Indeling presentatie

Transcriptie

1 Gho-Go COPD ketenzorg avond 10 september 2013 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2013 Het begrip ziektelast en de COPD ziektelastmeter De nieuwe NHG COPD standaard 2014 wat gaat waarschijnlijk veranderen 2 1

2 Enkele aandachtspunten vanuit de spiegelinformatie Percentage COPD patiënten met FER < 0,7 nog te laag (88,7%) Streven naar 100%!! 3 Percentage COPD patiënten met FER < 0,7 nog te laag 88,7% Mogelijke oorzaken: Blijkt achteraf toch astma patiënt te zijn Onjuiste uitvoering laatste spirometrie (bijvoorbeeld FVC niet optimaal uitgeblazen) Verkeerde patiënten gegevens gebruikt 4 2

3 Percentage COPD patiënten met FER < 0,7 nog te laag 88,7% Enkele tips: Controleer gegevens altijd extra goed bij onverwachte uitslagen (naam,geboortedatum,lengte, curve, getallen etc.) Laat spirometrie herhalen meteen of na 3 maanden ter bevestiging. Bij bevestiging pt. tijdelijk uit ketenzorg halen. Bij twijfel over juiste diagnose verwijzen longarts 5 Enkele aandachtspunten vanuit de spiegelinformatie Percentage indicator mate van beweging vastgelegd scoort te laag (47,6%) Streven naar >80%!! 6 3

4 Percentage indicator mate van beweging vastgelegd scoort te laag (47,6%) Mogelijke oorzaken: het leeft niet Tijdgebrek? N.B. : het stoppen met roken en voldoen aan goede lichaamsbeweging zijn de belangrijkste interventies die de patiënt zelf kan doen! 7 Percentage indicator mate van beweging vastgelegd scoort te laag (47,6%) Enkele tips: Laat het uitgebreid invullen van het COPD protocol in CS over aan de POH of gespecialiseerde DA!! Vraag eens vaker tijdens het consult naar wat hij/zij zo al heeft gedaan aan beweging de afgelopen week. Voldoet de patiënt niet aan de bewegingsnorm verwijs dan eens naar de fysiotherapeut 8 4

5 Enkele aandachtspunten vanuit de spiegelinformatie Percentage indicator controle inhalatie scoort te laag (46 %) Streven naar >80 %!! 9 Percentage indicator controle inhalatie scoort te laag (46%) Mogelijke oorzaken: Overgeslagen gezien tijdgebrek Men verwacht dat de ander het wel zal doen Het belang ervan wordt onderschat Percentage berekend over alle copd patiënten en niet over patiënten die inhalatiemedicatie gebruiken?? 10 5

6 Percentage indicator controle inhalatie scoort te laag (46 %) Enkele tips: Laat patiënt bij jaarcontrole alle inhalatiemedicatie meenemen Zorg dat je dummies en placebo s bij de hand hebt om de patiënt de inhalatie te laten voordoen Heb checklisten voor inhalatie bij de hand Maak goede afspraken met je apotheken Hoe vaker je controleert hoe beter 11 Wat is ziektelast copd ziektelast en de ziektelastmeter Hoe onderscheid je lichte, matige en ernstige ziektelast Hoe meet je de ziektelast nu en in de toekomst Hoe ziet de COPD ziektelastmeter eruit 12 6

7 ziektelast benoemd in de copd zorgstandaard 2010 Definitie: Ziektelast is een fysieke, emotionele, psychologische dan wel sociale ervaring van de patiënt met COPD. Deze ervaring beïnvloedt de mogelijkheden om met de gevolgen van de ziekte en behandeling om te gaan. 13 ziektelast Ziektelast is een nieuwe concept dat nog handen en voeten moet krijgen De ernst van de ziektelast wordt bepaald door de integrale gezondheidssituatie en niet alleen door de mate van luchtwegonstructie (GOLD) Onderverdeling in licht, matig en ernstig 14 7

8 Ziektelast hoe onderscheid je de mate van ernst? Cahag: voorstel voor tussenoplossing tot zorglastmeter gevalideerd is gebruik basale parameters uit je HIS/KIS (basale assessment) Werkwijze sluit goed aan bij de dagelijkse praktijk Afkappunten: de criteria voor nadere analyse/verwijsindicaties naar de longarts 15 Parameter Klachten/hinder/ beperkingen Matig ernstige ziekte last Tabel 1. Criteria voor nadere analyse bij COPD/verwijsindicaties Afkapwaarde MRC = of > 3 of CCQ = of > 2 (gemiddeld) Exacerbaties Longfunctie Voedingstoestand Leeftijd > 2 exacerbaties per jaar behandeld met orale corticosteroïden FEV1 < 50 % pred. of < 1,5 L absoluut of progressief longfunctieverlies (bijvoorbeeld achteruitgang FEV1 > 150 ml/jaar) over meerdere jaren Ongewenst gewichtsverlies > 5 %/1 mnd, of > 10%/6mnd, of BMI < 21 of VVMI < 16 (mannen), < 15 (vrouwen), zonder andere verklaring COPD op relatief jonge leeftijd (arbitrair < 50 jaar) Bij aanwezigheid van één criterium voor nadere analyse ondanks adequate behandeling in de eerste lijn matig ernstige ziektelast 16 8

9 lichte ziekte last Parameter Klachten/hinder/ beperkingen Exacerbaties Longfunctie Afkapwaarde MRC < 3 of CCQ < 2 (gemiddeld) < 2 exacerbaties per jaar behandeld met orale corticosteroïden FEV1 > 50 % pred. of > 1,5 L absoluut en geen overmatig longfunctieverlies Voedingstoestand geen gewichtsverlies, BMI > 21 < 30 Leeftijd COPD op leeftijd > 50 jaar ontdekt Geen criteria voor nadere analyse/verwijzing dankzij adequate behandeling in de eerste lijn lichte ziektelast 17 ernstige ziekte last Tabel 1. Criteria voor nadere analyse bij COPD/verwijsindicaties Parameter Klachten/hinder/ beperkingen Exacerbaties Longfunctie Afkapwaarde MRC = of > 3 of CCQ = of > 2 (gemiddeld) > 2 exacerbaties per jaar behandeld met orale corticosteroïden FEV1 < 50 % pred. of < 1,5 L absoluut of progressief longfunctieverlies (bijvoorbeeld achteruitgang FEV1 > 150 ml/jaar) over meerdere jaren Voedingstoestand Ongewenst gewichtsverlies > 5 %/1 mnd, of > 10%/6mnd, of BMI < 21 of VVMI < 16 (mannen), < 15 (vrouwen), zonder andere verklaring Leeftijd COPD op relatief jonge leeftijd (arbitrair < 50 jaar) Bij aanwezigheid van meerdere criteria voor nadere analyse ondanks adequate behandeling in de eerste lijn ernstige ziektelast 18 9

10 Matig ernstige of ernstige ziektelast Bij aanwezigheid van één van deze in de NHG standaard beschreven criteria voldoet de patiënt aan voorwaarde voor matige (of ernstige) ziektelast Tabel 2. Overige indicaties voor nadere analyse/verwijsindicaties. Discrepantie tussen de ernst van de klachten en de objectieve ( o.a. spirometrische) bevindingen. Blijvende twijfel of het verminderde inspanningsvermogen het gevolg is van COPD dan wel van hartfalen Nooit gerookt en geen onderbehandeld astma Snel progressief beloop (toename dyspnoe, afname inspanningsvermogen), ondanks maximale behandeling, ook bij een FEV1 > 50 % van pred. Mogelijke indicatie voor zuurstofbehandeling of longrevalidatie Matig tot ernstige adaptieproblemen Verdenking hypoxemie: bijvoorbeeld perifere zuutstofsaturatie < 92 %, desaturatie bij inspanning > 3 % of < 90% absoluut 19 COPD ziektelast Het is een dynamisch begrip Er is een meetwaarde beschikbaar in de HIS en KIS Financiering op basis van ziektelast is nog niet mogelijk en wenselijk Criteria (voorlopig) om te spreken van een matige (tot ernstige) ziektelast komen overeen met de criteria voor nadere analyse/ verwijsindicaties naar de longarts in de NHG standaard 20 10

11 de COPD Ziektelastmeter Aan de definitieve operationalisatie van het begrip ziektelast wordt gewerkt Een ziektelastmeter is ontwikkeld en wordt op dit moment gevalideerd 21 Randvoorwaarden ziektelastmeter Bevat indicatoren die inzicht geven in stoornissen, beperkingen, klachten en kwaliteit van leven. Elementen bevatten die patiënt het belangrijkst vindt. Hanteerbaar voor zowel patiënt als zorgverlener: Korte invultijd Makkelijke scoreberekening Vragenlijsten zoveel mogelijk door patiënt zelf in te vullen In staat veranderingen te meten op individueel niveau (monitoren) Visuele weergave van de uitkomsten Minimale + maximale variant Subscores + totaalscore Directe aanknopingspunten geven voor de behandeling 22 11

12 Literatuuranalyse: 23 Ziektelastmeter COPD CCQ Symptomen Functionele status Mentale status Aangevuld met vragen over: Emotionele ervaringen Vermoeidheid 24 12

13 Ziektelastmeter COPD 25 Department of General Practice 26 13

14 Department of General Practice 27 Department of General Practice 28 14

15 Department of General Practice

16 Department of General Practice

17 Nog een enkele tip voor de begeleiding van COPD patiënten Maak gebruik van copd 33 Nog een enkele tip voor de begeleiding van COPD patiënten Maak gebruik van: doe de COPD test 34 17

18 De NHG standaard COPD 2014 wat gaat er veranderen? Men neigt naar toepassen van de LLN Meer aandacht voor multimorbiditeit Vervallen voorkeur voor ipratropiumbromide bij post BD test bij spirometrie boven de 60 jaar 35 De NHG standaard COPD 2014 wat gaat er veranderen? Eerder behandelen met langwerkende i.p.v. kortwerkende luchtwegverwijders Meer plaats voor combinatie van langwerkende luchtwegverwijders Het begrip ziektelast wordt ingevoerd 36 18

19 Zo ging het vroeger 37 Zo gaat nu of 38 19

20 Zo gaat het in straks in

21 Bedankt voor uw aandacht 41 21