Adembenemend 4 en 5 februari 2016, Uitgebreide workshopbeschrijving Workshop 1: NHG-Standaard astma en COPD anno 2015, wordt spirometrie bijzaak? De vernieuwde standaarden astma en COPD geven duidelijke richtlijnen om patiënten met astma en COPD te diagnosticeren, te behandelen en te monitoren. De rol van spirometrie is veranderd. U krijgt tijdens deze workshop duidelijke handvatten aangereikt om de nieuwe plaats van spirometrie in uw praktijk te implementeren. De huisarts en POH weten wanneer en op welke manier spirometrie verricht moet worden en hoe dit te organiseren. De huisarts kan voorafgaande aan de spirometrie een werkdiagnose formuleren. Gericht spirometrie aanvragen met daarbij vooraf een duidelijke werkdiagnose. Afname nutteloze spirometrie (pre en post terwijl mensen eigen medicatie gebruiken, spirometrie tijdens exacerbatie, pre en post test tijdens monitoring fase) Pre toets Plenaire sessie In tweetallen discussiëren Groepsdiscussie + plenaire sessie (inclusief bespreken toets) Workshop 2: Wat leer ik mijn AIOS over astma/copd AIOS en ketenzorg, verdwijnt de patiënt niet bij de POH? Hoe zorg ik dat de AIOS zelf het begeleiden in de vingers krijgt van de patiënt en het samenwerken met de POH? Wat moet een AIOS weten buiten de standaarden? Hoe betrek ik ze bij de zorggroep? Met andere woorden: hoe zorgt de huisarts en de POH ervoor dat de AIOS kansen krijgt astma en COPD-zorg te leren? Uitdagende leeromgeving maken van de praktijk om astma en COPD-zorg te leren. Wat verwacht de huisartsopleiding nieuwe stijl van de AIOS i.v.m. astma en COPD-zorg. AIOS actief betrekken bij ketenzorg astma/copd. Bewust kansen creëren zodat de AIOS iets kan leren in de astma/copd-zorg. Kennis overdragen over spirometrie, dubbeldiagnose en ketenzorg. Leren van en met de POH. Materiaal waarmee je de AIOS kan prikkelen na te denken over astma en COPD- zorg. Hoe creëer ik kansen dat de AIOS iets kan leren. Workshop 3: Zelfmanagement bij astma en COPD, meer dan een individueel zorgplan Huisarts en POH kennen de theoretische achtergrond van zelfmanagement bij astma en COPD. Huisarts en POH kunnen de theorie vertalen naar toepassing in de praktijk Huisarts en POH maken afspraken over wie welke taken en verantwoordelijkheden heeft bij het toepassen van zelfmanagement voor de astma- en COPD-patient Zelfmanagement is de manier waarop mensen met astma en COPD omgaan met de dagelijkse gevolgen van hun longziekte. Maar waarom doen mensen dat zoals ze het doen? En hoe is dat dan te beïnvloeden? Met de kennis van de theorieën over operant leren en sociaal leren krijgen huisarts en POH aanknopingspunten om het versterken van zelfmanagement in te bedden in de dagelijks zorg voor mensen met chronische aandoeningen.
Workshop 4: Astma bij kinderen De nieuwe NHG-standaard in de praktijk Goede organisatie van astmazorg voor kinderen waarbij de praktijkondersteuner een grote rol kan hebben Huisartsen en praktijkondersteuners maken verbeterafspraken m.b.t. zorg voor kinderen met astma, met een duidelijke rol voor de praktijkondersteuner voor het bereiken van goede astmacontrole Het stellen van de diagnose astma is bij kinderen lastig. Veel kinderen hoesten en piepen, spirometrie is vaak nog niet uitvoerbaar. Hoe gaan we hiermee in de praktijk om? Welke zorg moeten we kinderen bieden bij wie de diagnose wel gesteld is? Hoe bereiken we dat ze hun astma onder controle hebben en houden? De nieuwe NHG-standaard én de Zorgstandaard Astma bij Kinderen bieden hiervoor handvatten en zullen in de workshop ruimschoots aan bod komen. Workshop 5: Palliatieve zorg in eindfase COPD-patiënt Wanneer is een COPD-patiënt een palliatieve patiënt? En wie doet dan wat? Specifieke kenmerken van COPD-eindfase herkennen en samen met de POH, en anderen, de begeleiding daarvan veilig thuis kunnen bieden conform de CBO en LAN richtlijnen. Communicatie verbeteren met patiënt, de naasten en andere zorgprofessionals over de wensen en (on)mogelijkheden in de eindfase COPD. Praktische adviezen t.a.v. behandeling/medicatie. De COPD-patiënt gaat geleidelijk achteruit van exacerbatie naar exacerbatie. Als de behandeling maximaal is en er opnieuw klachten zijn, wat kan de HA en evt. de begeleiding van de POH dan bieden? Er zijn richtlijnen voor die kunnen helpen bij de communicatie met patiënt, naasten en hulpverleners om de wensen van patiënt duidelijk te krijgen en specifieke problemen medicamenteus en niet-medicamenteus aan te pakken. Dit alles zo lang mogelijk in de veilige thuis omgeving. Ervaringen op dit gebied zijn zinvol om met elkaar te delen en te weten waar evt. advies kan worden ingewonnen. Workshop 6: Inhalatietechnologie en inhalatietechnieken De berg met inhalatoren wordt alleen maar hoger, de inhoud complexer en het moet steeds goedkoper. De patiënt is kritisch, heeft moeite met de kosten van medicatie en heeft wellicht al slechte ervaringen met inhalatie. Hoe maak ik de juiste keuze en kan ik deze keuze goed onderbouwen naar de patiënt? Deze workshop neemt u mee in de technologie, laatste inzichten en nieuwste inhalatoren. De docenten verwelkomen u graag, eigen casuïstiek is welkom. Het kennen van de mechanismen van de inhalatietechnologie en de juiste instructie van de verschillende inhalatoren (devices) met de verschillende weerstanden. Met de juiste technologieafwegingen i.c.m. klinisch beeld een bewuste en persoonsgerichte inhalator keuze te maken De technologie achter het inhaleren wordt gecombineerd met vertaling naar de patiënt. Ik maak een keuze en kan ik deze keuze verkopen naar de patiënt. Waarom kan die patiënt die ene poederinhalator wel goed inhaleren en die andere niet? Wanneer zet ik een dosisaerosol in? Update van de nieuwste inhalatoren.
Workshop 7: Exacerbaties in verschillende kleuren Exacerbaties in verschillende kleuren. Wanneer spreken wij van een exacerbatie en hoe herkennen wij eerder symptomen bij patiënten. Behandelen wij alleen medicamenteus of zijn er meer mogelijkheden. Deze workshop is voor zowel huisarts al praktijkondersteuner en geeft handvatten voor de dagelijkse praktijk. De kenmerken van een ernstige en een niet-ernstige exacerbatie bij COPD benoemen en uitleggen wat dit voor het te voeren beleid betekent. Een exacerbatieherkenning- en aktieplan in samenspraak met de patiënt opstellen. Toelichten wat er op organisatorisch terrein in de eigen praktijk moet gebeuren om het exacerbatiemanagement te optimaliseren. Toepasbaar in de dagelijkse praktijk Achtergrondinformatie wat is een longaanval. Daarnaast wordt door middel van casuïstiek de mogelijkheden besproken. Workshop 8: Spirometrie voor experts Voor alles wat u bij de Caspir cursus niet heeft op kunnen steken. Verdieping in de spirometrie. Verbeteren van de diagnostiek en follow up van obstructieve longaandoeningen met behulp van Spirometrie. Aan de hand van casuïstiek uit eigen praktijk wordt de spirometriekennis verdiept. Workshop 9: Praten met pubers met astma Hoe motiveer je een puber om toch zijn puffers te nemen? Waarom stoppen ze nooit met roken als jij dat adviseert? Waarom hangen ze bij jou vaak zo ongeïnteresseerd achterover? Praat met echte pubers en leer hoe het (wel) moet! Uit de evaluaties van Adembenemend 2015: Ontzettend leuk! Interactie met de puber zelf, waarbij je meteen feedback krijgt. Eerlijk advies. Deze pubers hebben een speciale scholing gevolgd tot trainingsacteur reeds met veel succes elders in het land ingezet! Meer handvaten krijgen, aan de hand van oefengesprekken met pubers, om beter de gewenste interventie teweeg te brengen. Zie doelstelling. Korte inleiding, dan 3 oefengesprekken (in 5 kleine groepjes met 5 acteurs/pubers) van elk 20 minuten (deelnemers schuiven na 20 minuten door), vervolgens ongeveer 15 minuten nabespreking in de hele groep. Workshop 10: Oefenen met ziektelast Ziektelast bij COPD blijft een lastig te vangen begrip. Het werd geïntroduceerd in de zorgstandaard uit 2010, maar is voor hulpverleners nog steeds moeilijk te gebruiken. In deze workshop nemen we je mee in de ontwikkeling van de ziektelastmeter. Een interactieve tool, die ziektelast werkbaar maakt. Bovendien geeft deze tool invulling om persoonsgerichte zorg samen met de patiënt vorm te geven. Met behulp van casuïstiek proberen we vooral praktische tips te geven voor huisarts en POH-S. Werken met ziektelast. Introductie van de ziektelastmeter De wil om de ziektelastmeter te gaan gebruiken.
Workshop 11: Dubbeldiagnose astma & COPD, dubbelmoeilijk te interpreteren Dubbeldiagnose Astma & COPD is een interessante uitdagende diagnose. Is het nu primair astma of COPD of een ACOS= Astma Copd Overlap Syndroom. Deze workshop geeft daar duidelijkheid over. Na afloop weet de deelnemer hoe de diagnose volgens de NHG richtlijnen gesteld wordt, hoe de spirometrie in een dergelijk geval geïnterpreteerd moet worden en welke ICPC code genoteerd wordt in de HIS of KIS. De deelnemer codeert correct in de HIS/KIS en weet een juiste diagnose te stellen, met dientengevolge een juiste gerichte behandeling. Aan de hand van echte casuïstiek en spirometrieën uit de dagelijkse praktijk wordt de problematiek snel duidelijk. De valkuilen worden besproken. Het standpunt van het NHG en de CAHAG hoe in een twijfelgeval tussen ICPC code R95 en R 96 gekozen moet wordt duidelijk gemaakt. De essentiële verschillen tussen astma en COPD en de verschillende fenotypes van COPD worden kort toegelicht. Workshop 12: Medicamenteuze therapie bij astma Inhalatiemiddelen bij astma: kiezen uit vele opties Cursist heeft geleerd de NHG-Standaard astma beter toe te passen in de spreekkamer. Cursist weet om te gaan met aanpassing van medicatie bij slechte astmacontrole. Aan de hand van casuïstiek wordt de keuze van medicatie getoetst. Workshop 13: Medicamenteuze therapie bij COPD Er is de afgelopen tijd veel nieuwe COPD-medicatie op de markt gekomen. Is er een reden om af te gaan wijken van de NHG-Standaard? Na afloop van de workshop kan de huisarts en POH een gerichtere keuze maken in de COPD-medicatie, en hebben ze meer kennis over de nieuwe middelen. De cursisten zullen na de workshop gerichter en doelmatiger gaan voorschrijven qua COPD-medicatie. In de workshop zal, deels aan de hand van casuïstiek, de COPD-medicatie de revue passeren. Hierbij zal de NHG-Standaard als uitgangspunt dienen. De nieuwe medicatie die recent op de markt is gekomen, zal inhoudelijk besproken worden. Workshop 14: Rode vlaggen en comorbiditeit bij COPD Alarmbellen aan voor zowel huisarts als POH Het adequaat handelen bij rode vlaggen in de anamnese. Vaardigheid om rode vlaggen te leren herkennen. Duidelijke afspraken in de samenwerking tussen HA en POH bij de aanwezigheid van rode vlagen en of andere comorbiditeit. Door middel van een casus bespreking in groepjes en een plenaire voordracht inzicht krijgen in rode vlaggen tijdens de anamnese en comorbiditeit bij COPD. Aan het eind van de workshop als koppel onderlinge afspraken formuleren over handelen bij rode vlaggen. Voor implementatie in de praktijk.
Workshop 15: Bewegen en revalidatie bij COPD Bewegen bij COPD. Dat geeft echt lucht! kennis van het belang van bewegen bij COPD vaardigheid in het afnemen van een beweeganamnese en geven beweegadvies kennis van verwijsmogelijkheid en indicaties kennis van behandelmogelijkheden door de gespecialiseerde fysiotherapeut Deelnemers zijn zich meer bewust van het belang van bewegen en een gefundeerd beweegadvies, nemen zich voor om anamneselijsten regelmatig te gaan gebruiken en om contact te leggen met gespecialiseerde fysiotherapeuten in hun omgeving. Begintoets. Presentatie over bewegingsarmoede bij COPD en gevolgen voor de prognose en het effect van meer bewegen op kwaliteit van leven. Afgewisseld met discussie over stellingen en oefenen in het afnemen van beweeganamnese en het geven van beweegadvies aan de hand van casuïstiek. Presentatie over mogelijkheden fysiotherapeut 1 e lijn. In groepjes discussiëren over implementeren van opgedane kennis, zoals contact leggen met fysiotherapeut in de buurt. Workshop 16: Angst en depressie bij COPD Klachten van angst en depressie komen vaak voor bij patiënten met COPD. Beide hebben een negatieve invloed op de kwaliteit van leven. Tijdens elk COPD-spreekuur zou er aandacht moeten zijn voor herkenning en begeleiding van deze klachten. Deelnemers verwerven kennis over waarom klachten van angst en depressie vaak voorkomen bij patiënten met COPD en wat de gevolgen hiervan zijn. Deelnemers leren deze klachten te herkennen door gebruik te maken van verschillende tools. Tijdens het COPD-spreekuur worden klachten van angst en depressie herkend. Vervolgens wordt passende begeleiding geboden door huisarts en POH. In de workshop komt aan bod waarom klachten van angst en depressie vaak voorkomen en welke gevolgen dit heeft. Verder wordt er geoefend met casuïstiek en diverse tools zodat je deze klachten beter kunt herkennen. Workshop 17: Individueel Zorgplan bij COPD Wat, hoe en waarom met voorbeeld voor gebruik in de praktijk. Het werken met een individueel zorgplan geeft houvast bij het stimuleren van zelfmanagement. Tijdens de workshop krijgen de deelnemers inzicht in de inhoud van het individueel zorgplan COPD. In de workshop gaan de deelnemers in een rollenspel oefenen met een gesprek waarin het individueel zorgplan een hulpmiddel is. Hoe maak je een plan en afspraken aan de hand van de persoonlijke doelen van de patiënt? Na deze workshops: Hebben de deelnemers inzicht in de relatie tussen het werken met individuele zorgplannen en zelfmanagement. Hebben de deelnemers geoefend met het opstellen van een individueel zorgplan. Hebben de deelnemers inzicht in wat er komt kijken bij het gaan werken met individuele zorgplannen. Hebben de deelnemers inzicht in praktijkervaringen met het werken met een individueel zorgplan. In de workshop wordt het begrip zelfmanagement uitgelegd, wat verstaan we eronder en waarom is dit belangrijk in de zorg voor mensen met COPD. We gaan dieper in op het begrip individueel zorgplan en het proces van
individuele zorgplanning, wat zijn de uitgangspunten en wat is de rol van de verschillende zorgverleners. We doorlopen de inhoud van het individueel zorgplan COPD, zoals dat op dit moment gebruikt wordt in Noordwest Utrecht. Vervolgens gaan we in kleine groepjes oefenen met een gesprek en het invullen van dit zorgplan. Ook gaan we dieper in op wat er komt kijken bij het gaan werken met een individueel zorgplan. Workshop 18: Overbehandeling bij astma en COPD Internationaal en nationaal is er groeiende aandacht voor overbehandeling en effectief medicatiegebruik. Ook bij astma en COPD is dit een relevant onderwerp en de vorige Adembenemend bleek dit een eyeopener te zijn, zelfs in praktijk waar men dacht dat alles op orde was. Overbehandeling met inhalatiemedicatie, zowel bij astma als COPD, leidt niet alleen tot onnodige bijwerkingen maar ook tot onnodige kosten zowel voor de verzekeraar als de patiënt (eigen risico). Hoe attent bent u als huisarts/poh op overbehandeling? Bewustzijn bij huisarts en POH dat overbehandeling frequent voorkomt en dat controle hierop onderdeel dient te zijn van het reguliere beleid. Bij volwassenen met astma: overbehandeling wordt voorkomen door medicatie evaluatie bij elke controle of aanvraag herhaalmedicatie. Bij patiënten met COPD wordt de indicatie voor ICS geëvalueerd bij elke volgende controle of aanvraag herhaalmedicatie - In de workshop wordt kort ingegaan op de (inter)nationale aandacht voor overbehandeling. - Vervolgens zullen resultaten van (inter) nationale studies met betrekking tot de omvang van overbehandeling gepresenteerd worden. - Aan de hand van casuïstiek worden verschillende situaties doorgenomen waarin sprake is van overbehandeling van astma/copd in de huisartsenpraktijk. - Op interactieve wijze wordt met de deelnemers (liefst bestaand koppel HA/POH) gediscussieerd wat dit voor de praktijk van alledag dient te betekenen. Workshop 19: Astma en allergie - een neus voor astma Diagnostiek van astma is en blijft lastig. Allergieën en hyperreactiviteit spelen in veel gevallen een belangrijke rol. Hoe scherpt u uw diagnostiek van astma aan en wat overweegt u bij het optimaliseren van de behandeling. De deelnemers hebben kennis van de sterke relatie tussen astma en allergische rhinitis. Ze nemen allergieën en neusklachten mee in hun assessment in de diagnostische fase en bij hun keuzes voor optimaliseren van de behandeling. Deelnemers betrekken neusklachten bij hun overwegingen bij de optimalisering van astmabehandeling. Aan de hand van casuïstiek worden de deelnemers meegenomen in een optimaliseringstraject van de astmadiagnose en de behandeling van patiënten waarvan de astma matig of niet onder controle is. Welke patiënten komen in aanmerking voor opname in de astma DBC.
Workshop 20: Mild Cognitive Impairment bij COPD, een vergeten symptoom Mild Cognitive Impairment komt vaker voor bij COPD-patiënten van ouder dan 65 jaar, dan in een normaal cohort 65-plussers. Afgenomen cognitieve functies beïnvloeden het dagelijks leven van een patiënt en zijn omgeving, maar hebben ook invloed op ziektegedrag, therapietrouw en ziektebeloop. Daarom is het belangrijk cognitieve disfunctie te onderkennen bij COPDpatiënten. Begrijpen wat cognitive impairment is Begrip van etiologie van MCI bij COPD Bewustwording van cognitieve stoornissen bij COPD in de dagelijkse praktijk en de gevolgen hiervan voor de huisarts en POH Leren hoe te screenen op MCI door de POH Screenen op MCI tijdens de DBC controles Workshop 21: Masterclass implementatie Maak je verbeteringsplan super om de kans van slagen te vergroten. Inzicht te verwerven in: het opstellen van je verbeteringsplan volgens SMART- en DART-principes; methoden om je plan meer kans van slagen te geven; te leren van anderen door je plan aan anderen te presenteren; te leren van anderen door hun slagen en mislukken te communiceren. Het daadwerkelijk uitvoeren van het gemaakte plan. Tijdens de workshop masterclass implementatie is het de bedoeling dat een zelfbedacht verbeteringsplan voor de eigen praktijk op de merites wordt bekeken en volgens didactische regels wordt doorgelicht. De achterliggende gedachte daarbij is dat het plan daardoor meer kans krijgt om uitgevoerd te worden en vervolgens te beklijven. Dit noemen we implementeren: morgen gaan doen wat je vandaag in je hoofd hebt.