijzen 7 Andere zaken 7 Zaken 8 Aanmeldingen 8 Zaken volledig afgerond in 2010 9 Huurprijzen All-inprijs 9 10 Servicekosten 10 Onderhoud 10 Procedures gestart in 2010 11 Lopende zaken 11 Intimidatie door verhuurder 12 Terugblik doelen 2010 13 Doelen 2011 14 Financieel 16 Jaarrekening 2010 16 Toelichting opvallende posten 16 Het tekort 16 Begroting 2011 17 Toelichting opvallende posten 17 Overige opmerkingen 17 Case study: zaak en procedure toetsing huurprijs 18 W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 3

Voorwoord Voor u ligt het tweede jaarverslag van Stichting Huurteams Nijmegen. 2010 is, net als 2009, een succesvol jaar gebleken. De stichting vervult nog steeds een waardevolle maatschappelijke rol. Wederom zijn huurders geholpen met huurverlagingen, problemen met de servicekosten, onderhoudsklachten en andere huurgerelateerde vragen. In het afgelopen jaar zijn 222 nieuwe zaken in behandeling genomen en 96 zaken uit 2009 voortgezet. In totaal zijn voor 228 huurders zaken afgerond. Over hun bewoningsduur is voor huurders 294 599 bespaard; vier keer zo veel als in 2009 en meer dan tien maal de kosten die we in 2010 gemaakt hebben. Naast het verlagen van huren, heeft de stichting ook meer aandacht kunnen vestigen op servicekosten en onderhoud. Daarnaast heeft zij huurders beter kunnen adviseren. De totale jaarlijkse besparing voor de huurders ligt daarmee aanzienlijk hoger dan bovenstaand bedrag. Deze resultaten zijn met name te danken aan de gemiddeld vijf vrijwilligers die zich het afgelopen jaar hebben ingezet om huurders te helpen. Zij hebben hun ervaring vergroot en met groot enthousiasme de zaken op zich genomen. Ondanks enige wisselingen in het team zijn de huurteams gegroeid in kennis en daadkracht. Het verliezen van een vrijwilliger betekent geen volledig verlies van kennis meer. De zaken worden goed overgedragen en het inwerken van vrijwilligers is degelijk van aard. Het nieuwe kantoor, dat we sinds 1 april gebruiken, is ook een belangrijke stap vooruit geweest. We kunnen huurders en verhuurders nu privacy garanderen en hebben een meer rustige en professionele werkomgeving. Echter liepen we dit jaar op al deze punten ook tegen onze beperkingen aan. Zowel voor voorzieningen als voor medewerkers bleken wij niet de middelen te hebben om onze huidige groei en professionalisering verder door te zetten. Zelfs zonder verdere groei bleken de financiële middelen een aandachtspunt. In november heeft de gemeenteraad besloten om de subsidie te verhogen naar 31 250. Hiermee is wat extra ruimte gekomen in ons budget. Dit wordt uiteengezet in het financiële overzicht van dit jaarverslag. Al met al heeft de stichting goede resultaten geboekt en de toekomst ziet er positief uit. De stichting heeft er vertrouwen dat in zij in het komende jaar weer een belangrijk verschil kan maken voor de hurende Nijmegenaar. In deze rapportage Allereerst wordt kort besproken wat de huurteams zijn en welke begrippen om uitleg vragen. Daarna wordt een beeld gegeven van de huursituatie in Nijmegen zoals deze door de huurteams geconstateerd is. Daarbij wordt ingegaan op de hoeveelheid en soort zaken, de postcodegebieden en het soort huurder dat aanspraak maakt op onze hulp. Vervolgens wordt aan de hand van de doelen voor 2010 gekeken naar onze resultaten. Daarna worden onze doelen voor 2011 besproken. In het financiële overzicht wordt zowel de afrekening van 2010 gespresenteerd als de begroting voor 2011, met een korte noot over de subsidieverhoging. Als laatste wordt ter verduidelijking van de gangbare werkwijze inzicht geboden in het verloop van één procedure van begin tot eind. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 4

Huurteams in het kort Op 28 januari 2009 is Stichting Huurteams Nijmegen opgericht om huurders te helpen bij een te hoge huur, hoge servicekosten, onderhoudsproblemen en all-in prijzen. Daartoe meten de huurteams huurwoningen, om aan de hand van het puntensysteem de maximale wettelijk toegestane huurprijs te bepalen. Wanneer men teveel betaalt, helpt de stichting bij het verlagen van de huurprijs. Dit kan in overleg van de verhuurder of via een procedure bij de Huurcommissie. Zo worden ook de andere huurgerelateerde problemen bekeken, waarna juridisch advies volgt en eventueel namens de huurder een procedure gestart wordt bij de Huurcommissie. Veel huurders blijken zelf hun huurprijs en andere zaken niet aan te vechten. Ze zijn onbekend met het huurrecht en zien op tegen een confrontatie met de verhuurder. Stichting Huurteams fungeert daarom ook als een buffer tussen huurder en verhuurder om zo de afhandeling van huurproblemen soepel te laten verlopen. Een voorbeeld hiervan is de case-study in de bijlage. Begrippenlijst Algemene begrippen zoals all-inprijs en Huurcommissie worden als bekend verondersteld. In enkele gevallen is een begrip echter afhankelijk van de context. Daarvoor dit overzicht. Corporatie woningbouwcorporatie zonder winstoogmerk; SSHN, Portaal, Woongenoot, Standvast Wonen en Talis. Particuliere verhuurder overige verhuurders van woningen. Van bewoners die hun zolder verhuren, tot commerciële verhuurders zoals de Rots-Vast groep. Geholpen huurder een persoon die bij de huurteams aanklopt en substantieel advies of ondersteuning krijgt bij het verbeteren van zijn woonsituatie. Zaak een verzameling problemen in de woonsituatie waarmee een huurder geholpen wordt. Eén zaak kan meerdere procedures bevatten. Procedure voor zaken die niet in overleg opgelost kunnen worden, wordt een procedure gestart bij de Huurcommissie. Dit omvat zowel huurverlaging als bijvoorbeeld onderhoud. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 5

Gegevens van huurders Het afgelopen jaar is een verder beeld ontstaan van de samenstelling en verspreiding van huurders die de huurteams om hulp hebben gevraagd. Daarnaast wordt onderstaand bekeken hoe groot de geconstateerde overschrijdingen in huurprijs zijn. Merk op dat in verband met onze reactieve werkwijze het beeld van de Nijmeegse huursituatie enigszins vertekend is. Immers zijn alleen mensen die ervoor kiezen naar ons toe te komen in de gegevens opgenomen. Student of niet Ruim 78% van de huurders die in 2010 bij ons hebben aangeklopt zijn studenten, vergelijkbaar met de 79% van 2009. Van de 174 studenten wonen er 3 zelfstandig. Van de overige 48 huurders wonen er 5 onzelfstandig. Verspreiding huurders over Nijmegen Afbeelding 1: aantal huurders dat in 2009 en 2010 aanklopte bij huurteams per postcode Bovenstaand overzicht laat zien dat de zaken geconcentreerd zijn in de verwachte gebieden in het centrum en zuiden van Nijmegen. Acht zaken buiten Nijmegen en acht zaken waarvan de postcode niet bekend is, zijn niet in het overzicht opgenomen. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 6

Huurprijzen In Tabel 1 staat kort beschreven wat de huurteams hebben geconstateerd bij het meten van 81 woningen in 2010. Tabel 1: overschrijding maximale huurprijs per maand bij controles huurteams in 2010 Aantal overschrijdingen 81 Gemiddelde overschrijding 87, 74 Totale overschrijding 7 106, 62 Totale overschrijding over bewoningsduur 255 838, 32 Daarnaast zijn de Huurteams in 23 woningen geweest waar de maximale huurprijs niet overschreden werd. 2 Voor een all-inprijs gaan wij uit van de verwachte huurverlaging door de Huurcommissie. Het nieuwe bedrag wordt dan de wettelijk bepaalde 55% van de maximale kale huur plus 25% servicekosten. Merk op dat dit nieuwe bedrag zo laag is, omdat de Huurcommissie het rekenen van een all-inprijs doelbewust bestraft. Hierdoor is de verwachte besparing voor de huurders erg hoog. Tabel 2: verwachte huurverlaging door all-inprijs bij controles huurteams in 2010 Aantal constateringen all-inprijs 26 Gemiddelde verwachte huurverlaging 202, 93 Totale verwachte huurverlaging 5 276, 12 Verwachte huurverlaging op jaarbasis 189 940, 32 Andere zaken Daarnaast zijn er huurders die niet te veel kale huur betalen, maar die problemen hebben met hun servicekosten. Ook komen huurders naar ons toe om via de Huurcommissie een tijdelijke huurverlaging te krijgen indien er sprake is van ernstige gebreken aan de woning. Ten slotte zijn er huurders die wel een probleem hebben, maar die ervoor kiezen na advies of een bezoek van de huurteams hun zaak zelf op te lossen. De totale problemen bij huurders die in 2010 bij ons kwamen, zijn dus groter dan bovenstaande geconstateerde bedragen. 2 Dit lijkt hoog vergeleken met de 14 huizen zonder overschrijding bovenop de 115 controles in 2009. Daar werden echter alleen controles meegeteld waar een exacte huur bepaald is. Dit jaar zijn ook controles meegeteld waarbij geen exact bedrag bekend is, omdat al eerder duidelijk was dat de huur niet overschreden werd. Als we dit vorig jaar hadden gedaan, waren er aanzienlijk meer huizen zonder overschrijding gevonden. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 7

Zaken De zaken waar de huurteams van 1 januari tot 31 december 2010 aan gewerkt hebben, zijn opgesplitst in zaken die volledig zijn afgerond en zaken die doorlopen in 2011. Er zijn 318 huurders geholpen, waarvan 96 uit 2009 en 222 die ons in 2010 benaderden. 228 zaken hebben we voor 31 december kunnen afronden, 90 zaken lopen nog door. Hieronder wordt ingegaan op het verloop van de aanmeldingen, gevolgd door de uitkomsten van afgeronde en nog lopende zaken. Hierbij wordt ook een onderscheid gemaakt in de manier waarop resultaten zijn bereikt en in de verschillende procedures. Aanmeldingen Tabel 3: Aanmeldingen nieuwe zaken eerste helft 2010 40 30 20 10 0 januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december Hoewel de aantallen in bovenstaande overzicht te klein zijn om per maand grote conclusies te trekken, herkennen wij wel een makkelijk te verklaren trend: aan het begin van het nieuwe collegejaar (augustus en september), komen veel studenten die net een kamer hebben gevonden naar ons toe. Of bijvoorbeeld de dip in oktober ook een terugkerend fenomeen is, is echter maar de vraag. Ten slotte valt het wellicht op dat sommige aantallen in de eerste helft van het jaar gestegen zijn ten opzichte van de tussenrapportage. Dit komt omdat wij meerdere huisgenoten die samen een procedure volgen op de startdatum van de eerste persoon noteren, zodat het duidelijk is dat ze bij elkaar horen. Bij een aantal lopende zaken uit de eerste helft van het jaar zijn dus in de tweede helft van het jaar huisgenoten aangesloten. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 8

Zaken volledig afgerond in 2010 Onderstaand worden de 228 zaken besproken die in 2010 zijn afgerond. Achtereenvolgens wordt gekeken naar huurprijzen, all-inprijzen, servicekosten en onderhoud. De 45 zaken waarbij geholpen huurders slechts met advies zijn ondersteund, worden niet los besproken. Huurprijzen Tabel 4: overschrijdingen maximale huurprijs bij zaken afgerond in 2010 Totaal geconstateerd door huurteams Aantal zaken: 104 (58 in 2009) Verlaagd via Huurcommissie Aantal zaken: 36 (3 in 2009) Verlaagd via compromis huurbaas Aantal zaken: 20 (35 in 2009) Geen actie door intimidatie huurder Aantal zaken: 8 (13 in 2009) (+ 2 onbekend bedrag) Geen actie om andere redenen (gering bedrag, verhuizing, onverschilligheid) Aantal zaken: 36 (7 in 2009) Resultaat onbekend Aantal zaken: 4 (geen in 2009) Gemiddeld 2009 Totaal 2009 Gemiddeld 2009 Totaal 2009 Gemiddeld 2009 Totaal 2009 Gemiddeld 2009 Totaal 2009 Gemiddeld 2009 Totaal 2009 Maandelijks 94, 67 80, 88 9 846, 11 4 690, 88 119, 03 62, 43 4 285, 12 187, 30 111, 13 50, 10 2 222, 51 1 753, 47 95, 88 153, 28 767, 04 1 992, 59 72, 07 56, 68 2 594, 39 396, 74 Bewoningsduur 354 459, 96 168 871, 68 154 264, 32 6 742, 80 80 010, 36 66 006, 36 27 613, 44 71 733, 24 93 398, 04 14 282, 64 Gemiddeld 68, 75 Totaal 275, 01 9 900, 36 Er zijn 4 zaken niet opgenomen in bovenstaand schema omdat de huurders al voor de meting een compromis met hun huisbaas hadden gesloten (4 x 30 huurverlaging). Via compromissen en de huurcommissie is door de huurteams zo n driekwart van het totaal geconstateerde bedrag aan kale huur verlaagd. Dit komt overeen met de inschatting uit 2009 dat de lage effectiviteit toen vooral te wijten was aan de opstartfase waarin veel zaken zich bevonden. Met name de goede resultaten bij de huurcommissie leiden ertoe dat de besparing zo veel hoger is dan in 2009. Zoals verwacht zijn de huurders er door compromissen doorgaans minder op vooruit gegaan dan de geconstateerde overschrijding; in totaal scheelt dit 156 per maand. De Huurcommissie besloot echter vaak overtuigend in het voordeel van huurders. Zij kende daarmee zelfs een totale huurverlaging toe van 142 per maand méér dan wij hadden geconstateerd. Een tegenvaller is wel dat het aantal mensen dat het erbij laat zitten na een controle gegroeid is. Er zijn meer huurders die verhuizen net na de controle. Ook zien we dat huurders na een gesprek met hun verhuurder de huurverlaging laten zitten. Zeker als wij niet bij gesprekken aanwezig zijn, worden huurders vaak omver gepraat door hun verhuurder. Het zou veel kunnen schelen als we hierin meer kunnen begeleiden. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 9

All-inprijs Van de 10 zaken bij de huurcommissie zijn er 7 gewonnen. In de 3 gevallen waar verloren is, is via een andere procedure die gelijktijdig liep de normale huur alsnog fors verlaagd. Tabel 5: All-inzaken afgerond in 2010 All-inzaken Totaal Gewonnen Gemiddeld bespaard per maand Totaal bespaard per maand Totaal bespaard over bewoningsduur Verloren Gestopt Aantal en bedrag 17 8 (7 via Huurcommissie) 209, 46 1 675, 67 60 324, 12 3 (allen via Huurcommissie) 6 (2 vanwege intimidatie) De zaken die gestopt zijn vanwege intimidatie zijn vervelend, maar een bekend probleem. Wij waren echter veel verbaasder dat een viertal huurders op één adres besloot om een all-inprocedure voor ruim 200 euro per persoon per maand lastenverlaging te laten liggen. Servicekosten Veel verhuurders zijn niet op de hoogte van de kosten die zij al dan niet mogen doorberekenen of schroeven deze kunstmatig op. Hierdoor wordt er regelmatig illegaal winst gemaakt op de servicekosten. Er zijn geen exacte cijfers bekend over de besparing op servicekosten. Ruwweg gaat het doorgaans echter over zo n honderd euro per jaar, tot enkele honderden euro s per jaar in extreme gevallen. Tabel 6: servicekostenzaken afgerond in 2010 Servicekostenzaken Totaal Gewonnen Verloren/vastgelopen Aantal 34 29 (9 via Huurcommissie) 5 (1 via Huurcommissie) Onderhoud Het is de taak van verhuurders om groot onderhoud aan hun panden te doen. Gebeurt dit niet, dan kan de Huurcommissie een tijdelijke huurverlaging toekennen totdat de problemen zijn verholpen. Vaak is een officiële brief van de huurteams echter al voldoende. Tabel 7: Onderhoudzaken afgerond in 2010 Onderhoudzaken Totaal Gewonnen Verloren/vastgelopen Aantal 30 25 (1 via Huurcommissie) 5 (1 via huurcommissie) In 20 gevallen is de onderhoudsklacht na een officiële gebrekenbrief opgelost. In 5 gevallen is het gebrek zelfs zonder brief opgelost slechts in 5 gevallen heeft de Huurcommissie een uitspraak moeten doen. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 10

Procedures gestart in 2010 Wanneer het niet mogelijk is een compromis met de verhuurder te bereiken, wordt een procedure bij de Huurcommissie gestart, die doorgaans zes tot negen maanden in beslag neemt. In tabel 8 staat het aantal in 2010 gestarte procedures per soort. Tabel 8: aantal gestarte procedures Soort procedure Aantal Totaal 83 Toetsing aanvangshuurprijs 27 Huurverlaging 12 Servicekosten 22 Onderhoud Uitsplitsen all-in huur Huurverhoging 8 13 1 Er waren in 2009 ongeveer evenveel toetsingsprocedures (huurverlaging tijdens de eerste zes maanden bewoning) als huurverlagingsprocedures (huurverlaging na meer dan zes maanden bewoning). Het aantal mensen dat al langer ergens huurt en nu pas naar de huurteams komt is flink afgenomen. Daarnaast zien we dat het aantal meer technische zaken is toegenomen zowel servicekosten- als onderhoudprocedures komen nu veel meer voor (vorig jaar respectievelijk 7 en 0). Lopende zaken De onderstaande zaken zijn de 90 gevallen die doorlopen in 2011. Achtereenvolgens behandelen we de huurprijszaken, de all-inzaken en het totale aantal lopende procedures inclusief huurprijsen all-inprocedures. Zo n 30 van de 90 zaken bevinden zich is een dusdanig vroeg stadium dat nog niet duidelijk is of de klachten gegrond zijn, daarom zijn deze niet opgenomen. Tabel 9: overschrijding maximale huurprijs bij zaken doorlopend in 2011 Maandelijks Bewoningsduur Totaal geconstateerd door huurteams Gemiddeld 81, 86 Aantal zaken: 36 Totaal 2 946, 83 106 085, 88 In voortraject of overleg huurbaas Gemiddeld 83, 09 Aantal zaken: 28 Totaal 1 163, 24 41 876, 64 Lopende huurprocedure Gemiddeld 81, 07 Aantal zaken: 22 Totaal 1 783, 59 64 209, 24 Met huurprocedures wordt gedoeld op toetsing huurprijs in de eerste zes maanden en huurprijsverlaging bij bewoning van meer dan zes maanden. De onbekende bedragen betreffen één huurder die zelf de controle uitgevoerd heeft en één huurder wiens huidige kale huur onbekend is. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 11

Tabel 10: All-inzaken doorlopend in 2010 All-inzaken Totaal Gemiddeld te besparen per maand Totaal te besparen per maand Totaal te besparen over bewoningsduur Aantal en bedrag 8 200, 53 1 604, 26 57 753, 36 Zes van de lopende all-inzaken worden momenteel behandeld in een procedure bij de huurcommissie en hebben een goede kans van slagen. Bij twee zaken zijn de huurders nog met de verhuurder in overleg. Tabel 11: lopende procedures Huurcommissie Type procedure Aantal Totaal 45 Toetsing huurprijs 12 Huurprijsverlaging 10 All-inprijs 6 Onderhoud 5 Servicekosten 12 Voor 6 huurders voeren wij twee procedures tegelijk en voor 3 huurder voeren wij 3 procedures tegelijk. Bovenstaande procedures zijn dus verdeeld over 33 huurders. Intimidatie door verhuurder In het afgelopen jaar gaven 37 huurders aan geïntimideerd te zijn door hun verhuurder. Meestal bestond de intimidatie uit dreigementen en in enkele gevallen nadrukkelijke fysieke aanwezigheid van verhuurder, soms vergezeld door andere mensen. Op basis van deze problemen zijn wij voornemens komend jaar meer met de politie samen te werken. Tabel 12: intimidatie door verhuurder Intimidatie Aantal Totaal 37 Zaak door intimidatie afgebroken 12 Zaak vervolgd ondanks intimidatie 25 In 8 gevallen waar huurders hun zaak na een meting afbraken door intimidatie werd gemiddeld 95 per maand te veel betaald. Daarnaast hebben twee huurders 252 en 320 per maand laten liggen die hun all-in-zaken hadden kunnen opleveren. Twee huurders waren al voor een meting te bang om door te gaan. Er valt op dat het deel van de huurders dat hun zaak vervolgt ondanks intimidatie aanzienlijk hoger is dan vorig jaar (toen 13 van 31). Voor een deel zal dit eraan te danken zijn dat wij meer ervaring hebben met intimidatiezaken en de beste manier om huurders daarin te begeleiden. Er speelt echter ook mee dat wij meer alert zijn op intimidatie en er vaker expliciet navraag naar doen. Waarschijnlijk hebben dus in 2009 meer huurders na intimidatie hun zaak doorgezet, die nooit gemeld hebben dat zij geïntimideerd waren. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 12

Terugblik doelen 2010 Aan het begin van het jaar hebben wij een aantal doelen gesteld voor zowel onze resultaten als onze interne organisatie. We zien dat we deze doelen in grote lijnen hebben bereikt, maar niet op alle punten. Gelukkig hebben de doelen die we niet bereikt hebben geen dramatische consequenties gehad voor ons functioneren. Met name heeft het extra werk opgeleverd voor onze coördinator. Het doel om alle 96 lopende zaken uit 2009 af te ronden is op één uitzondering na bereikt. Ook bij die laatste zaak verwachten we geen problemen. Vanwege een tegenvallend aantal van 90 nieuwe zaken in de eerste helft van het jaar, hebben wij ons doel in onze tussenrapportage moeten bijstellen van 250 naar 180 zaken. Gelukkig is het aantal nieuwe zaken in de tweede helft van het jaar bijgetrokken en zijn we uiteindelijk op 222 nieuwe zaken uitgekomen. Minder dan ons oorspronkelijke doel, maar aanzienlijk meer dan waar we halverwege het jaar op rekenden. In het bijzonder heeft het grote aantal nieuwe studenten dat na de zomervakantie bij ons kwam hieraan bijgedragen. Zoals halverwege het jaar al verwacht, is het niet gelukt een gestroomlijnd administratiesysteem te (laten) ontwikkelen voor lage kosten. Ook het zoeken naar een vrijwilliger die administratief werk wil doen heeft niets opgeleverd. Daarnaast waren er niet genoeg financiële middelen om een betaald administratief medewerker serieus te overwegen. Dit heeft helaas tot gevolg dat de coördinator nog steeds een groot deel van haar tijd kwijt is met weinig inhoudelijk administratief werk. Wij zullen daarom ook komend jaar bezig blijven om hier een oplossing voor te zoeken. Het is gelukt om constant tenminste vier vrijwilligers tot onze beschikking te hebben. Helaas is slechts één van de vrijwilligers die al in 2009 begonnen was tot 2011 gebleven we hadden op twee ingezet. Hoewel het gevreesde verlies van kennis en competenties goed te ondervangen blijkt, levert dit wel extra werk op voor de coördinator. Niet alleen het inwerken van nieuwe vrijwilligers kost veel tijd, maar ook het controleren van hun eerste zaken en het leren kennen van elkaars werkwijze. Er is gewerkt aan contacten met de gemeente en wijkcentra. Hoewel er uiteindelijk niet geadverteerd is in nieuwsbrieven, merken wij wel dat vaker naar ons doorverwezen wordt. Daarnaast hebben wij via de gemeente intensiever contact met sociale raadslieden, die ons ondersteunen bij meer technische en complexe zaken. Daarnaast loopt er naar aanleiding van een gesprek met wethouder Van der Meer in juni momenteel een initatief om politie-assistentie te regelen bij intimidatie van huurders. Ten slotte is het vinden van eigen kantoorruimte in april bereikt. Mede dankzij ondersteuning vanuit de gemeente, kunnen de huurteams kosteloos gebruikmaken van een kantoorruimte in het Titus Brandsma Wijkcentrum. Hierdoor is het mogelijk om huurders en verhuurders privacy te bieden en kunnen de coördinator en vrijwilligers ongestoord werken. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 13

Doelen 2011 Onze doelen voor 2011 zijn er met name op gericht de huurteams stabieler en duurzamer te maken. Er staan weinig schokkende nieuwe ontwikkelingen gepland; we proberen vooral een aantal bekende zaken te verbeteren. De twee uitzonderingen hierop zijn een vervolgonderzoek naar een no cure, no pay-systeem en ons doel om ook verhuurders te ondersteunen in 2011. In 2011 is ten eerste ons doel de 90 lopende zaken uit 2010 af te ronden. Daarnaast vinden wij het belangrijk om meer niet-studerende huurders te benaderen. Daarom is ons streven dit aantal met 25% te laten groeien, van 48 naar 60 niet-studerende huurders. Onder andere zullen wij gebruik maken van promotiemateriaal dat meer gericht is op niet-studenten. Bij een gelijkblijvend aantal studerende huurders mikken we dan op 232 nieuwe zaken in 2011. Net als in 2010 stellen wij onszelf als doel om nooit langer dan één maand minder dan vier vrijwillgers te hebben. Daarnaast willen wij ook dit jaar tenminste twee vrijwillgers het hele jaar behouden. Onze mogelijkheden hangen niet puur af van het aantal vrijwilligers, maar vooral ook van hun effectiviteit. Daarom streven wij er komend jaar na dat vrijwilligers op elk moment zaken op tenminste 4 adressen behandelen. Er wonen vaak meerdere huurders op één adres, in de praktijk streven wij er dus naar dat een vrijwilliger op elk moment zeker zo n 10 tot 15 huurders helpt. Op het moment zit onze coördinator aan een simpel stoeltje achter een niet-verstelbare tafel. Om de werkplek arbo-verantwoord te maken en aanzienlijk prettiger zullen wij in 2011 een degelijke bureaustoel met bijbehorend bureau aanschaffen. Voor arbeidsongeschiktheid en ongevallen op de werkplek zijn wij reeds verzekerd. Om ons daarnaast in te dekken voor financieel risico bij langdurige ziekte tot twee jaar, zullen wij ook hier voor een verzekering afsluiten. Een belangrijk verzoek vanuit de gemeente was om nauwere samenwerking met andere sociale organisaties te zoeken. In onze opstartfase in 2009 hebben wij gemerkt dat stabiliteit en duurzaamheid een belangrijke voorwaarde zijn voor nauwe samenwerking met deze organisaties. Daarom kiezen wij ervoor om in 2011 die stabiliteit te realiseren, voordat wij inzetten op samenwerking die van andere organisaties investeringen vraagt en die risico s met zich meebrengt zoals het delen van kantoorruimte en middelen. Wel willen wij al direct inzetten op betere contacten met organisaties waar wij bij onze zaken mee in aanraking komen, zoals woningbouwcorporaties, de Huurcommissie en grote particuliere verhuurders. Ons doel is bij deze organisaties afspraken te maken en contacten te vinden die de communicatie versnellen en versoepelen. Zo zou het bij de huurcommissie waardevol zijn om direct in contact te kunnen komen met mensen die weten dat wij verstand van zaken hebben in plaats van helpdeskmedewerkers. Het laten ontwikkelen van een administratiesysteem en het vinden van een administratief medewerker is in 2010 niet gelukt. Wij denken echter nog steeds dat met een betere administratie veel tijdswinst behaald kan worden. Daarom zullen wij in 2011 naar alternatieven zoeken om de tijdsbesteding voor administratie te verminderen. Op het moment heeft onze coördinator veel informatie die nergens is vastgelegd. Dit is uiteraard geen duurzame situatie. Daarom zullen wij komend jaar alle essentiële informatie schriftelijk vastleggen in inwerkstukken en algemene informatiedocumenten. Onze eerste verkenning van een no cure, no pay-systeem bracht een aantal bezwaren aan het licht dat ertoe leidden dat we het systeem in 2010 niet hebben ingevoerd. Het belang van eigen inkomsten is echter erg groot, zowel om de gemeente te ontlasten, als om onze onafhankelijkheid W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 14

en financiële ruimte te vergroten. Hogere inkomsten maken het simpelweg mogelijk huurders beter van dienst te zijn. Daarom zullen wij in 2011 een verdere verkenning uitvoeren om mogelijkheden te bekijken alsnog een no cure, no pay-systeem in te voeren. Hierbij zullen wij ons in eerste instantie laten leiden door best practices van andere Nederlandse huurteams. Onder het motto beter voorkomen dan genezen, willen wij in 2011 ook verhuurders meer ondersteunen en informeren. Het doel is om hen bijvoorbeeld te helpen met het vaststellen van de maximale huurprijs of hen te informeren over het verbod op all-in-huur. Op deze manier denken wij verhuurders van dienst te kunnen zijn, conflicten tussen huurder en verhuurder te kunnen voorkomen en goodwill bij verhuurders te kunnen opbouwen. Over concrete manieren om hier invulling aan te geven zullen wij in de loop van 2011 verder nadenken. Omdat intimdatie van huurders een aanhoudende zorg is, zijn wij voornemens in 2011 meer hulp van de politie in te schakelen. Via de afdeling veiligheid van de gemeente hebben wij in 2010 al contact met de politie gelegd. Wij zullen dit contact in 2011 uitbreiden om te zorgen dat huurders die worden geïntimideerd beter worden geholpen en beschermd. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 15

Financieel Jaarrekening 2010 Omschrijving Begroot Uitgegeven Salaris coördinator 21 465 23 095 Medewerkersbeleid 365 93 Kantoorkosten 1 500 2 072 Website 300 271 Informatie- en promotiemateriaal 1 400 136 Apparatuur 0 25 Reiskosten 50 0 Zaakkosten huurcommissie 495 1 843 Onvoorzien 0 0 Totaal 25 575 27 535 Toelichting opvallende posten Salaris coördinator: in de begroting van de salariskosten was vakantiegeld niet meegenomen. Kantoorkosten: in de loop van het jaar hebben we besloten een eigen printer aan te schaffen. Een investering die er voor zorgt dat deze post hoger uitkomt, maar die op termijn geld bespaard. Informatie- en promotiemateriaal: omdat de kosten hoger leken uit te vallen dan begroot en het aantal zaken dusdanig hoog was dat wij regelmatig een wachtlijst hadden, is ervoor gekozen geen nieuw promotiemateriaal te maken. Zaakkosten huurcommissie: de Huurcommissie besloot in het begin van het jaar dat de legeskosten voortaan niet 11, maar 25 zouden zijn. Terwijl we dus 25 voor elke nieuwe zaak moesten betalen, kregen we slechts 11 terug voor het afronden van zaken uit 2009. Het tekort Zoals bovenstaand te zien en al aangekondigd in de tussenrapportage - heeft de stichting dit jaar een tekort. Er zijn nog enkele honderden euros aan giften en rente binnen gekomen, maar zelfs daarmee houden wij een tekort van 1 615. In samenspraak met de gemeente hebben wij dit tekort uiteindelijk kunnen oplossen door een deel van onze subsidie uit 2012 in te zetten. Een weinig charmante oplossing, die echter wel het directe probleem heeft opgelost. Het financiële resultaat is voor ons acceptabel in het licht van de prestaties die de stichting in 2010 heeft geleverd. De bescheiden extra koste vertalen zich in grote extra besparingen voor huurders ten opzichte van 2009. In de toekomst willen we echter dichter bij de begroting blijven dan we afgelopen jaar hebben gerealiseerd. Als er al aan het begin van het jaar duidelijkheid is over de kosten, dan is er ook meer ruimte om besparingen door te voeren of naar extra inkomsten te zoeken. Dit betekent tenminste dat een nauwkeurigere controle van kosten nodig is, om bijvoorbeeld fouten in de salarisbegroting van de coördinator te voorkomen. Contingenties als het beleid van de huurcommissie zullen echter buiten onze macht blijven liggen. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 16

Begroting 2011 Begroting Uitgaven 2011 Begroting Inkomsten 2011 Omschrijving Bedrag Omschrijving Bedrag Salaris coördinator 26 028 Subsidie gemeente 29 635 Verzekering 500 Rente 200 Medewerkersbeleid 150 Giften 500 Kantoorkosten 1 400 Subsidie gemeente 2012 664 Website 271 Promotiemateriaal 1 000 Reiskosten 0 Apparatuur/Meubilair 1 500 Verlies zaken huurcommissie 150 Onvoorzien 0 Totaal 30 999 Totaal 30 999 Toelichting opvallende posten Verzekering: we zullen in 2011 voor het eerst een ziektegeldverzekering afsluiten. Promotiekosten: hier hebben we dit jaar weer extra budget voor ingepland, vooral om meer aandacht te besteden aan de doelgroepen die nu onderbelicht zijn. Foldermateriaal, posters en mogelijk advertenties zullen bescheiden kosten met zich meebrengen, maar alles bij elkaar verwachten we er een substantieel bedrag aan uit te geven. Apparatuur/Meubilair: dit jaar hebben we deze kostenpost los begroot, naast de normale kantoorkosten (materiaal, internet, telefonie). Van dit geld zal, voor vrijwilligers die met regelmaat op kantoor werken, een tweede laptop worden aangeschaft. Ook zal er voor de coördinator een goede bureaustoel met bijpassend bureau worden aangeschaft, zodat de werkplek aan algemene Arbo eisen voldoet. Subsidie van de gemeente: begroot is 31 250, minus het tekort in 2010 van 1 615 Giften: hoewel we dit jaar geen inkomsten verwachten van een eventueel no cure, no paysysteem dat is pas mogelijk bij nieuwe zaken verwachten we een bedrag van 500 binnen te kunnen halen door explicieter om giften te vragen. Subsidie gemeente 2012: vanwege de al in 2010 uitgegeven 1 615 van de subsidie voor 2011, hebben we besloten om een kleine aanvulling van het budget van dit jaar te realiseren door als sluitpost 664 van de subsidie van 2012 in 2011 te besteden. Netto is het beschikbare bedrag daarmee in 2012 nog steeds hoger dan in 2011. Overige opmerkingen De stichting is erg blij met de beleidsruimte die de uitbreiding van de subsidie naar 31 250 per jaar heeft opgeleverd. Het jaar 2011 zal een jaar zijn van consolideren van de kwaliteit die de stichting levert. De begroting sluit hierbij aan door een aantal kleine verbeteringen zoals de verzekering en degelijk meubulair door te voeren. Zoals het er nu uitziet zal er in 2012 ruimte zijn in het budget om het beleid rond promotie, administratie, vrijwilligers en/of de website te verbeteren.

Case study: zaak en procedure toetsing huurprijs Hieronder volgt een beschrijving van één afgeronde zaak uit 2009, waarbij de huurteams namens de huurder een Toetsingsprocedure hebben gestart bij de Huurcommissie. Wij hopen dat u aan de hand van dit concrete voorbeeld een beter beeld krijgt van wat er bij het behandelen van een zaak komt kijken. Uiteraard zijn de gegevens geanonimiseerd. Eind april heeft mevrouw Jans contact opgenomen met de huurteams. Begin mei kwamen twee vrijwilligers bij de huurder thuis om de woonruimte op te meten. De vrijwilligers constateerden dat de kale huurprijs van deze zelfstandige woning te hoog was. Mevrouw Jans woonde er korter dan zes maanden. Daarom was het mogelijk om de huurprijs te laten toetsen door de Huurcommissie. Dit betekent dat de huurder, als zij haar gelijk krijgt, de teveel betaalde huur terug krijgt vanaf de startdatum van haar contract. Wettelijk is mevrouw Jans niet verplicht om de verhuurder van te voren op de hoogte te brengen van de gang naar de Huurcommissie. Om de relatie tussen huurder en verhuurder optimaal te houden is echter wel een brief naar de verhuurder gestuurd met een voorstel tot overleg. De brief stelde een reactietermijn van twee weken. De verhuurder van mevrouw Jans reageerde binnen deze termijn en ging in juni een gesprek aan met zijn huurder. Helaas lukte het niet om overeenstemming te bereiken. Mevrouw Jans gaf daarom de huurteams toestemming om de Huurcommissie om uitspraak te verzoeken. Ondertussen had de verhuurder contact gezocht met de huurteams om aan te geven dat de puntentelling onjuist was en een procedure daarom geen zin zou hebben. De huurteams hebben telefonisch de zaak uitgelegd. De verhuurder kon zich hier echter niet mee verenigen en zou het rapport van de Huurcommissie afwachten. Begin juli is het verzoek bij de Huurcommissie ingediend. Eind juli kregen de huurteams een ontvangstbevestiging met het verzoek de legeskosten á 11,00 te betalen. In september volgde het onderzoek van de Huurcommissie. Opnieuw werd alles opgemeten en een puntentelling met bijbehorende huurprijs berekend. Medio oktober hebben de huurteams het onderzoeksrapport van de Huurcommissie ontvangen met een uitnodiging voor de zitting eind oktober. Voor de zitting is een afspraak met mevrouw Jans gemaakt om het rapport door te spreken en eventuele verschillen van opvatting te formuleren. Tijdens de zitting hebben huurder, met hulp van de huurteams, en verhuurder hun zaak kunnen bepleitten. De verhuurder heeft toegezegd een ernstig gebrek, wat de onderzoeker had geconstateerd, per direct te verhelpen. Medio november heeft de Huurcommissie een uitspraak gedaan en naar de huurteams verzonden. Hierop is mevrouw Jans uitgenodigd bij de huurteams om de uitspraak te bespreken. Daarna heeft mevrouw Jans zelfstandig een schikking getroffen om in meerdere maanden het teveel betaalde geld terug te vorderen. Het gebrek was inderdaad per direct verholpen. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 18

Stichting Huurteams Nijmegen Tussenrapportage 2011 N.H. Oost Coördinator Huurteams tot juni 2011 H.M. Swart Coördinator Huurteams vanaf juni 2011 L. Groenewegen Voorzitter A.P.M. van Dijk Penningmeester C.B. Jansen Secretaris J.D. van t Rot Algemeen bestuurslid

Samenvatting van de kerncijfers Stand van zaken 31 juni 2011 174 huurders geholpen, waarvan 91 voor 2011 gestart en 83 in 2011 116 zaken afgerond sinds 1 januari 2011 Waarvan voor 43 huurder 63 procedures bij de Huurcommissie afgerond: 53 procedures gewonnen, 8 procedures verloren en 2 procedures afgebroken Waarvan 16 zaken onderling met verhuurder opgelost Waarvan 27 zaken met advies afgerond Waarvan 1 zaak afgebroken wegens intimidatie door de verhuurder Waarvan 29 zaken om andere reden afgebroken 58 lopende zaken Waarvan 15 procedures bij de Huurcommissie voor 13 huurders Besparing huurders sinds 1 januari 2011 3 857, 81 Geconstateerde huur per maand boven wettelijk maximum 138 881, 16 Over bewoningsduur 1 4 060, 51 Bespaarde huur per maand van afgeronde zaken 146 178, 36 Over bewoningsduur 1 2 135, 73 Te besparen huur per maand van lopende zaken 76 886, 28 Over bewoningsduur 1 Stand van zaken doelen 2011 Onze doelen voor het behandelen van zaken liggen enigszins achter op schema. Onze doelen voor de interne organisatie van de stichting liggen goed op schema. Ons alternatief voor een no cure, no pay-systeem levert vooralsnog weinig op. Overige kerninformatie De stichting heeft een nieuwe coördinator, de overdracht verliep moeizaam. Dankzij de verhoogde gemeentelijke subsidie liggen we financieel op schema om binnen budget te blijven. 1 Uit cijfers van andere steden waar huurteams actief zijn, weten we dat na controle studenten gemiddeld nog twee tot drie jaar in hun woning blijven en andere huurders zeven tot acht jaar. Conservatief geschat gaan wij daarom uit van een gemiddelde bewoning van drie jaar na controle. Dit is de totale besparing waar een huurder in die drie jaar van zal profiteren. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 2

Inhoud Samenvatting van de kerncijfers 2 Stand van zaken 31 juni 2011 2 Besparing huurders sinds 1 januari 2011 2 Stand van zaken doelen 2011 2 Overige kerninformatie 2 Inhoud 3 Voorwoord 4 In deze rapportage 4 Huurteams in het kort 5 Begrippenlijst 5 Gegevens van huurders 6 Student of niet 6 Verspreiding huurders over Nijmegen 6 Huurprijzen 7 Andere zaken 7 Zaken 8 Aanmeldingen 8 Zaken volledig afgerond in 2011 9 Huurprijzen 9 All-inprijs 10 Servicekosten 10 Onderhoud 10 Procedures gestart in eerste helft 2011 11 Lopende zaken 11 Intimidatie door verhuurder 12 Stand van zaken doelen 2011 13 Aanvullende Aandachtspunten 2011 14 Financieel 16 Halfjaarrekening 2011 16 Toelichting opvallende posten 16 Case study: zaak en procedure toetsing huurprijs 17 Bijlage: brief met verzoek aan huurders om vrijwillige bijdrage 18 W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 3

Voorwoord In deze tussentijdse rapportage van Stichting Huurteams Nijmegen presenteren wij de halfjaarcijfers van 2011. Ook nu zijn weer veel huurders geholpen. Intern is dit echter een lastig half jaar geweest. In de afgelopen zes maanden zijn 83 nieuwe zaken in behandeling genomen en 91 zaken uit 2010 voortgezet. Hiervan zijn reeds 116 zaken afgerond. Over hun bewoningsduur is voor deze mensen zo n anderhalve ton huur bespaard. Deze cijfers zijn vergelijkbaar met die van 2010, maar vallen iets lager uit. Op financieel gebied hebben we dankzij de verhoogde subsidie vooralsnog voldoende ademruimte. De financiële grenzen op het dagelijks functioneren van de huurteams zijn niet langer een grote beperking. Helaas leveren onze methode om een eigen bijdrage van huurders te vragen vooralsnog weinig op. Intern heeft binnen de huurteams de overdracht centraal gestaan. Niet alleen hebben we voor het eerst sinds de oprichting van huurteams een nieuwe coördinator, maar ook het overdragen van taken binnen het bestuur is een aandachtspunt geweest. Beide zijn zaken die we helaas erg lang hebben laten liggen, wat het bestuur van de huurteams het afgelopen jaar soms moeilijk gemaakt heeft. Halverwege het jaar lijken we langzaam maar zeker onze draai hervonden te hebben. Wij streven er dan ook naar ons in de tweede helft van 2011 minder op behoud en meer op ontwikkeling te richten. In deze rapportage Allereerst wordt kort opgefrist wat de huurteams zijn en welke begrippen om uitleg vragen. Daarna wordt een beeld gegeven van de huursituatie in Nijmegen zoals deze door de huurteams geconstateerd is. Daarbij wordt ingegaan op hoeveelheid en soort zaken, de postcodegebieden en het soort huurder dat aanspraak maakt op onze hulp. Vervolgens worden de resultaten van de afgelopen zes maanden besproken. In het financiële overzicht wordt de financiële stand van zaken besproken. Ter verduidelijking van de gangbare werkwijze is een case study bijgevoegd waarin het verloop van één procedure wordt beschreven van begin tot eind. Ten slotte vindt u achteraan dit stuk het sjabloon van de brief waarin wij huurders om een vrijwillige bijdrage vragen na het succesvol afronden van hun zaak. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 4

Huurteams in het kort Op 28 januari 2009 is Stichting Huurteams Nijmegen opgericht om huurders te helpen bij een te hoge huur, hoge servicekosten, onderhoudsproblemen en all-in prijzen. Daartoe meten de huurteams huurwoningen, om aan de hand van het puntensysteem de maximale wettelijk toegestane huurprijs te bepalen. Wanneer men te veel betaalt, helpt de stichting bij de procedure die leidt tot een verlaging van de huurprijs. Op vergelijkbare wijze worden ook andere problemen zoals achterstallig onderhoud bekeken, waarna juridisch advies volgt en eventueel namens de huurder een procedure gestart wordt bij de Huurcommissie. Veel huurders blijken zelf hun huurprijs en andere zaken niet aan te vechten. Ze zijn onbekend met het huurrecht en zien op tegen een confrontatie met de verhuurder. Stichting Huurteams fungeert daarom ook als een buffer tussen huurder en verhuurder om zo de afhandeling van huurproblemen soepel te laten verlopen. Een voorbeeld hiervan is de casestudy in de bijlage. Begrippenlijst Algemene begrippen zoals all-inprijs en Huurcommissie worden als bekend verondersteld. In enkele gevallen is een begrip echter afhankelijk van de context. Daarvoor dit overzicht. Corporatie woningbouwcorporatie zonder winstoogmerk zoals SSHN, Portaal en Talis. Particuliere verhuurder overige verhuurders van woningen. Van bewoners die hun zolder verhuren, tot commerciële verhuurders zoals de Rots-Vast groep. Geholpen huurder een persoon die bij de huurteams aanklopt en substantieel advies of ondersteuning krijgt bij het verbeteren van zijn woonsituatie. Zaak een verzameling problemen in de woonsituatie waarmee een huurder geholpen wordt. Eén zaak kan meerdere procedures bevatten. Procedure voor zaken die niet in overleg opgelost kunnen worden, wordt een procedure gestart bij de Huurcommissie. Dit omvat zowel huurverlaging als bijvoorbeeld onderhoud. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 5

Gegevens van huurders Het afgelopen half jaar is een verder beeld ontstaan van de samenstelling en verspreiding van huurders die de huurteams om hulp hebben gevraagd. Daarnaast wordt onderstaand bekeken hoe groot de geconstateerde overschrijdingen in huurprijs zijn. Merk op dat in verband met onze reactieve werkwijze het beeld van de Nijmeegse huursituatie enigszins vertekend is. Immers zijn alleen mensen die ervoor kiezen naar ons toe te komen in de gegevens opgenomen. Student of niet In 2011 hebben wij ons best gedaan in het bijzonder niet-studerende huurders te benaderen, met name door contact via wijkcentra. Dit heeft ertoe geleid dat 32% van de huurders die in 2011 bij ons hebben aangeklopt geen student zijn. Anderhalf keer zo veel als de 21-22% van voorgaande jaren. Van deze huurders woont 88% zelfstandig. De 68% studenten die we geholpen hebben woonden allen onzelfstandig. Er zijn dus relatief veel niet-studenten bij ons gekomen. Het gaat hier echter slechts om enkele tientallen mensen, dus het zou voorbarig zijn om hier grote conclusies aan te verbinden. Verspreiding huurders over Nijmegen Afbeelding 1: aantal huurders dat sinds 2009 aanklopte bij huurteams per postcode We zien opnieuw de verdeling met een groot aantal zaken rond het centrum van Nijmegen en een kleiner maar significant aantal zaken buiten deze kern. Enkele zaken waarvan de postcode niet bekend was of die buiten Nijmegen liggen zijn niet in het overzicht opgenomen. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 6

Huurprijzen In Tabel 1 staat kort beschreven wat de huurteams hebben geconstateerd bij het meten van 35 woningen gedurende het eerste halfjaar van 2011. Tabel 1: overschrijding maximale huurprijs per maand bij controles huurteams in eerste helft 2011 Aantal overschrijdingen 24 Gemiddelde overschrijding 83, 46 Totale overschrijding 2 154, 49 Totale overschrijding over bewoningsduur 77 561, 64 Daarnaast zijn de Huurteams in 11 woningen geweest waar de maximale huurprijs niet overschreden werd. Voor een all-inprijs gaan wij uit van de verwachte huurverlaging door de Huurcommissie. Het nieuwe bedrag wordt dan de wettelijk bepaalde 55% van de maximale kale huur plus 25% servicekosten. Merk op dat dit nieuwe bedrag zo laag is omdat de Huurcommissie het rekenen van een all-inprijs doelbewust bestraft. Hierdoor is de verwachte besparing voor de huurders erg hoog. Tabel 2: verwachte huurverlaging door all-inprijs bij controles huurteams in 2011 Aantal constateringen all-inprijs 7 Gemiddelde verwachte huurverlaging 243, 33 Totale verwachte huurverlaging 1 703, 32 Verwachte huurverlaging over bewoningsduur 61 319, 52 Andere zaken Daarnaast zijn er huurders die niet te veel kale huur betalen, maar die problemen hebben met hun servicekosten. Ook komen huurders naar ons toe om via de Huurcommissie een tijdelijke huurverlaging te krijgen indien er sprake is van ernstige gebreken aan de woning. Ook zijn er huurders die wel een probleem hebben, maar die ervoor kiezen na advies of een bezoek van de huurteams hun zaak zelf op te lossen. De totale problemen bij huurders die sinds 1 januari 2011 bij ons kwamen, zijn dus groter dan bovenstaande geconstateerde bedragen. Daarnaast hebben het afgelopen half jaar ook een aantal verhuurders bij ons aangeklopt voor advies. Onder het motto beter voorkomen dan genezen, hebben wij hen geholpen om een eerlijke huurprijs voor hun woningen vast te stellen en andere problemen op te lossen. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 7

Zaken De zaken waar de huurteams van 1 januari tot 1 juli 2011 aan gewerkt hebben, zijn opgesplitst in zaken die volledig zijn afgrond en zaken die doorlopen in de tweede helft van 2011. Er zijn 174 huurders geholpen, waarvan 91 uit 2010 en 83 die ons in 2011 benaderden. 116 zaken hebben we voor 1 juli kunnen afronden, 58 zaken lopen nog door. Hieronder wordt ingegaan op het verloop van de aanmeldingen, gevolgd door de uitkomsten van afgeronde en nog lopende zaken. Hierbij wordt ook een onderscheid gemaakt in de manier waarop resultaten zijn bereikt en in de verschillende procedures. Aanmeldingen Tabel 3: Aanmeldingen nieuwe zaken eerste helft 2011 Hoewel er sommige trends te herkennen lijken zoals februari als rustige maand is het aantal zaken in andere maanden weer heel anders dan vorig jaar. Een groep van bijvoorbeeld vijf huurders uit hetzelfde huis die in één specifieke maand aanklopt, kan het beeld bovendien totaal veranderen. We lijken dan ook nog steeds geen conclusies te kunnen trekken over de drukte per maand in de eerste helft van het jaar. Het totale aantal nieuwe zaken is 83. Dit is vergelijkbaar met de 90 van vorig jaar. We verwachten ook in de tweede helft van het jaar cijfers vergelijkbaar met die van 2010 te halen. W: www.huurteamsnijmegen.nl E: info@huurteamsnijmegen.nl 8