Van ziektelast naar gezondheidswinst Ans Nicolasen, POH Robbert Behr, kaderhuisarts astma-copd

Transcriptie

1 Van ziektelast naar gezondheidswinst Ans Nicolasen, POH Robbert Behr, kaderhuisarts astma-copd

2 Wie staat er centraal?

3

4 Pad van een nieuwe COPD-patiënt Diagnostiek Scharnierconsult Intensieve behandelfase Indeling in ziektelast HA/POH Assessment HA/POH Opstellen zorgplan POH Minder intensieve behandelfase HA/POH HA HA/POH POH

5 Diagnose COPD (HA) Anamnese (>40 jr, rookhistorie, hoesten, dyspnoe) Lichamelijk onderzoek (BMI, auscultatie) Spirometrie (post FEV1, post FEV1/FVC) POH Diagnose consult/scharnierconsult door HA

6 Scharnierconsult Uitleg over de diagnose Uitleg van de consequenties van de ziekte Eventueel een start maken met assessment

7 Intensieve behandelfase; doelen Optimale conditie van de patiënt Zo veel mogelijk zelfmanagement te bereiken de patiënt heeft zijn ziekte in alle opzichten zo goed mogelijk onder controle

8 Intensieve behandelfase 4 pijlers -een optimale medicamenteuze behandeling; -educatie/voorlichting en begeleiding in zelfmanagement; -een effectieve leefstijlbeïnvloeding; -psychosociale begeleiding.

9 Indeling ziektelast Licht Matig Ernstig

10 Ziektelast licht FEV1 >50% MRC <3 CCQ <2 Exacerbatie < 2 /jaar Geen adaptatieproblemen Goede voedingstoestand Weinig co-morbiditeit

11 Ziektelast matig FEV1 < 50% (of < 1.5l absoluut) Exacerbaties 2 /jaar BMI < 21 of ongewenst gewichtsverlies; >5%/mnd of >10%/6 mnd MRC 3 CCQ 2 COPD op jonge leeftijd (<50 jr) Verdenking op andere/bijkomende oorzaak Nooit gerookt en geen onderbehandeld astma Verdenking hypoxemie; sat. <92% Wens van de patiënt Behandeling dicht bij huis mogelijk

12 Ziektelast ernstig Zie Matig èn Intensieve zorg in 2e of 3 e lijn noodzakelijk Niet of onvoldoende bereiken van behandeldoelen ondanks adequate therapie Snel progressief beloop Progressief longfunctieverlies: FEV1 >150ml/jr over meerdere jaren Mogelijke indicatie zuurstofbehandeling Mogelijke indicatie longrevalidatie Matige tot ernstige adaptatieproblemen

13 Assessment Probleem inventariseren Kwalitatief - Anamnese integrale gezondheid Data verzamelen Kwantitatief - CCQ/RIQ-MON 10 - MRC - Voedingstoestand - Longfunctiebeperking - Bepalen Ziektelast Doel stellen Monitoren (follow-up)

14 MRC

15 CCQ

16

17

18 Interpretatie score CCQ Totaal score < 1: goede controle ziekte, minimale beperkingen. 1-2: mogelijk verbetering door interventie, medicatie/beweging/informatie > 2: consult huisarts(longarts), exacerbatie?

19 CCQ-scores Totaal: ( )/10 = 0-6 Symptomen: vragen ( )/4 = 0-6 Mentaal: vragen (3+4)/2 = 0-6 Functioneel: vragen ( )/4 = 0-6 MCID= 0,4 (minimal clinical important difference)

20 Meerwaarde CCQ Objectieve simpele meetinstrumenten. Helpt de ziektelast te bepalen. Beter inzicht in klachten en functioneren In de follow-up goed bruikbaar om het effect van de behandeling te evalueren. Zowel voor patiënt als de arts/ POH motiverend. Meer tevreden. Helpt om individueel een behandelplan te bepalen.

21 Ziektelast-meter LAN -Afgeleid van CCQ -zelf in te vullen door patiënt -wordt op dit moment gevalideerd in ziekenhuis en eerste lijn -16 vragen

22 Ziektelast Er wordt gewerkt aan een ziektelast meter, om de ziektelast nog meer af te bakenen (Onderzoek naar ziektelastmeter, Drs. Annerika Slok) Maar vooral bedoeld als hulpmiddel voor de integrale aanpak

23

24

25 Roken Longaanval Benauwdheid BMI Longfunctie Beweeggedrag Symptomen Funct. status Ment. status Vermoeidheid Emoties Roken Longaanval Benauwdheid BMI Longfunctie Beweeggedrag Symptomen Funct. status Ment. status Vermoeidheid Emoties

26 NCSI -zelf in te vullen door patiënt -gevalideerd in eerste en 2 e lijn - Duurt min

27 Of: NCSI

28 Ziektelast; dynamisch proces

29 Opstellen IZP -Aan de hand van doelen van de patiënt -bij voorkeur opgesteld en afgestemd op de patiënt -haalbare doelen

30 Voorbeeld vragen Wat wilt u bereiken? Wat is daarvoor nodig? Hoe gaat u dat doen? Heeft u hulpmiddelen nodig? Heeft u ondersteuning van iemand nodig? Hoe controleert u of uw doel bereikt is Wanneer wilt u uw doel bereikt hebben? Welke afspraken maakt u met uw behandelaars?

31

32 Casuïstiek ; casus 1 September 2010 Vrouw, 77 jaar. Geen relevante voorgeschiedenis; Roken: > 40 pakjaren, rookt nog steeds Klachten: hoesten, kortademig en LWI BMI 20.7 MRC 3

33

34 CCQ 1

35 Plan van aanpak CCQ 2.4, MRC 3 Longfunctie beschrijven Interventie plan Ziektelast?

36 November 2010 Patiënte voelt zich veel beter Minder dyspneu, minder hoesten Ze kan weer allerlei activiteiten doen Inhalatiemedicatie gaat goed en bevalt goed Roken gestopt Gewicht neemt toe

37 CCQ 2

38 Plan van aanpak Gaat het goed? Ziektelast nu? Actie punten?

39 Februari 2011 Gaat wel aardig goed Wel slechte winter gehad 2x griep met veel hoesten en benauwdheid, inmiddels gaat het wel weer Medicatie bevalt goed, over het algemeen minder klachten en veel minder hoesten Gestopt met roken, is aan het sporten

40

41 CCQ 3

42 Plan van aanpak CCQ 2.3, MRC 3 Waar is er werk aan de winkel Wat valt je op Wat verbetert er en wat verslechtert er

43 Juli 2011 Patiënte is de laatste tijd toenemend dyspnoisch Het sporten gaat niet meer zo goed Duidelijk minder inspanningsvermogen Hoest veel, geen slijm. Eetlust redelijk, niet afgevallen

44

45 CCQ 4

46 Plan van aanpak Wat is er aan de hand? Wat wil je weten, aanvullend onderzoek? Wat ga je doen?

47 Mei 2012 Het gaat helemaal niet goed Er bleek sprake te zijn van coronair lijden met hartfalen Ondanks maximale interventie gaat het steeds slechter Er is veel dyspneu, ADL is lastig Het hoesten is ook veel erger geworden De eetlust is helemaal weg en patiente is veel afgevallen. Ze heeft thoracale pijn en ziet het niet meer zitten

48

49 CCQ 5

50 Plan van aanpak Wat is de reden van de achteruitgang? Wat wil je weten? Doe je aanvullend onderzoek? Hoe verder?

51 Casus 2 Mevr A. 73 jr Roken: 40 packyears; 10 jr geleden gestopt COPD sinds 1999 Woont met echtgenoot in kleine woning; Echtgenoot somber na CVA Comorbiditeit: HT, HC BMI 29; 0-1 exacerbatie per jaar

52 Nov 2012; jaarcontrole Meer hoesten de laatste tijd Meer kortademig, o.a. bij poetsen van huis en hond uitlaten Huft niet meer; eerder wel instructie gehad. Gebruikt Spiriva 1dd1; symbicort 6dd2!! Inhalatie-techniek is goed

53 Spirometrie FEV1 71,4 % FVC 90,1% FEV1/FVC 64% Ausc: zacht AG alle velden; dub crep.

54 CCQ Formulier CCQ gem Symptomen Mentaal Functioneel Nov ,

55 Beleid Ziektelast? Mogelijke doelen?

56 Beleid Advies verder onderzoek naar mogelijk hartfalen; wil patiënte niet; Ademhalingstechniek RR-med aangepast na 24 uurs-meting

57 Mei 2013 Gaat wat beter. Past tempo meer aan, aan dyspnoe. Minder puffs nodig. Wandelt dagelijks met de hond

58 CCQ 2 Formulier CCQ gem Symptomen Mentaal Functioneel Nov , Mei ,7 3,3 0 1

59 Nov 2013 Meer klachten Vaker wakker door hoesten; meer dyspnoe Inhalatie-techniek is goed Afgelopen jaar 1 exacerbatie Spirometrie idem MRC 2 BMI 31

60 CCQ 3 Formulier CCQ gem Symptomen Mentaal Functioneel Nov , Mei ,7 3,3 0 1 Nov ,0 3,8 0 1,3

61 Beleid Ivm niet goed verklaarde dyspnoe verwezen naar longarts. Longarts: Gold 1 met lichte diffusiestoornissen Hyperinflatie Overgewicht met verlaagd nivo van teugvolume Mogelijk cardiale factor Advies; Fysiotherapeut en gewichtsreductie; ademhalingsregulatie; cardiaal onderzoek

62 Nov 2014 Gaat beter; wandelt 45 min met hond. Wel kortademig bij inspannende taken MRC 2 BMI 29

63 Formulier CCQ gem Symptomen Mentaal Functioneel Nov , Mei ,7 3,3 0 1 Nov ,0 3,8 0 1,3 Nov ,4 2,8 0 0,8

64 Conclusie COPD controle is hard werken soms Subdomeinen CCQ leveren veel informatie op Let op co morbiditeit Longfunctie verandert vaak niet zo veel Anamnese en CCQ essentieel Ziektelast geeft richting aan beleid